1885. N°. 68.
Donderdag 11 Juni.
72sle jaargang.
-CS»
fiOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 et., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend;
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 10 Juni 1885.
Zooals wij in ons vorig nommer mededeelden,
hebben de beide kerkelijke partijen ieder eene nota
ingezonden, waarbij zij verklaren, dat voor hen wijzi
ging van art. 194 eene conditio sine qua non is voor
de herziening, m. a. w., dat zoader eene wijziging van
dat artikel de grondwetswijziging bij hen geen steun
zal vinden.
Wij hebben meermalen betoogd, dat, hoezeer wij
ook op het behoud van art. 194 gesteld zijn, onzes
inziens eene eventueele wijziging daarvan voor de libe
ralen geen reden mocht zijn om zich tegen grondwets
herziening te kanten. De clericalen denken er echter
blijkens hunne nota's anders over en achten zich ver
plicht, hoe dringend ook andere deelen der Grondwet
herziening vorderen, hunne stem geheel afhankelijk te
moeten maken van eene beslissing omtrent het bekende
onderwijsartikel. De clericalen zullen dus de herziening
ook van datgene, wat zij zeiven wenscben, Weigeren,
indien niet ook art. 194 wordt herzien, doch dan
dragen zij ook de volle verantwoordelijkheid, wanneer
er van de gansche herziening niets komt. Waar zij
aanvallend te werk gaan en hunne tegenpartij dwingen
den strijd te voeren op dat door hen aangegeven ter
rein, daar hrengt de billijkheid mede, dat de natie
nimmer de liberalen verantwoordelijk stelle voor het
mislukken der herziening. Het terrein, waarop men
aangevallen wordt, mag men toch ook met kracht ver
dedigen.
In het Weekblad voor Nicuwer-Amstel en Om
streken komt voor eene kennisgeving van B. en W.
van die gemeente, dat door onzen stadgenoot dhr.
J. P. Larsen vergunuing is gevraagd om aldaar eene
fabriek van schoeisel opterichten.
In verband daarmede vernemen wij, dat de heer
Larsen voornemens is zijne fabriek van hier naar
Nieuwer-Amstel te verplaatsen en zulks op advies van
het Ministerie van oorlog, aangezien het in tijd van
oorlog wenschelijk is, dat zijne inrichting, waarin reeds
gedurende verscheidene jaren het schoeisel voor het
leger wordt gefabriceerd, binnen de voornaamste linie
onzer verdediging, de Amsterdamsche waterlinie, ge
legen zij.
Hoezeer de waarheid van deze bewering ook voor
de hand ligt, is het voor onze stad ten zeerste te
betreuren, dat de zaak van den heer Larsen naar
elders wordt verplaatst; aan de industrie in deze ge
meente wordt daardoor een gevoelige slag toegebracht.
In onze gemeente worden dezer dagen vreemde
zaken vertoond. Had men eene poos geleden tooneelen
van eene soort godsdienstige geestverrukking in het
bekende gebouw «Maranatha", thans schijnen een paar
personen wei k te maken van het spiritisme en meenen
deze werkelijke gemeenschap met afgestorvenen te be
zitten en ook anderen in die gemeenschap te kunnen
doen deelen. Wij willen aan de goede trouw van de
bedoelde personen inzonderheid van een hunner,
die sinds verscheidene jaren in de gemeente woont en
werkt niet twijfelen, maar het behoeft geen betoog,
dat door een en ander bij vele personen een ziekelijke,
dweepzuchtige geest wordt of kan worden opgewekt,
waardoor gevaar van geestelijke krankheid, welke tot
de gewone levenstaak ongeschikt maakt, ontstaat.
Naar wij vernemen wordt er ook eene studie van ge
maakt om langs spiritistischen weg genezing van kreu
pelen, lammen enz. te verkrijgen. Het is ons onbekend,
of er in dezen voor de bevoegde autoriteit termen be
staan om handelend optetreden; zoo niet, dan hopen
wij, dat men met ons langs zedelijken weg zal trachten
te voorkomen dat het weinige verstand van hen, die
zich aan de bewerking onderwerpen, niet geheel ver
loren ga.
