1885. N°. 59.
Dinsdag 19 Mei.
72ste jaargang.
eene Gaaisteng
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en "Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons laud vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Door de Koninklijke Handboog-Sociëteit .JacobaVan
Beijeren" te Goes, is een verzoek ingediend, om in het
perceel wijk E. no. 114 in de Voorstad alhier
te mogen oprichten, welk verzoek met de bijlagen ter
Secretarie voor een ieder ter inzage zal liggen, terwijl
eventueele bezwaren tegen de inwilliging kunnen worden
ingebracht op Zaterdag den 30 Mei 1885 des namiddags
te een uur.
Goes, den 16 Mei 1885
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 18 Mei 1885.
Door de directie der Maatschappij «de Schelde"
te Vlissingen is een adres tot de Duitsche regeering
gericht ten einde Vlissingen door een der gesubsidi
eerde Stoomvaartlijnen te laten aandoen.
Uit Berlijn wordt dd. 16 Mei aan de N. R. Ct.
gemeldVan regeeringswege werd zoo even officieus
het volgende bekend gemaakt: «De beslissing omtrent
de gesubsidieerde stoomvaartlijnen is niet zoo dadelijk
te nemen. Bij het onderzoek der ingekomen aanbie
dingen is gebleken, dat over menigerlei vragen nog
met de afzonderlijke submittenten gedachtenwisseling
moet worden gevoerd. De door den Rijksdag gestelde
verplichting, dat bij de heen- of terugvaart der gesub
sidieerde atoombooten eene Belgische of eene, Neder-
landsche haven moet worden aangedaan, zal naar
alle waarschijnlijkheid in de toekomst nog bezwarender
blijken te zijn, dan zij hu reeds is. De geïnteresseerden
bestormen de autoriteiten met hunne betoogende
industrie in de Rijnstreek pleit voor Rotterdam, de
industrie in het gebied van de Saar voor Antwerpen,
en daarbij zijn er nog anderen, die Amsterdam of
Vlissingen voorstellen Nog dezer dagen was hier een
deputatie uit Amsterdam, om bij den staatssecretaris
van binnenlandsche zaken Von Bötticher voor hare
stad te werken. Eene beslissing omtrent de haven,
die zal worden aangedaan, is natuurlijk niet eerder
te verwachten, dan nadat eene beslissing genomen zal
zijn omtrent de stoomvaartmaatschappij, die gesubsi-
diëerd zal worden.
Bij de He Kamer is ingekomen de wetsvoordracht
tot bekrachtiging eener overeenkomst met de Stoom
vaart-maatschappij «Zeeland", waarvan de strekking
bekend is geworden op de vergadering van aandeel
houders dier Maatschappij. Zooals men weet zal «Zee
land" een dagdienst openen en verbindt zich de Re
geering aan de Maatschappij uit te keeren 90 pCt.
van de transitrechten die, wegens het vervoer over
Nederlandsch grondgebied, van de vreemde met den
dagdienst te verzenden brievenmalen aan de Neder-
landsche postadministratie zijn te vergoeden.
Daar die transitrechten, zegt de Reg. in de toelich
ting, alleen bij het tot stand komen van den dagdienst
aan Nederland zullen toevloeien, laat de geldelijke
steun, die aan de Maatschappij «Zeeland" wordt aan
geboden, de Nederlandsche schatkist ongedeerd. Zij zal
integendeel gebaat worden met 10 pCt. van de tran
sitrechten, die haar ten deel zullen vallen. Daarenbo
ven is kosteloos vervoer bedongen van de Nederland
sche brievenmalen tot zoolang als het contract van
3 October 1876 duurt. De Staat heeft dus een jaar-
lijksche bate van f8000. De Reg. heeft zich echter
harerzijds moeten verbinden om, in verband met de
vermeerdering van het getal stoomschepen, bet getal
ligplaatsen in de haven van Vlissingen uit te breiden,
wat f310,000 ongeveer zal kosten. Door de verplaat
sing van de bestaande groote Ponton en den aanleg
van twee nieuwe Pontons, elk ter lengte van minstens
40 M., zullen dan 4 aanlegplaatsen en meer ruimte
voor het verhalen der stoomschepen worden verkregen.
