1885. N°. 39.
Dinsdag 31 Maart.
72ste jaargang.
Voorjaars-Veemarkt
Slooten, Heulen en Duikers,
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel.
De voorjaarsschouw
De lijsten van de kiezers
-CS«*jCÏ=>CS>CÏ*-.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoepers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Den belanghebbenden wordt herinnerd, dat de eerste
TE GOES
zal gebonden worden op Dinsdag den 14 April 1885,
zulks in overleg met de besturen van de afdeelingen
Heinkenszand en Kruininge der Maatschappij van
Landbouw en Veeteelt in Zeeland, alsmede het be
stuur der Landbouwvereeniging «Vooruitgang is ons
Streven" te Kapelle.
Goes, den 25 Maart 1885.
De Burgemeester van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
over de
ingevolge art. 41 van het Provinciaal reglement op de
wegen en voetpaden, zal op WOENSDAG DEN 15 APRIL
1885 en volgende dagen plaatshebben.
Goes, den 28 Maart 1885.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WiTT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Yoor leden van de Tweede Kamer derStaten-Generaal,
de Provinciale Staten en den Gemeenteraad
zijn op beden gesloten, dadelijk ter gewoner plaatse in
deze gemeente aangeplakt, en andermaal op de Secretarie
▼oor een ieder ter inzage nedergelegd.
Goes, den 28 Maart 1885.
De Burgemeester van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
B—BCOaa—I Will
GOES, 30 Maart 1885.
De invloed van het regeeringsontwerp tot wijzi
ging der kiestabel op de partijverhouding in de Kamer
is slechts ten deele te voorspellen. Als zeker kan
worden aangenomen, dat Amsterdam, Rotterdam en
Zaandam de liberale partij met drie leden zullen ver
sterken en even zeker is het dat het nieuwe district
Bergen-op-Zoom de rechterzijde met éen lid zal doen
toenemen, terwijl ook Breukelen en Apeldoorn ver
moedelijk wel aan de terbonden partijen zullen ten
goede komen. Het zwaartepunt der herziening ligt
dus in 's-Gravenhage en Steenwijk. Wat het eerste
district betreft zal 8 April ons kunnen leeren, wat wij
daarvan te verwachten hebben, nu niet langer de heer
Wintgens tegenover den liberalen candidaat is gesteld.
Het feit echter, dat de conservatieven zich onderdanig
hebben nedergevleid aan de voeten van de verbonden
kerkelijke pattijen, geeft voor het slagen van de libe
ralen weinig kans.
Steenwijk vaardigt reeds eenige jaren een anti
revolutionair af en dus ook van die zijde is voor onze
partij niet al te veel op aanwinst te rekenentoch
zou de Dieuwe samenstelling van dat district, wellicht
ook van andere districten, daarin een ommekeer kannen
brengen.
In ieder geval blijkt uit deze oppervlakkige beschou
wing voldoende, dat ook de herziening der kiestabel
de partijformatie in de Kamer niet sterk zal doen
veranderen, wat trouwens van den tegenwoordigen
premier ook wel niet te verwachten was.
Bij eene beschouwing omtrent de meerdere of min
dere kans van slagen van eene eventueele Grondwets
herziening in den geest der ingediende ontwerpen kan
dus het resultaat der wijziging van de kiestabel veilig
buiten beschouwing worden gelaten.
Wat nu die kans van slagen betreft, zoo schijnt
het onveranderd Iat6n van artikel 194 der tegenwoor
dige Grondwet voor de rechterzijde aanleiding te zul
len zijn om de herziening niet ter hand te nemen
dit was trouwens te verwachten en voor wien nog
weifelen mocht, heeft De Ütandaard het nog dezer
dagen verzekerd.
Het komt ons echter voor, dat de rechterzijde,
wanneer zij over deze quaestie niet kan heenstappen,
het best zal doen zelf een voorstel in te dienen, waarbij
artikel 194 wordt gewijzigd. Hiervoor eene meerder
heid te verkrijgen zou wellicht niet moeielijk zijn,
daar vermoedelijk de heer Van Houten en misschien
nog anderen zich er niet tegen zouden verzetten. Op
deze wijze zou ten minste eene zoo hoogst wenschelijke
Grondwetswijziging niet behoeven te worden uitgesteld
om het verschil van meening ten aanzien van art. 194.