In de aanst. te Ierseke te houden vergadering
der Vereeniging van Burgemeesters en Secretarissen
in Zuid- en Noord-Beveland zullen geene eigenlijke
vraagpunten worden behandeld, doch wenscht het
Bestuur eene bespreking uittelokken over
Art. 5 der Kieswet, waaromtrent het 't volgende
zegtGelijk bekend is zijn, volgens dat artikel, van
het kiesrecht uitgesloten, behalve hen, die éen of meer
der in artikel 1 dier wet vermelde vereischten missen,
zij, die gerechtelijken afstand van hunne goederen aan
hunne schuldeischers gedaan en deze niet ten volle
betaald hebbenm. a. w. die in staat van faillisse
ment verke6ren, zonder gerehabiliteerd te zijn. Reeds
meermalen en door onderscheidene schrijvers over ons
gemeenterecht is er op gewezen, hoe Burg. en Weth.,
die de kiezerslijsten opmaken, ter uitvoering van dat
artikel elke officiëele aanwijzing missen en alleen op
geruchten en losse praatjes moeten afgaan, waar zij
een gefailleerde van de kiezerslijst schrappen. Wel
moet volgens art. 793 var. het Wetboek van Koophandel
een uittreksel van het vonnis der faillietverklaring
worden openbaar gemaakt, maar hoe 7 Door aanplak
king aan het huis der gemeente van de woonplaats
van den gefailleerde en aan het gebouw waarin de recht
bank ponder wier ressort die woonplaats gelegen is)
vergadert, mitsgaders aan de beurs, zoo die aldaar
bestaat. Maar behalve dat dit laatste voor de besturen
der gemeenten buiten de plaats der rechtbank weinig
helpt, kan het eerste voor het gemeentebestuur slechts
hetzelfde effect sorteeren als voor ieder particulier, te
weten dat het door lezing van het aangeplakte vonnis
daarvan kennis bekomt. Nu moet wel bovendien voor
schreven uittreksel in een dagblad worden geplaatst,
doch in welk Art. 793 hierboven aangehaald wijst
daartoe aan: veen der dagbladen der gemeente, alwaar
de rechtbank gevestigd is." Nemen wij nu het voor
beeld, dat een der ingezetenen van Ierseke failliet
verklaard wordt en dus bij de eerstvolgende herziening
der kiezerlijsten daarvan moet geschapt worden. Een
uittreksel uit het vonnis wordt aangeplakt aan het
gemeentehuis te Ierseke en aan het gebouw der recht
bank te Middelburg, alsmede geplaatst in de Middel-
burgsche Courant. Terwijl nu de secretarie gehouden
wordt in de woning van den Secretaris en Burg. en
Weth. aldaar hunne vergaderingen houden, zoodat de
kiezerslijsten niet aan het gemeentehuis worden opge
maakt en vastgesteld, worden te Ierseke wellicht
twee of drie exemplaren van de Middelburgsche Courant
verspreid. Moest het uittreksel nog geplaatst worden in
het dagblad, dat volgens het oordeel van den curator
in het faillissement door wiens zorg dit geschiedt
het meest geschikt was, om bekendheid aan de zaak
te geven, in casu de Goesche Courant, waarvan
73 exemplaren naar Ierseke gezonden worden het
doel zou nog beter bereikt kunnen worden. Dit is
echter niet zooen bovendien ontbreekt voor Burg. en
Weth. eene officiëele kennisgeving. Daarbij moet men
in het oog houden, dat iemand in April kan verklaard
worden in staat van faillissement te zijn. In Februari
of Maart van het volgende jaar wordt de kiezerslijst
eerst herzien. De gefailleerde kan dan, zonder zijne
schuldeischers ten volle betaald te hebben, weder in
zoodanigen toestand verkeeren, dat niets aan zijn fail
lissement herinnert, en dat men dit ,reeds vergeten is.
Het bestuur der vereeniging acht het noodig, dat
de aandacht der regeering (zij het dan bij vernieuwing)
op een en ander gevestigd worde, en wenscht, om
trent het beste middel daarvoor, het gevoelen der
vergadering in te winnen.
Na mededeeling der beslissing van den Min Van
Binn. Zaken omtrent den verkoop van sigaren in
koffiehuizen enz. (zie ons vorig no.) wordt van de
drankwet nog besprokende gemeenschap binnenshuis.
In de laatste bijeenkomst der vereeniging werd aan
genomen, dat iedere gemeenschap, die tusschen lokalen
kon plaats hebben, zonder dat de openbare straat
betreden werd, als verboden zou worden beschouwd.
