1886. N°. 22.
Zaterdag 20 Februari.
73ste jaargang.
buiten werking getreden
GOESCHE
Da uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de priis slecbts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
Het op den 14 Februari 1886 aangekondigde verbod
van het met beladen voertuigen berijden der kunst
wegen in deze provincie ia ingevolge de door Gedepu
teerde Staten gemaakte bepaling,
met middernacht tusschen den 18en en den 19en
Februari 1886.
Goes, den 19 Februari 1886.
De Burgemeester van Goes,
J. O. DE WITT HAMER.
GORS, 10 Februari 1886.
Woensdagavond waren wij andermaal in de ge
legenheid de vlugheid en vaardigheid te bewonderen
der klokkenspelers, die onder directie van den
heer Duncan S. Miller eene reis door ons land maken
en zich overal met succes doen hooren. Het is schier
onbegrijpelijk hoe het mogelijk is zoo tal van muziek
stukken van den meest uiteenloopenden aard ten ge-
hoore te brengen met een zoo groot aantal bellen,
zonder zich een enkele maal te vergissen. Brengen
wij derhalve gaarne hulde aan het eigenaardig talent
der klokkenspelers en roemen wij de zuiverheid van
toon der klokken, toch valt niet te ontkennen, dat
zulk eene uitvoering weinig afwisseling aanbiedt. Het
is heel aardig om een paar nummers te hooren, doch
voor een geheelen avond voldoet zulk een concert
eigenlijk niet. Dit ligt ook in den aard der zaak.
Want hoe kunstig eene bespeling der klokken ook
moge zijn van kunstgenot kan toch moeielijk sprake
zijn. Vooral komt dit uit bij een nommer als de 6e
sonate van Mozart. De melodie liet niets te wenschen
over, de rhjtmus, voortdurend krachtig door den heer
Miller zelf aangegeven, was volkomen goed, de zuivere
klank der klokken deed het gehoor aangenaam aan,
maar toch het zijn nu eenmaal geen instrumenten
om eene sonate mede weer te geven. Beter voldoen
daarom die enkele nummers, waarin werkelijk het
geluid van klokken wordt nagebootst en daarom was
no.-14 van het programma iHet Westminster klokken
spel" van den heer Miller zelf, een van de best ge
slaagde stukken.
De zang der heeren voldeed minder, vermoedelijk
doordien sommigen hunner aan de dezer dagen alge
meen heerschende kwaalverkoudheid, lijdende waren,
waarom zij zieh dan ook na de pauze lieten veront
schuldigen. Ook werd nog eene proeve genomen met
de phonograaf, een instrument, dat volgens den secre
taris der commissie, die de klokkenspelers in Nederland
rondleidt, bestemd is om seene geheele omwenteling
is het menschelijk geslacht" te weeg te brengen. Wij
moeten echter verklaren van Maju en anderen verras
sender resultaten met dit werktuig te hebben gezien.
Yreeml was het inderdaad optemerken hoe het in
grooten getale opgekomen publiek voor een niet onbe
langrijk deel bestond uit personen, die anders nimmer
eene publieke vermakelijkheid bijwonen en waarover
zelfs velen hunner anders openlijk den staf breken,
't Is waar, de uitvoering der klokkenspelers geschiedt
met een liefdadig doel, maar %r worden hier ter stede
wel meer voorstellingen gegeven of lezingen gehou
den, aan de opbrengst waarvan eene gelijke bestem
ming wordt gegeven. Of men nu een concert bijwoont
van stadgenooten of van de klokkenspelers, zal toch
wel weinig verschil opleveren en, waarlijk alles wat
Woensdagavond ten gehoore werd gebracht, was nu
juist ook niet van zuiver puriteinschen aard, inzonder
heid niet die zangstukken, waarvan de tekst niet in
het programma stond vermeld. Wij weten niet of dit
met voordacht was geschied om het gevoel van velen
niet te kwetsen, maar wij nemen toch de vrijheid hier
even te releveeren, dat in het eerste zangnummer b. v.
bij herhaling voorkwam sOh she was a charming
maid" wat in het hollandsch nu eenmaal niet anders
beteekent dan»0zij was zoo'n aardig meisje".
