1887. N°. 138.
Donderdag 10 November.
74ste jaargang.
GOESCIl
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd ep feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van I5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande ea contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
De volgende
OToli Q" atiën
van de gevestigde schuld dezer gemeente:
No. 241 groot 600, 3 pet. restant van't vorige jaar.
359
157
171
184
248
370
179
316
7
1800,
1200,
1000, d
600,
1200,
600,
v 1200,
1300, 3
600, 2
pet.
kunnen in de maand Januari ten kantore van den
gemeente-ontvanger, tegen overgifte der stukken,worden
afgelost.
Goes, den 5 November 1887.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 9 November 1887.
De agent van politie Everaard alhier heeft
ontslag uit zijne betrekking gevraagd.
Het volgend jaar zal de Noelle'sche Handelsschule
te Osnabrück haar vijftig jarig bestaan berdenken. Ook
de oud-leerliDgen wenschen dit feest opteluisteren en
tot lid der regelingscommissie is o. a. benoemd dhr.
A. 8. Fransen Van de Putte Jr. alhier.
Onze vroegere stadgenoot, de heer W. Bier
steker, thans eenige jaren te Leiden in betrekking,
is verleden week ook benoemd tot boekhouder bij de
diaconie aldaar, in de plaats van den heer Smit, die
overleden is. De heer B. was reeds eenigen tijd adsis-
tent-boekbouder.
In de Maandag gehouden vergadering van
de afdeeling Walcheren der Zeeuwse he Maat-
schappij van landbouw vestigde de heer
Snijders er de aandacht op, dat reeds meermalen in
de afdeelingsvergaderingen klachten werden vernomen
betreffende nadeelen, door jagers veroorzaakt.
In het vorige jachtseizoen vond hij in eene derge
lijke klacht van een pachter aanleiding, de bevoegde
macht daarmede in kennis te stellen en ontving den
raad, gebruik te maken van art. 461 van het nieuwe
wetboek van strafrecht.
Hij heeft thans aan de pachters zijner verschillende
perceelen bouw- en weiland bordjes ter hand gesteld
om die op het land te plaatsen onder aanbeveling
zich, van de vereischte bewijzen voorzien, tot de be
voegde macht te wenden, wanneer eenige handeling
in strijd met genoemd art. 461 door hen zou kunnen
worden geconstateerd.
De bedoeling is, te voorkomen, dat jagers zonder
vergunning over eens anders landen loopen met hunne
stokkedragers en honden en schade toebrengen aan de
vruchten, of, wat nog erger is, door een onverwacht
schot, schrik of verwonding veroorzaken als bijv. nog
zeer onlangs in onze omgeving schijnt te zijn geschied.
De heer Snijders Jioopt en vertrouwt dat door den
genomen maatregel al het kwade zal mogen worden
gekeerd, waartegen door hem en anderen van het
genoemd wetsartikel hulp wordt verwacht.
Zijne mededeeling lokte in de vergadering van de
eene zijde ondersteuning en van eene andere bestrij
ding uit.
Zij, die het denkbeeld ondersteunden, waren van
oordeel dat een maatregel als door den heer Snijders
bedoeld is, nuttig -werken kan evenals zij dat, naar
hun bekend is, doet in Noord- en Zuid-Holland.
De tegenstanders beriepen zich op de ambaebts-
heerlijke rechten, die hier nog geldende zijn, en waren
van oordeel dat door het pachten der jacht de jagers
het recht hebben om den grond te betreden.
De heer Snijders lichtte zijn denkbeeld nader toe
en herinnerde daarbij aan de bepaling in art. 2 der
jachtwet, dat schriftelijke toestemming van de eigenaars
of rechthebbenden van den betrokken grond vereischt
werd, evenals aan de bepalingen van het nieuwe straf
wetboek betreffende de bescherming van eigendom.
Door een der leden werd de opmerking gemaakt
dat de maatregel geen practisch gevolg hebben zal
Hij vroeg toeh wat meer kwaad doen zal, het ver
trappen van de vruchten door de jagers, dan het op
eten ervan door het wild.
