1884. N°. 149.
Dinsdag 16 December.
71ste jaargang.
ÜSÜT
NIEUWJAARS-COMMISSIE,
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
OPENBARE VERGADERING
van den
Raail der gemeente G«es,
op VRIJDAG den 19 DECEMBER 1884,
des namiddags te 2 uren.
Goes, den 15 December 1884.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
IX.
X.
XI.
XII.
XIII.
XIV.
XV.
Notulen.
MededeeliDgen.
Ingekomen stukken.
Hernieuwde vaststelling der begrooting van het
Gasthuis voor 1885, ten gevolge van eene op
merking van Gedep. Staten.
Rekening van het Burg. Armbestuur over 1883.
Begrooting van idem voor 1885.
Aanvrage van W. Kok om grond in erfpacht,
met voorstel van B. en W.
Aanvrage van D. Klemkerk om en met als boven.
Verzoek van N. Hageman, om vergunning tot
het leggen eener brug aan den Stationsweg.
Verordening ingevolge art. 178 der gemeentewet.
Tweede suppletoir kohier van den Hoofdelijken
Omslag voor 1884.
Idem van de belasting op de honden.
Voorstel van B. eu W. tot verkoop van boomen.
Benoemingen, ten gevolge van periodieke af
treding met 31 December 1884.
Verkiezing van een stembureau voor de ver
kiezing van een lid van den Raad.
De leden der
zijnde de heeren J. A. A.FRANSEN VAN DE PUTTE
Voorzitter, F. S. A. RN IT EL, van het Burgerlijk Arm
bestuur, C SNOEP, van de diaconie der Hervormde
Gemeente, E F. VAN KALMTHOÜT van het R. K P.
Armbestuur en dr J. ROOM AN Az. van de commissie
voor de (Economische Spijsuitdeeling, terwijl aan de
Commissie voor het Schrijfwerk is toegevoegd de heer
A. A. VAN DELLEN, commies ter secretarie, zullen
op Donderdag den 18 December a. s. de inzameling
doen van de bijdragen der ingezetenen, welke inza
meling nogmaals ten dringendste wordt aanbevolen.
Goes, den 13 December 1884.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G. DE WITT HAMER
De Secretaris,
HARTMAN.
op Zaterdag den 27 December 1884, des namiddags te
14 uur in het Raadhuis van
gemeentewerken en leverantiën voor 1885,
te weten
lo. het timmerwerken de levering van touwwerk;
2o. het metsel-, stukadoors- en steenhouwwerk
3o. het leidekkers-, lood-, zink- en pompmakerswerk;
4o. smidswerk
5o. schilder- en behangwerk
60. stoffeerderswerk
7o. glazenmakerswerk
80. aard-, kram-, rijs- en glooiingswerk
9o. de levering van maljenierswaren
lOo. grint en grintzand
110. borstel- en mandenwerk;
alles volgens tarief.
De leveringen der artt. 27 en 28 van het tarief
worden niet afzonderlijk aanbesteed, maar aan verschil
lende aannemers opgedragen.
Het bestek ligt op de gewone uren in het Raadhuis
ter inzage.
Niet ingevulde tarieven zijn aldaar verkrijgbaar a
f0,05 per exemplaar.
Inlichtingen geeft de gemeente-bouwmeester.
Goes, den 13 December 1884.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 15 December 1884.
De verkiezing voor een lid van den gemeente
raad alhier, ter voorziening in de vacatureSteketee,
is bepaald op Donderdag 8 Januari a. s. en de her
stemming, zoo noodig, op 22 Januari daaraanvolgende.
Bij het bestuur der afdeeling Goes van het
Nederlandsch Tooneelverbond is Zaterdagavond een
verzoek ingekomen van den heer Van Lier om op
Donderdag a. s. hier zijne tweede voorstelling te ge
ven, bij welke gelegenheid «Medea" zou worden op
gevoerd, in welk stuk mevrouw Frenkel-Bouwmeester
de titelrol vervult.
