1886. N°. 4.
Zaterdag 9 Januari.
73ste jaargang.
GOESGHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Botterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 8 Januari 1886.
In de N. R. Ct. van Woensdag jl. wordt uit
Kozendaal het volgende bericht gemeld omtrent eene
aldaar gehouden vergadering van suikerfabri
kanten:
«Van vertrouwbare zijde deelt men ons mede, dat
in de 11. Zaterdag alhier gehouden vergadering van
suikerfabrikanten besloten is de Belgische fabrikanten,
die bijzonder hooge prijzen schijnen te kunnen betalen
en zulks in Zeeland doen, in die streek de vrije hand
te laten, maar de prijzen in de overige Nederlandsche
streken te handhaven, al kwamen ook daar zelfs die
fabrikanten tot verhoogde prijzen koopen, en wel,
omdat de door het Bond betaalde prijzen de hoogst
mogelijke zijn."
Het komt ons voor, dat dit bericht niet overvloeit
van duidelijkheid. In de eerste plaats toch wordt van
het besteden van bijzonder hooge prijzen door de Bel
gische fabrikanten in onze provincie, naar wij gelooven,
niet veel bemerktmaar in de tweede plaats begrijpen
wij niet hoe in de andere deelen des lands die fabri
kanten tot verhoogde prijzen zullen kunnen koopen,
wanneer de door het Bond betaalde prijzen reeds de
hoogst mogelijke zijn. Eindelijk rijst de vraag, waarom
het Bond elders de hoogst mogelijke prijzen betaalt
en in Zeeland niet Is de qualiteit der Zeeuwsche
suikerbieten dan zooveel minder dan die van andere?
Hoe dit zij, wij hebben met genoegen uit zekere
bron vernomen, dat de of althans vele leden van het
Bond ook hier den prijs tot 10 hebben verhoogd.
Hieruit blijkt dus, dat de oorspronkelijke prijs van
9 te laag was en alleen gesteld werd om, steunende
op den toestand waarin de landbouw thans verkeert,
eene grootere winst te kunnen behalen. In zooverre
hebben derhalve de besluiten in sommige gemeenten
genomen reeds vruchten gedragen. Het blijft nu nog
maar de vraag, of de fabrikanten geneigd zullen zijn
evenveel te contracteeren als wanneer de prijs op 9
was gebleven. Waar echter gebleken is, dat zij 10
kunnen besteden, daar zal een bond der planters het
juiste middel zijn om hunne waar op dien prijs te
houden. Wij blijven daarom op de vorming van zulk
een bond voor geheel Zuid-Beveland aandringen.
De schouwburgmaatschappij «de Vereenigde Rot-
terdamsche tooneelisten", directie: Le Gras en Has
pels, zal op Woensdag 3 Maart a. s. eene tooneel-
voorstelling geven in de zaal der sociëteit Y. O.
alhier.
Ierseke. Bij de herstemming voor een lid van den
Gemeenteraad tusschen de heeren L. Laban en J.
Lemson waren van de 108 kiezers 69 opgekomen.
De heer L. Laban verkreeg 50, de heer Lemson 17
stemmen, terwijl 2 briefjes van onwaarde waren. Eerst
genoemde is alzoo gekozen.
Ierseke. Aan de uitnoodiging tot eene vergadering
op Maandag 11. tot het bespreken van de oprich
ting eener wissel- en kassierszaak
alhier werd door 14 der voornaamste zakendoende
ingezetenen deelgenomen.
De uitnoodiging was uitgegaan van dhr. Koeleman,
burgemeester. Na langdurige gedachtenwisseling werd
besloten bij advertentie personen opteroepen, die ge
negen zijn eene wissel-, kassiers- en effectenzaak, welke
men hier algemeen levensvatbaarheid toedacht, voor
eigen rekening te drijven. Verder is niets definitiefs
besloten, doch de bemoeiingen van den burgemeester
hebben toch reeds dit gunstige resultaat- opgeleverd,
dat de heeren Van Heel Co. te Goes hier eene
kamer gehuurd hebben, met het doel om 3 dagen per
week zitting te houden tot het behandelen hunner
zaken met Iersekenaren, die nu voortaan niet meer per
post met genoemde firma hunne zaken behoeven te doen,
of niet meer in persoon naar Goes behoeven te gaan.
