1885. N°. 80.
Donderdag 9 Juli.
72ste jaargang.
Het PATENTRECHT -
GOESGHG
Da uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nummers 5 ct, met bijblad 10 ct
In ons land vervoega men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NUGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente Goes,
op VRIJDAG den 10 JULI 1885,
des namiddags te 2 uren.
Goes, den 8 Juli 1885.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Benoeming van bet onderwijzend personeel aan
de meisjesschool voor voortgezet lager onderwijs.
V. Benoeming van twee leden voor bet stembureau
ter verkiezing van vier leden voor den ge
meenteraad.
VI. Rekening over 1884 en begrooting voor 1886
van de dienstdoende schutterij.
VII. Idem van de openbare gezondheids-commissie.
VIII. Verordeningen op de heffing en invordering van
een vergunningsrecht voor de uitoefening van
den kleinhandel in sterkedrank.
IX. Verzoek van A. Sterk om voldoening eener
verjaarde vordering.
X. Verzoek van de firma Joh. Dekker Zoon om
afstand van grond aan de Albert Joachimi-kade.
XI. Aanvrage van het Burg. Armbestuur om wijzi
ging zijner begrooting voor 1885.
voor deze gemeente, voor bet dienstjaar 18S51886 le
gedeelte, is op beden ter invordering gesteld in banden
van den ontvanger dier belastingen binnen deze ge
meente, en is ieder verplicht zijnen aanslag ten gestelde
tijde te voldoen.
Goes, den 7 Juli 1885.
De Burgemeester van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
Door Gedeputeerde Staten van Zeeland is aan het
bestuur van bet Waterschap Breede Watering bewesten
Terseke", vergunning verleend tot het
Afsluiten van den weg over den
9Ionnikeudi]k, in de gemeente
Kattendijke, wan den Voorddijk
tot den Zandweg
v»n 18 tot 25 Juli, onder voorwaarden
dat gedurende de afsluiting behoorlijke afheiningen
worden geplaatst bij de aanslaitingspnnten van den
weg over den Monnikend ij k aan den Achter
weg en aan den Zandweg, zóo ingericht dat
ongelukken worden voorkomen; dat deze afheiningen
van Zonsondergang tot Zonsopgang behoorlijk worden
verlicht.
Goes, dec 8 Juli 1885.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 8 Jnli 1885.
De heer P. A. De Ligny heeft verklaard de hem
aangeboden caDdidatuur voor lid van den gemeenteraad
niet te kunnen aanvaarden.
Mitsdien zal blijkens achterstaande advertentie eene
vergadering van kiezers en meerderjarige belangstellen
den gehouden worden op Vrijdag 10 Juli a. s. in de
Prins van Oranje" tot het bespreken van een nieuwen
candidaat.
Een onderwerp, dat met de belangen van Zee
land in nauw verband staat, de aanleg van een stoom
tramweg van Breskens naar de Belgische grenzen
in de richting van Maldeghem, is zijne laatste phase
ingetreden om tot oplossing te geraken. Het regee-
ringsantwoord is verschenen op het voorloopig verslag
der lie Kamer nopens het wetsontwerp tot verleening
van Rijks-subsidie voor dat verbindingswerk.
Men weet, dat dit ontwerp niet gunstig was
ontvangen. De noodzakelijkheid der verbinding werd
erkend, maar de bijkomende omstandigheid dat bet
subsidie zou worden verstrekt uit het verbeurde waar
borgkapitaal van den spoorweg RotterdamMunster,
ondervond groote bedenking. Toch schemerde uit het
voorl. verslag door, dat, wanneer men slechts een goed
motief had om aan die bedenking te gemoet te komen,
de zaak wel tot afdoening kan worden gebracht.
