1887. N°. 78.
Dinsdag 5 Juli.
74sle jaargang.
Haven van Goes.
De inschrijving van leerlingen voor het
Middelbaar Onderwijs te Goes
De OVERGANGS-EXAMENS
GOESCHE
Da uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent*
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 48 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande ea contant betaald, 20 ct«
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Voor de gewone herstellingen der havenboorden en
het uitdiepen der haven zal het water zijn afgelaten:
op Zondag 17 Juli tot Zondag 24 Juli 80 c.M.
beneden peil en van laatstgenoemden dag tot en niet
Zaterdag den 30 Juli zoo laag mogelijk
terwijl tegen Maandag 1 Augustus e. k. het water
weer "op het peil wordt gebracht.
Goes, 18 Juni 1887.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
zal plaatshebben op ZATERDAG DEN 16 JULI a. s.,
van 's middags 12 tot 1 uur, in het gebouw der in
richtingen, moetende van de inteschrijven leerlingen
een bewijs van vaccine of kinderziekte worden overgelegd.
Goes, den 2 Juli 1887-
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
der leerlingen aan de Hoogere Burgerschool voor jon
gens van den loopenden cursus zullen in het openbaar
gehouden worde* op Donderdag en Vrijdag den 14 en
15 Juli, terwijl op Woensdag den 13 Juli des namid
dags van 2 tot 4 uren, eene openbare les in de gym
nastiek zal worden gegeven, waartoe alleen personen
boven de 16 jaren toegang hebben.
Het programma voor de overgangs-examens, zooals
dit is vastgesteld, luidt als volgt
Donderdag 14 Juli.
Derde klasse.
Van 9%10
1010%
10%—11%
11%11%
Geschiedenis.
Engelsch.
Staatsinrichting.
Natuurkunde.
Vierde klasse.
Van 11
1%—2
2—2%
2%^3
uren
Wiskunde.
Natuurkunde.
Boekhouden.
Scheikunde.
Vrijdag 15 Juli.
Voorbereidingsklasse.
Van 9%10
uren
Fransch.
10—10%
Aardrijkskunde.
10%—11
Wiskunde.
Eerste klas
>se.
Van 11—11%
uren
Natuurlijke historie.
11%—12
Hoogduitseh.
1—1%
Nederlandscb.
1%—2
Geschiedenis.
Tweede klasse.
Van 2 2%
uren
Wiskunde.
2%3%
Aardrijkskunde.
3%4
Fransch.
De ouders der leerlingen en andere belangstellenden
worden driDgend tot bijwoning van een en ander
(foes, dén 2 Juli 1887.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De verbodsbepalingen tegen het vangen, dooden en
vervoeren van de
bonte Kraai, Koek, Kauw, Kerkkanw, Torenkanw,
Torenka, Huismnseh, Ringmuseh, Boom-,
Berg- of Veldmnsch,
zijn voor de geheele provincie Zeeland opgeheven en
zulks van 1 Juli 1887 tot en met 31 Maart 1888, zoodat
dit overal, ook op het veld, zal zijn vrijgelaten, daar
die vogels, gedurende dezen termijn, in dit opzicht niet
meer ais beschermd zijn aan te merken.
Evenwel mag het dooden der genoemde diersoor
ten in het veld door middel van schietgeweer alleen
geschieden door hen, die, hetzij, in open jachttijd, krach
tens eene groote jachtakte, hetzij krachtens eene buiten
gewone machtiging, bevoegd zijn zich met geladen
schietgeweer in het veld te bevinden.
Zij, aan wie eene buitengewone machtiging is uitge
reikt tot het schieten van schadelijk gedierte of schadelijk
gevogelte in het algemeen, zullen daarvan, gedurende
den tijd, dat die machtiging geldende is, mits niet
langer dan tot 31 Maart 1888, gebruik kunnen maken
tot het dooden van de bovenvermelde diersoorten.
Andere personen kunnen door tnsschenkomst van
den Burgemeester hunner woonplaats eene machtiging
aanvragen.
Goes, den 2 Juli 1887.
De Burgemeester van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
GOES, 4 Juli 1887.
