1887. N°. 28. Zaterdag 5 Maart. 74sle jaargang. WAARSCHUWING. De PAT15JNTE1N -«KscPcta». GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Adveitentiën voor dit blad aangenomen bij de heeren NIJGH VAN D1TMAR te Botterdam en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren. COURANT. De prijs der gewone advertentifen is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 1q cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. Den ingezetenen wordt bekend gemaakt dat de in deze gemeente sedert enkele weken voorkomende ziekte, zich o. a. kenmerkende door pijnlijke zwelling van het hoofd en stijfheid in de ledematen, volgens mededee- ling van den waarnemend inspecteur van het geneeskundig Staatstoezicht voor Zeeland moet toegeschreven worde n aan het gebruik van met TRICHINEN bezet varkensvleesch. Op grond dat de aanwezigheid dezer dieren in het menschelijk lichaam voor de gezond heid hoogst nadeelige gevolgen kan hebben, wordt men ten ernstigste gewaar schuwd voor het gebruik van Varkensvleesch, Ham en Worst, tenzij dat vóór het gebruik goed gekookt of gebraden zij. Voornoemde heer inspecteur verzoekt mij er op te wijzen, dat bij het koken het vleesch met koud water motet opgezet en langzaam aan de kook moet worden gebracht, opdat het door en door gaar worde. Dit laatste moet bij het braden ook in het oog gehouden worden. Goes, 21 Februari 1^87. De Burgemeester van Goes, J. G. DE WITT HAMER over het 3e kwartaal van het dienstjaar 1886/7 kunnen ter secretarie afgehaald worden van Zaterdag 6 Maart 1887 tot en met Zaterdag den 13en daaraanvolgende, uitgenomen des Zondags, dagel ijks van des voormiddags 9 tot des namiddags 2 uren. Goes, den 4 Maart 1887. De B nrgemeester van Goes, J. G. DE WITT HAMER. GOES, 4 Maart 1887. Het zachte juk. De dol eerende Middelburgsche ds. Klaarhamer verklaart in zij n orgaan, dat de kerken «die het juk der Synodale Hiërachie afgeworpen hebben, zich voortaan alleen buigen on der het zachte en rechte juk van Koning Jezus". In verband daarmede is het niet kwaad eens medetedeelen, dat, volgens het Han delsblad, op het x,Gereformeerd Congres", dat onder voorzitterschap van dr. Kuyper te Amsterdam verga derde, het besluit is genomen over het gansche land eene vereeniging te stichten, waarvan het hoofddoel is de werving van leden voor heit nieuwe kerkgenoot schap, dat dr. Knyper opricht. De hoofdleiding berust door middel van moderatoren, consulenten en agenten uitsluitend in de hand van éen ongenoemd persoon, die zijn bureau houdtKeizersg racht no. 162 (adres van de Vrije Universiteit.) Enkele bepalingen leeren de strekking van dit besluit kennen. Allereerst uit de plicht'-en der moderatoren. Art. 7. Ona hiertoe te geraken, pogen de modera toren van dorp tot dorp aanral ting met een betrouw baar persoon in elke kerk te krijgen, ook al was het slechts met éen enkelen, ra wijzen zij na onder zoek in elke kerk een agent a an. Art. 9. Elke week geeft hij aan het bureel, Kei zersgracht 162, schriftelijk kennis van de door hem bezochte kerk, of van de kerk waar een agent is aangesteld, of eene verzamellijiit in orde is gekomen. Art. 16. De adviezen der zakelijke sectiën liggen bij de moderatoren ter visie zij laten die aan niemand inzien, tenzij hij vooruit de toelatings formule van het congres voluit onder teekend hebbe. In de instructie voor de cons ulentea luidt art. 6 «Tot geene definitieve stappen besluiten zij, in welke kerk ook, zonder voornf het voorliggende geval met een ontwerp van hetgeen zij voornemens zijn, aan het bureau te hebben Ingezonden en hierop toestemmend antwoord te hebben ontvangen"; en art. 12: «Van elke door hen verrichte handeling