Ierseke. Het hulpkantoor alhier behandelde in 1885
87314 brieven en briefkaarten en 57670 drukwerken;
1029 aangeteekende brieven waarvan 299 met een
aangegeven waarde van f 212655,30; 2943 postwis
sels en postbewijzen tot een bedrag van ƒ47816,13;
388 inlagen spaarbank 5512,38 en 118 terugbet.
ad 6212,52%.
In 1885 hebben vele inwoners hunne spaarcenten
in de pannen (oesters) belegd. In 1886 zullen waar
schijnlijk velen van overtuiging zijn, dat de spaarbank
wel niet veel rente geeft, maar dan toch in ieder
geval het kapitaal onaangeroerd en ter beschikking
van den inlegger laat. Zooalsjoveral doet zich ook hier
het verschijnsel voor, dat in den regel degelijke, zorg
zame arbeiders gebruik maken van de spaarbank. Zij,
die bij den dag leven, redeneeren maar: «Och! wat
zal die enkele gulden uitmakenIk heb dit nog noodig
en dat noodig" enz. Maar als de winter er is dan zijn
er aardappelen en steenkolen noodig en geen dubbeltjes
in kas.
Hoevelen die een gemiddeld inkomen van 20 gulden
's weeks hebben zouden iederen Zaterdag een gulden
in de spaarbank kunnen brengen en op 't eind van
't jaar een 50 gulden in handen krijgen.
Bij kon. besluit is benoemd met ingang van
10 Januari, tot burgemeester van Hulst C. C. P.
Pierssens.
Uit Vlissingen meldt men
Sedert de Duitsche sleepboot «Assecuradeur" op de
Schelde gestationeerd is, ziet men verre niet meer
zooveel Belgische sleepbooten in de buiten
haven te Vlissingen liggen als vroeger, schoon de scheep
vaart niet zoo druk is dat ze slepers naar buiten roept.
Zoodra de »Assecuradeur" naar zee stoomt, wordt ze
door een zestal sleepbooten gevolgd, maar geen van
haar slaagt er in haar in te halen, daar de krach
tigste der Belgische booten slechts ongeveer 8 mijlen
loopen, terwijl de concurrent 11 tot 12 mijlen maakt.
Zoolang echter de Assecuradeur nog allien is (de
2 andere booten zijn nog niet aangekomen) is de
concurrentie zoo sterk niet, alleen hebben de Belgi
sche sleepbooten het nadeel dat zij meer kolen enz.
verbruiken, willen zij niet dat hun veel ontgaat. De
2 Nederlandsche sleepbooten te Terr.euzen, welke zeer
door de concurrentie der Belgischen te lijden hadden,
hebben zich met de Assecuradeur verbonden en werken
tot gelijke prijzen. De Belgische sleepbooten moeten
voornemens zijn naar Bremerhaven te gaan, om den
aldaar gestationeerden booten van de Sleepbootmaat-
schappij Union concurrentie aan te doen.
Tot voorzitter van het hoofdbestuur van de
«Maatschappij tot Nut van 't Algemeen" is gekozen
de heer d s. W. F. L o m a n. Vad
Sedert Woensdag wordt door belangrijke sto
ringen in België, tengevolge van sneeuwstormen,
de telegraphische gemeenschap met en over België zeer
bemoeielijkt, zoodat in de overseining van berichten
groote vertraging wordt ondervonden.
Naar ons ter oore kwam, zegt Het Vaderland,
is de opbrengst der rijksmiddelen over 't af-
geloopen jaar belangrijk minder dan de raming. Het
personeel vooral heeft niet aan de verwachtingen
beantwoord. De suikeraccijns daarentegen heeft de
raming bijna bereikt. Verschillende andere accijnzen
en het registratierecht zijn verder schuld van het tekort.
«Toen voor eenige jaren", zegt de Arnh. Ct.,
«de wet op het Hooger Onderwijsinde
Tweede Kamer behandeld werd en door sommige
leden op de gevolgen dier wet voor de leeraren der
af te schaffen Latijnsche scholen en kleinere gymna-
siën werd gewezen, antwoordde de Minister Heems
kerk, dat de Gemeentebesturen hen wel niet «onver
zorgd zouden laten."
De Minister vergat waarschijnlijk, dat volgens art.
