1885. N°. 141.
Zaterdag 28 November.
72ste jaargang.
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel.
Staten-Generaal.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rechtszaken.
Buitenlandsch Overzicht.
-<*aC*?OFK£>C«*-.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich' voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
GOES, 27 November 1885.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
het advies van de Gedep. Staten gevraagd over een
ontworpen wijziging van verschillende artikelen der
Gemeentewet (artt. 257280).
Over de inlegering van een krijgsman, naar art.
259, als middel om tot betaling van achterstallige
belasting te nopen, schijnt de Minister niet gunstig
te denken.
De heer Oldenhuis Gratama woonde
Woensdag de zitting der Kamer weder bij. Is dit een
bewijs, dat zijn toestand niet ernstig was, het geeft
tevens blijk van zijn recht begrip om op zijn post te
zijn. Bij de behandeling der kiestabel, die eergisteren
aanving, mag zeker geen enkel kamerlid ontbreken.
Ierseke. De vorige week meldden wij, dat eene
stoomboot van de Maatschappij Nederland bij vergissing
op een verkeerd perceel gekord haddit perceel be
hoorde aan den heer Kakebeeke te Goes. Naar wij
vernemen is deze zaak op volgende wijze in der minne
geschikt. Dezelfde stoomboot zal ten bate van den
heer Kakebeeke 1 2 uren lang korren op een vol perceel
der genoemde Maatschappij en bovendien zal de heer
Kakebeeke nog duizend gulden schadevergoeding krijgen.
Het totaal bedrag der polderlasten van de on
gebouwde eigendommen, gelegen in den calamiteusen
polder Borsele, is door de commissie voor de herziening
der grondbelasting vastgesteld op ƒ35880.50.
De polder is aan belastbare gronden groot 1228.44.61
hectaren, benevens 25.65.94 heet. vroonen, die voor
1/3 in het dijkgeschot worden aangeslagen, zoodat
eerstgemelde som in elk geval kan worden gedeeld
door plus minus 1237 hectaren, waaruit kan worden
afgeleid dat van de belastbare opbrengst, voor de rege
ling der grondbelasting, ongeveer 29 per hectare zal
worden afgetrokken.
Kruininge. Door ingelanden van het Waterschap
Kruininge is aan den heer D. P. Dominicus op zijn
verzoek eervol ontslag verleend als Ontvanger-Griffier
na dankbetuiging door den dijkgraaf, namens de ver
gadering, voor de vele diensten door hem gedurende
37 jaren aan het Waterschap bewezen. Met alge
meens (34) stemmen werd in zijne plaats benoemd
zijn zoon de heer H. C. J. Dominicus, secretaris van
Schore, wonende alhier.
Kolijnsplaat. Woensdagavond 11. had alhier de eerste
wintervergadering van het Nutsdepartement Noord-
Beveland" in dit seizoen plaats.
Tengevolge van een schrijven van 't hoofdbestuur
werd door de vergadering het bestuur aangewezen tot
het doen van voorstellen om 't reglement van dit de
partement in overeenstemming te brengen met de nieuwe
wet der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. Aan
het bestuur is mede opgedragen naar middelen te zoe
ken, om aan het surplus der opgeheven spaarbank,
circa 2000 gulden, een liefst voor geheel Noord-Beve
land nuttig emplooi te geven.
De majoor Fürstner, van Maastricht, hield daarna
eene zeer schoone rede, die men zou kunnen titelen
als: Eene wandeling over de kermis met mijn zes
jarig zoontje.
De naieve en zoo juist vertolkte taal van den vluggen
knaap, de scherts, de ironie, maar ook de hoog ernstige
en waardige taal des vaders, waarin spellen, kramen,
draaimolens en andere kermis-attributen werden be
sproken, boeiden allen uitermate. Kortom 't was eene
lezing schoon van vorm, vol lessen van levenswijsheid
en menschenkennis.
Daarna gaf de spreker eene novelle, waarin de ware
en onware philantropie in beelden belichaamd werden
vervolgens droeg hij het bekende gedicht van Tollens
«Hondentrouw" en dat van Laurillard «'t Is erg met de
meiden" voor, om te eindigen met eene recht amusante
«Les in de Nederlandsche taal" in twee afdeelingen.
