1887. N". 68.
Zaterdag 11 Juni.
74slc jaargang.
~6ir<*zG£seS*C£>--
- csssse"»-
Do uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonuementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren,
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 10 Juni 1887.
Ia de gisteravond gehouden openbare vergade
ring van de Commissie voor do Oeconomische
Spijsuitdeeiing alhier is ten overstaan van het
dagel. bestuur der gemeente rekening gedaan over het
afgeloopen dienstjaar en uitgebracht het volgende
VERSLAG van de Commissie voor de (Economische
Spijsuitdeeiing over het dienstjaar 1886/87.
Gevolg gevende aan den wensch van den Burge
meester bij het opnemen der rekening over het voor
laatste dienstjaar, vereenigde zich tegen den winter
van 1886 onveranderd de geheele commissie en nam
haar oudste lid en vriend F. S. A. Knitel nog ijverig
deel aan alle voorbereidende werkzaamheden.
Op 12 December door eene ongesteldheid overvallen,
ontviel hij korte dagen daarna aan de commissie en
verloor zij in hem een lid dat door zijne omvangrijke
kennis van den toestand der armen, door eene 40jarige
getrouwe plichtsbetrachting en groote toewijding, en
door zijn vriandschappelijken omgang, door al de leden
zeer werd gewaardeerd, en wiens gemis door hen zeer
wordt betreurd. De commissie noodigde zijn zoon,
den heer L. A Knitel, uit, in zijne plaats op te treden,
die tot haar genoegen daaraan welwillend voldeed.
Overgaande tot het zakelijk gedeelte van dit jaar
verslag, is het voor de commissie aangenaam al aan
stonds te kunnen vermelden, dat zij door de hulpvaar
digheid harer stadgenooten ruim in staat gesteld werd
aan de vele behoeften der armen te voldoen.
Tengevolge (der mazeien-epidemie was er in de gezin
nen der onvermogenden behoefte aan gezond en krach
tig voedsel, en vele gezinnen, welke anders wellicht
zonder ondersteuning den winter kunnen ingaan, en
de hulp der commissie eerst later inroepen, konden
thans niet voorzien in datgene waaraan de herstellen
den het meest behoefte hadden. Deze omstandigheid
gaf dan ook aanleiding dat de commissie de bedeelin
gen eene week vroeger begon dan in den regel het
geval is. Deze maatregel had vooral ten doel om
enkele gezinnen, welker toestand op dat oogenblik bij de
commissie niet bekend was, door aanvrage in de gelegen
heid te stellen spoediger geholpen te kunnen worden.
Het bleek al spoedig dat de toestand was zooals
de commissie dien bad vermoed; want nadat op 20
December de bedeelingen begonnen waren met 134
hoofden of 250 portiën, vermeerderde op 23 Decem
ber het getal met 43 hoofden en 131 p op 25 De
cember met 8, of 27 p op 6 Januari met 27, of 85
p., en op 17 Januari met 8 h. of 24 p., zoodat op
17 Januari tot 1 Maart driemaal 's weeks bedeeld
werden 220 gezinnen met 517 portiën.
Op 3 Maart werden 34 gezinnen afgevoerd en op
7 Maart weder 42 gezinnen, zoodat op dien datum
de bedealing werd teruggebracht tot 144 gezinnen
met 282 portiën.
Deze gunstige toestand duurde echter niet lang,
want op 17 Maart besloot de commissie, tengevolge
de opnieuw ingevallen vorst en sneeuw, alle ingetrokken
kaarten weder terug te geven, zoodat daarna nog 7
bedeelingen met de geheele rol werden gedaan. Op 3
April werd de uitreiking geëindigd.
In dat tijdvak van 20 December tot 3 April zijn
6 weken, waarin 4 malen, en 9 weken, waarin 3
malen 's weeks is bedeeld. Hierdoor zijn uitgereikt
23075 portiën warme spijs, 210 brooden van 1 kilo
en 128 brooden van kilo, samen 275 kilo tarwe
brood, zoodat totaal aan de 220 gezinnen zijn uitge
reikt 23592 portiën, tegen 22209 portiën aan 207
gezinnen in het vorig winterseizoen.
De hoofdbestanddeelen daarvoor zijn geweest: 30 H.L.
Groene Erwten, 14 H.L. Bruine Boonen, 730 kilo
Gort, 868 kilo Rijst, 653 kilo Spek, 310 kilo Ruud-
vleesch, 3 balen Tarwebloem.