Intus8chen bestaat er mogelijkheid, dat de regeering,
werd een voorstel tot wijziging van art. 194 ingediend,
hare voorstellen zou intrekken en de ministers hunne
portefeuilles aan den Koning ter beschikking zouden
stellen. Dan zou de rechterzijde gedwongen worden
tot hetgeen zij zoo zeer vreest, tot regreren, en wel
licht, dat deze vrees haar zelfs over het gehate ar
tikel doet heenstappen. Doch zij zal bij die gelegen
heid wel genoodzaakt worden te kiezen of te deelen
grondwetsherziening tegenhouden of ontrouw worden
aan hare beloften en beginselenin het eerste geval
zal zij echter spoedig zelf met een voorstel tot Grond
wetsherziening voor den dag moeten komen, of zij
heeft eene zonderlinge wijze van de belangen des lands
te behartigen.
Wij gelooven intusschen niet, dat een eventueel
wijzigen van art. 194 voor den minister Heemskerk
een reden zou zijn om aftetreden. Immers bij de tegen
woordige partijverhouding heeft het artikel evenveel
recht van bestaan als om afgeschaft te worden. Welnu,
het bestond en Heemskerk laat het bestaan. Hadde
het niet bestaan, vermoedelijk ware het dan nu niet
voorgesteld.
Ten slotte blijft alleen de vraag of in de nieuw te
verkiezen Kamer voor eene Grondwetswijziging, waarbij
artikel 194 werd gewijzigd, eene meerderheid van
twee derden der stemmen zou te verkrijgen zijn.
Tit is eene vraag, die alleen de liberale partij kan
beantwoorden. Wij meenen dat, hoe ongaarne wij het
artikel zouden missenaan zijn behoud niet alle
andere hocgstgewenschte wijzigingen mogen worden
opgeofferd; wellicht, dat onze jonge liberale Unie,
wanneer zij eenmaal behoorlijk georganiseerd is, over
die vraag eene beslissing zou kunnen nemen.
Door de indertijd daartoe benoemde commissie
is in 't begin dezer maand op uitgebreide schaal eene
circulaire verspreid aan industriëelen en belangstellen
den om lid te worden van eene afdeeling Goes der
Nederl. Pensioenvereeniging voor werklieden.
Ofschoon gezegd kan woiden, dat het vereischte aan
tal leden om eene afdeeling te vormen is bereikt, zoo
mist de commissie met leedwezen nog menigen werk
gever, van wien zij met eenigen grond had mogen ver
wachten, dat hij in bet belang zijner werklieden en
dus ook in het belang zijner eigene zaken, het lid
maatschap zou hebben aanvaard.
In velband daarmede is de termijn voor de inzen
ding van het biljet, waarbij men verklaart lid te
worden, verlengd tot en met Zaterdag 4 April a. s.
Neemt men in aanmerking dat de contributie slechts
een gulden per jaar bedraagt, en dat het lidmaatschap
niemand voor zijn personeel bindt, dan mag inderdaad
verwacht worden dat nog menig werkgever, door lid
der afdeeling te worden, zich althans op de hoogte
zal stellen van eene vereeniging, waardoor met eenige
spaarzaamheid menig werkman op zijn ouden dag ge
baat en onafhankelijk kan zijn van zijn voormaligen
baas, die dikwijls zelf niet in de gelegenheid is om bet
personeel, waarvan hij jarenlang diensten heeft ge
noten, een onbezorgden ouderdom te verschaffen.
