1887. N°. 145.
Donderdag 8 December.
74ste jaargang.
Nieuwjaars-Commissie
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de beeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 60 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking bobbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 et.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Door eene meer dan dertigjarige ervaring daartoe
geleid, is weder de zoogenaamde
in bet leven geroepen, en terwijl de heer J. A A.
Fransen Van de Putte, om te eerbiedigen redenen, van
de leiding der zaken verschoond wenscht te blijven,
verklaarde de heer dr. J. ROOMAN Az. zich volgaarne
bereid de leiding op zich te nemen.
Voorts bestaat de commissie voor 1 Januari 1888 uit
de heeren
M STERK lid van het Burgert Armbstuur.
E. SLOOVER de Diac. derHerv gem.
E. F. T KALMTHOÜT het R K. Par. Aranbest.
A. DEKKER Jz. de Commissie voor de
(Economische Spijsuitdeeling
en is de heer A. A. VAN DELLEN, commies ter secre
tarie aan de commissie toegevoegd om het schrijfwerk
te verrichten
Deze Commissie zal op WOENSDAG DEN 14den
DECEMBER a. s hare gewone collecte honden
Burgemeester en Wethouders gelooven, dat iedere
aanbeveling tot het schenken van mime bijdragen
overbodig mag heeten, als men bedenkt welke gunstige
resultaten de Nieuwjaarsbedeeling steeds heeft gehad.
Goes, den 7 December 1887.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. U. DE WITT HAMER
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 7 December 1887.
Ook in Zeeland heeft zich eene provinciale com
missie gevormd voor de oprichting van een standbeeld
van Jan Pietersz. Coen.
Voor Goes zijn lid van die commissie de burge
meester mr. J. G. De Witt Hamer en dhr. J. M.
Kakebeeke, lid der Prov. Staten.
Van de gelegenheid voor leerlingen der R. H. B. S.
opengesteld om onderricht te ontvangen in den
wapenhandel te Middelburg, is geheel vrijwillig
door alle leerlingen boven de 17 jaren gebruik gemaakt.
Sedert 1 Dec. ontvangen er nu 24 theoretisch en
practisch onderwijs.
Ingevolge de nieuwe Grondwet zijn tot lid der
Eerste Kamer van de Staten-Generaal niet alleen de
hoogstaangeslagenen in de Rijks directe belastingen
verkiesbaar, maar ook degenen, die eene of meer hooge
en gewichtige betrekkingen, bij de wet aangewezen,
bekleeden of bekleed hebben.
Bij de Additioneele Artikelen is bepaald, dat deze
betrekkingen voor de eerste maal aangewezen worden
bij maatregel van algemeen bestuur.
Deze maatregel van algemeen bestuur is thans bij
den Raad van State om advies.
Eene aardige parodie geeft Bet Vad. op de
zonderlinge bepaling van den Min. v. Binn. Zaken, dat
een kamerbewoner minstens 9 maanden, voorafgaande
aan den 21 Dec., zijn kwartier moet hebben bewoond
om kiezer te kunnen zijn. Het blad vermeldt daartoe
de volgende samenspraak.
A. iBen jij kiezer?"
B. »Neen."
A. »En je verwoont f 500?"
B. »Ja, maar mijn kiesrecht is verbrand."
In Augustus is er brand bij mijn hospita geweest
en we moesten verhuizen. De Minister van Bin-
nenlandsche Zaken heeft nu beslist, dat bij die ge
legenheid mijn kiesrecht een prooi der vlammen is
geworden.
A. »En berust je daarin
B. Zeker niet ik zal vergoeding vragen
van de assurantie 1"
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
aan Gedeputeerde Staten der provinciën de volgende
aanschrijving gericht:
Bij de wet van 6 Nov. 1887 Staatsblad no. 193)
houdende veranderingen in de Additioneele Artikelen
der Grondwet, wordt de tabel, bedoeld in art. 99 der
kieswet, regelende de verdeeling des rijks in kiesdistric
ten voor de verkiezing van leden der Tweede Kamer
van de Staten-Generaai, vastgesteld.