123 de gemeenten, die niet aan de vereischten dezer
wet voldeden, de Rijkssubsidie zouden verliezen.
Bij de beraadslaging over de begrooting voor 1883
kwam de heer Pompe van Meerdervoort op de zaak
terug enstelde voor aan de bewuste oud-leeraren
wachtgeld toe te kennen uit de ingetrokken Rijkssub-
sidiën. De Minister zou de zaak onderzoeken, maar
van resultaten van dat onderzoek is nog niets gebleken.
Thans heeft zich de Gemeenteraad van Harderwijk
(waar onlangs besloten is het progymnasium op te
heffen) tot den Minister gewend met verzoek, om in
het genot te mogen blijven van de subsidiën van het
vroegere Nassau-Veluwsche gymnasium.
Wanneer dit wordt toegestaan, dan zullen natuur
lijk eenige andere kleine gemeenten, die er evenveel
recht op hebben, hetzelfde verzoek doen, hetgeen voor
het Rijk blijvende uitgaven zou ten gevolge hebben,
terwijl aanneming van het voorstel van den heer
Pompe slechts eene geringe som (hoogstens f 6000)
gedurende weinige jaren zou kosten en aan eene
gruwelijke onrechtvaardigheid een eind zou maken.
Immers, de bewuste oud-leeraren zijn tengevolge der
genoemde onderwijswet buiten betrekking geraakt en
genieten thans noch pensioen noch wachtgeld 1"
Op grond der over 't algemeen geslaagde proef
neming met de telegrafische Nieuwjaars
kaartjes geeft een inzender in de N. ft. Ct. in
overweging, ten allen tijde de gelegenheid open te
stellen om op die wijze zijn naamkaartjes te laten
overseinen. Men is dan altijd zeker dat het bewijs
van belangstelling op den juisten tijd aankomt; de
posterij zal er door verlicht en de schatkist er door
bevoordeeld worden, daar dan zeer dikwijls 10 cent
zal worden besteed voor wat nu slechts 1,3 of 5 cent
aan het Rijk opbrengt.
Het komt ons voor dat de zaak alleszins de aan
dacht der regeering verdient.
Aan het Departement van justitie is, naar men
verneemt, andermaal de hand gelegd aan het ontwerpen
van eene nieuwe wet op het notarisambt.
De Minister van Koloniën brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat bij het korps genie-troepen
te Utrecht de gelegenheid bestaat voor tien jongelin
gen van zestien tot achttien jaar om te worden op
geleid tot korporaal en sergeant bij de
Indische genie-troepen, en wel onder de
volgende voorwaarden
De jongeling behoort zich, met toestemming van
ouders of voogden te verbinden voor den tijd van
tien jaren, waarvan drie in dienst bij het korps genie
troepen in Nederland te volbrengen. Bij het aangaan
van de verbintenis geniet hij een gratificatie van f 50.
Als hij na dr e jaren naar Indië vertrekt, ontvangt
hij een gratificatie van f300.
Naar gelang hij in dien tijd tot korporaal of ser
geant wordt bevorderd, wordt de in Indië te volbren
gen diensttijd van zeven jaren verminderd tot op zes
of vijf jaren.
Alleen jongelingen, die behoorlijk lezen en schrijven,
en bedreven zijn in de toepassing van de vier hoofd
regels der rekenkunde, komen in aanmerking.
Gegadigden behooren zich tusschen 1 en 20 Maart
e.k. aan te melden bij een der plaatselijke of garni-
zoens-commandanten of bij den commandant van het
korps genie-troepen te Utrecht.
(Voor nadere bijzonderheden zie St.-Ct. van 7 Jan.)
Ia eene vergadering van oud-studenten
der Utreehtsche Hoogeschool is Woens
dag het volgende besluit genomen
Bij gelegenheid van de herdenking van het 250jarig
bestaan der Utrechtsche Hoogeschool wordt door hen,
die aan die Hoogeschool hebben gestudeerd, gesticht
een Oud-Studentenfonds tot bevordering van den bloei
der hoogeschool te Utrecht.
Dit fonds zal worden beheerd door eene commissie
van oud-studenten, die jaarlijks verslag zal uitbrengen
van hare verrichtingen.
Welke groote verliezen bij het vervoer van
vee gedurende de zeereis kunnen ontstaan, blijkt
uit hetgeen de Deutsche Landw. Presse mededeelt.
