1886. N°. 54.
Zaterdag 8 Mei.
73sle jaargang.
Verkiezing Provinciale Staten.
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel.
J. A. A. FRANSEN VAN DE PUTTE,
Mr. B. V. VAN DER BILT
J. M. KAKEBEEKE,
Mr. W. L. VAN VOORST VADER,
J. A. A. Fransen Van de Putte,
Mr. B. V. Van der Bilt
en
J. M. Kakebeeke
alsmede op
Mr. W. L. Van Voorst Vader,
Kantonrechter te Kloetinge.
GOESGHG
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en 'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten does, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich' voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH "VAN D1TMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend;
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
Dinsdag 11 Mei a. s. zal er door gansch Nederland
weder een felle strijd gestreden worden bij de stem
bus. De kiezers voor leden van de Provinciale Staten
zijn door de wet tegen dien dag opgeroepen om de
door periodieke aftreding openvallende zetels in dat
college aantevullen. Voor ons kiesdistrict treden vier
afgevaardigden af, waarvan er drie, de heeren
en
gedurende een lange reeks van jaren ons gewest in de
Staten vertegenwoordigden en dit deden op eene wijze,
die alleszins het vertrouwen wettigde, door de kiezers
in hen gesteld. Hunne en onze politieke tegenstanders
getuigen zelf van hen, dat zij alle aanspraak hebben
op hunne hulde, wegens hun optreden voor de alge-
meene belangen van ons district. Op hun ijver en
bekwaamheid heeft zelfs de tegenpartij niets aftedin-
gen; integendeel, zij getuigt van hen, dat zij door
jarenlange ondervinding alleszins geschikt zijn in alle
mogelijke college's zittiDg te nemen.
Wie echter uit deze waardeerende critiek over boven
genoemde candidaten afleidt, dat hunne candidatuur
geene bestrijding ondervindt, vergist zich; want....
hoe goed zij ons district ook vertegenwoordigen, de
omstandigheid, dat zij tevens zijn kiezers voor leden
van de Eerste Kamer is voor de tegenpartij reden
genoeg om deze mannen, aan wier bekwaamheid zij
hulde brengt, uittewerpen.
't Is thans niet de gelegenheid te onderzoeken, in
hoeverre het een gelukkig denkbeeld is geweest in de
Grondwet van 1848 te bepalen, dat voor de leden der
Eerste Kamer de verkiezing met een trap zou ge
schieden. Wij hebben op dit oogenblik alleen rekening
te houden met bet feit, dat aan de Provinciale Staten
de tweeledige taak is opgelegd om de provincie te be
staren en de Eerste Kamer samentesteilen.
Het is duidelijk, dat in het eerste gedeelte van die
taak het hoofdmoment ligt van den werkkring der
Provinciale afgevaardigden. Immers, de overweging,
dat de bijzondere belangen van ieder gewest niet door
den Staat kunnen worden behartigd, omdat zij voor
de verschillende provinciën te veel uiteenloopend zijn,
alsmede de historische ontwikkeling van ons Koning
rijk uit de oude republiek der Vereenigde Nederlanden
zijn de hoofdredenen, waarom de Provinciale Staten
in het leven zijn geroepen.
Evenals dus de leden der Tweede Kamer het gan-
scbe Nederlandsche volk vertegenwoordigen, zijn de
leden der Provinciale Staten geroepen de provincie
te besturen en het kan niet anders of de kiezers
zullen bij het bepalen hunner keuze in de eerste plaats
acht geven op de geschiktheid van de candidaten om
op dien grond deel van dat bestuur uittemaken voor
die overweging moet iedere andere ovtrweging wijken
ook die omtrent de verkiezing van leden der
Eerste Kamer. Wij willen niets afdingen op het ge
wicht ook van deze taak der Provinciale Staten de
Eerste Kamer als deel uitmakende van 's lands be
stuur mag met recht eischen, dat ook hare samen
stelling met belangstelling worde gevolgd, maar toch
het provinciaal belang is hier overheerschend.
Trouwens, wat is het argument der tegenpartij
tegen de huidige samenstelling der Eerste Kamer?
