1887. N°. 38. Dinsdag 29 Maart. 74ste jaargang. Voorjaars- Veemarkt TE GOES, MILITIERAAD Politiek Overzicht. 4 GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 et., met bijblad 10 et. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Adveitentiën voor dit blad aangenomen bij de heeren NIJGII VAN D1TMAR te Rotterdam en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren. COURANT. De prijs der gewone advertentiën is vara 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. Den belanghebbenden wordt herinnerd, dat de eerste zal gehouden worden op Dinsdag den 5 April 1887. Goes, den 5 Maart 1887. Burgemeester en Wethouders van Goes, J. G. DE WITT HAMER. De Secretaris, HARTMAN. De tweede zitting van den zal voor deze gemeente gehouden worden op DONDER DAG DEN 14 APRIL 1887 e k., des morgens te 10 uren. in de Abdij te Middelburg, in welke zitting uitspraak zal worden gedaan omtrent hen, die als plaatsvervan ger of nommerverwissel ar verlangen op te treden. Voorts zal op den 21 APRIL, terzelfder ure en plaatse, gelegenheid worden gegeven voor al de lotelingen, wier plaatsvervangers of nommerverwisselaars niet mochten zijn toegelaten om, als zij dit verlangen moch ten, anderen in hunne plaats aantebieden. Goes, den 26 Maart 1887. Burgemeester en Wethouders van Goes, J. J. RAMONDT, 1. b. De Secretaris, HARTMAN. (2125 Maart.) Niettegenstaande de stroom van amendementen op het kiesrechtartikel ook in de afgeloopeu week nog aanhield, is het werk der Grondwetsherziening in die tijdruimte zoo al geen groote dan toch een belangrijke schrede gevorderd. De nieuwe formule voor kiesge rechtigdheid is vastgesteld door het onveranderd aan nemen van het regeeringsartikel, behoudens een amen dement van den heer Rooseboom, met sub-amendement van den heer Seret, waardoor militairen beneden den rang van officier van het kiesrecht kunnen zijn ver stoken zoolang zij onder de wapenen verblijven, zoodat art. 80 van de nieuwe Grondwet thans aldus zal luiden: «De leden der Tweede Kamer worden rechtstreeks gekozen door de mannelijke ingezetenen, tevens Neder landers, die de door de kieswet te bepalen kenteekenen vangeschiktheid en maatschappelijken welstand be zitten en den door die wet te bepalen leeftijd, welke niet benedon drie en twintig jaren mag zijn, hebben bereikt. De wet bepaalt, in hoeverre de uitoefening van het kiesrecht wordt geschorst voor de militairen beneden den rang van officier bij de zee- en de landmacht voor den tijd gedurende welken zij zich onder de wapenen bevinden. s Van de uitoefening van het kiesrecht zijn uitge sloten zij, wien dat recht bij rechterlijke uitspraak is ontzegdzij die in gevangenschap of hechtenis zijn zij die bij rechterlijke uitspraak de beschikking of het beheer over hunne goederen hebben verlorenzij die in het burgerlijk jaar, voorafgaande aan de vaststel ling der kiezerslijsten, van eene instelling van welda digheid of van een gemeentebestuur onderstand hebben genoten en, voor zoover de kieswet, hetzij zeker bedrag van den aanslag in eene of meer Rijks directe be lastingen, hetzij het bezit van een of meer grondsla gen van zoodanigen aanslag als vereischte van kies bevoegdheid stelt, zij die hun aanslag in die belasting of belastingen niet hebben voldaan". Hoewel het nog Woensdagmiddag werd alvorens de beslissing viel, kan men niet zeggen, dat de debatten erg belangrijk waren. In hoofdzaak liepen zij over de vragen in hoeverre algemeen stemrecht al of nietge- wenscht was en of het regeeringsartikel dit stemrecht uitsluit ja of neen. Behalve bij de heeren Heldt, Buma, Van HouteD, De Ruiter Zijlker en nog enkelen was de afkeer van algemeen stemrecht in de Tweede Kamer