geven de consulenten onverwijld kennis aan het bureau; Keizersgracht no. 162". Gelijk de moderator en consulent staan onder het bureau Keizersgracht .no. 162, zoo staat de agent onder den moderator of d en riag-consulent. Zijne taak is alle vertrouwbare personen te doen teekenen op de verzamellijst, aarbij ook de af zwering van het «juk der synods il» li ërarchie" de volstrekte voorwaarde is. Hij mag die lijst aan niemand geven, nergens laten liggenaan minder vertrouwde personen biedt hij eene bl: wco lijst aan met dezelfde formule er boven. Zoo dra die lijst voorloopig gereed is, zendt hij die op aan den mo derator en dit wel uiterlijk vóór 1 April 1887. Al deze instructies zijn, volgens de afschriften, onderteekend geworden door dr. A. K lyper, voor zitter; P. Van Son, vice-voorzitterdr, J. Woltjer, secretaris, en W. Hovy, thesaurier; en :»ls men deze bepalingen op den keper beschouwt, dan valt van «het zachte juk van Jezus" weinig te bemerken, maar heeft het er heel veel van, dat het juk der Synode wordt afgeworpen om een veel zwaarder en meer den geest beheerschend van dr. Kuyper c. s. op te leggen. Wij vermelden hierbij nog de volgende instruction voor de corporatieleden (dia met het huisbezoek zijn belast) Maak het duidelijk, dat onze vaderen de kerke lijke goederen meekregen, omdat da overheden toen voor de gereformeerden partij kozen, maar dat wa nu alles missen moeten, «omdat thans de overheid Diet met ons is". Herinner aan hetgeen Israël gaf: tienden. En dan nog al de kostbare offers. Wijst er op wat er uitgegeven wordt voor klee ding en allerlei genot. Wijst er op, dat de vijand terecht den spot met ons zon drijven, als wij nu eens te vast gebonden aan den Mammon bleken. Vraag of men ook een busje wil hebben, orn er eiken dag 2% of 3 centen in te doen. Houdt u aan den maatstaf van eene week per jaar het inkomen van heel het gezin voor den Heere. Zorg bij uw tweeden rondgang, dat de collecten in de lokalen blijven wat ze zijn. Toon aan hoe vroeger de plaatsbewaarders en kerkeknechts met alles strijken gingen, en dat men dit nu aan de kerk zelve betaalt. En dan valt hieruit op te merken, dat er ook be hoorlijk beslag wordt gelegd op de beurzen der dolee- rende broeders en zusters, nu niet ten behoeve der «plaatsbewaarders en kerkeknechts", maar vermoede lijk ten behoeve vaD de Vrije Universiteit en van de doleerende dominee's. Nog merken wij op, dat ds. Klaarhamer b. v. van de leden van het classikaa! bestuur van Middelburg zegt: «De Souvereine Koning der Kerke heeft hen niet gesteld, Hij is daar niet in, het geklank van Zijn Koninklijk Woord wordt in die bestuursstem niet ver nomen". Maar dan dient toch nog bewezen te worden, meenen wij, dat bovenbedoeld bureau, waarvan dr. Kuyper voorzitter is, wel door den Souvereinen Koning der Kerke is gesteld en dat in dat bureau wel het geklank van Zijn Koninklijk Woord wordt vernomen". Wij vreezen zeer, dat het stoken van onrust en ver deeldheid in de Kerk eer een wanklank is te noemen Ook in Goes wil men eene doleerende ge meente gaan stichten. Het wachten schijnt slechts te zijn op een geschikt gebouw. Eene aanvrage, om het kerkgebouw der Doopsgezinden voor dit doel te verkrijgen, is gewezen van de hand. Zijn wij wel onderricht, dan is geen der predikanten bij de Nederl. Herv. gemeente alhier bij de zaak be trokken, maar gaat zij van gansch andere zijde uit. Het bestuur der liberale kiesvereeniging »Goes" heeft dr. J. H. G. H e ij s e uit Zierikzee, lid van Gedep. Staten onzer provincie, uitgenoodigd ook hier eene lezing te willen houden over «Het ware en het valsche socialisme", zooals hij dezen winter reeds in verschillende