Alweder dit: dat dit lichaam zich niet verzet tegen
de openbare schoolm. a. w. dat de Provinciale
Staten geene Eerste Kamerleden kiezen, die tegen het
openbaar onderwijs zijn gekant.
Wij deden onlangs de vraag aan de kiezers of zij,
die dan toch ook ruimschoots van het openhaar on
derwijs hebben genoten daarvan zooveel slechts hebben
ondervonden en of dat onderwijs hen in zedelijke
waarde heeft doen verminderen of hen vervreemd heeft
van God en Zijnen dienst Het antwoord op die vra
gen zullen zij Dinsdag a. s. hebben te geven. Wan
neer zij werkelijk znlke heftige grieven tegen het zelf
genoten enderwijs hebben, dat zij de belangen der
provincie en van hare middelen van bestaan willen
opofferen aan de mogelijkheid dat Zeeland een anti
revolutionair lid in de Eerste Kamer zal brengen, dan
is de weg hun aangewezen om dit laatste doel te
bereiken. Maar dan ook klopt hun hart niet warm
voor een goed bestuur onzer provincie, voor landbouw,
polderaangelegenheden of oeslerinduslriewant, zon
der in het minst een blaam te willen werpen op de
candidaten, die van antirevolutionaire zijde gesteld
zijn tegenover de heeren Fransen Van de Putte, Van
der Bilt en Kakebeeke, gelooven wij toch, vooral na
het hierboven aangehaald waardeerend oordeel der
tegenpartij, gerust te mogen verklaren dat hare nieuwe
candidaten in geschiktheid voor het besturen onzer
provincie de genoemde aftredende leden niet kunnen I
evenaren.
Deze laatsten toch hebben tal van jaren reeds zit
ting in het provinciaal college en zijn daar ook als
specialiteiten op het gebied van polderaangelegenheden
uitstekend op hunne plaats. De heer J. A. A. FRAN
SEN VAN DE PUTTE heeft bovendien als lid van
Gedeputeerde Staten zijne beste krachten steeds aan
de belangen van ons gewest gewijd en daarmede een
recht verkregen op den dank van de provincie in het
algemeen en van ons district in het bijzonder.
De heer J. M. KAKEBEEKE verwierf zich op land
bouwgebied een goeden naam en is als zoodanig de
aangewezen persoon om de landbouwbelangen in onze
Staten in het bijzonder te behartigen. Zijne adviezen
worden daar op hoogen prijs gesteld.
Mr. B. V. VAN DER BILT eindelijk is door zijne
betrekking van dijkgraaf van den polder «Breede
Watering bewesten Ierseke", welke polder een groot
deel van Zuid-Beveland omvat, een man, die zeker in
onze Staten niet mag gemist worden.
Onzes inziens zou het dan ook van grove ondank
baarheid getuigen, wanneer de kiezers deze mannen
uitwierpen om daarvoor de candidaten der tegenpartij
in de Staten te brengen. Trouwens, de redeneering der
tegenpartij consequent doorvoerende, dan zou elk be
lang moeten wijken voor dat eenehet stemmen voor
de Eerste Kamer; maar dan zou het ook voldoende
zijn wanneer men naar de Prov. Staten afvaardigde
diegenen, die in staat zijn eens in de drie jaren eene
stem voor de verkiezing van een lid der Eerste Kamer
uit te brengen!
Wij willen in de verte niet beweren, dat dit laatste
van toepassing zou zijn op de heeren Huvers, Den Boer
en Noordijke, maar wij durven toch gerust te vragen
of bij een vergelijking van de algemeene bekwaamheid
de schaal niet verreweg ten gunste der heeren Van
der Bilt, Fransen Van de Putte en Kakebeeke moet
overslaan, en of bij hunne vervanging door de hooger
genoemde heeren de belaugen der provincie, de be
langen inzonderheid van ons kiesdistrict zouden ge
baat zijn
Ieder, die het wel meent met die belangen, welke
tevens zijne eigene belangen zijnieder die zich niet
door den opgezweepten partijhaat laat medesleepen,
beantwoorde die vraag na rijpe overweging voor zich
zelf. Hij vrage zich af wie, niet alleen door jarenlange
ondervinding maar ook door bekwaamheid en bekend
heid met die belangen, de voorkeur verdienende
heeren Huvers, Den Boer en Noordijke, of de heeren
Fransen Van de Putte, Kakebeeke en Van der Bilt
Ons dunkt, wanneer ieder deze vraag zich ernstig
en zonder nevenbedoelingen stelt, dat het antwoord
niet twijfelachtig kan zijn.
