1887. N°. 30. Donderdag 10 Maart. lö 74stc jaargang. CiX&GidCS*- GOESGHK De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad aangenomen bij de heeren NIJGH VAN D1TMAR te Rotterdam en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren. (MANT. De prijs der gewone advertentiën is van A5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande eo contant betaald, 20 ct. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. GOES, 9 Maart 1887. Te Nijkerk en te Aalten was het jl. Zondag verre van rustig, naar aanleiding van de kerkelijke troebelen. De doleerende dominees Van den Bergh en Gangel wilden daar optreden in de Ned. Herv. kerk gebouwen, doch laatstgenoemden werd dit belet door de niet-doleerende gemeenteleden, die hem den toegang tot de kerk beletten, terwijl te Nijkerk de gemeente het »Wien Neérlandsch bloed" aanhief, toen ds. Van deD Bergh haar uitnoodigde een psalm te zingen. De Standaard, een en ander van een doleerend standpunt beschouwende, zegt o. a. «Is het te onpas, om den weusch uit te spreken, dat ook het niet-Gereformeerde deel der bevolking zich voortaan van dergelijk onbetamelijk kabaal ont- boude en de rust op onze vlekken en dorpen niet langer worde verstoord «Spele men toch niet met vuur." «Er is, de historie toont het, in zulk vuur een kracht om aan te steken." Een nuttige les, die de Standaard allereerst wel eens aan de doleerende partijgenooten mag inprenten. Immers niemand zal den doleerenden beletten zich aftescheiden, maar wel dat zij dan toch de kerk en de kerkelijke goederen willen houden. Als iemand op zich zelf wil gaan wonen dan zoekt hij een ander huis of Iaat er zich een bouwen. Bij den tegenwoordigen strijd op kerkelijk gebied gaat het juist andersom. Men tracht de wettige bezitters uit het huis te zetten en er zelf in te blijven En daarom wordt de rust op onze vlekken en dorpen in de allereerste plaats door de doleerenden verstoordzij spelen met vuur, en zij zullen dus ook de gevolgen van den daardoor ontstanen brand voor hunne rekening moeten nemen. Wij zouden naar aanleiding van deze zaak op de Standaard kunnen toepassen, wat dit blad in zijn nommer van heden over een andere quaestie aan het adres van het Handelsblad zegt «Nu, van tweeën éenHiermee liep het er zelf bij zijn lezers in, of het speldt zijn lezers alles op de mouw 1" Gisteravond gaf de muziekonderwijzer P. De Jonge Jz. alhier eene openbare les, met zijne leer lingen. Uit den aard der zaak kan bij zoo'n uitvoering van geen meesterwerk sprake zijn. Al toonde echter de eene leerling grooter vaardigheid op muzikaal gebied dan de andere, van allen kan gezegd worden dat zij hun best deden. De gevoelens over dergelijke openbare lessen zijn zeer verdeeld. Sommigen meenen het minder goed, dat zulke jeugdige leerlingen reeds om zoo te zeggen in het openbaar optreden; anderen oordeelen dat juist daardoor de lust tot studie wordt aangewakkerd. Iu 't algemeen komt ons de zaak vrij onschadelijk voor en daarom niet bepaald te ontraden. Toch zouden wij den heer De Jonge durven aanraden om zich altijd te bepalen tot zijne beste leerlingen, van welke hij zeker is, dat de lichte stukken, welke hij zeer doelmatig bleek gekozen te hebben, ook behoor lijk ten gehoore worden gebracht. Dan kan de ijver voor de studie ook zeker bij de nog wat achterlijken worden aangewakkerd. Wat minder luidruchtigheid bij het publiek, vooral bij wat achteraan zittende dametjes, ware wel gewenscht. Gisteravond had in het koffiehuis »De Prins Van Oranje" alhier eene vergadering plaats van de coöperatieve voorschot-vereeniging en spaarbank, waarin door den kassier het jaar verslag met rekening en verantwoording werd uitge bracht, dat later in dit blad zal worden opgenomen. Het dividend, dat over het afgeloopen