1885. N°. 120.
Zaterdag 10 October.
72sle jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT
De prijs der gewone advertentién is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
I.
II.
III.
IV.
V.
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente Goes,
op ZATERDAG den 10 OCTOBER 1885,
des namiddags te 3 uren.
Goes, den 8 October 1885.
De Secretaris,
HARTMAN.
Ponten van behandeling:
Notulen.
Mededeelingen.
Ingekomen stukken.
Benoeming van een hoofd der bewaarschool
voor on- en minvermogenden, tevens onder
wijzeres in de handwerken.
Beslissing op de aanvrage van het Burgerlijk
Armbestuur om intrekking der machtiging tot
tijdelijke belegging van kasgeld.
GOES, 9 October 1885.
Hoe smeer" betrekkelijk is, zegt het Haagsche
Dagbl. blijkt uit het volgende:
In de laatste jaren is een groot aantal arbeiders
van het platteland naar de groote steden verhuisd;
dit was te wijten aan de groote verdiensten, zooals
in de dorpen verzekerd werdzouden zij zich in die
kleine plaatsen met 7 a 8 per week behelpen,
indien in de stad het goud op de straat lag? Dit
was toch niet te vergen. Het bleek echter spoedig,
dat die verdiensten maar denkbeeldig waren, te meer
daar het leven in een stad ook zooveel duurder is.
Een kort overzicht zal dit duidelijk maken. Arbei
ders, die in een groote stad willen wonen, moeten
van 2 tot 3 gulden per week verwonen en moeten
alles wat voor hun huisgezin noodig is koopen. De
werkzaamheden zijn dikwijls zoogenaamd «sjouwen"
of los werk; heden dubbel, morgen en overmorgen,
ja soms de geheele week niets meer. De arbeider ten
plattelande daarentegen huurt een vrij huisje met een
lapje tuin en bleekveld voor ƒ1 a 1,25 per week
zijn tuintje bewerkt hij met zijn kinderen, eet een
geruimen tijd van de opbrengst, en heeft dikwijls
nog een schuurtje waarin een varken gemest wordt
is November aangebroken, dan wordt het varken
geslacht, de helft wordt verkocht en de andere helft
wordt in de kuip gedaan. Voorts doet de man in den
zomer met de kinderen landwerk en gaat de vrouw
dikwijls öf mede bf schoonmakenbegint de oogsttijd,
dan heeft de man volop werk en vrouw en kinderen
gaan naar het land om granen en aardappelen te lezen
het eerste wordt verkocht, het laatste dient voor
winterprovisie, zoodat de meeste arbeiders gedurende
den winter aardappelen hebben, die hun niets kosten
dan de tijd van rapen. In den winter wordt andere
arbeid opgezocht, bv. in het vlas gewerkt, en vooral
in den aanstaanden winter zal daarin werk in over
vloed zijn en nu is het waar, dat het loon dan niet
groot ismaar de arbeidersvrouwen zeggen, het boven
staande in aanmerking genomen, dat zij met 5 per
week dan ook wel kunnen rond komen.
Zonden de werklieden in de stedeD, met hnn hoogere
loonen, het beter hebben
Niettegenstaande het zeer ongnnstige weder hield
de Goesche Schietvereeniging gisteren toch het huis
houdelijk concours, dat door haar was uitgeschreven
en waaraan door 18 leden werd deelgenomen. De
eerste prijs, een revolver, werd behaald door den heer
Ph. M. Van der Mandere, de tweede, een kistje fijne
sigaren, door den heer A. E. Janssen, beiden te Goes.
Het gebruik van groenhart-hout blijkt bij zee-
werken meer en meer door te dringen ter vervanging
van bewormnageld eikenhout.
Ook bij de rijkswaterstaatswerken vindt deze hout
soort toepassing voor paalwerken, die anders door den
gevreesden paalworm werden aangetast, getuige het
nieuwe remmingwerk in de haven te Hansweerd,
hetwelk eerlang vernieuwd moet worden en waarbij
in het bestek het uitsluitend gebruik van groenhart-
hout is voorgeschreven.
De proeven met deze houtsoort genomen, welke
geheel onverdedigd den worm weerstaan moet, hebben
dus blijkbaar eene gunstige uitkomst opgeleverd.