Onze vierde candidaat,
die tegenover mr. Lucasse is gesteld, heeft dit op den
laatste voor, dat hij steeds in ons district heeft ge
woond. De heer Lucasse verliet op betrekkelijk jeug
digen leeftijd ons gewest om zijne studiën te voltooien
en vestigde zich daarna te Middelburg, zoodat hij zich
reeds vroeg aan ons district heeft onttrokken. Wij
achten het echter een groot voordeel, dat onze afge
vaardigden in de Provinciale Staten in ons midden
wonen; alle andere kiesdistricten van Zeeland begrijpen
het belang daarvan en zoeken mitsdien hun afgevaar
digden in eigen kring; alleen Zuid-en Noord-Beveland
genieten het twijfelachtig voorrecht, dat bijna de helft
Itarer vertegenwoordigers buiten het district woont.
Om die reden en ook omdat mr. Van Voorst Vader
als aanzienlijk grondeigenaar en kantonrechter zoowel
op Noord- als Zuid-Beveland goed bekend is, achten
wij zijne candidatuur verre te verkiezen boven die
van den heer Lucasse, die bovendien tot nutoe een
zeer lijdelijke rol in de Staten heeft gespeeld en zich
alleen heeft doen hooren om eene goede inrichting voor
de vaccine te bestrijden.
Wij hopen en vertrouwen om al deze redenen, dat
de kiezers op Dinsdag II Mei a. s. zullen toonen het
waarachtig provinciaal belang bij deze verkiezing te
willen behartigen en mitsdien hunne stem zullen uit
brengen op de aftredende leden
De stembus is geopend Dinsdag II Mei van's mor
gens 9 tot 's middags 5 uur.
Wie zijn stembiljet heeft verloren of er geen heeft
ontvangen, kan ter griffie een ander bekomen.
Een eenmaal geschreven naam mag doorgehaald en
door een anderen vervangen worden.
De stembiljetten moeten twee stempels bevatten, één
van de hoofdplaats van het kiesdistrict en één van
de gemeente.
GOES, 7 Mei 1886.
Naar aanleiding van een bericht in de M. Ct.,
betreffende de op Zuid-Beveland wonende naamgenoo-
ten van wijlen den Amerikaanschen spoor wegkoning
Van d e r B i 11die als zijd-magen door dezen in
zijn testament zouden zijn bedacht, (welk bericht door
ons en door verschillende andere bladen is overgeno
men), hebben wij getracht te weten te komen of er
werkelijk bekende famiiie-relatiën tusschen de hier
wonende Van der Bilt's en den Amerikaanschen Croesus
bestaan. Bij niemand is daaromtrent iets bekend
sommigen meenen, doch slechts hij overlevering, dat
er in reeds verwijderde zijlinie verwantschap bestaat;
anderen hoorden bij geruchte, dat de Amerikaan even
als zij, van origine een Fries was, maar dan toch
reeds weder van vóór meer dan éene eeuw, zoodat
de relatie moei lijk meer zou zijn uittevinden.
Voor hen, die er een geslachtsregister op na houden
geven wij hieronder nog een uittreksel uit eene parti
culiere correspondentie uit New-York dd. 2 Juli 1883,
ons welwillend door een onzer correspondenten toege
zonden en waarin over de familie Van der Bilt een
en ander voorkomt.
sin 1756 waren er te Newdorp (een plaatsje op
Staten-Island) slechts drie leden der gemeente, en wel
broeder en zuster Van der Bilt en zuster Ingard. In
1762 zonden Jacob en Cornelis Van der Bilt een verzoek
schrift near Bethlehem (N. A.), om een kerk en prediker
te Newdorp te hebben, en daarop werd Hector Gam-
bold als prediker er heen gezonden. Op een stuk gronds
daartoe door een der broeders kosteloós afgestaan,
werd toen eene kerk gebouwd, welke echter iu 1844
door de tegenwoordig bestaande vervangen is.
