1887. N°. 124.
Donderdag 20 October.
74ste jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd ep feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN D1TMAR te Rotterdam en verder <5*^3
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 19 October 1887.
Wij herinneren het publiek aan de soiree, morgen
(Donderdag) in de sociëteit V. O. V. door de gymna-
stiekvereeniging «Hercules" te geven. De beid9 vorige
voorstellingen mochten zich in een talrijk publiek ver
hengen, wat zeer ten bate kwam van de liefdadige
instellingen, waarvoor het netto-bedrag der opbrengst
toen was bestemd. liet is te hopen, dat ook ditmaal
over de opkomst van belangstellenden niet zal te
klagen vallen.
Het is thans zeker, dat de groote Duitsche tooneel-
speler Ernst Possart ook te Middelburg zal op
treden en wel op Vrijdag 28 October a. s. in de rol
van «Nathan der Weise". Men hoopt en verwacht,
dat ook uit Goes de kunstliefhebbers deze voorstelling
zullen willen bijwonen en dientengevolge zal eerstdaags
een lijst circuleeren, teneinde tijdig te weten op hoeveel
plaatsen men van uit deze streken moet rekenen.
Bovendien zullen er pogingen worden aangewend om
een extra-trein van Middelburg naar Goes te doen rijden.
Tot deelneming aan een en ander behoeven wij voor
zeker wel niet optewekken.
De volksvoordracht van den heer D e
Buisonjé is nader bepaald op 3 November a. s
aangezien op 27 October de heer Lieftinck voor de
leden van het Nut optreedt.
Gistermiddag hield de afdeeling Hein-
kenszand der maatschappij tot bevor
dering van landbouw en veeteelt in Zee
land eene vergadering, waarin de Voorzitter, de heer
E. Van den Bosch, allereerst rapport uitbracht van
het behandelde in de voorjaars- en zomervergaderingen
van het hoofdbestuur.
Daarna kwam aan de orde een voorstel om ontslag
te verleenen aan jhr. C. A. J. Van Citters als secre
taris der afdeeling, aangezien deze door zijn vertrek
naar Noord-Amerika deze betrekking niet langer kon
waarnemen.
De Voorzitter drukte den wensch uit, dat het jhr.
Van Citters in de Nieuwe Wereld moge welgaan en
dat hij daar een ruim veld moge vinden voor de
werkkracht, dia hij ook hier eenmaal getoond heeft
te bezitten. Onder dankbare herdenking van het vele
goede, dat ook wijlen jhr. mr. C. Van Citters, vroeger
voorzitter der afdeeling, in het belang der Maatschappij
heeft verricht, stelde hij voor het ontslag aan den
secretaris eervol te verleenen, welk voorstel zonder
discussie en hoofdelijke stemming werd aangenomen.
Overgaande tot de benoeming van een nieuwen si-cre-
taris deelde de Voorzitter m«de, dat het bestuur aan
vankelijk had gevreesd, dat zich voor die betrekking,
welke veel lasten en weinig lusten met zich brengt,
niemand zou laten vinden. Het bestuur had daarom
dankbaar kennis genomen van een tweetal brieven, een
van dhr. Ph. M. Van der Mandere en éen van den
heer J. M. Kakebeeke, waarbij da eerste zich voor
het secretariaat aanbeval, terwijl de laatste dit deed
voor zijn oudsten zoon, die eerstdaags na een kort
verblijf in Noord-Amerika van daar in het vaderland
terugkeert. Het bestuur meende zich van iedere aan
beveling in dezen te moeten onthouden, aangezien het
vooropstellen van de goede eigenschappen van den een
onvermijdelijk achteruitstelling van den ander zou ten
gevolge hebben en hij noodigde daarom de vergadering
uit tot eene benoeming te willen overgaan. Nadat nog
was geconstateerd, dat men ook buiten de beide ge
noemde personen eene keuze kon doen, had de verkie
zing voor een secretaris plaats, waarbij 29 stemmen
werden uitgebracht op den heer I. G. J. Kakebeeke,
41 op den heer Van der Mandere, 1 op den heer G.
J. Van den Bosch, 4 op den heer A. Nijssen, 1 op
den heer C. Koert en 1 op den heer Z. D. Van der
Bilt La Motthe, terwijl éen briefje in blanco was. De
heer Kakebeeke, alzoo benoemd zijnde, zeide de Voor
zitter dat hem daarvan zal kennis gegeven worden,
terwijl hij den heer Van der Mandere dank zeide voor
zijne bereidwill gheid om zich voor de bedoelde betrek
king beschikbaar te stellen, alsmede voor zijne mede
werking tot hiertoe aan de afdeeling bewezen.
