1887. N°. 63.
Zaterdag 28 Mei.
74ste jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cant, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uithoofde van het PINKSTERFEEST
zal aanstaanden Maandagavond geen no.
van dit blad verschijnen.
GOES, 27 Mei 1887.
't Was misschien in veler oogen eene wel wat
gewaagde onderneming van de Goesche Zang
ver e e n i g i n g om bij haar laatste concert van dezen
winter zoowel aau de koren als aan het programma
eene zoo groote uitbreiding te geven. Na de uitvoe
ring van Woensdagavond kan getuigd worden, dat de
bezwaren, daaraan verbonden, glansrijk zijn overwon
nen. Zoowel sdas Lied von der Glocke" van Rom
berg als «die Ruinen von Athen" slaagden goed, vooral
wanneer men in aanmerking neemt, dat het koor niet
gewoon is met orkestbegeleiding te zingen, het orkest
hoogst zelden zang accompagneert, terwijl slechts éene
gezamenlijke repetitie aan de uitvoering was vooraf
gegaan.
Ook de solisten kweten zich goed van hunne taak.
Mej. v. H. uit Dordrecht (sopraan) die, vooral in de
Glocke, meer door haar zang dan door haar voor
dracht uitmuntte, heeft een zeer beschaafde stem; de
heer A. J. Van Walsem uit Rotterdam (bas) beschikt
vooral in de lagere tonen over een aangenaam stem
geluid, terwijl ook dhr. H. J. Withake uit Leiden
(tenor) vooral na de solo in de Glocke sdie Leiden-
schaft flieht" warm werd toegejuicht. Ook onze stad
genoot, dhr. -V. d. B. L. M., heeft in de «Ruinen von
Athen" zijn goeden naam als declamator gehandhaafd.
Het zeer talrijke publiek, dat de groote zaal der
sociëteit V. O. V. geheel vulde, zal zeker met ons den
wensch koesteren, dat de Goesche Zangvereeniging het
bij deze uitvoering op grooter schaal niet zal laten en
wij hopen, dat bij eene tweede poging deze van de zijde
der kunstliefhebbers even warme ondersteuning zal
vinden als de eerste.
Aan allen, die medewerkten om deze uitvoering der
Goesche Zangvereeniging te doen gelukken, komt een
woord van dank toe, maar in de allereerste plaats
voorzeker aan den heer C. Samans, die door zijn on-
vermoeiden ijver en zijne krachtige leiding zooveel tot
het welslagen van dit concert heeft bijgebracht.
Omtrent een spoorweghalte Noord-Kraaiert,
waarvan wij vroeger melding maakten, blijkt thans
uit de in druk verschenen nieuwe dienstregeling, dat
op de marktdagen van Goes en Middelburg aan het
wachthuis no. 53 met enkele treinen gelegenheid zal
bestaan tot het opnemen of uitlaten van reizigers.
Deze treinen zijnDes Dinsdags
tot het opnemen van reizigers, de trein, die te
9.45 's voormiddags uit Middelburg vertrekt en te
10.14 te Goes aankomt
tot het uitlaten van reizigers, de trein, die te 1.17
's middags uit Goes naar Middelburg vertrekt.
Des Donderdags
tot het opnemen van reizigers, de trein, die 's mor
gens te 8.51 uit Goes vertrekt en te 9.20 te Mid
delburg aankomt
tot het uitlaten van reizigers, de trein, die te 2.14
's middags uit Middelburg vertrekt.
Ierseke. In de vergadering van het Nutsdepar-
t e m e n t Ierseke op gisteravond werden als nieuwe
leden aangenoemen de heeren C. A. E Sauer, D.
Vogel, S. Was en J. Verschuure en als lid voorgesteld
de heer A. Zuidweg.
Als leden voor het Hoofdbestuur werden uit de beide
voorgestelde dubbeltallen gekozen de heeren mr. A.
Bloembergen Ez. te Leeuwarden en mr. G. A. Van
Hamel te Amsterdam.
Aan het voorstel van het Departement 's-IIage om
het onderzoek naar de arbeiderswoningen van de Depar
tementen te doen uitgaan werd adhesie geschonken.