Voor den aankoop van al deze artikelen werd de
commissie in staat gesteld
lo Door de vrijwillige inschrijvingen ad f 1279,96
2o. De extra giften ad ƒ252,50.
3o. Een gift van 3 balen Tarwebloem.
4o. Door de goedkoope prijzen van de meeste der
bovengenoemde artikelen.
De commissie vleit zich dat de door haar genomen
maatregelen veel hebben bijgedragen tot leniging van
de behoeften der armen.
Door de tijdsomstandigheden gedrongen heeft zij
hare hulp verder moeten uitstrekken dan wel gewenscht
isvooral heeft zij hierbij op het oog de hoofden van
gezinnen van betrekkelijk jeugdigen leeftijd. Evenwel
meende zij met de aanneming van deze ihans eenigs-
zins ruim te moeten zijn, niet alleen ter voorkoming
van algeheele verarming, maar ook om deze gezinnen
onder opzicht te hebben en, daardoor te trachten
clandestine bedelarij bij de ingezetenen te voorkomen.
De commissie rekent het zich ten slotte ten plicht
dank te betuigen aan hare stadgenooten voor da
milde bijdragen en voor het haar geschonken onbeperkt
vertrouwen. Namen de Commissie,
(Was get.) J. A. A. FRANSEN v. 0. PUTTE,
Voorzitter.
D. HILDERHISSE, Secretaris.
De firma wed. J. C. Massee Zoon alhier,
aannemer van de 2600 zwemvesten der Ned.
Marine, welke gefabriceerd worden bij den heer M. D.
Ramon dt, geeft daardoor een geruimen tij 1 werk
aan 26 personen die vast aan de fabriek arbeiden,
terwijl nog een zelfde getal er te huis aan werken.
De heer Massee is ook in het buitenland aan het
onderhandelen over dit artikel, dat uitstekend aan
het doel moet beantwoorden. Mochten de onderhan
delingen tot een overeenkomst leiden, waarop wel kans
bestaat, dan zou de fabricatie hier voor goed geves
tigd blijven.
Door den Minister van Justitie zijn benoemd tot
onbezoldigd rijksveldwachter de agent
van politie E v e r a a r d te Goes en schipper Bakker
te Wissekerke N.-B.
Bij K. B. van 7 Juni zijn o. a. benoemd tot
lid van het bestuur van het waterschap voor de Nol
tusschen den Koude- en den Lovenpolder L. W. De.
Jongeen tot gezworenvan den Adriaanpolder C
Markusse Mz.van het waterschap Kadzand J. Risseeuw
Jz.van den Nieuwe Passageulepolder C. J. Sturm
van den Soelekerkepolder L. Bierens; van den Jacoba-
polder L, Wisse; van den Melopolder H. Francken;
van den Onrustpolder J. L. Mareussevan den Stads-
polder C. Schuilwervevan den Deurlooppolder W.
Bogert Lz.
Ierseke. In den loop van deze of de volgende maand
zal de heer E. B o 1 s i u s, districts-inspectenr der Ne-
derlandsch-Amerikaansche Stoomvaart-Maatschappij, in
deze gemeente eene lezing honden over de oestercul
tuur en den landbouw in Amerika. De dag zal nader
bekend worden gemaakt.
Volgens de ter inzage liggende begrooting
(met memorie tot toelichting) van de ontvangsten en
uitgaven van den calamiteuzen polder Borsele
voor het dienstjaar 1887/8 is het dijkgeschot geraamd
op 32543,17%, een gelijk bedrag als verleden jaar
en uitmakende 26,30 per hectare. Voor bijlrage
in de kosten van zeewering en oeververdedigiDg is
32049,59 uitgetrokken, zijnde 37,31 meer dan
het vorige jaar, wegens verminderde grondbelasting.
Door ingelanden van het waterschap Ovezaud is
tot lid van den dijkraad van het calamiteuze water
schap EliewoudsdijkBorsele herbenoemd de heer P.
A. De Jonge, te Ovezand.
De liberale kiesvereeniging Brouwershaven, Zon-
nemaire en DuiveDdijke, onderdeel der centrale te Zie-
riksee, hield Woensdag 11. een vergadering tot het
stellen van een candidaat voor de Prov. Staten, ter
vervanging van wijlen den heer J. G. De Glopper. Op
den heer P. Goemans te Drijschor werden uitgebracht
9 stemmen, op den heer D. Hocke te Zonnemaire 4
stemmen en op den heer mr. J. P. Cau te Zieriksee
1 stem.
