1885. N". 116.
Donderdag 1 October.
72ste jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
8F Voor de lijst van spoorweg-, stoomboot-, post-,
telegraaf- en tramwegdiensten, die geregeld maande
lijks aan onze abonné's wordt toegezonden, ontbreken
ons nog enkele opgaven, waardoor wij verhinderd
zijn genoemde lijst voor October op tijd te verzenden.
Wij zullen haar nu voegen bij de courant, die a. s.
Vrijdagavond verschijnt, of de nog ontbrekende opgaven
zijn ingekomen of niet.
DE UITGEVERS.
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente does,
op VRIJDAG den 2 OCTOBER 1885,
des namiddags te 2 uren.
Goes, den 30 September 1885.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Rekening van de ontvangsten en uitgaven der
gemeente over 1884.
V. Idem van het Burgerlijk Armbestuur.
VI. Idem van het Gasthuis.
VII. Begrooting der ontvangsten en uitgaven van het
Gasthuis voor 1886.
VIII. Reclames tegen den aanslag in den Hoofdelijken
Omslag.
IX. Wijziging der verordening regelende het lager
onderwijs.
X. Aanvrage van het Burgerlijk Armbestuur om
intrekking der machtiging tot belegging van
XI. Verzoek vaH mej. P. L. Rodbard om ontslag
als onderwijzeres.
XII. Wijziging der Verordeningen betrekkelijk de
begrafenisrechten.
XIII. Vaststelling van een model voor de begrooting
van het Burgerlijk Armbestuur.
GOES, 30 September 1885.
Eenigen tijd geleden is door ons een bericht
overgenomen uit het Wag. Weekblad omtrent inge
zonden stukken in de Christ. Schoolbode, handelend
over het stelsel van Copernicus. Uit het jongste num
mer van laatstgenoemd blad blijkt nu, dat het Wag.
Weekblad van eene geheel verkeerde veronderstelling
uitging en alzoo ook verkeerde gevolgen daaruit af
leidde, want de Red. schrijftWij achten ons ver
plicht aan de Red. van het Wag. Weekblad te be
richten, dat de persoon, die zich met G. gesignaleerd
en een tijdlang in onze rubriek «Ingezonden Stukken'
gepolemiseerd heeft tegen het Copernicaansche stelsel,
geen onderwijzer is aan eene Christelijke school, maar
integendeel aan eene inrichting van openbaar onder
wijs is verbonden. Al de gevolgtrekkingen, die het
W. W. dus maakt ten nadeele van de Christelijke
school en bijzonder van gereformeerde onderwijzers in
de scholen met den Bijbel, zijn onjuist."
Bij de gisteren te Amsterdam door het departe
ment van Koloniën gehouden aanbesteding ros minste
inschrijver voor perceel 2 (17.000 L. groene erwten)
de heer J. J. Ochtman alhier voor ƒ2370,65.
Het liott. Nieuwsbl. schrijft
't Heeft de aandacht getrokken, dat de politie op
verschillende plaatsen steeds zeer gebeten is op roode
banieren. Waartoe dit dient, of om welke reden men
groen en geel en blauw wil dulden, en rood alleen
niet, is ons niet recht duidelijk. In Frankrijk heeft
de roode banier eene geschiedenis, een beteekenisdaar
is zij een symbool en wel een symbool van het oproer.
Men verwijdert ze dus.
Maar hier heeft zoo'n lap roode baai volstrekt geen
beteekenis; ze is alleen goed om er onderrokken en
kinderluren van te maken en als zoodanig roemen de
kenners hare deugdelijke eigenschappen. Wie zijne poli
tiek in de baai wil leggen, vestigt het vermoeden dat
ze wat rheumatisch is; anders niet. Men steke den
draak met die naaperij, maar worde er niet boos om
Als ik pleizier heb om mij gek aan te stellen, dan is
dat mijne zaak en niet die der politie. Veroorzaak ik
daardoor een oploopje, dan rukke de politie mij in mèt
mijne aanstellerijmaar zij keere haar ijver niet uit
sluitend tegen die aanstellerij, want dan zou zij dwazer
zijn dan ik, daar zij aan die aanstellerij een beteekenis
verleent, die ik er met geen mogelijkheid aan kon
geven.
