r
1885. N°. 3.
Dinsdag 6 Januari.
72sle jaargang.
3
Kleeding van de Politieagenten
De aanstaande verkiezing.
Uk- en Herijk der Maten
en Gewichten,
VERKIEZING
Zaterdag den 10 Januari 1885,
I. NI. VAX CAN1PEN.
'1
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en VRUDiiV0ND
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Adirtentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoapers en Pitdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
De jaarletter voor den
?edarende het jaar 1885 te bezigen, zal zijn de letter
7 in den gewonen drukvorm, schuins gesteldbij den
ijk der gasmeters de K3NINKLIJKE KROON; terwijl
het merk van het kantoor, waar de eerste stempeling
heeft plaats gevonden, voor Mid lelbnrg, waaronder
de gemeente Goes ressorteert, blijft bepaald op het
cijfer iö.
Goes den 3 Januari 1885.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Hiermede wordt herinnerd, dat de
voor een lid van den gemeenteraad zal plaats hebben
op a. 8. Donderdag den 8 Januari tusschen des voor-
middags 9 eD des namiddags vier uren en dat de kiener,
die geen stembillet ontvangen of het zijne verloren heeft,
er een ter Secretarie bekomen kan.
Goes den 3 Januari 1885.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De aanbesteding der
voor 1885 bestaande in zes UNIFORMJASSEN en
twaalf PANTALONS, zal plaatshebben op a. b.
des namiddags te éen ure
De aanbiedingen van prijs, vergezeld van een staal
van het laken, groot minstens 1 bij 5 Centimeters, moeten
vóór het uur der besteding ten Raadhnize zijn inge
leverd.
Goes, den 5 Januari 1885.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WiTT HAMER.
De Secretaris.
HARTMAN.
Donderdag a. s. zullen de kiezers voor den gemeente
raad al weder geroepen worden om hun kiezersplieht
te vervullen ter voorziening in de vacature, ontstaan
door het overlijden van den heer Steketee.
In betrekkelijk weinige jaren is de meerderheid in
den Raad van anti-liberaal liberaal geworden en de
laatste overwinning onzer partij aan de stembus, bij
de verkiezing van jhr. Flugi Van Aspermont en den
heer Lambrechtsen, was zoo groot, dat de meerderheid
der kiezers daarmede ten duidelijkste heeft getoond
het bestuur van een liberalen gemeenteraad te wen-
schen en ook het dagelijksch bestuur te willen steunen
in zijne pogingen om de volksontwikkeling en de volks
welvaart zooveel mogelijk te bevorderen.
Bezwaarlijk is het te verwachten, dat de meerder
heid der kiezers thans anders handelen zal dan bij de
jongstgehouden verkiezing. Maar toch mag ons dit
niet weerhouden de kiezers aantesporen tot eene ge
trouwe opkomst, opdat niet de overwinning op den
eenen dag gevolgd worde door eene nederlaag op den
anderen.
Weliswaar, dat de nu te doene keuze slechts voor
een korten tijd geldt, omdat de nu lid van den Raad
wordende weder in Sept. a. s. aftreedtmaar zoo men
werkelijk belang stelt in den goeden gang der ge
meentezaken, dan begrijpt men dat ook een kort tijd
perk voor de gemeente van gewicht kan zijn en dat
in ieder geval bij de aanstaande periodieke verkiezing
in Juli 1885 een aftredend lid altijd in eene betere
conditie verkeert dan een nieuw man.
Om deze redenen is het ook voor de liberale partij
van belang om tot den laatsten man ter stembus te
komen en te stemmen op den heer
i. n. vAjr CAMPEur,
den candidaat, die op de gehouden meeting de meeste
stemmen verwierf. De bespreking van deze candidatuur
kan in enkele woorden geschieden.