Het bestuur der Vereeniging van Bur
gemeesters en Secretarissen in Zuid- en
Noord-Beveland hield hedenmiddag in het lokaal der I
Sociëteit «Eensgezindheid" alhier eene vergadering,
waarin het volgende is bepaald.
De algemeene vergadering der leden zal gehouden
worden te Hoedekenskerke op Donderdag den 28
Juli a. s.;
Iu die vergadering zal worden overgelegd het ont
werp van eene algemeene politieverordening voor de
gemeenten.
Voorts zullen in bespreking gebracht worden onder
scheidene quaestiën, die zich hebben voorgedaan in
zake de toepassing van de zegelwet met betrekking
tot de gemeente-comptabiliteit.
Ook zal kennis gegeven worden van een voorstel
om wijzigiDg te erlangen van de gemeentewet, ten
opzichte van den aanslag in den Hoofdelijken Omslag,
zoodanig dat ook eigenaren van gronden en nijverheids
nndernemingen kunnen worden aangeslagen.
Ter vervulling der vacature in het bestuur, die
ontstaan zal door de periodieke aftreding van den heer
mr. L. A. Bybau, werd het volgende drietal opgemaakt-
mr. L. A. Bybau, burgemeester van Kolijnsplaat, P.
H. Van Lis, secretaris van Kortgene en G. L. Van
der Heijde, secretaris van Wissekerke.
Terwijl het Kamerlid mr. J. G. Gleichman
in eene brochure zich verantwoordt omtrent zijn hou
ding in zake de wijziging van art. 194 der Grond
wet en die tevens toelicht, spreekt prof. B u ij s
in de Gids in beknopten vorm zijn oordeel uit over
het besluit der Tweede Kamer, ten aanzien van dat
grondwetsartikel, genomen.
Van de stemming der zeven liberale leden, die vóór
het voorstel Vos de Wael hebben gestemd, zegt prof. B.
«dat zij zoowel eene verkeerde daad als eene ernstige
politieke font ter hunner verantwoording hebben ge
nomen, eene daad en eene fout waarvan de gevolgen
wel eens zwaar zouden kunnen drukken op de naaste
toekomst van Nederland."
Hij licht deze verklaring toe, en voor het behoud
van het beginsel der neutrale school voert de hoog
leeraar de volgende welsprekende woorden aan:
»Ik zou meenen dat waar de liberale partij pal
stond voor dat beginsel, zij daar streed voor algemeen
menschenrecht tegenover kerkelijke overheersching
van welke zijde die ook mocht dreigendat zij
streed voor het kostbaarste dat een volk bezitten kan,
voor beschaving en godsdienstvrijheid; dat zij streed
voor hen die vaak met hartstochtelijken ijver op alge
meen stemrecht aandringen, omdat een zekere mate
van volksontwikkeling dan toch wel onmisbare voor
waarde zijn zal om dat recht te kunnen verwezen
lijken; dat zij streed voor hetgeen nu honderd
jaren lang haar levensbeginsel is geweest, haar eer en
haar roem; voor elke minderheid, voor rechtzin-
nigen, vrijzinnigen en ongeioovigen, voor Christenen
en voor Joden, voor Roomsch en onroomsch; dat
zij streed voor de meerderheid zelve door haar bij
voorbaat de tenten te spreiden waaronder het haar
vergund zal zijn veilig te rusten, wanneer zij, op hare
beurt overwonnen, vermoeid en gekneusd ter nederligt."
»En men zou aan dat beginsel eene plaats in de
Grondwet weigeren onder voorwendsel dat het niet
behoort tot die, welke eeuparig door het geheele volk
beleden worden".
Na een résumé van de redenen, aangevoerd door
de liberale voorstemmers van het amendement, doet
de hoogleeraar de vraag
«Ben ik onbillijk tegenover de leden der liberale
partij, die zich bij deze gelegenheid van hunne poli
tieke medestanders afscheidden, wanneer ik beweer,
dat de argumenten, die zij aanvoerden, zich geken
merkt hebben door eene zekere luchthartigheid, weinig
passend bij den ernst van het besluit, dat door die
argumenten moest worden gedekt".
