1886. N°. 104.
Zaterdag 4 September.
73sle jaargang.
GELDLEENING
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
GOME
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slerhts
tweemaal berekend
r Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Ten laste van de gemeente Goes (provincie Zeeland)
zal worden aangegaan eene
van HONDERD EN VIJF DUIZEND GULDEN tegen
eene rente van vier percent 's jaars in aandeelen van
DUIZEND GULDEN, volgens het daarvoor vastgestelde
plan, dat ter Secretarie der gemeente op franco aan
vrage gratis verkrijgbaar is.
De inschrijving is opengesteld ter Secretarie van de
gemeente Goes, alwaar eene geslotene bus aanwezig
zal zijn tot ontvangst der gezegelde biljetten, van
WOENSDAG DEN ZESDEN OCTOBER tot en met
VRIJDAG DEN ACHTSTEN OCTOBER aanstaande,
tusschen des voormiddags negen en des namiddags
twee uren.
De opening der bus zal in het openbaar ten Raad-
huize plaatshebben op ZATERDAG DEN NEGENDEN
OCTOBER 1886, des namiddags te een uur.
Goes, den 3 September 1886.
Burgemeester en Wethouders,
J. G. DE WITT HA HER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 3 September 1886.
Het voornemen bestaat, de leden van de
Tweede Kamer reeds denzelfden middag van de
opening der zittiDg in vergadering bijeen te roepen
tot het opmaken eener candidatenlijst voor het voor
zitterschap.
De heer G. K e ij z e rleeraar voor
aan de Rijks Hoogere Burgerschool te Middelburg,
heeft de Prinses en hare Kon. ouders bij gelegenheid
van haren zesden jaardag een zeer eigenaardig, hoogst
doelmatig en fraai geschenk aangeboden.
Dit waarlijk vorstelijk cadeau bestaat uit een étui
met kamergymnastiek-toestellen, welk gemaakt zijn
van ivoor en ebbenhout, en wel halters, halterstaf
en springtouw met nationale kleuren en ivoren hand
vatsels.
De halterstaf is van ebbenhout en voorzien van
ivoren knoppen, die met mal of schroef uit elkaar ge
nomen en voor verschillenden leeftijd verzwaard kun
nen worden.
De handvatsels der halsters zijn ook van ebbenhout
en voorzien van doorloopende koperen schroef of moer,
waarbij de ivoren knoppen kunnen worden afgedraaid,
die dan ook wêer, evenals de knoppen van den staf,
zwaarder gemaakt kunnen worden.
Bij een en ander is gevoegd eene handleiding tot
zelfonderricht, theoretisch en practisch beschreven,
van de hand des heeren Keijzer, en gebonden in rood
fluweelen prachtband, benevens, in een étui, een stel
penteekeningen van de verschillende figuren.
In de voorrede van die handleiding wordt gewezen
op schoonheid en krachttwee sieraden van het
menschelijk lichaam, terwijl zij eindigt met deze woor
den «Moge men dan de volgende bladzijden ontvangen,
geschreven met het doel om de bewegingen, die daarin
worden aangegeven, aan te wenden tot bereiking van
het groote doelschoonheid en kracht voor onze
jeugdige kroonprinses der Nederlanden Wilhelmina
Helena Paulina Maria, dan zal 's schrijvers hoogste
wensch vervuld zijn."
Het etui, waarin het geheel is vervat, is van blauw
fluweel, van binnen met blauw satijn gevoerd en voor
zien van vier zilveren hoeken en twee zilveren hand
vatsels. Bovenop prijkt het Nederl. wapen. Het geheel
is lang 65, breed 54 en hoog 10 cM.
Twee jaar lang heeft de heer Keijzer aan dit cadeau
gearbeid, en kosten noch moeite zijn door hem ge
spaard om het een geschenk te doen zijn der prinses
waardig.
De kunstvoorwerpen, alsmede het etui zijn vervaar
digd door den heer A. G. Overes, hofleverancier van
Z. M. den Koning te 's-Bosch.
De figuren zijn met de pen geteekend door dep
heer A. W. Den Doop, graveur-lithograaf te Middel
burg, en het drukwerk enz. is geleverd door de heeren
J. C. W. Altorffer, drukkers te Middelburg.
(M. Ct.)
