1886. N°. 145.
Donderdag 9 December.
73ste jaargang.
Nieuwjaarscommissie
Staten-Generaal.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Landbouw en Veeteelt.
Rechtszaken.
Beursoverzicht.
G0ËSCHË
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag. Woensdag en Vrijdaoavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen al* buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich* voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
De goede resultaten, welke de bedeeling op den 1
Januari nu dertig jaien heeft opgeleverd, hebben doen
besluiten weder de zoogenoemde
in het leven te roepen. Terwijl de heer J. A. A.
FRANSEN VAN DE PUTTE zich bereid verklaarde,
ook nu de leiding der zaken als Voorzitter op zich te
nemen, werden door de onderscheidene instellingen de
onderstaande heeren als leden der commissie aange
wezen, t. w.
Bnrg. Armbestuur dhr. F. S. A. KNITEL;
Hervormde Diaconie C. SNOEP
R. K.Par Armb. E.F. VAN KALMTHOUT
Com. y. d. CEc.-spijsuitd. g J. KOOMAN; (plaatsver
vanger f B. M. DEN BOER)
en is de heer A- A. V AN DELLEN, commies ter secre
tarie, aan de commissie toegevoegd, om het schrijtwerk
te verrichten.
Deze commissie zal op DONDËRDAG DEN 16 DE
CEMBER a. s. de bijdragen der ingezetenen inzamelen
en Burgemeester en Wethouders gelooven, dat met de
opgedane ervaring gedurende de vele jaren dat de Com
missie werkzaam was, iedere aanbeveling tot het schen
ken van rnime giften overbodig mag geacht worden.
Goes, den 8 December 1886.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 8 December 1886.
Dr. N. J. F. Verschoor alhier heeft, wegens
hoogen leeftijd en na eene ruim 50jarige praktijk,
eervol ontslag gevraagd uit zijne betrekking van ge
meentegeneesheer.
In de bestuursvergadering van de Vereeniging
de Ambachtsschool alhier is gisteren tot Voor
zitter gekozen de heer I. J. Ochtman, die deze benoe
ming beeft aangenomen.
Gisteren is te Nijmegen op bijna 74jarigen leef
tijd overleden mr. W. G. De Knokke Van der
M e u 1 e n, oud-officier vau justitie en oud-president
der rechtbank alhier. De overledene was in vroeger
jaren ook geruimen tijd lid van den raad dezer
gemeente.
's-Heer Arendskerke. De mazelen zijn alhier epide
misch heerschende verklaard.
Der Tweede Kamer is aangeboden een wetsont
werp houdende naturalisatie van F. L. E. Muller,
oesterhandelaar te Ierseke.
Z. M. heeft aan J. J. Van der Harst Lzn.
te Middelburg, op verzoek, eervol ontslag verleend als
plaatsvers. lid van den Geneeskundigen Raad voor
Zeeland, en benoemd tot ambtenaar van het O. M.
bij de Kantongerechten in het arrond. Middelburg voor
de kantons Oostburg, Terneuzen en Hulst, standplaats
Middelburg, mr. C. Baart de la Faille, advocaat
en procureur te Leeuwarden, tevens werkzaam bij den
officier van justitie, en als beëedigd klerk ter griffie
van de Rechtbank aldaar.
De heer J. 3. V a n G o r s e 1, werkzaam ge
weest ten bureele van den commissaris van politie te
Dordrecht, is m6t 1 dezer benoemd tot onder-inspec
teur van politie te Rotterdam.
Bij kou. besluit is aan den heer Charles de
G r o o f, vice-consul van Portugal te Vlissingen, verlof
verleend tot het aannemen der versierselen van ridder
der militaire orde van Jezus Christus, hem door den
koning van Portugal geschonken.
Bij de practische oefeningen der dd. schut
ter ij en in 1886, waar die onder leiding van officie
ren van het leger hebben plaats gehad, is gebleken,
dat bij vele korpsen de oefeningen niet worden inge
haald, als die wegens ongunstig weder moesten worden
uitgesteld.
