1885. N°. 93.
Zaterdag 8 Augustus.
72sle jaargang.
De Houders van Obligatiën,
GOESGHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct, met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Botterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAE, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
van de gevestigde schuld, ten laste der gemeente Goes,
die genegen zijn hunne OBLIGATIËN in den loop dezes
jaars in de aitloting te doen deelen, moeten zich in
de maanden Augustus en September schriftelijk bij
den Burgemeester aanmelden, met opgave van dagtee-
kening en nommer der obligatie en van het bedrag
van het kapitaal.
Zullende de aflossing geschieden op de volgende
voorwaarden
De obligatiën wegens achterstalligen intrest, loopende
ad 1 pCt., welke voluit betaald wordt, en die voor
alle anderen zullen worden afgelost tegen 30 percent
de overige obligatiën (waarvan de intrest met '/s
betaald wordt)die uitgegeven ten intresse van 2 per
cent met 20 ten honderddie ten intresse van 2'/,
percent met 25 ten honderddie ten intresse van 3
percent met 30 ten honderddie van 4 percent met
40 ten honderd, alle met uitbetaling van den intrest
tot het einde van dat jaar.
De biljetten van aangifte zijn gratis verkrijgbaar
ter secretarie der gemeente.
Goes, den 27 Augustus 1885.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 7 Augustus 1885.
In de gisteravond gehouden vergadering van het
departement sGoes" der Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen nam de heer Z. D. Van der Bilt I.a Motthe
het presidium waar en werd mededeeling gedaan, dat
de heeren Jui.quière en Hildernisse, in de vorige ver
gadering tot bestuursleden gekozen, voor die benoeming
hadden bedankt. De voorzitter zeide, dat dit hem
zeer leed deed en, mocht het ook begrijpelijk zijn
dat de heer Hildernisse, die reeds in zoovele andere
betrekkingen nuttig werkzaam was, ook niet nog deze
taak op zijne schouders wilde nemen, dit argument
kon van den heer Jonquière, die bovendien indertijd
in het bestuur van het departement «Kruininge" een
nuttig lid was geweest, niet gelden.
De heer Jonquière, ter vergadering tegenwoordig,
zeide hoofdzakelijk bedankt te hebben, omdat hem
ter oore was gekomen, dat voor hem de betrekking
van voorzitter of van secretaris zou zijn weggelegd
en dat hem, in verband met zijn werkkring, de bezig
heden daaraan verbonden te veel tijd eischten. Toen
dan ook opnieuw twee bestuursleden moesten verkozen
worden, nas het te begrijpen, dat andermaal de heer
Jonquière als zoodanig verkozen werd, die thans ver
klaarde de benoeming aan te nemen, mits hem in
het bestuur geen al te werkzame taak werd aange
wezen. Voor de tweede vacature in het bestuur werd
gekozen de heer W. J. Van Gorkom.
Bij de behandeling der punten van beschrijving voor
de algemeene vergadering werd omtrent het voorstel-
Nijmegen betrekkelijk de Nuts-kweekschool voor be-
waarscboolhouderessen als het oordeel van het depar
tement uitgesproken
lo. dat niet overtuigend de noodzakelijkheid dezer
stichting is gebleken;
2o. dat bijaldien met de stichting wordt voortge
gaan rechtmatige bezorgdheid voor de financiën der
Maatschappij mag gekoesterd worden.
Nochtans wordt den afgevaardigde vrijheid gelaten
in het uitbrengen zijner stem, zulks in verband met
wellicht te ontvangen nadere inlichtingen, waarbij te
vens niet uit het oog mag worden verloren dat reeds
56000 voor het doel is uitgegeven.
Ten opzichte van punt VI (voorstel van het hoofd
bestuur om sprekers onder bepaalde voorwaarden in
de departementen te doen optreden) werd de wensch
te kennen gegeven, dat dit worde aangenomen en ten
opzichte van de punten VII en IX (subsidiën aan huis
vlijt) werd hetzelfde gevoelen uitgesproken.
Ten slotte werd als afgevaardigde benoemd de heer
W. J. Van Gorkom en als diens plaatsvervanger de
heer Z. D. Van der Bilt La Motthe.