Voorts werden 4 afgevaardigden gekozen ter cen
trale vergadering op Donderdag 16 Juni.
Als vervolg op het verslag der landbouw
tentoonstelling te Hulst ontleenen wij nog
aan de M. Ctdat de voorzitter van het hoofdbe
stuur naar aanleiding van het door den heer Hom-
bach gesprokene over beschermende rechten, ver
klaarde dat hij des sprekers conclusie niet deelde.
Hij zeide niet de overtuiging te hebben dat het han
delsstelsel, door onze regeering sedert jaren gevolgd,
een verkeerd stelsel is. Dat het toestaan van bescher
mende rechten een eerste stap zou zijn om de be
staande malais J te doen ophouden, achtte spreker
eene illusie.
Het is waar, thans wordt er geleden en gestreden,
en de tegenwoordige crisis duurt reeds geruimen tijd,
maar en dit wordt veelal vergeten hoe lang
werden de zegeningen van het vrij-handelsstelsel ge
noten
Het is niet met een enkele penneslreek uit te
maken wat de voorkeur verdientprotectie of free
trademaar zeker is het dat, wanneer men tot be
scherming overgaat, niet éen tak van industrie maar
alle takken ervan dienen beschermd te worden. Geen
halfslachtigheid is mogelijk.
De heer Hombacb antwoordde hierop dat hij mis
schien zelf volbloed free trader zijn zou, wanneer
geen enkel product beschermd werd, maar nu, waar
tal van producten protectie genieten, terwijl de grootste
nijverheid, de landbouw, niet beschermd wordt, aan
zijn principe getrouw biijven moet.
Aan het diner, dat Woensdag werd gehouden en
waaraan de Commissaris des Konings, leden van Ged.
Staten, hat lid der Eerste Kamer jhr. Roëll, de bur
gemeester van Brussel, mr. Buis, en andere autoriteiten
deelnamen, werd natuurlijk menige toost uitgesproken.
Wij geven daarvan alleen weor, wat onze nieuwe af
gevaardigde ter Eerste Kamer sprak, omdat daaruit
groote sympathie voor onze provincie blijkt.
Tweeërlei drang heb ik zoo ongeveer zeide hij om
het woord te voeren de eerste is eene personeele reden,
want ik zou wel zeer ondankbaar moeten zijn, wanneer
ik niet erkentelijk was voor de hartelijke ontvangst,
die mij hier vanwege de Maatschappij van Land
bouw en de ingezetenen van Hulst is te beurt gevallen.
Op den tocht door dit district heb ik een gioot
deel gezien van het schoone land van Hulst, zoo uit
stekend gecultiveerd, en in engeren kring veel vrien
delijkheid genoten. Om beide redenen zal de herinne
ring aan Hulst mij lang nog bijblijven.
In de tweede plaats heb ik met groot genoegen,
dank zij de vereerende keuze van de provinciale staten,
nu kennis kunnen nemen van een gedeelte van het
land dat ik tot mijn leedwezen ook tot mijne schade
wellicht nimmer heb bezocht.
Mij is genoeg van onze vaderlandsche geschiedenis be
kend om van het roemrijk verleden van Hulst te weten,
maar door dit bezoek kan ik beter beoordeehn, wat
de behoeften van het oogenblik zijn, en wat in zijn
belang behoort gedaan te worden.
De malaise, die hier zooals overal heerscht, verplicht
der regeering de juiste oorzaken daarvan na te sporen,
en te wikken en te wegen welke middelen dienen aan
gewend om ze te verbeteren.
Twee elementen zijn hier aanwezig om moedig de
toekomst te gemoet te zienhet zijn de inspanning
en de ijver van de bevolking van dit schoone land.
Ik uit den wensch dat het Zeeland in het algemeen
en Hulst in het bijzonder moge welgaan.
De heer W. J. Van G o r k o m, districtsschool
opziener alhier, maakt deel uit van de commissie voor
het afnemen van het vergelijkend examen voor sur
numerair bij de directe belastingen, invoerrechten en
accijnzeD, dat 15 Augustus te 's-Gravenhage zal aan
vangen.
