1886. N°. 114.
Dinsdag 28 September.
73sle jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen al» buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
De raad der gemeente heeft in zijne vergadering van
23 September jl. goedgevonden in de verordening tot
regeling van de exploitatie der gemeentelijke gasfa
briek de woorden .bedienden en" in art 9 en 10 en
de woorden ,de bedienden" in art. 12 te schrappen
en gezegde verordening, aldus gewijzigd opnieuw vastte-
stellen.
Goes, den 27 September 1886.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 27 September 1886.
Omtrent den door den heer Van Campen in ons
vorig no. geopperden twijfel aan de juistheid der
marktberichten zijn ons eenige mededeelingen
verstrekt, waardoor deze quaestie tamelijk wel ver
klaard wordt.
Sinds een ons onbekend tijdstip wordt aan ons en
aan andera bladen door de gemeente verstrekt het
wekelijksch overzicht van de graanmarkt, gelijk dit
in art. 6 der betrokken verordening is voorgeschreven.
Of die verstrekking eene welwillendheid is, dan wel
of zij haren oorsprong vindt in de zucht van het
toenmalig gemeentebestuur (wellicht ook van de vroe
ger hier bestaan hebbende Kamer van Koophandel)
om het publiek met juistheid omtrent de graanprijzen
voor te lichten, kunnen wij niet beoordeelen, maar
wij zijn geneigd het laatste te gelooven, omdat men
zeker in den regel meer waarborg zal hebben voor
juiste opgaven bij een officieel comité, dan bij parti
culieren.
Nu meldt men ons, dat die offieiëele overzichten,
gelijk ook aan het hoofd der desbetrekkelijke gedrukte
staatjes vermeld wordt, zich bepalen tot de doorgaande
middelprijzen. Op dit standpunt plaatst zich dan ook de
beurscommissie en dientengevolge kan het voorkomen,
dat de voor eene of andere partij bijzonder puik graan
behaalde prijs niet in de noteering voorkomt, omdat
hij niet als doorgaande middelprijs is aan te merken.
Dit is dan ook zeer dikwijls het geval met partijen
erwten of andere artikelen, uit den Wilhelminapolder
voortkomende. De erwten, waarvan de heer Van Campen
spreekt, waren ook vandaar afkomstig, en de commissie
was van oordeel, dat zij, op den boven aangegeven
grond, die partij niet kon en mocht noteeren, omdat
daarbij niet meer aan een doorgaanden middelprijs
kon gedacht worden.
Er is dus hier geen sprake van drukking der prij
zen door het marktbericht, wat trouwens bij het ka
rakter en de persoonlijkheid van de leden van het
beurscomité, bij ons aan geen twijfel onderhevig was.
Trouwens weinig transactiën op onze beurs gesloten
geschieden tegen geheimen prijs en dientengevolge zijn
de behaalde prijzen, ook die van de erwten in quaestie,
althans ter beurze algemeen bekend.
Alleen is het de vraag of het standpunt der com
missie juist is, en wat wenschelijker mag geacht worden
voortaan het offieiëele marktbericht interichten naar
de letter der verordening, welke spreekt van eene opgaaf
der «bedongen prijzen", dan wei het te behouden in
den tegenwoordigen geest?
Behoudens beter oordeel in dezen komt ons het
laatste het verkieselijkst voor, omdat de landbouwers
in den regel wel het meeste belang zullen hebben bij
de kennis van den doorgaanden middelprijs, aangezien
hun product wel het meest in de categorie der middel
soorten vallen zal.
Dit neemt echter niet weg, dat de vermelding van
den prijs, zij die dan ook exceptioneel, van puike partijen
wenschelijk moet geacht worden, omdat daaruit blijkt
de invloed van goeden grond of van goede bewerking
en het vooral in den tegenwoordigen tijd van het uiterste
gewicht is de middelen om de grootst mogelijke op
brengst te verkrijgen te Ieeren kennen.
Ten slotte merken wij op, dat het ons genoegen
doet, dat deze quaestie openlijk ter sprake is gebracht.
