1886. N°. 117.
Dinsdag 5 October.
73ste jaargang.
If.
'■r
GELDLEENING
KWEEKELINGE
-<ï<J&CS=>C3bCi>«-
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandao, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke noumers 5 ct., met bijblad 10 et.
In ons land vervoege men zich' voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiên is van 15 regels 50 ct, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan A regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
99
Ten laste van de gemeente Goes (provincie Zeeland)
zal worden aangegaan eene
van HONDERD EN VIJF DOIZEND GULDEN tegen
eene rente van vier percent 's jaars in aandeelen van
DUIZEND GULDEN, volgens het daarvoor vastgestelde
plan, dat ter Secretarie der gemeente op franco aan
vrage gratis verkrijgbaar is.
De inschrijving is opengesteld ter Secretarie van de
gemeente Goes, alwaar eene geslotene bus aanwezig
zal zijn tot ontvangst der gezegelde biljetten, van
WOENSDAG DEN ZESDEN OCTOBER tot en met
VRIJDAG DEN ACHTSTEN OCTOBER aanstaande,
tusschen des voormiddags negen en des namiddags
twee nren.
De opening der bas zal in het openbaar ten Raad-
huize plaatshebben op ZATERDAG DEN NEGENDEN
OCTOBER 1886, des namiddags te een uur.
Goes, den 3 September 1886.
Burgemeester en Wethouders,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Aan de bewaarschool voor on- en minvermogenden
(Beestenmarkt) kan geplaatst worden eene
aan wie eene belooning van VEERTIG GULDEN 's jaars
wordt toegekend
Meisjes boven de 14 jaren oud, die daarvoor in aan
merking wenschen te komen, gelieven zich te vervoegen
bij de Hoofdonderwijzeres aan de school op Donder
dag den 7 October a. s. des voormiddags tusschen 9 en
12 uren.
Goes, den 2 October 1886.
Burgemeester en Wethouders van Goes.
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 4 October 1886.
Neêrlands volk begint zich te herinneren, dat
zijn Koning binnen enkele maanden zijn 70sten
geboortedag hoopt te vieren. In Utrecht vormde
zich eene commissie, die, naast de taak tot stichting
van een nationalen feestdag, ook die aanvaardde tot
feestelijke herdenking van den a. s. 19den Februari;
de heeren Coenen en Van Loghem stelden eene feest
cantate samen. Zal het bij die twee blijken van be
langstelling, waarvan de eerste hoofdzakelijk een plaat
selijk karakter zal dragen, blijven Dat is inderdaad
van het Nederlandsche volk, dat zich door eeuwen
heen zoo nauw aan het Oranjehuis verbonden heeft
getoond, niet te verwachten. Maar dan ook wordt het
tijd tot voorbereiding voor dien gedenkwaardigen dag.
Want gedenkwaardig is die dag in hooge mate!
Al heeft zich de regeering van Willem III niet ge
kenmerkt door groote feiten, die later in de geschied-
bladen zullen worden opgeschreven als bewijzen van
zijn groot talent als veldheer, zooals van wiilen zijn
koninklijken vader, het dient met dankbaarheid erkend
te worden, dat bij, veel meer dan naar dien persoon
lijken roem te dingen, zijn volk heeft weten te be
waren voor den druk, de gevaren en ellenden van
den oorlog. Veelmeer heeft integendeel Neêrlands vorst
medegearbeid om aan zijn volk welvaart en ontwikke
ling te brengendaarvan getuigen de talrijke wetten van
ingrijpend belaDg voor ons staatswezen en voor de volks
ontwikkeling, die onder zijn bestuur zijn tot stand geko
men. Voegen wij daarbij nog, dat vooral in den laatsten
tijd de gezondheids-toestand van den Koning zoodanig
verbeterd is, dat de gewettigde hoop bestaat, dat de
laatste mannelijke telg uit het Oranjehuis nog lang
voor Nederland zal gespaard blijven en er is, gelooven
wij, reden te over om met dankbaarheid in het hart,
maar ook met feestvreugde, den 70sten geboortedag
van Willem III te herdenken.
De geestdrift zal van zelve wel ontwaken, naar
mate de groote dag nadert en langzamerhand zullen
zich wel overal groote en kleine comités vormen om
behoorlijk voorbereiding te geven aan plannen tot
feestelijke herdenking.