Immers in het V. Verslag komt de volgende belang
rijke zinsnede voor
«Nagenoeg algemeen was men intusschen van mee
ning, dat, zoo ergens in het land de verbetering der
communicatie door stoommiddelen gevorderd werd, dit
het geval is in het vierde district van Zeeland, dat,
steeds pro rata parte bijdragende in de verbetering
der middelen van verkeer elders, bij den aanleg van
openbare werken voortdurend zeer stiefmoederlijk is
bedeeld". De gemeenschap met de andere deelen des
lands werd zóo onvoldoende genoemd, «dat men, om
uit het vierde in het voormalige vijfde district te komen,
over Belgisch grondgebied moet reizen en dat b. v^
getuigen uit Sluis, Aardenburg, Eede, St.-Kruis en
andere omliggende gemeenten, om tijdig in de hoofd
plaats van het arrondissement te kunnen zijn, reeds
des morgens te ongeveer 4 uren in elk jaargetijde
hunne woningen moeten verlaten, waar zij vaak eerst
's avonds kunnen terugkeeren. De bewoners van het
vierde district, van alle gemeenschap afgesloten en eene
marktplaats voor hunne producten missende, gaan
bovendien, ook in verband met den thans kwijnenden
toestand van den landbouw, jaar op jaar achteruit,
zoodat ondersteuning van Staatswege inderdaad zeer
gewenscht moet worden geacht". Men wenschte
deze zaak echter geheel afgescheiden te houden van de
al of niet teruggave van het waarborgkapitaal. Men
wenschte eindelijk geen subsidie in een vaste som.
Wat dus de zaak zelve betreft, ingenomenheid met
het ontwerpaanprijzing nagenoeg algemeen. En de
regeering, geheel instemmende met de beschouwingen
omtrent het nut van stoomtram en locale spoorwegen,
zou in den regel daartoe geen rijksbijdragen willen
geven, omdat zij bestemd zijn om in de behoeften van
een bepaalde streek te voorzien en als zoodanig bij
uitnemendheid een locaal belang vertegenwoordigen,
maar zij was echter van oordeel dat hier, en wel uit
een tweeledig oogpunt, termen voor eene uitzondering
waren niet alleen vanwege het verband met het ver
vallen waarborgkapitaal van den spoorweg Rotterdam-
Munster, maar ook omdat de stoomtram van Breskens
naar Maldeghem meer dan een werk van enkel locaal
dat het eene internationale verbinding is, en er zelfs
nog eene concessie-aanvrage bestaat voor eene zijlijn
van SchoondijkeIJzendijkeBelgische grens, doch
dat het onmogelijk is zich nu reeds tot den aanleg
van die zijlijn te verbinden, zoolang de pioductiviteit
van de hoofdlijn nog onzeker is.
Bijgevolg, als nu in een of anderen vorm de quaestie
van het waarborgkapitaal en de wijze en het bedrag
van zijne bestemming zal zijn tot klaarheid gebracht,
dan valt aan de totstandkoming van deze verbinding
niet te twijfelen.
Onder het opschrift: »de tooverij in Zeeland",
leest men in het Handelsblad
Naar aanleiding van de aanklacht van «tooverij",
en «het verwekken van afgestorvenen" tegen ds. Huet,
brengen wij ons in herinnering, hoe ook in vroeger
eeuwen het aanbrengen en betichten van verdachte
toovenaars op alle mogelijke wijzen werd bevorderd en
gemakkelijk gemaakt.
Mr. Jacobus Scheltema deelt dienaangaande mede
in zijn Geschiedenis der Heksenprocessen (pag. 61):
»In de kerken werd een kist gesteld, met de ope
ning in het deksel, in welke de beschuldiging konde
worden gestoken, zonder dat de aanbrenger zich be
hoeft bekend te maken. Bovendien werden er beloo
ningen op het aanbrengen gesteld.
Wanneer er maar één persoon als beschuldigde
was opgetreden, dan nam de vervolging een begin.
Aan de wraakzucht werd hierdoor een wijde deur
opengezet.
Weggejaagde dienstboden hadden maar iets te ver
zinnen en zij, op wie het geladen was, stortten in het
ongeluk.
Wanneer iemand nog op zijn sterfbed tegen
iemand haat voedde, had hij slechts den naam van
dezen als toovenaar te noemen, en deze was onher
stelbaar verloren. Zulke verklaringen in doodsnood (in
articulo mortis) gegeven, waren boven alle bedenking
verheven.
