1887. N°. 53.
Donderdag 5 Mei.
74ste jaargang.
G0ESC1I
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COIMVT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, i Mei 1887.
De bierbrouwer ij «de G a n s" alhier zal
hoogstwaarschijnlijk binnenkort eene groote verande
ring ondergaan door uitbreiding en verbouwing.
Er zal eene stoommachine in geplaatst worden voor
het breken der gerst (wat thans met paarden wordt
verricht), terwijl meer andere werkzaamheden die anders
door handenarbeid worden gedaan, mede met behulp
van machines zullen worden verricht. De firma heeft
bereids gezorgd altijd ruimschoots goed gefiltereerd
water voor de bierfabricatie ter beschikking te hebben.
Wellicht wordt ook de azijnmakerij weer opgevat.
Het bestuur der werklieden-vereeniging »Eigen
Hulp" alhier heeft tot zijn voorzitter benoemd dhr. A.
Schrijver en tot secretaris dhr. D. C. Seller.
Bij kon. besluit zijn benoemdtot dijkgr. van
den Emmanuelpolder J, Oudshoorn; tot plaats
vervangend dijkgraaf van het waterschap Groot- en
Klein-Isabella E. C e u 1 e n a e r e tot dijkgr. van den
Schengepolder J. M. K a k e b e e k e.
Bij kon. besluit is aan mr. D. A. Berdenis
van Berlekom, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als vice-president van de arrond.-rechtbank
te Middelburg.
Ierseke. In de gisteravond gehouden vergadering
van het Dept. Ierseke der Mij. tot Nut van 't Alg.,
die hoofdzakelijk gewijd was aan de bespreking der
punten ter beschrijving van de alg. verg., werd den
afgevaardigde opgedragen het voorstel van het hoofd
bestuur omtrent het Sociale Weekblad en dat omtrent
een onderzoek enz. naar arbeiderswoningen te steunen,
doch omtrent de verdere voorstellen werden hem geen
bindende voorschriften gegeven.
Het bestuur werd gemachtigd om met het bestuur
van de sociëteit «Onder Ons" alhier te onderhandelen
over het aangaan van een contract, waarbij het Dept.
op bepaalde avonden het gebruik van de zaal dier
sociëteit zal hebbende bepalingen van het contract
moeten evenwel aan het oordeel der vergadering wor
den onderworpen.
Nog werd in begiosel besloten tot het houden van
volksvoordrachten in den aanstaanden winter. De heer
D. Vogel werd als lid voorgesteld.
Door de kies'ereeniging «Volksonderwijs" te Oost
burg werd op voorstel van het bestuur besloten een
request te zenden aan de Tweede Kamer der Staten-
Generaal, met verzoek om ingeval de enkelvoudige
kiesdistricten worden ingevoerd, uithoofde van de aard
rijkskundige ligging, het voormalig 4e district van
Zeeland te voegen bij VlissingeD, en niet bij het voor
malig 5e district, daar dit slechts te bereiken is langs
twee wegen nl. per boot van Breskens naar Vlissingen,
en van daar naar Ter-Neuzen of langs België.
Naar aanleiding van een bericht in het vorig
nummer van dit blad aangaande genezing van kanker
meldt men ons, dat de heer M. J. B y b a u, genees
heer te Brouwershaven, eenige gevallen van kanker
zonder snijding volkomen heeft genezen.
De Bond van Chr. Zangvereenigingen in Neder
land, opgericht den 29n Februari 1880, heeft tot lid
van het definitief bestuur gekozen dhr. P. J. Van
Santen, te Breskens.
Op 2 dezer is aan het Dept. van Koloniën ont
vangen een telegram van den Gouv. - Gen.
van Ned.-Indië van dien dag, luidende:
Vervolg telegram een April. Volgens laatste be
richten Gouverneur laat politieke toestand op Celebes
niets te wenschen over. Loewoe voldoet aan gestelde
eischen. (St.-Cl.)