Dank voor dien avond aan den begaafden spreker,
maar dank ook aan 't bestuur voor zijne bemoeiingen
in dezen.
Middelburg. Een avond van zeldzaam kunstgenot
was eergisteren (Woensdag) ons, Middelburgers, bereid.
De verslagen, die in verschillende bladen verschenen
over uitvoeringen van Benoits kindercantate:
«De wereld in", hadden den wensch doen geboren
worden, dat toonwerk ook in Middelburg uitgevoerd
te zien. De vereeniging «Uit het volk Voor het
volk" trok zich de zaak aan, en met haar de heer
A. Lijsen, leeraar in zang- en toonkunst aan de kweek
school voor onderwijzers te Middelburg. Ongeveer 350
kinderen van verschillende scholen alhier studeerden,
na door hunne onderwijzers te zijn voorbereid, de
cantate in, en brachten haar Woensdag in de groote
zaal van het Schuttershof ten gehoore. De heer Benoit
echter verlangt zijn werk niet dan goed uitgevoerd te
zien, en eischt daarom de begeleiding van een vol
orkest. Deze werd verstrekt door de stafmuziek uit
Bergen-op-Zoom, versterkt door eenige dilettanten van
hier en elders.
Behalve de kindercantate werd nog uitgevoerd
»jEen Lentedag", van J. Worp, terwijl het muziek
korps een drietal stukken ten gehoore bracht, waar
onder eene Huldigings-ouverture op motieven van het
Waldecksche Volkslied, gecomponeerd door den kapel
meester Bouwman.
De uitvoering der beide zangstukken was zeer
schoon, en slaagde inderdaad boven verwachting. Die
frissche kinderstemmen, zoo helder als glas, steeds
zuiver intoneerend, onberispelijk maathoudend, maakten
een zeer gunstigen indruk bij alle hoorders. Groot is
ongetwijfeld de moeite geweest, die de heer Lijsen
zich heeft moeten getroosten om tot het verkregen
resultaat te komen, en de heer De Stoppelaar, voor
zitter der vereeniging «Uit het volk Voor het volk",
was zeker de tolk van alle aanwezigen, toen hij hem
in de eerste plaats, en verder alle anderen, die tot
het welslagen van den avond medewerkten, hartelijken
dank betuigde. Met stormachtige toejuichingen werd
de mededeeling begroet, dat aan den heer Lijsen en
aan mej. Van Berlekom, die op alle repetities en ook
bij de uitvoering de pianopartij gespeeld had, de me
daille der genoemde vereeniging werd toegekend. Na
dat de burgemeester van Middelburg der vereeniging
dank had betuigd voor het door haar genomen initiatief,
zongen de kinderen, met begeleiding der muziek, nog
het le, 5e en 8e couplet van het Wien Neerlands
bloed, hetwelk door allen staande werd aangehoord,
en daarmede behoorde ook weder deze feestavond tot
het verledene.
Brouwershaven. Woensdagavond werd hier een af-
deeling gevestigd der centrale liberale kiesvereeniging
te Ziei ikseedeze afdeeling telt 35 leden over de ge
meenten Brouwershaven, Zonnemaire en Duivendijke.
Nadat een reglement was vastgesteld, werden tot be
stuursleden gekozen de heerenJ. Van der Bent, J.
M. Locker De Bruijne, G. A. Sevenhuijsen te Brou
wershaven, J. A. Bolle te Zonnemaire en F. Gast te
Duivendijke.
Woensdag was Breskens andermaal met vlaggen
getooid. Toen te half twee uren de heer Geriitsen,
burgemeester, met de provinciale stoomboot aankwam,
werd hij aan de haven door eenige ingezetenen opge
wacht, welke hem geluk wenschten met de gunstige
beslissing, door de Tweede Kamer genomen, omtrent
den tramweg BreskensMaldeghem, en tevens de hoop
uitspraken dat verder de zeer gewaardeerde ijver van
den heer Gerritsen voor het tot stand komen van eene
voor dat gedeelte van Zeeland zoo belangrijke zaak,
met den gewenschten uitslag mocht bekroond worden.
De heer Gerritsen dankte voor dit bewijs van be
langstelling.
Verder werd de dag door de voorstanders van den
tramweg genoegelijk doorgebracht.