Naar aanleiding hiervan zijn de Commissarissen des
Konings door den Minister van binnenlandsche zaken
uitgenoodigd om te bevorderen, dat oefeningen van de
dd. schutterij, waar die op eenigerlei wijze op den
bepaalden dag niet konden plaats hebben, zoo eenigs-
zins mogelijk, op een anderen dag te doen houden.
(K D.)
De heer Schaapman geeft thans in De Tijd
een antwoord ter verklaring van zijn optreden met
een voorstel betreffende art. 194 der Grondwet.
Hij herinnert lo. dat van de Regeering geen voor
stel te verwachten viel; en 2o. dat de rechterzijde
over het indienen van een vooretel verdeeld was.
Nu stonden nog drie wegen open, om hoofdstuk X,
dat is art. 194, weder aan de orde te brengen:
lo. De Katholieke partij kon optreden met een
voorstel. Maar heeft de ondervinding niet geleerd, dat
een voorstel van deze partij bij de anti-revolutionaire
pers in haar geheel minder bijval zou vinden; niet
geleerd, dat het als een Katholiek voorstel door anderen
zou worden verdacht gemaakt?
2o. De anti-revolutionaire partij kon optreden met
een voorstel- Maar indien eens in haar midden uit-
eenloopende meeningen heerschten? En zou ook haar
zelfstandig optreden bij de Katholieken geen ijverzucht
hebben opgewekt?
3o. De liberale partij kon met een voorstel optreden,
de partij of een deel harer leden. Maar kreeg de
Rechterzijde dan niet den schijn, aftewachten wat
der Linkerzijde behagen zouP
Ik heb, zegt de heer Schaepman, het toen mijn
plicht geacht, van het recht van initiatief gebruik te
maken. Niet echter zonder mijn katholieke medeleden
daarvan te hebben verwittigd.
Ik heb dit gedaan op eigen rekening en verant
woording, omdat hierdoor in elk geval art. 194 weder
aan de orde kwam, omdat aldus de vrijheid der partij,
ook onder en bij het debat, onbelemmerd bleef, haar
zelfstandigheid gehandhaafd werd en ten slotte een
eendrachtig optreden der rechterzijde door niets werd
verhinderd.
Een partij-voorstel moet, ook wat den vorm be
treft, over het geheel ongerept blijven. Zoo lang de
beginselen worden geëerbiedigd, kan men een persoon
lijk .voorstel, zoo wat vorm als inhoud betreft, wijzigen
en weder wijzigen. Dit is bij een strijd als hier ge
streden wordt, geen nadeel.
De Minister van Koloniën heeft zijn Memorie
van Antwoord ingediend op 't Voorl. Versl. over zijn
suikerwetten. Hij deelt daarin mede, dat hij
een wetsontwerp tot schorsing van het uitvoerrecht
in bewerking heeft. Het tweede zijner ontwerpen, hulp
aan de vrije fabrieken gevende, laat hij rusten. Het
eerste wijzigt hij in dien zin, dat uitstel van betaling
van de helft van den cijns, over 1887 en volgende jaren
verschuldigd, wordt gegeven, met bepaling, dat de
betaling van die helft in vijf termijnen, in de jaren
1892, '93, '94, '95 en '96, moet geschieden.
Naar aanleiding van eene aan den Minister van
Oorlog gedane vraag is door hem bepaald, dat min
derjarige weezen, die toevertrouwd zijn aan de
zorgen van regenten van gestichten van liefdadigheid,
tot het aangaan van eene koloniale militaire verbin
tenis mogen worden toegelaten, als door hen is over
gelegd een bewijs van toestemming van die regenten,
en dat daartoe niet noodig is zoodanig bewijs van een
door den laatst overgebleven der ouders of door den
kantonrechter benoemden voogd.
Het tweede telegram, dat Vrijdag in de Tweede
Kamer inkwam, en heette van Mevr. Buikley te
zijn, is niet van haar afkomstig. Het is met een kwade
bedoeling gezonden, ten einde de zaak van Mevr. Buikley
te benadeelen.
