1885. N°. 114. Zaterdag 26 September. 72ste jaargang. GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct. In ons land vervoege men zich- voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren. COURANT. De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel. GOES, 25 September 1885. De Stct. bevat het Kon. besluit van den 12en Sept. jl., houdende vaststelling van het bedrag en van den uiterlijken vorm der muntbiljetten. Volgens dat besluit zullen er zijn muntbiljetten van tien en van vijftig gulden. De uiterlijke vorm der biljetten van tien gulden blijft voorloopig onveranderd. Uit de hoofdpunten der Indische Begrooting blijkt dat, hoofdzakelijk wegens den zeer ongunstigen toe stand van koffieoogst en koffieprijzen, het tekort is geraamd op 4% millioen. Daarbij dient echter in 't oog te worden gehouden, dat onder de uitgaven ruim 6 millioen voor spoorweg aanleg begrepen is. Na de ruim 45 millioen opgeteerd te hebben, die Nederland vóór twee jaren voor Indië geleend heeft, zal Insulinde nu nog bijna 9 millioen achterstand heb ben intehalen. Van zijn ontworpen herziening van de Tariefwet verwacht de Minister van Koloniën 1 millioen 'sjaars. Voor de haven van Tandjong-Priok werd over 1885 ƒ1.308.000 toegestaan. Dit jaar wil de Minister met ƒ383.000 de zaak gaande houden. Dank zij die be zuiniging van 920.000 en een andere van 228.000 op bruggen, wegen enz., is de afd. j> Burgerlijke Open bare Werken" nu 805.821 lager geraamd kunnen worden. Wii ontvingen het advies in zake kiesrecht, uitgebracht op verzoek van het bestuur der Liberale Unie door een comité, bestaande uit de heeren.- H. H. Van Cappelle, H. J. Dijckmeester, E. Fokker, G. A. Van Hamel, J. De Louter, A. Pijnacker Hordijk, C. B. Spruyt, D. Wicherlink. Het Comité heeft zijn taak beperkt opgevat en zijn advies bepaald tot de regeling van het kiesrecht in engeren zin, m. a. w. tot de rechtstreeksche verkie zingen voor de Tweede Kamer. De slotsom zijner overwegingen meent het Comité aldus te kunnen uitdrukken in den vorm van een grondwetsartikel »De leden van de Tweede Kamer worden rechtstreeks gekozen door de meerderjarige mannelijke ingezetenen, Nederlanders, die krachtens eenig hun toekomend (persoonlijk of zakelijk) recht eene woning of een gedeelte daarvan in gebruik hebben, waarvan de jaar- lijksche huurwaarde een voor elke gemeente vast te stellen minimum bereikt, dat nergens lager dan ƒ50 of hooger dan ƒ200 door de Wet, Gedeputeerde Staten gehoord, wordt bepaald". Drukt het bovenstaande de gemeenschappelijke over tuiging van het geheele Comité uit, niet eenstemmig denkt het over de vraag, of nevens de huurwaarde nog een tweede maatstaf voor kiesbevoegdheid moet worden erkend. Daar voor- en tegenstanders in het Comité elkan der niet van de juistheid hunner argumenten hebben hunnen overtuigen, bepaalt het zich tot de mededeeling van de redactie welke door de voorstanders wenschelijk wordt geacht, nl. deze Kiesbevoegdheid wordt bovendien verleend aan allen, die aan de algemeene vereischten voldoen en die be zitten een zekere mate van bekwaamheid, blijkende uit het bezit van eenigen graad, titel of diploma, het bekleeden van eenig ambt of eenige betrekking, of de uitoefening van eenig beroep, een en ander te regelen bij de wet". Het geluk dient de liberalen zegt het Vaderland. Het lot heeft de 43 anti-liberalen en 42 liberalen, die de afdeelingen vormen, zoo verdeeld, dat laatstgenoem den in drie secties de meerderheid hebben en dien tengevolge de centrale sectie dus kon worden samen gesteld, dat zij behalve den liberalen Voorzitter uit 3 liberalen en 2 anti-liberalen bestaat. Geen Katholiek, noch conservatief heeft daarin zitting. In de commissie voor de redactie van 't adres van antwoord zitten drie liberalen, een anti-revolutionair en een Katholiek. Eenige eigenaars en gebruikers van in den Caterspolder onder Woensdrecht gelegen gronden heb ben aan de Staten van Noordbrabant verzocht, die gronden tot een waterschap te vereenigen. De hoofdingenieur van den provincialen waterstaat heeft op dat verzoek gunstig geadviseerd. (N. en A. v. B.