1885. N°. 13.
Donderdag 29 Januari.
72sle jaargang.
vervoer van vrachten op de wegen,
GOESCIl
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
fOUMNT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Bericht.
Na Dinsdag 3 Februari wordt per post-
quitantie gedisponeerd over de nog on
betaalde abonnementsgelden enz.
DE ADMINISTRATIE.
Ingevolge bevel van den heer Commissaris des Ko-
nings in deze provincie is het
overeenkomstig het reglement beperkt, aanvangende
te middernacht tus9chen den 28n en den 2l)n Januari
1885.
De uitvoerige aankondigingen zijn 'er gewone plaatsen
aangeplakt.
Goes, 28 Januari 1885.
re Burgemeester van Goes,
J. O. DE WITT HAMER.
GOES, 28 Januari 1885.
Door den gepensioneerden kapitein der infanterie
van het leger in Nederlandsch-Indië, den heer W. E.
Willink Ketjen, is aan de Tweede Kamer der Staten-
Generaal ingediend een adres van den volgenden
inhoud
«dat hij den 13en Maart 1882 door den toenmaligen
commandant van het Indisch leger, den luitenant-
generaal Bouwmeester, voor een Raad van Onderzoek
getrokken werd, onder beschuldiging van opzettelijke
en herhaalde ongehoorzaamheid; dat de stukken, welke
die beschuldiging moesten staven, waren valscb, of
vervalscht, of onwaar; dat de Raad van Onderzoek
hem vrijsprak, zonder onderzoekdat hij een half
jaar daarna ontijdig eervol uit den militairen dienst
ontslagen werd, op advies van den luitenant-generaal
Bouwmeester, omdat hij voor een Raad van Onderzoek
had terecht gestaan.
Dat aan adressant bij Gouvernements-besluit dd.
28 Mei 1883, no. 18, het pensioen geweigerd werd,
omdat hij geen afstand wilde doen van de tegen hem
gebruikte valsche bescheidendat hierdoor geschonden
werden het Koninklijk besluit dd. 13 Januari 1854,
no. 64 en het Gouvernementsbesluit dd. 15 Novem
ber 1854, no. 5; dat adressant door die schending
beroofd is van zijn rechtmatig eigendom.
Dat zooals blijkt uit de hieraan toegevoegde
bijlagen hij zijne grieven bij herhaling gebracht
heeft voor de Indische- en Nederlandsche Koloniale
regeering, zonder eenig succes.
Redenen waarom reqoestrant eerbiedig verzoekt, dat
het de Nederlandsche Volksvertegenwoordiging moge
behagen, de Regeering uittenoodigen, hem weder in
't bezit te stellen van zijn, hem door pressie ontroofd,
eigendom, en de al of niet wettigheid van zijn ontslag
te doen onderzoeken."
Bij dit adres zijn gevoegd een elftal bijlagen en
bescheiden, waardoor de adressant de gegrondheid
zijner klacht tracht te staven.
Wij kennen de zaak van den heer Ketjpn volstrekt
niet en wij kunnen dus niet geacht worden vóór of
tegen hem ingenomen te zijn. Toch trekken een paar
punten in bovenbedoeld adres onze aandacht. De heer
Ketjen wordt in de bladen de gepensioneerde kapitein
genoemd, terwijl hij zelf zegt, dat hem het pensioen
geweigerd is Nu ligt er tusschen het «ontijdig eer
vol ontslag" en het gouvernementsbesluit tot weigering
van pensioen een tijdvak van ruim een half jaar. Is
de kapitein nu eerst met pensioen ontslagen en is dit
later ingetrokken, of moeten wij uit de woorden, dat
hem pensioen geweigerd werd opmaken, dat hij er na
zijn ontslag om gevraagd heeft en dus nimmer ge
pensioneerd is geweest
De raad van onderzoek sprak hem vrij zonder on
derzoek. Was de beschuldiging zoo in 't oog vallend
absurd of valsch, dat die raad geen onderzoek noodig
achtte! Dan voorzeker is het «ontijdig eervol ontslag"
zeer onbegrijpelijk, tinzij het blijke dat er andere re
denen bestonden, waardoor het verklaarbaar wordt, dat
de heer Ketjen zonder eenig succes bij herhaling zijne
grieven voor de Indische en de Nederlandsche koloniale
Regeering heeft gebracht.
