1886. N°. 100.
Donderdag 26 Augustus.
73ste jaargang.
De onttroning van vorst Alexander.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 25 Augustus 1886.
Blijkens het officieel verslag in de Staatscourant
hebben in 1885 de inlagen en terugbetalingen in de
Rijks-Postspaarbank bedragen aan de kan
toren inlagen terugbetaald
Goes 13777,57 12260,97
Bath 271,49 7,03
Borsele 1482,50 1788,97
Ellewoudsdijk 405,51 s 457,31
's-Gravenpolder 1978,94 576,19
Hansweerd 5364,51 t 4279,43
's-Heer Arendskerke 571,92 468,85
's-Heerenhoek 3105,12 3065,71
's-Heer Hendrikskind. 628,12 205,85
Heinkenszand 688,74 604,70
Hoedekenskerke s 123,97 s 207,66
Ierseke 5608,38 6242,52%
Kapelle 620,95 v 63,
Kats 291,24 567,67
Kloetinge 345,25 40,07
Kolijnsplaat 1816,31 189,34
Kortgene 707,98 s 74,32
Krabbendijke v 732,55 561,86
Kruiningen 647,02 815,09
St. Maartensdijk s 2779,90 1317,49
Nieuwdorp 1615,84 1376,87
Nisse 52,20,
Oudelande 1208,10 506,07
Ovezand 1365,1098,
Rilland 55,50
Scherpenisse 378,55 25,99
Schore r 348,25,77
Stavenisse 914,45 28,84
Tolen 4949,53 4056,50
Waarde 686,— 1188,17
Wemeldinge r 561,28 262,54
Wilhelminadorp 495,65 200,
Wissekerke t> 1943,1496,01
Wolfertsdijk 383,40 261,01
Middelburg 19640,85 15942,89%
Bij het 3e reg. inf. is o. a. de onderofficier G.
P. Janssen van Goes geslaagd bij het examen voor
den 2e klasse cursus.
Benoemd tot plaatsverv. dijkgraaf van den Jacob-
polder J. VanNieuwenhuyzen; tot lid van het
bestuur der waterkeering van het Calamiteuze water
schap Stavenisse M. Van Luyk; tot dijkgraaf van
het waterschap Waarde H. C. P o 1 e y.
Nisse. De mazelen beerschen hier in bijna elk huis,
waar kinderen zijn. 't Is te wachten, dat bij de her
opening der school na de vacantie, op 1 Sept., bijna
geene kinderen ter school zullen komen. Gelukkig
schijnen de mazelen niet kwaadaardig te zijn.
Kolijnsplaat. Woensdagavond 11. had alhier de
gewone zomervergadering van het Nutsdepartement
Noord-Beveland" plaats. De secretaris-penningmeester
deed rekening en verantwoording. Het batig saldo
bedraagt 49.01 gulden.
De voorzitter de heer J. H. Bybau en de secretaris
de heer M. Hooze traden beiden af met verzoek niet
meer als zoodanig in aanmerking te komen. Dat
beider aftreding een groot verlies voor ons departement
is, zal niemand ontkennen, die hen in hunne betrek
king tot het departement gedurende de vele jaren,
dat zij de ziel van het bestuur vormden, leerde kennen
en waardeeren.
Als president werd gekozen de heer mr. L. A. Bybau,
als secretaris-penningmeester de heer A. T. C. Swenne
van Wissekerke.
Als lid van het bestuur werd in plaats van den
heer F. J. Van Grasstek, naar elders vertrokken, ge
kozen de heer J. Vermeulen.
Aan het slot van een hoofdartikel »h e t Bond
der Katholieke Kiesvereenigingen"
schrijft de Grondwet
sliet Centraal-Comité zal bij verkiezingen slechts
een adviseerende stem uitbrengen. Merken wij aan
stonds op, dat uit deze preliminaire bepaling blijkt,
hoe ongegrond de vrees van sommige pessimisten was,
die meenden dat de verschillende Kiesvereenigingen
bij eventueel troetreden er hare zelfstandigheid bij
zouden inleggen. Deze blijft onaangetast. Maar Iaat
ons ook er onmiddellijk bijvoegen, dat wij stellig ver
wachten, dat die kiesvereenigingen aan dat comité,
uit haar boezem voortgekomen, het vertrouwen niet
zullen weigeren en er zelfs in de meest verrassende en
plotselinge omstandigheden niet licht toe zullen over
gaan, om in strijd met deszelfs adviezen te handelen.
