m. N°. 99.
Dinsdag 24 Augustus.
73ste jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 23 Augustus 1886.
In de heden gehouden vergadering van den
polder i De Breede Watering bewesten
Ierseke" waarin tegenwoordig waren 37 ingelan
den, uitbrengende 67 stemmen, werd de voorgestelde
rekening over 1885/86 onveranderd vastgesteld
in ontvang op 122786,17
in uitgaaf op s 100424,14
sluitende alzoo met een goed slot van 22362,03
Daarna werden de volgende obligatiën uitgeloot:
lo. van de leening van ƒ96000 de nos. 43, 77,
156 en 183, ieder a ƒ500;
2o. van de leening van 200000 de nos. 6, 22,
31, 35. 36, 46, 51, 57, 61, 78, 84, 88, 109, 110,
123, 152, 153, 156, 167, 170, 194 en 195, ieder
a ƒ1000; (zijnde hieronder begrepen twintig obliga
tiën voor buitengewone aflossing.)
3o. van de leening van ƒ25000 de nos. 18, 32
en 47, ieder a 500
4o. van de leening van ƒ60000 no. 19, a 1000.
Door Z. M. is aan mej. A. M. C. Bolland
te Goes, op verzoekmet 1 Sept. a. s. een eervol
ontslag verleend als surnumerair der posterijen.
's-Gravenpolder. Nadat in deze gemeente in bijna
ieder gezin, waar kinderen zijn, de kinkhoest heeft
geheerscht, breiden zich nu de mazelen sterk uit,
en aangezien er nu ook in het gezin van het hoofd
der openbare lagere school zijn die aan mazelen lijden,
is de school voorloopig gesloten.
Ingevolge het voorstel van het jongste raadslid
te 's-Heer Arendskerke, A. Z a n d e eis thans in het
gemeentehuis aldaar ter inzage voor de ingezetenen
gedeponeerd de gemeenterekening dienstjaar 1885.
Genoemd raadslid heeft dit voorstel gedaan, zich
beroepende op het besluit van 6 Juli 1855, hetwelk
voorschrijft, dat het archief der gemeente en der
secretarie binnen de gemeente moet geplaatst worden,
ofschoon de secretaris elders woont.
Noord-Beveland. Wat zouden we hier in het land
van belofte wonen, indien we allen jagers waren 1 Maar
nu we meerendeels slechts gewone menschen zijn, die
landerijen of tuinen bezitten, waarvan we de voort
brengselen liefst voor ons zeiven houden, nu vinden
we het meer dan erg, dat een leger van gelepelde
viervoeters ons ongevraagd komt helpen om verschil
lende gewassen te doen verdwijnen. De overvloed van
dat gedierte is hier zoo groot, dat we ons verheugen
zouden, indien eenige drijfjachten in den aanstaanden
jachttijd ons voor een deel van die plaag kwamen ver
lossen.
De menigvuldige dijken in dit eiland worden gebruikt
om er koeien te hoeden, onder bewaking van een
«koeiewachter". Tot de werkzaamheden, hieraan ver
bonden, behoort natuurlijk ook de zorg, om de «beesten"
geen enkelen dam te laten overstappen, waarvan vele
ten tijde van den oogst geopend zijn. Doch al schijnt
dit een conditio sine qua non, het gebruik brengt
hier mede, dat alle boeren, wier landerijen aan een
«gewachten" dijk uitkomen, den koehoeder voor zijn
trouwe zorgen als zij trouw geweest zijn een
fooitje geven, bekend onder den naam van damgeld.
Onder de gemeenten Kolijnsplaat en Kats wordt het
damgeld met Kolijnsplaatsche, onder Wissekerke en
Kortgene met Kortgeensche kermis uitbetaald.
De le luit. D. L. Jonquière, van het 5e
regt. inf., thans gedetacheerd bij het kol. werfdepot,
zal uit de sterkte van dat korps worden afgevoerd e.n
11 September naar Oost-Indië vertrekken per stoom
schip «Noord-Brabant", zijnde hij voor 5 jaren bij het
leger aldaar gedetacheerd.
De Antwerpsche Précurseur heeft vernomen,
dat de Norddeutsche Lloyd nog eene andere a a n -
leghaven in Europa voor de schepen der Australische
lijn zal nemen.