jaar zal worden uitbetaald, werd bepaald op 6 pet., terwijl het bedrag der optenemen gelden werd vastgesteld op 70,000. De drie bestuursleden, die volgens art. 12 der statuten moesten altreden, nl. dhrn. M. A. Rimondt, voorzitter, mr. C. De Witt Hamer, kassier en Z. D. Van der Bilt La Motthe, controleur, werden met groote meer derheid van stemmen herbenoemd, evenals de beide aftredende leden der commissie van toezicht, dhrn. C. J. Kooman en C. Risseeuw. Gedurende het afgeloopen jaar waren 8 leden uitgetreden en 16 nieuwe leden bijgekomen, zoodat hun getal thans 156 bedraagt. In de gisteravond gehouden vergadering der werklieden-vereeniging «Eigen Hulp" alhier werd mededeeliDg gedaan, dat de heer Vorsterman Van Oijen om verschillende redenen van zijn voornemen was afgezien om voor de vereeniging een volksvoor lezing te houdenook van den heer Breetvelt was dergelijk schrijven ingekomen. Beide heeren hebben zich bereid verklaard om in het a. s. winterseizoen voor de vereeniging op te treden. Daarna werd uit gebracht het verslag over de feestviering op 19 Febr. jl. vanwege de vereeniging en werd bepaald dat het uitgestelde huishoudelijk feest der leden met hunne dames zal plaats hebben op Zondag 20 Maart a. s. Op uitnoodiging van het bestuur heeft de rede rijkerskamers «Eloquentia" zich bereid verklaard voor de vereeniging »E. H." dien avond op te treden. De kosten op een en ander vallende zullen zonder be zwaar der ziekenbeurs door eene kleine verhoogde contributie worden gedekt, waarmee sedert eenige weken al reeds is begonnen. Na voorlezing van het rapport door het bestuur opgemaakt omtrent het ontslag nemen van den pen ningmeester dhr. B. C. Gesquièrre, ging men over tot de verkiezing van een bestuurslid en werd als zoodanig gekoien dhr. C. Den Boer. Wij vestigen nogmaals de aandacht op de lezing, morgen avond door dr. J. H. C. H e ij s e in de «Prins van Oranje" alhier te houden. De toegang staat na tuurlijk ook vrij voor vrouwen en met genoegen ver nemen wij, dat reeds eenige het plan hebben de lezing bij te wonen. Ierseke. Gisteravond werden in eene voor ieder toegankelijke vergadering de middelen beraamd om hier een fanfaren-gezelschap op te richten. Bij zonder groot was de opkomst niet. Er werd besloten de ingezetenen door circuleerende lijsten in de gelegenheid te stellen tot het doen van rentelooze en rendeerende voorschotten, giften en jaarlijksche bijdragen, of zich als donateurs bij de vereeniging te voegen. Het voor- loopig bestuur deelde mede, dat men op een 20tal werkende leden kon rekenen. Ierseke. De overweging, dat Ierseke, hoewel het centrum en de sterkste vertegenwoordiger der Zeeuw- sche oesterteelt, nog niet is aangewezen als de zetel van een lid van het vischbestuur, heeft den Burgemeester en de Jeden van den Raad aangespoord middelen te beramen om daarin verandering te brengen. Ierseke heeft 156 visschersvaartuigen met een tonnen- maat van 2357 ton, de andere zetels van de leden van het vischbestuur hebben samen maar 154 vaar tuigen metende 2113 ton. Voor de consenten van al die scheepjes en voor de massa werklieden, die hier werkzaam zijn, moet men steeds naar Tolen of Krui- ningen. Dat geeft natuurlijk aanleiding tot onkosten, tijdverlies en meer dan eens zijn er reeds onaangenaam heden voor de aanvragers uit voort gesproten. Ook is Ierseke tot heden niet het station voor een der op zieners voor de visscherijen en toch is uit de meer malen voorgekomen overtredingen gebleken, dat dit wenschelijk was. 