Immers zij zeiven hebben dat Comité gekozen om haar
te dienen van advies. En dus zal een Kiesvereeniging
niet licht er toe besluiten om een taktiek op eigen
hand te volgen of een guerillaatje te voeren, zooals is
opgemerkt. Deel uitmakend van zulk een Bond loopt
zij ook oneindig minder gevaar door eene of andere
districts-grootheid als een hobbelpaard gebruikt te
worden, of dupe te worden van de verrassende inmenging
van eene of andere krachtige persoonlijkheid".
Mr. J. P. S m e e 1 e procureur-generaal te
Curafao en verkozen tot lid van de Tweede Kamer,
is te 's-Hage aangekomen.
Volgens den Haagschen kroniekschrijver van de
N. Gron. Ct. zal vermoedelijk de discussie over de
grondwetsherziening reeds tusschen het af-
deelings-onderzoek en de openbare behandeling der
begrootingen kunnen aanvangen, om daarna te worden
ten einde gebracht, met dien verstande dat de eerste
lezing einde April of begin Mei 1887 kan zijn afge-
loopen en de ontbinding der kamers zóo kan geschieden,
dat de nieuwe vertegenwoordiging in Juni (het tijdstip
der periodieke verkiezingen) kan worden gekozen.
Er is, volgens dezen corr., ernstig sprake van een
nieuw voorstel der rechterzijde ten aanzien van art.
194, met niet mindere strekking dan de verwijdering
der openbare gemengde school als staatsinstelling.
Tegenover zulk een vermetelen overdreven eisch zou
't niet onmogelijk zijn, dat de meerderheid zich weiger
achtig toonde om als maximum toe te staan wat zij
bij de vorige discussies aanbood. Men mag zich dus
wel tweemaal bedenken alvorens zoo "boud uit den hoek
te komen. Tegenover een matigen eisch zouden de
liberalen misschien nog voor de oude concessie te vinden
zijn. Men is echter aan de rechterzijde nog druk aan
't overleggen laat ons de resultaten daarvan afwachten.
Is een dokter ten plattelande, die tevens apo
theek houdt, bevoegd om te weigeren, recepten van
andere geneesheeren gereed te maken?
Deze inderdaad belangrijke vraag heeft zich te Zand-
voort practisch voorgedaan, zoodat officiëele oplossing
noodig blijkt. (D.)
Op de sterrenwacht te Utrecht is het telegrafisch
bericht ontvangen, dat aan de sterrenwacht aan de
Kaapstad den 20 dezer de zoogenaamde komeet
"Van Winnecke, die weder verwacht werd, ontdekt
is geworden. Zij stond dien avond, te 7 u 1 m., 8 m.
tijd. Kaapstad, op 197°35'22° R. opklimming en
1°8'17" zuiderdeclinatie, en had de helderheid eener
ster van de 10e grootte.
De komeet van Winnecke behoort tot eene bepaalde
groep, nl. die een omloopstijd van 5 tot 6 jaar hebben,
en die naar alle waarschijnlijkheid door den invloed
van Jupiter gedwongen geworden zijn, die loopbaan
aan te nemen. Zij is zeer onaanzienlijk van grootte,
en dus alleen onder gunstige omstandigheden door
kijkers waar te nemen. Ook nu is zij moeielijk te
vinden, daar zij na zonsondergang in het westen laag
bij den horizon staat.
Staten-Generaal.
In de Dinsdag gehouden zitting der Eerste Kamer
deed de Voorzitter mededeeling, dat benoemd zijn door
de afdeelingen tot voorzitters de heeren Viruly, Van
Akerlaken, Fransen Van de Putte en Van Swinderen,
en tot onder-voorzitters de heeren Verheijen, Schimmel-
penninck Van der Oije, Van Roijen en Taktot rap
porteurs over verschillende wetsontwerpen, waaronder
dat omtrent den suikeraccijns, de heeren Tak, Blij-
densteijn, Magnee en Van Pallandtover de andere,
met inbegrip der rechterlijke wetten, de heeren De Vos
van Steen wijk, Thooft, Pijnappel en Sickesz.