In eene beschouwing over de behandeling der
drankwet in de Tweede Kamer zegt de IV. R. Ct. o. a
De uitslag van het Vrijdag in de Tweede Kamer
voortgezet debat over de wijziging der drankwet is
geweest: 1o. dat met 49 tegen 19 stemmen is ver
worpen het amendement Goekoop, om uit art. 28 de
woorden of gebruiker te doen vervallen 2o. dat te
vens met 30 tegen 20 stemmen is verworpen het
amendement Clercx, om op de gecombineerde nerin
gen eerst met Mei 1887 de nieuwe voorwaarden bij
art. 28 gesteld toe te passen3o. dat de Minister
van Binnenlandsche Zaken, ter tegemoetkoming aan
het bezwaar van den heer Van der Kaay no. 1 van
de voorwaarden voor de gecombineerde bedrijven in
dien zin heeft gewijzigd, dat het nu zal luidendat
de verkoop van sterken drank geschiede in gesloten
flesschen,, kannen of kruiken (met wegvalling aldus
van «bij hoeveelheden van niet minder dan 3% de
ciliter") 4o. dat daarop de heer V. d. Kaay zijn
amendement heeft ingetrokken; 5o. dat een amen
dement-Van Houten om na art. 28 een nieuw arti
kel in te voegen, strekkende om voor de toepassing
van al. 2 van het vorige artikel het bedrijf van ban
ketbakker of confiturier niet als eene andere winkel
nering te beschouwen, is verworpen met 34 tegen 26
stemmen; 6o. dat ten slotte hetgeheele wetsvoorstel
is aangenomen met 56 tegen 4 stemmen, en de Ka
mer is gescheiden tot 5 Mei.
De gewichtigste beslissing van den dag is nu deze,
dat in de bestaande gecombineerde neringen (kruide
nierswinkels zoowel als banketwinkels) sterke drank
wel mag worden verkochtzoowel in het klein als in
het groot, maar niet geschonken en niet gedronken.
Doordien echter no. 3 van het artikel nu luidt»dat
het drinken van sterken drank in die localiteiten niet
worde toegelaten" (en niet luidthet gebruiken) zal,
na invoering dezer wet, elk ander gebruik dan dat
wat in dri ken bestaat, vrijelijk zijn toegelaten. De
confiseur, die tot dusver likeur verkocht, zal dus geen
glas marasquin aan den bezoeker kunnen aanbieden,
maar hij zal ongestraft hem het kleinst mogelijke
apothekersfleschje kunnen verkoopen, en de kooper
zal den inhoud van dat fleschje over het hem aange
boden ijs vrijelijk kunnen uitstorten.
En ten slotteTen gevolge van 's ministers toena
dering werd met overgroote meerderheid de tweede,
of liever reeds de derde drankwet aangenomen. Zoo
wij eenigen wensch mochten koesteren, zou het deze
zijn, dat regeering en wetgever nu in de eerste jaren
zich Iniet meer dan strikt noodigis met de drankwet
wilden bemoeien. Men kan ook van het goede te veel
genieten, indien men onder het goede mag rangschik
ken de buitengewone hartstochtelijkheid, welke de
behandeling der drankwet in de Kamer opwekt, en
die ook ditmaal tot op het laatste oogenblik onver
zwakt bleef voortbestaan. Als met de drankwet wer
kelijk eene proefneming is bedoeld, moet men niet
telkens in de natuurlijke werking dier proefneming
storend ingrijpen. Toevallig kwam, juist vóór de Kamer
naar hare haardsteden terugkeerde (in het vooruitzicht
zeker niet vóór 5 Mei aanst. hare werkzaamheden te
hervatten), het wetsontwerp in, dat bestemd is om
de gaping tusschen de gewone middelen en uitgaven
aan te vullen. Niemand kan op deze tweede zitting
periode met meer voldoening terugzien dan de premier,
die eene zeer vermoeiende campagne op zeer eervolle
wijze besloot, en het gecombineerd bedrijf van wetge
ver en administrateur zoo goed als men slechts wen-
schen konde heeft uitgeoefend.
De Zaterdag bij de Tweede Kamer ingekomen
wetsontwerpen tot aanvulling der middelen voor 1885
strekken om: lo. het getal opcenten voor het Rijk op
de personeele belasting te heffen van 20 op 30 te
brengen 2o. de regeering te machtigen tot uitgifte
van schatkistbiljetten of promessen tot een bedrag van
ƒ14,400.000.
De St.-Ct. bevat een kon. besluit van den 22n
11., tot wijziging, voor zooveel het hand- en het recht
lijnig teekenen betreft, van het programma voor de
eindexamens der hoogere burgerscholen, behoorende bij
het Algemeen Reglement voor die*examens, vastgesteld
bij Kon. besluit van 10 Maart 1870 (Stbl. no. 49) en
gewijzigd bij dat van 10 Maart 1883 (Stbl. no. 31).