Ook te Groede, zijn woonplaats, werd de heer Ger
ritsen bij zijne tehuiskomst, na eene afwezigheid van
enkele dagen, aangenaam verrast. Van den toren en
van vele particuliere woningen wapperde de driekleur
's avonds bracht het fanfaren-gezelschap hem en den
heer Hammacher ieder eene serenade tot dank voor
hetgeen door hen in de bekende zaak van den tram
weg BreskensMaldeghem is verricht. (M. Ct.)
EERSTE KAMER.
In de avondzitting van gisteren werd door den
Voorzitter medegedeeld, dat was ingekomen eene mis
sive van mevrouw de douairière Van Lijnden van
Sandenburg, houdende kennisgeving van het overlijden
van den heer mr. C. Th. graaf Van Lijnden van
Sandenburg, in leven lid der Kamer.
De Voorzitter wijdde een woord van herinnering aan
den ontslapene, wiens heengaan hij een treffend verlies
voor het College noemde. Van Lijnden schetste hij als
een man van buitengewone talenten, groote kennis,
veelzijdige verdiensten, een sieraad van de Kamer;
een man, die, ware hij in het leven gespaard, onge
twijfeld nog vele en gewichtige diensten aan Koning
en vaderland zou hebben bewezen. Er werd besloten,
de ontvangen missive met een adres van rouwbeklag
te beantwoorden.
De Voorzitter bracht in herinnering, dat het wets
voorstel-Reekers tot wijziging der wet op de zeevis-
scherijen in eene vorige vergadering onafgedaan was
gebleven en stelde voor de beraadslagingen daarover
te bepalen op Maandag a. s. 30 November, des na
middags te 2 uren, waartoe werd besloten.
Na het samenstellen der afdeelingen werd de ver
gadering gesloten.
TWEEDE KAMER.
Bij het algemeen debat over de kiestabel in de
zitting van gisteren sloot de heer Keuchenius zich aan
bij den heer Vermeulen, daarentegen bestreden de
heeren Brouwers en Viruly de tabel als geheel onvol
doende. De heer Van Houten bestreed het ontwerp
als eene belemmering voor Grondwetsherziening en
dus voor eene betere volksvertegenwoordiging. De
Minister Heemskerk hield vol dat de tabel eene nood
wet was met het oog op de aanstaande Grondwets
herziening. Vervolgens werden alle amendementen op
art. 1 toegelicht. De heer Goekoop trok zijn amende
ment in om Leiden te splitsen, doch de heer Schaep-
man nam het amendement over. De heer Fabius stelde
voor Vlaardingen en Vlaardingerambacht van het
nieuwe district Schiedam volgens het amendement-
Bahlmann aftescheiden. De Minister bestreed het amen
dement-Viruly.
Te 's-Gravenpolder overleed Woensdag de heer
D. Bakker, in leven predikant der Oud-Gereformeerde
gemeenten in Zeeland en Zuid-Holland.
Niet minder dan tien gemeenten werden door hem
bediend zonder medewerking van andere predikanten,
Het ligt dus voor de hand dat zijn dood voor velen
een groot verlies is, te meer daar het vormen van
een opvolger verband houdt met een cardinaal ge
loofsartikel.
Beroepen bij de Ned. herv. gern. te Spijkenisse
ds. A. E. I. Van Dick, pred. te Nieuw-Vosmeer.
Geslaagd voor akte b middelbaar onderwijs
F.ngelsch dhr. J. J. L. Bourdrez te Middelburg.
Te Domburg, zoo schrijft men ons, zijn eene
bewaarschool en eene woning voor de onderwijzeres
aan die school in aanbouw. Beide worden geheel voor
rekening van den burgemeester Lantsheer gebouwd,
die ook het traktement der onderwijzeres zal betalen.
Omdat deze bewaarschool geen aanspraak wenscht te
maken op' den twijfelachtigen naam van christelijk,
zijn de weinige gelden, die door den vroegeren pre
dikant Popta voor eene bewaarschool met dat epithetum
zijn ingezameld, afgeslagen.
Dit alles is zeker een bewijs van daadwerkelijke
belangstelling in het onderwijs, dat navolging en
lof verdient.