De zaak is bij de politie te Scheveningen aanhangig
gemaakt, die wel ijverig onderzoek doet, maar ver
moedelijk er wel niet in slagen zal, den bedrijver op
te sporen.
Volgens het jaarverslag van het genees
kundig staatstoezicht over 1885 hadden
de hoogste sterftecijfers de provincie Utrecht 25 76
en Zuid-Holland 25.27; de kleinste Groningen 19.26,
Zeeland 19.25 en Friesland 18,81, alles per 1000
inwoners.
Ook de faculteit van wis- en natuurkunde aan
de rijks-universiteit te Groningen heeft hare stem doen
hooren in het, in den laatsten tijd veel behandelde
vraagstuk der opleiding tot de academische
lessen. In een adres aan den Minister van Binnen
landsche zaken verzoekt de faculteit daarom eene aan
vulling der wet op het hooger onderwijs in dezen zin
zTot de universitaire examens in de faculteit der
wis- en natuurkunde worden ook toegelaten zij, die
in het bezit zijn van een getuigschrift van goed afge
legd eindexamen der Hoogere Burgerscholen met vijf
jarigen cursus."
Maandagnacht overleed te Groningen op ruim
vier-en-tachtigjarigen leeftijd de oud-hoogleeraar io de
godgeleerdheid Petrus Hofstede De Groot.
Een langdurig ziekbed, hetwelk van den aanvang af
geen hoop op herstel deed koesteren, maakte een einde
aan zijn leven.
De] commissie van leeraren en leerlingen der
rijkslandbouwschool voor de viering van het
10-jarig bestaan dier inrichting heeft, behalve dat zij
100 schonk aan het Staringfonds, voor het batig
saldo een groot Ceresbeeld met voetstuk aangekocht
en aangeboden aan de rijkslandbouwschool, benevens
prachtige photographieën van den optocht, de eere-
bogen, enz.
De centrale bond der sociaal-democratische partij
heeft aan de commissie van enquête een
schrijven gericht, en daarbij de antwoorden gevoegd,
door verschillende vakvereenigingen uitgebracht. Daar
de centrale bond aan de enquête-commissie alle recht
ontzegt om een onderzoek in te stellen, ligt het in den
aard der zaak, dat de antwoorden weinig behelzen,
dat ter zake dienende is.
Alleen dit: De vereenigingen verlangen: lo. alge
meen stemrecht en 2o. regeling van den arbeid, zoodat
de arbeid verboden wordt voor kinderen beneden 14
jaar, geregeld voor jongelieden van 14 tot 18 jaar,
geregeld voor vrouwen en mannen met vaststelling van
een normalen arbeidsdag van 8 uur met minimum
loon, minstens gelijkstaande aan het tegenwoordige.
EERSTE KAMER.
In de avondzitting van gisteren zijn de geloofs
brieven van het nieuw gekozen lid, den heer Van
Roijen, onderzocht en goedgekeurd, waarna deze, die
reeds in handen van Z. M. den Koning de gevorderde
eeden heeft afgelegd, zitting nam.
Mededeeling werd gedaan van eenige ingekomen
missives en stukken, zoomede van de door de Tweede
Kamer toegezonden wetsontwerpen, waaronder de In
dische begrooting, die naar de afdeelingen werden
verzonden. Daarna werden de afdeelingen opnieuw
samengesteld. De zitting is hierop gesloten.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van gisteren verdedigde de Minister
bij het voortgezet debat over hoofdstuk Justitie de
opvoeding in de Rijksopvoedingsgestichten. De heer
De Vos bestreed 's Ministers Massificatie der gevan
genen. De heer Huber kwam op tegen de plaatsing
der gevangenen, die tot minder dan drie maanden
straf veroordeeld zijn, in de celgevangenissen. De heer
Rutgers kwam op tegen den ellendigen toestand dei-
kantongerechten te Amsterdam. Aangenomen is met
54 tegen 6 stemmen het ontwerp tot ruiling van grond
met de gemeente Zutphen, en met 57 tegen 3 stemmen
de post tot stichting van een nieuw rechtsgebouw op
dien grond. Ten slotte is de geheele begrooting van
justitie aangenomen met 54 tegen 11 stemmen.