Geen klasse van menschen speelt in bet aanbrengen
van onschuldigen eene grootere rol dan de bakerwijven."
Onbekend helaas! zijn tot nu de namen gebleven
der aanbrengers te Goes, die ds. Huet beschuldigen
van «dooden te verwekken om door hun hulp krankea
te genezen".
Zij hebben die aanklacht gedaan, melden ze, «tot
verheerlijking van God" en om te beletten dat de Her
vormde Kerk «tot aller aanfluitsel worde".
We hopen slechts dat geen hunner in «doodsnood"
was toen hij de aanklacht inbracht!
Mr. Jacobus Scheltema zegt
«Bij de tooverij-processen werden de minst geloof
bare, de minst mogelijke zaken voorgedragen, als on-
omstootelijke waarheden, en met zulk een ernst en in
zulk een gemoedelijken toon, alsof er geen twijfel konde
worden aangevoerd tegen de domste en dolste ver
zekeringen."
Deze woorden komen in gedachten als men ziet boe
ds. Kuyper kalmweg beweert dat het nog steeds moge
lijk is, een verbond met den Duivel te sluiten, en als
men leest wat zijn volgelingen te Goes beweren.
Het Dagblad bevat het volgende als ingezonden
stuk
«Dr. A. Kuyper heeft in zijn speech als Voorzitter
der Depntaten-Vergadering, die ia de vorige week te
's-Hage gehouden werd, verteld, dat hij in den nacht,
toen mr. Groen van Prinsterer te 's-Gravenhage over
leed, op den Simplon in Zwitserland droomde, dat
mr. Groen door Engelen van de aarde naar den hemel
werd gedragen.
En in de Heraut keurt dr. A. K. af, dat ds. P.
Huet, van Goes, zich met het Spiritisme afgeeft!
Waarin verschilt dr. Kuyper's droomen van het
Spiritisme, als dr. K. zulke ervaringen uit de geesten
wereld in het openbaar met een zekere piëteit vertelt,
nu er sprake was van de geestelijke successie van
mr. Groen van Prinsterer, en met welk recht wordt
ds. Pieter Huet gecritiseerd
In een schrijven in de Prof. Noordbr. verklaart
jhr. A. F. De Sarvonin Lobman
«De woorden»»dat ik niet zou aarzelen een lot
te nemen, indien ik vooraf zeker was te winnen"",
«heb ik inderdaad uitgesproken en dus niet willen
weglaten uit het stenografisch verslagmaar zij
gingen verder dan mijne gedachte en ik gevoel mij
verplicht die te herroepen. Ik bedoelde alleen uit te
drukken, dat m. i. het spelen in loterijen een onver
standige geldbelegging is".
Uit Kapelle vernemen wij dat door den heer
A. Nijssen aldaar concessie is aangevraagd voor den
aanleg van een stoomtramweg tusschen Goes en Ierseke.
Borsele. Maandag hield de dijkraad van het cala-
miteuse waterschap Ellewoudsdijk-Borsele in de directie
kamer alhier zijne derde vergadering in het loopende
dienstjaar, tfelke door al de leden werd bijgewoond.
Na beëediging van dhr. L. Rottier Jz. als lid van
den dijkraad werd in de eerste plaats behandeld het
vorstel tot wijziging der begrooting voor 1885/6 naar
aanleiding eener piissive van heeren Gedeputeerde
Staten, waaruit bleek dat de aangevraagde oeverwer-
ken voor dijkpaal 60 van Ellewoudsdijk waren goed
gekeurd en binnenkort de vereischte machtiging tot
aanleg van een inlaagdijk aldaar werd tegemoet gezien.
Gemeld voorstel werd door de vergadering aange
nomen tengevolge waarvan de ontvangsten en uitgaven
verhooging ondergingen tot een gelijk bedrag van
65842,22, zooals oorspronkelijk was voorgedragen.
Ten tweede werd aan de orde gesteld eene ver
hooging der begrooting van uitgaven voor 1884/5 ter
voorziening o. m. in de kosten van gewone werken aan
de zeewering en buitengewone werken aan den oever
tot een gezamenlijk bedrag van 32245,54.