Toegelaten voor akte k 2 (beg. van Mechanica)
middelbaar onderwijs dhr. C. R. Koning, van Mid
delburg.
Aan de Universiteit van Amsterdam promoveerde
gisteren tot doctor in de geneeskunde de heer P. J.
Mink, arts, officier van gezondheid 2e klasse bij het
leger in Oost-Indië, na verdediging van een academisch
proefschrift, getiteld«over het aneurysma cirsoideum".
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van heden, Vrijdag 27 November 1885,
zijn de navolgende personen veroordeeld
A. G., te Schore, G. K., te Wissekerke, wegens het
maken van nachtelijk burengerucht, ieder tot f 5,50
boete, subs. 1 dag gev.strafA. M., te Hansweerd,
wegens het iemand uitschelden, tot f2 boete, subs.
1 dag gev.strafC. B., te Biezelinge, wegens het
jagen zonder akte of vergunning, tot 2 maal f10
boete, subs. 3 dagen gev.straf; J. R, te 's-Graven
polder, J. L. G., te 's-Heer Arendskerke, P. v. I., te
Kruininge, wegens ijkwet-overtreding, de eerste tot
2 maal f10, de tweede en derde ieder tot f 10 boete,
subs. 1 dag gev.straf; M. v. A., te's-Heer Arends
kerke, wegens het laten leopen van 5 koeien op den
openbaren weg en op eens anders grond, tot f 5 en
f 3 boete, subs. 1 dag gev.strafS. De L., te
Ierseke, wegens openbare dronkenschap (recidive), tot
3 dagen gev.strafM. R., te Wolfertsdijk, L. A. IC.
en A. v. W., beiden te Wissekerkewegens als
voren, ieder tot f 0,50 boete, subs. 1 dag gev.straf
P. P., te 's-Heerenhoek, wegens het laten loopen van
pluimgedierte op de openbare straat tot f 1 boete,
subs 1 dag gev.strafW. v. B., te Rilland-Bath,
wegens het zich bevinden op den openbaren weg met
kar en hond, terwijl de hond niet voorzien was van
een muilkorf, tot f 1 boete, subs. 1 dag gev.straf
M. D., te Ierseke, A. S. en 3. v. U., te St.-Maartens-
dijk, wegens het bevisschen der Schelde zonder consent,
ieder tot f10 boete, subs. 1 dag gev.straf; J. II.,
te Kloetinge, wegens openbare dronkenschap tot fl
boete, subs. 2 dagen gev.straf.
Allen tevens in de kosten.
Vrijgesproken werd C. v, d. V., te Borsele, beklaagd
van ijkwet-overtreding.
's-Gravcnhnge. De socialist Van Raaij is door de
rechtbank tot 25 boete veroordeeld wegens het be
kende beleedigend stemrechtlied.
Spanje verdient ditmaal in de eerste plaats onze
aandacht door het droevig bericht van den dood van
koning Alphonso. Hoewel meermalen geruchten om
trent den ongunstigen toestand van 's vorsten gezond
heid de ronde deden, werden zij, vermoedelijk om
politieke redenen, telkenmale tegengesproken, tot ein
delijk, en om bovenstaande reden plotseling, zijn over
lijden moest worden gemeld, een feit, dat geen tegen
spraak meer duldt.
Koning Alphonso XII, zoon van Isabella, werd
28 November 1857 geboren en mocht dus niet ten
volle den leeftijd van 28 jaren bereiken. Zijn jeugd
bracht hij hoofdzakelijk in ballingschap te Weenen
en in Engeland door, waar hij eene uitstekende opvoeding
genoot. Nadat achtereenvolgens prins Amadeo het ko
ningschap had aanvaard en na hem de republiek werd
uitgeroepen, besteeg Alphonso in 1874 den Spaanschen
troon door een pronunciamiento van generaal Martinez-
Campos.
Op 17 jarigen leeftijd aanvaardde hij alzoo eene
regeering, die slechts 11 jaren mocht duren, doch die in
dien tijd in vele opzichten een zegen voor het land
is geweest. De overleden vorst is tweemalen gehuwd
geweest en wel de eerste maal in 1878 met zijne nicht
Maria de las Mercedes, dochter van den hertog van
Montpencier, die nog in hetzelfde jaar overleedde
tweede maal in 1879 met de Oostenrijksche aarts
hertogin Maria Christina, die hem twee dochters
schonk, waarvan de oudste, de vijfjarige Maria de
las Mercedes, thans onder regentschap harer moeder
de regeering zal aanvaarden.