algemeen en geen wonder dus, dat dientenge volge de tweede vraag in het breede werd behandeld. De Minister Heemskerk beweerde, dat zijn artikel geen algemeen stemrecht toelaat, aangezien toch altijd eene zekere mate van welstand of van geschiktheid geëischt wordtmaar tegenover die beschouwing staan in de discussiën verschillende beweringen, die eene tegen gestelde opvatting van het artikel als de ware aangeven. Het komt ons voor, dat deze overwegingen van betrekkelijk weinig nut zijn. Het blijft waar, wat dr. Schaepman in de zitting van 16 Februari sprak: «Wanneer het algemeen stemrecht komen moet, dan zal men het door een Grondwetsartikel niet tegen houdenintegendeel: wanneer het algemeen stemrecht tegen de Grondwet in komt, dan behoede God het vaderland- maar de Grondwet zal het niet doen." Juist op dien grond verdient o. i. het nu aangenomen artikel een plaats in de nieuwe Grondwet. Zoolang het algemeen stemrecht geen dringende eisch wordt, zal het door dit artikel worden buiten geslotenzoodra het komen moet, staat het artikel er niet altezeer aan in den weg. Het ware te wenschen geweest, dat de heer Heldt zooals wij voorspeld hebben de eenige liberaal, die tegen het regeeringsartikel stemde dit wat meer had overwogenwellicht ware hij er dan toegekomen om, waar het meerdere hem niet werd gegeven, met het mindere tevreden te zijn. Nu brengt hij bij de ontbinding der Kamers zijne kiezers in een moeielijk geval. Wie zullen zij met het oog op een dar belangrijkste punten der herziening het kiesrecht dan moeten steunen: dhrn. Buma en Van Diggelen of dhr. Heldt? Gelukkig voor de Sneeker kiezers, dat zij dl ie afgevaardigden hebben; zij leggen ten minste in ieder geval eenig gewicht in de schaal. Zij zijn op dat punt in beter conditie dan de kiezers in het district Goes, want hunne twee volksvertegenwoordigers hebben elkander juist geneutraliseerd. Zonderlinge toestand voorwaarDhr. Schimmel- penninck stemde tegen het regeeringsartikeldhr. Lohman voor. Alzoo staan bij de oplossing van een der belangrijkste vragen van den dag onze beide af gevaardigden lijnrecht tegenover elkander. De eene zeidejade andere riepneen. 't Is waar, bij de vorige verkiezing was dit moeielijk te voorzien; te meer, omdat het regeeringsartikel nadien nog is ge wijzigd. Maar thans, nu het is vastgesteld en dus bij tweede lezing onveranderd in stemming zal komen, dienen de kiezers daarop te letten. Ten opzichte van het kiesrecht-artikel, eene zaak zoo belangrijk, dat de antirevolutionairen daartoe de herziening wilden be perkt zien, is Lohman Schimmelpenninck 0. En voor de katholieken voegen wij er dit nog bij: dhr. Schimmelpenninck, dien gij op advies van dr. Schaepman in de Kamer bracht, denkt over het kies rechtartikel juist tegengesteld van dezen. Het raeeren- deel der kiezers in ons district moge dan de anti revolutionaire beginselen huldigen, de kracht hunner stem gaat door die huldiging geheel te loor. Na aanneming van art. 80 heeft de Kamer zichzelf gewijzigd in een college van 100 leden, zonder even wel, zooals dhr. A. Van Dedem bij amendement voor stelde, daarbij het beginsel van enkelvoudige kiesdis tricten vast te stellen. Met de samenstelling van de Eerste Kamer kwam zij in de afgeloopen week nog niet gereed. De regeering wil 50 leden op dezelfde wijze gekozen als nu, nl. door de Provinciale Staten uit de hoogstaangeslagenen in de Rijks directe belas tingen dhr. Farncombe Sanders wil 51 leden door aan Utrecht éen lid meer te gevendhr. De Beaufort wil den eisch van de hoogstaangeslagenen doen ver vallen en dus door de Provinciale Staten uit een rui mer aantal personen eene keuze laten doen. Wij ge- looven, dat in