Maar wij zouden wenschen, dat ook ditmaal weder
de dankbaarheid van Nederland's volk zich uitsprak
in eene blijvende stichting ter eere van zijn vorst,
opgericht uit de vrijwillige giften van alle Nederlan
ders en daardoor eene bij uitstek nationale stichting.
Welke deze zou moeten zijn, valt vooralsnog moeilijk
aan te geven, maar er zou in deze tijden menige van groot
en algemeen nut kunnen worden aangewezen, en het
ware mitsdien het best ter gelegener tijd aan den
Koning zelf de keuze toe te vertrouwen.
Ons doel hiermede is alleen tot een dergelijk blijk
van dankbaarheid op te wekken en er de aandacht
op te vestigen van hen, die tot verwezenlijking ervan
het initiatief willen nemen. Moge het den Zeeuwen,
die zoo dikwerf het eerst van hunne aanhankelijkheid
aan het Oranjehuis blijk gaven, zelfs tegen den stroom
des tijds in, ook thans gegeven zijn in dezen den eersten
stap te doen I
Wij herinneren het kunstlievend publiek nog
maals aan de tooneelvoorstelling, welke
morgen (Dinsdag) avond door het gunstig bekende ge
zelschap van den Nieuwen Rotterdamschen Schouwburg
alhier zal worden gegeven. Waar kunstgenot met een
aangenamen avond, als ons door de opvoering van
S)Mijn naam is Lehman" beloof.l wordt, kan gepaard
gaan, daar placht het Goesche publiek en dat van daar
buiten niet uitteblijven, om van zijne belangstelling in
het tooneel te doen blijken. Maar bovendien zal bet
van de opkomst op morgenavond afhangen of wij in
den aanstaanden winter nog meermalen op de voor
stellingen van dit ondernemend gezelschap, dat hier
zijn naam reeds vroeger vestigde, onthaald worden.
Wij drukken dan ook den wensch uit, dat een flinke
opkomst van het publiek voor de tooneelspelers de
beste aandrang moge zijn om aan hun plan gevolg te
kunnen geven.
Door den heer J. Baljé, aan wien dit uit den
boedel van den laatsten vaandrig, wijlen den heer G.
De Jongh, werd afgestaan, is voor de verzameling van
voorwerpen, betrekking hebbende op geschiedenis en
oudheidkunde, ten geschenke gegevenhet vaandel
der vroeger bestaan hebbende boogschutter») Altijd
in roeren". Het is samengesteld uit vier horizontale
zijden banenrood, zwart, wit en blauw, waarop de
zinspreuk der vereeniging, benevens een pijl en boog en
de jaartallen 1516 en 1849 in goud zijn aangebracht.
Met zekerheid kunnen wij mededeelen dat door
den beheerder van den Wilhelminapolder welwillend
is voldaan aan het verzoek van ons gemeentebestuur
omtrent het openen der brug over de haven in
dien polder, zoodat die brug voortaan alleen gesloten
zal zijn op Zondag tusschen des voormiddags 9 en des
namiddags 5 uren.
Door burg. en weth. dezer gemeente is op
verzoek eervol ontslag verleend aan den beer J. J.
Ochtman alhier als lid van het beurscomité.
De beer J. A. Van Heel heeft zich bereid verklaard
in de plaats van den beer Th. Van Heel als zoodanig
optetreden. Voor het 3e lid zal van de tegenwoordige
leden eene aanbeveling worden ingewacht.
Door den Dijkraad van den calamiteusen polder
Oost-Beveland is in zijne vergadering van 30 Sept. jl.
aan den waterbouwkundige L. L a n r e twegens zijn
hoogen leeftijd, eervol ontslag verleend, integaan 1
Febr. 1887.
De kiesvereeniging Gemeentebelang'te 's-Heor
Arendskerke mag thans als gevestigd worden be
schouwd.
In de vergadering van kiezers, Zaterdag jl. aldaar
in het gemeentehuis gehouden, is het ontwerp van een
reglement behandeld en onveranderd goedgekeurd.
Het bestuur is nu definitief gekozen en bestaat uit
de heerenBoogerd, voorzitterSchilham, secretaris
Blok, penningmeester; Snoodijk en Bedet; de beide
laatstgenoemden, om de betrekkingen der andere be
stuursleden bij afwezigheid te vervullen.
De stemming in de vergadering was zeer aangenaam
en getuigde van ingenomenheid met de oprichting
dezer nieuwe vereeniging.
