1886. N°. 17.
Dinsdag 9 Februari.
73ste jaargang.
Inschrijven van Leerlingen
Bij dit noniraei''behoort een bijvoegsel.
vrijwilligers bij de Nat. Militie
eene Bakker ij
Struikelblokken
-CzfCïsCSsCSsG*»-
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct, met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich' voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Zij, die genegen zijn om als
voor deze gemeente op te treden, kunnen zich daartoe
in den loop dezer maand op eiken werkdag tusschen
des voormiddags 9 en des namiddags 2 uren ter ge
meentesecretarie aangeven, wordende door het gemeen
tebestuur f 25 als premie voor ieder man uitgeloofd,
welke premie dadelijk, na de goedkeuring door den
militieraad, kan worden ontvangen.
De belanghebbenden worden voorts opmerkzaam
gemaakt dat zij, die zich als vrijwilliger aanmelden,
behooren te zijn ongehuwd of weduwnaar zonder
kinderen, ingezetene, lichamelijk voor den dienst
geschikt, ten minste 1.56 meter lang, tusschen 19 en
35 jaren oud, terwijl alleenlijk vroeger gediend heb
benden tot het volbrengen van hun 40ste jaar kunnen
worden toegelaten. Zij moeten voorts tot op het tijd
stip der optreding aan de militie voldaan hebben en
een goed zedelijk gedrag hebben geleid, terwijl de
ingeschrevenen voor de militie alleen worden toege
laten voor die gemeente, in welke zij ingeschreven
zijn, tenware zij geene verplichtingen ten aanzien der
militie meer te vervullen hebben.
De door de vrijwilligers over te leggen stukken zijn
lo. een getuigschrift van den burgemeester der woon
plaats, tot afgifte waarvan ter secretarie alhier
zal worden gevaceerd op Donderdag den 18 dezer,
des namiddags te éen uur
2o. het bewijs van aan de verplichtingen ten aanzien
der militie voldaan te hebben;
3o. voor gediend hebbende personenhet bewijs van
ontslag en het getuigschrift van goed gedrag,
afgegeven door den bevelhebber van het korps,
bij 't welk zij laatst gediend hebben, en
4o. voor mindeijarigeneen bewijs van toestemming
van hun vader of voogd
Goes, den 6 Februari 1886.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J, G. DB WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Door JACOB SLAGER te Kloetinge is een verzoek
ingediend, om in het perceel wijk A no. 31 aan de
Vlasmarkt alhier
te mogen inrichten, welk verzoek met de bijlage ter
Secretarie voor een ieder ter inzage zal liggen, terwijl
eventuëele bezwaren tegen de inwilliging kunnen wor
den ingebracht op Zaterdag den 20 Februari, des namid
dags te 1 uur.
Goes, den 6 Februari 1886.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DB WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Van Dinsdag 9 tot en met Woensdag 17 Februari a. s.
zal ter secretarie gelegenheid gegeven worden tot
het doen
voor de bewaarklasse van school A. en de bewaarschool
voor on- en minvermogenden.
Goes, den 6 Februari 1886.
Burgemeester en Wethouders van Goes.
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
hartman.
i———BfamrrTTiaa^ig^aga——san—
De Regeering heeft hare nadere somwerking" van
het voorstel tot herziening van de grondwet betrek
kelijk het kiesrecht ingediend. De berg heeft weder
eene muis gebaardMen had reden te verwachten
dat de heer Heemskerk, nadat hij in de Tweede Ka
mer uitdrukkelijk verklaard had het met de heeren
Gleichman en Van Houten eens te zijn, dat het kies
recht onder het bereik van den tgezeten werkman"
moest komen, door eene totale herziening van het
voorstel daartoe den weg zou hebben gebaand.
't Heeft er zeer weinig van. In hoofdzaak blijft de
Regeering aan haar huurwaarde-census van f36 tot
f250 vasthouden. Afgescheiden van de bezwaren tegen
het stelsel, zal in de groote steden de werkman, de
gezeten werkman, de man dus die een flink werkloon
geregeld verdient, zeer zeker niet tot de kiesgerechtig
den behooren.