Onder de ingekomen stukken behoorde een tweetal
uitgewerkte verslagen van den provincialen waterstaat
omtrent de uitkomsten der voorjaars peilingen, welke
door de vergadering met belangstelling voor notificatie
werden aangenomen om in het archief te worden
gedeponeerd.
Kolijnsplaat. In de gemeenteraadszitting van Maan
dagavond 11. is het verzoek van den kerkeraad der
Nederl. Hervormde gemeente om 's Zaterdags van
kermis de herbergen te middernacht te doen sluiten
wegens het invallen van den Zondag, en alzoo een eersten
stap te doen tot afschaffing der kermis, met algeineene
stemmen van de hand gewezen.
Hoewel er een veertien daag geleden reeds eenige
duizenden pannen waren gelegd, is men deze week
eerst recht begonnen. Spoedig zullen dan ook het haven
plein, de zeedijk, het kadijkje en de nollen van de
Oostelijke kuip van de menigte gekalkte pannen ontlast
zijn. Eene lading gekalkte pannen uit België ligt op
stroom. Het zachte, schoone weder leent zich uitstekend
voor het uitbrengen en leggen der pannen.
Mocht, wat voor deze gemeente zeer te wenschen
is, de kunstmatige Oestercultuur dit jaar goede resul
taten opleveren, dan zal 't volgende jaar de liefhebberij
cm te «Oesteren" heel wat algemeener worden en
veel nijveren handen werk en brood verschaffen.
Te Vlissingen kwam Maandagvoormiddag van
Ostende binnen het Belgisch gouvernements-stoomjacht
«Prince Bauduin", aan boord waarvan zich bevonden
HH. MM de Koning en de Koningin van België met
hunne dochter, prinses Clémentine en gevolg. Zoodra
het jacht in de buitenhaven was vastgemeerd, begaf
zich de Koning met eenige heeren van het gevolg aan
wal, waar hij werd opgewacht en gecomplimenteerd
door den heer Van Schooten, chef van het Belgisch
loodswezen. Onder geleide van dezen heer werd alsnu
een bezoek gebracht aan boord der in de nabijheid
liggende mailboot «Prins Hendrik" van de maatschappij
«Zeeland", waar Z. M. alles zeer nauwkeurig opnam
en inlichtingen aangaande een en ander inwon. Na
ongeveer een kwart uur aan boord der mailboot ver
toefd te hebben, keerden de bezoekers naar het konink
lijk jacht terug. In drie open landauers werd vervolgens
een rijtoer door Walcheren naar Domburg ondernomen,
vanwaar de hooge reizigers des avonds terugkeerden,
en met het jacht «Pnnce Bauduin" weder naar Os
tende vertrokken. De Belgische koninklijke familie heelt
het strengste incognito in acht genomen.
Omtrent het bezoek dezer vorstelijke personen meldt
de Midd. Ct. heden nog het volgende
Van Vlissingen vertrokken de hooge bezoekers in
drie fraaie rijtuigen gezeten en vergezeld van de heeren
F. J. B. Van Schooten, onder-inspecteur en F. J P'ij.
ontvanger en betaalmeester, beiden bij het Belgisch
loodswezen te Vlissingen, naar Middelburg daar reden
zij de voornaamste straten door en bezichtigden de
gevel van het raadhuis, om vervolgens, eenige singels
overrijdende, ook onze prachtige bolwerken te be
wonderen.
Hierop begaf zich het vorstelijk gezelschap naar
Serooskerke om over «Westhove", waar uitgestapt
werd en belangstellend rondgekeken, naar Domburg
te gaan.
De badplaats werd rondgereden, en nadat in het
Badhotel een lunch gebruikt was, ook een oogenblik
aan 't strand vertoefd.
Daarna werd de tocht voortgezet over Westkapelle
naar Zoutelande, waar de hooge bezoekers de duinen
beklommen en van het schoone zeegezicht genoten.