Naar wij vernemen, zal de Sociëteit »de Unie"
op Zondag 30 Augustus a. s. in ede Prins van Oranje"
eene tooneelvoorstelling doen geven door het gunstig
bekende Ned. tooneelgezelschap van Antwerpen onder
directie van den heer F. Van Doeselaer, gevolgd door
een bal.
De voorstelling zal bestaan uit operetten en toe
gankelijk zijn voor niet-leden tegen betaling van entrée,
terwijl het bal alleen door de leden der Sociëteit kan
bijgewoond worden.
Kattendijke. De uitslag der verkiezing voor een lid
van den raad alhier is, dat gekozen werd dhr. COR-
NELIS DE WILDE Az. te Kattendijke, met 24 van
de 30 stemmen,
Kapelle. De uitslag der gehouden herstemming
voor twee leden van den gemeenteraad alhier is, dat
herkozen werd de heer J. VAN STRIEN met 35 en
gekozen de heer W. SLABBEKOORN Hz. met 64
stemmen. De heer W. Geelhoed (aftr. lid) bekwam
34 en de heer M. Bruinooge 32 stemmen. Er waren
85 briefjes ingeleverd.
Onder het opschrift »Een dorps-antiquaar" schrijft
N. in het »Domb. Badnieuws" het volgende
In de dorpsstraat te Oostkappel staat het kleine
huisje van den kleermaker en brievengaarder Abraham
Zwemer. Deze, een ongehuwd man van middelbaren
leeftijd, legt zich reeds jaren toe op het verzamelen
van oudheden, en heeft, door onvermoeiden ijver en
soms niet zonder groote opofferingen, eene aanzien
lijke collectie bijeengebrachteene verzameling, die
hij lief heeft en koestert, en waaruit hij een eens
verkregen voorwerp, om zoo te zeggen, voor geen
wereldsgeld afstaat. In twee vrij ruime, keurig nette
en zindelijke vertrekken, waar boerenkleedingstukken
worden gemaakt en vermaakt, en briefkaarten en
brieven worden geteld, gewogen en ingepakt, ziet
men tusschen rekken en in kasten eene aanmerkelijke
hoeveelheid Japansch porselein en Delftsch aardewerk,
waaronder fraaie stukken. Aan de wanden hangen
schilderijen, teekeningen, prenten en oleographieën,
die meerendeels weinig of geen waarde bezitten. Merk
waardig i3 daaronder echter een tafereeltje van steen,
waarop in hautrelief eene gekleurde afbeelding van
het laatste avondmaal, vermoedelijk afkomstig uit een
der oude geestelijke gestichten in Walcheren. Die
kleine montres bevatten een aantal historie-pennin
gen en binnen- en buitenlandsche munten, en een
vrij aanzienlijk getal, aan het strand te Domburg
opgedolven, oudheden, zooals sleutels, ringen, geëmail
leerde hechten, mantelgespen, fibula's enz., waarbij
een merkwaardig beeldje, ongeveer een halve palm
lang en uit een soort vau witte pijpaarde gevormd,
waarschijnlijk een afgod of heilige voorstelt, en zeker
uit de eerste middeleeuwen afkomstig is. Daarbij be-
hooren ook vele Angelsaksische en Frankische munten
van zilver en goud, uit de genoemde begraafplaats
en enkele pas onlangs gevonden. Ook oude drukwer
ken worden door den heer Zwemer verzameld, en hij
bezit o. a. een net exemplaar van den bekenden Ant-
werpschen bijbel van 1538.
Wie te Domburg verblijft, gaarne oudheden beschouwt,
en kennis wil maken met een zelfgevormd liefhebber,
die, naar men zegt, ook wel eens een aardig vers
dicht, kan bij den vriendelijken en weiwillenden heer
Zwemer een aangenaam uurtje doorbrengen. Als men
hier vroeger meer zalke belangstellende en ijverige
verzamelaars had gevonden, zouden er zeker heel wat
minder Zeeuwsche oudheden en kunstwerken verloren
zijn gegaan of onherstelbaar verwaarloosd geworden.
In den toestand van den heer Modderman is geen
verandering gekomen. Er bestaat geen hoop meer.
Nader wordt gemeld, dat de aanleidende oorzaak
tot de onverwachte aanvraag om ontslag van den heer
Van Erp Taalman Kip als Min. van Marine gelegen
is in een verschil van opinie in den boezem van den
Ministerraad over een krediet van een paar millioen
voor het pantseren van schepen.
