1887. N°. 16.
Zaterdag 5 Februari.
74sle jaargang.
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandao, Wobnsdao en Vrijdaoavohd
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 et
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 een
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 4 Februari 1887.
Een hoogst belangrijk vonnis is onlangs door
de rechtbank te Middelburg uitgesproken, dat om de
verkeerde meening, die veelal nog bij de landbouwers
wordt aangetroffen nopens dit punt, door ons onder
de aandacht onzer lezers wordt gebracht.
Algemeen bekend is het, dat 30 jaren ongestoord
bezit als recht van eigendom geldt, en daar
door wordt ook wellicht aanleiding gegeven tot de
onderstelling, dat dit mede van toepassing is op wege-
lingen en andere servituten. De wetgever maakt daar-
tusschen echter een groot verschil, daar een servituut
een lastdie op eene bezitting van derden drukt, en
geenszins een bezit is.
Bij vonnis der genoemde rechtbank, dd. 22 Dec.
1886, is het Gasthuisbestuur te Goes in het gelijk
gesteld in zijnen eisch tegen een landbouwer, die be
weerde over een perceel dier administratie sedert on-
heuchelijke tijden een uitweg te hebben, en wel op
grond lo. dat een uitweg slechts kan verkregen wor
den krachtens rechterlijk gewijsde of krachtens over
eenkomst, en 2o. dat door den gedaagde is verklaard,
dat hij niet in het bezit was van eenigen titel.
De gedaagde werd veroordeeld zich te onthouden
van op of over het eigendom van het Gasthuisbestuur
te gaan of te rijden, alsmede van alle handelingen
strekkende om een uit- of overweg over het eigendom
des eischers te vestigen of bruikbaar te maken, en
verder in de kosten van het geding.
Op den door den heer Eduard Bamberg
te ondernemen Jubileums-tocht, bij gelegen
heid van zijn 60-jarige Tooneelloopbaan en 70-jarigen
ouderdom, heeft hij het voornemen met het tooneel-
gezelschap Jean Charlier Co. van Amsterdam ook
ten onzent eene voorstelling te geven, die, evenals op
alle andere plaatsen, zal bestaan uit de stukken:
«Engel en Duivel", blijspel in 1 bedrijf naar 't Fransch
«De Bloedzuigers", oorspronkelijk blijspel in 1 bedrijf
door A. Ruysch; en «De Jubilaris", blijspel in 1
bedrijf, voor den heer Bamberg expresselijk voor deze
voorstellingen geschreven door J. H. Róssing.
In al deze stukken zal de jubilaris de hoofdrol
vervullen, terwijl in het laatste stukje door den heer
Bamberg een couplet van het Volkslied gezongen wordt.
De voorstelling alhier is bepaald op 17 Februari
a. s. in de Schouwburgzaal der Sociëteit V. O. V.
In ons no. van 18 Januari jl. meldden wij, dat
de heer Musquetier, ingenieur bij 's rijks water
staat te Vlissingen, met 1 Mei a. s. naar Utrecht
werd overgeplaatst. De M. Ct. wist den volgenden
dag te vertellen, dat omtrent die verplaatsing nog
niets zekers bekend was. Het was «wêer een van die
loopende geruchten, welke reeds openbaar worden ge
maakt vóór ze waarheid zijn geworden". Het blad
maakte daarvan op verzoek melding.
Op wiens verzoek dit geschiedde is ons niet geble
ken. Maar hoe dit zij, thans meldt men aan de M. Ct.
«met zekerheid", dat dhr. Musquetier naar Utrecht
is overgeplaatst en dat in zijne plaats dhr. Jolles uit
Assen te Vlissingen zal komen. Het bericht was dus juist.
Door den gemeenteraad van Willemstad is tot
secretaris en gemeente-ontvanger benoemd de heer G.
E. C. R i b b i u s, secretaris te Wolfertsdijk.
Kapelle. Tegen gisteravond waren door de onder
wijzers alhier de verschillende ouders der schoolgaande
kinderen en anderen ter vergadering in het schoolge
bouw opgeroepen, ten einde te trachten met 's K o -
nings verjaardag den schoolkinderen een feestje
te bereiden. Ruim een twintigtal personen waren op
gekomen en terstond werd een commissie benoemd tot
regeling van het feest. De wijze, waarop feest zal ge
vierd worden, zal afhangen van de gifteD, die door
die commissie zullen worden bijeenverzameld.