De heer Van Campen mag met recht een Goese-
naar genoemd worden, want al is hij geen Zeeuw
van geboorte, hij kwam toch reeds op jeugdigen leef
tijd in deze stad en heeft hier steeds verblijf gehou
den, met uitzondering van enkele jaren, die hij in
den Wilhelminapolder, dus in onze onmiddellijke na
bijheid, doorbracht. Aldus uitstekend bekend met de
Goesche toestanden, mogen wij dezen candidaat bo
vendien gerust aanbevelen als een ontwikkeld man
met helderen blik, die zich ook in zaken, welke hem
minder bekend waren, spoedig inwerkt er. dan met
zelfstandig en juist oordeel de zaken beschouwt. Een
waarborg daafoor vinden wij in het feit, dat hij op
betrekkelijk jJgdigen leeftijd de betrekking van ad
ministrateur an den Wilhelminapolder mocht ve. -
werven, en >t hij zich spoedig op de hoogte dier
niet onbelanfjke taak heeft gebracht en haar steeds
met eere he«: vervuld.
Wat de ïer Vau Campen voorts voor het volk
overheeft isiieermalen gebleken in verschillende be
trekkingen, 'elke hij zich ten behoeve van het alge
meen liet v'lgevallen.
Wat bov'dien eene niet geringe aanbeveling voor
den heer Tan Campen mag heeten, is de zekerheid,
die men lA dat hij onze stad niet zoo licht met
terwoon zil verlaten. Het is een niet te loochenen
feit, dat zowel liberalen als anti-revolutionairen meer
malen genodzaakt waren om hunne candidaten in de
ambtenaarvereld te zoeken, wat aanleiding was, dat
bij overplutsingen soms spoedig weder eene vacature
ontstond. Dit zal bij eene verkiezing van den heer
Van Caiwen voorzeker niet het geval zijn en door
zijne vertezing zullen de kiezers niet weinig de sta
biliteit 'U het korps gemeenteraadsleden verhoogen.
De anlirevolutionnairen stelden andermaal den heer
M. De tage candidaat. Wij achten het nooit goed
de candiatuur onzer tegenpartij te bespreken en willen
daarom aok thans die van den heer De Jonge onbe-
sprokep 'sten. Alleen moeten wij nog even in herinne
ring bregen, dat de heer De Jonge werkzaam is op
het kaïloor van den secretaris van het Burgerlijk
Armbestuur, wat, wordt hij lid van den gemeenteraad,
hem roermalen in eene moeielijke positie kan brengen
en wa»'om wij dan ook vrijheid vinden om de bij
eene vrtegere candidatuur van dien heer gedane vraag
te herialen, namelijk of men den heer De Jonge
genoegiam onafhankelijk mag achten om aan hem
de betikking van raadslid optedragen?
Ten slotte nog eene opmerking. Het groote stem-
menta bij de vorige verkiezing op de liberale candi
daten litgebracht, verleide ditmaal niet tot onbezorgd
heid. Er worden altijd enkele kiezers gevonden, die
zich door meer of mindere sympathie voor den per
soon des candidaats laten leiden. Soms is dit in het
voordiel, soms in het nadeel van de keuze. Wij
twijfelen er niet aan of ook de heer Van Campen
bezit genoegzame populariteit in onze gemeentenoch-
tani zij men niet te gerust op den uitslagaller krachts
inspanning is noodig om aanst. Donderdag de over
winning te bezorgen aan den heer
GOES, 5 Januari 1885.
In het Nieuws- en Adv blad van jl. Donderdag
wordt aan hen, die zich minder met den loop van
zaken in deze gemeente kunnen vereenigen, de raad
gegeven, bij eventueele verkiezingen voor den gemeen
teraad, onder den naam van malcontenten" optetre-
den en evenals de liberalen eene meeting té houden
teneinde candidaten te bespreken en voor te stellen.
Volgens genoemd blad is de anti-revolotionaire kies-
'ereeniging uit den aard der zaak te eenzijdig, zoodat
haar candidaten weinig kans hebben.
De raad komt ons overbodig en de opvolging ervan
minder gewenscht voor.
Overbodig, omdat het nimmer de bedoeling van
het verkiezingscomité is geweest zich uitsluitend op
een liberaal standpunt ta plaatsen. Die kleur is er
aan gegeven door Je niet-liberalen zeiven, om
dat zij de meetings niet bezoeken en zich dus niet
rekenen onder «de kiezers en meerderjarige belang
stellenden", welke telkens tot bijwoning der meetings
worden opgeroepen.