Zoo het votum van 6 Juni niet alle politieke be-
teekenis mist, dau zou het bestemd zijn om het wel
slagen van Grondwetsherziening, reeds vóór dien tiid
in de hoogste mate waarschijnlijk, tot stellige zeker
heid te maken.
«Is nu dit doel bereikt?" vraagt de hoogleeraar.
«Ik aarzel geen oogenblik het tegendeel vol te houden
en te beweren, dat na het hier bedoelde votum het
welslag»n van de Grondwetsherziening twijfelachtiger
is geworden dan voor dien tijd het geval was".
Ten Motte neemt hij een beeld over, door de Tweede
Kamer gebezigd. De heer Schaepman zeide
«Het zal een groote voldoening voor mij zijn, indien
mijn voorstel, dat niet kan worden een levende boom,
toch geworden is de vlaggestok, waarvan de wimpel
der vrijheid zal waaien". «Zonderlinge vrijheidsvlag
inderdaad", zegt de heer Buijs «aan de vrije school de
vrijheid van 't individu opgeofferd en de Staat ontslagen
van den plicht om aan al zijne leden de eerbiediging van
hunne godsdienstige overtuiging te waarborgen. Moet
ik echter in de beeldspraak berusten en zoowel vlag
als standaard aanvaarden, dan zou ik mij in elk geval
het recht willen voorbehouden om hier den wimpel
van de vrijheid halfstok te hijschen".
Het Wbt. v. Zvl. geeft, na ingesteld onderzoek,
de volgende inlichtingen omtrent het nieuwe artikel
over de verkiezingen, dat in de door de Tweede
Kamer aangenomen wijziging der Grondwet voorkomt.
Aangezien het nu juist niet aan. overtollige duidelijk
heid leed, nemen we bedoelde toelichting hier over:
»In gemeenten, wier kom beneden de 3000 inwo
ners telt, zijn vrij van de eerste drie grondslagen der
personeele belasting degenen, wier woning slechts eene
huurwaarde heeft van 18 of daar beneden.
Is de huurwaarde mter dan 18 tot en met/21,
dan betalen zij slechts een derde deel der belastingen.
Is de huurwaarde van 2124, dan betalen zij
twee derde deel der belasting.
Is de huurwaarde 24 of meer, dan wordt de volle
belasting betaald.
Zij nu, die de volle belasting betalen, Nederlander
zijn door geboorte of naturalisatie, meerderjarig, van
de mannelijke afdeeling en in 't volle bezit hunner
rechten, zijn kiezer.
Voor gemeenten, wier kom van 30005000 inwo
ners telt, zijn de sommen, waarvoor geheele of ge
deeltelijke kwijtscheldir.g van belasting wordt gegeven,
22, 25 en 28.
Telt de kom der gemeente van 50008000 inwo
ners, dan verhoogen die sommen tot ƒ25, ƒ30, ƒ33.
Al degenen, die 10 in de grondbelasting betalen,
zijn eveneens kiezer.
Verder zijn nog kiezer a) degenen, die op kamers
wonen, mits het geheele pand voor hoogere huurwaarde
is aangeslagen dan het dubbel, dus in de drie aan
gehaalde gevallen voor meer dan 48, ƒ56 of ƒ66,
en het gedeelte, dat de kamerhuurder bewoont, zonder
de meubels, eene huurwaarde vertegenwoordigt van
24, 28 of 33, terwijl hij daarin 9 maanden,
voorafgaande aan Sea 15den Februari, moet gewoond
hebben.
Nog zij hierbij opgemerkt, dat hij, die zijne belas
ting niet op tijd heeft aangezuiverd, niet op de kie
zerslijst komt voor 't volgende jaar.
Het kiesrecht is daardoor een premie op het nauw
keurig betalen der belastingen."
Men verneemt, dat de heer J. F. W. Conrad,
inspecteur van den waterstaat, opnieuw bedankte
voor de hem aangeboden betrekking van minister van
waterstaat, handel en nijverheid.