Kloetlnge. Door den gemeenteraad is Donderdag
besloten eerlang een nieuw uurwerk in den toren te
plaatsen. Dit zal een belangrijke en reeds lang ge-
wenschte verbetering zijn.
Hansweerd. Gedurende de afgeloopen maand werden
aan het telegraafkantoor alhier behandeld 495 telegram
men alsverzonden 345, ontvangen 150, totaal 495
telegrammen.
Groede. Het fanfarenkorps «Eendracht maakt Macht"
alhier heeft van de Kurzaal-Vereeniging te Vlissingen
eene uitnoodiging ontvangen om aanstaanden Zondag
eene uitvoering te komen geven in het badhötel aldaar,
aan welke uitnoodiging gehoor zal worden gegeven.
Met ingang van 1 Sept. zijn de Commissa
rissen des Konings ontheven van het voor
zitterschap van de besturen der in hunne provincie
gelegen gevangenissen, hun krachtens kon. besluit van
4 Nov. 1821 no. 16 opgedragen.
Binnen enkele dagen zal de «Zuiderzee -
vereeniging" eene circulaire rondzenden, waarin
wordt opgewekt tot het toetreden tot het lidmaat
schap der Vereeniging tegen eene contributie van 5
's jaars.
Hoofddoel der Vereeniging is, zooals het in deze
circulaire wordt omschreven, het onderzoek naar een
betere beveiliging van Nederland tegen zeegevaar door
opheffing der vrije gemeenschap tusschen de Noord
en Zuiderzee. Daarnaast staat het scheppen der ge
legenheid tot geheele of gedeeltelijke drooglegging.
De gelden uit de contributiën verkregen, zullen inde
eerste plaats worden aangewend om aan een com
missie van deskundigen op te dragen het maken eener
nauwkeurige raming der kosten van onderzoek als
grondslag voor de aan te vragen subsidiën.
Be commissie telt thans 36 leden.
Mr. A. P. Th. Eyssell gaf Woensdag gevolg
aan het in de jongste Juristen-vergadering genomen
besluit, om op 1 September, den dag van het in wer
king treden van het nieuwe Strafwetboek, op het graf
van wijlen mr. A. E. J. Modderman, in leven Minister
van Justitie, en mr. Van Mierlo op dat van mr.
J. J. Loke, lid van de Staatscommissie tot herziening
van het Strafwetboek, als een blijk van hulde bloem
kransen neder te leggen.
Namens de Nederlandsche rechtsgeleerden werd deze
eenvoudige hulde aan de plek op het kerkhof «Eik en
Duinen" te 's-Hage en op dat te Breda, waar de
stoffelijke overblijfselen van beide beroemde vaderland-
sche juristen rusten, gebracht.
Uit officiëele bron kan de Amst. Ct. mededeelen,
dat de Hollandsche IJzeren Spoorweg-
maatschappij niet heeft ingediend een adres aan
den Minister van waterstaat, handel en nijverheid,
strekkende tot benoeming eener commissie van des
kundigen in zake het Centraal-Station te Amsterdam.
De maatschappij heeft alleen bij geheimen brief den
minister verzocht, om het publiek aangaande den toe
stand van het Centraal-Station gerust te stellen, en
Z. E. het denkbeeld aan de hand gedaar. om dit te
doen geschieden door middel van een onderzoek door
deskundigen, die tot hiertoe in geenerlei betrekking
gestaan hebben tot plan of uitvoering der werken.
De onthulling van het standbeeld van Hugo
De Groot moet thans bepaald zijn op 25 Septem
ber a. s.
Als middel tot voorkoming van het stempe
len van bankbiljetten wordt door H. in het
Hbl. aanbevolen, om het voorbeeld van de Nationale
Bank van België te volgen. Wanneer daar door iemand
een biljet, voorzien van een stempel, wordt aangeboden,
worden naam en woonplaats van den persoon opge
schreven, het biljet wordt ter onderzoek teruggezonden
en eerst na eenige dagen het bedrag uitbetaald. In
België is het dan ook een zeldzaamheid, dat op een
bankbiljet een stempel is afgedrukt.