Tegenover deze uitgaaf evenwel staan, de geldelijke
voordeelen nog daarlatende tengevolge van vermeer
derd personen- en goederenverkeer, aanzienlijke jaar
lijks terugkeerende baten. Immers alleen van de
Maatsch. «Zeeland" zou jaarlijks ruim f 22,000 meer
aan haven- en loodsgelden worden ontvangen, wat reeds
7 pCt. bedraagt van het aanlegkapitaal der werken,
waarvan de onderhoudskosten gering zullen zijn.
Vlissingen. Naar ons uit goede bron gemeld wordt,
zal met Pinksteren de dienst van den stoomtram
hervat worden, maar met het oog op de vele werk
zaamheden nog aan den weg te doen de rails van
de remise te Vlissingen tot op de Zeilmarkt en van
de remise te Middelburg tot op de Groote Markt
moeten nog opgebroken en door nieuwe vervangen
worden voorloopig van remise tot remise.
De wagens, waarvan de banken nu in de lengte
geplaatst -zijn, zijn dan iti drie klassen verdéeld.' De
eerste klasse zal zegt men bijzonder luxurieus
ingericht worden.
Schreven we verleden, dat er nog heel wat te doen
wag, de maatschappij verdient een woord van lof voor
alles wat in zoo'n betrekkelijk korten tijd tot stand
is gebracht.
Ook het werk aan de brug over den watergang
gaat in de laatste dagen goed.
Men schrijft ons uit VlissingenDe kerkeraad
der Ned. Herv. gemeente alhier drukt in een dezer
dagen aan den gemeenteraad ingezonden adres zijn
groote ingenomenheid uit met het door den heer
Callenfels in een der vorige zittingen gedaan voorstel
tot afschaffing der kermis. Wij laten het adres niet
in zijn geheel volgenhetzelfde onderwerp is in de
laatste jaren in zoovele steden, en door zoovele per
sonen tegenstanders en voorstanders der afschaf
fing behandeld, dat het alleszins te begrijpen en
te verklaren is, dat wat de kerkeraad er over zegt,
ten opzichte van de onderhavige quaestie geen nieuwe
gezichtspunten opent.
Men schrijft ons uit Wolfertsdijk:
Zoodra de verblijdende tijding hier was ingekomen,
dat voor de opengevallen betrekking van burgemeester
dezer gemeente de benoeming was uitgebracht op den
Ed.achtb. heer A. Fontein Dz. van Ellewoudsdijk,
openbaarde zich al aanstonds eene bijzondere opgewekt
heid om den dag van zijne installatie tot een luister
rijken feestdag te maken. Eene commissie werd benoemd
om de beraamde festiviteiten te regelen en tot uitvoe
ring te brengen, en deze heeft zich van de haar opge-
dragene taak zoo volijverig gekweten, dat Wolfertsdijk
op aanstaanden Woensdag, als tot de inhuldiging
bestemd, in feestdos zal prijken. De raadzaal in het
gemeentehuis is, door de krachtige hulp van ettelijke
jonge dochters, bereids prachtig versierd, en men is
druk bezig met het oprichten van eerepoorten, zoo
op het dorp als op Oud-Sabbinge. Eene eerewacht
van ruim een honderdtal paardrijders is door den
daartoe benoemden commandant en zijne onder-com
mandanten georganiseerd, om den burgemeester, die
door de beide wethouders 's middags uit Goes zal
worden afgehaald, op de grens der gemeente in te
wachten en dorpwaarts te geleiden.
Aan opluistering door muziek zal het mede niet
ontbreken, naardien het vermaarde muziekgezelschap
van Kruininge zich daartoe alleszins bereidwillig heeft
gesteld, en waarvoor dan ook eene estrade op het
schoolplein wordt gereed gemaakt. Indien alzoo de
weersgesteldheid niet ongunstig moge zijn, belooft de
aanstaande Woensdag een rein genot te zullen aan
brengen, en hetgeen voor de feestviering door aanzien
lijken en geringen gewillig en met graagte is ten offer
gebracht zal voorzeker blijken doelmatig te zijn aan
gewend, om den benoemden burgemeester eene ge
paste hulde toe te brengen, en hem de overtuiging te
schenken, dat hij als hoofd van het gemeentebestuur
met belangstellingwordt ontvangen.