Zal er moed toe behooren om een afdoende ver
betering op het gebied der Marine tot stand te bren
gen, de redactie van De Amsterdammer, die blijkbaar
door marine-deskundigen wordt ter zijde gestaan, meent
dat, zoo iemand, de nieuwbenoemde Minister van
Marine zeker de man zal zijn, in wien men in dit
opzicht vertrouwen mag stellen.
»Wij verwachten niet voegt zij er bij dat
van de werkzaamheid van dezen Minister in den aan
vang veel naar buiten zal blijken. Op hem is zeker
het spreekwoord, dat nieuwe bezems schoon vegen,
niet van toepassing. Doch op een gegeven oogenblik
zal men de wrakke muren van het bestaande gebouw
zien instorten, in haren val inktpotten, verkeerde
regelingen, oude sleur en veel zoogenaamde traditie
medesleependewat gebruikt kan worden zal blijven
staan, een soliede fundeering zal worden gelegd en
langzaam zal het nieuwe gebouw verrijzen, waarvan
de inwendige bouw zichtbaar zal zijn voor ieder, die
lust heeft er naar te kijken.
«Dan zal de naam van dezen Minister steeds ver
bonden blijven aan onze herboren zeemacht, gelijk die
nu reeds voor immer verbonden is aan onze herborene
zee-artillerie."
Het handelsverdrag, tusschen Nederland en Frank
rijk gesloten, kwam Woensdag bij den Franschen Senaat
in behandeling.
Het werd spoedvereischend verklaard.
De heer Paris adviseerde tot verwerping. Nederland
zou daar niet verstoord om zijn; het zou zich met
bestendiging van den bestaanden toestand tevreden
stellen. De voordeelen, die Frankrijk uit de overeen
komst zou verkrijgen, zullen niet zoo groot zijn als
beweerd wordt, omdat Nederland reeds voldaan heeft
aan sommige verlangens van de Fransche nijverheid.
Om de fabrieksmerken behoefde het handelsverdrag
niet te worden aangenomen, omdat die zaak reeds bij
speciale overeenkomst geregeld is. De spreker wees
vooral op de nadeelen, welke voor den Franschen
landbouw zouden voortvloeien uit de verlaging der
rechten op het slachtvee, de boter en de granen uit
Holland. Wij hebben, zeide de spreker, de belangen
van onzen landbouw reeds aan den vreemde overge
leverd; wij mogen op dien weg niet verder gaan.
De Senaat heeft Woensdag het tractaat goedgekeurd.
Naar aan de N. Tl. Ct. gemeld wordt, zou de
heer P. C. J. F. Van Hasselt, burgemeester van Bergen-
op-Zoom, van plan zijn binnenkort zijn ambt neer te
leggen.
Vanwege het te 's-Hage gevestigd agentschap van
de Maatschappij «Nederland" wordt aan het Dagblad
bericht, dat het stoomschip «Prinses Amalia", kapt.
C. A. Bakker, dat 8 Augustus van Amsterdam naar
Batavia vertrekt, wegens het uitbreken der cholera te
Marseille, niet die haven, maar Genua zal aandoen.
Tegen de drankwet is in den gemeenteraad te
Eede een bezwaar geopperd, dat te dier plaatse van
overwegend belang wordt geacht. Het betreft het ver-
leenen van «vergunning" aan minderjarige meisjes. Een
der leden wees erop, dat de Baad tegen de onzedelijk
heid moest waken en er toch in het zoogenaamde
«Half elfje" sterk tegen de zedelijkheid wordt gezon
digd. Na den dood van de ouders is daar de vergun
ning overgegaan op het oudste der minderjarige meisjes.
De voorzitter van den Raad verklaarde geen recht te
hebben in dit geval vergunning te weigeren, ook niet,
zoo verklaarde hij op eene vraag van een der leden,
wanneer de vergunning gevraagd werd door een meisje
van 10 jaar. Verschillende leden oordeelden, dat zoo
iets de onzedelijkheid zeer in de hand werkte.
(IV. R. Ct.)
De algemeene vergadering der Vereeniging tegen
de Kwakzalverij is voorloopig gesteld op Maandag 31
Augustus a. s. te Amsterdam.
De vereeniging telt thans 1137 leden.