De heeren Van der Feltz, Van Baar, Kielstra,
Van Osenbruggen en De Meijier de rapporteurs
hebben aan de Tweede Kamer voorgesteld, art. b van
6 Hoofdstuk VIII der Grondwet te lezen
«De dienstplichtigen te land mogen niet
dan met hunne toestemming naar de koloniën en be
zittingen van het Rijk in andere werelddeelen worden
gezonden".
In het wetsontwerp tot het in overweging nemen
van een voorstel van verandering in het IXde hoofd
stak van de Grondwet heeft de regeering voorgesteld,
het tweede lid van het voorgesteld art. a in 3 aldus
te lezen:
«De Staten zijn bevoegd, met goedkeuring des Ko-
nings, in de bestaande inrichtingen en reglemen
ten der waterschappen, veenschappen en veen-
polders verordeningen te maken, waterschappen, veen-
schappen en veenpolders op te heffen, nieuwe op te
richten en nieuwe reglementen voor zoodanige instel
lingen vast te stellen. Tot verandering van de inrich
tingen of reglementen kunnen de besturen van die
instellingen voorstellen aan de Staten der provincie
doen".
Tot toelichting wordt door de regeering te kennen
gegeven
«Het gewijzigd voorstel strekt om allen twijfel weg
te nemen omtrent de vraag, of de Staten bevoegd zijn
waterschappen, enz. op te heffen, eens vraag, waarom
trent nog steeds blijkt geene eenstemmigheid te be
staan en die, bij vaststelling der wijziging van art. 192
der Grondwet, volgens het regeeringsvoorstel waarin
de bevoegdheid der Staten om nieuwe waterschappen,
veenschappen en veenpolders op te richten, uitdrukke
lijk vermeld werd, wellicht nog meer voor verschil
lende beantwoording vatbaar zou worden".
De heer J. J. VanKerkwijk geeft in de
Vragen des Tijds eene beschouwing over «het cos-
turn» van de leden der Staten-G e n er a a 1."
Hij komt tot de conclusie, dat nergens blijkt hoe
eigenlijk dit costunm door de Kamer of door den
Koning is vastgesteld. Wel vond bij eene beschrijving
van het costuum zooals dit door de Eerste Kamer is
ontworpen en door de Tweede stilzwijgend is overge
nomen, terwijl bij missive van 21 Mei 1838 de opper
hofmaarschalk kennis gaf hoe de heeren, welke costuum
dragen, bij verschillende gelegenheden ten hove ver
schijnende, zouden moeten gekleed zijn.
Na de Kamer-ontbinding in 1884, gaf de minister
van binnenlandsche zaken, de heer Heemskerk, den
gekozen leden kennis dat Z. M. hen den 17n November
te half tien in het paleis zou ontvangen ter eeds-afleg-
ging, in costuum. Op dezen brief heeft de heer Nan
Kerkwijk destijds geantwoord, dat hij op het bepaalde
tijdstip ten paleize tegenwoordig hoopte te zijn. Hij
maakte van die gelegenheid gebrnik, om aan den
minister de vraag te onderwerpen, «of zijne voorschrtf-
ten wel getuigden van het ernstig streven, om de
«vormen in acht te nemen, die tegenover de vertegen-
«woordigers des volks nooit uit het oog behooren ver-
«loren te worden. Het uur (van half tien) moge aan
«Zijne Maj steit welgevallig zijn, voor vele leden, die
«buiten de residentie wonen, is dat uur hoogst onge-
«legen, terwijl de keuze van dat uur niet gerechtvaar-
«digd wordt door het tijdstip van de opening der ver-
«gadering om half ém ure. Geenerlei wettelijke bepa-
ling bestaat, die hetzij aan Zijne Majesteit, hetzij aan
«iemand van Zijnentwege, het recht geeft, de opkomst
«der leden in costuum voor te schrijven."
Op dezen brief heeft de minister alleen mondeling
geantwoord, dat het voorschrift berustte op den boven
vermelden brief van den hofmaarschalk, waarop de
heer Van Kerkwijk antwoordde, dat die brief geen
bevel inhield, maar slechts eene vergunning, voor het
geval de Kamerleden op hoffeesten wilden verschijnen.
Twee leden kwamen den 17en November 1884 ten
paleize in gewone kleeding, en werden dan ook op
bevel des Konings ook toegelaten.