Herhaaldelijk werden ons opmerkingen gemaakt (en
dikwijls door de grootste en meest geachte landbouwers
uit ons eiland) over onvolledigheid of mindere juistheid
onzer marktberichten. Wij hebben op deze steeds monde
linge klachten altijd geantwoord, dat onze opgaven
de offieiëele waren en dat, wanneer er dus te
klagen viel, men beter deed zich tot het beurscomité
te wenden, er tevens bij opmerkende, dat alleen juiste
opgaaf van de zijde der koopers en verkoopers van
de bedongen prijzen aan het beurscomité dit in de
gelegenheid kon stellen tot het opmaken van een vol
komen betrouwbaar (d. i. een met de waarheid over
eenstemmend) marktbericht.
Nu ons echter schriftelijk eene klacht werd toege
zonden met de bedoeling om die te publiceeren, meenden
wij ook schriftelijk onze boven uiteengezette opinie
daaronder te moeten plaatsen. Ons eenig doel daar
mede was een middel aantegeven om tot volledigheid
der berichten te geraken.
Wolfertsdijk. De Vrijdagmorgen te 9 uren ge
houden raadsvergadering werd door 6 leden bijge
woond; afwezig was de heer I. Kallemein.
Medegedeeld werd o. a. dat van het burgerlijk of
algemeen armbestuur alhier is ontvangen, teneinde
in het archief der gemeente gedeponeerd te worden,
een geschiedkundig overzicht van de administratie der
burgerlijke armenfondsen dezer gemeeDte, loopende
over het tijdvak van 1699 tot 1885, hetwelk is op
gemaakt door den heer J. Van der Baan, secretaris
penningmeester van gemeld armbestuur.
De rekening der gemeente over 1885 kwam ver
volgens ter tafelhare voorloopige vaststelling werd
in de voorgaande vergadering aangehouden, op grond
van enkele door de commissie van onderzoek daar
tegen ingebrachte bezwaren, welke gedeeltelijk weer
legd waren, doch omtrent één punt, betreffende de
jaarwedde van den deurwaarder, had de raad geen
definitief besluit genomen, omdat het mandaat waarop
deze jaarwedde was betaald, tengevolge van een daarin
voorkomend abuis, door B. en W. was verwisseld tegen
een ander.
De raad was daarmede evenwel niet tevreden, ten
gevolge waarvan de Voorzitter de toezegging had ge
daan dit mandaat, hetwelk aan de erfgenamen van
den deurwaarder in ruil voor het vernieuwd exem
plaar is gegeven, terug te vragen, ten einde het als
nog over te leggen.
Uit een voorgelezen brief van den zaakgelastigde
der erfgenamen van den deurwaarder blijkt nu, dat
aan het verzoek van den Voorzitter tot teruggave
tot zijn spijt niet voldaan kan worden, omdat het
oorspronkelijk mandaat voor de erven geen de minste
waarde had, en daarom vernietigd is.
Het voorstel van den Voorzitter om de rekening
voorloopig vast te stellen, zooals zij door B. en W.
is aangeboden, werd met algemeene stemmen ver
worpen.
Gelijk lot onderging een voorstel om de rekening,
na aftrek der posten waaraan de commissie bezwaar
had hare goedkeuring te hechten, vooploopig vast te
stellen.
De meerderheid der vergadering weigerde, de reke
ning voorloopig vast te stellen, zoolang het bewuste
mandaat niet was overgelegd, waarna de Voorzitter
te kenn»n gaf de rekening met een extract uit de
notulen aan Ged. Staten te zullen opzenden, ten einde
aan dat college de beslissing over te laten.
De gemeentebegrooting voor den dienst 1887 kwam
nu ter tafel en gaf aanleiding tot vele discussies.
Bezuiniging was de leus van den raad, en ofschoon
de begrooting door B, en W. zoo zuinig mogelijk was
opgemaakt, was de meerderheid van den raad van
oordeel, nog meer te moeten bezuinigen, en zij heeft
ongetwijfeld dat doel bereikt.
De jaarwedde van den ambtenaar van den bur
gerlijken stand, geraamd op ƒ100, is op voorstel van
den h6er Jacob met f 70 verminderd en gebracht
op ƒ30.
De heer Philipse maakte bezwaar tegen de jaar
wedde van den ambtenaar ter secretarie, geraamd
op ƒ100, omdat er op de secretarie eigenlijk zoo veel
werk niet is, dat daarvoor op rekening van de ge
meente een klerk moet worden gesalarieerdin ge
meenten in rang gelijk staande met Wolfertsdijk,
worden dergelijke ambtenaren ook niet aangetroffen
dientengevolge werd dit artikel geschrapt.
