N°. 118.
Donderdag 7 October.
73sle jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
vaia NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
O I y m p i a,
Weekblad, gewijd aan de belangen der lichamelijke
opvoeding van de jeugd en het volk.
Onder dezen titel is dezer dagen een weekblad ver
schenen, dat werkelijk »»n een bestaande behoefte
voorziet". Bij de vele, soms te vele zorgen, die tegen
woordig besteed worden aan de geestelijke opvoeding,
wordt de zorg voor de lichamelijke nog dikwijls geheel
verwaarloosd of althans op den achtergrond gesteld.
De gevolgen hiervan blijven in vele gevallen niet uit.
Wel is de mensch van nature geschapen tot een recht-
opg;aand, goed geproportionneerd wezen, maar helaas,
hotsvele invloeden zijn er gedurende de eerste levens
jaren niet, die het opgroeien tot een welgevormd, ge
zond en sterk mensch tegenwerken? De gevolgen dier
invloeden openbaren zich dan ook, zoowel reeds in de
jeugd als op lateren leeftijd. Zoo zijn hooge of scheeve
schouders, een nauwe borst, voorover gebogen houding,
slepende gang, moeilijke ademhaling, zwak zenuwge
stel en meer dergelijke afwijkingen van den normalen
lichaamstoestand dikwijls de gevolgen van een ver
waarloosde lichamelijke opvoeding gedurende de eerste
lovensjaren, waarbij nog gevoegd moet worden het
langdurige en niet altijd rechtop zitten in de school.
Wordt er nu tegen deze schadelijke invloeden geen
tegenwicht aangebracht, dan lijdt het geen twijfel of
men zal op lateren leeftijd een meer of minder ongezond
of misvormd lichaam met zich omdragen.
Dit tegenwicht bestaat in de kunstmatige lichaams
oefening. Zij alleen voorkomt genoemde gebreken of
geneest de reeds bestaande, indien ze althans niet te
ver gekomen zijn. Te pijnlijker moet voor den lijder
een gebrekkig of ongezond lichaam zijn, omdat hij
zelf er niet de schuld van draagt, maar misschien
zijn ouders. Genoemde gebreken toch moeten reeds
bestreden worden in de jeugd, dus op een leeftijd, dat
de lijder zelf zijn gebrek nog niet bewust is. Het op
groeien van een mensch komt geheel overeen met het
opgroeien van een boom; wilt ge hem recht hebben,
plant hem recht en houdt hem recht; wilt ge hem
tot een bepaalden vorm leiden, buig hem dan zoo
lang hij jong is, want een oude boom laat zich niet
meer buigen. Maar al is het kind uit zich zeiven
normaal gevormd, dan nog mag de lichamelijke op
voeding niet verwaarloosd worden. Een ouder meent
zoo licht, dat het voor een kind in het belang van
zijn lichamelijke ontwikkeling voldoende is, wanneer
het eenige oogenblikken per dag bij wijze van wande
ling of spel zich in de vrije lucht bevindt. Zeker is
dit al heel wat, maar op een wandeling worden immers
alleen de beenen geoefend en het spel kan nooit van
veel invloed zijn op de houding van het kind. Toch
moeten alle lichaamsdeelen geoefend worden om tot
een harmonische ontwikkeling van het geheel te geraken.
Een alzijdige methodische lichaamsoefening kan alleen
leiden tot het doel, dat reeds door de ouden als het
hoogste goed beschouwd werd: een gezonde ttiel in
een gezond lichaam.
En hoe is dat doel te bereiken Laten we de re
dactie van het pas verschenen Weekblad Olympia
daarop het antwoord geven in de volgende woorden
«Bij de verschijning van dit orgaan is het ons een
behoefte ons doel nader uit een te zetten. Nog steeds
ontbreekt het aan heldere begrippen op het gebied der
lichamelijke opvoeding. Daarom wenschen we die in
den meest ruimen kring door middel van dit blad te
verspreidendoor woord en daad hopen we ieder te
overtuigen, dat, waar de meest mogelijke zorg aan de
geestelijke opvoeding wordt besteed, de lichamelijke
niet aan het toeval mag overgelaten worden, wil men
in waarheid een mensch vormen. Wij zullen trachten
de lauwen op te wekken tot onderzoek, de onbekenden
bekend te maken met de zegenrijke gevolgen der gym
nastiek als opvoedingsmiddel voor de jeugd en voor
het volk. Vandaar, dat wij ons niet bepalen bij de
gymnastiekonderwijzers en de turnvereenigingen, maar
ook hopen, dat allen, die met de jeugd en het volk
in eenige betrekking staan, zich opgewekt zullen ge
voelen dit blad te lezen. Door verschillende stukken
zullen we trachten het denkbeeld «meisjes hebben toch
geen gymnastiek noodig", meer en meer te doen ver
dwijnen. In één woord, alles wat eenigszins in verband
staat met de lichamelijke opvoeding van het kind en
den volwassene, hopen we een plaats in te ruimen.