het laatste voorstel een goed denkbeeld ligt opgesloten. Hoe meer de ontwikkeling algemeen wordt, hoe minder bezit als onvoorwaardelijke waar borg voor kunde zal kunnen gelden. Het stellen van een hoogeren leeftijd voor verkiesbaarheid zou wellicht eene tegemoetkoming kunnen zijn voor hen, die be zadigdheid en kalmte als hoofdvoorwaarden van ge schiktheid stellen voor een lid der Eerste Kamer. Intusschen over deze quaestie is de strijd nog pas aangevangen. Na een tweedaagsche rost zal hij Maan dag (heden) worden hervat. GOES, 28 Maart 1887. In de Vrijdagavond gehouden vergadering van voorstanders der homoaeopatische genees- w ij z e, die door een veertigtal personen uit deze ge meente werd bijgewoond, is besloten eene zelfstandige Goesche homoaeopatische vereeniging opterichten, maar zich niet aantesluiten aan de Nederlandsche vereeni ging, waarvan het hoofdbestuur te 's-Gravenhage zetelt. De contributie werd bepaald op een minimum van éen gulden per jaar; 28 personen traden staande de ver gadering toe. De Provinciale Staten van Zeeland zijn tegen Woensdag 6 April a. s., des namiddags te 1 uur, buitengewoon bijeengeroepen tot het benoemen van een lid der Eerste Kamer van de Staten Generaal (vacature Pické) en van een lid van Gedep. Staten (vacature Fransen van de Putte). In de op 30 dezer te houden vergadering der afd. Geschillen van Bestuur van den Raad van State zal o. a. verslag worden uitgebracht in zake het beroep van J. A. Eckhardt te Ierseke, van een besluit van B. en W. dier gemeente van 21 Oct. 1886, waarbij afwijzend is beschikt op zijn verzoek om ont heffing der voorwaarden, waarop, bij besluit van 16 Febr. 1884, vergunning is verleend tot oprichting van een smederij. Kroiningen. Bij het concert, verleden Vrijdag op de bovenzaal van den heer H. Zijlmans door ons fanfarengezelschap «Eendracht maakt Macht" gegeven, mocht men zich in eene buitengewone opkomst van het publiek verheugen, zoodat de zaal eivol was. Het geheele feest is bijzonder goed geslaagd de muziekstuk ken werden Hink afgespeeld en, evenals do zangstukken door de zangvereeniging «Oefening en Uitspanning" van Ierseke ten gehoore gebracht, met onverdeelden bijval aangehoord en toegejuichtde komische voor drachten, inzonderheid «de vier gebroeders Semmels" verwekten groote vroolijkheid, evenzoo het blijspel «het bedrogen drietal". Wii kunnen niet anders dan den medewerkenden dank betuigen voor den' geqotvollen avond ons ge schonken; inzonderheid meenen wij dank verschuldigd te zijn aan de zangvereeniging van Ierseke voor hare belangelooze medewerking aan het fanfarengezelschap verleend, waarvoor de directeur van laatstgenoemd ge zelschap aan die vereeniging en haren directeur na afloop der uitvoering hulde bracht, tevens de hoop uitsprekende dat zij meer en meer in bloei moge toe nemen en meermalen onze concerten opluisteren. Toen Donderdagnamiddag de Rijksveldwachters W. Van Schalkwijk en H. P. Hendriks onder de gemeente Rilland-Bath op surveillance waren, zagen zij een twintigtal personen bezig met kreukelen zonder consent op verpachte perceelen in de Schelde. Onder dat twintigtal, allen woonachtig te Zandvliet (België), bevonden zich eenige gesignaleerden. In verband daar mede hielden de veldwachters een paar hunner staande, met dat gevolg, dat de menigte grootendeels met stokken gewapend, op hen toesnelde. Door bedreiging en het vertoonen hunner vuurwapens, mocht het den veldwachters gelokken de bende te verjagen, een der gesignaleerden te vatten en naar de gevangenis te Middelburg tot het ondergaan zijner gevangenisstraf over te brengen. Op I April a. s. zal het 40 jaar geleden zijn dat de algemeen geachte heer A. De F