Woensdag besloot de Gemeenteraad van Middel-
borg, zich te wenden tot de Tweede Kamer met het
verzoek, het ingetrokken subsidie voor de H. B. S.
voor meisjes opnieuw op de Staatsbegrooting voor
1886 te brengen.
Bij het mathematisch-Iiterarisch examen te Leiden
is o. a. geslaagd de heer W. H. Bal te Middelburg.
Iergeke. Er is andermaal concessie
voor den aanleg van een scheepstimmerwerf in deze
gemeente, ditmaal bij het eind der haven tegen den
buitendijk van den Burenpolder. Als ook deze conces
sie verleend wordt, krijgen wij dus in korten tijd
twee werven.
Vlissingen. Om het hare te doen ter voorkoming
van ongelukken als dat van jl. Woensdag, doet de
directie van den stoomtram dezen, zoolang hij in de
stad rijdt, voorafgaan door eenen jongen, die een
aan de locomotief bevestigden stok in de hand houdt
's avonds bovendien een rood licht en dus ge
dwongen is steeds op bepaalden afstand van den tram
te blijven. Hierdoor kan tegelijkertijd de tram niet
anders dan stapvoets rijden en is op het eerste sein
gestopt.
Woensdag brachten een der firmanten
en een ingenieur der firma John Elder en Co. een
bezoek aan de directie der Maatschappij «Zeeland".
Uit dit bezoek leidt men af, dat de stoomboot-maat
schappij «Zeeland" nu werkelijk met de Engelsche
firma John Elder Co., te Glasgow, bij wie ook
haar vroegere booten gebouwd zijn, een contract heeft
gesloten voor den bonw van drie nieuwe mailstoomers
voor den in het begin van 1887 in te stellen dagdienst.
Uit het jaarverslag van het veeartsenijkundig
staatstoezicht over 1884 blijkt dat de besmettelijke
longziekte ten vorigen jare in 4 provinciën heerschte.
In het bijzonder werden echter Zuid-Holland, Lim
burg en Zeeland getroffen. In N.-Brabant kwamen
slechts enkele sporadische gevallen voor.
De ziekte trad 28maal op, waarvan in de provincie
Zeeland 8.
In het geheel werden waargenomon 234 gevallen,
waarvan 52 in Zeeland.
Als verdacht van longziekte werden afgemaakt 3050
runderen, waarvan 29 in Zeeland. Daarbij werden
door de ziekte aangedaan bevonden de longen van
202 runderen, waarvan 12 in Zeeland.
Voor de onteigening der runderen werd betaald
ƒ714.599,09; waarvan voor die in Zeeland ƒ7894,25.
Het verkoopen van het vleesch en de huiden bracht
ep ƒ367.709,10, waarvan in Zeeland ƒ2912,35.
De schadeloosstellingen voor de onteigening hebben
f346.889,99 bedragen.
Het veelvuldiger optreden der ziekte buiten het
spoeling-district wordt toegeschreven aan het woeden
der ziekte aan de Duitsche en Belgische grenzen.
Daarom werden strenge maatregelen genomen om
invoer van vee van buitenslands te beletten, en werden
binnenslands de maatregelen ter uitroeiing der ziekte
verscherpt.
Uit Amsterdam schrijft men ons, 8 dezer
Met groote belangstelling werd door velen de gis
teren gehouden gemeenteraadszitting verbeid. Geen
wonder dat de tribune door een talrijk publiek bezet
was. Men was benieuwd te weten wat de adressen
van 811 gasverbruikers en van de firma De Bruijn fc
Zonen betreffende de gasquaestie zonden uitwerken.