'tls dan ook opmerkelijk, dat die overtredingen meestal geconstateerd worden door de hier gestationneerde rijks-veldwachters, behalve die, welke op de consenten betrekking hebben. Sedert jaren is over een en ander geklaagd maar nog nooit ter- rechter plaatse, d. i. bij den Minister. Daarom heeft de Raad met zijn voorzitter gister avond ruim een 60 tal oesterhandelaars en oesterkwee kers tot een vergadering uitgenoodigd en aan dezen voorgesteld zich tot den Minister te wenden met het dubbele verzoek hier een lid van het vischbestuur te vestigen en een opziener te stationneeren. Dit zou te meer noodig en zelfs in het belang der schatkist zijn, omdat gedurig bij den Burgemeester aanvraag om inlichtingen komt omtrent de soliditeit van pachters en borgen, die natuurlijk steeds gegeven worden, maar waartoe men hem niet kan noodzaken. De vergadering besloot eenparig een request tot den Minister (van Financiën) te richten, het bovengenoemde dubbele verzoek inhoudende, en zij benoemde tevens een commissie van 3 leden (de Burgemeester en de heer Sauer alhier en dr. Leo De Leeuw te Wemeldinge) om bij den Minister op audiëntie te gaan en het ver zoek klem bij te zetten. De Burgemeester, die de vergadering presideerde, deelde nog het volgende mede, waaruit men afleidde, dat het vischbestuur niet genegen schijnt aan recht matige en billijke verzoeken te voldoen. Op den 18en dezer zal te Goes eene verpachting van eenige zaai- perceelen plaats hebben, en nu hadden enkelen den Burgemeester op de minder gelukkige keuze van datum of plaats gewezen. Immers de 18e Maart valt op een Vrijdag, een dag, waarop vele belanghebbenden bij de verpachting zich wegens de oesterbeurs hier moeten bevinden. De Burgemeester had daarom den voorzitter van het vischbestuur iu het belang der oesterkweekers en zeker ook van de schatkist beleefdelijk verzocht de verpachting alsnog op een anderen dag te bepalen of anders, die te Ierseke te houden, waar het tegenwoor dig aan geschikte localiteit niet ontbreekt; maar hij kreeg het echt lakonisch antwoord: «Noch het een, noch het andere kan". De vergadering besloot den Minister hare verbazing hierover te kennen te geven en hem tegelijk hetzelfde verzoek te doen, hem tevens in overweging gevende het vischbestuur te gelasten, voortaan geschikter dagen voor de verpachtingen vast te stellen, nl. op Dinsdagen te Goes, op Donderdagen te Middelburg enz. Dit re quest werd staande de vergadering door alle aan wezigen geteekend. Ten slotte werd bepaald, dat men den 18 Maart weer vergaderen zal om het antwoord van den Mi nister mede te deelen en tevens over een andere ge wichtige zaak te beraadslagen. Onder Bruinisse en Herkingen worden tegenwoordig veel Fi-ansche oesters gezaaid. Deze teelt welke in Zeeland verboden is slaagt daar zoo goed, dat zij eeue gevaarlijke concurrent voor de Zeeuwscne dreigt te worden. De billijkheid van de vergunning tot het werken met Fransch zaaigoed mag betwijfeld worden, omdat de I rsche oesterbank veel zwaarder pachten opbrengt, dan de Herkingsche. Bovendien is het zaaien van vreemde oesters op de Zeeuwsche stroomen ver boden om het overbrengen van den gevreesden oester- boorder (een soort van zeeslak) uit Frankrijk naar hier te voorkomen, en nu is het bewezen, dat de Zeeuwsche stroomen toch met dat Fransche bröerl, van onder Herkingen en Bruinisse afkomstig, worden bedeeld. Het verbod wordt dus doelloos. Daarom wenschte men ook later de vraag te overwegen, of het niet wenschelijk en billijk was het zaaien van vreemde oesters ook buiten Zeeland te vei bieden. Men zal ook andere Zeeuwsche gemeenten, welke de oesterteelt be oefenen, hierover hooren en zoo noodig haren steun zien te verwerven. In de vergadering van gisteren is daarover evenwel nog niet beraadslaagd. Omtrent de spuit te Ierseke ontvingen wij nog het volgende bericht van een deskundige: Op 3 Maart had te Ierseke de beproeving plaats van eene nieuwe brandspuit, door de gemeente aan gekocht. Deze spuit zijnde een zuig- en perspomp is geleverd