Over Biggekerke en Koudekerke keerde men naar
Vlissingen terug. Ook hier maakten de vorstelijke per-
sonen een rijtoer door de stad, waarbij het standbeeld
van M. A. De Ruijter een oogenblik de aandacht vroeg.
Vrij spoedig was het bekend geworden, wie Vlissin
gen de eer aandeden het te bezoeken, waarvan het
gevolg was, dat zich een talrijke menigte op de stra
ten bewoog en aan de haven tegenwoordig was, toen
het vaartuig aer koninklijke reizigers omstreeks half
negen den steven naar Ostende wendde."
De heer A. H. J. Diemont, benoemd burgemeester
van Vlissingen, is te Arnhem overleden.
Te Zieriksee is Zaterdag op 75jarigen ouderdom
overleden de heer mr. W. C. De Crane, oud-lid van
den gemeenteraad, officier van de orde van de Eiken
kroon, versierd met het Metalen Kruis, chef van het
huis De Crane en Zoon, dat vroeger de aanzienlijkste
reederij voor de groote vaart, die te Zieriksee bestond,
bestuurde. De overledene was consulair agent voor
Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitschland en agent
van de Ned. Bank.
De gemeente verliest in hem een algemeen bemind
en geacht burger.
Is het Hbl. goed ingelicht, dan zou het voor
nemen zijn, met de Voorloopige Verslagen over de
Grondwetsvoorstellen zoodanig voortgang te maken,
dat zij half Augustus in het licht zouden verschijnen.
Naar dezelfde correspondent meldt, is van den Mi
nister van Koloniën binnenkort een wetsontwerp tot
afschaffing van de uitvoerrechten in Indië te verwachten.
Wie het examen ter verkrijging van het diploma
van geëxamineerd en beëedigd landmeter wenschen af
te leggen moeten zich daartoe vóór 15 Augustus
schriftelijk bij het departement van binnenlandsche
zaken aanmelden. Zij, die in het bezit zijn van de ge
tuigschriften of diploma's, bedoeld in art. 4 van het
kon. besluit van 28 Juli 1865, gewijzigd bij dat van
30 Juni 1882, behooren die stukken bij hun verzoek
schrift om toelating over te leggen.
Aan het examen» ter bevordering van het le naar
het 2e studiejaar hebben van den hoofdcursus te
Kampen alle onderofficieren voldaan, o. a. voor de
infanterie B. Filet.
De broederschap van caudidaat-notarissen in
Nederland zal haar algemeene vergadering houden op
17 Augustus, te Middelburg.
Onder de punten van behandeling komen o. a.
voor: lo. voorstel van den heer Clausing te Amster
dam, dat door de broederschap een wedstrijd zal
worden uitgeschreven om prijs en premie voor de
twee best geslaagde proeven van wet, regelende het
notarisambt in Nederland2o. machtiging tot het
uitschrijven van een prijsvraagbelooning 500 en
een gouden medaille3o. om met een deskundigs te
raadplegen of een pensioenfonds voor de leden levens
vatbaar is.
In een particuliere correspondentie uit Deli in
de N. R. Ct. leest men omtrent een nieuw middel
tegen de cholera:
Met deze treurige ziekte weet men tegenwoordig
raad. De algemeen geachte en beminde geneesheer
der Deli-Maatschappij, dr. Feikema, heeft namelijk
met schitterend succès een stelsel verbeterd en toege
past, waarvan de eer der uitvinding toekomt aan een
jong offieier van gezondheid, den heer Godefroy, thans
met verlof in Nederland. Volgens dat stelsel krijgen
de lijders geen medicijnen meer. Men volgt de natuur.
Wil zij met geweld de giftstof hebben uitgedreven,
welnu, men laat haar begaan en zorgt alleen voor
een goeden omloop van het bloed. Daartoe geeft men
den patient, zoodra men bemerkt dat zijn pols sterk
begint te minderen, een ondarhuidsche inspuiting van
een liter lauw water met zout vermengd. Ongeveer
een kwart uur na deze kuur keert de pols terug, maar
beginnen zich ook aanstonds weder de bekente ver
schijnselen van de cholera te vertoonen. Laat de natuur