Morgen voortzetting.
Bij da Chr. Geref. gemeente alhier zijn gekozen
tot ouderlingen de heeren H. Poolmeijer en M. De
Jonge Jz., en tot diaken de heer M. De Bokx.
De Synodns plena heeft het vonnis der Synodus
contracta over de 75 geschorste kerkeraadsleden te
Amsterdam volkomen bevestigd, zoodat allen voor goed
afgezet zijn.
Kolijnsplaat. Op eene schoolbevolking van 370 leer
lingen zijn in 1885 negen leerlingen drie jongens
en zes meisjes vóór hun twaalfde jaar voor goed
van school gegaan. De redenen waren bij de jongens
een wegens zeer bekrompen geestvermogens en twee
om hunne ouders bij hun werk behulpzaam te zijn;
bij de meisjesvijf voor huiselijken arbeid en een om
gezondheidsredenen.
Te 's-Heer Ilendrikskinderen, waar de openbare
school pl. m. 80 leerlingen telt, kwam in 1885 geen
enkel geval voor, dat kinderen vóór 12jarigen leeftijd
de school voor goed verlieten. (fv. R. Ct.)
De gemeenteraad van Domburg heeft tot hoofd
der openbare school aldaar benoemd den heer G. Van
de Putte te Vlissingen. Met hem stond o. a. op de
voordracht de heer A. M. Van Driel alhier.
Benoemd tot hoofdonderwijzer aan de school
met den Bijbel te Lemmer de heer A. B. H. Funcke,
te Oostburg.
Men schrijft aan de N. R. Ct.De definitie die
de Minister van binnenlandsche zaken gegeven heeft
aan het kon. besluit van 3 Oct. 1884 (Sffcl.no. 207)
heeft reeds eene goede uitwerking gehad. De gemeente
raad van Wissekerke heeft in zijne gisteren gehouden
vergadering besloten, met 1 Jan. 1887 aan de open
bare lagere school te Geersdijk eene onderwijzeres aan
te stellen en het traktement op ƒ450 bepaald.
Akte-examens middelbaar onderwijs. Toegelaten
voor gymnastiek de heer R. Vermeulen, te Middelburg.
De landbouw-vereeniging te Wolfertsdijk hield
Maandagavond hare gewone wintervergadering, waar
toe al de leden, op een zestal na, waren opgekomen.
Met overgroote meerderheid werden de aftredende be
stuursleden M. De Kater, J. M. Parban en J. Van
der Baan, bij stemming, allen herkozen, waarna een
drietal prijzen onder de aanwezigen verloot werden, en
tevens aan ieder lid een exemplaar werd uitgereikt
van den landbouw-scheurkalender voor 1887, uit de
kas der vereeniging bij inteekening aangeschaft. Het
besluit, in de vorige vergadeiing genomen, om voor
elke gevangen musch een halven cent als premie uit
te loven, ten einde de sterke vermenigvuldiging van
dit voor land- en tuinbouw schadelijk gevogelte eenigs-
zins te beperken, bleek aanvankelijk doel te treffen.
Om evenwel de geldmiddelen der vereeniging daardoor
niet al te zeer te bezwaren, werden eenige voorstellen
gedaan tot het vaststellen van een maximum, waar
van dat, om daarvoor hoogstens 20 gulden beschik
baar te houden, bij meerderheid werd aangenomen.
Nu kwam de belangrijke zaak van de suikerbieten
teelt aan de orde, en de schriftelijk ingekomen ver
klaringen van goedkeuring en bereidwilligheid tot
medewerking, op de door de vereeniging in October
jl. verspreide circulaires in Zuid- en Noord-Beveland en
Walcheren, werden voorgelezen. Het bleek dus, dat
men op eene weldra te beleggen vergadering maat
regelen wenschte vast te stellen, om eene betere ver
houding te verkrijgen tegenover de suikerfabrikanten,
zoodat breedvoerig van gedachten gewisseld werd over
hetgeen alsdan behoort te worden voorgedragen en
overwogen. Dientengevolge werd aan het bestuur op
gedragen, om in overleg te treden met invloedrijke
personen, en met ben tijd en plaats vast te stellen
voor die algemeene samenkomst, en tot deelneming
daaraan alle belangstellenden, hetzij speciaal of wel
door middel van annonces in de Goesche en Middel-
burgsche Courant, uit te noodigen.