Wij vinden daarin niets stuitends, maar stichtelijk
kunnen wij het toch ook niet noemen. Wanneer de
bestemming der gelden de vlag is, die hier de lading
dekt, dan mag die regel toch op zijn minst ook wel
in toepassing worden gebracht, wanneer stadgenooten
zich voor een goed doel beijveren om iets op het gebied
van kunst voorttebrengen.
Gisteren was het 25 jaar geleden dat dr. R. A.
Soetbrood Piceardt tot archivaris in deze ge
meente werd benoemd. Zeker is het weinigen bekend,
welk eene voor de geschiedenis gewichtige taak die
van een archivaris is. In den regel toch wordt slechts
zelden een kijkje genomen in den schat van oude ge
schriften, documenten, voorwerpen enz., die een stede
lijk archief uitmaken; maar die weinigen zullen dan
ook gaarne met ons erkennen, dat hij, die orde en
regeling weet te maken in den vaak chaotiscben toe
stand, waarin archieven worden aangetroffen; dat hij,
die den moed heeft al die oude stukken te doorbla
deren niet alleen, maar ze te lezen en er de geschied
kundige waarde van optesporen, een werk heeft ver
richt dat hem aanspraak geeft op den dank der ge
meente, welker geschiedenis door hem aan de vergetel
heid ontrukt en voor de nakomelingschap in duidelijk
licht gesteld wordt.
Een dergelijke arbeid is door dr. Piccardt ten op
zichte van ons stedelijk archief verricht en naar wij
vernemen mocht hij dezer dagen de laatste hand leggen
aan een werk, dal jaren van onderzoek en inspanning
vorderde. Door hem moet namelijk voltooid zijn de
catalogus van het oude archief, loopende tot 1813.
Het behoeft niet in het breede betoogd te worden
welk een gemak en nut deze catalogus opleveren zal
voor hen, die belang stellen in de geschiedenis der
stad Goes.
Wij brengen dr. Piccardt gaarne hulde voor den
arbeid, door hem ook op dat gebied in het belang der
gemeente verricht en drukken de hoop uit, dat het
hem, hoewel op hoogen leeftijd, naar zijn wensch, ver
gund moge zijn ook de voorgenomen catalogiseering
van het nieuwere gedeelte ten einde te brengen.
De 69e verjaardag van Z. M. onzen geëerbie-
digden Koning werd heden alhier op de gebrui
kelijke wijze gevierd door het uitsteken van vlaggen
uit veler woningen en eene inspectie van de schutterij,
terwijl voor deze gelegenheid het carrillon door den
heer Klein uit Middelburg op zeer verdienstelijke wijze
bespeeld werd.
Bij kon. besluit is pensioen verleend aan L.
Platteeuw, gewezen postbode van Wilhelminadorp
naar Goes, thans wonende te 's-Gravenhage, ten be
drage van 108 'sjaars.
De Staatscourant van 18 dezer behelst de sta
tuten der naamlooze vennootschap^Maatschappij
voor Oesterteelt te Zieriksee", te Zieriksee.
Rilland-Bath. In de Woensdagmiddag gehouden
landbouwvergadering werden zes nieuwe
leden aangenomen, zoodat het ledental tot 24 geklom
men is. Wel een bewijs van sympathie voor deze
jeugdige vereeniging.
Na eene lezing over het braakstelsel, die nog al
veel discussie uitlokte, werd besloten, dat vanwege
deze vereeniging, op een nader te bepalen dag in de
maand Juni, een ploegwedstrijd zal gehouden worden
in het goed- en netploegen, met daaraan verbonden
prijzen.
ïerseke. Woensdagavond werd de eerste algemeene
vergadering van het nieuw opgerichte Departement
ïerseke der Maatschappij t. N. v. 't A. gehouden.
De voorzitter drukte in zijne openingsrede den wensch
uit, dat het departement steeds het ideaal des stichters
snuttig te zijn voor het volk" voor oogen zou houden
en nastreven. Er viel in ïerseke in dit opzicht ook
nog genoeg te doen, en oro daarin geholpen te worden
had men zich bij de Maatschappij aangesloten. Eenige
bijdragen, een zangstuk en eenige muziekstukken maak
ten voorts den avond voor de dames en leden recht
aangenaam. Van de uitnoodiging tot bijwoning dezer
inwijdingsvergadering, aan de naburige departementen
gezonden, hadden alleen een drietal heeren uit Krui-
ninge gebruik gemaakt, welke bij monde van den bur
gemeester Dominieus hun dank voor die uitnoodiging
uitspraken en het nieuwe departement een hoogen
bloei toewensehten.
