1886. N°. 26.
Dinsdag 2 Maart.
73ste jaargang
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel.
PATENTRECHT
Personeele Belasting
1
GOESCH
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct, met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Poetdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Het derde kwartaalskohier van het
voor deze gemeente, voor het dienstjaar 18851886,
is op heden ter invordering gesteld in handen van den
ontvanger dier belastingen binnen deze gemeente, zoodat
ieder verplicht is zijnen aanslag ten gestelden tijde te
voldoen.
Goes, den 27 Februari 1886.
De Burgemeester van Goes,
J. O. DE WITT HAMER.
Het kohier no. 5 van de
voor deze gemeente, over het dienstjaar 18851886, is
op heden ter invordering gesteld in handen van den
ontvanger dier belasting binnen deze gemeente.
Goes, den 27 Februari 1886.
De Burgemeester van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
GOES, 1 Maart 1886.
Kenmerkend is zegt het Rott. Nbl. het
volgend bericht uit Goes, dat wij in een locaal blaadje
aantreffen
«Naar men verneemt zal de ziekenbarak op het
Stoofweitje onder Goes dezen zomer worden ingericht
tot tijdelijke bewaarplaats van krankzinnigen, slacht
offers van het spiritisme."
Het bliikt niet duidelijk wat het Rott. Nieuwsbl.
met het woord «kenmerkend" in dezen bedoelt. Maar
wij achten het noodig optemerken, dat hier nog niets
van krankzinnigen ten gevolge van het spiritisme is
vernomen. Wij kunnen dan ook verzekeren voor
zoover dit noodig mocht zijn dat van het oprichten
der ziekenbarak voor dat doel niet de minste sprake is.
De berichtgever schijnt buitendien niet eens te weten,
dat het Stoofweitje als zoodanig niet meer bestaat,
maar dat daarop tegenwoordig een aantal nieuwge
bouwde woningen staan
Het bericht is voorgekomen in de Zierikzeesche
Nieuwsbode en wij vermoeden, dat het daar per on
geluk uit de «gemengde berichten" is verdwaald. In
ieder geval is het even weinig waar als verschillende
berichten uit Goes, tegenwoordig ook aan andere bladen
gezonden, en melding makende van niets beteekenende
kleine ongevallen, die in het overspannen brein van
sommige berichtgevers een grooten omvang aannemen
en waardoor b. v. een jongejuffrouw, die lachend uit
eene ijsslede valt en er weder in stapt, gemetamorpho-
seerd wordt in eene ernstig bezeerde en bezwijmd naar
huis gedragen dame
't Is maar te hopen, dat de barak niet voor anderen
dan die zich met het spiritisme inlaten, behoeft te
worden opgericht.
Kolijusplaat. Een tachtigtal arbeiders, die men een
week of drie geleden aan de kade of op hoeken in
troepjes kon bezig zien met nietsdoen, thans druk
aan 't werk, om in de Oostelijke kuip de watergan
gen veel te verbeteren, rietgaten te vullen, doornen
te kappen, hoogten af te graven, kortom moerasgrond
in geregeld groenland te herscheppen, is een aardig
schouwspel, waarvoor het bestuur van den polder
Oud-Noordbeveland alle eer toekomt. Niet alleen dat
daaidoor omstreeks 40 gemeten woeste grond produc
tief gemaakt wordt, maar wat tal van gezinnen wor
den nu niet gebaat in hun vaak zoo bitteren strijd
om 't bestaan 1 Winkeliers en andere neringdoenden
kunnen 't dan ook Zaterdags goed bemerken, dat er
's weeks 300 gulden aan arbeidsloon uitbetaald
worlt. Dank zij het voor dit werk zoo gunstige weer
vorderen de werkzaamheden goed en zal 't werk, zoo
voortgaande, over een kleine veertien dagen klaar zijn.