Vandaar ook de naam, dien we aan dezen nieuweling
hebben gegeven. Bovendien wenschen we dit blad een
vraagbaak te doen zijn voor allen, die belang stellen
in de lichamelijke opvoeding. Aankomende en geves
tigde onderwijzers wenschen we voor te lichten of te
doen voorlichten omtrent vraagpunten, die zich bij hun
onderwijs mochten voordoen. Overal, waar wondeplek-
ken aan te wijzen zijn, hopen we die bloot te leggen
of te doen blootleggen overal waar iets goeds valt
waar te nemen, dit onder de algemeene aandacht te
brengen en het aan te bevelen, teneinde daardoor de
lichamelijke opvoediDg te bevorderen" enz.
En hiermede zij bovengenoemd blad aanbevolen. We
wenschen het een lang en krachtig leven toe, maar
bovenal een volkomen bereiken van het doel, waarmede
het wordt uitgegeven.
GOES, 6 October 1886.
Naar wij vernemen zullen dezen winter door
bemiddeling der werklieden-vereeniging «Eigen Hulp"
alhier een viertal lezingen worden gehouden door de
heeren A. R. Breetvelt en H. G. Hartman Jz. alhier,
B. H. Heldt te Amsterdam en G. A. Vorsterman Van
Oyen uit Aardenburg.
Deze lezingen zullen tegen een matig entrée ook
voor niet-werklieden toegankelijk zijn.
Alhier is eene Chr. Geref. Zangvereeniging
opgericht, waarvan tot directeur is benoemd de heer
P. De Jonge Jz.
Krabbendijke. Bij de opening der gisteren ingele
verde stembriefjes voor de verkiezing van een lid van
den gemeenteraad alhier bleek heden, dat van de 58
briefjes 4 van onwaarde en in blanco waren, zoodat
de volstrekte meerderheid bedroeg 28. Gekozen werd
dhr. C. C. Welleman met 33 stemmen, terwijl
voorts werden uitgebracht op Jan Van Liere 18, op
B. Weststrate 2 en op J. Peman Kakebeeke 1 stem.
Hit deze verkiezing van den heer Welleman en uit de
betrekkelijk geringe stemversnippering is gebleken, dat
het meerendeel der kiezers tot eendrachtig samenwer
ken geneigd is geweest en bovenal dat het gezonde
beginsel van alleen op bekwaamheid van den candidaat
te letten bij deze stemming heeft voorgezeten. Het is
te hopen, dat in vele andere gemeenten, ook in andere
deelen van Zuid-Beveland, dit goede voorbeeld navol
ging moge vinden.
In de vorige week werd bier een strooibiljet ver
spreid, zoogenaamd van een antirevolutionairen kiezer.
Het valt echter te betwijfelen of het wel werkelijk
van die zijde kwammeer [grond bestaat er om te
vermoeden dat enkele ontevredenen het in de wereld
zonden. In ieder geval heeft het niet veel uitgewerkt.
Heinkenszand. Tot gemeentevroedvrouw alhier is
benoemd mcj. A. M 11 e r te 's-Gravenhage.