Kruiningen. Benoemd tot zetters der directe be
lastingen te Kruiningen:C. Der Weduwen en
H. A. M a r k u s s e, bij herkiezing, en te Krabben-
dijke: C. C. Welleman, bij herkiezing, en A. D e
Kok, in plaats van L. J. E ij b a a r d, die verzocht
had niet meer in aanmerking te komen.
Waarde. Tot lid van den gemeenteraad alhier is
benoemd de heer M. W a b e k e met 21 stemmen
de heer P. Zuidweg verkreeg 12 stemmen.
Middelburg. Met een heden avond te geven concert
wordt het badseizoen te Vlissingen gesloten. De
zoo ijverige commissie van het Grand Hotel des Bains"
mag zich voorzeker erover verheugen, dat gedurende den
korten tijd sedert hare opening in Juni 11. hare
pogingen tot exploitatie van dat hótel met een vrij
gunstigen uitslag zijn bekroond geworden. Niet alleen
dat de logeerkamers meest altijd allen bezet waren,
maar de «Kurzaal" had ook steeds hare bezoekers.
Naar men uit goede bron verneemt, bedroeg alleen
het getal personen, dat de verschillende muziekuitvoe
ringen tegen entrée heeft bijgewoond, ruim 8000, en
dan zal dit voorzeker wel een spoorslag voor de com
missie zijn om hare taak in het volgend seizoen met
niet minder ijver te hervatten. Dat hieraan niet valt
te twijfelen, vermeenen wij nu reeds te mogen op
maken, zoowel uit de aanhangige plannen tot het
bouwen van een wandelpier in zee, reeht over het
badhotel, welk werk, vooral daar ter plaatse in ver
band met het strand, een reuzenwerk wordt genoemd
en schatten zal moeten kosten men spreekt van
twee en een half millioen als uit de pogingen die
worden aangewend om te trachten langs kortere wegen
dan tot dusver geschiedde voornamelijk des Zon
dags onze Belgische naburen in de gelegenheid te
stellen een bezoek aan Vlissingen te kunnen brengen.
Het schoone herfstweder had gisteren in den voor
middag tal van Middelburgs ingezetenen uitgelokt om
zich nog eens naar het «Grand Hötel" te begeven en
van de heerlijke zeelucht te genietenbarge eu tram
hadden wederom een zeer druk vervoer.
Uit Vlissingen schrijft men onsIn de jl. Zater
dag gehouden gemeenteraadszitting werd o. a. een
nieuwe marktmeester benoemd, in de plaats van den
onlangs eervol ontslagen vroegeren titularis, den heer
C. Stevens.
Ofschoon door den controleur der plaatselijke be
lastingen een volgens hem voor die betrekking bijzonder
geschikt persoon was voorgedragen, benoemde de Raad
een ander, en wel, den heer A. Klaijsen alhier, voor-
loopig voor den tijd van een jaar.
Vrijdag, 1 dezer, herdacht de heer A. M. P. R o c h o 11
Sn. alhier zijne vijftigjarige werkzaamheid als amb
tenaar onzer gemeente.
Op 1 October 1836 als volontair ter gemeente
secretarie in functie getreden, bekleedt hij thans reeds
sedert vele jaren de betrekking van commies bij den
Burgerlijken Stand en tevens die van concierge van
het Raadhuis.
Het ontbrak den algemeen geachten jubilaris Vrijdag
natuurlijk niet aan blijken van belangstelling, en deze
zouden zeker veel talrijker zijn geweest, bij aldien
aan het feit meer ruchtbaarheid ware gegeven.
Door burgemeester en wethouders werd den heer R.
bij deze gelegenheid namens de gemeente eene marmeren
pendule met bijbehoorende coupes ten geschenke aan
geboden.
In bet afgeloopen badseizoen, dat dit jaar eerst op
1 Juli geopend en heden (4 October) gesloten werd,
dus in slechts vier maanden, werden aan onze stede
lijke badinrichting niet minder dan 7507 zeebaden
gebruikt, en wel, 5087 door heeren en 2420 door dames.
Den vorigen zomer bedroeg het totale aantal afge
geven badkaarten slechts weinig meer dan 600.
Met de mailbooten van de maatschappij «Zeeland"
werden in de maand September 11. vervoerdvan Vlis
singen naar Queenboro 4345 en in tegenovergestelde
richting 3273te zatnen 7618 reizigers.