Alle aanhangige wetsvoordrachten, behalve die be
treffende den suikeraccijns, de verstrekkingen bij de
marine en een vereveningswetje, zijn aan de orde ge
steld tegen heden, na afloop van de interpellatie van
den heer Elout.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Op een brief, door de kerkvoogden van Leider
dorp aan den heer Vlug gezonden, waarin door hen
voorgesteld werd, in overleg met hem te treden over
het gezamenlijk gebruik van het kerkgebouw, door hem
en door de ringpredikanten, heeft ds. Vlug geantwoord,
dat hij omtrent deze zaak in geen overleg kan treden,
daar hij zich zeiven als de eenige predikant der ge
meente Leiderdorp en de ringpredikanten als indrin
gers beschouwt.
Het classicaal bestuur van Leiden heeft ten aan
zien der kerkelijke goederen, toebehoorende aan de
gemeente Leiderdorp, en waarvan een kapitaal op het
grootboek is ingeschreven, bij deurwaarders exploot
doen beteekenen, dat deze gelden niet mogen uitbetaald
worden dan op last van genoemd bestuur.
De heer A. Verschuur, van Goes, onderwijzer
aan de leerschool verbonden aan de rijkskweekschool
te Middelburg, slaagde gisteren te Utrecht voor akte
Fransch 1. o.
Het traktement van den te benoemen onder
wijzer te Biervliet bedraagt 450. De tegenwoordige
onderwijzers, alsook de gewezene, genieten eene jaar
wedde van 600.
Z. M. heeft aan H. L. Gerth van Wijk machti
ging verleend om, tegelijk met zijn ambt van leeraar
".an de Rijks H. B. S. te Middelburg, dat van onder
wijzer in de kennis der natuur aan een openbare lagere
school voor meisjes aldaar te bekleeden.
Te Arnhem is benoemd tot onderwijzer 3e klasse
aan school no. 5 de heer J. F. Jansen te Vlissingen.
Mej. M. P. De Koning van Middelburg verkreeg
te Utrecht de akte Fransch 1. o.
In het Schoolblad leest men het volgende
«De heer dr. C. M. Van Deventer heeft zijne be
noeming tot leeraar in de scheikunde en natuurlijke
historie aan de inrichtingen van middelbaar onderwijs
te Goes aangenomen.
Zooals men weet, heeft de heer V. D. slechts de
bevoegdheid voor eerstgenoemd vak en is hij op een
verlaagd tractement van 1600 benoemd onder con
ditie, dat hij binnen twee jaar de bevoegdheid voor
natuurl. historie verkrijge, wanneer hij het volle trac
tement van ƒ1900 zal ontvangen.
Dit is voor zoover wij Weten het eerste voorbeeld,
dat een doctor in eenige wetenschap een benoeming
op zulk eene voorwaarde aanneemt."
Het is ons niet recht duidelijk, wat het Schoolblad
met de laatste regels van zijn bericht bedoelt. Het
onderwijs in beide vakken was hier steeds gecombi
neerd en het traktement daarvoor bedraagt 1900.
Nu is het hier een vaste regel, dat wanneer een leeraar
geen volledige bevoegdheid bezit voor de vakken, waarin
hij onderwijs geeft, het traktement ƒ1600 bedraagt.
Dit is ook het geval b.v. met den leeraar in het
Engelsch en Hoogduitsch. Het maximum wordt echter
terstond gegeven, wanneer de titularis de ontbrekende
bevoegdheid verkregen heeft, en het komt ons voor, dat
hierin niets onbillijks ligt en dat het er ook niets toe
doet, of de zaak een «doctor in eenige wetenschap"
betreft.
Rechtszaken.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Gisteren zijn veroordeeld
C. N. 16 j., te Goes, wegens gewelddadigen en feite
lijken wederstand jegens twee bedienende beambten,
handelende tot uitvoering der wetten, zonder wapenen,
tot 6 dagen cel; M. G. 18 j., te Goes, wegens slaan
van bedienende beambten onder het waarnemen van
hun dienst en wegens mishandeling tot 45 dagen cel
en 8 boeteJ. E. 31 j., te Ierseke, wegens mis
handeling tot 7 dagen cel.
