1886. N°. 13.
Zaterdag 30 Januari.
73ste jaargang.
-<S=>C*?GS=>Cfc<C5*-
GOESCHE
De uitgave dezer Couraut geschiedt Maand sa. Woensdag en Vrijdaqavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct, met bijblad 10 ct
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 20 Januari 1886.
Een visch uit de bun.
Onder dit opschrift lezen wij in de Standaard het
volgende
Vijf van de tachtig vischjes had het Classikaal
Bestuur in 17 dagen tijds gevangen.
Vijf heeren diakenen waren berouwvol gekomen,
om het hoofd in den schoot te leggen.
En zie, thans is er reeds weer éen van de vijf uit
de bun geschoten.
De heer Van Nie herroept zijn schrijven, hij heeft
er, meer dan hij zeggen kan, berouw van. Hij stelt
er prijs op, weer onmiddellijk ovoorloopig te worden
geschorst."
Het komt ons voor, dat dr. Kuyper nu zelf den
gek wat met de kerkelijke quaestie te Amsterdam
gaat steken. Van hem, die in zijn politiek orgaan in
de treffendste bewoordingen aandringt op kalmte en
ernst, had men allerminst zulk een spottenden toon
mogen verwachten. Het kan toch moeielijk blijdschap
zijn over den terugkeer van een zoo wispelturig visch je
als de heer Van Nie, al geeft die op dit oogenblik te
kennen liever in den troebelen vijver van dr. Kuyper
dan in de bun van het Classikaal Bestuur te verblijven.
Morgen is hij misschien weèr in die bun teruggekeerd
Gisteravond had in de zaal der sociëteit V. O. V.
de aangekondigde gymnastiek-, scherm- en tooneel-
voorstelling plaats, door de jeugdige vereeniging «H e r-
cules" alhier ten voordeele der armen te geven.
Het is zelden eene aangename taak van eene eerste
publieke voorstelling eener vereeniging verslag te leve
ren. Wijst men wat veel op de gebreken, dan is men
te streng en ontmoedigt men is men wat erg opti
mistisch, dan is bet publiek vrij spoedig gereed om
te zeggen, dat het verslag niet juist is. Toch durven
wij, op gevaar af van het laatste te zullen onder
vinden, met gerustheid verklaren, dat dj voorstelling
vau Donderdagavond succes heeft gehad. Zooals van
een Hercules verwacht kan worden, gaf de vereeniging
meer blijk van ontwikkeling der spierkracht dan van
de rethorica ofte uiterlijke welsprekendheiddoch ook
de tooneelvoorstelling mag voor eene première als
geslaagd beschouwd worden. De rollen zaten er over
het algemeen vrij vast in en de beweging op het
tooneel was tamelijk los. Vooral Janus had succes
en hij kweet zich dan ook goed van zijne taak. Mogen
wij hem en ook eBkele anderen éene opmerking ma
ken, dan zij het deze, dat zij bij de beoefening der
welsprekendheid, vooral gedachtig zijn aan de eerste
lettergreep van dat woord. In een knechtsrol schaadt
een dialect minder, maar in andere rollen misstaat het.
De gymnastiek-uitvoering heeft zeer goed voldaan
en het bewijs geleverd, dat er uitstekende werkers
onder de leden van Hercules te vinden zijn. Onder
de goede leiding van hun ijverigen onderwijzer, den
heer P. Van der Meulen, kunnen zij het op dat gebied
nog ver brengen. Met genoegen maakten wij na de
pauze ook kennis met de gymnastische ontwikkeling
van een der leden van de Kruiningsche gymnastiek-
vereening.
De opkomst van het publiek was vrij talrijk en dus
zullen de leden van Hercules, behalve in het door hen
verworven succes, ook nog eene belooning vinden in
het besef den armen eene flinke geldelijke tegemoet
koming in dit barre seizoen te hebben verstrekt.
's-Heer Abtskerke. Men is hier begonnen om het
oude kerkhof, waarop sinds meer dan 10 jaar
niet meer begraven werd, een ander aanzien te geven.
Deze rustplaats der dooden staat herschapen te worden
in eene kweekplaats van bloemen en heesters.