Nog een ander lid wees erop, dat bij het koopen
van eigendommen deze worden gekocht met al hunne
vrij- en onvrijheden; is dus een eigendom belast met
het jachtrecht, dan neemt de kooper van dat stuk
grond ook dat servituut voor zijne rekening.
De heer Snijders zeide, naar aanleiding van het
gesprokene, dat z. i. van de bezitters van heerlijke
jachtrechten in eik geval kan worden geëischt het
bewijs te leveren dat zij tot hetgeen zij doen gerech
tigd zijn.
Ook was hij van meening dat het bekend is, dat
er door bezitters van jachtrecht zeer veel misbruik
gemaakt wordt van hunne rechten en wees erop dat
juist daartegen te waken het hoofddoel van den door
hem gewenschten maatregel is. Aan jagers, die bekend
staan geen misbruik te maken van hunne rechten, zal
door de boeren steeds gaarne toegang tot het land
wojden verleend.
Wij achtten het van belang dit uittreksel uit het
verslag der vergadering, in de M. Ct. voorkomende, in
ons blad te plaatsen, omdat het hier werkelijk eene
zaak geldt voor alle jagers en landbouwers van belang
en omdat, wanneer zich te eeniger tijd omtrent deze
quaestie eens eeu proces mocht voordoen, onze lezers
op de hoogte zouden zijn. Ten slotte laten wij hier
volgen den inhoud van art. 461 van het nieuwe Wet
boek van Strafrecht.
ïHij die, zonder daartoe gerechtigd te zijn, over
eens anders grond waarvan de toegang op eena voor
hem blijkbare wijze door den rechthebbende is ver
boden, loopt, rijdt of vee laat loopen, wordt gestraft
met geldboete van ten hoogste vijftien gulden."
Ons dunkt, dat de Ietter van dit artikel niet pleit
voor de meening van den heer Snijders.
De vereeniging van burgemeesters en secretarissen
in 't voormalig IVe district van Zeeland heeft in hare
jongste vergadering besloten zich aan te sluiten aan
de uNederl. VereenigiDg van Gemeentebelangen", in
den geest der circulaire van laatstgenoemde vereeni
ging dato 14 Sept. jl.
Als afgevaardigde ter algemeene vergadering is be
noemd de heer J. G. Gerritsen, burgemeester
van Groede c. s., terwijl de heer Neetesou, secre
taris der gemeente Schoondijke, is benoemd tot 2en
secretaris der Oostburgsche vereeniging, met het doel
de onderwerpen, aan de aandacht der algemeene ver
gadering onderworpen, in te leiden en daarover te
correspondeeren. MCt.)
Het hoofdbestuur van de Maatschappij tot Nut
van 't algemeen heeft uit zijn midden den heer A. C.
Wertheim tot voorzitter benoemd.
Z. M. heeft benoemd tot lidjjvan den Hoogen
Raad van Adel A. baron Schimmelpennink
van der Oye van Nijenbeek, te 's-Gravenhage.
Aangezien de woorden: ^burgerlijke en burger
schapsrechten" niet meer voorkomen in de nieuwe
additioneels artikelen, mogen nu, bij aanneming der
nieuwe Grondwet, de gefailleerde n, wier aange
boden accoord gehomologeerd is, weder op de nieuw
op te maken kiezerslijsten worden geplaatst. Door de
homologatie van het accoord bekomen zij de beschik
king en het beheer over hunne goederen terug," zegt
de bevoegde autoriteit, en zullen ze dus, de wettelijke
vereischten bezittende, als kiezers moeten worden in
geschreven.
De Regeering heeft aan de Tweede Kamer de
bekrachtiging gevraagd op de provinciale in
komstenbelasting te Groningen.
De minister Heemskerk, hoewel de bezwaren eener
algemeene en provinciale inkomstenbelasting niet voor
bijziende, wenseht echter eerbiediging der autonomie
van de provincie, en heeft geen wettelijk bezwaar,
omdat het stelsel van landsbelastingen de heffing toe
laat, blijkens verschillende voorstellen tot heffing eener
rijksinkomstenbelasting. Het bezwaar van gelijktijdige
heffing eener provinciale en eener plaatselijke inkom
stenbelasting weegt bij den minister niet. Eventueele
wanverhouding is te verbeteren.