(Intusschen zij nog medegedeeld dat volgens infor
matie, uit eene goede bron ingewonnen, bedoelde
jaarwedde sedert het jaar 1868 tot November 1883
en van Juli 1884 tot heden uit de gemeentekas is
voldaan, respectievelijk aan de vroegere ambtenaren,
de heeren M. Weststrate, D. Spruit, J. Van Damme
en den tegenwoordigen titularis).
De gemeentebode zal voortaan ook 30 van zijn
traktement moeten missen en zal nu voor zijn diensten,
waaronder tevens behoort het rondbrengen der aan
slagbiljetten van hoofd, omslag en hondenbelasting en
het afhalen van geld, voor den gemeente-ontvanger te
Heinkenszand, ten minste wat dit laatste betreft, als
zijn dienst als veldwachter dit toelaat, in de plaats van
90 slechts 60 per jaar genieten.
De kosten van boek-, druk- en bindwerken werden
van ƒ165 gebracht op ƒ100.
De kosten van onderhoud en meubileeren van het
gemeentehuis was op 70 geraamddit was volgens
de 4 heeren raadsleden, uitgezonderd de wethouders,
veel te hoog en 55 werd meer dan voldoende geacht
daar het schoonhouden bij abonnement geregeld is ad
ƒ1 per week, schiet er nog 3 voor meubileeren over.
De wethouder De Kater meende dat laatstgenoemd
sommetje een beetje laag was, met het oog b. v. op
de tafel, waarvan de pooten nu en dan hun diensten
weigeren en dringende reparatie behoeven.
De heer Jacob was van oordeel dat de tafel nog wel
6 jaar kan gebruikt worden en men met spijkers veel
doen kan, waarna de Voorzitter den heer Jacob ei
op attent maakte dat hij niet vreemd moet opkijken,
wanneer de tafel op zijn lijf valt, of de leuning van
zijn stoel breekt, want een en ander is erg in verval
en begint gevaarlijk voor het gebruik te worden.
De jaarwedde van den schatter der huurwaarde,
bedoeld in art. 6 der drankwet, werd van 20, welke
zij steeds bedragen heeft, gebracht op 5.
Da gemeente-opzichter geniet een traktement van
30; de heer Jacob achtte zoo'n ambtenaar eigenlijk
overbodig, en wilde met de leus: ^bezuiniging" voor
oogen, dit artikel ook schrappen.
Na eenige discussie kwam het voorstel in stemming,
en de stemmen staakten de heer Van Damme schaarde
zich aan de zijde der Wethouders, De Kater en De
Jager, en stemde tegen; de heeren Philipse, Jacob en
Verschuure verklaarden zich vóór schrappen; in de
volgende vergadering zal nn uitgemaakt moeten worden,
of de gemeente-opzichter zijne jaarwedde al of niet
zal behouden.
Het onderhoud der openbare gebouwen was naar de
raming voor 1886 uitgetrokken op 50 dit was juist
de helft te veel want met 4 tegen 2 stemmen werd
die post gebracht op 25.
Het voorgaande jaar besloot de raad, aan de school
bibliotheek te Oud-Sabbinge eene subsidie van 10
uit de gemeentekas te geven; aan de leesgrage bevol
king aldaar wordt gemeld dat deze voor hen zoo
gewenschte en nuttige instelling in het jaar 1886 voor
de laatste maal die subsidie verkrijgt, want met 4
tegen 2 stèmmen werd besloten dit artikel op de
begrooting voor 1887 teschrappen.
De jaarwedde van den telefoonhouder en diens ver
vanger ad 100 leverde nu eenige stof tot discussie.
De heer Philipse stelde voor een adres aan den
Minister van W. II. en N. te richten, en eenige tege
moetkoming, minstens de helft van de opbrengst der
telegrammen, te verzoeken in de kosten van de telefoon,
welke te drukkend voor de gemeente zijn, te meer
daar er slechts weinig personen van de telefoon profi-
teeren, en die ingezetenen, welke nooit een telegram
ontvangen of verzenden, en niet het minste belang bij
het bestaan des telefoons hebben, toch in de kosten
daarvan moeten bijdragen.