Het hoofdbestuur der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen heeft kennis gegeven,
dat aan de gehouden verkiezing voor twee plaatsen
in zijn mid len is deelgenomen door 189 departementen,
te zamen uitbrengende 642 stemmen, met den navol
genden uitslaglo. mr. A. Bloembergen Ezn. te
Leeuwarden verkreeg 619, dr. W. P. Ruijsch te
's-Gravenhage 23 stemmen 2o. mr. G. A. Van Hamel
te Amsterdam verkreeg 566, mr. W. H K. Mouthaan
te Amsterdam 76 stemmen; zoodat de heeren Bloem
bergen en Van Hamel met groote meerderheid zijn
gekozen. Beiden hebben zich de op hen gevallen keuze
laten welgevallen.
Wol fel'tsdijk. Dat er in de openbare vergadering
van den gemeenteraad, die Zaterdagmiddag te 3 uren
alhier plaats had, en waarin al de leden present waren,
iets zou gebeuren waarin de gemeente groot belang
stelde, werd wei bewezen door het groot aantal toe
hoorders die waren opgekomen. Nadat de notulen
waren gelezen en goedgekeurd, werd door Burg.
en Weth. verslag uitgebracht van het opnemen der
kas bij den gemeente-ontvanger en waaruit bleek,
dat er was ontvangen gedurende het jaar 1886/87
16986,76% en uitgegeven 16745,95%.
In de vorige vergadering was besloten, om het
breiwerk der schoolkinderen gelijkelijk aan de armen
der drie gezindheden te verdeelen. Uit een brief van
het Burgerlijk Armbestuur, die werd voorgelezen, bleek,
dat dit college geweigerd had, dit aantenemen, om
reden dat het zonder machtiging geene subsidie, veel
minder eene gift mocht aannemen. Door dit besluit
moeten dus de armen van dat college 21 paar kousen,
8 hemdrokken en 3 slaapmutsen missen. Hierop was
door Burg. en Weth. op 24 Juni geantwoord, dat zij
deze gift niet hadden gedaan aan het Burg. Armb. zelf,
maar om door zijn tusscbenkomst aan zijne armen
eene buitengewone bedeeliDg te doen, reden waarom
zij verzochten op zijn besluit terug te komen, doch
tot heden was hierop nog geen antwoord ontvangen.
Op voorstel van den Voorzitter werd besloten in
dezen een afwachtende houding aan te nemen. Van
de Diaconie der Christelijk afgescheidenen werd echter
een brief van dankbetuiging voorgelezen.
Alsnu kwam het belangrijke punt aan de orde,
namelijk het benoemen van een gemeente-secretaris.
Door burg. en weth. was om gegronde redenen steeds
nagelaten eene aanbeveling op te maken. De Com
missaris des Konings had hun daarom aangeschre
ven] dit vóór, of op 21 Juni te doen. Uit een brief
gedateerd 25 Juni, van den Commissaris des Konings,
die nu werd voorgelezen, bleek het, dat het nog steeds
niet was gebeurd, waarom de Commissaris het nu
zelf had gedaan, krachtens art. 127 en 95 der ge
meentewet en had hij alphabetisch C. N. Van der
Heijden uit Wissekerke en P. Van der Voorde, waar
nemend secretaris alhier, op de aanbeveling geplaatst.
Da sollicitatie van Van der Heijden werd nu voorge
lezen, henevens een ambtsbericht van den burg. van
Wissekerke, dat allergunstigst luidde. De sollicitatie van
Van der Voorde en een adres onderteekend door 212
hoofden van huisgezinnen, waaronder ruim 75 kiezers,
waarbij zij aan den raad verzochten P. Van der Voorde
te benoemen, waren wel aanwezig, doch werden niet
voorgelezen, daar dit reeds vroeger was geschied. Echter
zei de Voorzitter dat P. Van der Voorde van 12 Juli 1884
af hier op de secretarie werkzaam was, dat hij van 21
Febr. jl. waarnemend secretaris alhier is geweest, en dat
hij steeds vlijtig en trouw zijn plicht had vervuld, en dat,
zoolang zijn waarnemen duurt, er nog geen enkel stuk
is teruggekomen. Hieruit blijkt, dat hij volkomen op
de hoogte van zijne taak is, redenen waarom de Voorz.
den heer Van der Voorde in het volste vertrouwen
durft aanbevelen. Voor men echter tot stemmen over
ging, wensebte de Voorz. uitgemaakt wanneer de nieuwe
secretaris in functie zou treden. De heer De Kater
stelde voor dien datum op 1 Aug, te bepalen. Dit was
te laat bij den heer Verschuure en deze stelde 6 Juli
voor, welk voorstel door dhr. O. Philipse werd onder
steund. De heer De Kater zei, dat dit onmogelijk
kon, de tijd was te kort, om bericht te geven en aan
te nemen, ook wegens het tusschenvalPn van den
Zondag benevens het overnemen van het archief.