De dagdienst tusschen Vlissingen en Queen-
borough heeft de gemeenschap tusschen Londen en
St. Petersburg belangrijk verkort. Sir West Ridgeway,
de Britsche Commissaris voor de Afghaansche aange
legenheden, kwam jl. Zaterdag te 9 uren te Londen
aan, na te half twaalf op Donderdag morgen uit St.
Petersburg te zijn vertrokken. Hij maakte de reis
derhalve in 21/, dag, terwijl die tot dusverre 3 dag
vereischte. De Engeische bladen, die met lof van dit
feit melding maken, geven aldus een prachtige recla
me aan de Maatschappij zZeel.ind." (JV. v. d. D.)
Tot rentmeester van de Ambachtsheerlijkheid
Oud- en Nieuw-Vosmeer en Vrijberge is benoemd de
heer G. De G r a a f f te Oud-Vosmeer.
Op de kiestabel, beboorende tot het Voorloopig
Kiesreglement, zijn verschillende amendementen voor
gesteld door den heer Goekoop o. a. om bij het hoofd-
kiesdistrict Zieriksee, in de tweede kolom »ge-
meenten van het hoofdkiesdistrict": in te voegen na
sHerkingen" de namen der gemeenten «Den Bommel,
Ooltgensplaat en Stad aan 't Haringvliet."
Mr. R. J. graaf Schimmelpenninck
van Nijenhuis heeft de candidatuur der katho
lieken in het hoofdkiesdistrict Deventer aangenomen.
Er zijn daar dus thans drie candidaten.
Aan 's Rijks geweerwinkel te Delft wordt ren
automatisch werkende snellader vervaardigt, w. lke
ontworpen is door den len luitenant F. E. H. Liebert
van het 8e regiment infanterie.
De Maasbode meldt dat in eene vergadering der
R. K. Kiesvereeniging »de Grondwet" de voorzitter
mr. B. M. Balhmann in het kort in herinnering bracht
hetgeen hij medegedeeld had in de vorige algemeene
vergadering, betreffende de oprichting van eene a 1 g e-
meenen bond van R. K. kiesvereenigin-
g e n in Nederland. Daarbij constateerde hij nogm rals,
dat in de vergadering, welke in de maand Augustus
van het vorige jaar te 's-Bosch was gehouden, blijkens
de daar gevoerde discussie, in beginsel besloten was,
dat zou worden opgericht een centrale bond, die een
adviseerend, doch geen imperatief karakter zou ver
krijgen. Hij drukte den wensch uit, dat op de ver
gadering. welke te Utrecht zal worden gehouden, in
bahandeling genomen zullen worden de bezwaren, die
door de vereeniging »de Grondwet" schriftelijk aan de
commissie van redactie zijn kenbaar gemaakt en welke
door velen in den lande worden gedeeld.
De commissie van rapporteurs uit de Tweede
Kamer heeft met den Minister van Waterstaat enz.
mondeling overleg gepleegd over zijn telephoon-
wetsontwerp, naar aanleiding van de daartegen
gerezen bezwaren.
Een voornaam bezwaar zou, meende zij. worden
opgeheven, wanneer in art. 1 eene bepaling word
opgenomen, tit strekking hebbende dat alleen voor
het intercommunaal telephonisch verkeer concessie van
Staatswege word vereischt, maar, waar dat verkeer
zich niet buiten do grenzen der gemeente uitstrekt,
de regeling daarvan aan het bestuur dier gemeente
werd overgelaten, met aanwijzing in de wet van eenige
hoofdbeginselen, door het gemeentebestuur bij het ver-
leenen van zoodanige concessiën en bij de exploitatie
daarvan te volgen. In het wetsontwerp zouden dan
daarenboven bepalingen kunnen worden opgenomen,
waardoor de Regearing de telephonen zou kunnen
naasten, indien bet algemeen belang zulks vorderde.