Naar aanleiding van de berichten omtrent den
eisch en het vonnis tegen de cadets, die zich
in het kamp te Teteringen aan een schildwacht bebben
vergrepen, deelt men aan de Nijm. Ct. van goed inge
lichte zijde mede, dat deze berichten geheel onjuist
zijn. Men brengt tevens in herinnering, dat in militaire
strafzaken de eisch niet publiek is, en het vonnis
geheim moet blijven tot het door het hoog militair
gerechtshof is geapprobeerd.
Door de Ministers van binnenlandsche zaken
en van waterstaat enz. zijn van nu af de volgende
stations der Staatsspoorwegen als hoofdsta
tions aangewezen: Harlingen, Leeuwarden, Groningen,
Delfzijl, Nieuweschans, Stavoren, Heerenveen, Assen,
Meppel, Zwolle, Almeloo, Hengeloo, Enschedé, Deventer,
Zutfen, Arnhem, Nijmegen, Venloo, Roermond, Maas
tricht, Eindhoven, Bokstel, 's-Hertogenboch, Gelder-
malsen, Gorinchem, Utrecht, Tilburg, Breda, Rozendaal,
Bergen-op-Zoom, Goes, Middelburg, Vlissingen (stad),
i- w.<
Dordrecht en Rotterdam (Delftsche Poort). Genoemde
stations zijn als hoofdstations te beschouwen voor de
spoorlijnen, die van verschillende richtingen aldaar
samenkomen, behalve Geldermalsen, dat slechts als
hoofdstation is te beschouwen voor de lijn Dordrecht—
Eist.
De gebroeders Mens, zoons van den vroegeren
z. g. «burgemeester van de Willemstraat" te Amster
dam, populair geworden door hun manmoedig gedrag
ter gelegenheid van de ongeregeldheden op de Linden-
gracht, zijn benoemd tot broeders in de orde van den
Nederlandschen Leeuw.
Aan die onderscheiding is verbonden eene jaarlijksche
toelage van ƒ200, die bij overlijden voor de helft op
de weduwe overgaat.
(De gebroeders Mens ontvingen, Daar aanleiding van
deze benoeming talrijke gelukwenschen, zoowel per
soonlijk als schriftelijk.
Toen L. Mens Zaterdagochtend op de vischmarkt
verscheen, werd de vlag geheschen.)
Voorts is als blijk van Zijner Majesteits goedkeuring
en tevredenheid de bronzen medaille en een loffelijk
getuigschrift, ingesteld bij Koninklijk besluit van 22
September 1855 no. 64, toegekend aan de weduwe
Buurman, geboren Christina Van der Woude, en
aan J. F. Singels, te Amsterdam, wegens de red
ding van een inspecteur van politie op 25 Juli 11., die
door de oproerige menigte bijna werd verdronken.
Eindelijk is aan den korporaal P. Jongert van
de Ie comp. 3e bat. 7e reg. inf. wegens zijn man
moedig gedrag als commandant eener patrouille, bij
de voornoemde ongeregeldheden, benoemd tot sergeant
bij zijne tegenwoordige compagniehij wordt daarbij
voorloopig als overcompleet gevoegd. Deze onderschei
ding móet op drie appèls aan den troep worden voor
gelezen.
Aan het centraalbureau der Maatschappij tot
exploitatie van Staatsspoorwegen te Utrecht zal op 14,
16 en 17 September examen voor surnumerair
worden gehouden, en wel op de beide eerstgenoemde
dagen voor het gedeelte A, en op den laatstgenoemden
dag voor gedeelte B. Aan dit examen kunnen echter
alleen personen deelnemen, die reeds in dienst der
maatschappij zijn.
De Dordr. Ct. meldt, dat de tentoonstelling van
gastoestellen, voornamelijk voor andere doel
einden dan voor verlichting, op touw gezet door de
afdeeling Dordrecht van de Vereeniging tot bevorde
ring van Fabriek- en Handwerksriijverheid in Nederland,
zal plaats hebben in het lokaal van den heer Van der
Horst, Groenmarkt te Dordrecht.
De opening is bepaald op Dinsdag 21 September a. s.
Vele hoogst belangrijke inzendingen zijn toegezegd.