Op verzoek van den bibliothecaris werd besloten de
werken Maria Monk" en «Rome's krachten zwakheid"
als partijdig op godsdienstig gebied uit de bibliotheek
te verwijderen terwijl het Bestuur beloofde omtrent
de opname van dergelijke werken voortaan nauwlettend
toe te zien.
Nog werd op voorstel van den Voorzitter besloten
voortaan te doene voorstellen zoo veel mogelijk vooraf
bij het Bestuur schriftelijk in te dienen, opdat daarvan
melding kunne gemaakt worden op de convocatie
biljetten. Daarna werd de vergadering gesloten.
'a-Gravenpolder. Door stembevoegde ingelanden van
het waterschap 's-Gravenpolder werd in de vacature
van dijkgraaf van dat waterschap, ontstaan door het
overlijden van den heer Johs. Zandee, voorzien door
de benoeming van den heer Jan Woutersen, tot
dusver gezworene, en in diens plaats tot gezworene
gekozen de heer Krijn Bakker, terwijl de heer
C. J. L a b r ij n werd benoemd tot lid van den d ij li-
raad van den Willem-Annapolder.
Naar wij vernemen bestaat bij het bestuur der
confrérie van St. Sebastiaan te Middelburg het plan
om ook dezen zomer weder een groot concert
te doen geven en wel op Woensdag 29 Juni a. s.
Wanneer daartoe de vergunning van Z. M. den
Koning van België kan worden verkregen, zal liet
concert gegeven woruen door net gunstig bekende staf-
muziekcorps van het regiment grenadiers van Koning
Leopold, sterk 64 man, onder directie van den heer
Ben der.
Ook zullen er hier weder pogingen worden aan
gewend om bij die gelegenheid een extra-trein te
doen rijden van Middelburg naar Goes. Wij vestigen
reeds nu de aandacht van belangstellenden op dit concert.
Uit Wolfertsdijk wordt ons het volgende bericht:
«Het kohier van den hoofdelijken in onze gemeente,
zooals dit nu is vastgesteld op een totaal bedrag van
5333,38%, is voor 244 contribuabelen verdeeld in
20 klassen. In die voor de lste klasse zijn aangeslagen,
die een inkomen hebben van 300400, en de
20e klasse wijst éen persoon aan, voor een inkomen van
37514000. Als factor is voor dit jaar aangenomen
1,333. Naardien het primitief kohier van 't vorige
jaar 5323,61 aanwees, blijkt dus, dat de vermelding,
alsof het kohier nu 70 lager zou zijn dan in 1886,
bepaald onwaar is, en er alzoo niet mag gewezen
worden op den vooruitgang", zooals die zou bewerkt
zijn door de raadsleden, welke aan dit motief hunne
benoeming te danken hebben".
De door ingelanden van den Koningspolder
vastgestelde rekening over 1886/87 bedraagt in ont
vang 392,33 en in uitgaaf 330,03%. Voor
1887/88 zijn de ontvangsten geraamd op 388,44%
en de uitgaven op hetzelfde bedrag. Het nieuwe dijk-
geschot is vastgesteld op 3,50 per hectare.
De werkzaamheden aan het leggen der inlaag
kade te Ellewoutsdijk gaan goed vooruit.
Bij het inheien van palen voor een der bruggen werd
eenige tegenspoed ondervonden, die echter werd toe
geschreven aan de te lichte heistelling en blok. Het
personeel bedraagt tegenwoordig 125 man.
Groede. Door ingelanden van het waterschap Groede
en Branst is in hunne vergadering, Woensdag alhier
gehouden, ter voorziening in de vacature, ontstaan door
het overlijden van den heer M Mazure, tot d ij k -
graaf van genoemd waterschap benoemd dhr. A.
Lombaard alhier.
Blijkens eene mededeeling onder de «Officiëele be
richten" is de postverzending uit Duitseh-
1 a n d naar Engeland nu voorloopig zoo geregeld, dat
een deel der pakketten, die uit Noord Duitschland, den
weg over Vlissingen zal nemen, en het overige dien
over Ostende zal blijven volgen. Van de verbeteringen,
door België toegezegd, zal het afhangen, of deze voor-
loopige regeling al dan niet een blijvend karakter zal
krijgen.
De reis van Londen naar Berlijn over Vlissingen
duurt 24 uren. Bremen, Hamburg en het overige deel
van Noord-Duitschland verkrijgen een aansluiting aan
deze hoofdlijn.