In het vervolg zijn ook de geagreëerde
klerkenen adsistenten der poster ij en,
die voor tijdelijke waarnemingen van een post-, hulp
post- of telegraafkantoor, of van een vereenigd post
en telegraafkantoor, bij verlof of ziekte van den directeur
of van den brievengaarder, in aanmerking wenschen
te komen, gehouden om ten behoeve van het Rijk
eenen borgtocht te stellen voor het post- en telegraaf-
beheer, dat hun eventueel zou kunnen worden opge
dragen, ten bedrage van 500 inschrijving op het
Grootboek der 2% pets. Nationale Schuld.
In een viertal bijvoegsels tot de Staatscourant
is opgenomen het verslag der commissie tot voorlichting
der regeeriDg, omtrent eene wettel ij ke regeling
betreffende de inrichtingen van levensverzekering.
Het voorloopig ontwerp van wet, dat daarbij door
de commissie is aangeboden, huldigt in het eerste
artikel het beginsel der vrijheid van bedrijf. De ver
dere inhoud strekt tot regeling van
1. de eischen door de ondernemingen te vervullen
vóór den aanvang van haar bedrijf;
2. de eischen, te vervullen bij de uitoefening van
haar bedrijf;
3. de rechten van de polishouders en de wijze waar
op ze worden uitgeoefend.
In den loop der maand December a. s. zal voor
de vervulling der betrekking van adspirant-
ingenieur van den waterstaat een ver
gelijkend onderzoek plaats hebben. Verdere bijzonder
heden daaromtrent vermeldt de St.-Ct. van Maandag.
Zij, die zich aan het vergelijkend onderzoek wenschen
te onderwerpen, moeten vóór 1 December a. s. daarvan
aan het Departement van waterstaat, handel en nijver
heid doen blijken bij op zegel geschreven adres.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Ds. Chr. L. Laan alhier komt voor op het drietal
ter beroeping van een predikant bij de Ned. Herv.
gemeente te Rotterdam.
De jaarwedde van den te beroepen predikant
naar de Ned. Herv. kerk te Oostburg is met 200
verhoogd.
Ds. Van Melle te Minnertsga staat op het zestal
naar Haarlingen.
Bedankt voor het beroep naar Willemsoord door
ds. J. Dommisse, te Gapinge.
Van de zijde der doleerende partij te Serooskerke
(Walcheren) was tegen Zondagvoormiddag eene gods
dienstoefening aangekondigd, die geleid zon worden
door den heer Van da Kodde, terwijl het bekend was
dat van den kant der N. H. gemeente een poging zou
worden gedaaa om den ringpredikant den heer G. P.
Kruijff van Domburg te doen optreden.
Waarschijnlijk beducht voor eene overrompeling van
het kerkgebouw van de zijde der N. H., werd 's mor
gens om acht uur, door de leiders der doleerenden,
die nog steeds het kerkgebouw blijven bewaken, bekend
gemaakt, dat de godsdienstoefening niet zou plaats
hebben. Ofschoon vele leden dier partij opkwamen,
bleef de deur der kerk gesloten.
's Namiddags tegen 2 uren begaven zich de aan de
N. H. gemeente trouw gebleven kerkvoogd, de geheele
kerkeraad met den heer Kruijff naar het kerkgebouw,
waar omheen zich een groote menigte, blijkbaar vrij
opgewonden, had geschaard. Door de heeren werd toe
gang gevraagd, die echter door den zich president
kerkvoogd noemenden leider der doleerenden werd ge
weigerd.
Toen verwijderden zich bovengenoemde heeren, die
van hunne bevinding bij den burgemeester proces-ver-
baal deden opmaken. (M. Ct.)
Bij de opbrengst der jaarlijksche collecte in de
Ned. Herv. kerk te O. en W. Souburg bij gelegenheid
van de oogstpreek, bevond zich onder meer een munt
biljet van 10 en een bankbiljet van 60 gulden. In
diezelfde gemeente hebben eenige doleerenden een lo
kaal gehuurd, waarin 's Zondags godsdienstoefening
zal worden gehouden.