St. Maartensdijk. Gisteren zijn alhier aangevoerd
en gelost om gekalkt te worden de eerste 10000 stuks
der 45000 pannen, die voor rekening van een paar
ingezetenen gelegd zullen worden op de slikken voor
den polder Oudeland, om te dienen als proeve voor
een later nit te breiden onderneming ter verkrijging
van oesterzaad. Onze gemeente heeft alzoo ook een
plaats ingenomen op de lijst der speculeerenden in
zake de oestercultunr. Het welslagen der ondernemingen
harer Zuid-Bevelandsche zusters is voorzeker ook hier
een sterke prikkel geweest tot navolging. Zal ook
hier eenmaal deze zaak een bron van inkomsten vo r
onze gemeente worden De toekomst zal het leeren.
Wij hopen het èn voor de ondernemers èn voor een
deel der arbeidende klasse, dat daardoor verschoond
zal wezen van vele ongemakken en nadeelen, die het
buitenslands werken oplevert.
De gemeenteraad van Ter Neuzen heeft met 8
tegen 2 stemmen afwijzend beschikt op een verzoek
van Kerkvoogden der Hervormde gemeente aldaar om
afstand van grond van het marktplein tot het bouwen
eener kerk.
De Prot. Noordbrabanter bevat een protest tegen
de aanvallen van dr. Bronsveld en dr. Buytendijk tegen
dr. Kuyper. Het genoemde blad, ofschoon het niet
altijd en in alles met den heer K. eens, betuigt zijne
instemming met dit protest.
In verband met het bericht dat dr. Vitringa
(Jan Holland) tot het katholiek geloof zou zijn over
gegaan, meldt men aan de N. R. Ct. uit Deventer,
dat die heer tot dusver zijn lidmaatschap van de Herv.
Kerk nog niet heeft opgezegd.
In den loop der maand Juli e. k. zal gelegen
heid worden gegeven tot het afleggen der examens,
ter verkrijging van een getuigschrift als vroedvrouw.
Zij zullen worden afgenomen te Amsterdam en te
Rotterdam. Nadere bijzonderheden meldt de St.-Ct.
In den loop der maand Juni of Juli e. k. zal gelegen
heid worden gegeven tot het afleggen der examens ter
verkrijging van een getuigschrift als apothekersbediende.
Zij zullen worden afgenomen te Breda en te Kampen.
Nadere bijzonderheden bevat de btaats-Courant.
Naar wij met zekerheid vernemen zal de Regee
ring de uitnoodiging tot deelneming aan een te Bern
te houden Internationaal Congres tot bescherming van
het auteursrecht niet aannemen.
Naar het R. Nbl. verneemt zal de Internationale
Conferentie tot het beramen van maatregelen tegen
den verkoop van sterkedrank op de Noordzee in de
maand Juni te 's-Ilage bijeenkomen.
Het uitvoerend comité van de Antwerpsche Ten
toonstelling heeft bekend gemaakt, dat na 20 Mei
geen inzendingen meer worden aangenomen en dat alle
collis, die op gemelden datum niet mochten ontpakt
zijn, naar het entrepot zullen worden gezonden.
De President der Fransche Republiek heeft Woens
dag den heer Beelaerts Van Blokland ontvangen, die
den heer Grévy de brieven overhandigde, waarbij de
Staatspresident der Zuid-Afrikaansche Republiek hem
accrediteert als minister-resident bij het Fransche
Gouvernement.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Bedankt voor het beroep naar Hontenisse door
ds. S. Van Hoek, predikant te Kapelle.
Vlissingen. Naar wij vernemen heeft de heer J. W.
Kautzmann, predikant te Dinxperloo, voor het door den
kerkeraad der Ned. Herv. Gem. alhier op hem uitge
brachte beroep bedankt.
Bedankt voor het beroep naar 's-Heer Hendriks
kinderen en Wissekerke door ds. W. Ringnalda Gz.,
te Loon-op-Zand.
Bedankt voor het beroep naar de Chr. Ger. ge
meente tp Wolfertsdijk door ds. H. Schoolland, te
Brouwershaven, die dat naar dezelfde gem. te Kolijns-
plaat heeft aangenomen.
