1886. N°. 75.
Dinsdag 29 Juni.
73stc jaargang.
Haven van Goes.
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel.
Jhr. J. L. C POMPE VAN MEERDERVOORT
Mr. L. A. BYBAU
PATENTRECHT
GOESCHË
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct, met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
-CzPCSsGSKBsCï*-
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend;
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Voor de herstemming op Dinsdag 29
Juni a. s. ter verkiezing van twee leden
van de Tweede Kamer der Stat en-Generaal
ondersteunen wij met den meesten aan
drang de candidaturen der he eren:
te Bergen-op-Zoom
EN
te Kolijnsplaat.
De stembus is geopend van
9—5 uren. Wie zijn stem
briefje verloren heeft, kan aan het
stembureau een ander bekomen.
Namen mogen worden doorgehaald
en andere daarvoor in de plaats
gesteld. Elk stembriefje moet twee
stempels bevatten: een van de hoofd
plaats van het hoofdhiesdistrlct
(does) en een van de gemeente waar
de kiezer woont.
Voor de gewone herstellingen der havenboorden en
het uitdiepen der baven zal bet water zijn afgelaten:
op Zondag 11 Juli tot Zondag 18 Juli tot 80 c.M.
beneden peil en van laatstgenoemden dag tot en met
Zaterdag den 21 Jnlt zoo laag mogelijk;
terwijl tegen Maandag 26 Juli e. k. het water weer
op het peil wordt gebracht.
Goes, 17 Mei 1886.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Het primitief kohier le ged. van het
voor deze gemeente, voor het dienstjaar 18S6—87, is
op heden ter invordering gesteld in handen van den
ontvanger dier belastingen binnen deze gemeente en
is ieder verplicht zijnen aanslag ten gestelden tijde te
voldoen.
Goes, den 28 Juni 1886
De Burgemeester van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
GOES, 28 Juni 1886.
Waar in de laatste weken zooveel over den
politieken toestand van ons land is gesproken en ge
schreven, zal men het ons zeker niet ten kwade dui
den, wanneer wij niet in extenso verslag leveren van
de politieke voordrachten, door dhrn. H e y s e en
Vorsterman Van Oyen respectievelijk Vrij
dag te Heinkenszand en Zaterdag te Wemeldinge ge
houden. Het zij genoeg te vermelden, dat beide sprekers
in duidelijke trekken den huidigen toestand op poli
tiek gebied in Nederland schetsten en aantoonden,
dat alleen van de liberalen heil te wachten is voor
eene grondwetsherziening en eene uitbreiding van het
kiesrecht.
Vooral dhr. Vorsterman Van Oyen mocht
zich in een zeer talrijk en zeer aandachtig publiek
verheugen, waaronder ook enkele dames en het lid
der 2e Kamer mr. W. Van der Kaay. De spreker
stelde en verdedigde achtereenvolgens deze drie stel
lingen
1. Het onderwijs aan de openbare school voorziet
bij eenigen goeden wil in de behoeften des volks.
2. De werkstaking der rechterzijde bij de Grond
wetsherziening is in strijd met den eerbied, verschul
digd aan het hoofd van den staat.
3. De werkstaking, begonnen in den naam van
rechtsgelijkheid, belet elke degelijke verandering van
de kieswet, welke verandering alleen voeren kan tot
eene gewenschte rechtsgelijkheid.
Na de verdediging van iedere stelling gaf de voor
zitter der liberale kiesvereeniging «Goes", de heer J.
Fransen Van de Putte, die deu spreker had ingeleid,
gelegenheid tot debat, waarvan echter door niemand
gebruik werd gemaakt, niettegenstaande in het lokaal
o. a. aanwezig waren de leden van het bestuur der
anti-revolutionaire kiesvereeniging «Voor Nederland en
Oranje" te Goes, de predikant der Chr. ger. gemeente
en het hoofd der bijzondere school te Ierseke.
De heer dr. N. J. F. Verschoor verzoekt ons
te melden dat zijn naam, bij vergissing, niet voorkomt
onder de aanbeveling van de heeren jhr. J. L. C. Pompe
Van Meerdervoort en mr. L. A. Bybau.