Hoewel door eenige ingezetenen van Krabben-
dijke pogingen waren aangewend om met 19 F e b r.
a. s. de schooljeugd eene versnapering aan te bieden,
moesten zij door te geringe medewerking hun voor
nemen laten varen. Evenwel namen eenige jongelui
daarmede geen genoegen, en deze zijn thans druk bezig
alle mogelijke pogingen aan te wenden, om het plan
voor een schoolfeestje te volbrengen. Het is te hopen,
dat zij de welwillendheid der burgerij en den steun
van het gemeentebestuur zullen mogen ondervinden.
Men schrijft ons uit 's-Hcer Arendskerke
In de gisterenavond gehouden vergadering is door
de feestcommissie verslag uitgebracht der ontvangen
geldelijke bijdragen, waaruit bleek dat ruim 150
was bijéengebacht.
Aan eene bedeeling van de armen, schoolfeest voor
de jeugd, en eene kleine bijdrage aan de zangvereni
ging «Crescendo" kon worden voldaan, doch no. 4
van het programma «vuurwerk" moest vervallen, om
dat over geen geld meer kon worden beschikt. Door
den Voorzitter werd nog een voorstel gedaan, om
door de ter vergadering aanwezigen een sommetje
voor «vuurwerk" bijeen te brengen, doch de beurzen
bleken te zijn gesloten.
Dat zal dus hier 's avonds een «Leve de Koning" zijn.
Ierseke. Het behandelde in de gisteren gehouden
vergadering tot oprichting eener ver-
eeniging die de belangen van den o e s -
terhandel zal behartigen, is vooralsnog
niet voor openbaarmaking vatbaar gekeurd. Na eene
volgende vergadering zal die waarschijnlijk toegestaan
worden.
Erniningen. De mazelen zijn, op het dorp, zoo
danig afgenomen, dat Woensdag de school kon geopend
worden te Hansweerd daarentegen zijn zij in de laatste
dagen zoozeer uitgebreid dat de school aldaar op den
zelfden dag gesloten is.
Blijkens bericht van den waarn. inspecteur voor
het geneeskundig staatstoezicht in Zeeland hebben de
mazelen te Borsele opgehouden epidemisch te heerschen.
In de Woensdag gehouden openbare vergadering
van den Raad van State, afdeeling voor de geschillen
van bestuur, is o. a. behandeld het beroep van Oost-
en West Souburg, van een besluit van Gede
puteerde Staten van Zeeland, waarbij goedkeuring is
onthouden aan het besluit van dien Raad tot vast
stelling der jaarwedde van het hoofd der school aldaar.
Duiveland. 't Is al meer beweerd, maar ook telken
male tegengesproken, dat van Zieriksee naar Bruinisse
de postdienst met paarden zal verricht wor
den. Nu wordt het weer beweerd, en mag men het
gelooven dan zijn reeds onderhandelingen aangeknoopt
met personen, die genegen mochten zijn dezen dienst
aan te nemen. Maar bij dit allesde postbode loopt
nog dagelijks van Zieriksee naar Bruinisse v. v.
Middelburg. Omtrent den gezondheidstoe
stand dezer gemeente in de maand Januari 11. strekt
het volgende: Het totaal der overledenen bedraagt 41.
Aan hartgebrek stierven 6, aan ouderdomszwakte 5,
aan longtering 3, aan levenszwakte 2, aan kliertering
2, aan beroerte 2, aan diarrhee 2, aan nierziekte 2,
aan aangeboren gebrek 1, aan Engelsche ziekte 1, aan
kanker 1, aan waterzucht 1, aan typhus 1, aan hersen
ontsteking 1, aan longontsteking 1, aan slepend long
lijden 1, aan borstwaterzucht 1, aan stuipen 1, aan
kinkhoest 1, aan maagzweer 1, aan darmbeklemming
1, aan beenbreuk 1, aan zelfmoord 1, terwijl van 2
de ziekte niet is opgegeven. Naar de leeftijden was
de sterfte als volgtbeneden het jaar 5, van 15
jaren 5, van 510 jaren 1, van 1015 jaren 1, van
2025 jaren 1, van 4045 jaren 2, van 5055
jaren 1, van 5560 jaren 3, van 60—65 jaren 3,
van 6570 jaren 1, van 7075 jaren 6. van 75—80
jaren 6, van 8085 jaren 3, van 8590 jaren 1 en
van 9095 jaren 2. Geboren zijn 16 jongens en 21
meisjes. Gehuwd 2 paren.