Koning Alphonso heeft voor een jeugdig vorst veel
voor zijn land gedaan en waar, bij de rampen die
Spanje in de laatste jaren geteisterd hebben, de nood
het hoogst was, was de koning, vaak tegen den raad
zijner omgeving, het eerst aanwezig om den toestand
te overzien en hulp te verleenen, waar die het meest
noodig was. Het conservatieve ministerie, dat in de
laatste tijden de leiding der regeeringszaken had op
zich genomen, heeft, door de bekende en veel be
sproken reis van koning Alphonso naar Berlijn, getracht
een nauweren band tusschen Duitschland en Spanje
te vormen, zeer tegen den zin der liberalen, die terecht
wezen op de gemeenschappelijke belangen van het
Pyreneesche schiereiland en de Fransche republiek.
Hoeveel sympathie de jeugdige vorst dan ook voor
zijn persoon aan het Duitsche hof mocht verwerven,
zijne reis heeft niet kunnen beletten, dat de Carolinen-
quaestie in het leven is geroepen, die, tot grooten
spijt van Duitschland, niet meer bij het leven van
Spanjes koning mocht worden beslecht.
Zooals reeds is gezegd, zal de prinses van Asturië
thans tot koningin worden uitgeroepen het ministerie
heeft zijn ontslag aangeboden, dat door de regentes
is aangenomen. Sagasta is daarop belast met de samen
stelling van een nieuw kabinet, wat hem reeds ge
lukt is. Het zal zijn samengesteld als volgtvoor
zitter Sagasta, binnenlandsche zaken Gonzales, finan
ciën Camaeso, openbare werken Gamazo, koloniën
Moret, buitenlandsche zaken Martos, justitie Montero
Rios, oorlog Jouvellar, marine Beranger, prefect van
Madrid Hiquena.
Tot nutoe bleef alles nog rustig, doch het lijdt
geen twijfel of de Carlisten zullen het hoofd opsteken.
Reeds wordt gemeld, dat zij in het Noorden 6000
man hebben verzameld en het is dan ook met het
oog daarop, dat generaal Martinez-Campos aan het
hoofd is gesteld van het Noorderleger, dat op 30000
man is gebracht. Te Madrid zijn de troepen geconsi
gneerd in de kazernen, doch er hadden nog geene on
lusten plaats.
Het Fransche ministerie kan er niet op bogen voor-
loopig veel sympathie bij de Kamer te ondervinden.
Toen gisteren de heer Brice eene interpellatie hield
over het gunnen van leverantiën in het buitenland en
de minister van oorlog beloofde der. Franschen land
bouw zooveel mogelijk te zullen begunstigen, maar
tevens de onmogelijkheid betoogde van buitenlandsche
leverantie geheel buitentesluiten, werd de eenvoudige
orde van den dag, waarmede de regeering zich had
vereenigd met 399 tegen 127 stemmen verworpen.
Ten slotte nam de regeering genoegen met eene motie
om de stemming uittestellen tot de verschillende voor
stellen betreffende de markten voor legerbenoodigdheden
onderzocht zijn. Dit voorstel werd aangenomen met 355
tegen 200 stemmen.
Engeland is een en al verkiezing voor het Parlement.
Elk oogenblik komen er berichten omtrent den stand
der partijen. Vermoedelijk zullen echter de conserva
tieven de overhand krijgen en zal er dus geene ver
andering van ministerie behoeven plaats te hebben.
Het laatste bericht dat Reuter seinde, luidde, dat
gekozen waren 113 conservatieven, 108 liberalen en
9 Iersche nationalisten.
Van het oorlogsterrein in Bulgarije komt weinig
nieuws en wat er gezonden wordt is zoo weinig betrouw
baar en wordt zoo spoedig weder tegengesproken, dat
men huiverig is het medetedeelen. Zoo werd er reeds
gezegd, dat koning Milan van Servië afstand zou doen
van den troon, doch spoedig kwam de tegenspraak
van dit bericht.