Met het oog op het Nutsfeest, dat dien dag zal ge
houden worden, heeft het bestuur der afdeeling Goes
van het N. T. V. den heer Van Lier geschreven, dat
aan dit verzoek onmogelijk kon worden voldaanhet
bestuur hoopt nu te kunnen bewerken, dat de tweede
voorstelling omstreeks half Januari plaatsheeft en dat
dan mevrouw Frenkel bij de derde voorstelling optreedt.
De tweede volksvoorlezing vanwege de werk
lieden-vereeniging «Eigen hulp" werd gisteravond in
een der zalen van het koffiehuis «de Prins van Oranje"
gehouden. De heer A. Van Schelven wist zijn gehoor
gedurende anderhalf uur te boeien door eene flink
gedachte en goed uitgewerkte novelle, waarin de toe
stand geschetst werd van een arbeidersgezin, dat te
kampen heeft met armoede, welke vooral den vader
zwaar drukt, doch door de moeder met opgeruimdheid
wordt getorst. Een heer, door een sneeuwstorm ver
dwaald en wien in de armoedige woning gastvrijheid
wordt verleend, heeft zijne portefeuille met een aan
zienlijk bedrag in bankpapier verloren. Deze portefeuille
is door den arbeider gevonden en voor zich behouden.
Hij heeft, geholpen door een laaghartigen handlanger,
er vier bankbiljetten uitgenomen, tengevolge waarvan
de armoede week voor eene betrekkelijke welvaart,
maar ook de gemoedsrust plaats maakte voor ge
wetenswroeging. Die gewetenswroeging werpt den ar
beider ten slotte op het ziekbed en vóór zijn sterfuur
openbaart hij de schandelijke daad aan zijne vrouw.
Deze kan aan dit verhaal geen geloof verleenen en
meent, dat het slechts de vrucht eener ijlkoorts is.
Doch toen de laaghartige handlanger zich aanmeldt
om het kabinet, waarin de portefeuille geborgen was,
van de weduwe te koopen, komt de waarheid aan
den dag. De rechtmatige eigenaar wordt weder in het
bezit van zijn verloren schat gesteld en deze blijft de
weldoener van het gezin.
Een luid applaus bewees de ingenomenheid van de
aanwezigen met dit verhaal.
Na de pauze werden nog bijdragen geleverd dooi
de heeren J J. G Van den Broeke, D. C Seller en
H. G. Hartman Jz., terwijl deze werden afgewisseld
door zang en pianospel van de heeren P. De Jonge Jz.
en J. J. H. Bartelse.
De avond was zeer genoegelijk en leerzaam. Er
waren ook meerdere, ofschoon nog niet vele, vrouwen
aanwezig.
Een oogenblik dreigde het genoegen en de opge
wektheid te zullen wijken. Een aanwezige werkman
(wij willen zijn naam niet noemen) verzocht het woord
en begon eenige socialistische denkbeelden te verkon
digen, daarbij vooral smalende op de hier bestaande am
bachtsschool. In krachtige taal werden echter de school
en haar bestuur verdedigd en in bescherming genomen,
en op verzoek van het publiek werd aan den werkman
het zwijgen opgelegd.
Men meldt ons uit KolijnsplaatDat de firma
Van den Broeke en Poelman te Ierseke klaarblijke
lijk hoogst voldaan is over de verkregen resultaten
bij hare oester-inlustrie alhier, blijkt voldoende daar
de eerste lading nieuwe pannen, groot 40,000 voor
het jaar 1885 reeds is gelost
Voortdurend worden de oesters van de pannen, die
dezen zomer zijn gelegd, afgestoken, betgeen aan vele
handen werk geeft, en zijn onze informatiën juist,
dan zijn er opmetingen gedaan om alhier eene oester
put aan te leggen, hetgeen in het aankomende voor
jaar zal moeten geschieden.
Te betreuren is het dat geene andere firma's alhier
de oester-industrie uitoefenen, daar er voldoende ruimte
is bij zekeren aanslag.