Het voorstel van dhr. De Kater werd nu in stem
ming gebracht en verworpen met 4 tegen 3 stemmen.
Tegen stemden de heeren Philipse, Jacobs, Verschuure
en Van Damme. Het voorstel van dhr. Verschuure
werd aangenomen met 4 tegen 3 stemmen, van dezelfde
personen. Het traktement werd gehouden zooais het
steeds geweest was op 500 's jaars.
Nu ging men over tot stemming voor een secretaris
en werd dhr. W. F. K. Lenshoek met 4 stemmen
benoemd, terwijl 3 stemmen op P. Van der Voorde
waren uitgebracht. Tevens moest er een telephoon-
houder benoemd worden; het traktement bedraagt
100, terwijl de plaatsvervanger 50 geniet. De
heer Verschuure zou dit willen veranderen en 75
aan den teiephoonhouder en 25 aan den plaats
vervanger geven. De Voorzitter zeide, dat dit niet
opgaat; dat P. Van der Voorde wel waarnemend
teiephoonhouder is geweest, doch plaatsvervanger is
gebleven en dus dit traktement met de helft te ver
minderen zonder redenen, gaat niet. Na eenige dis
cussie werd tot stemmen overgegaan en bleef het
traktement onveranderd. Voor de betrekking verkreeg
P. Van der Voorde 5, W. F. K. Lenshoek 1 stem
en 1 blanco.
De vergadering veranderde nu in een geheime, zoo
dat de openbare gesloten werd.
Uit Ellewoudsdijk is een adres ingezonden aan
het Provinciaal Bestuur om den steiger te Borsele
niet bij het veer maar zoo mogelijk bij de staartnol
aldaar te plaatsen. De staartnol is gelegen beoosten
de haven van Borsele en het overzetveer bevindt zich
ten westen van die inrichting.
De heer A. M. Van Hou ven, deurwaarder bij
de arr.-rechtb. te Middelburg, heeft als zoodanig zijn
ontslag gevraagd tegen 1 Sept.
Vlissingen. In de door onzen gemeenteraad ji. Vrij
dag gehouden zitting werd, overeenkomstig een voorstel
van Burgemeester en Wethouders en met acht tegen
twee stemmen besloten, de (vacante) betrekking van
griffier ter gemeente-secretarie opieheffen en in
plaats van een griffier te benoemen een hoofdcommies
bij gemelde administratie, op eene jaarwedde van 800.
Voor die betrekking zullen door Burg. en Weth.
sollicitanten worden opgeroepen.
Vlissingen. Aan de fabriek en op de werf der ko
ninklijke maatschappij »de Schelde'' alhier, is
het tegenwoordig heel wat drukker dan een paar jaren
Er is dan ook thans volop werk, wat men het beste
kan bemerken aan het voortdurend aannemen van
nieuw personeel. Het aantal werklieden in dienst der
maatschappij, bedraagt nu reeds weder ver over de
500 en nog steeds gaat zij voort, nog meer lieden
aantenemen voor vast werk gedurende den eersten tijd.
Behalve eenige kleinere nieuwe werken en reparatiëu,
zijn op haar etablissement thans in aanbouweene
nieuwe raderboot, het s.s. «Walcheren", ten behoeve
van den provincialen stoombootdienst op de Wester-
Schelde, eene nieuwe ijzeren aanlegponton voor den
zelfden dienst, eene torpedoboot, groot model, voor
de Ned. Indische marine, het oorlogstoomschip 4s
klasse «Ceram" en last not least, de groote transat
lantische steam if »Bromo". Van deze zal da prorin-