De Hernhutters hadden hier vrij wat verdrukking
en plagerij te doorstaan van de andere godsdienstige
gezindten, voornamelijk ten tijde van den Amerikaan
schen vrijheidsoorlog, 17731783, daar men hen ge
heel ten onrechte beschuldigde van met de Engelschen
te heulen, ofschoon diezelfde Engelschen de oude kerk
registers stalen en vernietigden
De berichtgever noteerde bij zijn bezoek, uit het
oudste doopregister der gemeente: «1750, Jacob Van
der Bilt, son of Jacob and Mary Van der Bilt, was
born January 17 th. and was baptised into the Death
of Christ. Febr. 7 n. s. b;j Rev. John Wade." (wat
v rtaald luidt1750, Jacob Van der Bilt, zoon van
Jacob en Mary Van der Bilt, werd geboren den I7n
Januari en werd gedoopt tot den dood van Christus
den 7 Febr. daaraanv. door den eerw. John. Wade.)
Zoo viel hem ook in 'toog de inschrijving op 27
Mei 1794 van den Commodore Cornelis Van der Bilt,
alsmede die van den doop van diens zoon, Wil
liam Henry Van der Bilt, op 2 Januari 1822.
(Deze, de spoorweg-koning, W. H. Van der Bilt, in
1821 op Staten-Island geboren, is zeer onverwachts,
den 8 December 1885, te New-York overleden. Hij
toonde groote belangstelling in het maatschappelijke
leven, getuige o. a. de stichting der Van der Bilt-
Universiteit in Kentuckij, welke hem een millioen dollars
gekost heeft. Hij liet eene weduwe en 8 kinderen na,
van welke de oudste zoon, Cornelius, het grootste deel
dar aanzienlijke nalatenschap schijnt verkregen te
hebben).
Ten slotte werd nog een bezoek gebracht aan het
sierlijke kerkhof, waar het monument op den grafkelder
der Van der Bilt's bijzonder de aandacht trekt. Het is
opgetrokken van graniet; een kolossale obelisk verheft
zich boven het gebouw, terwijl een sierlijk witmar
meren treurend vrouwenbeeld voor den ingang prijkt.
Het blijft dus de vraag of Van der Bilt, die in 1756
met zijne zuster te Newdorp woonde en die vermoedelijk
Jacob heette, de eerste van dien naam is geweest,
die zich in Amerika heeft gevestigd en zoo ja of hij
dan ook voorkomt in een geslachtslijst der Neder
landsche lamilié.
In ieder geval kan er hoogstens sprake zijn van
eene zeer verre verwantschap en het komt ons voor,
dat óf het bovenbedoelde bericht op eene vergissing
berust óf dat een of ander handig chevalier d' industrie
een «zaakje" er van wil maken'
Van reeds gedane stappen is echter bij niemand,
van degenen op Zuid-Beveland, bij wie wij onderzoek
d:den, iets bekend. Men had voor het eerst van de
zaak gehoord door het bericht.
Tijdens het bezoek van Z M. den Koning te
Amsterdam is o. m. op audiëntie geweest de majoor
commandant der dd. schutterij alhier, M. J. S o u -
ten d a u.
Kapelle. Het kohier van den hoofdei ij -
ken omslag alhier is vastgesteld op f3990,31
verdeeld over 210 contribuabelen, bestaande uit 20
klassen, de laagste klas naar een inkomen van 3 tot
400 gulden betaalt f2.71, de hoogste klasse naar een
inkomen van 8 tot 10,000 gulden betaalt f346,80.
Middelburg. In de Woensdagmiddag gehouden zitting
van den Gemeenteraad alhier werd o. a. be
raadslaagd over de uitbreiding van de Burgeravond
school, dringend noodzakelijk tengevolge van het steeds
wassend aantal leerlingen. Te dezen aanzien werd be
sloten om de onderwijskrachten in verband met het
aantal leerlingen te brengen.
De rekening van de gemeente-gasfabriek over 1885
sluit met een batig saldo van ƒ21614,97.
Bij den Raad van State, afdeeling voor de ge
schillen van bestuur, is Woensdag ingekomen een
koninklijk besluit houdende beslissing in zake het
beroep van E. Wiskerke, te Kruiningen, van eene
beslissing van Gedeputeerde Staten van Zeeland van 4
December 1885, betreffende den ligger der wegen in
de gemeente Schore. Met handhaving van het besluit
van Geduputeerde Staten is het beroep ongegrond
verklaard.