-O.-Z.) Benoemd tot gemeente-vroedvrouw te Sint-Fi- lipsland mej. K. Koster van Sint Maartensdijk. Tolen. In de vergadering van ingelanden van het waterschap ode Vrije polders onder Tolen" alhier gehouden werden voorloopig gewijzigd en vastgesteld de kaart en de verschillende staten der waterleidingen met daarbij behoorende kunstwerken, voorgeschreven bij art. 23 van het algemeen reglement. Vervolgens werd op voorstel des bestuurs door ingelanden van den 1500-gemeten-polder met algemeene stemmen mach tiging verleend om in het vervolg zooveel mogelijk het rijsbeslag door steenglooiing te vervangen en ein delijk eene voordracht opgemaakt ter voorziening in de vaceerende betrekking van gezworen, ontstaan door het eervol ontslag van den heer W. Var. Nieuwennuijzen. Op die voordracht werden geplaatst als le candidaat dhr. Iz. Van Gorsel, als 2e candidaat dhr. M. J. Stoutjesdijk en als 3e candidaat dhr. G. C. M. Geluk. Het gerucht, volgens hetwelk de Burgemeester der residentie zou geprotesteerd hebben tegen het posteeren van maréchaussées bij het Departement van Binnenlandsche Zaken en in den optocht naar de Staten- Generaal, is, naar het Dagblad met zekerheid kan mededeelen, uit de lucht gegrepen. Niettemin melden de Nieuwe Rott. Cour. en ook De Avondpost en het Vaderlanddat ook door de ge neraals, adjudanten van Z. M. den Koning, bij de autoriteiten protest is ingediend tegen de aanwezig heid van maréchaussées te paard, bij den tocht van Z. M. naar het Binnenhof. Genoemde hooge mili taire waardigheidsbekleeders moeten daarbij te kennen hebben gegeven, dat, indien het ooit noodig mocht zijn, wanordelijkheden te voorkomen in de nabijheid van Z. M. den Koning, eer en plicht hen in de eerste plaats daartoe aanwezen. Terwijl nu het Dagblad deze berichten blijft weer spreken en het Vaderland de waarheid ervan volhoudt, zegt De Avondpost in haar nommer van heden »Naar men ons mededeelt, heeft mr. J. G. Patijn ontslag gevraagd als burgemeester der residentie. Men brengt dit in verband met eene minder aangename bejegening, die de heer Patijn van hoogerhand zou hebben ondervonden, bij gelegenheid van de betooging van den bond voor Alg. Stemrecht op jl. Zondag." Op eene vraag van den heer Fransen Van de Putte in de zitting der le Kamer van Woensdag heeft de Minister van waterstaat verklaard, dat er gegrond vooruitzicht bestaat, dat nog dit jaar een groot deel van het werk voor den spoorweg van Rotterdam naar den Hoek van Holland zal kunnen worden aanbesteed, en dat het werk met allen spoed zal worden voltooid. In de provincie Utrecht hebben vele grondbe zitters, om hunne pachters een gszins te steunen, nu de producten zoo laag in prijs zijn, en velen niet dan met moeite aan hunne verplichtingen kunnen voldoen, in plaats van de pacht te verlagen, aan deze pachters voor eene aanzienlijke waarde aan mest geschonken. In 1886 wordt gerekend op een uitzending van 2000 man naar het Indisch leger. De groote aflevering naar het buitenland wat Zeeuwsche mosselen betreft is begonnen. Met duizenden tonnen worden zij te Mechelen en te Antwerpen ge bracht om van daar naar Frankrijk gezonden te worden. Die, welke voor Engeland bestemd zijn, gaan