Woensdag is op de groote koopmansbeurs te
Amsterdam voor de eerste maal arbeidsbeurs
gehouden. In den loop van den morgen hebben zich
140 personen om werk aangemeld, verdeeld over aller
hande vakken; ongeveer 50, die kwamen toen het
uur van eenen reeds verstreken was, moesten afge
wezen worden.
Aanbod van werk werd op dezen eersten dag niet
Door de sociaal-democraten te 's-Hage zijn de
heeren Croll en Domela Nieuwenhuis tot
candidaten voor den Gemeenteraad gesteld.
Een landgenoot, die in diplomatieke kringen
verkeert, deelt de volgende profetische woor
den van Bismarck mede, die door de jongste
gebeurtenissen bijna nu reeds bewaarheid werden.
Toen de troon van Bulgarije aan den toenmaligen
luitenant von Battenberg werd aangeboden, vroeg deze
om raad aan Bismarck, die antwoordde: «Wel, ik
zou het maar aannemen, het zal voor u op uw ouden
dag altijd eene aardige herinnering zijn, eenmaal Vorst
van Bulgarije geweest te zijn." ArnhCt.)
Het bericht dat de Synodus contracta de uitspraak
van het prov. kerkbestuur van Noord-Holland, in zake
de vijf predikanten en circa 70 andere kerkeraadsleden
te Amsterdam reeds zou bevestigd hebben, is onjuist.
Het kan nog wel eene maand duren, eer de uitspraak
geschieden kan.
Ierseke. Voor da vacante betrekking van onder
wijzer met akte Fransch aan school 2 alhier hebben
zich nu 2 sollicitanten aangemeld.
De hoofden der openbare lagere scholen te Mid
delburg zijn gemachtigd om, zoolang de tegenwoordige
hitte duurt, in den namiddag geene school te houden.
(M. Ct.)
Pensioen ten bedrage van 650 is verleend aan
Ugo Remerij, zich schrijvende Hugo Remerij, hoofd
eener openb. lag. school te Koewacht.
Groede. Voor de betrekking van onderwijzer aan
de openbare school te Oostburg, op eene jaarwedde
van 500, hebben zich 19 sollicitanten aangemeld.
Op de tot heden door de Standaard gepubli
ceerde lijsten van de collecte voor de scholen met den
bijbel vonden we o. a. vermeld's-Heer Hendriks
kinderen met Wissekerke ƒ11; Vlissingen 341,95
's-Gravenpolder (Herv. kerk) 8 Middelburg ƒ381,78
Camperland ƒ136,60; Kolijnsplaat (Herv. kerk) ƒ42,02;
Nisse (Herv. kerk) 6,63Kloetinge ƒ67,38.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Woensdagavond opende de heer A. Van Lier
de reeks zijner voorstellingen met sDe Trompetter-
majoor." Niemand zal beweren, dat men in dat stuk
te doen heeft met fijne tooneelspeelkunst. We zouden
geneigd zijn te zeggenhet is een kermisstuk, dat
op verschillende oogenblikken geschikt is om een talrijk
en in vroolijke stemming verkeerend publiek aangenaam
bezig te houden. Toch is het niet geheel van strekking
ontbloot. Het geeft aanschouwelijk weer, dat het huwen
buiten of boven de sfeer, waarin men verkeerd heeft,
eigenlijk niet goed is, maar tevens, dat alles terecht
komen kan, wanneer de vrouw eindelijk inziet, dat
het hart van een rechtschapen man meer waard is
dan de vleierij van wufte aanbidders, al zijn ze ook
uit hoogeren stand. De Trompetter-majoor, zoo nu en
dan wat ruw, maar overigens een uitmuntend, oprecht
en eerlijk hart vertoonend, is de deus ei machina,
die als oud vriend van den ex-koekbakker door zijne
ferme houding en overredingskracht veel bijdraagt tot
behoud van de waardigheid aan de eene, en tot beter
inzicht aan de andere zijde.
De uitvoering was zooals men dat van dhr. Van
Lier gewoon is. Alle rollen waren goed bezet en werden
goed vervuld. De opkomst van bet publiek was gering:
een gewoon verschijnsel hier bij een eersten kermis
avond. De inrichting der tent is zeer doelmatig en
wat Woensdagavond vooral een genot was de at
mosfeer was er niet benauwend.