De kiesvereeniging «de Grondwet" te 's-Hage
heeft tot candidaat voor de Tweede Kamer (vacature-
Wintgens) gekozen den kolonel Sluiter, die bij de ver
kiezing in November jl. ook candidaat de2er vereeni
ging was; terwijl de kiesvereeniging «Nederland en
Oranje" ook stelde A. baron Schimmelpenninck van
der Oye, laatstelijk afgevaardigde voor Arnhem.
Met ingang van 23 April a. s. is benoemd tot
burgemeester van 's-Gravenpolder de heer J. Risseeuw.
De Nederlandsche Regeering heeft tot hare ver
tegenwoordigers op de conferentie te Parijs over het
Suez-kanaal benoemd den kapitein ter zee staatsraad
M. H. Jansen en prof. mr. T. M. C. Asser, die Vrijdag
zijn vertrokken.
Op de door de 2e afdeeling gestelde vraag: «is
het wenschelijk dat bij de Hooge Regeering worde
aangedrongen op invoering van invoerrechten op land
bouwproducten 7" heeft het Hoofdbestuur der Friesche
Maatschappij van landbouw met algemeene stemmen
besloten, dat het stelsel van bescherming geen dienst
kan doen als middel om den landbouw te helpen.
Wijziging van enkele bepalingen in onze wetten,
o. a. om het landbouwcrcdiet te bevorderen, acht het
Hoofdbestuur daartoe noodig en het landbouw-comité
zal uitgenoodigd worden, in dien zin stappen bij de
Regeering te doen, alsook om een enquête uit te lokken
lo. over bet pachtstelsel in den Nederlandschen land
bouw; 2o. over verbetering van den bodem door droog
legging, en 3o. over de fiscale wetgeving in verband
met den landbouw.
Dezer dagen had te Wissekerke (Noord-Ceve-
land) door de «Meisjes-vereeniging" aldaar de gewone
«Paaschuitdeeling van zelf gemaakte kleedingstukken"
plaats. De uitgaven voor deze uitreiking, zoowel als
voor die, welke, met Kerstmis plaatshad, worden te
goed gedaan uit contributie en liefdegaven. Dergelijke
instellingen mogen terecht op algemeene sympathie
aanspraak maken.
Op verschillende punten van Noord-Beveland
schijnt het ernst te zijn met de oesterkweek. Onder
anderen worden voor de Geersdijksche kaai niet minder
dan 140,000 pannen uitgelegd om «aanslag" te be
komen.
Men schrijft ons De oester- en mosselhandel in
Zeeland is verbazend en vertegenwoordigt zeer groote
kapitalen. De aanslag van oesters is in het afgeloopen
jaar prachtig geweest, doch die van het mosselzaad
is zoo gering, dat de visschers het van elders laten
aanvoeren om steeds aan den grooten aanvraag van
het buitenland te kunnen voldoen. De eerste aanvoer
is uit Harlingen gekomen.
Aan den heer J. C. Van der Ilell te Middelburg
is, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als opzichter
der provinciale gebouwen. (Af. Ct.)
Bij de directie der Middelburgsche Telepho'on-
vereeniging is van den Minister van Waterstaat enz.
bericht Ontvangen, dat er geen bezwaar bestaat om
te zijner tijd het rijkstelegraafkantoor te Middelburg
in het telephoonnet op te nemen, onder voorwaarde
dat door de maatsch. aan het rijk ƒ0,05 voor elk
aangeboden of ontvangen telegram worde betaald,
welk bedrag met ƒ0,02 54 wordt verhoogd voor elk
ontvangen telegram, waarvan de geaddresseerde ver
langt, dat hem, na de bestelling per telepboon, door
het rijkstelegraafkantoor een afschrift wordt bezorgd.
Op de Donderdag gehouden graanbeurs te Zeven
bergen zijn wederom vele beetwortelcontracten voor de
aanstaande suiker-campagne tegen ƒ10 per 1000 K. G.
afgesloten, met dadelijke uitbetaling der voorschotten.
Men rekent dat daarin de omstreken wel ruim 50 pet.
minder suikerbieten zuilen worden geteeld dan verleden
jaar, daar een groot aantal landerijen in den aanvang
voor deze teelt bestemd, met andere gewassen zijn
bezaaid geworden.