Middelburg. Omtrent den gezondheidstoe
stand dezer gemeente in de maand September 11.
strekt het navolgendeHet totaal der overledenen
bedraagt 29, waaronder 16 beneden het jaar en één
van 15 maandenhiervan zijn er 10 overleden aan
diarrhee en 1 aan spruw. Voorts stierven 3 personen
aan beroerte, 3 aan kliertering, 2 aan levenszwakte,
2 aan hersenontsteking, 2 aan longtering, 1 aan wa
terzucht, 1 aan bloedspuwing, 1 aan hartgebrek, 1 aan
maagzweer, 1 aan darmontsteking en 1 aan aangeboren
gebrek. Naar de leeftijden was de sterfte behalve
de hierboven gemelde kinderen van 2025 jaren 2,
van 2530 jaren 1, van 4045 jaren 1, van 4550
jaren 1, van 5560 jaren 2, van 6065 jaren 2,
van 6570 jaren 1, van 7075 2. Geboren zijn 21
jongens en 17 meisjes Gehuwd 8 paren.
In de laatste drie dagen breidden de mazelen zich
hier sterk uit; voornamelijk onder de kinderen van
de drie armenscholen en die der verschillende bewaar
scholen. Zij behouden gelukkig een goedaardig karak
ter tot heden is er nog niemand aan die ziekte be
zweken.
Men verzoekt ons van geachte zijde te weer
spreken een paar berichten uit Heinkenszand
in een ander blad dezer dagen vermeld. Het eerste
betreft de uitbreiding der mazelen in die gemeente,
het tweede een gerucht omtrent het zich elders met
terwoon vestigen van den burgemeester. Volgens onzen
zegsman toch prijkt te Heinkenszand nagenoeg geen
enkele woning meer met het bekende biljet «Besmette
lijke ziekte, mazelen", terwijl het geachte hoofd der
gemeente Heinkenszand zelfs niet aan verhuizing naar
elders heeft gedacht.
Vllssingen. Met de werkzaamheden voor de ver
grooting van de voor - of buitenhaven alhier,
met het oog op de aanstaande uitbreiding van den
maildienst der maatschappij «Zeeland", worden thans
goede vorderingen gemaakt.
Ter plaatse waar de haven moet worden verlengd
het meest belangrijke deel van het werk is men
eenige dagen geleden begonnen met het metselen van
den bazaltmuur, die dan ook weldra zal kunnen vol
tooid zijn.
Het volstorten met aarde van de uitgegraven ruimte
achter dien muur, houdt met den bouw van dezen
gelijken tred.
In de Westkade der haven, daar waar de beide
nieuwe aanlegpontons moeten komen te liggen, zijn
reeds de verticaal-beweegbare ijzeren uithouders aan
gebracht, terwijl aan die pontons zeiven op het eta
blissement der maatschappij «de Schelde" met be
kwamen spoed wordt voortgewerkt.
Eene er van is nu reeds de voltooing nabij en zal
binnenkort worden te water gelaten.
Aan den oostkant der haven eindelijk wordt de
toekomstige ligplaats van de groote ponton de
tegenwoordige aanlegplaats voor de mailbooten der
maatschappij «Zeeland" en de booten van den provin
cialen dienst op de Wester-Schelde door het maken
van eene steenglooiing in gereeden staat gebracht.
Het laat zich dan ook aanzien dat, tenzij het werk
door onvoorziene oorzaken mocht worden belemmerd,
een en ander geruimen tijd vóór de ingebruikstelling
geheel zal in orde zijn.
Z. M. heeft, met ingang van 15 Nov. a. smet
het gezondheidsonderzoek van schepen, voor den tijd van
drie jaren belast, voor Brouwershaven M. J. B y b a u
heel- en vroedmeester aldaar.
Het voorloopig bestuur van de Vereeniging
ter bevordering van de Nederlandsche
visscherij heeft in zijne vergadering van 27 Sep
tember jl. de statuten dier Vereeniging ontworpen,
waaraan o. a. het volgende is ontleend
Haar zetel is gevestigd te Amsterdam.
Zij stelt zich ten doel bevordering van de visscherij-
belangen in den meest uitgebreiden zin.
Zij tracht dit doel te bereiken door: a. het onder
zoeken en het verdedigen van de belangen van reeders,
eigenaars van visschersvaartuigen, visschers, visch-
handelaars, verkoopers van visch en allen, die bij de
visscherij direct of indirect betrokken zijnb. het
zorgen dat hare klachten en belangen bij het wetgevend
lichaam en elders behoorlijk ter kennis worden gebracht
en voorgestaanc. het voorstaan van verlaging der
tarieven en kosten van vervoer van visch, van spoedige
expeditie, van verlaging van rechten, zoomede van de
afschaffing van beschermende rechten en van alles wat
de natuurlijke ontwikkeling van den vischhandel be
lemmert d. het aandringen op het maken van ver
beteringen der voor vischschepen bestemde ligplaatsen
en havense. het tegengaan van kwade praktijken
van en tegen de sub a genoemde personenf. het
werkzaam zijn in het belang van verzekeringen g. het
stichten van ondersteuningsfondsen voor visscherijper-
soneelh. het houden van vergaderingen en zoo noodig
van voordrachten en tentoonstellingenen i. het
aanwenden van alle andere middelen, die haar ten
dienste staan.