In ons bericht omtrent het aanstaand jubiié
van een Utrechtsch professor waz alles juist, behalve
de naam van den jubilaris. Niet prof. Oude
mans maar prof. O. H. D. B u y s Ballot zal op
16 Nov. a. s. zijn 40jarig jubilé als hoogleeraar
herdenken.
Het examen voor het boekhouden
en de handelscorrespondentie vanwege de vereeniging
«Mercurius" te Rotterdam, zal plaatshebben op 31 Mei,
1, 2 en 3 Juni, 's morgens te 9 uren, in de bestuurs
kamer van het Rott. Leeskabinet.
Bij resolutie van 20 Mei heeft de Minister van
Financiën bepaald, dat versierde zakjes of
banden papier om die daaruit te vervaardigen,
randen of opleggers voor sigarenkistjes en dergelijke
voor de toepassing van het tarief van invoerrechten
behooren tot den post «papier van alle soorten" en
dus belast zijn met 5 pet. der waarde, al zijn daarop
door steendruk of op andere wijze figuren, beeldjes
of soortgelijke versieringen aangebracht.
De Tweede Kamer heeft gisteren met 55 tegen
21 stemmen het negende hoofdstuk der herziene
grondwet (over den waterstaat) onveranderd aan
genomen.
Van regeeringswege wordt in het wetsontwerp
tot het in overweging nemen van een voorstel van
veranderingindeadditioneele artikelen der
Grondwet de volgende wijziging gebracht in Art. VII
Art. 1 wordt gelezen als volgt
De leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
worden gekozen door de mannelijke meerderjarige in
gezetenen des rijks, tevens Nederlanders, die:
a. hetzij over het laatstverloopen dienstjaar ter zake
van het door hen ter bewoning gebruikte huis of af
gezonderd gedeelte van een woonhuis in depersoneele
belasting zijn aangeslagen naar eene hoogere huur
waarde dan die, welke volgens art. 1 litt. a en bvan
de wet van 24 April 1843 Staatsblad no. 15) aan
spraak geeft op vermindering tot een darde of twee
derde gedeelten der belasting naar de drie eerste grond
slagen, en dien aanslag ten volle hebben betaald
b. hetzij over het laatstverloopen dienstjaar in de
grondbelasting zijn aangeslagen tot een bedrag van ten
minste tien gulden en dien aanslag ten volle hebben
betaald
c. hetzij, hoofden van gezinnen of alleen wonende
personen zijnde, van den inwonenden eigenaar of eersten
huurder van een woonhuis of afgezonderd gedeelte van
een woonhuis, die ter zake daarvan tot het volle bedrag
in de vier eerste grondslagen der personeele belasting
is aangeslagen, gedui ende negen maanden, voorafgaande
aan den 15 Februari, een gedeelte in huur hebben
gehad en bewoond, waarvoor geen afzonderlijke aanslag
in de personeele belasting geschiedt, maar waarvan de
jaarlijksche huurwaarde, ongestoffeerd, in verhouding
tot de belastbare huurwaarde van het woonhuis of
afgezonderd gedeelte van het woonhuis geschat, het
sub a bedoelde bedrag te boven gaat, mits de aanslag
in de personeele belasting over het laatstverloopen
dienstjaar voor dat woonhuis of afgezonderd gedeelte
van het woonhuis verschuldigd, ten volle is betaald;
met dien verstande dat op de lijsten van kiezers
niet worden geplaatst
zij wien het kiesrecht ontzegd is bij eene rechter
lijke uitspraak, die in kracht van gewijsde is gegaan;
zij die bij rechterlijke uitspraak de beschikking of
het beheer over hunne goederen hebben verloren
en zij die in het burgerlijk jaar, voorafgaande aan
de vaststelling der kiezerslijsten, onderstand van eene
instelling van weldadigheid of van een gemeentebestuur
hebben genoten.
Het kiesrecht wordt niet uitgeoefend door degenen
die in gevangenisschap of hechtenis zijn.
Voor het kiezen van leden der Provinciale Staten
en van leden van den Gemeenteraad gelden dezelfde
regelen als die, welke in dit artikel voor het kiezen
van leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
zijn gesteld, met dien verstande dat men bovendien
ingezeten der provincie moet zijn om kiezer van leden
der Provinciale Staten, en ingezeten der gemeente,
om kiezer van leden van den Gemeenteraad te wezen.