door A. H. Van Bergen te Heiligerlee; de cilinders zijn 14 c.M. in diam. en de spuit vereischt 14 man om te pompen. De kosten van genoemde spuit bedragen 900, 108 Meter - persslangen wijd 5 c.M. 7 zuigbuis 7 c.M. 2 straalpijpen, 6 mondstukken en een spuitstuk en het verder benoodigda 455,40 Samen 1335,40 Bij de beproeving waren een aantal autoriteiten uit andere gemeenten uitgenoodigd. Zij had plaats in de nabijheid van het dorp, op eene weide, waar zich een vogelstang bevond van de boogschutters hoog 96 voet of 26.80 N./ra., waaraan de hoogte van de straal kon worden gemeten. De eerste proef geschiedde met eene persslang lang 50 Meter, en met een mondstuk van 19 m M.hierbij werd bereids een afstand van 33 M. verkregen. De tweede proef met een mondstuk wijd 21 m M., afstand 40 Meter, was voor den wind en horizontaal zelfs gunstig. De derde proef als de voorgaande doch in den wind, werd genomen met een mondstuk van 21 m.M., hier was de afstand ruim 25 Meter. De vierde proef geschiedde verticaal op de vogel stang, en bracht het water 5.20 M. boven de stang, dit bij de verkregen 26.88 M. gevoegd, bekomt men eene hoogte van 32 Meter, da laatste hoogte was natuurlijk stofwater. De vijfde proef geschiedde met 108 Meter lengte persslang met een mondstuk van 21 m.Mde afstand bedroeg voor den wind 37 M., en dwars in den wind ruim 25 Meter. De zesde proef had plaats met een mondstuk van 24 mM., waarmede een afstand van 26 Meter werd bereikt. Ook werd met twee persslangen, welke op 25 Meter uit de pomp werden aangebracht, in verticalen stand aan de vogelstaDg ruim 26 Meter behaald. Deze pomp geeft in iederen slag 4,10 L water, de spuitgasten maakten 40 slagen in de minuut dat is 4 10 x 40 of 164 L. in de minuut, alzoo in 60 minu ten 60 x 164 of 9840 L., zijnde 985 emmers water in het uur dat verplaatst wordt. Het gemakkelijke van deze spuit bestaat hierin, dat de persslang steeds is aangeschroefd, en de zuigbuis evenzoo, de eerste is gewonden op een haspel, ter wijl de laatste om den pompbak wordt geleid. Toen liet sein tot begin werdt gegeven werd de haspel door 2 man afgenomen, waarop de 108 M. slang was opgerolddaarmede werd weggeloopen tot zoo- danigen afstand als noodig was. In dien tijd werd de zuigbuis in het water geworpen, terstond gepompt en eer de straalptjp was aangeschroefd was het water op de bestemde plaatsdit geschiedde binnen de 2 minuten. Bovenstaande uitkomsten hebben bewezen dat de proef verre boven de gestelde eisclien voor de levering vastgesteld heeft voldaan. De gemeente Ierseke is alzoo in 't bezit van een spuit, die met de beste die er zijn kan kampen. Den fabrikant A. H. Van Bergen te Heiligerlee strekt zulks tot eere, terwijl ook de afwerking in details niets te wenschen overliet. Er heeft zich te Middelburg erna commissie gevormd uit ingezetenen van verschillende politieke en godsdienstige richtingen, die van oordeel zijn, dae de burgerij gaarne een stoffelijk blijk van sympathit en waardeering zal wenschen te geven aan den tegen 1 April eervol ontslagen burgemeester mr. G. J. P i c k voor het vele goede, dat hij aan die stad heeft gedaan, voor den ijver en de werkzaamheid waarmede hij hare belangen heeft behartigd. De commissie neemt geen inschrijvingen aan boven 1, maar ook niet van minder dan 25 cent. De Minister van Oorlog heeft bepaald, dat ouders of voogden, die zonen of pupillen, hetzij als volontair bij het Instructie-bataljon, de Instr.-comp., de Instr.