Oproervanen hebben we hier niet. Eene roode lap
is een roode lap, meer nietSinkel verkoopt ze bij
den meter en op lapjesdag kan men er prachtige koopjes
in doen. Wat zouden de winkelheeren en dames bij
Sinkel wel zeggen, als gij er om 2 meters oproervaan,
of 1% meter politieke symbool kwaamt vragen Ze
zouden u uitlachen. Welnu, lach dan ook de dwazen
uit, die meenen dat het heldenmoed beteekent, als
men een lap baai aan een stok draagt.
Maak door noodeloozen ijver deze »niet" tot
geen »iet," want dan kent iet gemeenlijk heel spoedig
zichzelven niet. 't Is 't verzet, waarop zoo'n opzichtig
teeken stuit, dat het een beteekenis verleentlaten
we daarvoor oppassen. Als de kalkoenen niet boos
geworden waren, toen men hun voor 't eerst iets roods
liet zien, zou geen kind er aan denken er een kalkoen
mee te plagen. Laat de politie verstandiger wezen dan
die domme kalkoen, die haar eigen zwak verraadde.
Ter aanvulling van het desbetreffend bericht in
ons vorig no. diene nog het volgende
Het ontwerp tot herziening der Kiestabel behoeft
reeds wijziging vóór het in behandeling wordt gejjornen.
Het bevolkingscijfer van 31 Dec. 1884 tot grondslag
nemende 4.278.272 zielen -behoort de Tweede
Kamer 95 leden te tellen, dit is één meer dan bij
't eerste ontwerp voorgesteld werd. Dat eene lid komt
Amsterdam ten goede, dat dan 9 afgevaardigden krijgt.
Deze wijziging voert o. a. deze verandering in haar
gevolg mede, dat het district Zieriksee Oosterland van
het district Goes krijgt.
Kamerontbinding acht de Regeering wegens deze
wijzigingen volstrekt niet noodzakelijk.
Naar de IV. R. Ct. verneemt, moet de Minister
van Binnenlandsche Zaken nog niet genegen zijn, om
den afgesloten kring tot beteugeling der longziekte in
het spoelingdistrict op te heffen, ofschoon die ziekte
zich daar gedurende eenige maanden niet meer heeft
vertoond.
De opheffing moet afhangen van de uitkomst van
den staltijd van het rundvee in den aanst. winter.
De heer D. Quakkelaar, med. stud, te Leiden,
geboortig van Sint-Maartensdijk, heeft met goed gevolg
het 2e Natuurkundig examen afgelegd te Leiden.
Blijkens de Staatsbegrootingstukken wordt de
invoering van het strafwetboek in 1886 verwacht en
is de verhooging der marine-uitgaven het gevolg eener
voorgenomen uitbreiding van het torpedo-wezen, van
krachtiger verwapening van het materiëel voor de kust
verdediging en van de oprichting eener marinestaf.
De minister van oorlog ontvouwt zijne plannen tot
verbetering der geoefendheid bij de schutterijen, waarbij
het hoofddoel is eene snelle mobilisatie.
In verband met de daartoe strekkende maatregelen
acht de Regeering het dringend noodig, ook te zorgen
voor meerdere geoefendheid dier wapenmacht, in het
bijzonder om de oud-gedienden geschikt te doen blijven
voor de oorlogstaak. Daarvoor zijn noodigleiding
door militairen, doeltreffende oefening en theoretische
opleiding van officieren en kader, een en ander zonder
kosten voor de gemeenten. De Minister rekent daarbij
op de medewerking der kommandanten en der schut-
terplichtigen, op grond zijner ondervinding dat 't daar
aan niet ontbreekt.
In de plaatsen waar garnizoen ligt zou geen gedeelte
militair kader voor de schutterij afzonderlijk worden
aangewezen, maar naar gelang van den aard der oefe
ningen; alleen voor Amsterdam zou een uitzondering
noodig zijn. Evenmin zouden speciale vaste instruc
teurs vereischt worden voor naburige kleine gemeenten.