De Regeering denkt er wel anders over, maar dan
moet men ook de overtuiging hebben, dat vin groote
gemeenten vele personen, die met hunnen handenarbeid
den kost verdienen, f 4,50 of f 5 per week verwonen"
zooals de Regeering in hare toelichting schrijft.
Nu bedraagt in de grootste gemeenten het hoogste
weekloon 16 tot 20. Doch een werkman, die ƒ16
a 20 geregeld verdient, behoort tot de uitzonderingen,
en al was dit niet zoo, dezulken verwonen in geen
geval ƒ4,50 a ƒ5 per week, wel ƒ2 25 a 3, hooger
niet. Wij zijn het dan ook volmaakt eens met de
Werkmansbode, dat dit -voorstel ons geen stap verder
brengt, en bovendien berust op geheel onjuiste gegevens.
Thans ontbreekt er nog slechts aan dat de geruch
ten bewaarheid worden en de heer Heemskerk nög
eens met eene nieuwe lezing van artikel 194 voorden
dag komt!
De tijd begint evenwel tot spoed te dringen. Willen
de Staten-Generaal die grondwetsherziening behandelen
zooals het behoort, dan dienen zij in Maart de ontwer
pen in openbaar debat te kunnen brengen. Is er dus
iets waar van het gerucht van eene nadere voordracht
omtrent art. 194, dan dient zij met eenigen spoed te
komen. Er zijn bovendien nog andere zaken die de
Staten Generaal niet langer kunnen laten liggen. De re
geling van het gevangeniswezen moet afgedaan worden.
De tractaten met Duitschland moeten tot eene beslis
sing worden gebracht. Dit zijn slechts een paar punten.
Maar er blijkt uit hoeveel werk er voor ons parlement
is, wanneer de herziening van de grondwet daarbij komt.
Over deze laatste valt natuurlijk veel te gissen, maar
hoe haar loop ook zij, in elk geval zal zij in onze
staatkundige geschiedenis een belangrijk oogenblik vor
men. In de wenschelijkheid of niet wenschelijkheid
van de goedkeuring der regeeringsvoorstellen behoeven
wij ons op dit oogenblik niet te verdiepen.
Maar éen van tweeën moet gebeurenbij eerste
lezing keuren de Tweede en Eerste Kamer de voor
stellen goed en de Kamers worden ontbonden. Zij
keuren ze niet goed en het Ministerie treedt af.
Het vrij algemeen geloof dat op art. 194 der Grond
wet hare herziening zou afstuiten, waarvoor dr. Sehaep-
man zijn eerewoord heeft verpand, zou ondanks die
verpanding wel eens een verkeerd geloof kunnen
blijken.
Maar er is een ander bezwaar, dat vreemd genoeg
door de Regeering niet is geteld, hoewel zij al het
gewicht er van kent.
Dit bezwaar is de bepaling van artikel 197 der
tegenwoordige Grondwet, dat voor de goedkeuring van
veranderingen door de nieuwe Kamers twee derden der
uitgebrachte stemmen eischt.
Wij zullen een voorbeeld nemen, wi der aan het
kiesrecht ontleend. Stel dat in eerste lezing het huur-
waarde-censusstelsel wordt goedgekeurd. Vele liberalen
kunnen zich met het stelsel om in de Grondwet de
regeling van het kiesrecht in bijzonderheden te om
schrijven, niet vereenigen.
Wat zal men dan bij de verkiezing der nieuwe
Kamer zien gebeuren? Dat vele liberalen hunne stem
geven aan de onverzoenlijken, evenals zij die, alleen
onder de voorwaarde van omverwerping van het on
derwijs, de Grondwet willen helpen herzien. Ar.deren
weder zullen liever tijdelijk eene claricale meerderheid
in de Staten-Generaal dulden dan de bepaling van
art. 197 handhaven, welke feitelijk in de handen der
minderheid de beslissing legt.