De Dinsdag te Amsterdam ter gelegenheid van
het Blinden-onderwijzers congres geopende tentoon
stelling van leermiddelen voor het blinden-onderwijs
en van voorwerpen door blinden vervaardigd, moet
vooral voor ingewijden zeer belangwekkend zijn.
Hieromtrent deelt het U. D. het volgende mede
De grootste belangstelling verdienen natuurlijk de
leermiddelen en daaronder vooral, die tot het leeren
lezen en schrijven. Voor het schrijven is tegen
woordig het meest algemeen in gebruik het Braille-
systeem. In dit stelsel zijn de letters afgebeeld door
punten. Zij worden in het papier geprikt met een stift
om de hand te besturen schuift over het blad papier
een liniaal, waarin op regelmatige afstanden hokjes,
waarin de punten geplaatst wordennaar gelang der
plaatsing, onder of naast elkander, in drie- of vier
hoeken enz. vormen die punten de letters, die een
blinde op het gevoel kan lezen.
Andere stelsels bootsen, ook door punten, meer den
vorm van onze Latijnsche letters na, zoodat ook zienden
zulk schrift kunnen lezen, wat in weer andere stelsels
nog vergemakkelijkt wordt door aan de letters met
calqueerpapier kleur te geven.
Om de briefwisseling met zienden nog gemakkelijker
te maken, heeft men ook verschillende toestellen uit
gedacht, waarmee de blinden gewoon letterschrift
kunnen vormen. In hoofdzaak bestaan deze in een
plaatje waarin, eenigermate schuin, twee zeer lang
werpige ovalen uitgesneden zijndoor links of rechts,
naar onder of naar boven, met een stift langs den
kant van zoodanig ovaal te schrijven, maakt men de
op- en neerhalen. Onder dat plaatje schuiven een paar
andere plaatjes heen en weer, waarop halve cirkels zijn
uitgesneden; door langs die halve cirkels te schrijven
maakt men de buiken der letters. Het op die wijze
verkregen schrift is zeer goed leesbaar. Een zoodanig
toestel, dat zeer goed schijnt te voldoen, is van den
heer J. J. Van Kessel, leeraar aan het hlinden-instituut
te Grave.
Om den blinden gedrukte boeken te laten lezen
moeten zij in hoogdruk vervaardigd worden, dat is
de letter is in den vorm uitgesneden en komt hoog
op papier, ongeveer op de wijze, zooals men met klap-
stempeis en dergelijke adressen op postpapier aanbrengt.
Van zoodanige letters is er een belangrijke inzending
van de firma Enschedé en Zoon te Haarlem.
Voorts merkten we in deze soort van zaken, de
bekende schrijfmachine op van Remington en eene andere
van Felix Bovyn te Lille in Frankrijk, waarmee tegelijk
voelbare en zichtbare letters en cijfers door blinden
op het papier kunnen worden gebracht.
Tot de leermiddelen behooren verder vele kaarten,
die allen en relief bewerkt zijn, rekenmachines enz.
Bewijzen deze en dergelijke zaken de vindingrijk
heid, waarmee men de blinden te hulp komt, wat
de blinden zelf vervaardigden toont duidelijk aan,
hoever zij het door oefening der handen brengen kun
nen. Het meeste wat in verschillende landen door
de blinden vervaardigd wordt, bestaat in borstel-,
matten- en mandewerk, terwijl er overvloed van
vrouwelijke handwerken is, die men, als men 't niet
■wist, niet als van blinden afkomstig zou aanzien.
Het Blinden-instituut te Amsterdam neemt de eere
plaats in. Voorts zijn er inzendingen van de inrich
ting van volwassen blinden te Amsterdam, van de
Alexanderstichting te Bennekom, van de Blinden-werk-
inrichting te 's-Hage.
Utrecht is vertegenwoordigd door een spel kaarten
van den heer J. A. Stuff ken, gepensioneerd kapitein-
kwartiermeester (blind), waarop de figuren, uitgesneden
in een kaart, die over een gewone speelkaart is ge
plakt, voor blinden zeer gemakkelijk bruikbaar zijn.
Behalve uit ons land waren er inzendingen van
blinden-werkinrichtingen, o. a de Société des Ateliers
d'Aveugles te Parijs, van Sheffield's Workshop, enz.