Ierseke. In de raadsvergadering van Vrijdagavond,
waarin de heer Sandee afwezig was, werd eerst het
nieuwgekozen raadslid de heer J. E. Van der Burght
geïnstalleerd. Vervolgens stelde de voorzitter de be
noeming van een wethouder in de plaats van wijlen
P. Sandee Sr. aan de orde. Deze betrekking was tot
heden provisioneel waargenomen door den heer G.
Schipper, die nu definitief werd benoemd. De gekozene
verklaarde de betrekking aan te nemen.
In zake de voorziening in een post- en telegraaf
kantoor werd op advies van de daartoe benoemde
commissie voorgesteld aan den Minister te schrijven,
dat de gemeente bereid is alles te doen wat in haar
vermogen is, maar dat het gemeentebestuur, alvorens
een besluit te nemen, den Minister verzoekt den hoofd
opzichter van 's rijks gebouwen het tegenwoordige
telegraafkantoor te doen opnemen, om diens oordeel
te vernemen of dit gebouw toelaat het voor post- en
telegraafkantoor geschikt te maken. Dit werd met
algemeene stemmen aangenomen.
Alsnu werd voorgelezen een request van Job Bom
en een 40tal andere schippers of eigenaars van vaar
tuigen, waarin geklaagd wordt dat bij N.-O., O en Z.-O.
wind de ingaDg tot de haven zeer moeilijk is en de
weg wordt aangewezen om daarin huns inziens verbe
tering te brengen, met verzoek om op de aangegevene of
eene andere doeltreffende wijze in dit euvel te voorzien.
De voorzitter stelt voor dit verzoek aan te houden
tot bij het opmaken der eerstvolgende begrooting,
daar de post voor onderhoud-haven bijna geheel is uit
geput. Aangenomen met algemeene stemmen.
Alsnu kwam nogmaals aan de orde bet contract
tusschen de gemeente en de Ned. Herv. kerk naar
aanleiding van een schrijven van het bestuur dier
kerk, waarin het mededeelt, dat de wijziging omtrent
het gebruik van het toegangspad tot den toren wordt
gebillijkt, doch dat het zich bij het luiden der klok
in den zin van het laatste gemeenteraadsbesluit niet
kan neerleggen.
Daarom stelt het kerkbestuur voor, dat des Zon
dags in geen geval de gewone godsdienstoefeningen
om eene begrafenis van particuliere personen mag ge
stoord worden, en dat op andere dagen minstens 12 uren
te voren zal bericht worden, indien het gemeentebest.
de klok moet gekruiken voor eene begrafenis met op
gave van het uur dier begrafenis.
De voorzitter merkte op, dat dit schrijven op hem
den indruk maakt, dat de kerk de gemeente wetten
wil stellen en opzettelijk den torenbouw wtl tegen
houden. Bovendien is de gevraagde waarschuwing bij
epidemieën niet altijd mogelijk. Op die wijze wilde hij
liever, dat de kerk geen 1500 gaf. Ook de heer
Laban betreurde bet inkomen van dit schrijven en
stelde voor, dat het raadsbesluit van 16 Juni onver
anderd worde gehandhaafd. Dit werd met algemeene
stemmen aangenomen.
Na het nieuwe raadslid Van der Burght den con
siderans van het vroeger genomen besluit tot aanstel
ling van een kierk ter secretarie te hebben mede
gedeeld, stelde de voorzitter nogmaals voor om als
salaris voor zoodanigen klerk 200 te bestemmen.
Ditmaal werd dit voorstel met 4 tegen 2 stemmen
aangenomen.
Een der bladen, die nog altijd voortborduren
op de bewering, dat de liberalen hun stembusover
winning aan louter onedele manoeuvres te danken
hebben, beveelt volgenderwijze den heer Schimmel-
penninck Van der Oye bij de Goesche kiezers aan:
«De pachters van het Kroondomein zullen niet ver
geten, wat zij aan zijn tusschenkomst bij den Koning,
met betrekking tot het verleenen van faciliteit bij de
betaling van de pachtpenningen, zijn verplicht."