Da voorzitter vervulde ten slotte de op zich genomen
taak, om in eene voordracht het groot belang uit een
te zetten voor een zorgvuldig rein houden van de huid
van het rundvee, waarna nog een gemotiveerd voorstel
werd gedaan en ook aangenomen, om in eene buiten
gewone vergadering, in de eerstvolgende maand te be
leggen, eene doelmatige werkverschaffing door het
laten spitten van landerijen, te bespreken, en tevens
wat, naar gelang van den gewenschten uitslag der
algemeene samenkomst uit Zuid- en Noord-Beveland
en uit Walcheren, door de vereeniging verder zal be-
hooren gedaan te worden, om het doel, door haar op
touw gezet, zooveel mogelijk te bereiken.
(Naar de M. Ct. meldt zal bovenbedoelde verga
dering, die blijkens achterstaande advertentie a. s.
Dinsdag alhier zal gehouden worden plaatshebben
onder presidium van den heer J. M. Kakebeeke, terwijl
de heer E. Van den Bosch als secretaris zal fungeeren.
In behandeling zal gebracht worden een voorstel om
geen contracten meer te sluiten op de wijze zooals
thans gebruikelijk is, doch wel in dien zin dat de land
bouwers zullen betaald worden naar evenredigheid van
het suikergehalte dat de penen bevatten en bovendien
dat de voorwaarden der te sluiten contracten zullen
worden vastgesteld door den bond der fabrikanten,
in overleg met eene uit den landbouwersbond te be
noemen commissie.)
Langelaan, wegens poging tot moord op een
agent van politie te Amsterdam door het hof veroor
deeld tot een gevangenisstraf van 8 jaren, heeft tegen
dat vonnis cassatie aangeteekend.
De conclusie van advocaat-generaal jhr. mr. De
Savornin Lobman in de zaak van den socialist Belderok
strekte tot verwerping van het beroep met veroordeeling
van den requirant in de kosten. Uitspraak Maandag
3 Januari 1887.
De Hooge raad behandelde Maandag o. a. het
beroep van de schippers te Sliedrecht en te Ierseke
woonachtig, die door het gerechtshof te 's-Graven-
liage veroordeeld zijn ieder tot 9 maanden gevan
genisstraf, «omdat zij te Ierseke van een koopman
onder bedreiging met den dood met geweld hebben
afgedwongen de teekening van een geschrift, eene
verbintenis met zich brengende. Mr. Van Gigch ont
wikkelde ter toelichting van het beroep eenzelfde
cassatiemiddel als onlangs door het Openb. Min.
ambtshalve was voorgedragen en betrekking heeft op
art. 400 C. P., dat door het Hof was toegepast,
maar waarvan de tekst niet in het arrest was opge
nomen. Hij meende daarom tot vernietiging van het
arrest te kunnen concludeeren. Het O. M. zal den
20sten dezer conclusie nemen.
De officier van justitie bij de rechtbank te Amster
dam, eerste kamer voor civiele zaken, concludeerde
gisteren tot het toestaan van het verzoek der kerkelijke
commissie Van Limmik c. s. om te mogen inter-
veniëeren in het geding betreffende de ontruiming der
Amstelkerk. Op 21 December uitspraak.
Naar men bericht, zou door den hoofdredacteur
van het Politienieuws, op grond van beleediging, eene
aanklacht ingediend zijn tegen een majoor der rijks-
veldwacht te Amsterdam.
Over het algemeen liet de nu gepasseerde beursweek
aangename indrukken achter. De reeds sedert eenigen
tijd heerschende richting van het publiek om hetzij