Kats. Vrijdag 11. is aan den calamiteusen Leen-
dert-Abrabampolder bet derde der twaalf
stukken met succes gezonken. Donderdag en Vrijdag a. s.
is de aannemer, de heer C. Roskam van Sliedrecbt,
van plan bij goed wéér het vierde en vijfde stuk te
zinken.
Het stoomschip Noord-Braband, van
Rotterdam naar Java, arriveerde 1 October te Port Said.
Met 1 November a. s. worden verplaatstde
commiezen bij 's rijks belastingen H. Hülzenspies van
Heinkenszand naar Ellewoudsdijk, Minderhout van Elle-
woudsdijk naar Heinkenszand, W. Windhorst van Ter-
Neuzen naar Zieriksee; W. J. Tanis, van Walsoorden
naar Ter-Neuzen; M. Okkerse, van Bunschoten naar
Walsoorden; L. C. Adriaansen, van Rapenburg naar
Kortgene.
Te Kortgene is mej. Van Engen van Nieuw-
Buinen tot vroedvrouw benoemd. (Af. Ct.)
Uit Amsterdam schrijft men ons, 2 dezer
De qnaestie omtrent het al of niet voortbestaan der
zangvereeniging «Excelsior", in uw nommer van
jl. Dinsdag door mij medegedeeld, is aanvankelijk boven
verwachting gunstig opgelost. Niet alleen, dat haar
levensduur voorloopig verzekerd is, maar er zijn zelfs
18 nieuwe werkende leden toegetreden, benevens 33
donateurs en donatrices.
De heer Röntgen heeft nu zijn verzoek om ontslag
als directeur schriftelijk ingediend, als gevolg zijner
benoeming tot directeur der Amsterd. afd. van de
«Maatschappij tot bevordering der toonkunst", zoodat
«Excelsior" nu zonder directeur is. De eergisteravond
gehouden jaarlijksche algemeene vergadering geeft ech
ter grond tot de verwachting, dat in dit bezwaar spoedig
zal zijn voorzien. Er heerschte iu die vergadering een
goede geest. De heer Schröder, die haar voor 't laatst
als president leidde, herinnerde aan het wel en wee
der vereeniging en uitte de beste wenschen voor haar
toekomst. Het aftredend bestuur verklaarde zich zelfs
bereid het nieuwe bestuur met raad en daad te steunen,
indien het dit wenschte. Dus alles couleur de rose
behalve misschien ten aanzien van de geldmiddelen,
maar het betrekkelijk kleine tekort zal ook wel in
orde komen. Het nieuwe bestuur bestaat thans uit
de heeren: W. Ankersmit, president, A. Tetterode,
C. M. Moes, J. Olivier en H. J. Barghoorn.
Uit kanton Oostburg meldt menDe tram
vordert met reuzenschreden. De verandering aan het
logement «De Eenhoorn" te Oostburg is voltooid, de
rails liggen al tot ongeveer halfweg SchoondijkeOost'
burg. Aan de Draaibrug worden dagelijks groote boe
veelheden bouwstoffen aangevoerd. (W. v. Z. Tl.)