Wat nobele speculatie I En eene, die aanleiding
geeft tot de vraag, of een candidaat, door zulke mid
delen gekozen, met gerust geweten den zuiveringseed
kan afleggen. (Vadert.)
In eene Vrijdagavond te Middelburg gehouden
vergadering der liberale kiesvereeniging «Eendracht
maakt Macht" is besloten, ditmaal geen candidaat
te stellen voor de op a. s. Woensdag in dat hoofd
kiesdistrict te houden verkiezing van een lid der
Provinciale Staten van Zeeland.
Ook de kiesvereeniging «Plicht en Recht" besloot
daartoe.
Zaterdagmorgen werd in het nieuw gebouwde
hotel op de duinen te Vlissingen de eerste vergadering
van commissarissen der Maatschappij tot exploitatie
van gronden gehouden, die des namiddags te 1 uur
door eene vergadering van aandeelhouders der Maat
schappij is gevolgd. In beide dezer vergaderingen werd
de opening van het hotel op dien dag officieel ge
constateerd en werd des avonds een feestdiner gegeven,
waarbij deze oiliciëele opening werd aangekondigd.
Acht maanden geleden, op 26 November 1885, werd
met het eigenlijke metselwerk begonnen, en het valt
moeif 'ijk uit te maken, wie meer bewondering en lof
verdient, öf de uitvoerders van het gegeven plan en
bestekken, öf degenen die door onvermoeide werkkracht
en onverflauwde aansporing, door eene krachtige hand
bestuurd, in zulk betrekkelijk korten tijd, in het slechtste
gedeelte van het jaar, een zoodanig monumentaal ge
bouw, volkomen klaar en uitgerust tot ontvangst der
gasten, tot stand hebben kunnen brengen.
Het kolossaal gebouw, van alle kanten een onbe
lemmerd uitzicht aanbiedende, boven op de duinen
gesticht, de heerlijke zee- en landgezichten te aan
schouwen gevende, heeft eene lengte van 66, bij eene
breedte van 40 meter, waaronder eene warande of
galerij van 40 meter lengte bij 5 meter breedte, met
een terras aan de zeezijde van 66 bij 12 meter.
Van de landzijde, over een oprit en steenweg, die
zich tot voor het gebouw uitstrekt, in eene ruime vesti
bule binnentredende, heeft men ter rechterzijde een
prachtige 20 meter lange en 15 meter breede kurzaal
die 9 meter hoogte heeft, terwijl zich aan de linker
zijde de eet-, biljart-, restauratie- en leeszalen bevinden.
Alle genoemde inrichtingen zijn van een ruimen
corridor omgeven, waarachter zich de logeerkamers
der gasten bevinden ten getale van 26.
Op den beganen grond bevinden zich voorts de keuken,
nachtzaal, verblijven voor het bedienend personeel, de
administratie en verder alles wat voor de uitoefening
van zulk eene inrichting eene behoefte kan genoemd
worden.
Eene gemakkelijke dubbele trap voert naar boven,
waar, over het geheele gebouw verdeeld, langs de vier
zijden door een corridor «mgeven, de prachtig gemeu
belde logeerkamers ten getale van 40 worden ge
vonden, en waar van elke zijde een verrassende aanblik
van de zee- of landzijde kan worden genoten. Ook zijn
op deze verdieping een 6-tal badkamertjes gebouwd.
Op eene hoogere verdieping bevinden zich nog 12
kamertjes, die bij drnk bezoek door gasten of door de
hen vergezellende bedienden kunnen betrokken worden.
De duinen in den omtrek van dit hotel zijn of worden
genivelleerd; er zal vermoedelijk sedert den aanvang
van den bouw een 40000 M. zand zijn verwerkt, waar
door een ontzaglijk breede dijk werd verkregen, die
uitstekende gelegenheid voor den bouw van villa's enz.
zal aanbieden.
Men verneemt dat reeds Vrijdag verschillende gasten
zijn aangekomen, zoodat alle hoop bestaat, dat Vlis
singen weldra eene waardige plaats onder de Neder-
landsche badplaatsen zal hebben ingenomen.