De commissie, door de vereeniging van Duitsehe
(en andere) Spoorwegbesturen benoemd voor de zaken
van het personenverkeer, is op 5 en 6 dezer te Ham
burg vergaderd geweest en heeft, blijkens bet Hbl
besloten, op het voorstel tot verandering van sommige
bepalingen omtrent de uitgifte van gecombineerde
rondreisbiljettenlo. deze biljetten niet alleen in de
zomermaanden, maar het geheele jaar door uit te ge
ven 2o het minimum van 600 KM. voor elke rond
reis te handhaven3o. de geldigheid der biljetten van
35 te verlengen op 45 dagen 4o de uitgitte en gel
digheid uit te strekken tot spoorwegen, die niet tot
de vereeniging behooren.
Kerkeli.ke Zaken en Onderwijs.
Ds. K. Straatsma, pred. te Biervliet, is bero >pen
te Schore en Vlake.
Toezegging van beroep is gedaan naar Domburg
aan ds W. Pijzei te Den Ham.
Naar men verneemt zou de heer C. Reijers,
predikant bij de Ned. Herv. gem. te Nieuw-Helvoet,
plotseling overleden zijn. Evenals zijn vader, die predi
kant te. Brouwershaven was, genoot de heer Reijers
van Nieuw-Helvoet de achting vau allen, die hem
kenden. (R. Nbl.)
Door den kerkeraad van de Herv. gemeente te
Kootwijk o. d. Veluwe, is toezegging van beroep ge
daan aan den heer Houtzager, den eersten kweekeling
van de Vrije Universiteit, die zijne studiën zal hebben
voltooid. Daar deze candidaat nog geen proponents^
examen heeft afgelegd, zal, naar men verneemt, van
wege de Vrije Universiteit, of door de Kootwijkschè
gemeente, aan de synode worden verzocht dat de heer
Houtzager proponents-examen of colloquium doctum
doe. Met belangstelling wordt dit gewichtig besluit
van de synode tegemoet gezien; woidt het verzoek
ingewilligd, dan is de Vrije Universiteit gered, wordt
het verworpen, wat bijna zeker is, dan is de gevor
derde weg voor de leerlingen van deze stichting, om
predikant in de Herv. kerk te worden, afgesneden.
(,V. II. Ct.)
Op den 18 April zal het 25 jaren geleden zijn,
dat ds. Ten Kate de evangeliebediening bij de Ned.
Herv. gemeente te Amsterdam aanvaardde, en den 4
Mei 40 jaren, dat hij als predikant in zijne eerste
gemeente, die vai Marken, bevestigd werd.
Volgens een brief uit de Kaapstad van den cor
respondent van het Wageningsch Weekblad van 25
Februari 11., is op een kerkvergadering te Pretoria
besloten tot een vereeniging van de Ned. Hervormde
en de Ned. Gereformeerde kerken, onder den titel van
Gereformeerde kerk, terwijl al de dienstdoende predi
kanten der vereenigde kerk geacht zullen worden ge
legitimeerd te zijn. Ofschoon de gemeenten nog op dat
besluit moeten worden gehoord, heeft men t ch reeds
te Pretoria en elders die vereeniging door godsdienst
oefeningen erkend en gevierd.
Zaterdagnamiddag werd aan de Ambachtsschool
alhier het diploma wegens weivolbrachten leertijd uit
gereikt aan de leerlingen W. H. Van Gorsel, H. P.
Van der Hell, B. Van Noppen en W. Ripmeester.
De voorzitter der vereeniging, dr. A. W. Van Campen,
hield bij de uitreiking eene hartelijke toekpraak tot
de gediplomeerden en tot de overige leerlingen. Hij
sprak daarbij den wensch uit, dat een volgend jaar
naast het kleine tegenwoordige gebouw een bijlokaal
mocht verrezen zijn, waarin onderricht in het smeden
wvrd gegeven. Een vrij talrijk publiek, waaronder ons
dagelijksch bestuur, woonde de uitreiking bij.
Kortgenc. Zaterdag 28 Maart werd alhier de vijf
tiende gewone vergadering der oild^rwijzersvere. nicing
»Nod-Beveland" gehouden. Na de rekening en vei-
i antwoording van den penningmeester, het bedanken
i van een lid wegens vertrek en de installatie van twee