En die nieuwsgierigheid is bevredigd. Uit de mede
deelingen van den voorzitter bleek o. a., dat de con
cessie van de firma De B. Sc Z. tegen 1 Nov. a. s. is
opgezegd en dat op dien datum vóór zonsondergang
door haar moet zijn weggeruimd een gedeelte ter lengte
van minstens 2 M. van elke aan haar toebehoorend
of tot de exploitatie aan de gasfabriek aan de Wetering
schans dienende buis of pijpleiding, liggende in het
gedeelte gemeentegrond of gemeentewater, dat ter
breedte van 5 M. de terreinen aan genoemde fabriek
De gemeente heeft bij die opzegging van haar on
betwistbaar recht gebruik gemaakt en B. en W. zullen
de raadsbesluiten, ten deze genomen, weten te doen
eerbiedigen en handhaven, zoo noodig door toepassing
van art. 180 der gemeentewet. Met 1 Nov. zal der
halve door de in de openbare gronden en wateren der
gemeente liggende buizen geen gas door de heeren De
Bruijn Sc Zonen te Amsterdam kunnen geleverd worden.
De Imperial Continental Gas-association is verplicht
gas te leveren in de van eene gasleiding voorzien zijnde
perceelen, maar zal dit slechts kunnen doen indien die
gasleiding aan den door haar geplaatsten meter ver
bonden is. De ingezetenen, die met 1 Nov. in hunne
perceelen gas wenschen te branden, zullen dus moeten
zorgen zoowel voor gasleiding als voor een behoorlijke
aansluiting van die gasleiding aan den meter van de
Imp. Cont. Gas-association. Voor zoover zij dit nog
niet deden, loopen zij gevaar na 31 October voor kor-
teren of langeren tijd van gaslicht verstoken te zijn.
Opmerking verdient het, dat de firma De Bruijn
Zonen zelve heeft meegedongen naar de uitsluitende
concessie voor gaslevering in deze gemeente, welke
concessie den 25 Juli 1883 aan de Imp. Cont. Gas-
association werd verleend.
In den loop der discussie werd er o. a. op gewezen,
dat de positie der verbruikers tegenover de firma
De Bruijn Zonen veel gunstiger is dan die der
laatste tegenover de verbruikers, daar de heeren De
Bruijn toch geen schadevergoeding kunnen vragen aan
verbruikers, die geen gas van hunne fabriek branden,
als die fabriek niet meer kan leveren, als zij eene
gasfabriek hebben zonder gas.
Wat de agitatie over eventueeie processen betreft,
werd de raad gegeven, dat de 10,000 gasverbruikers
van de firma De Bruijn Zonen een fonds vormen,
waaruit zij eventueeie processen, die de firma De Br.
een of meer hunner zou kunnen aandoen, gezamenlijk
betalen. Alsdan staan de verbruikers even vast als de
heeren De Br., als deze eenige duizende guldens aan
processen willen wagen.
Eenparig vereenigde de raad zich èn met het ge
voelen van B. en W. èn met de verschillende geuite
meeningen betreffende het goed recht der gemeente.
Wat zal nu het einde zijn We zijn reeds zeer
dicht bij November. Als de firma De Br. er niet
zonder kleerscheuren afkomt, zooals nu schijnt te voor
zien te zijn, zal men haar mogen toeroepen «Ta l'as
voulu, Georges Dandin
Dat deze zaak een staartje zal hebben blijkt uit
de volgende advertentie, welke heden in de Amsterd.
bladen voorkomt:
«De Directie der Hollandsche Gasfabriek brengt bij
deze op nieuw ter kennisse van hare contractanten,
dat zij met primo November e. k. met de gasleverantie
voortgaat, en dat zij, overtuigd van haar goed recht,
onmiddellijk de tussclienkomst van den bevoegden rech
ter zal inroepen om elk geweld te stuiten, hetwelk
haar in haar voornemen mocht belemmeren.
Zij herinnert nogmaals, dat hare contracten het
gebruik van gas van andere fabrieken verbieden, en
evenzeer voor het daarbij geregeld gasverbruik uit
sluiten meters, buizen of branders, niet geleverd of
goedgekeurd door de Hollandsche Gasfabriek zoodat
ook het aanbrengen van verbindingen, door werklieden
niet in dienst van de Hollandsche Gasfabriek, aan
hare meters en buizen, met de bestaande contracten
in strijd is. De Directie".
De heer J. J. Hodde, rijksambtenaar te Elle-
woudsdijk, wordt met ingang van 1 November a. s.
verplaatst naar Sas van Gent, terwijl de heer J. De
Vlieger met dien datum van Sint Kruis naar Ellewouds-
dijk wordt overgeplaatst. (M. Ct.)