-batterij of het korps genietroepen in dienst wenschen te doen treden en die vooraf eenigen waar borg willen hebben, dat die jongelingen lichamelijk geschikt zijn, in de verschillende garnizoensplaatsen door een officier van gezondheid gratis een voorloopig militair geneeskundig onderzoek zullen kunnen doen ondergaan, wanneer zij zulks den plaat selijken of garnizoenscommandant verzoeken. Van den uitslag van dit voorloopig onderzoek wordt aan de betrokken ouders of voogden schriftelijk mededeeling gedaan. Door deze gunstige bepaling zullen aan me nigeen vergeefsche reiskosten worden bespaard. Door een aantal aanzienlijke ingezetenen, mee- rendeels oud-opperofficieren van leger en vloot, oud hoofdambtenaren in Indië, hoogleeraren, enz., is een adres aan Z. M. den Koning gericht, om aan te dringen op het nemen van maatregelen tot ver sterking van leger en vloot in Indië. De Regeering heeft nader voorgesteld, art. 6 6 der Grondwet te lezen als volgt «De Koning heeft het recht van gratie van straffen, door rechterlijk vonnis opgelegd. «Hij oefent dat recht uit, na het advies te hebben ingewonnen van den rechter, die het vonnis gewezen heeft, wanneer het veroordeelingen betreft tot hechtenis of gevangenisstraf van niet meer dan drie jaren en tot geldboete te zamen of afzonderlijk, met of zonder bijkomende straffen. «Bij ontstentenis van dien reekter, alsmede wanneer het veroordeelingen tot andere straffen betreft, wordt de Hooge Raad gehoord. «Amnestie of abolitie worden niet dan bij een wet toegestaan." (De wijziging strekt om te voorkomen, dat de Hooge Raad zou moeten worden gehoord bij veroordeelingen tot hechtenis of gevangenisstraf van korten duur, zoo dra daaraan een andere bijkomende straf dan verbeurd verklaring van voorwerpen verbonden is, b. v. opzen ding naar een rijkswerkinrichting of vervallenverklaring van den militairen stand. Da beslissing der vraag, welke rechter behoort te worden gehoord, moet af hangen van de hoofdstraf.) Het examen om als leerling aan 's Rijksveeartsenij school te Utrecht te worden opgenomen, zal plaats hebben in de eerste helft der maand Juli e. k.be langhebbenden moeten zich schriftelijk, mits portvrij, vóór 1 Juni e. k. bij den directeur der school aanmeldeu. De vereischten worden vermeld in de St.-Ct. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. In de zitting van gisteren is de behandeling der Grondwetsherziening voortgezet. Bij de behandeling der afdeelingen 25 van Hoofdstuk II (inkomen der Kroon, de voogdij des Konings, het regentschap en de inhuldiging des Konings) constateerde de Regeering op een vraag van den heer Sanders, dat tijdens een regentschap geen verandering in de troonopvolging kan worden gebracht, in welken vorm ook, dus ook niet in den vorm van wijziging der orde van erfopvolging. De wijzigingen betreffende de afdeelingen «inkomen der Kroon" en «voogdij der Konings" werden goed gekeurd. De heer Lohman betoogde, dat in het eedsformulier der voogden moest voorkomen een voorschrift, om den Koning in te prenten de onderwerping aan het Hoogste Gezag, doch hij stelde geen amendement voor. De overige wijzigingen der afdeelingen 25 van Hoofdstuk II zijn nagenoeg onveranderd goedgekeurd. Het geheele derde ontwerp is ten slotte aangenomen met 57 tegen 15 stemmen, waarna het debat over de 6e en 7e afdeelingen van hetzelfde hoofdstuk (van de macht des Konings en van den Raad van State en de ministriëele departementen) is aangevangen. Naar aanleiding van een amendement door dhr. Van der Kaay op par. 2 voorgesteld, vroeg de minister schorsing van het debat, opdat de regeering zich nader over deze zaak zou kunnen beraden. Tegen a. s. Vrijdag is het afdeelingsonderzoek uit geschreven van eenige kleine ontwerpen, ook van het OEtwerp betreffende den zoutaccijns. (De Kamer heelt Maandag zooals in ons vorig no. werd gemeld het tweede ontwerp der Grondwets herziening (1ste afd. eling) aangenomen met 43 tegen 28 stemmen. Tegen stemden al de aanwezige leden der rechter-

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1887 | | pagina 1