Te Serooskerke kon men 11. Zondag het onver
kwikkelijke verschijnsel zien van een drietal rijksveld
wachters, met de karabijn gewapend; gelukkig be
hoefden die moordtuigen geen dienst te doen.
Naar aan de N. R. Ct. wordt medegedeeld, zal
ook de Hervormde gemeente te Aksel hare kerkelijke
quaestie krijgen. De aanleiding daartoe is het volgende:
Op den 29en Juni 11. werd in de aldaar bestaande
vacature als predikant beroepen ds. F. W. J. Wolf
E.F.Hz., te Odijk, welk beroep 3 weken later werd
aangenomen. Het classicaal bestuur van Wijk, waar
onder Odijk ressorteert, weigerde echter de gevraagde
approbatie en grondde die weigering hierop, dat ds.
Wolf in de doleerende kerk te Rotterdam kort te
voren eene preekbeurt had vervuld, waarbij een kind
was gedoopt. Te Odijk zelf liet het classicaal bestuur
hem echter ongemoeid. Een verzoek aan het provin
ciaal kerkbestuur van Utrecht leidde evenmin tot een
gewenscht gevolg.
Daarop schreef de kerkeraad van Aksel, gesteund
door eenige kerkvoogden en notabelen, op den dien
October 11. eenen brief aan het classicaal bestuur van
IJzendijke, waaronder hij ressorteert, en vroeg daarin,
of genoemd classicaal bestuur ds. Wolf zonder appro
batie van Wijk als wettig predikant van Aksel wilde
erkennen. Tevens verlangde het voor den 20en October
antwoord te ontvangen. Toen op den gestelden dag
geen antwoord was ingekomen, besloot de kerkeraad
ds. Wolf te verzoeken, zonder approbatie naar Aksel
over te komen. In eene vergadering van manslidmaten,
die daarna gehouden werd, gaven velen hun voornemen
te kennen, om in de te wachten moeielijkheden den
kerkeraad te steunen.
De 23e lijst van de collecte voor de Unie seen
school met den bijbel" bevat een Uniegift van H. de
M. te Driewegen van ƒ5 en onder de nagiften één
uit Kamperland van ƒ5 en één uit Ierseke van 3
Voor de betrekking van hoofd der school te
Ellewoudsdijk (jaarwedde 800) hebben zich 22 sol
licitanten aangemeld, waaronder 14, die thans als on
derwijzer in deze provincie werkzaam zijn. Van het
vergelijkend examen zal het schriltelijk gedeelte worden
afgenomen Zaterdag 19 Nov. en het mondeling gedeelte
Zaterdag 26 Nov. Als deskundige zal daarbij optreden
dhr. Mooijen, hoofd der school te Kloetinge.
De voordracht voor hoofd der school te Rilland-
Bath (jaarwedde 700) bestaat uit de heeren A.
Van Houte te Nieuw- en St. Joosland, M. Van Dijke
te Dordrecht en W. H. Poldermans te Haamstede.
H :t getal der nieuw ingeschreven studenten
aan de, vrije universiteit bedraagt 21. Wederom kwam
de gewone jaarlijksche gift van 2000 voor het hos
pitium is.
Gedeputeerde Staten van Limburg hebben dit
jaar geene begrooting goedgekeurd, waarop niet de
jaarwedden voor het op 1 Januari 1888 benoodigd
aantal onderwijzers voorkomen. Of nu die onderwijzers
op het papier ook in werkelijkheid zullen aangesteld
worden, is eene andere vraag. Ieder, die de toestanden
in Limburg kent, weet, dat Gsdep. Staten rekening
moeten houden met de leden der Provinciale Staten,
die meerendeels in de gemeentebesturen zitting hebben.
Zij zijn daarom afkeerig van dwang en bepalen zich het
liefst tot wenschen, soms tot eenen zachten druk. In
hoeverre men daarmede bij onwillige gemeentebesturen
terecht komt is te begrijpen, en zoo zou het allicht
kunnen gebeuren, dat, niettegenstaande de sommen,
op de begrooting uitgetrokken, de aanstelling van het
benoodigd getal onderwijzers zich ook in 1888 zal
laten wachten. (A7. R. Ct.)