Gaarne zal ik, overeenkomstig de laatste alinea van
art. 99, uw gevoelen vernemen omtrent de noodig ge
worden nieuwe aanwijzing der onderkiesdiestricten in
nwe provincie. Ik verzoek u den gemeentebesturen te
vragen daaromtrent aan u hun gevoelen mede te deelen,
wanneer het werk van de herziening der kiezerslijsten
voor de Tweede Kamer zoover gevorderd is, dat zij
kunnen nagaan hoe groot ongeveer het aantal kiezers
zal zijn.
Het komt mij wenschelijk voor als regel aan te
nemen, dat elke gemeente een onderkiesdistrict uit-
make tenzij om bijzondere redenen vereeniging van
gemeenten tot éen onderkiesdistrict of verdeeling
van eene gemeente in meerdere onderkiesdistricten de
voorkeur verdient.
Men herinnert zich wellicht, dat wij onlangs in
eenige cijfers mededeelden de groote voordeelen, die
er in Duitschland voortspruiten uit de aanplanting van
ooftboomen langs de publieke wegen.
Thans meldt men uit Utrecht, dat daar het volgende
adres ter teekening ligt:
r>Aan Zijne Majesteit den Koning.
Geven met diepen eerbied te kennen, de onderge-
teekenden, Uwer Majesteits getrouwe onderdanen;
dat zij met belangstelling kennis namen van ver
schillende mededeelingen, uit ons land en uit het
buitenland, waaruit blijkt, dat eene belangrijke ver
meerdering van inkomsten voor het rijk, de provinciën
en de gemeentes zou zijn te verkrijgen door het be
planten der wegen met vrucht- en andere boomen;
dat zoodanige beplanting niet alleen geldelijk groote
voordeelen kan schenken, maar ook aan de nog vlakke
wegen in ons vaderland een schooner aanzien zal gev n
dat Uwer Majesteits zucht om 's lands bloei en
welvaart met alle gepaste middelen te bevorderen, hen
bescheidenlijk de vrijheid doet nemen Hoogstderzelver
aandacht ook op deze zaak te vestigen en Uwe Maje
steit eerbiediglijk te verzoeken, dat het Haar behagen
moge
»te bevorderen dat een grondig onderzoek worde
«ingesteld naar de wenschelijkheid en uitvoerbaarheid
>om rijks-, provinciale en gemeentewegen, naarmate
ader geschiktheid van den grond, met vrucht- of met
«andere boomen te beplanten, en dat maatregelen
a worden genomen om dit denkbeeld te verwezenlijken,
aindien uit dat onderzoek blijkt, dat de zaak wensche-
alijk en uitvoerbaar is, zooals naar hunne vaste
«overtuiging het geval zal zijn."
De heer J. R. Meesters, lid der Tweede
Kamer, wenscht wegens zijn benoeming tot lid der
Ged. Saten van Overijsel niet weder candidaat gesteld
te worden.
Bij Kon. besluit zijn j h r. m r. E. J. J. Van
E ij s i n g a, voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal, en m r. E. J. J. B. Cremers, voorzitter
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, benoemd
tot minister van staat.
Door de lib-rale kiesvereeniging «Het Algemeen
Belang" te Leiden is gisteren voor het lidmaatschap der
Tweede Kamer candidaat gesteld de beer mr. P. L.
F. B 1 u s s lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland.
In het Volksblad geeft prof. Do Vries een ant
woord op de vraag, of men, den beleefdheidsvorm u
in plaats van gij schrijvende, daarbij den tweeden
dan wel den derden persoon van het werkwoord moet
bezigen. De hoogleeraar, ofschoon hij zijn gezag niet
wil opdringen, verdedigt, in strijd met Van Lennep,
het gebruik van den derden persoon, op grond dat
het eene samentrekking is van Uwe Edelheid. Hij
ziet in dit u eene vergoeding voor het verlies van
du en dijn.
Volgens kennisgeving van den Commissaris des
Konings in Friesland zal op 12 December, 's mor
gens te 8 uur, de ingang van de oude haven te
Lemmer gesloten en die van de nieuwe haven aldaar
geopend worden.