Men schrijft uit Amsterdam in de N. R. Ct.
De commissie van bestuur der Amsterdamsche kies
vereeniging «Burgerplicht" heeft stappen gedaan, om,
zoo mogelijk, te geraken tot eene «Liberale Unie",
te vormen door de liberale kiesvereenigingen in den
lande.
Zij heeft hare denkbeelden medegedeeld aan de be
stuursleden der volgende kiesvereenigingen«De Grond
wet" te Amsterdam, «De Grondwet" te 's-Hage, «De
Vrijzinnige Kiezersvereeniging" en «Burgerplicht" te
Rotterdam.
Eene bijeenkomst van leden uit de vijf genoemde
besturen had plaats te Amsterdam, Zondag 7 December
II. Als vrucht van di« gedachtenwisseling zal nu in elk
der vijf genoemde kiesvereenigingen door haar be
stuur een voorstel worden ingediend, om tot de op
richting van zoodanige Unie te besluiten. Is deze
gevestigd, dan zal zij alle liberale kiesvereenigingen
in het land tot toetreding uitnoodigen.
Als basis voor de vorming zal aan het oordeel
der vijf genoemde kiesvereenigingen het volgende
schema van grondregelen onderworpen worden
Art. 1. Er wordt opgericht eene liberale Unie, die
zich ten doel stelt, door alle geoorloofde middelen
van voorlichting en samenwerking den staatkundigen
invloed der kerkelijke partijen te bestrijden, en de
toepassing der liberale beginselen te bevorderen.
Art. 2. De liberale Unie omvat als hare deelen
zoodanige kiesvereenigingen in den lande als bij haar
zich aansluiten.
Art. 3. Iedere kiesvereeniging vaardigt naar den
maatstaf van haar ledental, en op eene schaal bij
huishoudelijk reglement vast te stellen, een uf meer
leden af, ten einde deel te nemen aan de beraadsla
gingen en stemmingen der Unie. De afgevaardigden
stemmen hoofdelijk.
Art. 4. Uit de aldus afgevaardigden wordt eeae
commissie van uitvoering gekozen, belast met het
bijeenroepen der vergaderingen, regeling der werk
zaamheden en tenuitvoerlegging der genomen besluiten.
Art. 5. De Unie vergadert minstens éénmaal'sj aars,
en verder zoo vaak hare bijeenkomst door de com
missie van uitvoering noodig wordt geacht.
Art. 6. Ter bestrijding der uitgaven wordt door
iedere kiesvereeniging in verhouding tot haar ledental
een zeker nader te regelen quotum bijgedragen.
Art. 7. De afgevaardigden hebben geene aanspraak
op reis- en verblijfkosten uit de algemeene kas.
Art. 8. Leden van eene der beide Kamers der
Staten-Generaal kunnen niet tevens lid ziju der Com
missie van uitvoering.
De behandeling dezer aangelegenheid zal het eerst
plaats vinden in de kiesvereeniging «Burgerplicht" te
Amsterdam in eene vergadering, waartoe de leden
tegen 17 December a. s. opgeroepen zijn.
Daarna komen achtereenvolgens de vergaderingen
van «Burgerplicht" te Rotterdam, «Grondwet" te
's-Hage, «Grondwet" te Amsterdam, de «Vrijzinnige
kiezersvereeniging" te Rotterdam.
De hoofdgedachte der ontwerpers is in art. 1 van
het schema bovenvermeld uitgedrukt.
Zij willen in geenendeele invoeren een middelpnut
van bestuur, dat aan de onderdeelen bevelen geeft.
Zij wenschen de gelegenheid te openen, over het ge-
heele land, om elkaar inzichten en behoeften mede te
deelen; een middelpunt te vormen vanwaar leiding
kan uitgaan en dat tot samenwerking den stoot kan
geven De wijze, waarop dit doel te bereiken is, zal
in den loop der tijden vasten vorm moeten erlangen.