Zwaar is voorts de beschuldiging door kapitein
Ketjen gedaan, dat hem pensioen geweigerd werd,
omdat hij geen afstand wilde doen van de tegen
hem gebruikte valsche bescheiden, en onmiddellijk
rijst daarbij de vraag: hoe kwamen die valsche beschei
den in zijn bezit? 't Is toch weinig gebruikelijk, dat
stukken tot eenig geding behoorende in handen van
den beschuldigde worden gesteld en zoo dit hier is
geschied om hem vooraf daarover te hooren dan be
grijpen wij alweder niet waarom de kapitein ze behoudt,
ze althans niet in handen stelt van den raad van
onderzoek, die hem vrijsprak.
't Komt ons voor, dat er veel duisters in deze
zaak is en daarom hopen ook wij, dat bij de behan
deling in de Kamer het noodige licht erover zal ver
spreid worden.
De N. R. Gt. schrijft het volgende
De bewijzen, dat de administratieve dienst bij ons
leger slecht is ingericht, zijn talrijk. Wij kunnen ze
heden weder met éen vermeerderen, dat ons ongelooflik
zou toeschijnen, wanneer wij onze inlichtingen niet
van volkomen vertrouwbare zijde hadden ontvangen.
Toen namelijk voor eenige dagen de koude meer en
meer toenam, en het zich liet aanzien dat er vooreerst
geen verandering in de weersgesteldheid zou komen,
richtten de meeste korpscommandanten zich tot de
administratieve autoriteiten om voor hunne onderheb
benden eene derde deken te mogen ontvangen. Dit
achtte men vooral noodzakelijk omdat een groot aan
tal manschappen in ellendige kazernes, in oude gebou
wen, en niet weinigen zelfs op zolders gehuisvest zijn,
zoodat zij, bij eenigszins strenge vorst, zich met twee
deker.s niet voldoende tegen de koude kunnen dekken.
Er werden dekens verstrekt, maarin zoo geringe
hoeveelheid, dat slechts ongeveer de helft der manschap
eene derde deken ontving. Er waren wie kon het
denken 1 geen dekens genoeg voorhanden
Een gevolg hiervan is, dat nu iu vele kazernes en
militaire gebouwen des nachts bittere kou geleden
wordt, of dat de soldaten zich zoo goed mogelijk redden
door hunne geheele uitrusting over hunne legersteden
uittespreiden, iets wat evenwel, en terecht, streng
verboden is.
Is het niet bedroevend, dat een jaarlijksch oorlogs
budget van ruim 22 millioen nog niet toereikend schijnt
te zijn om eene hoeveelheid wollen dekens aan te
schaffen, voldoende voor een zoo gering aantal man
schappen, als gedurende den winter onder de wapenen
is Men bedenke eens, hoe het zou wezen iu oorlogs
tijd, als er zooveel manschappen onder de wapens zijn
Ook overdag wordt er door de soldaten kou geleden.
De compagnies-commandanten ontvangen elk jaar bij
den aanvang van den winter een zeer klein geldelijk
bedrag tot het koopen van brandstoffen. Is dat bedrag
zelfs bij een slappen winter geheel en al onvoldoende,
bij eene strenge en langdurige kou kan men er weing
mee beginnen, en een gevolg daarvan is, dat nu reeds
in een zeer groot aantal kazerne-lokalen óf niet meer
gestookt wordt, óf de soldaten zeiven de brandstoffen
moeten betalen van huu armzalig tractement van zoowat
9 cent, zaiver, per dag.
Zijn dat toestanden, die geduld mogen worden
Benoemd tot dijkgraaf van den Willem-Adriaan-
polder S. Rademaker.
De Minister van Landbouw van Frankrijk heeft,
naar aanleiding van de Internationale landbouwtentoon
stelling te Amsterdam, de orde van verdienste voor
den landbouw geschonken aan de heeren van Tienhoven,
burgemeester van Amsterdam, D. Visser van Hazers-
woude en L. II. A Magnée, leden van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal, J. Breebaart, gedelegeerde van de
Nederlandsche landbouwmaatschappijen ter toonstelling
dr. L. Mulder, hoofdredacteur van de Landbouw Ct.
en M. C. Van Eysinga.