over Rotterdam en Vlissingen. De prijzen variëeren tus- schen ƒ1,90 en ƒ2,50 per ton. Door de groote hoeveelheid mosselzaad, welke dit jaar op de Zeeuwsche banken gevallen is, zal de aan koop van Tesselsch-, Harlingsch- en buitenlandsch zaad niet zoo groot zijn als het vorige jaardesniettegen staande zullen toch nog eenige Zeeuwsche visschers zaad van elders laten aanvoeren om steeds aan de groote aanvragen van het buitenland te kunnen blijven voldoen. De mossel-industrie in Zeeland gaat dan ook telken jare met reuzenschreden vooruit. De schilder Willem Delsaux, wiens werk ook op de tentoonstelling te Antwerpen te zien is, en die ver leden jaar te Londen bekroond werd, woont sedert een jaar op het eiland Duiveland, teneinde er de schoone land- en stroomgezichten te bestudeeren. Een zestiental dezer doeken zijn dezer dagen door hem ter bezichtiging gesteld in de zaal der sociëteit »Bellevue" te Zieriksee, en verschaffen aan menig kunst lievend bewoner dier streken (waar kunstbeschouwingen zoo zeldzaam zijn) een waar genot. De vijf oud-Gouverneurs-Generaal van Ned.-Indië genieten te zamen 26.600 pensioen. O.-Indië. Overgeplaatst van de Curapao op de Banda de offic. van adm. 2e kl. D. G. Krol Van der Hoek. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. In de zitting van gisteren heeft dhr. Cremers het presidium aanvaard. Hij wees op de partijverhouding in de Kamer, die voor eene spoedige afdoening der zaken niet gunstig is en op de storing der economische toestanden in en buiten Europa. Meer dan ooit ziet het Nederlandsche volk uit naar vruchten van den parlementairen arbeid. De wenschen van allen zijn niet te bevredigen, de Staten-Generaal kunnen de zieke economische toestanden niet genezen. Maar laten wij alles doen wat mogelijk is door werken en gemeen overleg, zeide spreker. Ook dhr. Wybenga had vooraf aangespoord om te toonen dat de Kamer de toestanden aandurft. Besloten is de troonrede te beantwoorden. Heden om 2% uur aanbieding der staatsbegroot'mg. be afdeelingen benoemden tot hare voorzitters de heerenLohman, Van der Loeff, Van Delden, Van Wassenaer en Gleichman en tot leden der commissie van redactie voor het adres van antwoord, de heeren Lohman, Van der Loeff', De Beaufort, Kolkman en Mees. Kerkelijke Zaken en Onderwijs. Bath. Bij de Herv. gemeente alhier is als predi kant beroepen dhr. J. W. Gunning Jr., candidaat bij de H. dienst te Amsterdam. Sint-Maartensdijk. Voor de betrekking van onder wijzer (met hoofdakte) aan de openbare school alhier heeft zich tot heden geen enkele sollicitant aangemeld. Naar wij vernemen, zal het gemeentebestuur thans eene oproeping doen voor onderwijzer zonder hoofdakte. Het gemeentebestuur van Uithuizen heeft tot den Minister van Binnenl. Zaken de vraag gericht of de Raad bevoegd is, de jaarwedden der in functie zijnde onderwijzers te verlagen De Kamper Courant verneemt, dat dr. J. Becke- ring Vinckers te Kampen door Z. M. benoemd is tot gewoon hoogleeraar aan de universiteit te Groningen. Opbrengst collecte voor de scholen met den bijbel: te Wilhelminadorp (Herv. kerk) 8,06% te Middelburg 345,70%. De Middelburgsche Ambachtsschool, die in de eerste jaren een kwijnend bestaaD voortsleepte, is in de laatste jaren krachtig versterkt en begint nu den nieuwen cursus met 24 leerlingen, waarvan de meesten het timmeren, enkelen het smeden en schilderen als leervak verkozen. Meer en meer begint de tegenzin, die vroeger bij de werkbazen tegen deze inrichting bestond, plaats te maken voor sympathie en gaan ook de ouders inzien dat, zoo ergens, hier de jongens worden gevormd tot nuttige leden der maatschappij. Een vijftal