o u w zich als geneesheer te Aksel vestigde. Ongetwijfeld zullen de ingezetenen dier gemeente dien dag niet on gemerkt laten voorbijgaan. Door de geneeskundige staatscommissie te Leiden is toegelaten voor het 1ste gedeelte de heer W. F. Wagtho, candidaat-arts. Dinsdagochtend te 10.30 uur zullen de afdee- lingen der Tweede Kamer vergaderen om eenige kleine ontwerpen o. a. de verlenging van dienst tijd der lichting 1882/83 van de militie te onderzoeken. Het ontwerp beoogt niet de oproeping, maar de bevoegdheid tot oproeping dier lichtingen. De Regee ring voegt er de verzekering bij, dat die lichtingen niet langer in dienst zullen worden gehouden, dan door den drang der omstandigheden zal worden ge vorderd. Toen bij de behaudeling der begrooting voor 1887 door de Kamer op dezen maatregel werd aan gedrongen, twijfelde de Regeering of de buitengewone omstandigheden, waarvan de Grondwet in art. 182 spreekt, wel aanwezig warenook thans hoopt zij op het behoud van den vrede, maar bij de groote wapeningen van verschillende Mogendheden moet op de mogelijkheid van verwikkelingen worden gelet. Tot verdediging van den maatregel wijst de Regeering verder op eene geheime nota bij de Memorie van To dichting overgelegd, betrtffende de legersterkte en de bediening der vloot. Door den heer M M a c k a y is een nieuw amen dement voorgesteld op art. 78 der Grondwet om de leden der Eerste Kamer te doen kiezen in iedere pro vincie door dezelfde kiezers als voor de leden der Tweede Kamer zijn aangewezen. Het amendement laat de ver deeling van het ledental over elke provincie, zooals de regeering voorstelde. De provincie wordt alsdan kiesdistrict voor de verkiezing der leden van de Eerste Kamer voor die provincie, op de wijze door de wet te bepalen. Voorts heeft de heer Farncombe Sanders een amendement voorgesteld op art. 97, om te bepalen, dat, als bij overlijden des Konings of bij afstand van de Kroon de Kamers ontbonden zijn, zij tijdelijk weder optreden tot aan de samenkomst der nieuw verkozene Kamer. De verkiezing voor de Tweede Kamer in het kiesdistrict Delft, zal plaats hebben op 12 April en herstemming, zoo noodig, op 26 April. Zooals indertijd is medegedeeld werd in Augus tus van het vorige jaar te 's-Bosch een Algemeene Bond van Roomsche Kiesvereenigingen opgericht en een commissie benoemd tot vaststelling van het algemeene reglement. Dit nu is dezer dagen aan alle Roomsche Kiesvereenigingen ter beoordeeling toegezonden en zal in een algemeene vergadering in den loop der maand Mei behandeld worden. Het bestuur van den Schoen- en Lsderbewer- kersbond te Amsterdam heeft een «open schrijven" gericht aan den burgemeester aldaar, waarin er op gewezen wordt dat in sommige buurten zeer opge wonden gesproken wordt om tijdens de Aprilfaestweek gewelddadigheden te plegen. Volgens het bestuur be staat er dan ook kans dat eenige feestvierenden «in overmaat van feestvreugde" zich zuilen overgeven aan schandalen als die, welke nog in het geheugen liggen. Koloniën. Uit Batavia meldt men dat den 19jn Februari de zeventigste verjaardag van Z. M. den Koning op plechtige wijze gevierd werd. Aan vele veroordeelden en bannelingen werd bij deze gelegenheid geheele of gedeeltelijke kwijtschelding van straf verleend. In het Indisch mail-overzicht in de Java-bode wordt, na al de onaangename tijdingen, die in den laat- sten tijd uit Atjeh werden medegedeeld, op een door onze troepen behaald succes gewezen. Reeds langen tijd hadden onze posten in de Noord- Oosterlinie te lijden van eene voortdurende beschieting en werd tevens de telefoonleiding tnsschen de posten Kota Pohama en Lampong herhaaldelijk vernield. In den nacht van den 9en