plaatsen in Zeeland heeft gedaan. Dien tengevolge zal dr. Heijse Donderdag a. s. in het kof fiehuis «De Prins van Oranje" optreden. Woensdagavond gaf de rederijkerskamer »E 1 o- quentia" alhier in het koffiehuis «De Prins van Oranje" eene tooneelvoorstelling waarbij dezelfde stuk ken werden opgevoerd, die op 19 Febr. jl. door haar in de sociëteit V. O. V. werden gegeven. De voor stelling doet ons veel goeds van deze jeugdige vereeni ging voor de toekomst verwachten. Zij staat onder de leiding van iemand, die Woensdag weder het bewijs geleverd heeft een goed acteur te zijn en wanneer de leden zich die leiding ten nutte willen maken, dan zal jEloquentia" zich tot een goed geheel vormen. Beide blijspelen; «Op het postkantoor" en »Dat heeft mijn commensaal gedaan" werden goed en vlug afgespeeld, waartoe de rol vastheid der dames en heeren veel bijbracht. Dal de rentenier Kiol uitmuntte boven allen durven wij gerust getuigen, zonder gevaar te loopen, dat een der overige executanten ons dit kwalijk zal nemen. Wij hopen dat zij hem spoedig zullen evenaren. Wij willen voor het overige niet in détails treden bij ons oordeel over deze nieuwe vereeniging alleen zij het ons veroorloofd nog eens te herinneren aan een goede, duidelijke en zuivere uitspraak. De heer Zomerling heeft op dat punt al veel verbetering ondergaan sedert hij bij de vereeniging Hercules" als Janus debuteerde. Te Wilhelminadorp zijn ook twee vrouwen lijdrnde aan de trichinenziektebeiden hadden van het bewuste varken, dat alhier geslacht werd, gegeten. De andere hnisgenooten, die ook van het vleesch had den genuttigd, zijn nog gezond. In dat dorp bestaat nu ook een stoommeelraolen. De proef met de in den windkorenmoleu geplaatste machine heeft go»d voldaan. Ierseke. Gisteren werd hier de nieuwe brand spuit beproefd. Zij heeft eene zeer solide constructie, cylinders van 14 c.M. wijdte, een persslang van 50 M. en eene zuigpijp van 7 M. lengte. Met eene pijpopening van 21 m M. gaf zij een hori zontalen straal van 40 en een verticalen van 32 M. Toen een driewegskraan was aangebracht gaf zij met pijpen van 15% m.M. wijdte tn slangen van 25 M. lengte 2 stralen van 26% M. in horizontale en van 22 M. in loodrechte richting. Zij werd door 14pom- pers bediend. Met toebehooren kost zij bijna 1350. Door deze uitkomsten overtreft de spuit verre de gestelde eischen en wekt zij de algemeene goedkeuring. De fabrikant, de h-er A. H. "Van Bergen te Heiligerlee, heeft er zijn reeds gevestigden goeden naam weer door versterkt. Vanwege de Maatschappij tot exploiiatie van staatsspoorwegen is eene gunstige beschikking genomen op het verzoek uit Nieuwdorp om eene halte tusschen 's-Heer Arendskerke en Arne- maiden. Bij wijze van proef zal eene halte worden opgerieht voor reizigers bij wachtpost no. 58 of 59 ter keuze van adressanten, waar des Dinsdags en Donderdags een trein in elke richting zal stoppen voor het bezoek der markten te Goes en te Middelburg. In plaats van een zelfstandig tarief zullen de tarieven der naastbij gelegen stations worden toegepast. (M. Ct.) St. Annaland. In den aardappelhandel is hier weder wat meer leven gekomen. Men is druk aan het opkoopen en men besteedt voor de wolkam mers 2,50 en voor de blauwen tot f 3 den HL. Een verbouwer had nog circa 600 HL. in voorraad. Zijn «door den winter houden" heeft hem dus nogal voordeel opgeleverd. Met de ajuin is men niet zoo gelukkig. Besteedde men een paar weken geleden 2 de 60 KG., thans is de prijs veel minder, slechts 1,50. Middelburg. Omtrent den gezondheidstoestand dezer gemeente in de maand Februari 11. strekt het volgende; Het totaal der overledenen bedraagt 32. Aan beroerte