Tot toelichting zegt de Regeering
Naar aanleiding van het door de heeren Van der
Feltz, Gleichman, Goeman Borgesius, Van Houten en
De Vos van Steenwijk ingediend amendement op het
wetsontwerp betreffende de verandering in de additio-
neele artikelen der Grondwet, heeft de Regeering nader
overwogen, of het in haar stelsel passende denkbeeld
om aan degenen, die niet-afgezonderde gedeelten van
woonhuizen bewonen en daarom geene personeele be
lasting betalen, onder zekere voorwaarden kiesrecht
toe te kennen, voor onverwijlde toepassing vatbaar
was. Zij is tot de slotsom gekomen, dat dit inderdaad
het geval is en heeft dienovereenkomstig eene nadere
wijziging in het wetsontwerp gebracht. Zij vleit zich
daarmede in groote mate aan gemaakte bedenkingen
tegemoet te komen. Voor zoover het genoemde ami n-
dement verder gaat in de uitbreiding van het kiesrecht,
kan de regeering zich daarmede niet vereenigen.
Te Amsterdam werd gist ren de eerste jaarlijk
sche algemeene vergadering gehouden van de Ver
eeniging ter bevordering van de Ne-
derlandsche visscherij, onder presidium van
den heer T. A. O. De Ridder, burgemeester van
Katwijk. Deze opende de bijeenkomst met een kort
woord, waarin hij het doel der vereeniging uiteen
zette, om door gezamenlijk overleg en samenwerking
de belangen der zee- en binnenvisscherij te behartigen,
maar tevens van den handel en landbouw daarmede
zoo nauw verbonden. Velen toch, die geroepen zouden
zijn die belangen te behartigen, weten helaas van de
visscherij weinig af, voor velen is de visscherij een
gesloten boek. En daarvan zijn de visschers meestal
zeiven de schuld, die niet genoeg deden om belang
stelling in hun bedrijf te wekken. Landbouw en vis
scherij moeten hand aan hand gaan, en gezamenlijk
één bron van welvaart worden. Wel ondervindt het
landbouwbedrijf meer steun dan de visscherij, doch
laatste kan zich niet als een stiefkind beklagen. In
tegendeel, zoowel regeering als volksvertegenwoordi
ging, getuige het college voor zeevisscherijen, verleent
steun. Spreker eindigde mst den wensch dat deze bij
eenkomst mocht bijdragen tot ontwikkeling van het
groote volksbelang, der Nederlandsche visscherijen.
O. a. kwam in behandeling een voorstel van de
afdeeling »de beide Katwijken en Omstreken"De
Vereeniging richte zich tot de regeering met het
verzoek dat zij trachte te bewerken, dat de reeders
ten behoeve van de statistiek opgave zullen doen van
de iedere reis gevangen visch.
De heer Pompe Van Meerder voort uit Bergen-op-
Zoom meende dat zulke opgaven wel eens strijden
konden met de handelsbelangen, en onjuiste dus on
nuttige statistieken konden opleveren. Meende de ééne
reeder geen statistiek ook op het «inde van ieder
jaar te kunnen geven, een ander dacht dat met
eenigen goeden wil en moeite wel statistieken te
geven waren.
De heer Koeleman uit Ierseke meende dat de re
geering buiten de zaak moest blijven en dat het col
lege voor de zeevisscherijen zulke statistieken moest
kennen. Hierop verklaarde de heer Boerlage, lid van
het college voor de zeevisscherijen, dat hij in die hoe
danigheid bppaald bezwaar had eene opgave te geven.
Het resultaat van het debat was dat het voorstel
in dier voege werd gewijzigd, dat de secretarissen
der afdeelingen eens in het jaar aan het hoofdbestuur
eene statistiek van gevangen visch in het geheele jaar
zullen opzenden.
Bij stemming tusschen Amsterdam en Rotterdam
werd Rotterdam gekozen voor de volgende vergader
plaats.
Bij rondvraag stelde Bruinisse voor om te bevor
deren dat de visscherij op de mosselbanken in April
of Maart in plaats van October geopend wordt. De
zaak is in onderzoek bij het college voor de vissche
rijen, welk onderzoek weldra openbaar zal worden.