Dit besluit wordt niet gehandhaafd of opgevolgd, en
daarop te wijzen is in de eerste plaats noodig, maar
in de tweede plaats zou het zeer goed zijn, wanneer
van de regeering eene definitieve beslissing kon wor
den uitgelokt, wat onder «gemeenschap binnenshuis"
te verstaan zij.
Omtrent de toepassing van art. 17 sub 1 wijst het
bestuur der vereeniging op de moeielijkheid voor den
verkooper van sterkedrank om te constateeren, of
een kind dat sterkedrank komt koopen den leeftijd
van 16 jaren heeft bereikt. Het bestuur herinnert er
aan hoe de Vereeniging «Vergunning" dan ook in hare
vergadering, den 29 Mei jl. te Amsterdam gehouden,
besloten heeft, aan groot- en kleinhandelaren in sterke
drank voor te stellen, met den verkoop op den ouden
voet voorttegaan en, mochten hieruit procedures
voortvloeien, deze voor gezamenlijke rekening te voeren.
De aanwezigen waren het hieromtrent eens dat eene
wet, die door willekeur, met verkrachting van rechten
en in strijd met de grondwet werd in het leven ge
roepen, vallen moet". Het bestuur der vereeniging
van B. en S. zegt ten slotte, dat, al stemt het niet
volkomen met het oordeel der vereeniging «Vergunning"
in, het toch van gevoelen is, dat de wet haar doel
voorbij streeft, en bij het scheppen van vele moeilijk
heden het drankverbruik niet beteugelt.
Voorts zal er eene beraadslaging uitgelokt worden
over de door de gemeenten van Zuid-Beveland te
volgen handelwijze, ten opzichte van de vaststelling
der begrooting voor het 3e bataljon rustende schut
terij, in verband met de circulaire van Ged. Staten
van 4/8 Aug. 4884 no. 40 (prov. bl. no. 77), ter
wijl eindelijk door het bestuur aan de vereeniging
een krediet zal gevraagd worden om bij gelegenheid
der te Goes te houden algemeene vergadering der
«Nederlandsche vereeniging voor Gemeente-ambte
naren" aan laatstgenoemde vereeniging een concert
en een rijtoer aantebieden en met haar een diner te
organiseei'en.
Gisteren zijn in de betrokken afdeelingen der
Tweede Kamer alsnog benoemd tot rapporteur over de
ontwerpen der Grondwetvoor de tweede groep de
heer Kist, en voor de derde da heer v. d. Feltz.
De heer De Jong, lid der Tweede Kamer voor
Hoorn, is van zijne ongesteldheid, die hem in de laatste
maanden weerhield aan de parlementaire werkzaam
heden deeltencmen, in zooverre hersteld dat hij sinds
gisteren weder de sectie-vergaderingen bijwoont.
's-Hage. Men verwacht dat het sectie-onderzoek van
de grondwetsherziening Donderdag afloopt. Daarna
zullen nog de ontwerpen op de verdeeling der mark-
gronden en den kinderarbeid onderzocht worden. Het
verslag omtrent de wijziging der kiestabel wordt spoedig
tegemoet gezien om het nog vóór het reces aftedoen.
Uit Berlijn wordt gemeld dat volgens de dag
bladen het sluiten van eene overeenkomst van de rijks-
regeering met de Norddeutsc'ie Lloyd door formeele
moeilijkheden wordt vertraagd, maar dat zij in ieder
geval in den loop dezer maand zal tot stand komen.
Wat de Hollandsche havens betreft, schijnt Rotterdam
niet in aanmerking te komen en Vlissingen kans te
hebben, omdat dan de minste tijd verloren zou gaan
en de concurrentie der Duitsche lijnen de minste
afbreuk lijdt.
-De 36e alg. vergadering der «Ned. Maatschappij
t/b. der Geneeskunde" zal worden gehouden te Middel
burg op 12, 43 en 44 Juli. Een reeks vraagpunten
zal aan de orde worden gesteld, terwijl wetenschappelijke
voordrachten zullen worden gehouden door prof. Pel
uit Amsterdam, dr. II P. Kaptein uit Abcoude, dr.
J. A. Korteweg, prof. Van der Mcy en dr. A. W.
G. Berns uit Amsterdam. Tot de festiviteiten behoort
een tochtje met een stoombarge naar Vlissingen.