De slotsom der beschouwing van den heer Van
Kerkwijk is de vraag:
«Zon het niet wenschelijk zijn dat de Staten-Generaal,
na de grond wets-herziening, het costuum afschaften 7"
Hoe het toezicht is door de Algemeene
Rekenkamer op de rijksuitgavenen schuld
vorderingen ten laste van den staat uitgeoefend, kan
weder blijken uit het volgende voorbeeld
Een officier van gezondheid was verplicht zich nu
en dan voor dienstzaken in verband met de militie te
begeven van Den Haag naar eene aan den Hollandscben
spoorweg gelegen gemeente.
De militaire dokter bracht daarvoor het rijk 70 cent
in rekening, zijnde de prijs van een spoorwegkaartje
eerste klasse.
De Rekenkamer maakte bezwaar de declaratie te
verevenen. Zij vroeg inlichtingen, of bedoelde officier
al of niet in uniform reisde.
Toen haar geantwoord was, dat hij in burgerkleeren
in den spoorwagen was gestapt, werd zijne vordering
met 12 cent verminderd en herleid tot 58 cent, op
grond dat wanneer hij in militaire uniform had ge
reisd, de spoorwegmaatschappij de reductie van 12
cent zou hebben verleend.
De schuldeischer heeft ten slotte het rijk de 70 cent
cadeau gedaan, nadat over dit zaakje een bundel
stukken was gewisseld, waarvoor aan schrijfloon alleen
reeds 6 moet betaald zijn. (N. R. Ct.)
De Prov. Gron. Ct. verneemt, dat Z. M. heeft
geweigerd, goedkeuring te verleenen aan de verorde
ning tot heffing van eene prov. inkomstenbe
lasting in Groningen.
Zondag werd de scherm- en gymnastiekvereeni-
ging «de Volksklasse" te Arnhem, terugkeerende van
een turnmarsch naar Doetinchem, in de groote zaal
van Musis Sacrum opgewacht door haren bescherm
heer den heer A. S. Fransen v. d. Putte en
haar eerelid den heer H. L. V. E. Salomon. Deze
laatste stelde de vereeniging aan den onlangs benoem
den beschermheer voor en hield eene toespraak, waarin
hij de vereeniging gelukwenschte met het voorrecht
den heer v. d. Putte aan haar hoofd te zien. Namens
de vereeniging stelde spreker den beschermheer zijn
diploma als zoodanig ter hand, waarbij bij den wensch
uitsprak dat de heer Fransen v. d. Putte nog tal van
jaren als beschermheer getuige mocht wezen van den
bloei dezer schoone vereeniging.
De heer v. d. Putte zeide daarop dank voor het
gesprokene, verklaarde veel sympathie voor de ver
eeniging te koesteren en vereerde haar vaandel met
een fraaie zilveren medaille.
Nadat de directeur, de heor Wagner, had dankgezegd
aan den beschermheer voor dit zichtbaar blijk van
waardeering en achting voor de vereeniging, onthaalde
de heer Van de Putte de jongelieden.
In afwachting van het resultaat der eindelooze
proeven met turfstrooisel als ligging voor paar
den, perst men in Zwitserland uit fijn gpmalen turf
molm ronde vaten en potten met dikke wanden, die
zeer licht en weinig breekbaar zijn en bijzonder ge
schikt om spijzen in te bewaren. Men bouwt ook in
het groot ijskelders van dit materiaal, op een onder
grond van sintels, kiezel en klei. Mede gebruikt men
het met goed gevolg bij het leerlooien, in plaats van
run, en fabriceert men van turfstrooisel borden en
schotels, beter dan die van aardewerk en, last not
leastpapier. Als verbandmiddel word het reeds lang
gebruikt. Stoomp
Naar het Dagbl. verneemt is de tooneelspeler
Tourniaire zooverre van zijn krankheid in de geest
vermogens hersteld, dat hij het gesticht Meerenberg
heeft verlaten en in de echtelijke woning teruggekeerd is.
B. en W. van Amsterdam stellen aan den Raad
voor, de beursquaestie te beëindigen, door over
te gaan tot den bouw eener koopmansbeurs
op het gedempte Damrak.