Februari was dit vooral in erge mate het geval geweest. De poging om de daders dier bedrijven te straffen, heeft een zeer gunstig resultaat gehad. De daartoe uitgerukte patrouille slaagde er in eene vijandelijke bende, die zieh op den verbindingsweg tusschen Lam- jong en Pakan Kroeng Tjoet genesteld had, te over vallen en na een kort doch scherp gevecht met groot verlies uit elkander te jagenzoodat de Atjehers die buurt vooiloopig wel met rust zullen laten. De houding onzer troepen bij die gelegenheid ver dient alleu lof De spits, onder commando van den 2en luitenant Van Bennekom, schroomde niet tot een bajonetaanval over te gaan op den vijand, wiens getal sterkte in het duister niet te schatten was. Met de berri-berri gaat het nog immer weinig be vredigend. Wei vernam men van particuliere zijde dat het aantal lijders minderde, wat vooral aan de krach tig doorgezette desinfectatie wordt toegeschreven, doch uit het cijfer der geëvacueerden blijkt van dit minder woeden dier ellendige kwaal niet veel. De Soerab. Ct. schrijft, dat de werving voor het leger, van iolanders althans, in den laatsten tijd zeer goed gaat, dank zij vooral de armoedige omstan digheden waarin de opgezetenen van verscheidene dessa's verkeeren, vaEwege de slechte tijden. Voor den burgerlijken dienst in Indië zijn met spoed acht ambtenaren uit Nederland aangevraagd. Kerkelijke Zaken en Onderwijs. Bedankt voor het beroep naar Heinkenszand door dhr. P. Binnendijk, cand. te Utrecht. Ds. Van den Hamme van Meppel heeft het be roep naar Wemeldinge aangenomen. Rijksnormaallessen te Goes. Bevorderd van de ie kl. naar de 2e kl.N. v. d. Hoeff, A. Arnoldi, W. H. Bakker, J. A. Coomans en J. W. Looijé; van de 2e kl. naar de 38 kl.C. T. Dieleman, J. Jongepier, Chr. Kloosterman, M. Griep, P. v. d. Linde, D. C. Rijstenbil. I. Van Melle, M. M. Nijsse, M. W. P. Bakker, G. E. Kievit, P H. Laban, J. Nieuwenhuize en F. D. Chamuleau van de 3e kl. naar de 4e kl.L. C. Van Doorn, H. Schouwenburg, M. Van Liere, J De Vos, J. Ridder, A. C. Ramondt, S. J. v. d. Berge, C. C. E. Sauer, L. M. v. d. Weel, M. C. v. d. Ende en C. E. Eckebus. 10 leerlingen der 4e kl. zullen aan het a. s. examen deelnemen. Drie leerliugen gingen gedurende den afgeloopen cur sus naar een der rijkskweekscholen, een ging naar de H. B. S. alhier en twee kozen eene andere betrekking. 14 kweekelingen verwierven in 1886 de akte voor onderwijzer of onderwijzeres. De nieuwe cursus vangt aan met 40 leerlingen. Kortgene. De twee-en-twintigste vergadering van de onderwijzers-vereeniging «Noord-Beveland" werd Zaterdag II. alhier gehouden. Slechts 12 van de 19 leden waren tegenwoordig. Na de installatie van den heer M. Van de Linde en het doen van rekening en verantwoording door den penningmeester over het dienstjaar 1886, leidde de heer P. Beun zijn onder werp m onder het paedagogisch mottoAlle onder wijs ga van aanschouwing uit. Zijne rede was een pleidooi voor het goed recht der botanie in de lagere school. Hij ging na, hoeveel schoons, ook voor kin deren, de plantenkunde bevat, hoe bij eene goede be handeling de zin voor het ware, schoone en edele aangekweekt wordt, hoe recht duidelijk veel kan gemaakt worden door de te behandelen bloemen in de school mede te brengen. Daarom wenschte hij op elke school minstens 2 halve uren per week aan de botanie gewijd. Een microscoop of loupe achtte hij echter bij de behandeling noodzakelijk. Geen wetenschappelijke classificaties sis vaa Dec.m- dolle, Linnaeus of andere beroemde botanisten, maar het laten zien der edele deelen van de bloem, het opmerkzaam maken op de schoone vormen en

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1887 | | pagina 1