Het vereenigingsjaar loopt van 1 Januari tot 31
December.
De Vereeniging wordt gevestigd voor den tijd van
25 jaren, ingaande met den dag waarop de konink
lijke goedkeuring op deze statuten zal zijn verkregen.
In het voorloopig bestuur heeft o. a. zitting Jhr.
J. L. C. Pompe van Meerdervoort.
Het sectieverslag over het enquête-voor-
stel omtrent de fabriekstoestanden is reeds in hoofd
zaak vastgesteld en zal binnen kort verschijnen. De
wenschelijkheid van verplaatsbaarheid eener parlemen
taire commissie voor dit belang is van meer dan ééne
zijde betoogd.
Het stoomschip Koningin Emma is 5 Oc
tober Point de Galle gepasseerd naar Batavia, en het
stoomschip Noord-Braband, van Rotterdam
naar Java, vertrok 4 October van Suez.
De Minister van Binnenlandsche Zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat in den loop der
maanden November of December gelegenheid zal wor
den gegeven tot het afleggen der examens, ter
verkrijging van een getuigschrift als vroedvrouw.
"Voor de voorwaarden zie St.-Ct. no. 235.
De suikerfabrieken der heeren Laane, Rogier,
Daverveldt en Co. en Van der Linden en Co. te
Bergen-op-Zoom zijn met de werkzaamheden begonnen.
De voorraad beetwortels aan de fabriek Laane moet dit
jaar zeer groot zijn, waardoor de campagne veel langer
dan gewoonlijk zal duren.
Ook aan de fabriek van de firma Ravenswaay,
Fercken, Jager en Co. te Rozendaal zijn de werk
zaamheden begonnen, zoodat alle aldaar gevestigde
beetwortel-suikerfabrieken thans de zoogenaamde cam
pagne zijn ingetreden, welke tot ongeveer Kerstmis
zal duren.
Over het algemeen zijn de beetwortelen klein van
stuk, doch het suikergehalte schijnt nogal bevredigend
te zijn.
Omtrent de verduistering in de Bredasche
Bank van leening wordt aan De Tijd geschre
ven, dat er vier borgen zijn tot een gezamenlijk be
drag van ƒ120,000. Van verificatie der beleende goe
deren schijnt nooit sprake te zijn geweest en van de
laatste 25,000, door de gemeente aan de bank voor
geschoten, is nooit rente betaald.
De borgen moeten besloten hebben, als zij aange
sproken worden, niet te betalen, maar een proces af
te wachten.
Waarschijnlijk zullen zij dan zich beroepen op het
niet uitoefenen der contröle van gemeentewege en
trachten de gemeente wegens deze nalatigheid voor
het geleden verlies te doen aansprakelijk stellen.
De heer De Geer Van Jutphaas is, in
de plaats van den heer Van Wassenaer, tot voorzitter
van de club der anti-revolutionaire Kamerleden ge
kozen.
Waar blij ven toch de gouden tientjes?
is herhaaldelijk de vraag in kantoren en winkels, en
meestal wordt deze vraag met een schouderophalen
beantwoord. Dat men veel hecht aan de tientj»s, wordt
bewezen door de navraag; vooral de boerenstand schijnt
er fel op te zijn, daar zulk geld gemakkelijk is om
te bergen of om «te potten."
Ter inlichting kan dienen, dat de Ned. Bank ze
sedert eenige jaren door middel harer correspondenten
inhoudt, ofschoon dit geld toch zeker niet vervaardigd
zal zijn om door dat groote lichaam tot speculeeren
gebruikt te worden. (Centrum.)