Door kerkvoogden der gecombineerde Herv. ge
meenten Ove/.and en Driewegen is de jaarwedde voor
den te beroepen predikant aldaar gesteld op 1350,
met vrije woning en flinken tuin in eerstgenoemde
gemeente. Dagbl
Te Sir Jansland is beroepen dhr. W. Van der
Beke Callenf Is, candidaat bij het provinciaal kerkbe
stuur van Zuid-Holland.
De voorjaarszitting der Synodale commissie is
den 11 den di zer geopend.
Bij den aanvang der werkzaamheden wijdde de voor
zitter een woord van waardeering aan de nagedachtenis
van den secrttaris der commissie, wijlen B. A. Overman.
Over de ingekomen aanvragen om toelage uit het
fonds tot verbetering van de schraalste predikants
traktementen en het fonds voor geestelijke behoeften
worden de rapporten der provinciale correspondenten
ingewacht. Voor de adviezen van kerkeraden over de
wijziging van het reglement op het hulppensioenfonds,
de zaak der Zondagsrust tot Zondagsheiliging, en die
der vrijstelling van weikelijken krijgsdienst voor jonge
lieden, die zich voor de theologie voorbereiden, z;jn
verschillende commissie i benoemd.
In behandeling werden genomen de ingekomen ad
viezen van classicale besturen over de voorloopig aan
genomen regeling van de jaarwedde der classicale
Scriba's en Quaestoren. In overeenstemming met de
groote meerderheid der adviezen besloot de vergadering
der synode geen veranderingen in de voorloopig aan
genomen regeling voortestellen.
De herziening van de Quotisatie der gemeenten,
waartoe de synode dezes jaars zal geroepen zijn, is op
een dienaangaande uitgebracht rapport ter hand ge
nomen. (Kerk. Ct.)
De wijding van den nieuwen Bisschop van Breda,
Mgr. Leyten, zal op 29 Juni e. k. plaatshebben, doch
op uitdrukkelijk verlangen zonder uiterlijke festiviteiten.
Vrijdag na middernacht werd de nieuwe Engelsche
bijbel, aan welken nu vijftien jaren gearbeid is, aan
den boekhandel toegezonden. Hij zal deze week voor
het publiek verkrijgbaar zijn. De herziening is het
werk van eene commissie, die op 6 Mei 1870 werd
benoemd, en in het geheel 792 dagen aan hare taak
gearbeid heeft, met bijstand ook van Amerikaansche
geleerden. Koningin Victoria was de éénige, die vooraf
een exemplaar ontvingoverigens werden er de
trengste voorzorgsmaatregelen genomen, om te be
letten dat Amerikaansche agenten, die op den loer
lagen en wel 2000 wilden betalen voor een hun
tijdig toegesmokkeld exemplaar, den uitgevers den
loef zouden afsteken door het plegen van nadruk.
Eigenaars van het boek zijn namelijk de universiteiten
van Oxford en Cambridge.
Omtrent de wijzigingen in den tekst kan eerst later
iets worden medegedeeld. Voorloopig dit slechts, dat
het woord «hel" uit den tekst verdwenen is, om
plaats te maken voor het Hebreeuwsche «sheol".
Voorts nog, dat de hoofdstukken als paragrafen ge
drukt en niet in verzen verdeeld zijn, en dat da
poëtische plaatsen dat zijn de plaatsen in rijm-
looze verzen als zoodanig zijn gedrukt.
Naar aanleiding der gewichtige gebeurtenis van de
nieuwe Bijbelvertaling zegt the Jewish Chronicle
«Het is zeker een merkwaardig, hoewel geheel
toevallig samentreffen, dat de dag, waarop de herziene
vertaling van het Oude Testament in 't licht verschijnt,
juist samenvalt met den vooravond van het Joodsche
Pinksterfeest, waarop naar de overlevering de open
baring op den berg Sinaï van de Tien Geboden
gevierd wordt".
Kortgene. Alhier had Zaterdag 11. de zestiende ge
wone vergadering der onderwijzersvereeniging «Noord-
Beveland" plaats.
De heer Onnekes van Geersdijk leidde zijn onder
werp in naar aanleiding van de vraag, op een ver
gelijkend examen in deze provincie opgegeven Acht
gij het mogelijk om in de lagere school de vaderland-
sche geschiedenis goed te onderwijzen, zonder anders
denkenden aanstoot te geven en zoo ja, hoe acht gij
het mogelijk deze klip te ontzeilen?