Omtrent dien aangewonnen grond is op de laatst
gehouden poldervergadering besloten, het land dit jaar
nog aan den polder te houden en 't het volgende jaar te
verpachten. In diezelfde vergadering is nog niet al
gemeens stemmen besloten, den pachters van de Wes
telijke kuip hun verzoek om van nu af 's jaars 300
gulden minder pacht te betalen, in te willigen. Ver
leden jaar was hun verzoek om eene jaarlijksche pacht-
vermindering van 200 gulden afgewezen 1 Hun succes
deze maal is wel een treurig bewijs van den kwij
nenden toestand van den landbouw tegenwoordig.
Nleuwerkerk. Op de lijst van de bekroonden op de
tentoonstelling, uitgeschreven door de dorpsvereeniging
«Eendracht bindt" alhier, komen uit Zuid Beveland
voor de heer H. V e s t e r te Wolfertsdijk met een
getuigschrift voor aardappels en de heer D. J. V a n
der Have te Kapelle met een eerediploma voor
rood Brabantsch klaverzaad van het zand een eervolle
vermelding voor Keulsch zaad; getuigschriften voor
Maas- en Lucerazaad; een eervolle vermelding voor witte
klavereen dito voor bastaardklavereen getuigschrift
voor hopperupsklavereen eervolle vermelding voor
gedroogd warkruid kiemplaateen getuigschrift voor
40 gedroogde grassen en 33 gedroogde klavers, terwijl
hem bovendien nog een eerediploma werd uitgereikt
voor zijne inzending.
Men kan van deze tentoonstelling gerust zeggen,
dat zij gelukkig geslaagd is. (De catalogus telde 250
nummers.) De vereeniging toont, dat zij hare taak
ernstig opvat en dat zij kosten noch moeite spaart
om kennis te maken met de beste granen en zaden.
En bestuur èn inzenders hopen we, zullen op den in
geslagen weg voortgaan om zoodoende door «verge
lijking" te kunnen komen tot wat men beoogt. De
tentoonstelling trok tal van bezoekers. Als we eene
opmerking wenschten te maken, zoude het ziju dat de
localiteit veel te wenschen overliet wat de ruimte
betreft. A. s. Donderdag wordt het bekroonde geëx
poseerd in het «Huis van Nassau" te Zieriksee.
De schrikbarende toeneming van het aantal
krankzinnigen in ons land blijkt weder eene
ongegronde bewering te zijn. Aan een op
statistieke cijfers steunend betoog van de N. R. Ct.
dankt men deze geruststellende verzekering. Het blad
maakt opmerkzaam op de omstandigheid dat krank
zinnigengestichten geen ziekenhuizen zijn, welke de
lijders na korten tijd hersteld verlaten of waarin zij
sterven. Vele jaren lang worden de meesten in die
instellingen verpleegd en de toeneming der bevolking
ligt dus in den aard der zaakook bij niet-toeneming
der ziekte zelve, terwijl betere inzichten en toezicht
mede bijdraagt om in de gestichten personen te doen
opnemen, die men vroeger niet opzond.
Ter beoordeeling van het al of niet toenemen van
krankzinnigheid moet men daarom als maatstaf nemen
het getal jaarlijks opgenomenen en dan blijkt, dat in de
laatste vijf-en-twintig jaar dat cijfer nagenoeg in dezelfde
verhouding tot het bevolkingscijfer heeft gestaanhet
eene jaar wat booger, het andere wat lager, maar in
1884, het laatste waarvan het cijfer bekend is, zelfs
iets minder bedroeg2.6 op de 10,000 inwoners.
Wegens voldoende inteekening zal er een ge
denkpenning vervaardigd worden bij gelegenheid van
het 250jarig bestaan der Utrechtsche universiteit.
Het ontwerp van den penning is reeds gemaakt door
den heer C. J. Begeer. Zij geeft aan de eene zijde te
zien een vrouwenbeeld, de wetenschap en verlichting
voorstellende, met een brandenden fakkel in de rech
terhand en in de linkerhand een tafel, met de jaar
tallen 1636 en 1658. De tegenzijde bevat het wapen
der Academie. Het randschrift zal luiden«Lucet
non Urit"; «zij brandt maar schroeit niet."