Kruininge. In onze Januari-vergadering van het
departement der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen had de verloting plaats van
voorwerpen van kunst en smaak, door de vrouwen
vereniging «Gezelligheid en hulpbetoon" alhier bijeen
gebracht om uit de opbrengst minvermogenden te
ondersteunen. Eene zeer talrijke schare dames en hee
ren, zoowel leden als geïntroduceerden, woonden deze
vergadering, die zeer geannimeerd was, bij. Het af-
deelings-bestuur had voor behoorlijke afwisseling ge
zorgd. Behalve op de gewone bijdragen werden wij ver
gast op eenige muziekstukken, afgewisseld door de op
voering van een tooneelstukje, dat alles flink uitgevoerd
werd, zoodat de aanwezigen volop genoten en laat
in den nacht, slechts noode, scheidden.
Dank daarom aan allen, die tot het welslagen van
het feest hebben medegewerkt.
Als eene bijzonderheid kan van hier gemeld worden,
dat de doodgraver dezer gemeente C. S., oud 69
jaren, den 10 Februari a. s. die betrekking 50 jaren
zal hebben waargenomen; in dien tijd werden door
hem 2784 lijken begraven. Met jeugdigen ijver vol
brengt die beambte nog met nauwgezetheid zijne
plichten.
De werkkring van den directeur der
Staatsloterij en eenigè daarmede samenhan
gende onderwerpen zijn, in verband met de nieuwe
wet betreffende deze instelling, opnieuw geregeld bij
koninklijk besluit van 10 Januari jl.
Daarin komen de volgende bepalingen voor: De
directeur moet een borgtocht van 50,000 stellen;
ontvangt eene jaarlijksche toelage van ƒ5710 voor
belooning van zijn personeel, uitkeeringen en bureau
kosten; hij mag in of ter zake van zijne betrekking
tot de loterij geenerlei voordeel, boven hetgeen hem
is toegelegd, bedingen of genieten, en geen loterij-
handel uitoefenen of daarin deelnemen.
Vóór de trekking van de eerste klasse van iedere
loterij zendt de directeur aan den Minister van finan
ciën een staat van het getal en de nommers der loten,
door hem aan iederen collecteur of aan ieder ander
uitgegeven.
De benoemingen van collecteurs en debitanten zijn
doorloopend en gelden dus tot wederopzeggens toe
voor alle loterijen.
Aanbevelingen voor de collecteurs-benoemingen ge
schieden na raadpleging van den burgemeester hunner
woonplaats, zoo eok de benoeming van debitanten.
Van de handelingen der collecteurs, onbestaanbaar
met het belang van het spelend publiek of met de
handhaving van het krediet der loterij, moet de direc
teur kennis geven aan den Minister van financiën,
die ook onderricht moet worden van elke verkeerde
handeling der debitanten, door de collecteurs aan den
directeur medegedeeld.
Zoolang de collecteur het hem verleende krediet niet
heeft aangezuiverd, kunnen prijzen en premiën van
geringer bedrag dan ƒ5000, gevallen op loten, waarvoor
dat krediet verleend is, niet aan hem worden uitbetaald
of door hem in eene assignatie worden betaald, maar
moeten zij tot aanzuivering van dat krediet worden
aangewend.
Deze regeling treedt in werking op den den Maart a s.
In eene vergadering van belanghebbenden bij
het bakkersvak, Woensdag te Amsterdam ge
houden, werd besloten, de voorgenomen int ernationale
tentoonstelling in Augustus 1886 in het Paleis voor
Volksvlijt te houden, nu in het waarborgfonds voor
12,000 is geteekend.
Als uitvoerend comité werden gekozen de heeren
Simons, Heuvelman, Van Etten, Zwaneveld, Hubers,
allen te Amsterdam, en Van Marken te Delft, die
nog twee heeren assumeeren, om daarna nog 24 per
sonen uit binnen- en buitenland te kiezen, die vier
sub-commissiën zullen vormen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen te Sluis ds. Van Hemert, te Rekken.
In de diaconale vergadering te Amsterdam is het
volgens de Standaard Maandagavond weer tamelijk
onstuimig toegegaan. Er waren weer twee niet-diake-
nen opgekomen, leden van het classicaal bestuur. Toen
werd voorgesteld, om de brandkast open te breken, maar
dit weigerden de diakenen. Hierop ging ds. Adriani,
die een smid mee had gebracht, op eigen gezag naar
beneden, om de kast met geweld te openen. Maar
onverrichter zake kwam men terug.