In onze grootere steden treedt in de laatste
weken op een zekere mijnheer D o n a t odie de
kunst schijnt te verstaan om sommige menschen,
vooral jongere, te biologeeren en geheel aan zijn wil
te onderwerpen, zoodat zij alles verrichten, wat hij ver
langt. Natuurlijk worden de séances van dezen vreem
deling overal druk bezocht, want het is te allen tijde
voor velen een groot genot om zich te vermaken ten
koste van anderen. Zeer terecht merkt echter de
Amsterdamsche correspondent van de N. R. Ct. aan
het eind van zijn verslag over zulk een séance, waarbij
van de vijf en dertig personen, waarop de heer Donato
zijne proeven nam, slechts een drietal geheel aanzijn
wil onderworpen bleken, het volgende op
«Er is in de vertooningen van Donato iets, dat
nadenken wekt; er ligt, naar 'tmij voorkomt, eene
les in besloten. Diegenen onder het vijf-en-dertigtal
jongelieden, welke het onderzoek naar hunne vatbaar-
beid glansrijk doorstonden, waren voor het meerendeel
de lichamelijk meest ontwikkelden. De gewilligen, de
zwakken, schenen, naar hun uiterlijk te oordeelen, ook
zwak van bouw, en onder den invloed te staan van
hun eigen verweekelijkt zenuwgestel. Wijst dit mis
schien niet op gebreken in ons opvoedings-systeem,
dat de waarborgen mist voor het ontstaan van een
geestelijk maar ook lichamelijk gezond nieuw geslacht 1
Nu zijn het nog jongelieden, kinderen haast, op wie
Donato zijne manupulaties met voor hem gunstigen
uitslag toepast, maar wie verzekert dat bij toenemende
ontaarding eu voortgaande enervatie, het gemiddelde
van den leeftijd der gevoelige patiënten niet booger
zal worden 1 En als straks de vaardigheid, door Donato
verkregen, ook door anderen zich eigen wordt ge
maakt, door anderen, die van hun overwicht een niet
altoos even onschuldig gebruik zullen maken, wat zal
dan het einde zijn 7 Te 's-Ilage worden, naar aanleiding
van Donato's vertooningen, reeds pogingen gedaan een
cursus in 't leven te roepen, ter beoefening van het
dierlijk magnetisme of hoe men bet anders noemen
wil. Ware het niet meer gewenscht ailerwege cur
sussen te openen in zwemmen, roeien, gymnastiseeren,
kortom in al die oefeningen, die de spieren stalen,
het bloed krachtiger door de aderen stuwen, het li
chaam sterken en aldus met de moreele ook de phy-
sieke kracht der kleine menschjes verhoogen?"
Blijkens de s p o o r w eg-b e g r o o t i ng zijn
van de spoorwegwet van 1860 alleen de stations te
Amsterdam nog te voltooien, waarmede geregeld wordt
voortgegaan, en het station Nijmegen, waarvoor het
ontwerp nog niet is vastgesteld.
Het mislukken van een aanbesteding en onzekerheid
omtrent de plaats voor het station Schiedam vertraagden
den aanleg van de lijn SchiedamMaassluis (wet van
1875), waaraan echter in 1887 krachtig zal worden
gearbeid. Voor het vak MaassluisHoek v. Holland
wordt de onteigening voorbereid.
In het volgende jaar zal moeten worden overgegaan
tot voltooiing van het tweede spoor tusschen Rozen-
daal en Vlissingen, door dat spoor te doen leggen op
het baanvak KruiningenMiddelburg.
Het totaal der raming bedraagt 5,900,000daar
voor is een geraamd saldo van/ 3,900,000 beschikbaar.
De ondervinding heeft in den laatsten tijd ge
leerd zegt de Regeering in de toelichting van het
betrokken wetsontwerp dat iff de regeling van de
uitoefening van het recht van vereeniging
en vergadering verschillende leemten bestaan,
die in het belang van de openbare orde, rust en veilig
heid behooren te worden weggenomen.
De wetsvoordracht strekt nn om:
lo. voorafgaande vergunning ook te eiscben voor
openbare vergaderingen in de openbare lucht, waarin
slechts éen spreker zijn gevoelens wil uiteenzetten,
of die bedoelen om bv. door zwijgende demonstraties,
optochten enz., niet minder verstaanbaar tot het publiek
te spreken2o. de mogelijkheid te openen om aan
de vergunningen voor vergaderingen voorwaarden te
verbinden3o. in buitengewone gevallen de Regee
ring bevoegd te verklaren, door een algemeen verbod
of algemeene voorwaarden tijdelijk tusschenbeide te
treden; 4o. het begrip «openbaar" bepaalder te
omschrijven5o. een middel te geven om voldoende
te constateeren wat in een openbare vergadering straf
baars mocht zijn gezegd, en 6o. het begrip «storing
van de openbare orde" meer te omschrijven, ten behoeve
eener gelijke uitlegging in het belang der rechtsge
lijkheid.
De liberale kiesvereeniging «De Vriendenkring"
te Oudeholtpade heeft tot candidaat voor de Tweede
Kamer in het district Sneek gesteld dr. Vitus
Bruinsma, en de liberale kiesvereeniging «Midden-
Stellingwerf mr. P. J. G. Van Diggelen, te Zwolle.
Deze beide vereenigingen waren op de centrale
vergadering niet vertegenwoordigd.
De centrale R.-K. kiesvereeniging in dat district
heeft den heer Brantsen tot candidaat gekozen.
De kiesvereeniging «Aïngwirden" stelde tot candi
daat den heer Rinkes Borger,