Minder gewenschtomdat bij de bestaande afscheiding
tusschen antirevolutionairen en liberalen ook op het
gebied van gemeentezaken, de oprichting van een derde
club nog wel onder den fraaien naam van «mal
contenten" slechts tot verder gemis aan samen
werking zou leiden.
Tot dusverre hebben wij niet vernomen of de raad
gevolgd en dus de club der «malcontenten" gevestigd
is. Wellicht zijn er geene «malcontenten" in onze
gemeente.
's-Gravenhngc. Het eerste voorbeeld is gegeven om
ook de Indische begrooting, tot dusver steeds vóór
den aanvang van het dienstjaar waarvoor zij strekt
afgedaan, eerst in het begin van het volgende jaar
aftehandeleneene wijze van werken, hoe ook thans
door den nood voorgeschreven, die wij niet hopen
dat in het vervolg tot de parlementaire usantiën of
inkruipselen zal gaan behooren. Immers, de Indische
begrooting voor '85 begint hare werking met lo. Ja
nuari van dat dienstjaar; en ook al wordt zij nu
b. v. tegen 20 Januari door de Eerste Kamer aange
nomen en door den Koning bekrachtigd, dan nog
zullen, strikt genomen, de uitgaven tot dien datum
in Indië gedaan, haar wettigon en eenigen grondslag
missen, namelijk de begrootingswef, waarop de uit
gaven moeten worden verevend.
Hier te lande was de Rekenkamer omtrent het ge
lijksoortig ingeslopen misbruik van vaststelling der
begrooting, na het tijdstip waarop zij begint t.e werken
en uitgaven toestaat, minder scrupuleus; of beter ge
zegd, men weet er bij de Departementen van algemeen
bestuur wel eens hulpmiddeltjes op te vinden, door
b. v. door onderhandsche leeningen of kas-operatiën
met overgeschoten of nog op den dienst van '84 on
gebruikte gelden in de eerste behoeften te voorzien.
Ook daartegen is meermalen uit een legaal admini
stratief oogpunt ernstig gewaarschuwd, en de
Indische Rekenkamer kon wel eens strikt vasthouden
aan de wet en aan hare eigene instructie. Dan konden
er lichteiijk óf ongelegenheden van comptabiliteit óf
stagnatie in de verzorging van den dienst in de eerste
maand van het jaar ontstaan, ook al bekomt de
Gouverneur-Generaal reeds den eigen dag der aan
neming van de begrooting door de Eerste Kamer per
telegraaf het bericht van dat feit, dat dan verder aan
de hoofdambtenaren en aan de hoofden van gewestelijk
bestuur officieel moet worden ter kennis gebracht.
Op 1 Januari 1884 bestond de bevolking van
Goes uit 3104 m., 3378 v., totaal 6482.
Zij vermeerderde met 301 m., 351 v., totaal 652
personen en wel door geboorte met 124 m., 113 v.,
totaal 237 en door vestigen met 177 m., 238 v., totaal
415. Zij verminderde met 282 m., 298 v., totaal
580 personen en wel door overlijden met 84 m., 64 v.,
totaal 148 en door vertrek met 198 m., 234 v., totaal
432, en vermeerderde alzoo met 19 m.. 53 v., totaal
72; zoodat zij op 31 Dec. 1884 bestond uit 3123 m.,
3431 v., totaal 6554 personen.
Er werden 52 huwelijken gesloten, als 49 tusschen
jongmannen en jonge dochters, 2 tusschen weduwenaars
en jonge dochters, 1 tusschen weduwenaar en weduwe.
Hoe verschrikkelijk men in ons klein landje
misbruik maakt van sterkedrank, blijkt opnienw uit
de volgende sprekende cijfersontleend aan de
Goede Raadgever.
«Wegens openbare dronkenschap werden in 1882
niet minder dan 2 procent van Nederlands bevolking,
n.l. 17,852 personen, dat is ongeveer 41 per dag door
den rechter veroordeeld. Ondanks er tengevolge van
de in 1881 uitgevaardigde Drankwet 12,000 tapperijen in
ons land gesloten werden, betaalde ons volk in 1883
bijna f391,000 meer aan sterkedrankbelasting dan in
1882. In een enkel jaar besteedt het drinkend deel
onzer natie f 40,000,000, zegge veertig millioen Gld.,
aan spiritus, dat is 109,500 Gld. daags, 4500 Gld. in
't uur, 75 Gld. elke minuut of 1 Gld. in de seconde.