Ten einde bij hevige onweders beschadigen
van de telephoontoestellen, of verwonding
van de personen, die daarvan gebruik maken, te voor
komen, laat het Duitsche Telegraaf best uur sedert eeni-
gen tijd bij de bezitters van telephoontoestellen eene
even eenvoudige als doelmatige inrichting aanbrengen.
Buiten den toestel wordt aan den conductor der lei
ding een koperdraad aangebracht, die naar eene in de
woning aanwezige gasbuis geleid en daaraan vastge
maakt werdt. Deze verbinding moet den electrischen
stroom van den bliksem naar de gasbuis afleiden en
buiten het huis voeren en zoodoende het wegsmelten
der spiralen afwenden.
In het le halfjaar 1886 werden voor den dienst
bij het leger in Indië aangenomen 573 man,
waaronder 374 Nederlanders. Bovendien zijn van het
leger hier te lande overgegaan 155, makende eene
totale aanwerving van 728, aan wie aan handgelden
is uitbetaald ƒ191,195,43.
Naar O.-Indië vertrokken in datzelfde tijdvak 780
man en 65 officieren. Onder deze uitgezondenen waren
570 Nederlanders en 210 vreemdelingen.
Het voor dit jaar vastgestelde contingent bedraagt
2000 man. Er moeten dus nog 1220 worden uitge
zonden. Niettegenstaande de vele pogingen om de
werving te bevorderen, is de helft van het contingent
nog niet bereikt en valt het te betwijfelen, of met
de thans genomen maatregelen het geheele contingent
van dit jaar wel uitgezonden zal worden, niettegen
staande de groote behoefte aan spoedige en volledige
aanvulling in Indië.
Naar West-Indië (Curacao) zijn 1 officier en 21
minderen uitgezonden. Blijft dus nog uit te zenden
naar Curacao 9 en naar Suriname 32 man, zijnde
het contingent respectievelijk 30 en 32.
Uit O.-Indië keerden in genoemd tijdvak 568 man
terug, o. a. 348 Nederlanders. De gemiddelde verblijf
duur in Indië is 8 jaren. Van hen zijn 340 gepensio
neerd raet 100 tot 650, waarvan het totaal bedrag
over het le halfjaar ƒ65,671 is.
Uit W.-Indië keerden 14 minderen terug, waaronder
10 Nederlanders. Het gemiddeld verblijf van heD be
droeg 13 jaren. Zij werden gepensioneerd of gepas-
porteerd.
Het sociaal-democratisch weekblad bevatte dezer
dagen, onder het opschrift «Die arme kapita
list e n", het volgende«Zie hier het dividend van
eenige Duitsche groote maatschappijen over het slechte
jaar 1885
«Lüneburger ijzerwerken 8% pCt.
«Duisburger Machinefabriek 8
«Berl. Ijzergieterij enz8%
«Machinefabriek Dortmund 6
«Machinefabriek Nürnberg 9
«Locomotieven-fabriek te Weenen 10
De Chr. Wmn. vraagt, of zulke stukjes niet infaam
zijn, daar zij geen ander doel kunnen hebben dan
ontevredenheid te wekken. Welk voor- of nadeel heeft
de Nederlandsche werkman bij de opsomming van de
winsten van slechts 6 fabrieken op zoovele duizenden
in Duitschland? Vooral de vermelding vandelOpCt.
der Weener locomotieven-fabriek is een staaltje van
moedwillige oneerlijkheid, als daarnevens verzwegen
wordt, dat eene dergelijke fabriek te Berlijn na den
dood des eigenaars, Borsig, opgehouden heeft te wer
ken, nadat de overledene lange, lange jaren met ver
lies had gewerkt, omdat hij zijn werklieden niet wilde
afdanken, maar zijn erfgenamen geen lust hadden,
dien schadepost verder voort te zetten.
Als tegenhanger van die zes Duitsche maatschap
pijen, die zeker toch wel honderden en duizenden
werklieden het geheele jaar door hun loon zullen
hebben doen verdienen maar daar wordt niet aan
gedacht, want dat zou het gezag der percenten ver
kleinen geeft de Chr. Wmn. de volgende opgaaf
van zeven Nederlandsche ondernemingen.
Over 1885 deelden uit:
De Westelijke Bouwonderneming te Amster
dam nihil.
De Ned. Maatschappij voor kaas- en room-
fabriekennihil.
De scheepsbouw- en wertuigfabriek «de
Maas" te Delfshavennihil.