De beide periodiek aftredende bestuursleden dhrn.
C. J. Labrijn en H. Minnaard werden vervolgens als
zoodanig herkozen de eerste met 34 van de 47 stem
men, terwijl 6 stemmen waren uitgebracht op dhr.
M. De Kater, 3 op dhr. C. Koert en 1 op elk der
heeren I. Rottier, J Woutersen en I. Tolhoek, en 1
biljet in blanco de laatste met 23 van de 47 stemmen,
terwijl 6 stemmen waren uitgebracht op dhr. M. De
Kater, 5 op dhr. C. Koert, 2 op dhr. I. Rottier en
4 op elk der heeren M. De Bockx, A. Sandee, A.
Nijssen, G. Meulenberg, C. Polderman, I. Tolhoek, P.
Priem, J. Woutersen en P. Nieuwkamer en 2 biljetten
in blanco. Beide herbenoemden aanvaardden onder
dankzegging voor het in hen gestelde vertrouwen
hunne benoeming.
Alsnu kwam aan de orde een voorstel tot verleening
eener bijdrage ad f 10,72 aan de commissie in zake
de suikerpenencontracten.
De heer C. J. Labrijn verklaarde, dat het hem be
vreemd heeft, dat, waar indertijd de vergadering,
waarop de quaestie dezer contracten was besproken,
door een lid van het hoofdbestuur was gepresideerd,
het hoofdbestuur zelf thans weigert de onvermijdelijke
kosten uit een en ander voortvloeiende geheel of ge
deeltelijk te dragen, te meer daar een paar jaar ge
leden de eerste stem voor het verkrijgen van betere
suikerpeiienconiracten was geweest die van den heer
Snijders, mede lid van het hoofdbestuur.
De Voorzitter wees erop, dat het hoofdbestuur voor
grootere uitgaven staat dan de afdeelingrn en dat het
toekennen van eene dergelijke tegemoetkoming door
het hoofdbestuur een gevaarlijk antecedent zou op
leveren. Het hoofdbestuur kon z. i. alleen gelden af
staan voor zaken van algemeen belang en hij herinnerde
eraan hoe b. v. indertijd de afgevaardigden naar de
internationale landbouwtentoonstelling te Amsterdam
ook op eigen kosten daarheen waren gegaan.
De heer Labrijn zeide, dat hij er vóór is om het
gevraagde toe te kennen, maar hij kon toch niet na
laten erop te wijzen, dat de onderhavige zaak een
algemeen Zeeuwsch belang is, veel meer dan de ten
toonstelling waarop de voorzitter wees.
Een vraag van den heer G. J. Van den Bosch of
de commissie voor de contracten door deze afdeeling
was benoemd, beantwoordde dhr. J. J. Van Weel ont
kennend. De vergadering van belanghebbenden en be
langstellenden was indertijd bijeengeroepen door de
landbouwvereeniging Wolfertsdijk en daaraan waren
door het hoofdbestuur toegevoegd dhr. 3. M. Kake
beeke als voorzitter en dhr. E. Van den Bosch als
secretaris. In die vergadering is toen besloten aan de
vereeniging te Wolfertsdijk te verzoeken eene commissie
te benoemen. De commissie heeft naderhand de finan-
ciëele hulp van het hoofdbestuur ingeroepen ter ver
goeding van da gemaakte kosten (hoofdzakelijk druk
kosten,) doch daarop is afwijzend beschikt, zooals blijkt
uit het desbetreffend antwoord, dat hij in zijn geheel
voorlas. Het kwam hem voor, dat het hoofdbestuur
gepiqueerd was, dat men zich niet vooraf tot dat college
had gewend om opening van zaken te doen en ver
goeding der kusten te vragen. Hij herinnerde ten slotte
eraan, dat de commissie wel is waar is benoemd door
de vereeniging te Wolfertsdijk, doch dat zulks geschied
is op voorstel van de beide afgevaardigden vaa het
hoofdbestuur, dhrn. E. Van den Bosch en J. M. Kake
beeke en hij bad wel gewenscht, dat de voorzitter
dezer afdeeling daarop wat meer de aandacht had
gevestigd. Nu het hoofdbestuur weigert de kosten te
dragen is hij er tegen, dat de afdeeling een deel daarvan
voor hare rekening zal nemen.