De Staals-Ct. bevat den nominatieven staat van
de militaire leden en hunne plaatsvervangers in de
militieraden. Voor Zeeland lid Folkerts, maj prov. adj.
in Zeeland, plaatsv. Bouman, kapt. 3e reg. inf.
Door de Commissie van redactie uit «hetBeet-
wortelsuikerfabrikanten-bond" te Rozendaal zijn eenige
belangrijke wijzigingen gebracht in de beelwortelcon-
tracten voor de campagne 1885—86, welke luiden
als volgt:
Alle suikerbieten zullen worden geweigerd, welke
lo. meer dan 1 kilo netto wegen2o. geheel of
gedeeltelijk zijn voortgekomen van ander, dan door
den fabrikant verstrekt zaad. Voorts zal de verkooper
met anderen geen verdere contracten tot levering van
beetwortelen mogen aangaan, tenzij hij kan overleggen
een schriftelijke machtiging van den vorigen kooper.
Indien de verkooper heeft gehandeld in strijd met
deze bepaling, zal hij aan iederen kooper eene geld
som van 50 per hectare verbeuren.
Uit Hansweerd wordt aan de N. R. Ct. gemeld
In weerwil dat de passagiersboot WalsoordenVlake
van ebbe reeds veie moeielijkheden door het drijfijs
ondervindt, wordt de dienst op Walsoorden nog ge
regeld gedaan. De directie laat daartoe het ijs ook
in de haven door eene sleepboot breken, om de pas
sagiers en goederen zonder verlet aan het steiger te
kunnen lossen.
Op Wemeldinge overwinteren er 56 vaartuigen, als
mede de passagiersboot «Telegraaf', kapt. Vermeulen.
Zondag vergaderde te Amsterdam de Nederl.
Bond voor Algemeen Stemrecht. Uit het verslag blijkt,
dat het ledental 27000 bedraagt.
Art. I der Statuten van het Bond is gewijzigd
«Het Ned. Bond van Algemeen Kies- en Stemrecht
stelt zich ten doel, de invoering te verkrijgen van het
bij de Grondwet gewaarborgde recht tot directe keuze
van vertegenwoordiging des volks bij het rijk, de
provincie en de gemeente, door alle meerderjarige in
gezetenen, Nederlanders, in het volle genot der burger
lijke en burgerschapsrechten, bij geheime stemming."
Jhr. mr. Beelaerts van Blokland, de gezant der
Transvaalsche Republiek, is Zaterdag te 's-Hage uit
Berlijn teruggekomen.
Blijkens berichten van de Duitsche Noordzee
kusten is de oestervangst in de Noordzee in den laat-
sten tijd zeer voordeelig geweest. De oesters worden
in hoeveelheden aangebracht, die buiten alle verhouding
staan tot het opbrengstvermegen van de fiscale oester-
banken, maar het vermoeden wettigen, dat in de
Noordzee nog zeer rijke oesterbanken bestaan, en dat
het zeer voordeelig zou kunnen zijn, de nauwkeurige
plaats ervan te constateeren.
In een goed gedacht en goed geschreven eerste
artikel over «de naderende kerkelijke overbeersching
en de liberale partij" in de Arnh. Ct. van Zaterdag
schrijft iemand, die zich teekent V. M., o. a.
«Goed onderwijs kost nu eenmaal veel geld, en het
behoeft geen betoog dat, hoe meer scholen of schooltjes
er verrijzen, de kosten zullen toenemen. Enkele anti
revolutionairen zijn dan ook niet blind voor dit gevaar.
Ons zijn bij den laatsten verkiezingsstrijd voorbeelden
ter ooren gekomen van voorstanders der zoogenaamde
school met den Bijbel, die op den liberalen candidaat
hun stem hebben uitgebracht, omdat zij zeer goed be
grepen, dat zij, werd de staatsschool door de sekteschool
vervangen, bij slot van rekening veel meer voor het
onderwijs hunner kinderen zouden moeten betalen, dan
thans het geval is."