Gister (Donderdag) avond gaf de heer Van Lier
zijn tweede voorstelling. Het tooneelspel »'t- Was maar
een loods" van Ruijsch, te zeer bekend dan dat inhoud
en strekking hier opzettelijke vermelding vereischen,
werd wederom op zeer verdienstelijke wijze gespeeld:
de hoofdrollen waren dan ook aan uitstekende krachten
toevertrouwd, terwijl het orkest zich mede goed van
zijn taak kweet. Jammer, dat ook thans het publiek
niet in grooter getale was opgekomen; de vele ledige
plaatsen deden wel geen schade aan het spel, maar
te ontkennen valt het niet, dat èn aan de directie
èn aan het gezelschap een volle tent een aangename
gewaarwording verschaft.
We verwachten echter, dat het heden en volgende
avonden beter bezet zijn zal en we kunnen dan ook
gerust tot een druk bezoek aansporen, terwijl de prijzen
zoo zijn gesteld, dat geen liefhebber van het tooneel
zich daardoor behoeft te laten afschrikken.
Hedenavond wordt opgevoerd «Blonde Els", oor
spronkelijk tooneelspel uit het Zuid-Hollandsch vis-
schersleven, waarin onder meer goede bekenden mej.
Jeanne De Groot een hoofdrol vervult.
Landbouw en Veeteelt.
De telers van ajuin op Noord-Beveland kunnen
tevreden zijn. Niet alleen, dat hun land een bevredi
gende opbrengst over het algemeen geeft, maar ook
de prijs is thans gansch niet onbeduidend. Voor de
50 kilo maakt men 2,25, waarvan de scheepsvracht
a 20 ct. per zak moet afgerekend worden. Sedert de
laatste jaren heeft men niet zoo gunstig gewerkt als
dit jaar. Vandaar dan ook, dat er nu niet zoo veel
gemeten lands bezaaid zijn als voorheen. D
Rechtszaken.
Woensdag werd voor het Gerechtshof te 's-Iler-
togenbosch behandeld de zaak van A. A. te Borsele.
Mr. J. Van Gigch, advocaat te 's-IIage, verdedigde
voor de derde maal beklaagde. De conclusie van het
O. M. strekte tot veroordeeling van beklaagde tot 2
jaar celstraf. De uitspraak is bepaald op Woensdag
15 September.
Naar gemeld wordt, zal ds. Vlug, van Leider
dorp, zich niet alleen voor de rechtbank te verant
woorden hebben wegens verstoring van de orde bij
eene godsdienstoefening, maar ook wegens bet bezigen
van ongepaste uitdrukkingen over de justitie.
De brand in het Kurhaus te Scheveningen.
Uit nadere bijzonderheden omtrent deze ramp blijkt,
dat men den brand Woensdagmiddag ongeveer 3 uren
meester was. De stoomspuit en acht slangenwagens
bleven nog op het terrein, dat door de schutterij was
afgezet. Dat de waterleiding zoo onvoldoende dienst
deed, schijnt te moeten worden toegeschreven aan de
hooge ligging van het Kurhaus, hooger dan de water
toren, zoodat in het hotel weinig of geen drukking
bestond. Jammer dat dit eerst nu ontdekt is
Toen het gevaar geweken was, leverden de over
blijfselen van het Scheveningsche Kurhaus een aller-
treurigsten aanblik. Het nieuwe gebouw is totaal uit
gebrand, geen enkele binnenmuur is blijven staan.