Het American-Hotel te Amsterdam nihil.
Het herstellingsoord Trompenberg nihil.
De stoombootreederij «Maas en IJsel" te
Kralingerveernihil.
De Amsterdamsche chininefabriek verloor 40 pCt.
van het gestort maatschappelijk kapitaal.
Deze lijst ware ongelukkigerwijze nog met zeer vele
andere gevallen van dien aard te vermeerderen.
De Chr. Wmn. concludeert dan ook met volle recht,
dat het sociaal-democratisch weekblad verleden Zater
dag den Nederlandschen werkman weer heeft willen
bedriegen en misleiden. (D.)
Volgens berichten uit Zermatt is tengevolge van
een onverwachte verandering van het weder op de
Matterhorn het volgende ongeluk gebeurd: Drie En-
gelschen, twee Engelsch-Indiërs en twee Nederlanders
met vier gidsen beklommen Maandag bij fraai weer
den Matterhorn. Even na 9 uren in den morgen van
Dinsdag stak een geweldige sneeuwstorm op, die den
geheelen dag en den geheelen nacht aanhield. Van
Zermatt uit werd hulp gezonden. Woensdagmiddag
kwamen de twee Nederlanders en des avonds graaf
Falconer met zijn zoon en hunne gidsen te Zermatt
aan. De twee Engelschen met hunne gidsen bleven,
verstijfd van koude, achter, maar het gelukte toch éen
van hen met de twee gidsen nog denzelfden avond te
komen in de laagst gelegen hut der club. De andere,
de heer Borckhardt, kon zich niet meer bewegen, en
was een lijk vóór hulp daagde. De gidsen hebben
dertig uren lang dapper gearbeid. De handen en voe
ten van drie gidsen en van éan reiziger hebben door
de vorst geleden. De heer Borckhardt zelf riep den
mannen, die hem wilden redden, toe: «Ga heen, help
u zelf en laat mij maar liggen".
Volgens nader bericht waren de beide Nederlanders
de heeren F. G. Waller en H. Sillem, beiden van Am
sterdam. Begeleid door den gids Tangwalder hebben
zij te vergeefs getracht den top van den Matterhorn
langs de Noordzijde te bereiken. Zij kwamen ongedeerd
te Zermatt terug. In Juli 1881 waren de heeren
A. W. Van Eeghen Jr. en A. II. Beils, eveneens van
Amsterdam, de eerste Nederlanders, die er in slaagden
de hoogste punt van den berg langs de Noordzijde te
bereiken. De tocht is bekend als gevaarlijk. In 1865
vonden op diezelfde plaats vier bergbeklimmers den
dood en in 1880 kwam daar ook de Duitscher dr.
Moseley om.
Wanneer des winters enkele kleine waaghalzen zich
op het broze ijs begeven, dan wordt hun dit en
terecht belet of minstens hoogst kwalijk genomen,
omdat zij niet alleen hun eigen leven, maar ook dat
van anderen in gevaar brengen.
Zou men niet met evenveel recht volwassenen het
beklimmen van zulke hooge bergtoppen kunnen ver
bieden, wanneer daardoor evenzeer roekeloos hun eigen
leven en dat hunner gidsen wordt in de waagschaal
gesteld
Waar de wetenschap met die gevaarlijke toeren wordt
I gediend, kan men er eerbied en bewondering voor heb
ben, maar waar ze slechts het bevredigen van een
zekere ijdelheid beoogen, dienen zij o. i. ten hoogste
te worden afgekeurd en tegengegaan.
Naar de Javabode verneemt, heeft de Gouverneur-
Generaal den Minister van koloniën voorgesteld twee
doctoren in de geneeskunde uit te zenden voor de studie
der berri-berri, welke practisch geoefend zijn in
het doen van bactereologische waarnemingen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen te Wemeldinge ds. P. J. Feringa,
pred. te Bunnik en Vechten bij Utrecht.
Door de vervulling der predikantsvacature te
Ovezand zullen van de tien gemeenten in den ring
van Borsele sleehts twee meer herderloos zijn, nl.
Ellewoudsdijk en Oudelande.
Viertal vacature te Middelburg: dd. J. J. C. v.
Toorenenbergen, te Eemnes-BuitenH. Hoekstra, te
Utrecht; G. Klaarhamer, te Montfoort en J. C. Van
Schelven, te Dieren.