De Regeering kon dit weten, daar de heer Heems
kerk zelf in zijn Praktijk der Grondwet het onhoud
bare van art. 197 in het licht heeft gesteld. Waarom
stelt de Regeering dan niet voor om deze b paling
te wijzigen Mén zou oppervlakkig zeggenom het
beweren van hen te bevestigen, die meenen dat het
aan de orde stellen van grondwetsherziening voor den
minister Heemskerk geen doel maar middel was: het
middel om zich eenige jaren staande te houden.
Als, gelijk de Staatscommissie voorstelt, de nieuwe
Staten-Generaal bij gewone meerderhe;d van stammen
beslissen of, zooals in de Vragen des Tijds door mr.
Van Gilse wordt voorgesteld, eene voor de tweede
lezing gekozen grondwetskamer hij meerderheid beslist,
dan zou niet alleen een gewichtig bezwaar zijn weg
genomen, maar, en dit is wel eene groote aanbeveling
ervan, het zou allen partijen ten goede komen.
Voor elke staatkundige partij, welke een bepaald
stelsel in de Grondwet wil doen zegevieren, is art. 197
een blok aan het been. De Staten-Generaal zullen dus
dit blok hebben weg te nemen, nu de Regeering het
niet wil.
GOES, 8 Februari 1886.
Door de commissie, benoemd in de bekende ver
gadering van gasverbruikers, is op den door
haar verzonden brief (zie ons no van Dinsdag 26
Januari jl.) van de directie der gasmaatschappij te
's Hage het volgende antwoord ontvangen
's-Gravenhage 5 Februari 1886.
Aan de commissie ad hoe
benoemd door de vergadering van Gasverbruikers
van 26 Januari 1886 te Goes.
Mijne Heeren.
Wij ontvingen uwe geëerde missive van 30 p'°, en
hebben de eer u mede te deelen dat a. s. Maandag
8 Februari een nieuw bestuur onzer maatschappij zal
worden benoemd.
Uwe missive zal dus in handen gesteld worden van
het nieuw optredende bestuur, hetwelk daarover zal
hebben te oordeelen en te beslissen.
Wij zullen ons dus onthouden van eene beantwoording
van uw schrijven, doch meenen niet onvermeld te mogen
laten dat wij aan niemand het recht toekennen om
ons de wet te stellen ter zake van door ons toegestane
of nog te verleenen kortingen. Het bestuur onzer maat
schappij is dienaangaande aan niemand verantwoording
schuldig.
Wij gelooven dat u tegen 15 Februari antwoord
zult kunnen hebben van het nieuwe bestuur, en ver
blijven inmiddels, hoogachtend
Namens het Bestuur
VAN PREHN.
Adm. th.
De leden der afdeeling Goes van den Neder-
landschen Vrouwenbond tot verhooging
van zedelijk bewustzijn zijn tegen a. s. Woensdag,
's avonds half acht uur, ten huize van ds. Laan alhier
uitgenoodigd tot bijwoning eener voordracht, te houden
door freule A. Van Hogendorp van 's-Gravenhage.
Hoedekenskerke. Onze haven zal weldra eene
flinke verbetering ondergaan. De losplaats, voor eenige
jaren door vernieuwing van het onderliggend rijswerk
veel veiheterd, lijdt aan voortdurende verzakking;
waarlijk geen wonder, wanneer men bedenkt, dat hier
in het najaar eene groote bedrijvigheid wordt waar
genomen in het vervoer der suikerpenen, terwijl in
het voorjaar zware boomen worden aangevoerd. Thans
heeft de gemeenteraad besloten de geheele losplaats
op te breken en door eene van steviger soort te ver
vangen, waardoor verzakking onmogelijk zal zijn.
Aangesteld tot rijksveldwachter 3e kl. C.
Weststrate, gepasporteerd maréchaussée, thans
agent van politie te Zieriksee (standplaats Amsterdam).
Voor het opengevallen ontvangkantoor
der dir. belastingen te Tolen zullen sollici
tanten zich nog tot 15 Febr. bij het Departement
van Financiën kunnen aanmelden.
Naar de Amst. verneemt, is de Nederlandsche
concessie voor den stoomtramweg BreskensMal
dog hem, die aanvankelijk voor 30 jaren was ge
geven, thans tot 50 jaren uitgebreid.