Tlissingen. De leden der regelings-commissie voor
de feestviering, welke alhier zal plaatshebben op
's Konings 70sten verjaardag, collecteer
den jl. Woensdag aan de woningen der ingezetenen
een totaal bedrag van 786.
In een paar wijken was echter dien dag de inza
meling nog niet geëindigd en men berekent dan ook
dat met de nagiften de feestcommissie over een be
drag van ongeveer 1000 zal kunnen beschikken.
Vlissingen. Woensdagavond is van Amsterdam al
hier aangekomen het stoomschip »M i n e r v a" van
de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij,
zijnde de tweede boot bestemd om dienst te doen voor
het vervoeren van levende schapen van hier naar
Londen (Deptford).
De «Minerva" is eene vrachtboot van middelmatig
charter en van gelijke afmeting en inrichting als het
stoomschip «Mercurius" van dezelfde Maatschappij,
waarmede reeds sedert het begin dezes jaars geregeld
iederen Maandag en Vrijdag een transport schapen
van hier werd geëxpedieerd.
De laatste bezending, op Maandag jl. verscheept,
bestond uit 1900 stuks.
De handelaars en begeleiders roemen zeer de uit
muntende gelegenheid tot stalling der schapen alhier.
Ter aanvulling van het bericht omtrent het aan
leggen van een oesterput in de haven te D r e i-
schor, kan nog het volgende dienen: Dat goede
resultaten op deze onderneming gewenscht worden,
behoeft geen betoog, maar anders is het met de ver
wachting van sommigen. Want wat is het geval
Op twee plaatsen wordt door stoomgemalen het
overtollige polderwater in die haven gemalen. De vloed
(gewoonlijk wordt bij lagen waterstand gemalen) dringt
het polderwater terug en houdt het eenigen tijd in
die haven als het ware opgesloten. Dit water nu moet
volgens sommigen (deskundigen of niet?) voor de jonge
oesters zeer nadeelig zijn, zoo nadeelig velfs, dat er
niets van terecht komt. We hopen dat die meening
niet bewaarheid wordtde tijd zal 't leeren.
In zake de herziening van de belast
bare opbrengst der ongebouwde eigen
dommen, waaraan reeds vier jaar gewerkt is, en
wat men dacht in twee jaar klaar te hebben, deelt
men aan de Arnh. Ct. mede, dat de schalen van
schatting en de belastbare opbrengst der typen inge
volge het 2e lid van art. 21 der wet van 25 April
1879, Staatsblad no. 89, weldra door de hoofdcom
missie zullen worden vastgesteld. Met de berekening
der polderlasten, dat een zeer omslachtig en moeilijk
werk is, zijn de commissieleden in de meeste districten
nog bezig. Na de vaststelling der schalen van schatting
volgt het tweede gedeelte van het werk, de afschat-
ting. Als hieraan nu in de vroegen lente van dit jaar
kan worden begonnen, dan is het te voorzien dat in
1888 de werkzaamheden geheel zullen afloopen.
Volgens een particulier schrijven uit Davos-Platz
hebben de aldaar tijdelijk verblijvende 130 Hollanders
besloten, om ook aldaar den 70en jaardag van
Z. M. den Koning luisterrijk te vieren en is eene
commissie van vijf leden benoemd om die feestelijk
heden nader vasttestellen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
aan 's Konings commissarissen in de provinciën de
volgende aanschrijving gericht.
In het afgeloopen jaar is van meer dan eene zijde
bij de regeering aangedrongen op het nemen van maat
regelen om te verkrijgen dat het o n d e r w ij s in
teekenen allerwege in de openbare lagere school
worde gegeven.
Overtuigd dat dit onderwijs van groot belang is om
de algemeene vorming en ontwikkeling der jeugd te
bevorderen, stel ik mij voor te overwegen, wat zou
kunnen geschieden tot uitbreiding en verbetering van
het elementair teekenonderwijs op de lagere school.