De Minister antwoordde, dat de bepaling betref
fende het concessierecht geen bezorgdheid behoefde
te baren, daar het allerminst in de bedoeling der
Regeering lag, dit recht te doen strekken om aan de
schatkist eene bate te bezorgen, maar vooral tot
dekking van het nadeel, dat 's Rijks telegraaf- en
postdienst van de particuliere telephonen zullen onder
vinden, en verder om de administratie schadeloos te
stellen voor de meerdere bemoeiingen, welke de op
richting van electrische telephoonverbindingen voor
haar tengevolge zal hebben. Wat overigens betreft de
wijziging van art. 1, zoo verklaarde de Minister zich
gaarne bereid, aan den wensch, door de commissie uitge
sproken, te gemoet te komen in zoover dat hij haar de ge
gevens zou verstrekken tot hetontwerpen eener wetsvoor-
dracht in bedoelden zin. De Min. merkte hierbij op, dat, nu
het systeem-Rijsselberghe, volgens hetwelk men voor de
telephonie van de bestaande telegraaflijnen kan ge
bruik maken, hoe langer zoo meer voor practischa
toepassing vatbaar blijkt, het in de bedoeling der
Regeering ligt, het verleenen van concessie tot den
aanleg van afzonderlijke intercommunale telephoon-
lijnen slechts hoogst zeldzaam te doen plaats hebben,
ten ei.d: de ondernemers te dwingen, daarbij van
de lijnen der telegraaf gebruik te maken.
Aan de belofte is nu voldaan, en de rapporteurs
hebben in dien geest veranderingen aangegeven, onder
bijvoeg ng echter dat de gemeenten het recht behooren
te erlangen tot het heffen van een concessierecht en
da; bepalingen behooren te worden opgenomen, waar
door de rechten der eigenaars van perceelen, beter
dan thans geschiedt, worden gewaarborgd, waarvoor
de commissie eene redactie aangeeft. (D.)
De kapt. van den generalen staf J. D e Waal
en de le luit. G. P. Van der Garden, werk
zaam bij de afd. militie en schutterijen aan het min s-
terie van oorlog, hebben in da bekende ateliers van
de heeren Smulders te 's-Hage een fraaie kaart van
ons land doen vervaardigen, gedrukt in zes kleuren
en op da schaal van 1 400.000. Djze kaart is ont
worpen met het doel om een duidelijk en gemakkelijk
overzicht te verkrijgen van de gemeenten, waar dienst
doende schutter ij en bestaan en van die, die de
compagnieën en bataljons rustende schutterij samen
stellen. Daaruit blijkt o. a. dat er in 88 gemeenten
d.d. schutterijen zijn.
In het randschrift der kaart wordt vermeldvan
de rustende schutterij de organieke sterkte der co m-
pagniaën en bataljons en van de drinstdoende de or
ganieke sterkte, zoomede het aantal bataljons of com
pagnieën, met aanduiding of zij voor den dienst der
infanterie of der artillerie bestemd zijn. Bovendien treft
men er in aan eene opgave van de artillerie-magazijnen
waaruit elke dienstdoende schutterij hare munitie kan
verkrijgen, en van het aantal gemeenten in elke pro
vincie, de totale en de mannelijke bevolking der pro
vinciën des rijks.
Op de kaart zelve zijn vei der aangegeven de drie
militaire afleidingen, alsmede de standplaats van den
bevelhebber in elk dier afdeelingen en de artillerie
magazijnen, welke zijn aangewezen om aan de d.d.
schutterijen de benoodigde munitie voor draagbare
wapenen te verstrekken.
Ook geeft de kaart de plaats aan, waar de zetei
van het bestuur van elke gemeente (gemeentehuis of
secretarie) gevestigd is, de spoor- en tramwegen, de
telegraaflijnen en telephoonverbindingen enz. enz.
Uit Neerbosch wordt gemeld dat de directeur
der weesinrichting thans de koninklijke goedkeuring
heeft ontvangen voor het houden van eene nationale
tombola, waai van reeds 6000 loten a 1 het lot
zijn geplaatst. Thans zal nog een tweede serie van
4000 loten worden uitgegeven, en daarin zullen drie
hoofdprijzen zijn, nl. een prachtig schrijfbureau en
twee linnenkasten, benevens nog een aantal meubel
stukken, boekwerken en vele voorwerpen die uitslui
tend door weezen zeiven in de verschillende werk
plaatsen zijn vervaardigd. Wordt deze tweede serie
geplaatst, waarop alia uitzicht bestaat, dan zijn boven
dien alle voorwerpen die in de magazijnen zijn opge
slagen, geheel opgeruimd. De geheele opbrengst van
10,000 wordt besteed tot aankoop van meubelen
voir het nieuwe weeshuis, waarin eerlang 200 weezen
ter verpleging zullen worden opgenomen. Tot het wel
slagen hiervan hebben vele dames hare medewerking
weder toegezegd.
Men herinnert zich de vraag, of bij de bepaling
van het aantal onderwijzers, die volgens het besluit
van 3 Oot. 1884 in verhouding tot bet getal kinderen