Van de in het voorjaar van Canada naar Engeland
vervoerde 185 scheepsladingen van levend vee, die
voor Bristol, Glasgow, Liverpool, Londen en South
ampton bestemd waien en uit 61.092 stuks rundvee,
61,382 schapen en 75 varkens bestonden, werden ge
durende de reis over boord geworpen 658 runderen,
1170 schapen en 1 varken, terwijl 69 schapen en
116 runderen dood gelost werden, en 22 runderen en
211 schapen dadelijk geslacht moesten worden, omdat
ze op reis kwetsuren hadden bekomen.
Van de V. S. werden in het laatste jaar naar de
Engelsche havens verscheept 432 ladingen met 138,661
runderen, 30,317 schapen en 17 varkens. Daarvan
werden over boord geworpen 1570 runderen en 870
schapen, terwijl 57 runderen en 59 schapen dood
gelost werden en resp. 35 en 40 dadelijk in de haven
geslacht moesten worden.
Diensvolgens werden gedurende éen jaar, op slechts
twee lijnen, 4856 stuks vee over boord geworpen,
kwamen 281 stuks dood aan en moesten 317 stuks
drdelijk gedood worden. (N. It- Ct.)
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Toen Maandag het classicaal bestuur aan de
geschorste predikanten, ouderlingen en diakenen te
Amsterdam, met behulp der politie, den toegang tot
de lokalen van den kerkeraad had geweigerd, begaf
zich de heer W. Hovy naar den burgemeester, om
tegen het verleenen van politiehulp aan het classicaal
bestuur te protesteeren, op grond dat de uitoefening
van bezitsrechten ten aanzien der kerkgebouwen uit
sluitend toekomt aan kerkvoogden en geenszins aan
het classicaal bestuur, dat dus in een hem niet toe-
behoorend, noch onder zijn beheer staand gebouw
geenszins recht heeft op den bijstand der openbare
macht, met het doel dat gebouw voor anderen ontoe
gankelijk te maken.
Wij lezen in 't H.blad omtrent de Amster-
damsche kerkeraadsquaestie nog het volgende:
Dr. Kuyper en zijn aanhangers hebben zich Woens
dag meester gemaakt van de Nieuwe kerk te Amster
dam. Ze hebben de bewakers van de lokalen van den
kerkeraad, die door het classicaal bestuur van Amster
dam waren aangesteld om dat gebouw tegen over
rompeling te beveiligen, door een krijgslist verwijderd,
zijn toen het gebouw binnengedrongen en hebben toen,
door een paneel uit te zagen of door een slot open
te steken (hieromtrent loopen de berichten uiteen)
zich toegang verschaft tot de consistoriekamer. Aan
het hoofd gingen dr. Kuyper, de heer Savornin Lohman
en de heer Hovyhen volgden enkelen der geschorste
kerkeraadsledenals raadslieden begeleidden hen de
heeren mr. Th. Heemskerk en mr. W. Heinekenl
Bedankt voor het beroep naar Schoondijke door
ds. H. L. Krom, pred. te Ouwerkerk op Duiveland.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft last
gegeven in het vervolg de examen-commissiën, belast
met het afnemen der eind-examens der hoogere burger
scholen, uittenoodigen in hun verslag op te nemen de
namen en voornamen der geslaagde geëxamin eerden,
hunne geboorteplaats en de dagteekening hunner ge
boorte, benevens de school, waar ieder dier geëxami-
neerden onderwijs genoten heeft.
Landbouw en Veeteelt.
Op Noord-Beveland, waar de laatste week zeer
weinig handel in granen gedreven is, zijn de prijzen
mitsdien ook meer achteruitgaande. Voor de beste
tarwe kan nu ter nauwernood 5.50 den zak of
6.80 a 6.90 per heet. gemaakt worden, mindere
soort geldt 5 a 6 per heet.rogge 5, wintergerst
4.50 a 4.75, zomergerst 4 a 4.25, voedererwten
7 a 7.25, kookerwten 8, Zeeuwsche blauwe aard
appelen in ruimen voorraad 1.50, alles per heet.;
vette varkens 54 a 56 ct. per kg., dito kalveren 68
a 70 ct. per kilo. (D.)
f—
Rechtszaken.