Het departement telt reeds een dertigtal leden.
Kolijnsplaat. In de nutsvergadering van
Woensdag II. trad de heer J. Z. Risch van Koi tgene
voor de talrijk opgekomen leden als spreker op met
een onderwerp getiteld: «Een wandeling op St. Nico-
laasavond." Óp die wandeling, klaarblijkelijk in eene
academiestad, voerde de spreker zijne hoorders zoo
wel te midden van het gewoel der flaneerende menigte
als onder de levenslustige studenten, in de woningen
der rijken en burgers, maar ook in het kluisje der
armen. Wat de goede Sint in sp:jt van de vaak
voor kinderen zoo afgrijslijke vermomming, die de
spreker niet naliet duchtig te geeselen voor kin
deren, hetzij rijk of arm, voori de ouders, voor ver
loofden, ja dikwerf voor onden van dagen was, liet
spreker niet na in verschillende staaltjes te doen nit-
komen. Met genoegen volgde zijn aandachtig gehoor
den spreker op zijne verschillende uitstapjes, die veel
te denken en te leeren gaven.
Daarna droeg mejuffrouw Van Heuven het gedicht
sEene redding" van mr. A. Bogaers en mejuffrouw
Van Hekke »De zieke knaap" van Fr. Weisman
voor, terwijl de heer J. Sturm van Kats ten slotte
het komische gedicht getiteld: Lot j es keuze", vrij
naar Heil bewerkt, nog ten beste gaf.
Eenige dagen geleden begaven zich te Kolijns
plaat een paar oppassende personen naar m r. L. A.
B y b a u, burgemeester dier gemeente, teneinde werk
te bekomen. De nood drong hen daartoe, wijl ze liever
werken wilden voor hun groote gezinnen dan te be
delen. De burgemeester in waarheid een burger
vader stelde terstond een som beschikbaar ter
uitdeeling van brood; doch niet alleen dit, hij stelde
ook pogingen in 't werk om, wijl er wel meer zulke
behoeftigen zouden zijn, werk te verschaffen, waarin
hij zóó slaagde, dat er weldra een kleine 50 aan
het werk konden gaan. (D.)
Vermoedelijk staat hiermee in verband het volgende
door ons ontvangen bericht
Wegens het gebrek aan werk, steeds meer nijpende
naarmate de dagen lengen, heeft het bestuur van den
polder Oud-Noord-Beveland besloten, nu heel wat werk
te doen verrichten, ten einde eene belangrijke grond
verbetering en grondaanwinst in de Oostelijke kuip
te verkrijgen. Maandag 11. zijn de werkzaamheden
aangevangen en thans werken er tusscben de 60 en
70 arbeiders aan. Overbodig te zeggen, dat zulks
eene verstandige liefdadigheid is
De rederijkerskamer «Voorwaarts" alhier wil mede
doen wat zij vermag om hulp te verschaffen waar
het noodig is. Daarom heeft zij het plan gevormd
geheel ten voordeele der armen in deze gemeente
binnenkort een voorstelling te geven. Lijsten ter in-
teekening zullen vooraf circuleeren.
Tot adjunct-commies bij het polderbestuur van
Walcheren is benoemd de heer J. P e 11 e Wz. (M. Ct.)