Volgens de Gerechtelijke statistiek over 1884
is Amsterdam het arrondissement waarin het grootste
getal strafzaken werd behandeld, namelijk 1871 hij
de arrondissements-rechtbank en 11266 bij de kan
tongerechten (Amsterdam I, II, ni, IV en Hilversum.)
Zieriksee is het arrondissement waarin het kleinste
getal strafzaken werd behandeld, namelijk 117 bij de
arrondissements-rechtbank en 427 bij de kantonge
rechten (Zieriksee en Tolen.)
Naar men verneemt, zijn de regeeringsvoorstelleu
tot vermindering der uitvoerrechten en verhooging der
invoerrechten in Nederlandsch-Indië reeds aan Z. M.
den Koning ter onderteekening aangeboden, zoodat
de indiening zeer spoedig kan worden tegemoetgezien.
De Minister van financiën heeft de ontvangers
der registratie aangeschreven, om nauwlettend toe te
zien, dat bij wissels en quitantiën, van plakzegel voor
zien, de dag, de maand en het jaar worden gesteld
niet over het plakzegel heen, maar geheel en al op
het plakzegel.
Bij niet nauwkeurige naleving wordt het stuk be
schouwd als ongezegeld, en wordt eene boete van 25
verbeurd.
De St. Ct. bevat een kon. besluit tot het toe
kennen van vrijdom van den accijns voor zout, ten
behoeve van het vervaardigen van kaasstremsel.
De uiterste wilsbeschikking van mevr. Kleine
is niet geheel juist door ons weergegeven. Het «Kleine
fonds" is niet bij testament door haar gevestigd, maar
is eenigen tijd geleden door haar met de heeren Wert-
heim en Schut gesticht. Op de statuten dier vereenging
is bij besluit van 12 Aug. jl. reeds de Koninklijke
bewilliging verleend. Aan dit fonds met de door ons
vermelde bestemming is door mevr. Kleine haar nala
tenschap vermaakt op de wijze als is medegedeeld.
De werkzaamheden zullen in de drie beetwortel
suikerfabrieken te Rozendaal aanstaanden Maandag
aanvangen.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Na al wat wij in andere bladen ervan gelezen
hebben kunnen wij niet zeggen, dat het gisteravond
in de sociëteit V. O. V. opgevoerde blijspel van Von
Moser «de Salontyroler" ons is medegevallen. Wij
hadden gehoopt nu eens een blijspel te zien van zuiver
allooi, zooals er zoo zelden geschreven wordendoch
hoewel er verscheidene geestige zetten en aardige too-
neeltjes in «de Salontyroler" voorkomen, is er geen
draad, die deze bindt.
Niettemin heeft het publiek zich blijkbaar uitstekend
geamuseerd, wat dan ook bij de goede vertolking van
het stuk niet vreemd kan schijnen.
Mevrouw de Graef-Verstraete speelde de rol van
Selma zeer goed, terwijl de actrice, die de rol van
Marianne op zich had genomen, hare lang niet gemak
kelijke taak zeer goed vervulde. Mevouw De Bruijn-
Sablairolles was ook eene goede Adelheid, al zien wij
haar liever in de rol van een eenvoudig burgervrouwtje,
zooals indertijd in »'t is maar een smid".
Van de heeren had zeker de heer Tartend als Hans
Werner de gemakkelijkste rol, al komen daarin gezeg
den en gesprekken voor, die juist niet natuurlijk
kunnen heeten. De heer Tartaud toonde eene groote
gemakkelijkheid op het tooneel, wat in deze rol te
meer uitkwamaangezien er weinig actie bij te
pas kwam.
De heer Mutters had als Joseph Stemmbacher de
moeielijke rol van een ruw bergbewoner, die aan die
ruwheid eene groote mate van trouw paarde. Zijn
spel zal zeker ieder uitstekend hebben voldaan.