De Gouv.-Gen. van Ned.-Indië heeft het noodig
gevonden bepalingen vast te stellen tot tegengang
van sluikhandel in opium langs spoor- en
stoomtramwegen en ook de maatregelen tot wering
van den sluikhandel in opium op Java en Madoei a uit
te breiden. Tengevolge daarvan bevat de Jav. Ct.
twee ordonnantiën, volgens welke alle gebouwen, terrei
nen en wagens, vracht- en passagiersgoederen van
spoor- en stoomtramwegen mogen worden onderzocht
door de bevoegde personen, en huiszoeking ook mag
geschieden door hoofdschouten, schouten en onder
schouten.
De President der Preanger-regentschappen is door
de Regeering gemachtigd, om maandelijks over een som
van 150 te beschkiken, voor uitgaven tot tegengang
van den sluikhandel in opium.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Door den Min. v. justitie is tot godsdienstleeraar
in de strafgevangenis alhier benoemd ds. P. Huet.
Beroepen bij de Ned. Herv. gem. te Schiedam
ds. C. L. Laan alhier.
Ds. P. Huet, pred. bij de Ned. Herv. gemeente
alhier, ontving heden bij gelegenheid van zijn OOiten
geboortedag, behalve andere blijken van sympathie,
van een groot aantal gemeenteleden eene net geënca
dreerde gravure, voorstellende «Christus op de trappen
van de gerechtzaal, toen hij naar Pilatus geleid werd".
Bedankt voor het beroep naar Arnemuiden door
den heer J. G. W. Gobius du Sart, cand. te Nieuw
en. St. Joosland naar Kats door ds. H. J. Hulscher,
te Reeuwijk.
De heer J. W. F. Gobius du Sart, predikant
te Nieuwland, heeft 2 toezeggingen van beroep naar
gemeenten in Z.-Holland; terwijl zijn broeder, candi
daat te Nieuwland, 2 beroepen heeft naar gemeenten
in Zeeland.
Baarland. Bij de herstemming voor twee notabelen
bij de Hervormde kerk waren van de veertig kiezers
37 opgekomen. Uitgebracht werden 19 stemmen op
A. De Mol, 19 op J. Murre, 18 op G. Stekette en
18 op K. Van de Perel, zoodat verkozen zijn de heeren
A. De Mol en J Murre.
Kortgene. Door stemgerechtigden alhier zijn tot
notabelen gekozen dhrn. L. Maas en P. Wondergem,
in de plaats van dhrn. S. Rademaker en C. Marcusse,
die benoemd zijn tot kerkvoogden.
In de 8ste zitting der algemeene synodale com
missie werd behandeld het verzoek van de heeren
Neomagus te Breda en C. P. Buyze te Hulst tot uit-
keeiiog van ƒ100 uit het hulppeusioeufonds voor pre
dikanten aan de erven van wijlen den heer K. H. ter
Winkel te Sas van Gent. De gronden door adressanten
aangevoerd werden door de vergadering billijk bevon
den, eu mitsdien werd besloten hun verzoek toe te
staan.
Aan het verzoek van eenen kerkeraad om voorlichting
over de te volgen gedragslijn tegenover de doleerende
lidmaten in zijne gemeente werd door de vergadering
voldaan door het antwoord, dat de daarop betrekke
lijke synodale circulaire geene bevelen maar slechts
wenken gaf, die de vrijheid van eenen kerkeraad, om
in dezen met plaatselijke toestanden te rade te gaan,
niet verkortte; dat zij echter in het algemeen geraden
achtte tegenover hen, die in de kerk bleven om met
de rechten, die aan dat blijven verbonden waren, haren
bloei en welstand te ondermijnen en verwarring en
onrust in de hand te werken, eene gedragslijn te vol
gen, die wel van zachtheid maar niet minder van be
slistheid getuigde, en dat de kerkeraad in bijzondere
voorkomende gevallen zich om inlichting kon wenden
tot het classicaal bestuur, waaronder hij ressorteerde.
De uitslag van de in het najaar van 1887 ge
houden examens, ter verkrijging van de akte van be-
kwaamh il als onderwijzer of onderwijzeres, is blijkens
in de Staatscourant openbaar gemaakten verzamel-
staat, dat in alle provinciën te zamen opgekomen zijn
88S candidaten, zich teruggetrokken hebben 11, afge
wezen zijn 468 en geslaagd 409.