Daarop wierd voorgesteld, den heer Seefat, die den
sleutel weigert aftegeven, te ontslaan. Maar ook dit
weigerden diakenen.
Door den Koning is beschikt op het beroep van
den gemeenteraad van Tietjerksteradeel van een besluit
van Gedep. Staten van Friesland, waarbij goedkeuring
is onthouden aan een besluit van dien Raad tot ver
laging van de jaarwedde voor een te benoemen onder
wijzer aan de openbare lagere school te Bergum, van
600 tot f 400. Het beroep is ongegrond verklaard
en de jaarwedde, overeenkomstig het voorstel van Ged.
Staten, bepaald op ƒ500.
Rechtszaken.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van heden, Vrijdag 29 Januari 1886,
zijn de navolgende personen veroordeeld
G. M. De H., D. S., T. B,, te Hansweerd, C. K.,
te Ierseke, wegens het maken van nachtelijk burenge
rucht, ieder tot f5,50 boete, subs. 1 dag gev.straf
C. G., te Kamperland, wegens het zich bevinden met
een wildstrik in het veld buiten openbare wegen of
voetpaden, tot f 10 boete, subs. 2 dagen gev.straf;
en wegens openbare dronkenschapP. E., te Hans
weerd, J. RP. v. d. D., J. Van W., C. K., J. G., te
Ierseke; M. G., J., A. De W., A. V., C. G., J,
R., te Goes, M. v. K te Wilhelminadorp, E. L. te
Krabbendijke, G. H., A. W. S., te Baarland, A. R.,
te Hoedekenskerke, P. V-, te Kats, J. v. H., te 's-Hee-
renhoek, J. T., te Raamsdonk, ieder tot f0,50 boete,
subs. 1 dag gev.strafL. v. d. S., te Goes, tot f 1
boete, subs. 1 dag gev.strafC. II., te Kolijnsplaat,
tot f 3 boete, subs. 2 dagen gev.strafC. B., te
Ellewoudsdijk, C. v. d. Lte Borsele, ieder tot f 5
boete, subs. 3 dagen gev.strafG. M. de H te
Hansweerd, A. T., te Biezelinge, ieder tot 1 dag
gev.straf; C. V., te Ellewoudsdijk en J. S., te
Wolfertsdijk, ieder tot 3 dagen gev.straf. Allen tevens
in de kosten.
In da Woensdag gehouden zitting der arrondis-
sements-rechtbank te Middelburg, kamer voor bur
gerlijke zaken, werden de pleidooien gevoerd in zake
de Coöperatieve Voorschotvereeniging te Goes en de
heeren Buijze te Zieriksee tegen dhr. W. Pelle, zaak
waarnemer te Goes, den heer mr. A. C. A. Jacobse
Boudewijnse als curator in het faillissement van M.
L. Brandt, koopman en landbouwer te 's-Heer Hen
drikskinderen, en tegen genoemden gefailleerden Brandt,
waaromtrent wij aan de M. Cl. het volgende ontleenen
«Door den heer mr. M. J. De Witt Hamer, die
voor de eischers optrad, werd de rechtbank gevraagd
nietigverklaring van eene akte van koop- en verkoop,
op den len Februari 1885 onder de hand gepasseerd
tusschen M. L. Brandt en W. Pelle, waarbij eerst
genoemde aan laatstgemelde voor eene som van f 4000
verkoopt al zijne onroerende goederen.
De heer Hamer grondde dezen eisch in de eerste
plaats op eene contractueele verbintenis tusschen de
heeren Buijze en Brandt, waarbij bepaald was dat de
laatste, aan wien door de heeren Buijze een hypotheek
van 1400 op zijne onroerende goederen verschaft was,
zonder schriftelijke toestemming der hypotheekhouders
zijne goederen niet mocht vervreemden en in de tweede
plaats op grond dat door dezen verkoop gepleegd was
eene bedriegelijke verkorting der rechten van de schuld-
eischers in het faillissement van Brandt.
Om een en ander te bewijzen schetste pleiter de
omstandigheden, waaronder de koop en verkoop was
tot stand gekomen.
De heer mr. F. N. Van der Bilt, die voor den ge
daagde Pelle optrad, bestreed de meening van mr.