Zij meenen, dat eene Unie als de bedoelde, vooral
onder de bestaande politieke omstandigheden, noodig
en mogelijk is, zoowel bij de «bestrijding der kerkelijke
partijen" als bij de «toepassing der liberale beginselen".
Het Dagblad schrijft:
Het bericht, ons eenige dagen geleden toegezonden,
dat de Minister van Financiën «weldra" een wetsont
werp tot heffing van een accijns op tabak bij de Tweede
Kamer zal indienen, vindt tegenspraak. Zóó ver is het
nog niet, werd er op geantwoordhet ontwerp is nog
niet bij den Raad van State, nog niet eens in den
Ministerraad geweesthet is nog in onderzoek bij het
Departement.
Onze eigen inlichtingen bevestigen, dat het inderdaad
niet juist zou zijn, aan het «weldra" van onzen be
richtgever een beteekenis van al te korten duur toe
te kennen. Als andere bladen nu echter aan de tegen
spraak de beteekenis hechten, dat de mededeeling van
onzen berichtgever «geheel en al ongegrond" zou zijn,
dan hebben die het ook weer mis. De indiening mag,
al is het dan nog niet binnen dagen of weken, dan
toch als een aanstaand feit beschouwd worden.
Tenzij de Minister door de bespreking van zijn plan
in den Ministerraad óf ten gevolge van het advies van
den Raad van State nog teruggebracht mocht kunnen
worden tot het denkbeeld om, in plaats van een accijns
heffing, een debiet-belasting voor te stellen, waarop,
als wij goed zijn ingelicht, eenigen tijd geleden gegronde
hoop scheen te bestaan.
De heer Seret heeft zijn motie eenigszins ver
beterd. Zij luidt thans:
«De Kamer, van oordeel dat het Koninklijk besluit
van den 7den November 1884, no. 18, in strijd is met
den Algemeetien maatregel van inwendig bestuur, ge
nomen bij het Koninklijk besluit van den 5den December
1881 (Staatsblad no. 189), gaat over tot de orde van
den dag".
De krediet wetten zijn bij de Tweede Kamer
ingekomen.
Bij het onderzoek van het ontwerp tot wijziging
der leeningswet van 1884 brachten eenige leden hulde
aan den Minister voor de wijze van plaatsing, terwijl
vele leden daarentegen die wijze niet in 't belang van
het kiediet van den Staat achtten; de geheele ver
antwoordelijkheid had alleen voor rekening van de
bankiers behooren te komen.
De Minister van Koloniën heeft zijn Memorie
van Beantwoording op het voorl. verslag der Indische
begrooting reeds ingediend.
Over de omtrent Atjeh te volgen gedragslijn ver
klaart de Minister dat het plan voor ieders oogen in
uitvoering is. De nieuwe postenlinie rondom onze
hoofdvestiging zal uiterlijk 1 Maart gereed zijn. In
de onderhooriglieden blijven alleen Segli en Edi bezet.
Wat de weder-op'nstelling van eenige havens ter
Westkust betreft, die heeft met de algemeene blokkade
niets te maken. Het zijn de havens van Tenom en
omstreken, die reeds vroeger gesloten zijn om de uit
levering der gevangenen te bewerken en die na de
uitlevering bij besluit van den Gouv.-Gen. van 6
October weer zijn opengesteld. Dit kon geschieden,
omdat er zich uit die streken gem gewapende benden
naar Groot-Atjeh begeven.
Omtrent het grensgeschil ter Oostkust van Borneo
werd van Engeland nog geen antwoord ontvangen.
De geruchten omtrent voornemens tot opheffing van
het Dep. van Onderwijs, Eeredienst en Nijverheid zijn
van grond ontbloot.
Eenige bijzonderheden mededeelende omtrent de
onderwijsplannen, verklaart de Minister, dat van pressie
van het Opp irbestuur geen sprake was en men in
Indië het eerst algemeen overtuigd was, dat men te
ver was gegaan en de resultaten van de kweekscholen
niet opwogen tegen de kosten.