Voor de overige plaatsen echter is kader boven de
formatie noodig, en wel rondreizende detachementen
voor bepaalde rayons, ten getale van 8, sterk 1 officier
en 4 onderofficieren.
De oefeningen zullen worden geregeld door drie
hoofdofficieren van het leger, in overleg met de com
mandanten, in 3 districtenlo. Noord- en Zuid-Holland,
2o. Noord-Brabant, Zeeland en Limburg, 3o. de overige
provinciën.
De kosten dezer organisatie zijn geraamd op 60,992.
Mevrouw M. J. KleineGartman, wier toestand,
na eenige aanvankelijke beterschap, in de laatste dagen
weder verergerd was, is gisteravond op 66jarigen leef
tijd overleden.
Tot aanvulling van het bericht in ons nommer
van 26 dezer, dat aan het groote werk, in Spanje
aangenomen door de heeren Volker Bos, een machi
nist ƒ27 en een stoker ƒ18 's weeks kunnen ver
dienen, deelt men ons nog mede, dat een gezagvoerder
van een baggermolen ƒ24 en een dekknecht ƒ18
's weeks zullen verdienen.
Verscheidene vlijtige Nederlanders kunnen aldus
aldaar weder ruimschoots hun brood verdienen. Eén
baggermolen is reeds vertrokken en in het laatst dezer
week zal uit Delftshaven weder vertrekken de bagger
molen «Belogne II", gezagvoerder J. Van Oord, van
Maassluis. (JV. R. Ct.)
Bij Kon. besluit is de heer Jan Van Beers, leeraar
in de Nederlandsche taal en letteren aan de normaal
school te Antwerpen, benoemd tot ridder in de orde
van den Nederlandschen Leeuw.
Het duiken naar oesters aan den Vlietepolder
is niet meegevallen. Het eerste onderzoek had groote
f v- ^vacating opgewekt, maar verladen Woensdag heeft
men, na een werkzaamheid van een paar uren, het
visschen opgegeven. (N.-bevel.)
De heer Heldt gaf, zooals men weet, in de audiëntie
bij den Minister van Binnenlandsche Zaken tot ver
klaring van het woord nationale vergadering te kennen,
dat dit woord strekte om uit te drukken dat het geen
provinciale of internationale zaak gold, maar eene
Nederlandsche.
Eilieve, vraagt de N. R. C., wat beteekenen dan
die telegrammen van de arbeiderspartij uit Brussel,
uit Antwerpen en uit Parijs Daaruit blijkt wel degelijk
dat men in verbinding stond met politieke partijen
in het buitenland. Hoe wist men daar anders, dat er
in den Haag een vergadering zou plaats hebben voor
algemeen stemrecht? En waarom de wijze der Mar
seillaise gekozen voor het lied dat gezongen wordt
Genoemd blad laat dan volgen
»Men houdt niet op een goed vaderlander en orde
lievend burger te zijn, als men de meening uitspreekt,
dat van het algemeen stemrecht voordeel te wachten
is voor Staat en Maatschappij. Dit is een meening,
waarover verschil van gevoelen kan zijn, maar die op
zichzelve gelijke aanspraak heeft op eerbiediging, als
elke andere eerlijke meening. Maar wanneer het al
gemeen stemrecht gevraagd wordt onder vertoon van
roode vlaggen, phrygische mutsen en valbijlen, en
onder het zingen van revolutionaire liederen, en er
worden daarbij telegrammen van buitenlandsche op
roermakers als middelen gebruikt om schrik aan te
jagen, dan houdt alle aanspraak op eerbiediging op,
want dan blijkt het dat er heel andere roerselen in
het spel zijn, dat het algemeen stemrecht gevraagd
wordt als een middel om troon en staatsinrichting
omver te werpen en het maatschappelijk verband te
verbreken".
Een tuinman te Zwolle wordt door zijne stadge-
nooten hard gevallen, omdat hij de politie in den arm
heeft genomen, zoo het heet om seen enkelen appel."