Mr. II. Ph DeKanter heeft in eene ver
gadering der Debating Society" te Hellevoetsluis deze
merkwaardige stelling verdedigd: «Het nut, door de
Liberale Unie gesticht, bestaat uitsluitend hierin, dat
zij het gebrek aan unie onder de liberalen duidelijk
heeft aan het licht gebracht." Spreker kritiseerde sterk
het optreden der Unie en beweerde, dat nu zij het
eenige nut heeft gesticht, dat zij stichten kon, te
weten het aantoonen dat er geen unie is, zij zich zelf
maar begraven moest. De liberale partij weet nu wat
haar ontbreekt, een man die haar leidt. »Ik wijs u
aldus eindigde spreker op een man uit het anti-
vevolutionnaire kamp, dr. A. Kuyper, die door begin
selvastheid eene gansche partij in het leven riep op
mr. Thorbecke, die ook zegevierde na jarenlangen
strijd. Ik zou de liberale partij willen adviseeren dat
voorbeeld te volgeneerst minderheid te zijn en voor
beginselen te strijden. De man zal eenmaal komen,
die, aan het hoofd eener hem vertrouwende meerder
heid, ons leidt tot meer ontwikkeling. Hij zal staan,
strijden, vallen, strijden, om eindelijk meester te zijn
van den toestand. Alleen beginselmatig handelen kan
tot eene waarachtige oplossing leiden van de thans
bestaande verwarring, kan ons verlossen van hetgeen
thans de vloek is van onze zoogenaamde liberale partij
tweeslachtigheid en innerlijke onwaarheid."
In eene vergadering der Vrijzinnige Kiesver-
eeniging te Haarlem heeft de heer Jb. Duyvis
medegedeeld, dat hij zich dezen zomer niet weder
verkiesbaar zou stellen voor de Tweede Kamer.
Een ernstig woord wordt uit den Haag gericht
aan de Zwolsche Courant. De schrijver vestigt de
aandacht op den tegenwoordigen staatkundigen toe
stand en de noodzakelijkheid der grondwetsher
ziening, teneinde hervormingen tot stand te brengen
en vervolgt dan
En toch zegt bijna iedereen van de Grondwetsher
ziening zal niets komen. Waarom niet Om onze
ellendige verdeeldheid. Allen roepen om herziening,
maar als het er op aankomt door wederzijdsche offer
vaardigheid haar mogelijk te maken, dan is men doof
aan dit oor.
Wanneer de leiders der staatkundige partijen ieder
voor zich verplicht zijn, of wel zich verplicht achten
geen tittel of jota van hunne eischen te laten vallen,
moet men den blik ergens anders heenslaan. En wie
is het dan dien men zoekt? Hem, die boven de par
tijen zetelt, den Koning. Zou hij door zijn invloed
niet kunnen bewerken wat niemand anders vermag
Riep de Koning de hoofden van alle partijen te
zamen, de mannen der Regeering en de hoofdmannen
van alle groote staatkundige afdeelingen, sprak hij
een mannelijk en waardig woord tot hen, bezwoer
hij hen om toch oogen te hebben voor de teekenen
des tijds, voor de nooden des volks, voor de dreigende
gevaren, waarin het vrije Nederland zou kunnen on
dergaan, zou men dan doof blijven voor die stem
Heeft Leopold II van België in ernstige dagen ook
niet de hoofden der oppositie tot zich geroepen en
tot hen gezegd, dat ook zij in oogenblikken van crisis
in zekeren zin tot de Regeering behooren En maakte
die taal toen geen indruk
Wie onzer staatkundige leiders zou de verantwoor
delijkheid aandurven om door zijn drijven de staat
kundige hervorming onmogelijk te maken? Dien man
zou ik niet aanraden, om zich te midden van het
onaandoenlijke Nederlandsche volk te begeven. Want
dan, als Oranje een dei gelijken stap deed (een stap
volkomen in harmonie met de vorstelijke constitutio-
neele plichten, maar een stap die tevens getuigen zou
van 's Konings zorg voor 's lands toekomst), dan zou
Neer land's volk ongetwijfeld niet koud en onbewogen
blijven.
Het zou een schoon oogonblik in het leven van
Willem III zijn, als doar zulk een daid de tweelracht
tot zwijgen werd gebracht, de eendracht herleefde.
Het zou een daad zijn, die schier overal in het land
een uitnemenden indruk zou maken. En niet slechts
hier in Nederland, maar ook in onze overzeesche ge
westen, waar het moederland door het gehaspel van
maehtelooze partijen op gevaarvolle wijze in minach
ting komt. En niet slechts daar, maar ook het huiten-
land zou 't opmerken, dat Oranje nog steeds in staat
is een snaar bij onze natie te doen trillen, die een
even krachtigen als zuiveren toon geeft!"
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen te Schore de heer W. Van Esveld, cand.
te Nijkerk.