leerlingen verlieten de school dit jaar met diploma. Ondanks den steun, dien de inrichting van provincie, gemeente, instellingen en particulieren geniet, is de flnanciëele toestand niet rooskleurigwanneer nog meer leerlingen zich mochten aanmelden, zou aan de aan vraag tot toelating niet kunnen worden voldaan. w Buitenlandsch Overzicht. De Bulgarijsche quaestie beheerscht geheel het buitenlandsch nieuws en toch is er weinig zekers om trent te vermelden. Het blijft nog altijd de vraag, wat Turkije in deze zaak zal doen. Meldden wij de vorige maal, dat de Sultan troepen naar de grenzen heeft afgezonden, wij kunnen er thans bijvoegen, dat die niet naar Roemelië maar naar andere grensgewesten zijn getrokken om zoo mogelijk de uitbreiding van den opstand tegen- Het eind zal echter vermoedelijk wel zijn. dat Turkije zich bij de vereeniging van Bulgarije en Roe melië nederlegt, te meer nu tot nogtoe ook van de overige Europeesche Staten geene inmenging in de zaak wordt betoond. Wel wordt beweerd, dat Engeland, natuurlijk om de positie van sir Drummond Wolff te verbeteren, zich tot de regeeringen van Italië, Duitschland en Frankrijk heeft gewend om samen te werken om het status quo te handhaven, doch op dit vertoog is nog van geene enkele zijde antwoord ontvangen. Al wordt door sommigen nog steeds beweerd dat Rusland de hand heeft in den opstand van Roemelië zoo schijnt het toch in ieder geval zeker, dat het toch niet in jhet plan der Russische regeering heeft gelegen om de losscheuring nu reeds te bewerkstel ligen. De Czaar heeft dan ook openlijk het gedrag van vorst Alexander afgekeurd en machtigt de Rus sische officieren in Bulgaarschen dienst om naar hun vaderland terugtekeeren, terwijl de Bulgaarsche minis ter van oorlog, de Russische generaal Cantacuzene, zijne portefeuille heeft nedergelegd. Dit nu heeft te Sofia een zeer ongunstigen indruk gemaakt, waar overigens de meest opgewonden toe stand zich aan bedachtzaam overleg paart. De volks vertegenwoordiging heeft alle voorstellen van de minis ters aangenomen en de genomen maatregelen goedge keurd. Voorts werd de staat van beleg goedgekeurd en een crediet van 5 millioen toegestaan, ter bestrij ding van eventuëele oorlogskosten. Daar al de mogendheden Spanje den raad hebben gegeven om het scheidsgericht aan te nemen, gelooft men dat Koning Alphons er niet van buiten zal kun nen om het aan te nemen en daarmee zal de quaestie zoogoed als opgelost zijn. De bedrijvers van den aan slag op het Duitsch gezantschapshotel te Madrid zullen weldra terechtstaan. Hun aantal is 17 en op het misdrijf staat dwangarbeid. Ook te Vigo en Valencia zullen vervolgingen worden ingesteld, wegens beleediging der Duitsche consuls. Ingezonden Stukken. Mijnheer de Redacteur Van tijd tot tijd lees ik, dat A, of B. veroordeeld is wegens het verstoren der rust in den nacht. Na tuurlijk zal iedereen het toejuichen, dat de politie zoo goed voor de nachtrust der burgers zorgt. Maar daarom bevreemdt het mij, dat bijna wekelijks de rust, niet van éen gezin, maar van zeer vele gezinnen gestoord wordt zonder dat de politie er zich mede schijnt te bemoeien, nl. door het herhaald en schel gefluit der Goesche boot. Vooral nu we het vooruitzicht hebben, dat het rustverstoren voortaan van twee zijden zal komen, acht ik het noodig de aandacht der bevoegde macht hierop te vestigen, opdat we ten minste des nachts van die muziek bevrijd mogen worden. U dankende voor de opname Uw dw. Goes, 24 Sept. 1885. Kadebewoner. Krachtens het vroegere reglement, vastgesteld bij Kon. besluit van 24 Nov. 1829, moesten voor vervoer middelen als hier in quaestie concessiën worden