De kerkeraad der herv. gemeente, de christelijke
jongeliogsvereeniging «Gelijk aan het Mosterdzaadje",
en de. christelijke werkUedenvereeniging «Patrimonium"
te Vlissingen hebben den Raad afschaffing van
de kermis verzocht.
Dezer dagen is met goed gevolg eindexamen van
het gymnasium afgelegd door den leerling J. P. Van
M e 11 e, vroeger sergeant bij de inf. te Bergen-op-Zoom.
Met zekerheid kan het Dagblad meedeelen, dat
het nieuwe telegramtarief voor de eerste
tien woorden 25 cent en voor elk tweetal daarboven
3 cent zal bedragen.
Bij beschikking van den Min. van Binnenl. Zaken,
is bepaald, dat de commissie, aan welke wordt opge
dragen het examineeren van hen, die akten van be
kwaamheid wenschen te verkrijgen tot het geven van
middelbaar of lager onderwijs in de gymnastiek, voor
dit jaar zitting zal honden te 's-Gravenhage, in de
maand Juli.
In de Vrijdag te Middelburg gehouden zitting
van den Genees k. raad voor Zeeland werd
o. a. behandeld een adres van de Vereeniging tegen
de kwakzalverijwaarbij het bestuur, met het oog op
de voorgenomen herziening van een deel der genees
kundige wetten, de aandacht vestigt op den verkoop
in het klein van geneesmiddelen en de uitoefening van
geneeskundige praktijk door onbevoegden.
Het bestuur wenscht de algemeene beginselen, waar
van de wetgever bij het vaststellen der geneeskundige
wetten in 1865 is uitgegaan, thans nauwkeuriger te
omschrijven, zich overtuigd houdende, dat door het
opnemen van de door het bestuur gewenschte bepalin
gen in de wetten, regelende de uitoefening der genees-
en artsenijbereidkunst, niet alleen vele misbruiken zullen
worden geweerd, maar vooral ook de volksgezondheid
en volkswelvaart zeer zullen worden gebaat.
Op dit adres werd afwijzend beschikt, op grond dat
in de eerste plaats de raad zich moeilijk tot de ver
tegenwoordiging kan wenden buiten de regeering om
en, in de tweede plaats, in de nieuwe wetsontwerpen
reeds een stap in dezen geest gedaan wordt.
Door den voorzitter werd mededeeling gedaan dat
naar aanleiding van den aan het Gedeputeerd college
gerichten brief betrekkelijk de oprichting van een krank
zinnigengesticht in deze provincie, tot het zenden waar
van in de vorige bijeenkomst van den raad besloten
is, hem niets naders is gebleken.
Hij vond daarin aanleiding tot de vraag of een der
heeren iets bekend is van een voorstel aan de Provin
ciale Staten te dezer zake. Die vraag werd ontken
nend beantwoord.
Aan de handelingen van het geneeskundig staats
toezicht, over het tijdvak van 1 Nov. 1885 tot 1 Juni
1886, ontleenen wij het volgende:
De sterfteverhouding in de provincie was in het
afgeloopen jaar gunstiger dan in 1884.
De gemiddelde sterfte over 1885 bedropg toch slechts
19.95 op 1000 inwoners tegen 22.58 in 1884.
Meer dan 30 p/m. overleden o. a. te Iersekemeer
dan 25 p/m. o. a. te Ondelande.
Het aantal vaccinatiën bedroeg 5320 tegen 4975 in
1884. Opmerkelijk is bet gering aantal vaccinatiën
in het le levensjaar. Gedurende de laatste 7 jaren
zijn in Zeeland gevaccineerd 34.792 en van deze 3532
beneden het jaar, dus slechts 10 pet. Komt hierin
geene gunstiger verhouding, dan blijit een zeer groot
gedeelte der bevolking onbeschut, en kunnen epidemieën
van pokken niet uitblijven.
In sommige gemeenten is de aandacht van genees
kundigen en besturen daarop gevestigd.