De panden-fabrikanten uit de Rijn-provincie
hebben in eene druk bezochte vergadering te Dussel-
dorf met algemeene stemmen besloten tot verhoo
ging van den prijsderdakpannen, omdat
de toestand, zooals die tegenwoordig is, onhoudbaar
wordt tengevolge der concurrentie van de kleine Hol-
landsche fabrikanten. Voorts zal het verzoek aau den
Rijksdag worden ingediend om 75 Pf. invoerrecht per
100 kilo op de gefabriceerde pannen en 50 Pf. op de
ruwe stof te heffen.
Dezer dagen is te Wiesbaden een congres ge
houden van geneeskundigen, waarop o. a. dr. Mess
uit Scheveningen een voordracht hield over de te
ring. Hij verklaarde daarin o. a., dat hij uitnemende
resultaten ontdekt had van een goede verpleging thuis.
Voor lieden, die, zonder arm te zijn, geen vermogen
genoeg bezitten voor een buitenlandsch verblijf, maar
die 't hun zieken thuis aan niets behoeven te laten
ontbreken, achtte hij het volgende geraden
Men late in zijn woning een paar kamers op het
zuiden in orde maken, die met open haarden warm
stoken, terwijl men voor een aanhoudende, nauwelijks
merkbare, maar toch voldoende ventilatie moet zorgen
door geperforeerde vensters. De zieken moeten alleen
bij zuiden- of zuidwestenwinden tusschen 10 en 2 uur
uitgaan. Zulke zieken zullen het beter hebben dan in
den vreemde, waar men met groote kosten toch niets
bereikt.
Intusschen had dr. Mess uitnemende resuüaten gezien
van een verblijf op Java. Daaromtrent deelde hij het
volgende mede
Voor eenige jaren, nadat hij reeds eenige anderen
met goed gevolg den raad gegeven had naar Indië te
gaan, ontmoette hij een man, die binnen twee of drie
jaar zijn vrouw, zijn juist gehuwde dochter en 2 zoons
aan de phithisis tuberculose (longtering) verloor. Nog
2 zoons bleven hem over, van welke de oudste reeds
hoestte en er, evenals de jongste, slecht en mager
uitzag. De troostelooze vader kwam tot hem en vroeg,
wat te doen. Daar de man bezittingen op Java had,
gaf hij den raad zijn zoons daarheen te zenden. Bin
nen weinige weken waren zij reeds vertrokken. En nu
was na 6 maanden verblijf en arbeid aldaar de hoest
geheel opgehouden en waren beiden 7 a 8 Kilo in
gewicht toegenomen. Na 3 jaren kwamen zij hun vader
opzoeken, en toen waren zij nauwelijks te herkennen,
zoo gezond en krachtig zagen zij er uit. Dr. Mess
twijfelde er niet aan of in Europa gebleven zouden
zij den zelfden weg als moeder, broeders en zuster zijn
opgegaan. Maar uitdrukkelijk moet worden opgemerkt,
dat zulke patiënten onder toezicht van een geneesheer
moeten blijven en met alle kracht in de open lucht
en niet in werkplaatsen moeten arbeiden. De met het
klimaat bekende geneesheer moet beslissen, in welke
streek de patiënt moet verblijven, want op Java, gelijk
in de meeste tropische landen, heeft men verschillende
strekenheete, gematigde en koelere. Ook is, om er
heen te gaan, de reis om de Kaap beter dan door het
Suez-kanaal, daar de hitte in de Roode Zee dikwijls
allerverderfelijkst kan werken.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen te Zieriksee ds. J. Muller, te Assendelft.
Aangenomen het beroep naar Zwartsluis door
ds. L. M. Van Noppen, pred te Wijnjeterp.
Maandag heeft liet classikaal bestuur van Middel
burg een nieuwen kerkeraad voor de Herv. gemeente
te Vrouwepolder benoemd. (M. Ct.)
Donderdag is te Tolen een protestantenbond op
gericht, bestaande uit 69 personen, met eene jaai-
lijksche contributie van 136. Door ds. Haverkamp
uit Bergen-op-Zoom zal in het vervolg iederen Woens
dag godsdi» nstonderwijs in vrijzinnigen geest geg»ven
worden.