Zeer belangrijke zaken zijn er van Perkin's Institut
and Massachusett's school te Boston.
In de Woensdag gehouden openbare vergadering
van den Raad van State, afdeeling voor de geschillen
van bestuur, is o. a. ingekomen een Kon besluit in
zake het beroep van L. Geschiere, te Meliskerke. tegen
een besluit van Gedep. Staten van Zeeland, betrekkelijk
den legger der wegen en voetpaden in die gemeente.
Met handhaving van het besluit, werd het beroep
ongegrond verklaard.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Mej. E. H. Borel alhier heeft met goed gevolg
te Utrecht het examen in het Engelsch (L. O.)
afgelegd.
Naar men verneemt zullen de akte-examens voor
onderwijzers en onderwijzeressen, ten tweeden male
in dit jaar te houden, den 5en October eerstkomende
aanvang n.
Landbouw en Veeteelt.
Kapelle. De kersenoogst is wederom zoo goed als
afgeloopen en zoo als gewoonlijk jaar op jaar hoort
men van de zijde der handelaren over verlies klagen.
Hoe dit te rijmen is, is voor een leek moeielijk te
begrijpen. De middelmatige inkoop der kersen toch,
gevolgd door een ruim beschot, begunstigd door het
schoone weder, en bevrijd, vooral in het laatste tijd
perk, van de anders zoo lastige spreeuwen, doen ons
aan al dit klagen weinig geloof slaan.
In elk gevaler zijn veel kersen geweestdagelijks
zag men eene menigte menschen er mede ons dorp
uittrekken, om ze in andere gemeenten te verkoopen.
Vooral het naburige Ierseke werd druk bezocht; het
is verbazend hoeveel kersen dagelijks aldaar werden
ingevoerd. Een navorscher verhaalde, dat gemiddeld
aldaar eiken dag 150 mandjes of ruim 1000 kilo
werden verbruikt.
Buitenlandsch Overzicht.
De Fransche Senaat heeft het handelstractaat met
Nederland, alsmede het krediet van 12 millioen voor
Madagascar goedgekeurd.
De afschaffing der papierbelasting, waarmede dit
staatslichaam zich niet kon vereenigen, waarom de
begrooting naar de Kamer werd teruggezonden, is ten
slotte gisteren toch door den Senaat goedgekeurd, nadat
de Kamer bij haar eerste besluit was gebleven. Ten
slotte werd de begrooting toen door den Senaat aan
genomen en daarop door den Minister van Buiten
landsche Zaken het besluit van den President der Re
publiek tot sluiting der zitting voorgelezen.
Ditzelfde deed de heer Floquet in de Kamer van
afgevaardigdenhij hield daarop eene korte rede,
waarin hij den afgevaardigden zijn dank betuigde.
De algemeene verkiezingen zijn bepaald op 27 Sep
tember of een week later.
Het bevestigt zich, dat Generaal De Courcy 10000
man versterking heeft aangevraagd, daar de 'troepen,
die thans 18 maanden in Tonkin hebben doorgebracht,
meerendeels voor den dienst ongeschikt zijn geworden.
Ook is het noodzakelijk, dat de leemten, ontstaan door
de menigvuldige ziekte- en sterfgevallen, zoo spoedig
mogelijk worden aangevuld.
Men verzekert dat de bijeenkomst van den Czaar
met den Keizer van Oostenrijk te Kremsier bij Olmutz
op 24, 25 en 26 Aug. zal plaats hebben. De beide
Keizerinnen en Aartshertog Rudolf, en naar men zegt
ook Von Giers, Kalnoky en Taaffe, zullen daarbij
tegenwoordig zijn.
In het Engelsche Lagerhuis verklaarde Sir Michael
Hicks-Beach, naar aanleiding van de speciale zending
van Sir Henry Drummond Wolff bij den Sultan van
Turkije, dat Engeland de rechten van den Sultan in
Egypte erkent.
Het doel, dat de Regeering met deze politieke zen
ding beoogt, bestaat daarin, regeling te brengen in
het Egyptische bestuur, wat betreft de verdediging,
het financieel 'en het binnenlandsch beheer, door aan
Egypte veiligheid, vrijheid van handelen en onafhan
kelijkheid te verleenen.
Sir Drummond Wolff zal met Turkije onderhandelen
over het vraagstuk der verdediging van Soeakim. Enge-