De tribunes waren Woesdagavond zeer bezet
toen de Eerste Kamer hare werkzaamheden hervatte.
Men verwachtte blijkbaar belangrijke mededeelingen
van de regeering omtrent den loop der jongste minis-
triëele crisis. Alle ministers waren dan ook tegen
woordig en, nadat de voorzitter der Kamer had voor
gesteld om de conversiewet tegen Vrijdag aan de orde
te stellen, bekwam de minister Heemskerk het woord
en deed de volgende mededeeling
«Mijnheer de VoorzitterIk heb de eer aan de
Kamer mede te deelen, dat mijne ambtgenooten en
ik, op vereerend verlangen van Z. M. den Koning,
hun verzoek om eervol ontslag uit hunne betrekking
hebben ingetrokken.
«Dit is Diet geschied dan nadat het Z. M. den
Koning behaagd heeft, de vorming van een nieuw
Ministerie op te dragen aan een zeer geacht en in
vloedrijk lid van de rechterzijde der Tweede Kamer,
welke opdracht door dezen is afgewezen.
«Het Ministerie blijft zich tot taak stellen, de on
dernomen herziening van de Grondwet, zoo mogelijk,
tot stand te brengen."
De verslaggever der N. li. Ct., erop wijzende op
welke lakonische wijze deze geheele m nistriëele crisis
door de regeering is behandeld, zegt terecht, dat ook
deze eenvoudige mededeeling geheel aan Sparta her
innert.
Naar wij vernemen, heeft Z. M. de Koning,
in antwoord op eene gedane uitnoodiging, medege
deeld, dat hij wegens verblijf buitenslands tot zijn
leedwezen verhinderd is, bij de viering van het 250-
jarig bestaan der Utrechtsche Universiteit tegen
woordig te zijn. (D. v. N.)
HH. MM. de Koning en de Koningin
woonden (Zondag) in de Nieuwe Kerk te Amsterdam
de godsdienstoefening bij.
«Er is over deze beurt heel wat te doen geweest.
Geen der rechtzinnige Amsterdamsche predikanten
wilde dienst doen, indien de geschorste kerkmeesters
der Nieuwe Kerk optraden, om in deze hun qualiteit
naar gewoonte Z. M. te ontvangen. Eerst wilde het
college van kerkmeesters niet toegeven, om de gerchorste
kerkmeesters van genoemd kerkgebouw voor die gele
genheid door niet-geschorsten te vervangen. Door tus-
schenkomst van een hooggeplaatst persoon kwam men
echter van dat besluit tei ug, en toen had ds. De Graaf
er ook geen bezwaar tegen die beurt te vervullen.
(H'ajr. Hóf.)
Naar aanleiding van het bezoek der Vorste
lijke t a m i 1 i e aan Amsterdam schrijft het Hbl.
«Wij kunnen ons zeer goed voorstellen, dat lang
geaarzeld is eer Koning en Koningin besloten te midden
der opwinding van het gejuich en getier eener groote
menigte, het zeer jonge kind te brengen. Is de opvoe
ding van een eenig kind altijd bezwaarlijker dan die
van een aantal kinderen, dubbel is dit geval met een
Koningskind, dat, uit den aard der omstandigheden,
grooter gevaar loopt om bedorven te worden door
toegeeflijkheid en vleierij dan een ander.
«Doch alles wat van de bevallige, vriendelijke Prinses
gezien is door honderden ouders, geeft ons recht om
hulde te brengen aan de eenvoudige, verstandige wijze,
waarop de jonge Moeder haar Kind opvoedt. H. M. is
zelve eenvoudig en minzaambij elk bezoek te Amster
dam wint Zij nieuwe waardeering en eerbied, en het
is een verkwikkelijke gedachte, dat Nederlands en
Indië's toekomstige Koningin door een zoo beminnelijke
en waardige Moeder wordt opgevoed.
«Zij zal van haar leeren, hoe zwaar de plichten
I zijn, die de liefde van een geheel volk d.a Souverein
Opleggen."