In 1887 zijn in het gt-heel geëxamineerd 2259 can
didaten, van welke 1167 geslaagd zijn. In 1886 was
deze verhouding 2325 en 1152 in 1885: 2347 en
1259; in 1884: 2191 en 1223; in 1883: 1921 en
1155; in 1882: 1660 en 936, en in 1881: 1441
en 865.
TV.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Bij het voortgezet algemeen debat over de Staats-
begrooting kwam dhr. Reuther gisteren op tegen de
benoeming eener staatscommissie voor de defensie. De
heer Levy achtte de bejegening in zake dr. Smit te
Apeldoorn in strijd met het rechtsgevoel, maar be
streed 's heeren Lohmans bewering, dat de gemeente
eigenares is van het kerkelijk goed. De heer Beelaerts
achtte de kerkrechterlijke beschouwingen van den heer
Lohman in strijd met historie en rtcht. De heeren
Donner en Lobman hielden vol, dat de regeering tegen
de doleerenden partij trekt. De heer Zaayer achtte
bet ontslag van dr. Smit gerechtvaardigd. De heer
Gleichman wees er op, dat de belasting-hervorming in
de nieuwe kamer aan de orde blijft.
Het algemeen debat is daarna gesloten. Hoofdstuk
I en II zijn met algemeene stemmen aangenomen. Het
debat over Hoofdstuk III (buitenl. zaken) is daarop
aangevangen.
Landbouw en Veeteelt.
In de gewone driemaandelijksche vergadering
der vereeniging: «Landbouw en Veeteelt", te Wol-
fertsdijk, gehouden op Maandagavond den 5 dezer,
zijn de aftredende bestuursleden, G. De Jager en C.
Zuijdweg, als zoodanig herkozen. Na de verloting van
een drietal voorwerpen onder de aanwezige leden, werd
de samenkomst gewijd aan bet onderling bespreken
van onderscheidene proefnemingen op landbouwkundig
gebied, waaruit onwillekeurig het besluit voortvloeide
tot het oproepen van alle belangstellenden, ten einde
in eene comparitie op 17 dezer het plan te beramen
voor een gemeenschappelijk aankoopen van kunstmest
stoffen.
Rechtszaken.
Door het kantongerecht te Middelburg zijn gis
teren o. a. wegens dronkenschap veroordeeldJ. R.
te Ierseke tot 2 boeten van 3 s. 2 d. elke boete
en P. R. te Ierseke tot 2 boeten van 1 s. 1 d.
elke boete. (Af. Cf.)
De arrondissements-rechtbank te Maastricht heeft
thans rechtsingang verleend tegen: lo. M. G., dag-
looner te Heugem-Gronsveld, 2o. G. H., herbergier te
Heer, en 3o. F. B., huisvrouw van F. B., landbouwer
te Heer, ter zake van het opzettelijk onttrekken en
wegvoeren der minderjarige A. M. A. M. aan het wettig
gezag en opzicht harer moeder en voogdes, en de zaak
verwezen naar de openbare terechtzitting voor straf
zaken. (N. Ii. Ct.)
Beursoverzicht.
Het publiek, dat zoo dikwijls klaagt over de onbe
stendigheid der beurzen, is gedurende de laatste week
in die beschuldiging vrijwel beschaamd geworden. Zoo
er toch ooit reden bestond om in de Europeesche
beleggingswaarden groote koersverschillen te verwach
ten, dan was het wel deze week toen ieder met
angstige spanning de gebeurtenissen in Frankrijks
hoofdstad gadesloeg wel overtuigd als men was dat
voor het oogenblik niet alleen de toekomst van de
Republiek zelve maar ook die van gansch Europa
aldaar kon verborgen liggen. Met de meeste kalmte
ja haast met een minachtend schouderophalen heeft
men den zonderlingen gang in de regeeringscrisis aldaar
behandeld en met uitzondering van de aandeelen der
Groote Russische Spoorwegmaatschappij,die door andere
invloeden werden beheerscht, weken de anders toon
gevende soorten bijna niet van hare plaats. Zelfs de
steeds terugkeerende ontstemming, die men gewoon is
bij de ultimoserrekeningen waar te nemen, had weinig
of geen invloed op het koersverloop, eensdeels omdat
het bleek, dat de engagementen niet uitgebreid waren,
en anderdeels omdat de gang der zaken werd gesteund
door eene overvloedige geldmarkt.