Mr. H. Goeman Borgesius beantwoordde Donder
dagavond, in een te Sliedrecht gebonden voordracht,
de vraag: «wat is de groote oorzaak der malaise?"
aldus
«Niet de overproductie is de oorzaak, maar er is
gebrek aan koopers. En waarom zijn er geen koopers
Omdat er steeds veel te veel geofferd wordt aan den
drankduivel.
Spr. schetste de groote nadeelen, aan het gebruik
van sterkedrank verbonden. Hij bestreed de volksvoor-
oordeelen, dat sterkedrank warmte en kracht en op
wekking geefthij wekt op, maar geeft geen voedsel
hij verhoogt niet de levenskracht van het volk, maar
verzwakt die in hooge mate.
«Zoolang het gebruik niet sterk vermindert, bestaat
er geen kans dat de malaise spoedig zal verbeteren".
Ook De Werkmansbode (het orgaan van den
heer B. II. Heldt) is thans bekeerd tot het standpunt,
dat de regeling van het onderwijs aan de
gewone wet moet worden overgelaten. Onder voor
waarde echter dat tevens algemeen stemrecht wordt
ingevoerd. Zonder dat, zegt zij, in geen gevaldan
liever niets en afgewacht.
Van goeder hand verneemt het Ned. Amer.
Weekbl. dat een flinke boer in het Noordwesten van
Amerika aan den Directeur van de Weesinrichting te
Neêrbosch toezending van eenige weezen heeft
verzocht. Hij belooft aan ferme jongens van 13 a 14
jaren kost en inwoning en eenig zakgeld, voorts eene
ouderlijke verzorging en schoolgaan in den wintertijd.
Gedachte boer wenscht voor zich zelf twee jongens
doch vindt geen bezwaar om 10 of 20 in korten tijd
te plaatsen en dat getal tot 100 optevoeren. Belang
stellenden kunnen op franco aanvraag adres van den
farmer bekomen aan 't bureau van genoemd weekblad.
In het «Oosten" deelt de heer Van 't Linden-
hout mede, dat bij aan de uitnoodiging, om een c o 1 -
lectereis in Amerika te houden, hoopt te
voldoen. Tevens, en vooral, hoopt hij dan naar gelegen
heid uit te zien ter plaatsing van weesjongens, die
op Neerbosch handwerken hebben geleerd en wenschen
te emigreeren. In de eerste plaats zal de directeur die
zoeken voor timmerlieden, metselaars, letterzetters en
snelpersdrukkers.
Volgens het Bat. Nieuwsblad zou te Batavia
een depêche van den Minister van Koloniën ontvangen
zijn, waarbij het advies der Indische Regeering wordt
gevraagd omtrent het denkbeeld om de Staats
spoorwegen aan een particuliere maat
schap p ij over te doen.
Het stoomschip «Prinses Wilhelmina"
is 26 Februari te Suez aangekomen met gescheurde as,
gesleept door het Engelsche stoomschip «Castlebank".
De «Prinses Wilhelmina" zal te Suez repareeren.
De Minister van waterstaat enz. heeft beslist,
dat op een drukproef, als drukwerk per post
verzonden, mag geschreven worden«afdrukken
exemplaren".
De memorie van antwoord der regeering omtrent
het Z a 1 m t r a c t a a t is bij de Tweede Kame r in
gekomen. Het tractaat wordt door de regeerlug krachtig
verdedigd.
Het ontwerp tot vaststelling van het slot der
rekening van ontvangsten en uitgaven voor
Ned.-Indië over 1876 is thans in druk rondge
deeld. Het wijst een tekort aan van 7.859.181,22,
waarvoor echter beschikbaar zijn batige saldo's van
vorige jaren.
Koloniën.
Omtrent den moord, op den beer Swaving.te
Solo gepleegd, bevat de Telephoon de volgende belang
rijke bijzonderheden:
Eindelijk kan men eenigszins in de moordgeschie
denis van den heer O. E. Swaving doordringen. Zoo
als met zulk een zaak altijd het geval is, zijn dien
aangaande allerlei praatjes in omloop. Ziehier echter
hoe de vork in den steel zit.
De heer S. kwam te middernacht te huis en bleef
toen nog eenigen tijd met zijn vrouw praten, waarop
beiden zich te bed begaven.