Roodvonk kwam o. a. voor op Zuid-Beveland.
Diphteritis kwam veel voor, te Scherpenisse 25 ge
vallen. Daar heerschte de ziekte epidemisch en werd
dientengevolge de kermis van gemeentewege geschorst.
Opmerkelijk is het voortwoekeren dezer ziekte op
het eiland Tolen, hetgeen blijkbaar in verband staat
met den onvoldoenden afvoer van vuil, vooral van
dierlijken oorsprong, uit de bebouwde kommen der
gemeenten.
Bij een bezoek aan eenige scholen, o. a. te Ka-
pelle en Wemeldinge, trok de onvoldoende lucbtver-
versching der lokalen de aandacht van den inspecteur
van de doelmatig aangebrachte ventilatiemiddelen toch
werd gedurende den schooltijd, en dikwijls in den
schoolvrijen tijd, geen gebruik gemaakt, zoodat schooi-
stank niet was te miskennen.
De besturen dier gemeenten en de schoolopzieners
werden op dit onverantwoordelijk verzuim gewezen.
In verband met het medegedeelde daaromtrent werd
besloten dat door den raad bij circulaire hierop de
aandacht van Gedeputeerde Staten, den raad, de school-
autoriteiten en de onderwijzers zal worden gevestigd.
Op een desbetreffende vraag van den Min. van Bin.
Zaken heeft de inspecteur geantwoord, dat thans in
deze provincie gebrek bestaat aan geneeskundige hulp
o. a. te Oudelande en aan verloskundige hulp o. a.
te Baarland, Hoedekenskerke en Etlewoudsdijk, voor
welke groep door hem ten minste eene vroedvrouw
wordt onmisbaar geacht.
Er werd o. a. verslag uitgebracht omtrent het bureau
van vaccinatie.
In 1885 werden aan het bureau verricht 238 vac
cinatiën en eene revaccinatie, behalve de bij militairen
verrichte.
Gedurende het jaar hadden 200 verzendingen plaats,
o. a. naar de Bevelenden 32.
Het bureau sluit zijn verslag met voor te stellen
het volgende besluit te nemen
lo. Het bureau voor vaccinatie onder dankbetui
ging voor de bewezen diensten te ontslaan, het ar
chief van het bureau en alle aan het bureau in eigen
dom of bruikleen toekomende instrumenten af te staan
aan de Vereeniging voor koepokinenting ie Middelburg.
2o. Den Minister van binnenlandscbe zaken en Ge
deputeerde staten van Zeeland te verzoeken, de aan
den geneeskundigen raad ten behoeve der koepokinen
ting verleende subsidiën, met behoud der voorwaarden
waarop zij verleend zijn, over te dragen aan de Ver
eeniging voor koepokinenting te Middelburg.
Dienovereenkomstig werd besloten. (M. Ct.)
HH. MM. de Koning en de Koningin
met de Prinses Wilhelmina zijn Vrijdag van Wil-
dungen naar Arolsen vertrokken, waar zij zooals
wij reeds vroeger gemeld hebben tot 1 Juli de
gasten zullen zijn van den vader van H. M. de Ko
ningin, den Vorst van Waldeck-Pyrmont. Bij hun
vertrek uit de badplaats heeft Z. M. de Koning zijne
tevredenheid betuigd aan dr. Marcx door Z. M.
benoemd tot commandeur van de Eikenkroon en
aan den heer Göcke, den eigenaar van de villa, die
HH. MM. gedurende hun verblijf te Wildungen be-
wooDden. De heer Göcke, die levens groothandelaar
is, heeft vergunning gekregen Zr. Ms. wapen te
voeren, terwijl H. M. de Koningin aan diens echtge-
noote een kostbaren armband vereerde. (D.)
De Minister Heemskerk is van Aken terug
gekeerd en heeft zijn functiën hervat.
Het 12e Znider-zendingsfeest teOis-
terwijk was niet druk bezocht. Men schat het aantal
bezoekers op 3 a 4000. 1724 personen waren met
de feesttreinen aangevoerd, waarvan 7/8 uit Zeeland.
(R S.)