Dhr. J. Welleman verklaarde het eens te zijn met
dhrn. Labrijn en Van Weel, maar niet met de con
clusie van den laatste. De quaestie der suikerbieten
contracten is een algemeen belang en daarom had
het hoofdbestuur de kosten moeten dragennu dit
weigert ziet hij niet in, waarom de afdeelingen het niet
zouden doen.
Het voorstel van het bestuur werd daarna aange
nomen met 30 tegen 10 stemmen, terwijl een lid
buiten stemming bleef.
Als laatste punt stond op de agenda een voorstel
van het hoofdbestuur tot wijziging der statuten, wat
betreft het houden van wedstrijden en het wensche-
lijke om in de plaats daarvan de paardenfokkerij, op
rationeele wijze uitgeoefend, aantemoedigen.
De voorzitter lichtte dit voorstel nader toe door de
mededeeling, dat dhr. Van der Have van Ouwerkeik
in de voorjaarsvergadering van het hoofdbestuur erop
gewezen had, dat het repertoire der wedstrijden niet
groot was, terwijl bij hem tevens meermalen de vraag
was gerezen of de uitgaven voor die wedstrijden door
het nut, dat dez6 afwierpen, genoegzaam werden ge
motiveerd. Hem werd toen echter tegemoet gevoerd,
dat als de tijd daar was, gewoonlijk wel weder een
onderwerp voor een wedstrijd was te vinden en dat
in ieder geval in die afdeelingen, die nog geen we dstrijd
hadden gehad, er eerst nog dienden plaats te hebben.
Dhr. Van der Have meende echter, dat de gelden
voor de wedstrijden nuttiger konden worden aange
wend voor de verbetering van het Zeeuwsche paarden
ras en wanneer daarmede werd gewacht tot in alle
afdeelingen een wedstrijd had plaats gehad, dan konden
de toestanden wellicht weder gewijzigd zijn, terwijl
thans een goed paard veel geld waard is. Met het oog
op den slechten tijd voor den landbouw kwam het
hem daarom nuttig voor de aandacht te wijden aan
de paardenfokkerij.
Tengevolge van een en ander was men in de zomer
vergadering van het hoofdbestuur tot de vo'gende con-
clusiën gekomenMet het oog op de ligging en op
de verschillende typen van paarden kan onze provincie
in drie districten word-n verdeeld, waarvan het eerste
omvat de eilanden Schouwen, Duiveland, St. Filips-
land en Tolen, het tweedeZuid- en Noord-Beveland
en Walcheren, het derdeZeeuwsch-Vlaanderen. Men
wenschte nu eene permanente commissie te benoemen,
die, eenmaal wetende welke richting zij uit wilde,
manren om zich kan verzamelen, die bekwaam zijn
om het voor gestelde denkbeeld ten uitvoer te brengen.
Men moet dan bekroningen toekennen aan hengsten
(«lie in de provincie moeten blijven), maar vooral aan
fokmerries. Men berekende voor dat doel in het le
en 2e district 500 elk, in het derde 600 (ten
gevolge der slechtere communicatie) noodig te hebben,
terwijl de commissie zou bestaan uit twee veeartsen,
die ieder eene gratificatie van 100 en zes leden,
die ieder 60 zouden genieten, zoodat de geheele
zaak 2200 zou kosten. Dientengevolge had men
besloten zich tot de provincie te wenden. Aanvanke
lijk was men ook voornemens steun te vragen aan
den minister van oorlog, wien het ernst schijnt te zijn
met de behartiging van de inlandsche paardenfokkerij,
doch hieraan zal vermoedelijk geen uitvoering worden
gegeven, omdat de voorgestelde fokkerij niet voor het
leger zal geschieden.
De heer G. J. Van den Bosch juichte het denkbeeld
van het hoofdbestuur ten zeerste toe. De verbetering
van het paardenras trekt in den laatsten tijd zeer de
aandacht; de vraag naar goede werkpaarden, ook naar
Zeeuwsche, is zoowel binnens- als buitenslands zeer toe
genomen en dit zal nog meer het geval zijn, wanneer
getracht wordt het ras te verbeteren. Worden de
gelden voor de wedstrijden voor dit doel gebezigd,
dan zou men prijzen voor hengsten, fokmerries en
veulens kunnen uitloven. Hij achtte echter verplichte
hengstenkeuring het eenige middel om doeltreffende
verbetering van het ras te verkrijgen.
De Voorzitter merkte op, dat dit punt ook bij het
hoofdbestuur ter sprake was gekomen, doch dat de
verplichte keuring van de regeering moet komen. In
Friesland is bovendien gebleken, dat een hengst, die
door de commis.de was afgekeurd, weinig gevraagd werd.