stierven 6, aan slepend longlijden 5, aan longontste king 4, aan ouderdomszwakte 3, aan kiiertering 2, aan diarrhee 2, aan-nierziekte 2, aan waterzucht 1, aan longtering 1, aan hartgebrek 1, aan stuipen 1, terwijl 2 personen plotseling stierven en van 2 de ziekte niet bekend is. Naar de leeftijden was de sterfte als volgt: beneden het jaar 5, van 15jaren 1, van 510 jaren 2. van 2025 jaren 2, van 4045 jaren 2, van 5055 jaren 2, van 5560 jaren 2, van 6065 jaren 1. van 6570 jaren 4, van 7075 jaren 7, van 7580 jaren 1, van 8590 jaren 2 en van 9095 jaren 1. Geboren zijn 16 jongens en 15 meisjes. Gehuwd 14 paren. Met de werkzaamheden aan de stoomtram van Bergen-op-Zoom na ar Antwerpen is men tot het Belgisch grondgebied gereed gekomen. Binnen kort zal dit gedeelte voor het publiek verkeer geopend worden. De heer Schaepman heeft voorgesteld lo. Hoofdstuk III der Grondwet en de Add. artikelen gelijktijdig te behandelen; 2o. Laatstgenoemd ontwerp zoodanig gesplitst te behandelen, dat over elke wijziging in de Kieswet afzonderlijk kan worden beslist; 3o. 2 van Hoofdstuk III gezamenlijk te behan delen met 2 art. 7 der Add. artikelen 4o. Na 3 van Hoofdstuk III te behandelen 2 van art. 7 Add. artikelen, voor zoover daarin art. 99 Kieswet en de Kiestabel worden gewijzigd. De strekking is, de beslissing over de bepalingen aangaande de verkiezingen voor da Tweede Kamer in eens te doen plaats hebben. Vanwege de Liberale Unie is thans no. 4 der geschriften verschenen die over sociale vragen handelen. Dr. J. Zaayer Az. bespreekt daarin de over heidsbemoeiing met het vakonderwijs der werklieden en beschouwt het als eeu zaak der overheid om zich zoowel met het onderwijs in ambachtsdagscholen als met dat in ambachtsavondscholen in te laten. Als voor beeld eener goede regeling beveelt hij aan die, welke is opgenomen in het onlangs verschenen rapport der commissie door de Maatschappij tot bevordering der Bouwkunst benoemd tot beantwoording der vraag; «Welke eischen dient men te stellen voor eene goede regeling van vakonderwijs voor de handwerkslieden in de bouwambachten 7" De daarin voorgestelde regeling zou niet alleen aan de bouwambachten, maar nog vele andere ambachten ten goede kunnen komen. Onlangs deelden wij een ongunstig oordeel mede betreffende de aanwending van turfstrooisel. In de Fuhrhaller, die te Berlijn uitkomt, van 3 Fe bruari jl., wordt dat ongunstige oordeel op grond van da ondervinding krachtig bestreden. Waar het strooisel kwaad mocht gedaan hebben, heeft men blijkbaar öf slecht materiaal gebruikt, öf het materiaal niet goed aangewend. In Bremen b. v. staan van de 2000 paarden ten minste 9/i« sinds 5 a 6 jaar op turfstrooisel en heeft men niets nadeeligs ontdekt met betrekking tot de gesteldheid van de hoeveD. Integendeel: onder de 160 paarden van den Grooten Bremer paardenspoor weg is sinds 6 jaar de staat der hoeven verbeterd. Voegt men daarbij de prijzen (vooral bij duurte van het stroo), dan is het te denken, dat het gebruik van het turfstrooisel allengs nog wel algemeen zal worden. Officiéél is thans bekend dat de maatschappij Nederland haren 10 daagschen maildienst ver- andeit in een 14 daagscben, wegens verminderde personen- en vrachtvaart. Voortaan zal Padang geregeld worden aangedaan. Men schrijft ons Uitgelokt door het overschoone weer, namen we op een namiddag dezer week den wandelstok ter hand en deden een uitstapje langs Schouwens noord rand, hetwelk stof gaf tot verscheidene bijzondere opmerkingen. Na een poos Brouwershaven verlaten te hebben, bereikt men, westwaarts gaande, eenige ver spreid staande hofsteden en andere woningen, bekend onder den naam van «den Osse". Den