Wordt van den Minister eene afwijzende beschikking
ontvangen, dan stelt de heer Philipse voor, wegens de
schade welke de gemeente door de telefoon lijdt,
haar op te heffen. Bedoelde jaarwedde werd voorloopig
veranderd in«Memorie".
Evenals alle voorstellen, tot schrapping of vermin
dering der bovengemelde posten, werd ook dit met
ijver door den Voorzitter bestreden, die er op wees dat
van den Minister zonder twijfel eene afwijzende be
schikking zal worden ontvangende voorwaarden
omtrent de oprichting en werking der telefonen, vervat
in het K. B. van 25 April 1881 (Stbl. no. 2), zijn
daaromtrent te duidelijk.
Wordt in vele gemeenten, soms te vergeefs, eene
poging aangewend een telefoon te verkrijgen, overtuigd
dat die electrische verbinding in bet belang der ingezete
nen is, hier zal men willen besluiten tot opheffing
en hij vraagt den raadsleden in gemoede af: «is dat
gemeentebelang f'
Ondanks de aanhaling van de meest gemotiveerde
argumenten, zoowel bij de bestrijding van dit als andere
voorstellen tot schrapping, mocht het niet gelukken de
meerderheid tot eene andere overtuiging te brengen
bezuinigd moet er worden, op welke wijze dan ook.
Zoo niet van particuliere zijde maatregelen worden
genomen, zal de telefoon alhier ongetwijfeld worden
opgeheven.
De inkomsten droegen, behoudens eene geringe uit
zondering, de goedkeuring van het geheele college weg.
Voorgesteld was om te beschikken over ƒ300 van het
vermoedelijk batig slot der rekening over 1885; is dit
artikel behouden? Neen, het werd geschrapt!
Voorgesteld was de begrafenisrechten te verhoogen,
omdat de kosten der twee begraafplaatsen op verre na
niet door de begrafenisrechten worden gedekt.
Met dit voorstel ging het denzelfden weg en is de
gelegenheid blijven bestaan om zich voor 1,50 te
kunnen doen begraven, en dit doet iemand verlangen
liever niet, dan voor een daalder begraven te worden.
B. en W. hadden nog een ander plan om het pu
bliek geld uit den zak te kloppenvoorgesteld was,
leges te heffen op stukken die door of vanwege het
gemeentebestuur in afschrift of in druk zijn uitgegeven.
Wie meent dat dit voorstel werd aangenomen, heeft
het mis.
De eindstemming over de begrooting zal in de vol
gende vergadering plaatshebben.
Zaterdag jl. was de gemeente Oudelande met
vlaggen versierd, ter eere van den heer P. Van
W i n g e n welke dien dag veertig jaren deel had
uitgemaakt van het bestuur van het waterschap Baar
land. Namens zijne medebestuurders werd den jubilaris,
bij monde van den heer Z. D. Van der Bilt La Motthe,
ontvanger-griffier van dat waterschap, hartelijk geluk
gewenscht met zijn feest en de wensch geuit, dat hij,
die zooveel gedaan had voor het waterschap Baarland
nog lange jaren in het belang daarvoor mocht werk
zaam zijn. Tevens werd hem namens zijne medebe
stuurders een fraaie rooktafel aangeboden.
De heer Van Wingen betuigde den gevers zijnen
hartelijken dank voor dit blijk van waardeeiing, waarna
men zich in het gemeentehuis aan een keurig collation
vereenigde, dat de feestvierenden nog laBg gezellig
bijeenhield.
Den 20sten en 21 sten September werd te Alk
maar de eerste nationale kolfwedstrijd vanwege
het Nederlandsch kolfbond gehouden. De kolfsociëteit
«Recht door" aldaar, die als gastvrouw optrad, zag
hare moeite beloond door eene opkomst van 121 lief
hebbers. Des Maandagmorgens te 10 uren nam de
wedstrijd een aanvang, nadat de voorzitter van «Recht
door" met een hartelijken welkomstgroet de leden van
het hoofdbestuur van het Nederlandsche kolfbond en
de afgevaardigden der verschillende kolfsociëteiten had
welkom geheeten. Uit Zeeland was alleen de sociëteit
«de Prins van Oranje" te Goes vertegenwoordigd, 's Na
middags werden verschillende merkwaardigheden der
stad bezocht en te 5 uren vereenigde men zich aan
een gezelligen feestmaaltijd.