Uit het 68e jaarverslag van het «Fonds ter
aanmoediging en ondersteuning van den gewapenden
dienst in Nederland" blijkt dat in Sept. 1883 f 20,000
4 pCt. Nat. Schuld is verkocht, om is de behoeften
aan kasgeld te voorzien. Ook iu 1884 is verkoop van
kapitaal noodzakelijk geweest, daar het te kort in'83
de som van f8820,09 heeft bedragen, en nog f3000
hooger zou zijn geweest indien niet een legaat van
dat bedrag was ontvangen. De collecte bracht
f27,743,55 op, tegen f29,156,73 in 1882; aan gra
tificatiën werd ruim t 1700 minder uitgekeerd dan
het jaar te voren, daar het getal der deelgerechtigden
ongeveer 70 minder was.
De ontvangsten bedroegen totaal f99,319,12%de
uitgaven f 108,139,22, gevende een nadeelig saldo
van f 8,820,09 Het bedrag der kosten voor het
Invalidenhuis klom in 1383 tot f22,490,60 en was
de suppletie uit het fonds hiertoe verstrekt f7109,81.
De staten van sollicitanten tot opneming in het
fonds, door de districts-commissiën ingezonden, wijzen
de volgende cijfers aanblinden 18, infirmen van
België 81, infirmen uit de koloniën 482, infirmen
zonder veldtochten 289 en veteranen van 30 jaren
dienst 398. Totaal 1268.
Door tusschenkomst van den Gouverneur van Curacao
zijn thans ook op St. Martin, St. Eustatius, Saba,
Bouaire en Aruba plaatselijke commissien gevestigd.
Er is sprake van, dat Z. M. de Koning wederom
een gedeelte van den aanstaanden zomer te Karlsbad
zal verblijven en eene villa in die badplaats zal be
trekken. Gedurende de laatste badkuur hield Z. M.
in een hotel verblijf.
Het departement Nijmegen heeft aan de andere
departementen der Maatschappij tot Nut vau 't Al
gemeen de volgende circulaire gericht betreffende de
zaak der kweekschool voor bewaarschoolhouderessen
«Na aandachtige overweging van de circulaires, door
het hoofdbestuur en de financiëele commissie aan de
departementen gezonden, achten wij ons verplicht u
mede te deelen, dat wij onze beweringen en bereke
ningen in geen enkel opzicht weerlegd achten. Met
overtuiging handhaven wij dus ons uitvoerig schrijven
aan de departementen Alleen meenen wij nog te moeten
opmerken, dat waarlijk niet door onze schuld de
buitengewone vergadering, met de daaraan verbonden
kosten, noodzakelijk is geworden. Nijmegen heeft uit
stel gewild tot de aanstaande gewune vergadering,
maar het hoofdbestuur heeft dit geweigerd."
's-Gravenhage. De gemeenteraad heeft gisteren, na
afstemming van een amendement om de kermis na
1889 afteschafien, met 20 tegen 12 st. besloten tot
afschaffing der kermis na 1886.
De Fransche Regeering heeft op de vertoogen
Van onzen Minister va» buitenlandsche zaken den boek
houder der Nieuwe Afrikaansche Handelsvennootschap,
den lieer Hamel, vergunning gegeven naar de factorie
te Quillo terug te keeren.
Van de gezmken stoomboot «Oude Maas II"
mag niets meer afgehaald worden, omdat de directie
dier boot van het Rijk schadeloosstelling wil eischen.
Te Rotterdam hebban zich 2200 personen aan
gemeld als tijdelijk zonder wevk.
Kan de Regeering wellicht aan eenigen een aan
stelling bezorgen aan de Duitsche firma te Duisburg,
die onze Nederlandsche spoorwegbrug te Venloo zal
maken 1 vraagt het Dagblad.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Te Kerkwerve is tot onderwijzer aan de o. 1.
school benoemd de heer J. Evertse te EUewoudsdijk.
Te Maastricht, waar slechts óéne openbare ge
meentelijke school voor betalende leerlingen bestaat,
is het getal scholieren sedert de verhooging van het
schoolgeld met omstreeks 60 verminderd. Het voordeel,
dat zich de raad van die verhooging heeft voorgesteld,
blijkt dus, gelijk te verwachten was, niet zeer groot
te zijn.