Het wetsontwerp betreffende de uitgifte van mijn-
concessies zal in den loop der volgende maand het
Departement kunnen verlaten. Intusschen wordt met
den Gouv.-Gen. overlegd omtrent de voorwaarden,
waarop na aanneming daarvan een nieuwe concessie
voor de tinontginniug op Billiton kan worden verleend.
Er bestaat geen reden om uit den te verrichten bag-
gerarbeid af te leiden, dat de haven van Batavia door
aanslibbing dreigt bedorven te worden.
Van de Hoofdstukken II, Vila en XI der Staats-
begrooting en van de' middelenwet is voorloopig
verslag uitgebracht. Men zal die zeker nog wel voor
voor het reces willen afdoen. Intusschen zal op die
wijze een middelenwet worden aangenomen, zonder
dat de uitgaven zijn vastgesteld, maar waarvan men
voldoenden grond heeft te onderstellen, dat de uitgaven
er niet door zijn gedekt.
Bij het voorloopig verslag over Hoofdstuk Vila is
gevoegd een nota van den heer Van der Loeff betref
fende de hooge provision, die blijkens opgegeven cijfers
een paar malen voor beleening van schatkistbiljetten
zijn betaald.
De Minister van Koloniën heeft met het oog
op de tijdsomstandigheden het plan tot wijziging van
het tarief van invoerrechten in Ned. Indie nog in
beraad gehouden. Met den Gouv.-Gen. wordt overleg
gepleegd over een meer algemeene herziening der wet,
houdende vaststelling van het tarief van in- en uit
voerrechten.
De Standaard schrijft het volgende:
«Bij de jongste belangrijke stemming in de Tweede
Kamer waren afwezig 0. a. de hh. Wintgens, Oorver
Hooft en graaf Schimmelpenninck.
Dus juist heel de conservatieve partij.
Was dit opzet?
School hier de toeleg in om strike te maken?
Of was voor dien dag de partij eenvoudig zoek
Daarentegen meldt het blad, dat de anti-revolutio
naire partij de zitting aanving met het geven van een
uitstekend voorbeeld.
Vrijdag, toen niet minder dan twaalf leden ontbra
ken, waren alle leden der anti-revolutionaire partij
present, met uitzondering van den heer De Geer, die
nog orde op zijn Utrechtsche zaken heeft te stellen.
Dat dit een uitstekend voorbeeld is valt niet te ont
kennen zóo uitstekend zelfs, dat ook de liberale partij
het wel mag volgen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de commissie belast.,
in 1884/1885 met het afnemen van de practische
examens van arts en tandmeester, zal zitting houden
op Maandag 5 Januari 1885 en volgende dagen, te
Leiden.
De opbrengst der Rijksmiddelen (hoofdsom en
R jkj-opcenten) over de maand November jl. heeft
bedragen 9,165247.22%, tegen 10,283621.71
in hetzelfde tijdvak van 1883.
De raming voor één maand is ƒ8,745495.75. De
raming voor 1884 alzoo ƒ104,945950.00. Opbrengst
over de eerste elf maanden van 1884 ƒ94,231640,01,
tegen ƒ95,844783.28 over hetzelfde tijdvak van 1883.
Het stoombootje der «Maatschappij tot landaan
winning in de Ooster-Schelde" heeft verscheidene
ladingen tnosselbroed uit Nieuwediep naar Rilland ge
bracht, welke in de nabijheid van de bekende oester-
banken in de Ooster-Schelde zijn gezaaid.
Door Gedeputeerde Staten van N.-Brabant is
goedkeuring verleend aan de plannen en bestedings
stukken van de zoo lang gewenschte verbetering van
de rivier «de Zoom".
De concessie voor eene stoomtramlijn van Bergen-
op-Zoom naar Antwerpen is thans in overleg met
de Belgische Regeering officieel tot stand gekomen.
Vóór den aanvang van de Antwerpsche tentoonstelling
zal de geheele lijn gereed zijn.
De Verzekeringsbode verneemt, dat de Ned.
Pensioenverceniging vuor werklieden thans zooverre
1