Osse heeft een haventje, maar op een plaats, waar het water steeds een wielende werking vertoont en hevige winden de uitgaande schepen kunnen teisteren. Vandaar dat er niet zooveel gebruik van wordt gemaakt, als anders het geval zou zijn. Aan de landzijde ziet men een zeer breed water, dat met een sluis in zee uitloopt, de zoogen. sluisvaart. Vroeger, voordat Schouwen een stoomgemaal bezat, kwam baast al het water hier heenthans is het vooral in den winter wijd en zijd vermaard als de prachtigste ijsbaan, die zich denken laat. Deze vaart loopt langs een rechten dijk van om streeks een half uur lengte, de lange dijk. Aan deu buitenkant van dien «langen dijk" ziet men een merk waardige zeeweringzware steenen worden op hnn plaats gehouden door ontzagwekkende palen, die op hunne beurt in de lengte en breedte onderling ver bonden zijn door dwarsbalken, waar stevige bouten doorheen zitten. Men gevoelt onwillekeurig eerbied voor dit harnas van hout en steen. De dijk heeft een zoodanig pantser ook wel noodig, want noordwester- stormen, die er de golven vlak op werpen, zijn niet om mee te spotten. Slaat men nu weer eens een blik ter andere zijde, dan bemerkt men aan den overkant der vaart een groote menigte zeer smalle strookjes weiland, door slooten gescheidende strookjes zijn zóo smal, dat een wagen er niet keeren kan. Daarom loopt in de dwarste een streep door alle strooken heen, die ze verbindt. Dit was vroeger een zeer drassige streek, die hoegenaamd geen waarde had. Toen men er echter slooten door ging graven en de vrijblijvende strooken met den grond daaruit ophoogde, bleek deze moeite niet tevergeefsch te zijn. Immers, bedoelde stukken zijn nu uitmuntend grasland. De wandeling voortzettende bereikt men spoedig een kleine inlaag en daarvóór aan den zeekant een steiger, vooral gebouwd voor het laden van suikerbieten. De plaats is echter zóo open en er gaat zulk een sterke stroom, dat alle schippers bang zijn er voor anker te komenzij gaan daarom liever naar Den Osse of naar Brouwershaven. Even voorbij genoemde inlaag wordt de zeedijk zeer hoog; men zegt, dat dit gedeelte de hoogste dijk van Nederland is. De waterstaats-aandui dingen geven dan ook een hoogte van 7 M. A. P. Ter linkerzijde ligt het gehucht Scharendijke, dat de grootte heeft van een klein dorpje; het heelt een telephoonverbinding met Brouwershaven en den vuur toren van Haamstede. Men behoeft nu niet ver meer te gaan om de plaats te bereiken, waar de zeedijk een einde neemt en de duinen beginnen. Het uiteinde van den dijk verheft zich als een kop hooger dan het overige gedeelte; op dien kop staat op palen een rieten dak. Hier, op het zoogen. Repert, is het vaak leven diger dan thans. In den zomer toch komen er dikwijls gezelschappen uit Zieriksee, die zich aan het strand naar hartelust vermaken en onder den koepel van Repert van tijd tot tijd hun inwendigen mensch ver sterken. Natuurlijk zorgt dan een vlugge hand uit Scharendijke voor het noodige. Het nu beginnende strand vertoont, van de hoogte van Repert of van het duin af gezien, een menigte voetstappen. Men behoeft er dan ook niet lang te vertoeven om er voetgangers langs te zien gaan of komen. Zij, die in of nabij de duinen moeten zijn, jazelfs die naar Renesse gaan, kiezen den gemakkelijken weg over het vaste zeezand in plaats van de rulle duinwegen. Staten-Generaai. TWEEDE KAMER. In de zitting van gisteren verdedigde de heer Farn- combe Sanders uitvoerig zijn amendement op art. 12 der Grondwet, strekkende ter verduidelijking van het stelsel dat alleen wettelijke goedkeuring noodig is voot

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1887 | | pagina 1