In de vergadering zal o. a. behandeld wolden een
voorstel van de afd. Oldambt, om aan de Regeering
vanwege de Maatschappij het verzoek te richten, dat
aan de medische professoren verboden worde, praktijk
uit te oefenen anders dan in overleg met den huisarts
van den lijder of in de klinieken en polyklinieken.
Dit voorstel brengt reeds nu in de medische pers de
pennen in beweging en zal waarschijnlijk tot een ge
animeerde discussie leiden, zegt Be Amst.
Heinkenszand. Door den Minister van Justitie is
aangesteld tot onbezoldigd rijks-veldwachter C. Moison
te 's-Heer Arendskerke.
Bij kon. besluit is de zilveren medaille, ingesteld
bij Zr. Ms. besluit van 5 Mei 1877 no. 32, toegekend
aan den heer F. J. Hallingse, te Brouwershaven, als
blijk van waardeering zijner belangstelling in 's rijks
wetenschappelijke verzamelingen, door schenking be
toond.
Bij kon. besluit is, met ingang van 1 Juni 1885,
in het college voor de zeevisscherijen o. a. herbenoemd
tot lid de heer R. J. Verschoor van Nisse.
De St.-ct. van gisteren bevat de gewijzigde sta
tuten der naaml. venn. «Oesterput de Goede Hoop",
te Ierseke.
Men verneemt, dat de Minister van Binnenlandsche
Zaken besloten heeft de rijks-normaallessen te Maurik
en te Gendringen den len Augustus a. s. op te heffen.
De Minister van Binnenl. Zaken heeft bepaald
dat het Staatsexamen ter verkrijging van een getuig
schrift van bekwaamheid voor de studie aan een
Universiteit zal worden afgenomen te 's-Gravenhage
op 13 Juli en volgende dagen.
Het eerste nummer is verschenen van een nieuw
Christelijk Weekblad voor Leiden en Omstreken. Het
staat onder leiding van den heer H. Donner, lid van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Uit Hoofdplaat wordt aan de N. R. Ct. van 8
Juni gemeld: Heden viel onder deze gemeente een
zware ijsregen, die in eenige weinige minuten vele
gem>ten vlas, boonen, klaver en granen geheel of
gedeeltelijk vernielde. De schade, door sommige land
bouwers daardoor geleden, wordt op ettelijke duizenden
guldens geschit. Dubbel te bejammeren is dit ongeval,
daar die veldvruchten zoo goed stonden en zij niet ver
zekerd waren tegen storm en hagelslag. Men kan voor
3 per gemet de vruchten verzekeren; zoodat, bijv.
tien gemeten boonen, eene waarde vertegenwoordigende
van acht honderd guldens, voor dertig gulden aan
allen storm en hagelslag onbezorgd kunnen worden over
gelaten. Verleden jaar en in 4860 werd deze gemeente
en omstreken door diezelfde ramp geteisterd, zoodat
men zich verwonderen moet over de waaghalzerij der
landlieden, die hunne gewassen aan de ongenade van
alle weêr en wind toevertrouwen.
Men schrijft uit Kampen aan de Zw. Ct.:
«Opnieuw is er bericht gekomen uit Djambi: De
2e luit. der inf. J. P. C. Bueninck te Djambi is tegelijk
met den heer Heycop ten Ham door de twee hadji's
aangevallen. De heer Heycop was terstond dood, ter
wijl de heer Bueninck nog ongeveer eene week ziek
heelt gelegen. Het is gebeurd den 23en Mei's avonds,
terwijl genoemde officieren in de sociëteit zaten. Het
is dus in de sociëteit gebeurd. De hadji's maakten
amok. Er schijnt dns geen persoonlijke wraak bestaan
te hebben. Eveneens is het te veronderstellen dat er
niet meer gevallen zijn, daar het bericht spreekt van
twee hadji's."
Bij de uitgevers J. Van der Endt Zn te
Maassluis is een nieuwsblad verschenen, namelijk De
Ambachtsman, vakblad voor timmerlieden, metselaars,
machinisten, smeden, ververs enz." Het blad zal trach
ten kennis omtrent de verschillende ambachten onder
den arnbachtsstand te verspreiden, en in zeer populairen
vorm geschreven zijn. Ook zullen vraagstukken worden
besproken van algemeen belang.