Mevrouw S. stond ongeveer om drie uren op om
zich naar te begeven. Haar man sliep en van
die gelegenheid is door den moordenaar gebruik ge
maakt om zijn slag te slaan, en dien slag heeft hij
geslagen en wel op zulk eene wijze, dat S. onmiddel
lijk dood was. In dien tusschentijd kwam mevr., .w
S. vergezeld van een bediende, in huis terug en de
denr van haar slaapkamer gesloten vindende, begon
zij maling! maling! te roepen. Toen zij bij het lijk
van haar man kwam stortte zij geen traan.
Nu het treurigste van deze treurige geschiedenis.
De ass. res. heeft het allereerst de bedienden in
verhoor genomen en de vreemdsoortige en tegenstrijdige
verklaringen, die deze lieden aflegden, noopte ZEd.
mevrouw S. na de begrafenis ten residentie-kantore te
laten roepen. Wat daar verhandeld is weet men niet,
maar wel dat mevrouw S. onder geleide van deur
waarder Klein naar de centrale gevangenis alhier is
overgebracht geworden. Alleen is uitgelekt, dat een
koelie van Lodjie Woerong voor 10 a 25 den moord
op zich genomen had, die helaas volvoerd is geworden,
zonder dat de moordenaar het bloedgeld nog heeft
kunnen ontvangen.
Een bericht, oit Solo aan De locomotief geseind,
meldt, dat ook mevrouw Vogel, de moeder van mevr.
S., is opgezonden.
De vrouw van den verslagene, in verhoor genomen,
is, volgens nader bericht, in volle confessie.
Bij de huiszoeking ten huize van den verslagene ge
houden, zijn twee briesen gevonden geworden, de eene,
gericht aan zijn vrouw, waarin hij van haar afscheid
neemt en verklaart niet langer te kunnen leven, omdat
zij een door hem buiten echt verwekt kind niet als
het hare wilde aannemen; de andere gericht aan de
schoonmoeder, aan wie hij de zorgen voor dat kind
opdraagt. Beide brieven zien er verdacht uit.
Als een interessante bijdrage tot de kennis van den
Javaan en als een bewijs hoe weinig een menschen-
leven hem geldt, diene de mededueling dat een vierde
inlander, die niets met de zaak te maken had, a raison
van 23, zegge drie-en-twintig duiten, met de drie
schavuiten medeging, om naderhand te kamen getuigen
wie het grootste aandeel in den moord had gehad,
wien dus het grootste aandeel van het bloedgeld
toekwam.
Rechtszaken.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Vrijdag zijn o. a. veroordeeld:
B. M., 19 j., te Goes, wegens mishandeling tot 8
boeteJ. P De K., 20 j., te Goes, wegens beleedi-
ging van een beambte in functie tot 3 dagen cel;
P. De R., 17 j., te Goes, wegens diefstal tot 2 maan
den cel.
Vrijgesproken zijn:
J. L., 14 j. en P. V., 14 j., te Ierseke, wegens ver
breken van afsluiting.
Nog werd behand. Id de zaak van P. A. V., te Ka
pelle. beklaagd van diefstal van steenkolen. Het O. M.
eischte 3 maanden celde uitspraak is bepaald op a. s.
Vrijdag. Mr. Boudewijnse, voor den beklaagde als ver
dediger opgetreden, concludeerde tot vrijspraak.
- De Amh. Ct. meldt, dat het proces van mevrouw
Bulkley c. s. niet den 15en Maart e. k. door het Hof
te Arnhem zal worden behandeld, zooals onlangs door
dat blad werd gemeld.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen bij de cbr. ger. gemeente te Bolnes
(cl. Rotterdam) ds. J. A. Goedbloed, te Zieriksee.
Bedankt voor Harderwijk door ds. C. C. Schot
Cz., te Tolen.