Uit den Haag wordt aan de N. R. Ct. mede
gedeeld, dat werkelijk bij onze Regeering in overwe
ging zijn plannen tot converteering van onze
2%, 3 en 4 percents schuldbrieven in
een 3% percent-fonds, met de bedoeling om aldus
eene aanzienlijke som aan rente te besparen. Indien
deze overwegingen mochten leiden tot de indiening
van eett bepaald plan aan de Staten-Generaal zou
zegt men het voornemen bestaan vrijheid te geven
tot aflossing van de tegenwoordige Certificaten Werkl.
Schuld, indien de houders dit mochten verkiezen.
De St. Ct. bevat een Kon. besluit van 28 Jan.
jl., bepalende, dat voorloopig buiten uitvoering zullen
blijven al. 2 van art. 1 van het Kon. besluit van 19
Sept. 1867 (Stbl. no. 100) en de Kon. besluiten val
4 Aug. en 7 Sept. 1885 (Stbl. dos. 172 en 179),
betreffende S c h u 11 e r ij e n.
Mitsdien blijven de bestaande dienstdoende en rus
tende schutterijen voorshands op den tegenwoordigen
vort.
Naar aanleiding van een gerucht dat men te
Amsterdam van den kerkelijken strijd een b 1 ij s p e 1
zou maken, vraagt het Doet. Weekbl., of zulk een
stuk tot volksveredeling moet medewerken
Dit is zeer te betwijfelen zegt de Arnh. Ct.
maar nog twijfelachtiger is het of die strijd zelf tot
volksveredeling medewerkt. Wij gelooven zelfs, dat zulk
een kome liestukje oneindig minder kwaad zou doen
dan hetgeen in werkelijkheid gebeurd is.
Naar gemeld wordt, heeft jhr. Siccama
van den Koning de vereerende opdracht ontvangen,
om Z. M. van advies te dienen op een plan tot het
maken van een kanaal van Scheveningen
naar VI aardingen, teneinde het Westland met
Scheveningen eene goede watergemeenschap te bezorgen.
De heer Siccama heeft zich dadelijk reeds onledig
gehouden met het doen van opmetingen te Schipluiden.
Sedert het inwerkingtreden der R ij k s p o s t-
spaarbank is er nooit in eenige maand zooveel
ingelegd als gedurende Januari jl. Niettegenstaande
er, in totaal, een belangrijke som i9 terugbetaald (ver
moedelijk wel 3% ton), bleef er nog een saldo over
van circa 290,000.
Deze welsprekende cijfers toonen op overtuigende
wijze aan, dat de Rijksinstelling van algemeen nut,
die in 1881 in werking trad, in voortdurend toene
mende mate sympathie verwerft bij het Nederlandsche
volk.
Donderdag jl. had op den huize rVeldwijk" bij
Ermelo de opening plaats van het gesticht tot
Christel ij ke verzorging van krankzin
nigen en zenuwlijders in Nederland.
Door den heer Van Genk, R.-K., pastoor te
Oostburg, is een gesticht van weldadigheid gebouwd,
waarin niet alleen Katholieken, maar ook personen
van andere godsdiensten zullen worden opgenomen.
(O)
Dezer dagen ontving de Vereeniging voor
lijkverbranding wederom eene vrijwillige gift
voor het vFonds voor Lijkovens", thans van 300,
van den heer Joh. C. Zimmerman, te Amsterdam.
Het Fonds bezat reeds 19,300 nominaal 2% pet.
nationale werkelijke schuld uitmakende tot den tegen
woordigen beurskoers (71 pet.) en met inbegrip van
voormelde gift een reëel bedrag van ruim 14,000.
Naar aanleiding van de Atjeh-rede van den
heer Verstege in de Kiesvereeniging vBurger
plicht" te Amsterdam schrijft de Indépendance Beige
de volgende krasse regelen »De schildering kan donker
schijnen, doch, zoo er al overdrijving is, is het moeilijk
te zeggen tot hoever zij gaat. Men is in den vreemde
geenszins op de hoogte van de intriges der Neder
landsche koloniale politiek alles wat men weet, is
dat het beginsel dier politiek luidtOte toi de la que
je m'y mette. En den man die, aan het hoofd der
Regeering staande, genoeg vaderlandsliefde bezit, om
niet te zijnen bate en ten bate zijner vrienden te streven
naar de macht die de koloDiën bestuurtdien man
schijnen onze naburen nog niet te hebben gevonden".