Last not least, de heer Van Nieuwland als de
Salontyroler Baron Von Strehsen't Was werkelijk
«fameus", wat deze acteur van die rol wist te maken
en hoe uitstekend hij tot het einde zonder te veel
te overdrijven den rijken, adellijken mijnheer teruggaf,
die niet op overmaat van verstand kan bogen en toch
«kolossaal" met zichzelf is ingenomen. Niet zonder
beteekenis was voorzeker zijne opmerking, toen hem
als gids eene goede belooning werd toegezegd, dat dit
het eerste geld zou zijn, dat hij «verdiende." Men
was werkelijk op dat oogenblik geneigd uitteroepen:
«zoo zijn er."
Over de opkomst van het publiek valt niet te klagen.
Wij hopen dan ook, dat het tooneelgezelschap van
de Nieuwe Rotterdamsche Schouwburgmaatschappij
dezen winter ons nog eens zal komen vergasten.
Voor het blijspel althans heeft het weder getoond
uitstekende krachten te bezitten
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Bij de Evang.-Luthersche kerk te Middelburg,
is het volgende drietal opgemaakt: dd. G. A. Alers,
te TielJ. L. Bleeker, te Wildervank en Veendam
en C. A. Evelein, te Leiden.
Voor «de school met den Bijbel" werd te Goes
gecoll. in de Chr. Ger. kerk ƒ122.13, in de Herv.
kerk ƒ54.6514, in de Chr. Evang. kerk 37.89%.
De nagiften bedroegen 42, terwijl de coll. in de
Chr. Ger. kerk te Wolfertsdijk ƒ19.50 opbracht.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft benoemd
bij het openbaar Jager onderwijs aldaar tot derden
onderwijzer aan school S dhr. D. Stigter, onderwijzer
te Kloetinge.
Onder de geslaagden voor het onderwijzers
examen, op den 7 dezer te 's-Gravenhage, komt voor
dhr. W. Van Strien Wz., geboortig van Wolfertsdijk.
Uitslag der akte-examens L. O. te Middelburg
op 8 Oct. 1885Geëxamineerd 8toegelaten 4, nl.
de heerenF. C. H. Sasburg te Middelburg, P. J. A.
Visser te Koudekerke, W. C. Van de Ree te Middel
burg en J. Buijs te Arnemuiden.
De examens zijn afgeloopen.
Rechtszaken.
Naar de Midd. Ct. verneemt is door de arr.-
rechtbank aldaar in raadkamer bepaald, dat de ver
dachte A. Aalbregtse aan den diefstal enz. te Borsele
vooreerst in hechtenis zal gehouden worden. Gister
moeten te dezer zake vier getuigen gehoord of onder
vraagd zijn.
De rechtbank te Rotterdam deed gisteren uit
spraak in de zaak van de aanvaring van de stoomboot
«Oude Maas II" door het stoomschip «Zeemeeuw".
De rechtbank sprak den deswegen terechtstaanden
schipper le kl. bij het Nederl. loodswezen vrij van
al het hem bij akte van dagvaarding ten laste gelegde,
vermits het onderzoek ter terechtzitting het wettigen
overtuigend bewijs van zijne schuld niet heeft geleverd.
Landbouw en Veeteelt.
Het laatste nr. van het goed ingelichte, in zoo
menig opzicht uitnemende weekblad Landw. Thicr-
zucht behelst de mededeeling, dat in het Noord-Westen
van de Amerikaansche Unie de varkens-cholera zich
op zeer verontrustende wijs vertoonde. Op de groote
slachtplaatsen van Chicago, het middelpunt van den
Noord-Amerikaanschen handel in varkens, is de ziekte
ook reeds voorgekomen. Deze omstandigheid geeft aan
gewetenlooze handelaren gelegenheid om voor lagen
prijs ziek vee te koopen en het te slachten, zonder
te denken aan het gevaar, dat zij veroorzaken voor
de gezondheid der consumenten van dit vleesch. Zieke
dieren zegt het aangehaalde weekblad kan men
koopen voor slechts 2 D. per 100 p. Naar door des
kundigen geschat wordt, zijn van de Chicago aanko
mende dieren er 10 pet. door de varkens-cholera aan
getast. En omdat derwaarts uit alle deelen van het
Westen en het Noord-Westen der Unie varkens aan
gevoerd worden, zijn de markten te Chicago groote en
gevaarlijke brandpunten. (Ldb. Cl)