ver leend en werden daaraan voorwaarden verbonden. Onder die voorwaarden, ook voor den hierbedoelden stoombootdienst, was bepaald, dat bij vertrek der boot een signaal moest worden gegeven. Of de wijze, waarop de boot in quaestie dat signaal gaf en geeft, nl. door driemaaleen half uur, een kwartier voor en op het oogenblik van vertrek, de stoomfluit zoodanig te doen hooren, dat op betrekkelijk grooten afstand de inwoners dezer gemeente uit den slaap worden gewekt op eenig wettelijk voorschrift berust, be twijfelen wij zeer. Maar zeker is het, dat bedoeld Kon. besluit ver vallen is door de tegenwoordige wet van 23 April 1880, waarin van concessiën geen sprake meer is, maar waarbij eenvoudig bevolen wordt dat ieder open baar middel van vervoer in eenig blad moet worden bekend gemaakt. Waar dus de concessiën zijn ver vallen, is ilit ook het geval met de voorwaarden, terwijl in het besluit van 31 Juli 1880 tot beveiligen der reizigers evenmin van signalen sprake is. Het nachtelijk rumoer met de stoomfluit der Goesche boot berust dus nu in elk geval niet meer op een wettelijk voorschrift en het kan nog alleen de vraag zijn, of het geven van een dergelijk signaal te verdedigen is in het belang van in de haven liggende schepen, waartoe dan echter o. i. vergunning van de bevoegde autoriteit noodig is. Binnenkort zal de quaestie worden uitgemaakt. Naar wij vernemen is er namelijk door verscheidene bewoners der Kade een adres aan het dagelijksch bestuur gericht, waarin op het onaangename van deze nachtelijke stoornis wordt gewezen en verzocht wordt dat daartegen zoo mogelijk maatregelen worden ge nomen. Dé burgemeester heeft daarop eene minnelijke waarschuwing tot de directie der boot gericht, doch deze schijnt aan die waarschuwing geen gevolg te hebben gegeven, zoodat de burgemeester, als hoofd der politie, zich genoodzaakt heeft gezien tegen den heer Van R., als directeur der boot, proces-verbaal te doen opmaken wegens het veroorzaken van nach telijk burengerucht. Vermoedelijk zal dus weldra de Kantonrechter in deze zaak uitspraak moeten doen. Red. Rechtszaken. Het gerechtshof te 's-Gravenhage veroordeelde Donderdag Jeanne Lorette tot 3 jaar gevangenisstraf. Het Hof heeft den moedwilligen doodslag als be wezen aangenomen, doch niet als voldoende bewezen geacht de ten laste gelegde voorbedachte rade en ge leiderlage, omdat wel gebleken is dat het plan tot het plegen van de daad te voren is opgevat, doch niet lang genoeg om daaruit afteleiden, dat er bij besch. een tijd voor kalm beraad heeft bestaan. Wat betreft de door den verdediger aangevoerde ontoerekenbaarheid, omdat de besch., evenals haar moeder lijdende aan nervose hysterie, niet in het volle besef en volkomen vrijen wil zou hebben gehandeld, overweegt het Hof, dat, ondanks de pertinente ver klaring van dr. Piepers en den twijfel van dr. Don kersloot, omtrent de toerekenbaarheid geopperd, uit de geheele geschiedenis der zaak blijkt, dat niet mag worden aangenomen, dat besch. niet met onbelemmer- den wil zou hebben gehandeld, of dat bij haar een manie zou hebben bestaan. Uit deze en andere overwegingen komt het Hof tot de beslissing, dat Jeanne Marie Lorette moet worden schuldig verklaard aan moedwilligen doodslag. Het verklaart haar daaraan schuldig, doch spreekt haar vrij van het meerder ten laste gelegde en ver oordeelt haar, lettende op haar jeugdigen leeftijd en de omstandigheid dat zij reeds op löjarigen leeftijd haar moeder verloor en in den nacht van 14/15 Maart jl. in een uiterst opgewonden toestand verkeerde, tot bovengenoemde straf.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1885 | | pagina 1