Hamer, als zou de niet-nakoming van het bepaalde bij
de hypotheekakte van de heeren Buijze, het niet vragen
van toestemming tot den verkoop of tot cessie der
hypotheek, voor zijn cliënt bindend zijn; dat is een
contract tusschen de heeren Buijze en Brandt en voor
derden niet van kracht.
Verder ging mr. Van der Bilt na de door den eischer
onder woorden gebrachte vermoedens, als zou er eene
bedriegelijke verkorting van rechten hebben plaats
gehad. Voorop stellende dat die vermoedens in rechten
volstrekt niet zijn bewezen, trachtte pleiter die te
ontzenuwen.
Op grond van een en ander concludeerde de heer
F. N. Van der Bilt tot ontzegging van den eisch aan
de heeren Buijze en de Coöperatieve voorschotveree
niging.
Nadat de heer mr. A. C. A. Jacobse Boudewijnse
had uiteengezet, welk standpunt hij als curator in deze
zaak had gemeend te moeten innemen en verslag ge
daan had van zijn onderhoud met Pelle en na re- en
dupliek van beide partijen, verklaarde het O. M. den
10 Februari a. s. in deze zaak conclusie te zullen
Landbouw en Veeteelt.
Het blijkt dat turfstrooisel in hoenderhokken
al zeer goed voldoet, ja zelfs nog meer dan in paarden
stallen. Het turfstroeisel houdt warm en heeft eene
desinfecteerende werking, hetgeen voor hoenders vrij
wat meer dan voor paarden beteekent, omdat pluim
gedierte doorgaans veel van ongedierte te lijden heeft.
Ook wentelen de hoenders zich liever in turfstrooisel
dan in zand. De hoendermest, verbonden met turf
strooisel, geeft een mest van groote waarde, daar de
hitte, die eerstgenoemde van zich geeft, getemperd
wordt door het «strooisel", hetwelk van nature koud
is en veel humuszuur bevat, terwijl in kippenmest
bijzonder veel kali aanwezig is, waardoor een mest
verkregen wordt van veel hooger waarde dan turf
strooisel met mest uit veestallen. In hoenderparken
is turfstrooisel dan ook als strooiing van het grootste
belang.
Buitenlandsch Overzicht.
In het Engelsclie Lagerhuis is bij het adresdebat
het amendement Collins ten gunste van het verleenen
van kleine stukken gronds aan de boeren met 329
tegen 250 stemmen aangenomen en alzoo de regeering
geslagen. Gedurende den loop der debatten had de
heer Hicks Beach reeds verklaard, dat het amende
ment Collins den val van het ministerie en van zijne
Iersche politiek ten doel had. Werkelijk heeft het
Kabinet zijn ontslag dan ook ingediend en gisteren
is Lord Rowson met de boodschap van de ministers
naar Koningin Victoria te Osborne afgereisd. Op ver
zoek der regeering heeft het parlement in afwachting
van het resultaat van een onderhoud van de Koningin
met Lord Salisbury de zittingen tot Maandag verdaagd.
De vraag ligt voor de hand: wat nu? Zeker be
staat het meest kans op een ministerie Gladstone in
meer ralicalen zin dan vroeger. Het is toch maar al
te duidelijk, dat de Iersche politiek van den heer Glad
stone ook bij zijne partijgenooten lang niet algemeen
sympathie ondervindt, waarom dan ook b. v. Lord
Hartington tegen het voorstel Collins stemde en het
is dus de vraag of een ministerie Gladstone, gegrond
vest op Home-rule, eene meerderheid in het parlement
zal kunnen vinden. Feitelijk beheersche» de Parnellis-
ten den toestand en het is niet onaardig te zien, hoe
vlug zij zich van de conservatieven hebben afgescheiden,
toen de Iersche politiek der regeering bekend werd.
Zooals altijd is men al dadelijk voorzien van gis
singen en geruchten en de Londensche correspondent
van de Kölnische Zeitung geeft reeds een lijstje van
leden van het nieuwe ministerie Gladstone, waarin
natuurlijk ditmaal voor Lord Hartington geen plaats is.