Er heeft zich eene commissie van schoolopzie
ners gevormd, die zich ten doel stelt, over het geheele
land de cijfers van het betrekkelijk schoolverzuim zoo
veel doenlijk te b palen. Op de Juristen-vergadering
te Amsterdam in 1883, waar de leerplicht werd be
handeld, bleek, dat het toen nog onmogelijk was om
met die gi gevens, zoo noodig, bij de Regeering op
leerplicht te kunnen aandringen.
De commissie wenscht een onderzoek te doen naar
het schoolverzuim van i April 1885I April 1886,
door aan alle hoofden van scholen registers toe te
zenden tot boeking van het schoolverzuim, zooals die
worden uitgegeven door het Ministerie van Binneu-
landsche Zaken bij de firma Roelants, te Schiedam.
(N. ti. d. O.)
Kunst, Wetenschap en Letteren.
De Amsterdamsche dagbladen berichten, dat
mej. Josephine De Groot ontslag eenomen heeft als
lid van «Het Nederlandsch Touneel"; volgens het
Handelsblad deed zij dit tot herstel van hare ge
zondheid.
La France meldt, dat Victor Hugo sedert eenige
dagen bedlegerig is en in bedenkelijken toestand
verkeert.
Buitenlandsch Overzicht.
Omtrent een der gevolgen van de nieuwe schoolwet
in België, de regeling der wachtgelden en de daaruit
voortspruitende onbillijkheden, deelt de Indépendance
het volgende mede
Het totaal der aan het ontslagen personeel der open
bare scholen toetekennen wachtgelden zal omstreeks
2 millioen fr. beloopen. Wel is waar tracht men op
dit bediag zooveel mogelijk te bezuinigen, en oin die
Teden wordt er stelselmatig gespioneerd, of de ontslagen
onderwijzers of onderwijzeressen ook eenige bezoldig!»
bezigheid aanvaarden in welk geval er terstond op'
hun wachtgeld gekort wordt, of het, zoo slechts even
mogelijk, geheel ingetrokken wordt. Zoo was in eene
Luxemburgsche gemeente aan een onderwijzer, na de
opheffing der openbare school door een ingezetene een
lokaal aangeboden, waarin hij aan enkele kinderen
onderwijs zou kunnen geven, door een ander in diens
woning een slaapvertrek, door een derde een deel van
diens wintervoorraad, aardappelen, enz. enz. De on-*
derwijzer verschafte zich, alvorens de aanbiedingen'
aantenemen, inlichtingen en vernam dat hij, indien hij
ze aannam, zijn wachtgeld zou verliezen. Evenzoo be
dankte eene onderwijzeres die het slachtoffer der nieuwe
wet geworden was, voor het aanbod om in eene Brus-
selsche familie zich voor een paar jaren met het on
derwijs van een meisje te belasten, wat haar op het
verlies van het wachtgeld te staan zou komen.
Doch dit zou voor velen zeker geen reden wezen
om liever leeg te loopen dan te werken. II et aanne
men eener bezoldigde bezigheid heeft echter een ander
gevolg, waaromtrent de onderwijzer te minder onver
schillig kan zijn, naarmate hij langeren tijd bij het
openbaar onderwijs is werkzaam geweestdaardoor
verliest hij alle recht op pensioen, niettegenstaande
hij jaarlijks de bijdrage heeft gekweten om zich dat
voor den ouden d ig te verzekeren. Om de aanspraken
daarop niet te verliezen, zijn de afgezette onderwijzers
wel verplicht, eiken bezoldigden arbeid van de hand
te wijzen en zich aan hun mager wachtgeld vast te
klampen.
Is dit reeds meer dan ongerijmd, nog dwazer is
het navolgende: Een onderwijzer, die b.v. 2500 fr.
inkomen genoot, maar afgezet en op wachtgeld gesteld
werd, behoudt als grondslag voor de berekening van
zijn pensioen de 2500 fr. bezoldiging, welke hij ge
noten heefteen onderwijzer, die hetzelfde traktement
gehad heeft, maar wiens scliopl niet opgeheven is,
doch wien het lot van duizenden getroffen heelt, dat
zijne bezoldiging b.v. tot op de helft verminderd is,
ziet den grondslag voor de berekening van zijn pen
sioen tot op de helft verlaagd, nietteg instaande hij
aan het werk blijft voor minder loon, tirwijl zijn
collega, die tot letgloopen gedwongen wordt, zijne
rechten op vol pensioen behoudt 1