Hij deelt nu mede in de Zw. Ct.
«Drie jaar heb ik mijn tegenwoordigen tuin in huur
en hoe vol geladen een van mijn boomen ook mocht
zijn, nog nimmer heb ik rijpe vruchten kunnen krijgen.
Ieder jaar werd alles gestroopt. Zelfs één enkele appel,
dien ik terzij gelegd had, om de soort van vrucht te
kunnen nagaan, werd weggenomen. Ik had sedert 15
Sept. gedurig gewaakt, maar vruchteloos, en toen nu
mijn laatste proefappel van dien eenen boom ook was
weggenomen, liep mij de gal over en heb ik de politie
er van kennis gegeven."
Wie dit leest, merkt de Arnh. Ct. op, kan den man
geen ongelijk gevenmaar hij is de eenige niet. Zoo
werd het in Den Haag den heer Savornin Lohman
verweten, dat hij eene dienstbode vervolgen liet som
een beetje thee en een stukje vleesch." Een wijnhan
delaar werd het kwalijk genomen, dat hij niet berustte
in het wegnemen van een flescbje wijn dat de meid
met haar vrijer uitdronk." Weken lang was de meid
met een valschen sleutel in den kelder gekomen en
had daar fijnen wijn en cognac enz. ontvreemd en
bovendien vele sieraden en voorwerpen van huiselijk
gebruik, terwijl in haar bezit een effect van duizend
gulden gevonden werd, waarschijnlijk uit een vorigen
dienst weggenomen.
Waarlijk, als men al die groote en kleine diefstallen
maar rustig moet laten gebeuren, dan zouden anderen
dwaas doen met eerlijk te blijven.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Gisteren werd de discussie voortgezet over het
amendement van den heer Keuchenius op paragraaf
2 van het adres van antwoord op de Troonrede. In
dat amendement wordt aangedrongen op handhaving
van het gezag en behartiging der rechten, nooden en
belangen van het Nederlandsche Volk.
De heer Savornin Lohman verdedigde het amende
ment en wierp de schuld der malaise en de daaruit
voortspruitende oproerigheden op den geest der liberale
beginselen.
Hiertegen kwam de heer Schapman op. Hij ont
kende dat de heerschende nood aan die beginselen
kon worden geweten. De toestand heeft algemeene
oorzaken. Hij bestreed het amendement van den heer
Keuchenius als eene onverdiende motie van wantrouwen
in de regeering.
De heeren Gleichman, De Beaufort, Goeman Bor-
gesius en Van Houten verdedigden de liberale begin
selen. Laatstgenoemde verklaarde dat de liberalen een
stemmig zijn in den wensch tot uitbreiding van het
kiesrecht tot de gezeten werklieden.
De Minister Heemskerk kreeg alsnu het woord. Hij
wees er op dat zijn wetsvoorstel tot herziening van
het kiesrecht weinig daarvan verschilde. Hij en vele
sprekers kwamen krachtig op tegen de opruiers, die
de beroeringen veroorzaakten. De Minister bracht
hulde aan alle burgemeesters voor hun bezadigd en
toch krachtig optredea. Voortaan zullen de 100de
vlaggen in de optochten geweerd worden.
De Minister bleef de Grondwetsherziening als een
deel van het programma der regeering beschouwen
en mochten de voorstellen daaromtrent worden ver
worpen, dan zou het Kabinet niet aarzelen om afte-
treden.
De heer Keuchenius heeft daarop zijn amendement
ingetrokken en paragraaf 2 van het antwoord op de
Troonrede is aangenomen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Bedrag collecte voor de scholen met den bijbel
te Nisse (Herv. kerk) 5,33%; te Krabbendijke met
Oostdijk (Chr. Ger. kerk en giften) 20,12; te Kolijns-
plaat (nagift) 2,50.
De gunstige afloop van het op 31 Aug. jl. te
Bergen-op-Zoom gehouden kinderfeest heeft aanleiding
gegeven tot de oprichting eener vereeniging, die zich
ten doel stelt elk jaar dit feest te herdenken, het
getrouw schoolbezoek te bevorderen, volksgezang aan
te kweeken en nieuw leven te breDgen in den lust
tot flinke spelen.