Weineldinge. Zondag nam onze geliefde leeraar, de
heer C. J. L. Ruijsch Van Dugteren, bij zijn vertrek
naar Nieuw-Vennep een hartelijk en ernstig afscheid
van deze gemeente, sprekende naar aanleiding van
1 Johannis 2 vers 18 eerste gedeelte. Namens den
kerkeraad werd hem staande Psalm 127 vers 4 toe
gezongen. Een groote schare woonde deze plechtig
heid bij.
Benoemd tot hoofd der school te Arnemuiden
dhr. W. C. Van de Ree, te Middelburg.
Uit de beschikking, door den Minister van Bin
nen]. Zaken genomen op het adres van den Kerkeraad
van Beesd, in zake de schoolquaestie aldaar, blijkt,
dat alle feiten, door den Kerkeraad opgenoemd, ten
volle waarheid zijn bevonden.
De Minister keurt de wijzigingen af, door den hoofd
onderwijzer Mieras in versjes aangebracht, om hieruit
den naam van God en Schepper te verwijderen, maar
vindt geen termen om op dien onderwijzer art. 33,
3e lid, toe te passen, dewijl alles op school gebeurd
is zonder medeweten der scholieren. Op de vraag, of
een man, die aan geen God gelooft, onderwijzer mag
zijn aan een openbare school, bewaart de Minister
het zwijgen.
Rechtszaken.
De zaak Bulkley zal, naar de Arnh. Ct. ver
neemt, 15 Maart e. k. voor het gerechtshof te Arnhem
in behandeling komen.
Ter verduidelijking van het bericht onder de
rubriek «laatste en telegrafische" in ons vorig no.,
diene, dat de in de zaak van den gefailleerden Bannet
gevoerde pleidooien liepen over den eisch van M. E.
Wolff te Harderwijk om op de lijst van crediteuren
in den faillieten boedel te worden gebracht voor een
bedrag van f 7000, welke eisch door eene schuld
bekentenis met hypotheekstelling wordt gestaafd.
Tegen dezen eisch werd door mr. J. G. De Witt
Hamer, optredende voor de Coöperatieve voorschot-
vereeniging, opgekomen. In een uitvoerig pleidooi
noemde pleiter een viertal vermoedens, dat in dezen
kwade trouw was gepleegd
lo. ontbreken de bewijzen dat in 1879'81 door
Wolff aan Bannet successievelijk 7000 zou zijn
geleend
2o. verkeerde de geldschieter te dier tijde in be
hoeftige omstandigheden
3o. is kwade trouw te vermoeden uit het tijdstip,
waarop de schuldverklaring werd afgelegd
4o. is dat ook af te leiden uit de omstandigheid,
dat de akte van hypotheekstelling niet te Goes maar
te Harderwijk werd gepasseerd.
Mr. F. N. Van der Bilt bestreed uitvoerig deze
vermoedens en hield de rechtsgeldigheid van Wolffs
eisch vol. Het O. M. zal over 14 dagen conclusie
nemen.
Gemengde Berichten.
Deze week kreeg een driejarig meisje te Hoede-
kenskerke een ketel kokend water over de voetjes,
waardoor ernstige kwetsuren werden aangebracht. Spoe
dige hulp behoedde het kind voor meerdere wonden.
ïerseke. De ruimere lokalen van het vergroote hotel
van den heer Ilai thoorn komen ïerseke reeds te stade.
In een ervan heeft het Departement ïerseke der
Maatschappij tot N. v. 't A. een geschikte vergaderzaal
gevonden, terwijl een paar gezelschappen uit Kortgene
daardoor in de gelegenheid gesteld zijn aan ïerseke
een aangenamen avond te bezorgen. Het zijn de Rede-
rijkersvereeniging «Stroven naar Ontwikkeling" en het
Fanfarengezelschap «Eendracht maakt Macht", die
Zaterdagavond 20 Febr. in de bovenzaal van den heer
Harthoorn een paar tooneelstukken (De mislukte Erfenis
en Het derde Hnis links) en een viertal muziekstukken
tegen betaling van 75 of 40 cent' voor het publiek
zullen uitvoeren.
Dat zal wel de eerste maal zijn dat ïerseke op zijn
grondgebied comedie (in den eigenlijken zin des woords
althans) ziet spelen. Zoo beleven wij hier elk oogenblik
wat nieuws, alles ten gevolge van de uitbreiding der
gemunte.