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Kapelle. De kerkeraad der Hervormde gemeente
alhier besloot geen adhaesie te verleenen aan de cir
culaire van ds. Hoedemaker.
Hoedekenskerke. Mej. P. G. Beneker, onderwijzeres
in de handwerken aan de openbare school alhier, heeft
tegen 1 April a. s. eervol ontslag aangevraagd.
De bijzondere kerkeraad van Middelburg besloot
instemming te betuigen met het adres aan de Synode
uit de classis Snoek.
Nog werd, onder protest van 6 leden, met een meer
derheid van 11 stemmen besloten om een adres van
sympathie te zenden aan de geschorste kerkeraadsleden
te Amsterdam.
Naar wij vernemen heeft de kerkeraad van Koot
wijk op den 2den Februari jl. zich onttrokken aan de
Synodale besturen, en volgens art. 1 van de wet van
1853 bericht aan den Koning ingezonden van de kerken
orde, waaraan de kerk van Kootwijk zich voortaan
bouden zal. (Standaard.)
Het provinciaal kerkbestuur van Gelderland zcu
heden de kerkelijke quaestie van Kootwijk (gem. Bar-
neveld) behandelen.
Gedurende het jaar 1885 zijn bij de Ned. Ilerv.
kerk 16 dienstdoende predikanten overleden, 26 zijn
emeritus geworden of ontslagen, terwijl 31 candidaten
zijn aangekomen, tegen 43 in 1884.
De Minister van binnen], zaken heeft afwij
zend beschikt op het verzoekschrift van den kerke
raad der Nederd. Herv. gemeente te Beesd, zich be
klagende dat M. M i e r a s, hoofd der openbare lagere
school in die gemeente, in strijd met het voorschrift
van art. 33, 2e lid, der wet op het lager onderwijs,
propaganda maakt voor zijn ongeloof aan het bestuur
van God, met verzoek maatregelen te nemen, waardoor
hem dit in het vervolg worde belet.
Door den gemeenteraad van Zieriksee is de heer
F. P. Visser, tengevolge van het door hem afgelegd
examen, definitief benoemd tot leeraar in de Fransche
taal- en letterkunde aan de H. B. S. aldaar. Op het
verzoek van den heer W. C. SeylJ, leeraar aan die
zelfde school, om verlenging te bekomen van den hem
gestelden termijn voor het verkrijgen der volledige be
voegdheid tot het geven van onderwijs in de NeJ. taal,
werd afwijzend beschikt, omdat de gezondheidstoestand
van adressant niet toelaat zijn geheele leertaak te
vervullen. Zijn onderwijs zal zich nu bepalen tot de
aardrijkskunde en zijn gewoon onderwijs aan de burger
avondschool, op eene jaarwedde van 900, terwijl
een ander zal worden belast met het onderwijs in de
Ned. taal tegen een sa'aris van ƒ1400.
r T1TTITT TTT^~ *1"""I" r' III HU I I—'II |I|| III
Kunst, Wetenschap en Letteren,
Het zal onzen lezers zeker genoegen doen te
vernemen, dat de heer Tourniaire zeer in beterschap
vooruitgaat en dat er gegronde hoop bestaat, dat hij
binnen een betrekkelijk kort tijdsverloop in de maat
schappij zal kunnen terugkeeren. (Port.)
De heer en mevi. Róssing zijn officieus aan
gezocht te Londen voordrachten te komen bouden.
Landbouw en Veeteelt.
In de Zaterdag te Rozendaal gehouden vergade
ring van den Beetwortelsuikerfabrikantenbond in Ne
derland is besloten, dat de prijs der beetwortelen tot
20 Februari in stand wordt gehouden, en na diea
I tijd met 1 zal worden verminderd.