Indien er eens iemand dag en nacht door, dag aan
dag, week in week uit, een heel jaar lang, bij eiken
tel ten behoeve onzer behoeftigen of werkeloozen, zonder
uitzondering van jong of ond, fl.25 uitreikte, 't zou
een aardige tegemoetkoming zijn. Eiken dag zou er
f109,500 te hunnen behoeve voorhanden zijn, indien
Nederland dien dag spiritusloos doorbracht en wat het
daardoor uitspaarde aan menschen, in plaats van aan
den zinneloozen drankgod, offerde. Een maand
volgehouden, zou het ruim 3 millioen Gld. bedragen."
De herijk der maten en gewichten zal dit jaar
plaats hebben te Kortgene 24 MaartWissekerke 25 en
26 MaartKolijnsplaat, ook voor Kats, 27 en 28
MaartGoes, ook voor Kloetinge en Kattendijke, be
nevens 's Heer Hendrikskinderen en Wissekerke (ge
meente 's Heer Arendskerke) 8, 9, 10, 11, 13, 14,
15, 16, 17, 18 en 20 April; Wolfertsdijk 21 April;
Heinkenszand, ook voor 's Heer Arendskerke, 22 April
en 23 April des vm.'s Heerenhoek, ook voor Borsele
en Nieuwdorp (gemeente 's Heer Arendskerke), 23
April des nm. en 24 AprilOvezand, ook voor Nisse,
25 AprilEllewoudsdijk, ook voor Driewegen, 27
AprilBaarland, ook voor Oudelande, 28 AprilHoe-
dekenskerke 29 April des vm.'s Gravenpolder, ook
voor 's Heer Abtskerke, 29 April des nm. Kapelle,
ook voor Schore, 30 April en 1 MeiWemeldinge 2 Mei;
Ierseke 4 MeiKruininge 5 Mei en 6 Mei des vm.
Krabbendijke, ook voor Waarde, 6 Mei des nm en 7
Mei; Rilland-Bath 8 Mei; Stavenisse 10 Augustus;
St. Annaland 11 en 12 Augustus; St. Philipsland 13
Augustus; Oud-Vosmeer 14 Augustus; Tolen 15 en
17 Augustus; Poortvliet 18 Augustus; Scherpenisse
19 Augustus; St. Maartensdijk 20 en 21 Augustus.
(De verificatie van de gewichten beneden het gram
(milligram-gewichten) zal, uithoofde der daartoe noo-
dige fijne balans, uitsluitend aan het ijkkantoor te
Middelburg plaatshebben.)
Bij Kon. besluit is de heer W. M. Geill, arts,
bij het personeel van den geneeskundigen dienst van
het leger in Ned -Indië benoemd en aangesteld tot
off. v. gez. 2e kl.
Iersoko. Het telegraafkantoor alhier behandelde in
December 11. 1145 telegrammen en in het geheele
verloopen jaar 7526.
In de spaarbank op school I werd in het vorige
kwartaal ingebracht 39,65 en teruggevraagd 31.
Het totaal van het tegoed der inbrengers bedroeg op
31 Dec. 303,62. Voor de spaarbank op school II
bedragen die cijfers 20,34, nihil en 153,61.
De bevolking van Ierseke bestond op 31 Dec.
1884 uit 2752 zielen. Op 31 Dec. 1874 waren er
1258 inwoners, zoodat in 10 jaren tijds de bevolking
meer dan verdubbeld is.
De ja irlijksche onzuivere opbrengst der gronden
in den calamiteusen polder Borsele is door de daartoe
benoemde deskundigen geschat op 66929,45. In
1874 was zij bepaald op 77192,97.
De heer F. D. Sprenger te Middelbui g beeft,
wegens vertrek naar elders, onts'ag genomen els lid
der Provinciale Staten van Zeeland.