Daartoe is het in de eerste plaats noodig, beter dan
tot dusver, met den tegenwoordigen toestand van het
teekenonderwijs bekend te worden. Ik heb mitsdien
de eer, uwe tusschenkomst en medewerking der ge
meentebesturen te verzoeken, ten einde de hierbijgaande
exemplaren eener tabel betreffende het teekenonderwijs
aan de hoofden der openbare en bijzondere dagscholen
van lager onderwijs ter invulling te doen toekomen.
De Tijd bevat eene ingezonden mededeeling,
waarin b ij v a 1 wordt betuigd aan de scherpe afkeuring
door de Stand, van M a c k a y 's b e s In i t, om de
kabin fts-formatie af te wijzen. De schr. heeft die on
verantwoordelijke daad van een bondgenoot steeds met
den mantel der liefde bedekt, maar nu het hoofdor
gaan der anti-revolutionairen er rond voor uitkomt,
aarzelt hij niet ook zijne afkeuring uit te spreken.
De weigering van Mackay heeft aan het prestige
der rechterzijde afbreuk gedaan, behalve dat zij haar
eene kans heeft doen verliezen om de liberalen er
onder te krijgen.
«Dit laatste is echter vroeger nog eens gebeurd.
Door Wintgens uit de Kamer te bonsen, heeft Lohman
ons de meerderheid doen verliezen.
«Alles wel beschouwd, heeft ons dus de heer Loh
man nog meer kwaad gedaan dan de heer Mackay.
En toch heeft de Standaard er nooit van gerept.
Nimmer hoorde men hem uitroepen: «Lohman, geef
ons de meerderheid terug 1"
Waarom wordt nu Mackay zoo hard gevallen
Waarom den een uitkleeden, terwijl men den ander
ongedeerd laat? «Wij vinden geen andere reden dan
dat Lohman volbloed anti-revolutionair is, en Mackay
een corservatieven tint heeft. Maar dit verschil bestond
altijd. Dan had de executie op heeterdaad moeten
komen. Wie zegt ons de reden? Wij hebben geen iust
alvorens wij er achter zijn".
De Arnh. Ct. teekent hierbij aan
«De Tijd zou gaarne de reden weten van de incon
sequentie. Wij zijn er minder nieuwsgierig naar, en
stellen ons tevreden met het nu gebleken feit, dat de
heeren van de overzij het hoe langer hoe meer oneens
worden, wanneer het niet geldt hun haat jegens de
liberalen".
Er heeft zich eene voorloopige commissie ge
vormd tot oprichting van een Nederlandschen
Politiebond, die alle politie-ambtenaren en be
ambten zal moeten omvatten.
De heer J. Van 't Linden hout ontving uit
Noord-Amerika bericht, dat men met de eerste
weesjongens, die aldaar zijn aangekomen, zeer
is ingenomen en tevens de vraag om nog 8 weesjongens
voor den landbouw.
Naar aanleiding van de personaliteiten van d r.
Kuyper tegen dr. Vos zegt het Wag. Weekbl.
«Mogen we dr. Kuyper vriendelijk vragen deze woor
den en de verdere beleedigmde uitdrukkingen terug
nemen Zoo niet, dan hebben we ons laatste woord
over deze grove mishandeling van een broeder, die
den Christus verkondigt, nog niet gesproken".
Dr. S. Sr. Coronel heeft in het Handelsblad de
bekende verwijten gereleveerd, gericht tot d r. D o z y,
den inspecteur van het geneeskundig Staatstoezicht in
Noord-Holland, naar aanleiding van de resultaten van
diens verhoor door de Enquête-commissie.
Volgens dr. C. ligt de schuld niet bij dr. Dozv,
maar bij de organisatie van het Staatstoezicht zelve.
«Hoe toch geschiedt in den regel de keus van ge
neeskundige ambtenaren Wordt er in de eerste plaats
gevraagd, of de candidaat de noodige kennis bezit voor
de richtige vervulling van zijo betrekking? Ik meen,
dit op goede gronden te moeten betwijfelen. Op welke
personen heeft de Regeering voor het meerendeel hare
keuze gevestigd Het waren voornamelijk officieren van
gezondheid, die in onze koloniën of bij de marine
werkzaam zijn geweest. Van de hygiënische toestanden
in Nederland was hun dus weinig bekendzij hebben
met de burgerlijke geneeskundigen en met de burger
lijke praktijk weinig of geen kennig opgedaan. Nu
wensch ik dit oordeel niet als een persoonlijke grief
tegen de tegenwoordige dignitarissen en voormalige
dignitarissen te doen gelden, want het waren juist
deze ambtenaren, die den meesten ijver bij hun ambt
en voor de zaak der hygiëne in het algemeen hebben
aan den dag gelegd. Mannen als O verbeek De Meijer,
Carsten, Ruysch en ook de heer Dozy staan goed
aangeschreven in de wetenschappelijke wereld en zijn
of waren recht verdienstelijke ambtenareo, volgens
sommigen zelfs wat te voortvarend.