De heer J. J. Van Weel was het volkomen eens met
den heer Van den Bosch. Verplichte hengstenkeuring
is een eerste vereischte. Maar hij wilde deze gelegen
heid te baat nemen om erop te wijzen, dat het hoofd
bestuur dadelijk bereid is f 800 te bestemmen voor
een algemeen belang als paardenfokkerij, terwijl voor
een ander algemeen belang als de suikerpenencontrac
ten geen 85 disponibel is.
De Voorzitter antwoordde, dat dit met eenige spits
vondigheid toch wel was te verklaren, omdat, als hij
zich wel herinnerde, de quaestie der contracten in de
voorjaarsvergadering was behandeld en men toen nog
niet wist dat men op den wedstrijd te Hulst 800
zou overhouden. Overigens was die zaak thans niet
aan de orde.
De heer J. Welleman meende, dat toch altijd wel
het meest vraag zou zijn naar de beste hengsten en
hij is er daarom tegen iemand te verplichten een be
paalden hengst, te vragen en dus ook tegen verplichte
keuring. Hij verwachtte goede resultaten van eene
vereeniging tot het aanschaffen van goede beesten.
Da Voorzitter merkte op dat men zoo licht meent,
dat eenige maatregel indruischt tegen de algemeene
vrijheid. Het is de plicht der overheid zich boven ons
te stellen om eene zaak in het juiste spoor te leiden.
Het voorstel tot wijziging der statuten werd ten
slotte aangenomen met 34 tigen éene stem, ém lid
bleef buiten stemming.
De heer G. J. Van den Bosch stelde daarop voor
aan het hoofdbestuur te adviseeren, dat het zich niet
zou bepalen tot het uitloven van prijzen, maar ook zou
besluiten tot het verleenen van fiaanciëe.len steun bij
den aankoop van hengsten. Dit voorstel werd met
algemeene stemmen aangenomen.
Nadat nog besloten was in het vervolg de vergade
ringen met het oog op den beurstijd om 11 uur te
doen aanvangen, werd de bijeenkomst door den Voor
zitter, onder dankzegging aan de aanwezigen voor
hunne belangstelling, gesloten.
De agenda voor de najaarsvergadering
van de Prov. Staten van Zeeland bevat, be
halve het onderzoek der geloofsbrieven van het nieuw-
gekozen lid, den heer C. J. Huvers, mededeeling van
Koninkl. besluiten, houdende goedkeuring: lo. van de
enkel prov. en huishoudelijke inkomsten over 1885;
2e. van wijziging der begrooting van gelijknamige in
komsten en uilgaven over 18873e. van de begroo
ting van gelijknamige inkomsten en uitgaven over
1888; 4e. van de besluiten tot wijziging van de gren
zen der werken tot zeewering of oeververdediging van
den calamiteuzen Stad PhilippinepolJer en van de cala-
miteuze Margaretha-, Kleine Huissens- en Eendragt-
poiders, en ten slotte een IC B. tot machtiging der
Staten van Zeeland en Noord-Brabant tot gemeenschap
pelijke oprichting van een waterschap «de Damespol
der". Voorts zijn ingekomen eene mededeeling van
den Min. van Binn. Zaken van hetgeen is uitgetrokken
op de Rijksbegrooting voor kosten van het prov. be
stuur, voor zooveel het rijksbestuur betreft, voor het
jaar 1888; eene mededeeling van Ged. Staten naar
aanleiding van een adres van dhr. A. G, V. Hombach
als gemachtigde van de bedijkers van den Damespolder
om aftezien van het vooi nemen tot het vormen van
een waterschapeene mededeeling van Ged. Staten
betreffende een omnibusdienst tusschen de buitenhaven
en het locaal-station te Vlissingeneene mededeeling
omtrent den post voorkomende onder hoofdstuk IX der
uitgaven op de prov. begrootingen van 1886 en 1887,
tot bestrijding van behoeften, welke hare omschrijving
niet vinden in de artikelen dier begrootingen en eene
mededeeling omtrent onderhandsche aanbestedingen.
Voorts zullen behandeld worden een voorstel van
Ged. Staten em de stoombooten, met welke de stoom-
bootdienst op de Wester-Schelde wordt uitgeoefend, te
verzekeren tegen brandschade en zeegevaar; een voor
stel van hetzelfde college om het stoomschip «Zeeuwsch-
Vlaanderen" met machine, ketel en inventaris, alsmede
den reserveketel ondershands te verkoopen, en eindelijk
een voorstel van Ged. Staten tot het verleenen van
subsidie ter voorziening in de behoefte aan genees
kundige hulp aan de gemeente Kolijnsplaat en ter voor
ziening in de behoefte aan verloskundige hulp aan de
gemeente Westkapelle.