Op Maandag den 13en September a. s. zal in
de vergaderzaal van de staten van Zeeland te Middel
burg een kiesvergadering worden gehouden ter vervul
ling van drie plaatsen in het college van toezicht op
het beheer der kerkelijke goederen en fondsen van de
Hervormde gemeenten in Zeeland, open te vallen door
de gewone aftreding met 1 Jan. '87 van de heeren
dr. H. M. De Bruijn de Neve Moll, C. Giltay PAzn.
en C. M. Van Visvliet. (Af. Ct.)
Zooals gemeld is, heeft het classicaal bestuur
van Dokkum zijn ontslag genomen, en wel tengevolge
van de ontvangen lastgeving om in Kollum op te treden
en daar te doen wat des kerkeraads is. Thans meldt
men nader, dat de orthodoxe predikanten Kingma en
Politiek, respectievelijk gevestigd te Rinsumageest en te
Oudwoude, bedoeld besluit niet mede hebben onder
teekend.
In de Woensdag jl. te Reitsum gehouden ver
gadering van de kerkeraden te Kootwijk, Voorthuizen
en Reitsum c. a. is besloten tot het houden van een
vasten- en bededag op 31 Aug. a. s. in de gemeenten,
die zich los hebben gemaakt van het synodaal ver
band, om te betreuren den diep gezonken toestand
van land en kerk en tevens om eigen schuld te belijden
en zich daarover te verootmoedigen.
Tot hiertoe werd door de woordvoerders der
«Gereformeerden", dr. Kuijper, mr. De Savornin Lohman,
enz., steeds gezegd, dat het niet te doen was om alle
kerkegoederen alléén te hebben. Men wilde eene eer
lijke verdeeling; modernen, ethischen en gereformeer
den zouden ieder hun aandeel krijgen.
Thans echter laat een der hoofden van de partij,
ds. Van Lingen te Zetten, zich in de Heraut in een
geheel anderen geest uit.
«Moest niet schrijft hij het gereformeerde
volk als éen man opstaan, om tot die ingedrongen
synode te zeggen, dat we met hare goddeloosheden
niet langer gemeenschap mogen of willen hebben?
Geene afscheiding van de kerk, wier belijdenis nog
altijd onaangetast blijft, maar wel breken met het
opgedrongen ongereformeerd bestuur! Geen modus
vivendi; de waarheid kan met de leugen niet onder
éen dak wonen; in het kerkelijke kan tusschen deze
geen enkele, ook geen financiëele, band worden geduld.
Geen deelen van goederen: wat het koninkrijk des
Heeren toebehoort, mogen wij niet aan het ongeloof,
ook niet voor een deel, afstaan. Geen steen van onze
kerken, geen penning van onze inkomsten. Wij ver
dedigen die, zoolang wij kunnen."
Van dienzelfden ds. Van Lingen verneemt men, dat
eigenlijk de ethisch-orthodoxe broederen de ergste
vijanden zijn. «Waren wij zegt hij voor weinige
jaren uiteengegaan, wij waren nu van modernen en
Groningers misschien gescheiden, maar niet van onze
grootste vijanden. Toen hielden wij met de ethischen
te zamen raad, en bij de ontwikkeling der tijden is
ten duidelijkste gebleken, hoe groot de klove is tus
schen ons en hengebleken dat bij alle vrome tinten
de eigenlijke grond ongeloof is, en aan menschelijke
wetenschap de einduitspraak blijft." (N. R. Ct.)
De godsdienstoefening te Leiderdorp is gisteren
voormiddag geleid door ds. F. Moquette van Sneek,
die voor een der ringbroeders den dienst waarnam.
Het kerkgebouw was beter bezet dan bij vorige ge
legenheden.
Militaire macht was niet aanwezig, enkel de rijks-
veldwacht en de marechaussées. Alles liep in de beste
orde af.
De heer Vlug preekie in de Christelijke school.
Bij het examen in het Engelsch is te Utrecht
geslaagd de heer J. Stigter te Deventer.
Bij beschikking van den Minister van Binnen
landsche Zaken zijn benoemd de commissiën, in het
najaar van 1886 belast met het afnemen der examens
ter verkrijging van de akte, bedoeld in art. 56 onder
Ji