Geheel anders was het verloop der Amerikaansche
Spoorurejrwaarden, waarvan echter verschillende re
sultaten zijn te vermelden. Terwijl toch voor de Pa-
cific-soorten eene verbetering valt aan te wijzen van
it tot 154 pet., maakten de andere soorten een val
van y% tot 2% net. Minder gunstige berichten om
rent de toestanden in Amerika zelve voornamelijk
echter geruchten omtrent oneenigheden en tariefver
lagingen waren van deze depreciatie de aanleiding.
Gelukkig is het gebleken, slechts eene tijdelijke te zijn,
want niet alleen dat de sluitingslag ons eene blijvende
gunstige stemming vermeldt, maar ook het debuut in
de nieuwe week was zeer voordeelig voor de bezitters
en op het oogenblik dat wij dit vermelden, hebben
bijna allen het verschil in prijzen al weder ingehaald.
Ook de markt der Koloniale JSart&waarden had
een gunstig verloop. Aangemoedigd door de betere
prijzen in koffie, suiker en andere koloniale producten,
zijn voornamelijk de aandeelen der Nederlandsche
Handel-Maatschappij bij percenten gestegen, terwijl de
vroeger vermelde inschrijving op honderd aandeelen
Deli Maatschappij tot een koers van 800 a 810 pet.
medewerkte om die rijzing het meest opgewekte aan
zijn te geven. De andere instellingen bleven niet achter
en wanneer men de aandeelen Internationale Crediet-
en Handelsvereeniging Rotterdam uitzondert, bedraagt
de verbeteringeprijs 1 V» a 2 H pet.
Voor onze Nationale Schuldsoorten is van eene ferme
stemming te gewagen, hoewel de omzet zich tot enge
grenzen beperkte. Van de drie pets. en de drie «n
halfpercentssoort valt mede te deelen dat zij onver
anderd slotende Integralen wonnen H pet.
Volgens den staat der Nederlandsche bank kwamen
bij dat lichaam gedurende de afgeloopen week de
volgende wijzigingen voorde discontoportefeuille ver
minderde met een half millioen, de beleeningrekening
met millioen, de rekeningcourant-saldo's vermeer
derden met 2 millioen in het cijfer van den goud
voorraad kwam geenerlei wijziging.
0>er het algemeen had de Russische markt een
vast voorkomen, hoewel de levendigheid zich alleen
vertoonde bij de behandeling der 5 pet. Russen 1873,
die willig waren zoowel uithoofde der liquidatiën aan
de buitenlandsche beurzen als tengevolge der ophanden
zijnde uitloting. Het slot was pet. beter.
Evenzoo mogen de 5 pet. aandeelen Groote Russische
Spoor niet onvermeld blijven, die een uiterst willige
mar kt hadden en 2 pet. boven de noteering der vorige
week sluiten. Er bestaat eenige gegronde hoop dat de
hangende quaestiën met den staat minnelijk zullen
worden geschikt en wel uit het feit dat St. Petersburg
zelf kooper op die verhoogde koersen bleet. De Mor-
schansk-Sysran en Riask-Wiasma-aandeelen bleven
almede niet onopgemerkt. Juist had het comité tot
behartiging der belangen van obligatiéhouders zich
geconstitueerd en was het gereed om ernstige vertoogen
tegenover de Russische regeering te houden, toen de emit-
tenten, de heeren Lippman, Rosenthal en Wertheim
Gompertz bekend maakten dat zij van hun represen
tant de mededeeling hadden ontvangen dat de Regee
ring er over dacht om de helft der nominale waarde
in 3 pets. staatsschuld te verwisselen. Dat zulks op
den koers in gunstigen zin influenceerde behoeft geen
betoog.