Het zoogenaamde reddingsleger is sedert
eenige dagen hier te lande vertegenwoordigd door een
tweetal officieren, uit Londen overgekomen, met het
doel ook in ons land afdeeling-n op te richten. De
eerste volkssamenkomst zal aanstaanden Zondag te
Amsterdam gehouden worden.
Men schrijft ons uit 's-Gravenhage
Het winterseizoen van de groote wereld werd voor
eenige weken besloten met een keurige sobée bij ons
gemeenteraadslii jhr. Michiels van Verduynen, dezelfde
die onlangs in een raadszitting eene niet onzachte
logenstraffing uitlokte bij monde van onzen burgemees
ter van de bewering van den Haagschen correspondent
van de Middelburgsche Courantdat 't toezicht van
gemeentewege bij den bouw van het Kurhaus te wen
schen overliet en d#it de bouwpolitie daar Gods water
over Gods akker liet loopen.
Kort daarop verscheen in genoemde courant een
brief uit de residentie, waarin van bovenbedoelde soit ée
eene voorstelling werd gegeven, welke niet alleen minder
gelukkig paste in een courant omdat die de publieke
aangelegenheden dient te behandelen, maar die ook
veel van de verbeeldingskracht van den schrijver
moet hebben gevergd.
Toevallig was ik in de gelegenheid ten opzichte
dezer soiree lyrique uit zeer goede bronnen te kun
nen putten en daaruit is mij gebleken dat de zeven
tableaux vivants, welke door de éiite van de jongere
Haagsche aristocratie waren samengesteld, niets stui
tends of zedenkwetsends te zien gaven. Ti ou wens de
deelneming er aan van gehuwde paren en de aanwe
zigheid onder de genoodigden o. a. van onzen mi
nister van justitie, den heer baron du Tour Van
Bellinchave, van ons raadslid baron Van Hardenbroek,
thesaurier des Konings, en andere meer bejaarde
hooggeplaatste personen, levert wel reeds het bewijs
van het tegendeel.
E"U der tableaux vivants was genomen naar bet
bekende doek Une noce sous la restauration" een
ander stelde voor uLe mariage de Figaro." Deze twee
voorbeelden zullen wel genoeg zijn om den gullen gast
heer van ongegronden blaam te zuiveren, welke aller
minst hem moest treffen, die door het organiseeren
van dergelijke avonden ook de neringdoende Ha
genaars niet gering bevoordeelt.
De heer Michiels heeft deze verdediging echter niet
noodig. Boven den aanval in couranten is hij verhe
ven, maar 't hoofddoel van mijn schrijven is te doen
uitkomen, dat men niet alles moet gelooven wat van
tijd tot tijd op rekening van de residentie in sommige
correspondentiën wordt geschreven, terwijl in een tijd
dat de dagbladpers zich tracht te verheffen, dergelijke
uitstapjes in de binnenkamers aan het innemen van
een hooger standpunt nooit bevordelijk kunnen zijn.
Ik ben ook niet bevreesd dat wij van Damas zoo
iets ooit te wachten zullen hebben. Al was hij tot
dusver publicist, het savoir-vivre van den journalist
is bij dien gentleman instinktmatig aanwezig. Noode
zal men afscheid nemen van z.ijne «Haagsche omtrek
ken", welke hij in Augustus a. s. zal staken. Niet
dat hij zoo lang zal wachten met het inbezitnem en
van den hoofdredacteurszetel van het Dagblad. Dezer
dagen nam hij reeds den staf in de bureaux van
dit blad ter hand, dat wil zeggen hij stelt zich
van alles op de hoogte, zonder nog een werkdadig
aandeel aan de samenstelling van het orgaan te nemen.
Wat de vrucht van zijn optreden zal zijn, is nog
tamelijk duister. Maar zijne benoeming tot hoofd
redacteur met 152 stemmen tegen 48 op zijn mede
dinger, den heer B. De Vries en 12 op den heer B.
Blok, den voernaamsten politieken redacteur van het
blad, bewijst dat de aandeelhouders hem met ver
trouwen aan 't werk zullen zien gaan.