In de houding van het Grleksche ministerie is plot
seling eene verandering gekomen. Nadat de mogend
heden hunne collectieve nota hadden ingediend en
sommige zelfs hunne oorlogsschepen reeds naar de
Middellandsche zee hadden gezonden om zich onder
het opperbevel van den Engelschen admiraal te stellen,
heeft het Grieksche Kabinet plotseling verklaard zich
naar den wil van Europa te zullen schikken.
Men verwacht spoedig een kennisgeving van Turkije,
waarbij aan de groote Mogendheden het ontwerp voor
een verdrag met Bulgarije wordt medegedeeld, en op
de spoedige benoeming eener internationale commissie
tot wijziging van het zoogenaamde statuut wordt aan
gedrongen. Een der Weener correspondenten van dé
Kölnische Zeitung zegt, dat deze bespoediging het
gevolg is van een schrijven van Vorst Alexander aan
den grootvizier, waarin de Vorst zich bereid zou ver
klaren om het Rhodope-gebergte, dat tot dusver aan
de provincie Oost Rumelië behoorde, in het onmiddel
lijk bezit van Turkije te laten.
De krijgsraad heeft den hertog van Sevilla die, zoo
als wij vroeger meldden, bij het koninklijk paleis op
wacht staande, tot de vertrekken der Spaansche
Koningin-weduwe wilde doordringen, tot acht jaar
gevangenisstraf veroordeeld, benevens schrapping u t
de ranglijst der officieren.
In het Pruisische Huis van Afgevaardigden kwam
gisteren de beraadslaging aan de orde over het soor-
stel-Achenbach in zake de uitzetting der Polen. Na
dat Rauchhaupt (conservatief) het voorstel gemotiveerd
en de jongste beraadslagingen in den Rijksdag, met
name het optreden der Duitsch-vrijzinnigen, scherp
gecritiseerd had, nam Bismarck het woord. Hij ves
tigde de aandacht op de bij de inlijving van Polen
door den Koning afgelegde beloften, die door het
gedrag der Polen en de onafgebroken agitatie ten
eenenmale onvervulbaar werden. De agitatie in Polen
heeft hij steeds voor een gevaar gehouden, dat hem
aanleiding gaf met Rusland voeling te verkrijgen en
te houden. De Polen trachtten aanhoudend en niet
zonder gevolg, het buitenland tegen Pruisen op te hitsen.
Nimmer zal de regeering hare toestemming geven
tot het herstel van Polen. «Ten dezen aanzien zeg ik"
(verklaarde Bismarck) «met mijnen vroegeren en mis
schien spoedig toekomstigen collega Gladstone hands
offIn deze richting zullen wij zelfs niet de allergeringste
concessie doen." Ook in den Culturkampf hebben de
Polen eene zeer bedenkelijke rol gespeeld. Wie den Staat
niet wil verdedigen, heeft van den Staat ook niets
te verlangen. In de middeleeuwen verklaarde men hen
die het Staatsverband ontkenden, vogelvrij. Het geloof
heeft met deze uitzettingen niets te maken. Aangezien
het niet gelukt is, de Polen door welwillendheid te
winnen, moet men het Poolsche element doen afnemen
en het Duitsche versterken. Dit is de reden der uit
zettingen en langs dezen weg zal de regeering, ondanks
de besluiten van den Rijksdag, voortgaan. Bismarck
besloot aldus: «Eerder dan het vaderland in gevaar
te laten komen, zal hij den Keizer en de bondsregeeringen
aanraden, voor zoover de grondwet en de wet het
toelaten, zich van de obstructiepolitiek van den Rijksdag
onafhankelijk te maken. Hij verklaart iederen minister
een lafaard, die niet alles op het spel zet, om het
vaderland uit het gevaar te redden."
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente does,
op VRIJDAG den 29 JANUARI 1886,
des namiddags te 2 uren.
Voorzitter de heer mr. J. G. De Witt Hamer,
Burgemeester.
Tegenwoordig 12 leden en de secretaris.
Afwezig jhr. mr. De Jonge Van Ellemeet, met ken
nisgeving.
I. De notulen der vergadering van den 23 December
a°. p°. worden gelezen en, na een paar opmerkingen
van dr. Callenfels, goedgekeurd.
II. De Voorzitter doet de volgende mededeelingen,
die allen, zooveel noodig met goedkeuring, voor notifi
catie worden aangenomen
o. dat van Gedep. Staten goedgekeurd zijn terug ont-