De St. Ct. bevat de wet, houdende bekrachti
ging van provinciale belastingen in Zeeland a. van
twee en dertig opcenten op de hoofdsom van de grond
belasting over 1885, en b. van vier en twintig opcenten
op de hoofdsom van de belasting op het personeel,
over den dienst 1885/86.
Blijkens mededeeling van het hoofdbestuur der -
Maatschappij van Geneeskunde aan de leden, heeft de
Minister vau Binnenlandsche Zaken aan dat hoofdbe
stuur op haar missiven geantwoord, dat hij mei
langstelling kennis nam van de resultaten van hut"
onderzoek, door de genoemde Maatschappij ondernomen
omtrent de werking van verschillende onderdeelen der
medische wetgeving en de verwoestingen, door de
syphilis aangericht, zoomede omtrent de middelen,
waarmede de voortwoekering dezer ziekte naar de
meening van de Maatschappij van Geneeskunde kan
bestreden worden.
De voorstellen dienaangaande door de Maatschappij
gedaan, zoowel als om de mazelen uit de epidemiewet
te lichten, zullen bij eventueele wetswijziging in era
stige overweging genomen worden.
De bevordering der vaccinatie houdt voortdurend
de aandacht der Regeering gaande.
In het Januari-nummer van de «Vragen fffcs
Tijds" geeft mr. S. Van Houten een «politiek over
zicht". Ditmaal is de heer Van Houten tevreden met
de houding door de liberalen in de Tweede Kamer
aangenomen. Met ingenomenheid constateert hij, «dat
de gezamenlijke liberalen bij het adresdebat een een
parig politiek votum hebben uitgebracht ten gunste
van het op den voorgrond brengen van grondwets
herziening, en dat zij eveneens volkomen eendrachtig
de pogingen hebben afgeweerd, welke van antirevolu
tionaire zijde zijn aangewend, om nog weder herziening
der kieswet zonder voorafgaande grondwetsherziening
te erlangen".
Aan het examen in het boekhouden in de maand
November, vanwege de Vereeniging «Mercurius" te
Rotterdam hebben 15 candidaten deelgenomen, waarvan
aan 10 het diploma van bekwaamheid werd uitgereikt,
O. a. aan den heer C. Dommisse Jz te Vlissingen;
Aan het examen in de Hoogduitsche handels-cor
respondentie, waarvoor zich 2 candidaten hadden aan
gemeld, is 1 niet opgekomen en 1 afgewezen. Jf
Aan het examen in de Engelsche handels-corres-
pondentie, waarvoor zich 3 candidaten hadden aange
meld, werlen 2 afgewezen en 1 toegekend het diploma. V
Volgens den Haagschen correspondent der Zaanl.,
Ct. hebben de heeren Van Houten, Rutgers en De
Bruyu Kops geweigerd tot de club der liberale Kamer
leden toe te treden.
Zooals te verwachten was, zegt het Dagbl. heeft
de Engelsche legatie zich tot het Ministerie van bui-
tenlandsche Zaken en dit laatste zich met een nota
tot het Departement van Justitie gewend, met betrek
king tot het te 's-Hage gebeurde met de twee Engel
sche dames, waarvan wij in ons vorig no. melding
hebben gemaakt.
Het blad twijfelt niet, of met de ophelderingen, die
omtrent deze zaak zullen worden verschaft, zal de
Engelsche legatie zich tevreden stellen.
De Haagsclie Courant echter houdt vol, dat hare
lezing van het geval de ware was en dat de politie
zich wel degelijk door den volkswaan heeft laten
medeslepen, in stede van beschermend op te treden.
Uit Den Haag wordt nog gemeld dat de klacht der
der Engelsche dames over de onwellevende bejegening
door de Haagsche politie langs officiëelen weg in handen
is gesteld van den proc.-generaal aldaar, die onmid
dellijk een onderzoek bij de politie heeft ingesteld en
van alle bij de zaak betrokken ambtenaren schriftelijk
rapport heeft gevraagd.
De Gids bevat een beschouwing van prof. Buijs,
getiteld «Politieke vooruitzichten". De hoogleeraar
ziet in den afloop der verkiezingen een voor de libe
rale partij bemoedigend verschijnsel, omdat eindelijk