Des avonds had de algemeene vergadering van den
nationalen kolfbond plaats. Tot het bond zijn thans
11 vereenigingen toegetreden, terwijl het een groot
aantal algemeene leden telt. De rekening over het
afgeloopen dienstjaar werd goedgekeurd en vastgesteld,
sluitende met een batig saldo van 88,65, waarna
als plaats voor den wedstrijd in 1887 het lot aanwees
Nieuwe Niedorp en als plaatsvervangster Schiedam.
Bij de verkiezing van leden van het hoofdbestuur werd
voor Zeeland o. a. gekozen de heer A. P. L. Spuybroek
te Goes, terwijl de heer Vellekoop als zoodanig her
kozen werd.
Dinsdag werd de strijd, die eerst laat in den avond
was geëindigd, voortgezet, waarna een rijtoer werd
gemaakt, terwijl des avonds de prijzen aan de over
winnaars werden uitgereikt. Met een fraai concert en
een opgewekt bal werden de feesten besloten.
Wij vernemen dat gedurende den a. s. winter
door de bemoeiingen der Chr. Jongelings-Vereeniging
«Ken den Heer in al uwe wegen" alhier weder lezin
gen zullen worden gehouden. Als sprekers hebben
bereids hunne medewerking toegezegdds. Gispen van
Amsterdam; ds. Yan der Linde van's-IIertogenbosch
ds. Elfers van Wolfertsdijk; dr. Jonker van Wolfertsdijk;
ds. Van Reesse van Vlissingen.
Indewinterdienstregeling der Staats
spoorwegen, die Vrijdag 1 October a. s. in werking
treedt, komt voor de lijn VlissingenRozendaal slechts
eene kleine wijziging voor. De avondtrein, die thans
om 5.40 uit Vlissingen vertrekt en te Goes om 6.22
arriveert, wordt tien minuten vervroegd. Deze zal nu
vertrekken: van Vlissingen 5.30, van Middelburg 5.42,
en van Goes 6.42, en voorts voor alle tusschenliggende
stations een verschii van 10 minuten vroeger opleveren.
Onze gewone maandelijksche lijst verzenden wij bij
het no. van a. s. Donderdag.
Middelburg. De lust tot bouwen van villa's in de
naburige badplaats Domburg begint meer en meer
aan te wakkeren. Behalve die van dr. Metzger uit
Amsterdam en eene van twee dames uit Middelburg,
zullen er dezen winter nog twee andere villa's ver
rijzen en wel eene die door iemand uit Keulen en
eene andere die door een ingezetene uit Frankfort zal
worden gebouwd. Het aantal bad- en logeergasten was,
evenals het getal genomen baden, dit jaar veel grooter
dan het vorige badseizoen.
In ons vorig nommer verzuimden wij als mede-
onderteekenaar uit Zeeland van de circulaire betreffende
de oprichting eener Nederlandsche land-
bouwbank te noemen mr. J. Moolenburgh,
lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, te
Zieriksee.
Bij besluit van 23 September heeft Z. M. be
paald dat de colleges van regenten over de
huizen van bewaring, buiten de arrondisse-
ments-hoofdplaatsen gevestigd, en over de passanten
huizen zullen bestaan uit drie ledenen benoemd tot
lid van het college van regenten over het huis van
bewaring teTerneuzenmr. H. M. G. Kloppenburg,
kantonrechter, J. A. Van Boven, burgemeester, en dr.
H. B. Van Nes, med. doctor, allen te Terneuzen
Oostburg mr. F. J. Hennequin, kantonrechter, I. Van
Houte, burgemeester, en L. Theri Mz gemeente-secre
taris, allen te Oostburg Tolen mr. J. H. L. Van
Buren, kantonrechter, C. J. De Vulder van Noorden,
burgemeester, en dr. J. Van der Bnrght, med. doctor,
allen te Tolen.
Het voorzitterschap van elk dier colleges is opge
dragen aan het lid in genoemd besluit van elk college
het eerst genoemd.
In een op 1 Juni te Utrecht gehouden verga
dering van belangstellenden werd een commissie be
noemd tot overweging van het denkbeeld om een der
feestdagen van het Koninklijk Huis te maken tot een
nationalen feestdag. Die commissie heeft nu
twee ontwerpen opgemaakteen voor de viering van