Een vijftal ingezetenen' der gemeente Reusel
hebben bezwaren ingebracht tegen het voornemen om
de openbare school aldaar te sluiten. Adressanten ver
zoeken dat de betrekking van hoofdonderwijzer, die
reeds gedurende 9 maanden vacant is, zal worden
aangevuld, terwijl zij op handhaving der wet, bepaal
delijk van art. 32, aandringen. Zij verklaren overtuigd
te zijn, dat de openbare school door verscheidene kinde
ren zal worden bezocht, al ontbreekt dan ook aan de
ouders de moed, om op het voortbestaan van zoodanig
onderwijs aantedringen.
Rechtszaken.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Gisteren zijn o. a. veroordeeldWegens mis
handeling, C. G. 44 j., te Ierseke, tot 15 dagen cel
en ƒ8 boete; C. De K. 24 j., te 's Heer Arends-
kerke, tot 8 dagen cel; A. T. 27 j., te Goes, tot 8
boete; A. R. 16 j., te Goes, tot 8 dagen cel.
Verder P. B. 35 j., te Ierseke, wegens hoon tot 3
boete en H. Van H. 27 j., te Krabbendijke, wegens
onbevoegd loopen langs den spoorweg tot 3 boete.
Vrijgesproken is J. A. Van O. 24 j., te 's Heer
Arendskerke, beklaagd van mishandeling.
P. K. te Biezelinge, vermoedelijke dader van dief
stal van meel, aldaar gepleegd, is gisteren op last der
justitie gearresteerd en naar Middelburg overgebracht.
Zooals wij in ons vorig no. onder de laatste
berichten mededeelden bevestigde het Hof te Amster
dam Maandag het vonnis der Rechtbank aldaar, waarbij
Bartholomeus Van Ommeren, wegens het aanplakken
van geschriften wier inhoud smadelijk was voor Z. M.
den Koning, veroordeeld is tot eene celstraf van een
jaar. Op de mededt el ng van den Voorzitter dat hij
het recht had om binnen drie dagen cassatie aan te
teekenen, zeide v. O.«daarvan zal ik gebruik maken".
De houding van v. O. onder het voorlezen van het
arrest, (hij glimlacht nu en dan) wekte geen sympathie
voor hem onder het beschaafde publiek. Naar wij
vernemen, is door den veroordeelde reeds cassatie
aangeteekend.
Noch de procureur-generaal, noch de veroordeelde
zijn in cassatie gekomen tegen het arrest van het
gerechtshof te 's-Hage in zake den moedwilligen
doodslag op den Japanschen zaakgelastigde Sakurada.
De ambtenaar van het openbaar ministerie bij
het kantongerecht te Leiden had één der couranten-
ombrengers van het Leidscli Dagbtad voor het kan
tongerecht gedagvaard, om zich te verdedigen tegen
eene aanklacht, dat hij, door den uitgever belast met
het rondbrengen van exemplaren van het Leidsch
Dagblad, aan de huizen der ingezetenen in de ge
meente Leiden, in de maanden Juni en Juli jl. tot
het verrichten van dien arbeid, of althans een gedeelte
daarvan, buiten medeweten van genoemden uitgever,
zijn achtjarig zoontje heeft te werk gesteld en in
dienst gehad.
De ambtenaar eischte drie gulden boete of twee
dagen gevangenisstraf.
De kantonrechter sprak Maandagmorgen evenwel den
courantenom brenger vrij, en wel op grend dat niet
bewezen is, dat de beklaagde zijn zoontje «in dienst
heeft gehad".
Dienstplichtigheid bestond er niet, want de knaap
hielp zijn vader zonder eenige belooning en uit eigene
kinderlijke bereidwilligheid, zonder dwang.
Wel had de kantonrechter als wettig en overtuigend
bewezen aangenomen dat de beklaagde zijn achtjarig
zoontje heeft »te werk gesteld", doch slechts o. a.
ook om daardoor een half uur vroeger weer in zijn
familliekring te kunnen zijn.