De Haagsche correspondent van de N. G. C.
schrijft in zijn jongsten brief
«De eenige quaestie op koloniaal gebied, die de ge
moederen bezig houdt en waarover in den eersten tijd
naast de maatregelen in het belang der suiker-industrie
iets te doen zal zijn, is de zaak van Tjiomas, waarover
allerakeligste dingen worden verteld en die in een groot
schandaal-proces tegen de hoogstgeplaatste personen in
Indië dreigt uit te loopen. Men fluistert elkander zulke
leelijke beschuldigingen van willekeur, persoonlijke ran
cune en machtsoverschrijding ten nadeele van de aan
zienlijksten der overheden in Indië toe, dat de nieuws
gierigheid wel tot 't uiterste wordt geprikkeld bij de
genen, die verstoken zijn van de kennisneming der
geheime stukken, die de Regeering heeft overgelegd.
Dat de Regeering de zaak geheim behandelt, pleit reeds
tegen de handelingen der overheid in Indië, zou
men oppervlakkig zeggen. En degenen, die, door ken
nisneming van den lijvigen bundel stukken, in het bezit
van den landheer van Tjiomas, eenigermate tot oor-
deelen bevoegd zijn, bevestigen dien indruk algemeen.
De zaak moet van ernstigen, voor 't gezag van Indië
niet zeer versterkenden aard zijn en ze zal dan ook
zeker een staartje hebben, misschien wel zoo lang als
de weg van Buitenzorg naar Nederland".
Een koopman te 's-Hage, die aan een der re
gistratie-kantoren eenige plakzegels van hoog
bedrag had laten nemen, trachtte, toen toevalliger
wijze bleek, dat hij ze niet noodig had, ze aan het
zelfde kantoor in te ruilen tot een gelijke waarde tegen
plakzegels van lager bedrag. Dit werd hem geweigerd.
Hij wendde zich daarop tot den minister van financiën.
Het antwoord kwam, dat zijn verzoek niet voor in
williging vatbaar was, omdat daartegen «comptabili-
teitsbezwaren" bestaan.
Uit Amsterdam schrijft men ons, 5 dezer:
In 't bezwaar van het vinden van een directeur
voor onze zangvereeniging «Excelsior" is na mijn
jongste bericht gelukkig voorzien. De heer G. A. Heinze,
eere-directeur der Vereeniging, heeft aan 't bestuur
bericht gezonden, dat hij de op hem uitgebrachte keuze
tot directeur avoueert en de betrekking aanneemt,
ProficiatDe donder heeft zich in de verte doen hooren
en de dampkring is gezuiverd.
Een bericht uit Nieuwediep van Zaterdag luidt
De torpedoboot «Ardjoeno", gisteren uit Engeland
bij de directie der marine te Willemsoord aangekomen,
liep tegen de deuren der kleine schutssluis op en bekwam
belangrijke averij aan den voorsteven".
Zou er altemet bij onze marine een geheime over
eenkomst bestaan om langs den min gebruikelijken
weg van stooten, botsen en aanvaren oorlogsschepen
kapot te maken, en op die manier werk te verschaffen
Of het doel hier de middelen heiligt Wij weten niet
wat er van te denken. Is er dan niemand* meer te
Nieuwediep, die een schuit met fatsoen kan naar binnen
ot naar buiten brengen Wij stellen ons voor, dat
tegenwoordig het dagelijksch gesprek te Nieuwediep
geregeld begint met de woorden«Wat voor schuit
heeft er vandaag weer een douw gehad?"
(R. N)
Oost-Indië. Overgeplaatstde le luit. F. M. A.
Mesch bij het 3e depot bat.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rilland-Bath. Beroepen bij de Ned. Hervormde Ge
meente alhier de heer Six Dijkstra, candidaat bij het
Prov. Kerkbestuur van Utrecht.
Uit erkentelijkheid dat dr. G. J. Brutel de la
Rivière, pred. te Houtrijk en Polanen, voor het beroep
naar Tricht bedankte, werd hem uit naam van bijna
al de leden zijner kerkelijke gemeente een prachtig
geschenk, bestaande uit een canapé en zes stoelen,
aangeboden.
Zondagnamiddag nam de heer J. F. Van Bins-
bergen, pred. bij de Herv. gemeente te Hoek. afscheid
van zijne gemeente met Hand. 20 32a. Het kerk
gebouw kon de vele opgekomenen nauwelijks bevatten.