De beer Houtzagers en de zes voorloopig ge
schorste kerkeraadsleden van Kootwijk zijn, evenals
Wij willen niet nalaten het Goescbe publiek
nog eens te herinneren aan de tooneelvoorstel-
ling van Woensdag 3 Maart a. s. Dan toch zal de
reeds geruimen tijd te voren aangekondigde opvoering
van Mejonkvrouw De la Seiglière, het bekende blij
spel van Sandeau, plaats hebben. Na de tallooze klucht
spelen van Von Moser, Schönthan enz., waarmede wij
in den laatsten tijd kennis maakten, achten wij het
gelukkig, dat de gunstig bekende vereeniging «de
vereeDigde Rotterdamsche tooneelisten" ons ditmaal
wil vergasten op een Fransch blijspel van goeden naam,
doch waarvan de inhoud geheel verschilt van de stof,
die de nieuwere Fransche tooneelschrijvers zoo gaarne
behandelen. Voegen wij hierbij nog, dat de beide heeren
Haspels en de heer Van Zuylen, benevens de dames
Cath. Beersmans en Vink in dit stuk optreden, dan
twijfelen wij niet of de aangekondigde voorstelling,
misschien wel de laatste in dit seizoen, zal een tal
rijk publiek lokken.
Van verschillende zijden komen mededeelingen
omtrent het in verhouding tot andere jaren groote
getal lotelingen, dat voor de lichting 1886 is ingeschre
ven. Niettemin ging het in deze en andere gemeenten niet
onrustiger toe dan anders en, wat Goes betreft, was
het Zaterdag met uitzondering van eene schermut
seling in de voorstad, betrekkelijk kalm. Zijn wij wel
onderricht dan is er van de gelegenheid door de Christ.
Jongelingsvereeniging alhier aangeboden door een niet
onaanzienlijk aantal lotelingen gebruik gemaakt en kan
zij deze proeve alg vrijwel geslaagd beschouwen.
Omtrent 's-Heer Abtskerke meldt men ons, dat deze
gemeente, zoolang de thans vigeerende wet op de
Nat. militie bestaat, dus dit jaar voor het eerst na 25
jaren, een genoegzaam aantal ingeschrevenen opleverde
om afzonderlijk te kunnen loten.
De Minister van Binn. Zaken heeft ƒ1000 toe
gezegd voor een nader onderzoek naar de schadelijke
werking der Limnoria lignorum in de zeewe
ringen te Wemeldinge en elders op onze kusten.
Met 15 Maart a. s. wordt verplaatst de Rijks-
veldw. 3e klasse H. P. Hendriks, van Dordrecht
naar Rilland-Bath.
Tot stationschef te Vlissingen (locaalstation) is
benoemd de heer H. Stevens, stationschef te
Moerdijk.
H. K. H. de Hertogin-weduwe van
Albany, zuster van H. M. de Koningin der Neder
landen, is Vrijdag uit Londen via Vlissingen te 's-Hage
aangekomen.
H. M. de Koningin was met gevolg aan het
station, waar eene hartelijke ontmoeting en verwel
koming tusschen de beide zusters plaats had.
De Hertogin-weduwe zou heden de residentie ver
laten, de reis aannemende naar Bentheim.
De Minister van Marine brengt ter kennis van
belanghebbenden dat sollicitanten voor de betrekking
van adjunct-verificateur van 'sRijks zee
instrumenten uiterlijk den 15n Maart a. s. hun
verzoekschrift om daarvoor in aanmerking te komen,
behooren in te zenden.
Aan the Times wordt uit 's-Hage gemeld, dat
men in regeeringskringen niets weet van het bericht,
dat onlangs in het N. v. d. D. voorkwam (zie ons no.
van 25 dezer), meldende dat de Britsche Regeering
met de Nederlandsche wenscht te onderhandelen over
afstand van grondgebied op Nieuw-
Guinea, ten westen der Fly-rivier.
Het bericht wordt voor geheel ongegrond gehouden.
De oud-wethouders en oud-raadsleden der g e-
meente Andel hebben opnieuw een zeer uitvoerig
adres aan de Tweede Kamer gericht, houdende bezwaren
tegen de herbenoeming van den burgemeester. Zij her
halen hun bij hun vorig adres gedaan verzoek om
zoodanige maatregelen te willen nemen, dat aan de
thans in de gemeente Andei plaats vindende «wet-
schennis" zoo spoedig mogelijk «en eind kome.