Boekaankondiging.
Het «Tijdsch ift ter beoefening van het Admini
stratief recht", hoofdredacteur II. G. Hartman Jz.
2e jaargang 6e afl. Goes F. Kleeuwens Z. bevat
H.t examen voor candidaat-secretaris in 1885in
gezonden stukken (waarvan o. a. een over herziening
van ons kiesstelsel). Beantwoording der door de re
dactie gestelde vragen, boekaankondiging en vragen,
waarvan de beantwoording wordt ingewacht.
Kerke ijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen te Nieuwvliet ds. W. Cannenburg Van
Ingen H.J.z., te Urmond en Susterente Nieuw-
land (cl. Middelburg) de heer J. W. F. Gobius du
Sart, cand. te Utrecht.
Wij
Rechtszaken.
De heer C. N. Vermeulen te Heinkenszand
deelt ons mede, dat hij proces-verbaal heeft doen op
maken tegen jhr. rat. Van Doorn, waarnemend amb
tenaar van het O. M. ter terechtzitting van jl. Zaterdag
der Arr. Rechtbank te Middelburg, omdat deze hem
zou hebben beschuldigd, dat hij (Vermeulen) ten zijnen
laste zou hebben gehad een vonnis wegens openbare
dronkenschap.
De rechtbank te 's-Hage heeft Maandag den gewezen
directeur der broodfabriek, Van der Putten, vrijge
sproken, op grond dat hij bij het aangaan der schuld
de fabriek verbond en derhalve haar uit de kas mocht
betalen.
De heer V. d. Patten is des namiddags op vrije
voeten gesteld, daar het Openbaar Ministerie niet in
hooger beroep gaat van het vrijsprekend vonnis der
rechtbank.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage, correctioneele
Kamer, vernietigde het vonois der rechtbank te Mid
delburg, waarbij de herbergier C. D. te Wemeldinge
is veroordeeld tot 45 dagen celstraf en 8 boete,
wegens mishandeling, om een gebrek in den vorm.
De beklaagde werd, opnieuw rechtdoende, door het
Hof tot de reeds door de rechtbank tegen hem uit
gesproken straf veroordeeld.
Landbouw en Veeteelt.
V Sinds den tijd, toen luciferskoppen in brood
balletjes gestoken nog het eenige middel was om ratten
en muizen te dooden en als zoodanig ook door iedereen
bekend was en gebruikt werd, tot op heden, is het
aantal middelen ter bestrijding dezer lastige en onge-
noode gasten verbazend toegenomen. Of ze evenwel
alle probaat kunnen genoemd worden zal ik hier niet
besl.ssen. Zeker is't dat onder al die middelen er eenige
zijn, die in ruimer kring mogen bekend worden en
zoowel om hunne goedkoopte als om hunne onschade
lijkheid alle aanbeveling verdienen. Als middel tegen
de veldmuis wordt het volgende opgegeven: Men roere
1 deel gipskalk met 3 deelen gerstenmeel dooreen en
giete daarop zoove 1 water, dat er een eenigszins vaste
deeg gekneed kan worden. Nu make men pillen ter
grootte van eene hazelnoot en strooie die over het
geteisterde land en in de gaten die deze dieren maken.
Wanneer de muizen niet al te sterk vertegenwoordigd
zijn, zal de uitkomst verrassend wezen.
Hetzelfde middel ken men ook gebruiken tot ver
delging van ratten, 't Is nu niet noodig er pillen van
te maken. Men zette een schoteltje gips met meel,
droog gemengd, neder en zorge verder dat de ratten
gemakkelijk bij water kunnen om hunnen dorst te les-
schen. Hebben zij zich aan het voor hun toebereide
maal te goed gedaan en willen zij zich daarna ver-
frisschen met eene teug water, dan zal het niet lang
meer duren of het gips zal in de maag verhardenen
deze gipssteen zal de oorzaak van hunnen dood zijn.
Bovenstaand middel is onkostbaar en kan door
iedereen toegepast worden.
Het allernieuwste middel tot het verdelgen van
ratten is het toelienen van een koek, gebakken van
zeeajuin en spek, van elk zoo wat evenveel en met
meel tot een deeg gekneed. De koek wordt in stukken
gesneden, welke in de holen der ratten geworpen
worden. Dit middel moet ook goede resultaten op
leveren. Men kan het beproeven.