Ierseke. Door den heer M. De Korte werd
gisteravond vanwege het departement van de Maat
schappij tot Nut vaa 't Algemeen een volksvoordracht
gehouden over werktuigen. Hij stelde in het licht hoe
door het algemeen gebruik van stoom- en andere ma
chines de algemeene welvaart is verhoogd en bestreed
het nog niet geheel geweken vooroordeel, dat zij den
arbeider het brood uit den mond halen. De heeren
Nonhebei, Hage en De Korte leverden bijdragen.
Ierseke. Voor de twee 4pct. geldleeningen
groot 4000 en f 3400 ten laste dezer gemeente, is
voor hrt volle bedrag van f 7400 ingeschreven door
de firma Van Heel en Co. te Ierseke tegen den koers
van 99 pet. Door het Burgerlijk of Algemeen Arm
bestuur was ingeschreven voor f 2500 a pari, zoodat
aan dit bestuur f 2500 en aan de genoemde firma
4900 is toegewezen.
Heinkouszand. Maandagnamiddag omstreeks twee
uur arriveerde alhier per rijtuig de heer Commis
saris des Konings van Zeeland. Opgewacht door
den burgemeester, den secretaris en de gemeenteraads
leden, stapte de Comm. aan het gemeentehuis af, al
waar hij door den burgemeester werd gecomplimen
teerd. Vervolgens bracht de Commissaris een bezoek
aan de Roomsch Katholieke kerk, alwaar hij werd op
gewacht door den Weleerw. heer pastoor, die hem
de kerk rondleidde, waarna ook het kerkhof werd be
zocht. Daarna begaf de Comm. zich naar de openbare
school, de Hervormde en Chr. Geref. kerken, waar hij
ook door de kerkelijke autoriteiten werd verwelkomd
en rondgeleid. Hij vertrek van hier naar Nisse. Be
halve op den toren, het gemeentehuis, de Roomsch-
Kat.holieke en de Chr. Geref. kerken, wapperde uit
enkele woningen de driekleur.
In de verschillende havens van Noord-Beveland
is men bezig met het laden van s u i k e r p e n. Over
't algemeen is de wicht zwaarder dan 't vorige jaar,
doch de opbrengst betrekkelijk gering. Aardappelen
worden er vele gerooil; er zijn landbouwers die van
450 roeden 300 hectoliter delvenjammer dat het
kwaad zich zóo uitbreidt, dat men geen vasten prijs
bedingen kan. Enkele vreemde schippers besteden 4,40
a 4 per Heet.de beurtschippers evenwel geven
niet meer dan het laatste cijfer. Daar de ajuin, wat
beschot betreft, niet is meegevallen hebben vooral de
zoogenaamde «krooteboertjes" een slecht jaar. (N. B.)
Te Middelburg is eene fabriek gesticht ter
vervaardiging van gloeilampen de tweede van
dien aard in Nederland. De gloeilampen worden er
geheel voor het gebruik gereed gemaakt en dat de
fabrikant èn wat prijs èa wat qualiteit betreft met
de buitenlandsche huizen kan concurreeren, blijkt uit
de reeds vrij aanzienlijke orders, die hij zoo uit het
buitenland als van landgenooten ontving.
De firma Johan Boudewijnse is er voorshands op
ingericht om per week eenige honderden lampen, in
verschillende grootten te kunnen afleveren en beweert
dat hare gloeilampen ruim duizend uren kunnen wor
den gebruikt.
De voedingscommissie van het garnizoen te Mid
delburg heeft, naar de IV. R. Ct. meldt, aan den mi
nister van oorlog reeds een plan ingezonden tot op
richting eener militaire slachter ij voor het
garnizoen te Middelburg en te Vlissingen. Er wordt
o. a. in voorgesteld, om eene inrichting er voor te
laten bouwen, daar de gemeente Middelburg er geen
gebouw voor beschikbaar heeft. Het vleesch zou den
militairen niet of zeer weinig meer kosten dan in den
regel bij aanneming het geval is.
Blijkens bij het departement van marine ont
vangen telegram is Zr. Ms. schroefstoomschip der
4de klasse «Ce ram", onder bevel van den luitenant
ter zee der 1ste klasse J. J. De Bruyne, den 16den
dezer te Colombo aangekomen.
Aan boord was alles wel.