In het begin van September za], naar gemeld
wordt, de zaak van Domela Nieuwenhuis voor het hof
te 's-Gravenhage dienen.
Naar men verneemt, is op het request, waarhij
voor mevrouw Bulkley, op grond van ernstigen ziekte
toestand, gratie wordt gevraagd, van hoogerhand ge
antwoord, dat er gevangenissen met behoorlijke zieken
zalen bestaan, waar de patiënt, zoo dit vereischt wordt,
steeds onder geneeskundige behandeling kan zijn. Op
alle andere ingekomen verzoekschriften om gratie voor
mevr. B. moet mede afwijzend zijn beschikt.
Naar de Arnh. Ct. verneemt, is echter een tweede
verzoek om gratie ten behoeve van mevrouw Bulkley
ingekomen, ditmaal voorzien van eene verklaring van
den waarnemenden geneesheer in de gevangenis te
Dordrecht, dat een langer verblijf aldaar voor haar
leven gevaarlijk te achten is.
Beursoverzicht.
De beurs had in de dagen waarover dit verslag
loopt een weifelend en onregelmatig verloop. De gun
stige tendenz, die gedurende de voorlaatste weken de
richting der Europeesche Staatsfondsen beheersclite, en
als een gevolg werd beschouwd van de vriendschap
pelijke samenkomst der gekroonde hoofden van Duitsch-
land en Oostenrijk, werd niet bevestigd, en maakte
in deze rubrieken plaats voor een bij uitstek kalmen
handel. Dientengevolge zijn de fluctuatiën in de meeste
soorten ook van weinig omvang. Daarentegen was de
Koloniale fondsenmarkt opnieuw zeer bewogen en
onderscheidden zich de waarden der Dorrepaalsche
bank in 't bijzonder door een ongunstig verloop. Sedert
onze laatste mededeelingen zijnde uitkomsten op de emis
sie der Cultuur-maats. Dorrepaal weinig bevredigend ge
bleken, en zelfs het besluit der vergadering van aandeel
houders op den I6n Aug. jk, hetwelk zijn goedkeurend
zegel aan de ontworpen plannen moest hechten, heeft
niet met zich gebracht dat op den 20n Augustus het
vereischte cijfer van twee millioen aan inschrijvingen
op de 5 pets. prioriteitsleening is bereikt geworden.
In afwachting (zoo heet thans het besluit van directie
en commissarissen), dat door den rechtskundigen raads
man der Maatschappij de noodige stappen tot de aan
vrage van surséance worden gedaan, blijft de inschrij
ving tot den 26sten geopend. Na het weinige succes,
hetwelk de plannen tot nu toe bij het publiek mocht
ir.oogsten, valt het haast niet te verwachten, dat deze
verlengingstermijn de noodige gelden op reëele wijze
met zich zal brengen, doch zeer zeker zal wel geen
middel onbeproefd gelaten worden om den toestand
der Bank te redden. De gevolgen toch van een ge
dwongen uitstel van betaling zijn niet na te gaan;
niet alleen de Dorrepaalsche Bank, ook andere Indische
instellingen zullen vermoedelijk door dezen maatregel
worden getroffen, en dat men daaromtrent niet vol
komen gerust is bewees de flauwe stemming, die in
de waarden der andere Indische instellingen heerschte;
zelfs de Nederlandsche Handelmaatschappij kon de
prijzen niet handhaven en viel op Vrijdag jl. tot
108% pet.
De buitenlandsche beurzen onthielden zich, evenals
de Amsterdamsche, aan de deelneming op het gebied
van levendigen handel in de Staatsfondsende om
zetten in Hongaarsche, Oostenrijksche, Italiaansche,
Egyptische en zelfs in het meerendeel der Russische
fondsen bleven tot een minimum beperkt. Portugeezen
en Spanjaarden maakten nog het beste figuur en
bleven enkele dagen willig door vraag voor uitheemsche
rekening, voornamelijk van Parijsche zijde. De ver
wachtingen, die men van den nieuwen Spaanschen
Minister van financiën koestert, zijn nog al hoog en
daaraan zijn vermoedelijk de verbeterde prijzen toe te
schrijven. Het schijnt nl. dat hij (senor Puigcervez),
evenals zijn voorganger Camacho, over wil gaan tot
den verkoop der bosschen en staatsdomeinen, die uit
sluitend aan de natie toebehooren. Uit dien verkoop
zou alsdan een deel der hooge rentegevende staats
schuld kunnen worden gedelgd.