Slechts de buitenmuren vertoonen nog de lijnen, maar
hier en daar is het gebouw letterlijk geheel en al een
puinhoop. Nog droeviger wordt het schouwspel, als
men in de ronde langs het terras en op de grasvlakte
achter het gebouw het huisraad, de meubelen en
andere voorwerpen ziet opgestapeld, trouw bewaakt
door schutters of eigenaars, terwijl de Evangelische
kapel eene schuilplaats bood aan vele andere zaken
die behouden zijn. Wat er ook gered zij, oneindig
meer is verloren. Van de kostbare verzameling instru
menten van de leden van Mannstalts kapel is bitter
weinig meer overgelukkig had de aanvoerder al de
instrumenten en goederen zijner muzikanten te Berlijn
doen verzekeren, zoodat zij geen belangrijke financiëele
schade zullen lijden. Doch met zeer vele badgasten is
het oneindig erger gesteld: er zijn er die alles verloren
hebben. Van een Duitsch schrijver, in het Kurhaus ge
logeerd, is de geheele inboedel verbrand. Daaronder be
hoorde een manuscript waaraan hij reeds ongeveer 4
jaren arbeidde en dat hij ter voltooiing had medegenomen
op zijn reis naar Scheveningen. Eene Duitsche familie,
die op no. 66 en 67 logeerde en terstond het Hotel
Garni" betrok, bood den opperbrandmeester eene aan
zienlijke som om 4 koffers te redden uit hare ver
trekken, welke een vermogen van 4 ton zouden be
vatten. Toch werd nog veel door hulpvaardigen gered,
ofschoon er streng toezicht noodig was, dat er niet
gestolen werd.
Niettegenstaande het onheil in den ochtend plaats
had, heeft het toch nog zeer veel moeite gekost de
menschen allen te redden. Zoo zag de commissaris van
politie, de heer Vernée, die zich letterlijk geen rust
gunde, zich verplicht bij zijne wandeling door het
brandende gebouw op de derde verdieping bepaald te
vechten met een drietal Duitschers, die van geen heen
gaan wilden weten. Een was dermate van de wijs,
dat hij verlangde eerst de hotel-rekening te voldoen.
Met geweld moest de heer Vernée den man naar beneden
sleuren, en eerst toen viel de man op de knieën en
dankte den commissaris die zijn leven had gered. Vele
Duitschers vertrokken met een namiddagtreinanderen
namen in naburige hotels en in Den Haag hun intrek.
Den geheelen namiddag stroomden de menschen naar
het strand om de puinhopen te bekijken.
Tegen den avond stegen uit de puinhoopen op verschil
lende plekken nog de vlammen uit. Aanhoudend werd
de smeulende massa door flinke waterstralen nat ge
houden. Den ganschen nacht bleven acht stralen het
vuur, waar het zich vertoonde, bespuiten.
De minister van justitie vertoonde zich tegen half
acht op het terrein. De overige autoriteiten, die den
geheelen dag tegenwoordig waren, bleven ook tot laat
in den avond.
Gedurende de werkzaamheden van de brandweer
werd een jager door eene vallende glasruit aan de hand
verwond. Ook een spuitgast bekwam een lichte wonde.
Een politiedienaar, die bij de blussching medewerkte,
werd tot des midddags vermist.
Naar men verneemt zijn de gebouwen enz. voor
ƒ1,200.000 verzekerd bij de «Union Beige" te Brussel,
die dezen post bij verschillende binnen- en buitenlandsche
brandwaarborgmaatschappijen herverzekerde. Noch
tans is het verlies dat door aandeelhouders, directie,
pachter, logés en personeel wordt geleden zeer groot.
De geheele schade is minstens op 2 millioen gulden
te begrooten.
De kas en de boeken van de Maatschappij «Zeebad"
zijn door den bureaulist gered.
Volgens nader bericht zijn Woensdagnacht bij de
ruïnen van het Kurhaus nog eenige brokstukken van
muren ingestort, zonder echter eenige schade toe te
brengen. Donderdagochtend was de burgemeester, die
zich ook Woensdag overal waar het gevaar het drei-
gendst was vertoonde, vroegtijdig ter plaatse om den
toestand in oogenschouw te nemen.
Gistervoormiddag zijn in het politiebureel te Scheve
ningen een aantal personen door den rechter-commis
saris en den officier van justitie over het ontstaan
en het snelle verloop van den brand gehoord, zoodat
van zelf zal blijken, wat er waar is van de geruchten,
dat in de ontsteltenis van het eerste oogenblik ver
keerde maatregelen, o. a. ten aanzien van de gasaf-
sluiting, zouden zijn genomen.
Het geredde goed wordt door maréchaussees in da