Rechtszaken.
Volgens de N. G-ron. Ct. is eene instructie ge
opend tegen den oui-lndischen kapitein Willink Kitjen,
wegens zijn scherpe uitingen tegenover de regeering.
Gisteren is door de arr.-rechtbank te M ddelburg'*
A. J. V., 33 j., gewezen lid van den gemeenteraad en
landbouwer te Hoofdplaat, wegens valschheid in ge
schrifte veroordeeld tot 1 maand gev.
De vraag of eeu onder-aannemer gebonden is door
de voorwaarden aan den aannemer gesteld in het bestek,
heeft het onderwerp uitgemaakt van een beslissing
van het gerechtshof te Amsterdam, toen de aannemer
de op hem toegepaste boete wegens te late oplevering
wilde verhalen op zjn onder-aannemer, die van de
vertraging in de oplevering oorzaak zou zijn. Het hof
heeft uitgemaakt, dat, indien tusschen aannemer en
onder-aaauemer deswege geen overeenkomst was aan
gegaan, het origineele bestek den onfer-aaunemer niet
bindt, zoodat de boete, op dien grond ten minste, niet
voor rekening van den onder-aannemer kon worden
gebrach t.
Baursovarzicht.
Het debuut der maand November op beursgebiad
is niet slecht te noemen en behalve da rubriek der
Zuid-Amerikaansche Staatsfondsen valt over de geheele
linie prijsverbetering te noteeren. Edoch zij verkreeg
dit niet althans niet wat betreft de Amerikaansche
Sjjooruiegwaarden zonder vooraf nog een bang mo
ment te hebben doorstaan. Dit was voornamelijk het
geval op Dinsdag 1 November, toen de Londensche
beurs gesloten bleef, waardoor de handel aldaar uiterst
beperkt bleef en men te Amsterdam voor de te volgen
strooming slechts de New-Yorker merken tot richt
snoer had. De contramine te New-York scheen juist
dien dag gekozen te hebben tot mikpunt voor hare
bewegingen en zij volvoerde die met succes. Begunstigd
door een gerucht vau ontstanen tarievenstrijd in het
Zuid-Westen liepen de Missouriwaarden en ditmaal ook
de Missouri Pacificaandeelen bij percenten terug, het
geen voor de Amsterdamsche beurs waar men op
de verlaagde koersen nog al gekocht had een de-
primeerenden indruk maakte. Sedert wedijveren liuan-
ciëele dagbladen om Gould de meest liefelijke beschul
digingen toe te dichten, die, 't is ook onze meening,
niet geheel als verdichtsel kunnen worden aangemerkt.
De New-Yorker H. Zg. van 29 October gaat zelfs zoo
ver, dat zij op gezag van den secretaris der Maat
schappij weet mede te deelen dat de coupon, na de
betaling der Decembercoupon, zal worden gereduceerd,
en tevens dat er een receiver zoude worden aangesteld.
De beurzen hebben deze laatste berichten met eene
llinke prijsverbetering beantwoord, waardoor in een
24 uren de verloren cijfers werden ingehaald en zelfs
Amerikaansche soorten voor een deel boven die cijfers
sluiten. De 5 pet. Missouri Kansas en Texas-obligatiën,
oorspronkelijk tot 63% pet. gedaald, brachten het
sedert tot 68% pet. en sloten Zaterdag maar y» pet.
lager. De overige shares meenden de richting van die
thans toongevende soorten te moeten volgen en hoewel
wij op sommigen hieronder terugkomen, zij nu reeds
medegedeeld, dat de prijsverbetering loopt van pet.
(Ontario's) tot 4 pet. (Unionshares).
Na een valsch gerucht omtrent het overlijden van
den Duitschen Keizer, waarop vooral de Russische
waarden te Berlijn nog een stoot hadden te doorstaan,
is ook voor de beleggingssoorten der Europeesc h
waarden per saldo winst te vermelden, waarvan de
Hongaarsche fondssoorten het meest konden profi-
teeren. Evenzoo hielden zich ook de Metallieken goed