Kantongerecht te Goes.
In het jaar 1885 zijn bij het kantongerecht te Goes
behandeld 705 strafzaken. Er stonden terecht 940
personen, waarvan werden veroordeeld 878, en daar
onder 521 ter zake van overtreding van het wetboek
van strafrecht of andere wetten (ruim 260 wegens
openbare dronkenschap) 86 wegens jachtovertreding,
10 wegens diefstal, 147 wegens overtreding van al-
gemeene maatregelen van inwendig bestuur, 40 wegens
overtreding van provinciale verordeningen, 74 wegens
gemeentelijke verordeningen 65 personen voorkwamen
de rechtsvervolging door betaling van het maximum
der geldboete, 13 requesten om gratie werden be
handeld, op 9 waarvan gunstig werd beschikt.
Aangebracht werden 70 civiele procedures, en even
zooveel werden bij eindvonnis afgedaan.
Verder werden opgemaakt: 119 akten, voogdij of
curateele betreffende84 akten, houdende beëediging
van taxatie's; 114 akten, houdende beëediging van
memoriën van aangifte wegens successierechten42
akten, houdende beëediging scheepsverklaringen6
akten, betreffende verzegeling 7 akten, betreffende ont
zegeling 47 akten van verschillenden aard. 56 boedel
scheidingen en openbare verkoopingen werden door
den kantonrechter bijgewoond.
In 1885 zijn bij de arrondissements-rechtbank
te Middelburg aangebracht 157 civiele zaken en door
haar gewezen 148 civiele vonnissen (waaronder 21
faillietverklaringen, 13 echtscheidingen en 4 scheidin
gen van tafel en bed) en 748 strafvonnissen met 884
beklaagden, waarvan 64 werden vrijgesproken. Van
de beklaagden bevonden zich 30 voorloopig in hechte
nis, waaronder 13 landloopers en 4 Belgische smokke
laars. Onder de strafzaken kwamen voor 69 wegens
overtreding der drankwet, 250 wegens mishandeling
en 125 wegens diefstal.
Door de rechtbank te Middelburg is Dinsdag
uitspraak gedaan in eene zaak die nogal de aandacht
getrokken heeft. Het is de zaak van een groentenver-
kooper, beklaagd van met een kar met groenten beladen,
gedurende ongeveer 7 minuten te hebben gestaan op
de publieke straat en zoodoende aan onderscheidene
personen gelegenheid te hebben gegeven van die groen
ten te koopen, zulks zonder voor het gebi uik van dien
grond het verschuldigde markt- of staangeld te hebben
betaald. Een inspecteur van politie maakte proces
verbaal op, omdat die handeling in strijd was met
eene gemeente-verordening. De rechtbank sprak echter
den groentenkoopman vrij, op grond dat de ge
meente-wetgever door het vaststellen dezer verorde
ning is getreden buiten de grenzen hem door art.
228 en 240 der gemeentewet gesteld, en derhalve
bedoelde verordening buiten toepassing moet worden
gelaten.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage veroordeelde
gisteren P. K. te Biezelinge, wegens diefstal van
varkensvoeder, tot vier maanden celstraf.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Middelbnrg. Alexander Noordveld is door zijne
ouders in weelde grootgebracht, en terwijl zijn broeder
Albert, na den dood zijns vaders geboren, zich moet
behelpen met eene plaats als jongsten klerk op een
notariskantoor, verkeert Alexander als muziekonder
wijzer in de groote wereld, en geeft hij o. a. les aan
Bertha, de nicht van den gepensionneerden kolonel
Van Stein. Daar ontmoet hem onverwacht zijne moeder,
die, door den nood gedrongen, kantwerk ten verkoop
komt aanbieden; de ontdekking, dat de zoon zich
over zijne in behoeftige omstandigheden verkeerende
moeder schaamt, en daarom niet meer bij haar in
woont, doet Bertha, die reeds genegenheid voor haren
onderwijzer had opgevat, besluiten, Alexander de deur
te wijzen. De jeugdige losbol ziet het verkeerde zijner
handelwijze in, en besluit op schitterende wijze zijne
fouten te vergoedenhij offert zich op voor zijn broeder,
die in de loting is gevallen, en neemt dienst als rem-
placant. Weldra is hij onderofficiereen twist meteen