Met uitzondering van Columbianen, die eenigszins
meer onder de aandacht van het beurspubliek kwamen
in verband met de reis van den president der Repu
bliek naar Londen om de schuld te regelen bleven
ook de Zuid-Amerikaansche fondsen vrij van koers-
fluctuatiën.
Evenzoo viel weinig meldingswaardigs voor in de
Russische Spoorweg-obligatiën. Sommigen als Brest
Grajewo's, Charkow-Azow, Jelez-Griasi, Poti-Tiflis en
Wiasmas konden Ye a 'A pet. avans behalen, anderen
daarentegen als aand. Orel-Vitebsk, Morschansk-Sysran
en Kursk-Charkow-Azow sluiten de week op eenigszins
verlaagde prijzen.
In den toestand van de geldmarkt kwam geene
verandering. Da voortduren Je geldovervloed hield den
prijs der prolongatie-rente op 2 pet. Anders was dit
in New-York, waar een kunstmatige geldschaarste het
rentecijfer voor dagelijks opzegbaar kapitaal op 15
pet. dreef. Geen wonder dat deze manoeuvre een scherpe
daling in bijna alle Amerikaansche Spoorwegwaarden
medebracht en op dit gebied valt dan ook van niet
onbelangrijke slingeringen in de koersen melding te
maken. Hierbij kwam nog dat een gerucht, dat de
gesloten overeenkomst der Trunklijnen ten opzichte
der vastgestelde tarieven uit elkaar zou spatten, hare
ronde op de beurs deed, welk gerucht mede als oorzaak
voor de scherpe daling op Woensdag en Donderdag jl.
kan worden beschouwd. Wij maakten reeds de vorige
maal melding van de verschillende richtingen, die de
beurzen van Londen en New-York ten opzichte der
Amerikaansche spoorwegen sedert eenigen tijd aanne
men. Op bovengenoemde dagen echter gingen zij hand
aan hand en bleek alzoo de baisse-partij te New-York
de krachtigste te zijn. Het verbroken evenwicht her
stelde zich echter Vrijdag en Zaterdag dermate, dat
het slot der week weinig verschil inet dat der vorige
week opleverde. Het grootste verschil doet zich nog
voor bij de aandeelen Union Pacific Hoofdlijn die
57?f6 openden, midden der week op 54kf6 vielen en
eindigden op het cijfer van 55% pet.
Ten slotte maken wij nog melding van hel verblijf
van den Russischen financie-minister te Berlijn. Vol
gens de Derl. Börsen Zeitung moet daaruit worden
afgeleid dat de Russische conversieplannen nog niet
zijn opgeheven, en met den a. s. herfst daaromtrent
nadere berichten kunnen worden tegemoet gezien.
Buitenlandsch Overzicht.
In dezen tijd van schaarschte aan buitenlandsch
nieuws is de geschiedenis in Bulgarije voor de dag
bladen bepaald een buitenkansje.
Den 29 April 1878 kozen de Bulgaren Alexander
van Batten berg tot vorst, die reeds in Juli den eed
aflegde en de regeering aanvaardde. De radicalen hadden
echter de macht in handen en de vorst, ofschoon tegen
zijn zin, moest hun in 1879 de regeering opdragen.
Door hun opruiing der Bulgaren in Oost-Rumelië en
Macedonië en hun streven om de macht van den vorst
te beperken, bedreigden zij ernstig de rust in het
vorstendom. Alexander besloot toen krachtig op te
treden, ontsloeg zich den 9 Mei 1881 door een staats
greep van de heerschappij der radicalen, benoemde
een conservatief ministerie en verlangde van een buiten
gewone Sobranje volmacht tot wijziging der grondwet,