«Maar die mannen moesten bij de aanvaarding van
hun ambt zich eerst theoretisch en practisch in de
zaken inwerken, en als het ongeluk trof, dat geen
man van wetenschappelijk gezag als inspecteur hun
ter zijde stond, dan kostte het heel wat moeite om
zich wetenschappelijk en practisch op de hoogte van
de zaken te brengen.
«Nu heeft de heer Dozy in nog geen zes jaren drie
standplaatsen gehad, en werd na vier jaren in functie
te zijn geweest, op eens geplaatst aan het hoofd van
de belangrijkste provincie van ons land te midden van
de hoofdstad des Rijks, die als een ware Augiasstal
aan de spits onzer hoofdsteden staat.
«Dat de heer Dozy nu niet dadelijk zich gezet
heeft aan een grondig onderzoek van al de fabrieken
en werkplaatsen in de hoofdstad, is niet te verwon
deren, en daarvan mag men hem allerminst een grief
maken. Men zou daarin eer Ier het bewijs kunnen zien,
dat hij den omvang en de beteekenis van dit onder
werp goed begrijpt.
«Het gaat toch niet aan, om onder de vele admi
nistratieve zaken, die het Geneeskundig Staatstoezicht
den ambtenaren oplegt, geheel alleen dit omvangrijke
en ingewikkelde onderwerp ook op zijn schouders te
leggen. Daartoe zou hij de medewerking vaa minstens
het geheele personeel van den Geneeskundigen Raad
behoeven, en ik betwijfel, of éen lid daartoe lust of
bekwaamheid bezit".
Ierseke. Multatuli zegt ergens (met andere woor
den): «De minderheid heeft gelijk." Dat kwam eer
gisteren, toen eene vergadering voor het aanstaande
kinderfeest op 's Konings verjaardag
gehouden werd, uit. Althans de minderheid kreeg
gelijk4 heeren, voorstanders der Christ, school
wonnen het van een 14tal, of liever men liet het
hun winnen om des lieven vredes wille.
Gelijk reeds gemeld is, had de Raad besloten 50
voor het feest te geven, mits daarvan in de eerste
plaats een blijvend aandenken aan het feest in den
vorm eener levensbeschrijving van Z. M. met portret
zou gegeven worden. Dit werd dan ook door de ver
gadering unaniem in beginsel goedgekeurd. Maar toen
er uit de verschillende uitgaven moest gekozen worden
en de Burgemeester, die als voorzitter fungeerde, o. a.
ook melding maakte van een werkje van den heer
Louwerse, verklaarden ds. Van Vlaanderen en de andere
vooi standers der Christ, school geen boekje te kunnen
of mogen goedkeuren, waarvan de schrijver niet van
een Christelijk standpunt was uitgegaan. Dat streed
tegen hun beginsel.
De Voorz. las een paar fragmenten uit het genoemde
werkje voor, maar die waren ds. Van Vlaanderen te
kleurloos; er kwam niet eens de naam van God in
voor. Toen las de Voorz. eene bladzijde, waarin die
naam wel genoemd wordt, maar dat was niet genoeg,
de geheele beschrijving moest van het Christelijk be
ginsel doortrokken zijn. Ds. Vermaas stemde dit toe.
Welnu, zeide de Voorz., dan zullen wij het bestuur
der Christelijke school een boekje laten kiezen in zijn
geest. Neen, werd er tegen aangevoerd, dat is nog
niet genoegwij mogen ook niet medewerken om
anderen kinderen iets verkeerds in de handen te stoppen.
Met onuitputtelijk geduld trachtte de Voorz. bedoelde
heeren tot een ander gevoelen te brengenop allerlei
wijze werd hun de hand ter verzoening aangeboden,