Van zijne houding zal wellicht afhangen of in de
residentie een derde politiek orgaan het levenslicht
zal aanschouwen. Mij toch werd van goederhand de
verzekering gegeven en het is sedert 't gerucht van den
dag, dat wanneer het Dagblad zijn clericale sympa-
thiën laat varen, een katholieke courant te 's-Graven-
hage zal worden opgericht, waarvan de hoofdredacteur
zal zijn de heer J. Visser, de aanlegger en leider van
de clericale politiek in het Dagblad.
Wij zijn nn een saaie maand ingetreden, de eerste
maand Mei zonder Haagsche kermis. Voor Scheve-
ningen is 't nog geen weer, Opera en Hollandsche
schouwburg zijn gesloten, de concerten zijn afgeloopen.
Alleen heeft 't gebouw van Kunsten en Wetenschappen
van onzen burgemeester gedaan weten te krijgen, dat
acht dagen voor en acht dagen na de kermis, kermis
troepen in dit gebouw zullen mogen komen spelen.
Voor het Ned. tooneel, dat een aanzoek in gelijken
geest had gedaan, was de burgemeester even onver
biddelijk als voor de directie van de Fransche Opera,
welke in Mei een Weener ballet had willen doen op
treden. Waarom den een toegestaan, wat men den
ander weigert
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
De discussie is gisteren voortgezet over hoofd
stuk V der Grondwet. Paragraaf 6 (schadeloosstelling
bij vernietiging of onbruikbaar maken van eigendom
in het algemeen belang) is aangenomen met de bij
voeging van den heer Rooseboom betrekkelijk wette
lijke regeling van het gebruik van eigendom tot het
voorbereiden en het stellen van militairé inundaties.
Het algemeen debat over de administratieve recht
spraak is afgeloopen, dat over de onderdeden is aan
gevangen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen tot predikant te Kats de heer A.
Veenhuizen, pred. te Nederhorst den Berg, classis
Naarden.
Benoemd tot onderwijzer te St-Philipsland de
heer W. J. Boogaard te Tolen.
Middelburg. Het provinciaal kerkbestuur van Zee
land heeft in zijne gisteren gehouden vergadering de
leden der kerkeraden van de Ned. Hervormde gemeen
ten te Serooskerke en Vrouwepolder uit hunne kerke
lijke ambten ontzet en hun van het lidmaatschap dier
kerk vervallen verklaard.
Koloniën.
Van wel onderrichte zijde verneemt men, dat
de kolonel Van Teijn, ook in zijne functie van civiel
en militair gezaghebber, zeer in den smaak van de
regeering valt.
Werd kort na zijn optreden beweerd, dat hij. bij
gelegenheid van den met dat oogenblik samenval-
lenden watersnood, zich niet zoo doortastend had be
toond als men van generaal Demmeni had mogen
verwachten, thans, nu de zaak achter den rug is,
blijkt, dat het juist aan de kalmte en de bedaard
heid van kolonel v. T. is te danken, dat de ramp
geen grooter afmetingen heeft aangenomen.
Bovendien wordt zijne manier, om de zaken bij
haren naam te noemen en geheel onomwonden zijne
opinie te zeggen, zeer gewaardeerd.
De Samarangsche Locomotief van 24 Maart jl.
bevat een ingezonden stuk, in het Maleisch, van Aria
Soera Adi Ningrat, regent van Cheribon, waarin deze
voorstelt, bij gelegenheid van 's Konings 70en verjaar
dag, portretten te laten maken van alle regenten op
Java, 70 in aantal, en die in even zooveel albums
als er residentiën zijn, als verjaarsgeschenk Z. M. aan
te bieden. Ook zou ieder regent ten minste 70 exem
plaren van zijn portret moeten laten maken, ter ver
deeling onder zijne ambtgenooten.
Naar men aan de Sum. Ct. mededeelt, heeft de
controleur van Natal (Sumatra) in zijne afdeeling eene
groote uitgestrektheid steenkolenvelden ont
dekt, en zouden voorloopige proeven de deugdzaamheid
dier kolen reeds hebben aangetoond,