Wat vaderlandsche geschiedenis is, hoe nnttig hare
kennis bij goed onderwijs kan werken, welk doel zich
de onderwijzer bij dit onderricht voorstelt, en de
zaken, waarop hij vooral het volle licht laat vallen,
beschouwde spreker in zijne inleiding. Inzonderheid
verwijlde hij bij het tegenwoordig zoo vaak misbruikte
woord neutraal, om daarna als zijne meening te ken
nen te geven, dat de onderwijzer zooveel mogelijk bij
dit leervak zich op een objectief standpunt dient te
plaatsen.
Algemeen was men het met den inleider egns, en
meende men, dat de bezwaren van verschillende zijden
geopperd, z.a. onlangs nog te Amsterdam door prof.
Van der Wijck, meer theoretisch dan practisch waren.
Als datum voor de aanstaande vergadering der on-
derwijzers-vereenigingen in het arr. Tolen werd een
stemmig aangenomen de 17e Juli a. s. Aan de
zustervereeniging «Tolen" zal daarvan kennis gegeven
worden.
Binnenkort zullen door het bestuur dezer vereeniging
stappen gedaan worden, om den omvang van het school
verzuim in dit arrondissement te bepalen en zich,
overeenkomstig het door haar reeds vroeger aangenomen
mandaat, tot de respectieve gemeentebesturen te wenden,
ten einde op grond der verkregen cijfers aan te dringen
op eene verordening op den kinderarbeid.
Een nog aanhangig voorstel der vorige vergadering,
om een soort cursus voor de hoofdacte op dit eiland
in het leven te roepen, werd wegens de vele bezwaren
door den voorsteller ingetrokken.
Een voorstel van een der leden om alhier meer
uniformiteit in de keuze der schoolversjes te verkrij
gen, viel in gunstiger aarde. Eenige stukjes weiden
daarvoor dan ook gekozen. Bij een een eventueel
schoolfeestje van de oudste leerlingen der Noord-Be-
velandsche scholen zouden deze uitstekend dienst kun
nen doen. Of er dit ooit komen zal De tijd zal het leeren.
Voor het te Middelburg af te nemen eind-examen
der H. B. school in Zeeland hebben zich 13 candi-
daten aangemeld en wel 4 van de Rijks H. B. school
te Middelburg, 2 van de H. B. school te Goes en 6
van die te Zieriksee, benevens 1 cand., die de lessen
aan geen H. B. school gevolgd heeft.
De heer P. G. De Jager, hoofd van school A
te Middelburg, herdacht Zaterdag den dag, waarop
hij 25 jaar geleden voor het eerst als onderwijzer
aan een der gemeentescholen werkzaam was.
Door de vroegere en tegenwoordige onderwijzers
werd hem een herinnering aangeboden, terwijl de
leerlingen hem een toepasselijk lied toezongen.
(Af. Ct.)
Men schrijft uit de prov. Groningen
Wat al lang te voorzien was is feit geworden.
De toevoer van onderwijzers en onderwijzeressen vaa
de Rijks Normaalscholen te Groningen, Veendam,
Oude Pekela, Warffum en Finsterwolde, en van de
Rijks-kweekschool te Groningen, is zoo groot dat
waar vroeger voor f600 een of geen sollicitant was,
er nu te Eext, prov. GroD. voor f550 acht en voor
Veendam f500, met handwerken reeds vier zijn.
Eer we Mei '86 schrijven, zullen er nog een aantal
onderwijzers en onderwijzeressen bijgekomen zijn, en
de salarissen voor die nieuw te benoemen het mini
mum van f400 bereikt hebben.
Vraag en aanbod regelen ook hier de prijzen.
iirni ii—ii i nwuuo'gnwi? i i mmm. imh i i »i i
Landbouw en Veeteelt.
Westelijk Zuid-Beveland. Tot dusver hebben de
veldgewassen sedert het begin van Bloeimaand geene
aangename weersgesteldheid ondervonden. Het gevolg
hiervan openbaart zich in een langzamen voorpitgang
en gemis aan gulle ontwikkeling. Bovendien staat het
vlas op vele plaatsen te dun of ongeregeld. Niets
gelukt schier beter dan het overwinnen van onkruid.