1884. N°. 137.
Dinsdag 18 November.
71sle jaargang.
Troonrede.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente Goes,
op DONDERDAG den 20 NOVEMBER 1884,
des middags te 2% uren.
Goes, den 17 November 1884.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Het geven van een naam aan de straat op de
voormalige Stoofweide.
V. Aanvrage om nieuwe concessie voor de heffing
van sas-, haven- en liggeld.
VI. Rekening van het Burg. Armbestuur over 1883.
VII. Begrooting van idem voor 1885.
VIII. Benoeming van eene leerares in de Hoogduitsche
taal en letterkunde aan de Meisjesschool.
IX. Idem van een onderwijzer bij het lager onderwijs.
Z. M. de Koning opende heden de zitting der nieuwe
Kamers met de volgende woorden:
Mijne Heeren
Het is mij hoogst aangenaam de vertegenwoordigers
van het Nederlandsche volk weder om mijnen troon
vergaderd te zien.
Nadat ter oorzaak van de wijziging van één artikel
der Grondwet de ontbinding der beide Kamers van
de Staten-Generaal noodig was geworden, hebben
zoo spoedig mogelijk de verkiezingen voor de nieuwe
Kamers plaats gehad. Bij die handeling werd eene
groote mate van belangstelling waargenomen, maar
tevens kenmerkte zij zich door de zeer ordelijke uit
oefening van de rechten der kiezers.
Ik koester het vertrouwen dat, dank zij de ijverige
samenwerking der gekozen afgevaardigden met mijne
regeering, 's lands belangen geen schade zullen lijden
door de onvermijdelijke stoornis, die de gewone parle
mentaire arbeid heeft .ondergaan.
In de eerste plaats wordt u het voorstel onderwor
pen om de in de onlangs gesloten zitting aangenomen
verandering der Grondwet te bekrachtigen.
Daarna zal de verzekering voer den dienst van het
volgende jaar voor Nederland in Oost- en West-Indie
aanspraak op uwe zorgen maken. Vele van de onder
werpen van wetgeving, die in deze zitting zullen worden
overwogen, zijn u reeds bekend of althans in uwe
vorige bijeenkomst aangekondigd
Zij zullen nog met enkele worden vermeerderd, waar
onder een voorstel van wet, door de Grondwet voor
geschreven, tot regeling der voogdij van mijne beminde
dochter.
Onder aanroeping van Gods onmisbaren zegen op
mijne en uwe werkzaamheden, verklaar ik deze bui
tengewone zitting der Staten-Generaal te zijn geopend.
GOES, 17 November 1884.
Een veertigtal werklieden en belangstellenden
was gisteravond in een der zalen van het koffiehuis
«De Prins van Oranje" bijeen, om de eerste volksvoor
lezing in dit seizoen bijtewonen. De heer D. Stigter
deed met zijne hoorders eene wandeling door de ge
schiedenis van ons Vaderland, sedert de 16e eeuw,
teneinde te doen zien, hoe er steeds strijd was gevoerd
over de rechten en bevoegdheden van den souverein,
en schetste daarna den aard van Ons Koningschap
naar aanleiding van art. 53 der Grondwet. Na de
pauze werden nog bijdragen geleverd door de heeren
J. J. Veele, van St.-Maartensdijk (oud-kweekeling van
het blinden-instituut te Amsterdam), L. Sampon en
H. G. Hartman Jz.
Sprekende over den afloop der jongste verkie
zingen voor de Tweede Kamer zegt de Arnh. Ct.
De liberalen zijn ontegenzeglijk in de minderheid.
Maar wie zal, wie kan thans als meerderheid optreden
wie kan als meerderheid regeeren t
Die vraag moeten wij ter oplossing aan de anti
liberalen overlaten, en, vergissen wij ons niet zeer,
dan zal van hunne meerderheid te profiteeren aan de
triomfeerende anti-liberalen vrijwat moeilijker vallen,
dan het aan ons liberalen valt te profiteeren van onze
nederlaag.
Thans staan wij op een zuiver standpunt. Wij zijn
eene partij in de minderheid en wij moeten, zoolang
wij de minderheidspartij zijn, niet anders willen wezen
en geena andere rol vervullen. Eene minderheidspartij,
dij hare positie begrijpt, die weet partij te trekken
van de gunstige kansen, die eene aaneengesloten min
derheid boven eene verdeelde meerderheid voorheeft,
is de partij der toekomst, mits zij niet haastig zij, en
vooral niet de domheid bega ijverig te wezen. De li
berale partij jouïsseere thans van het voorrecht, haar
jarenlang ontzegd, tegenspeler te zijn en de troeven
bij te gooien die de troefspeler verlangt. Het spel is
thans in handen der anti-liberalen, en hoe meer wij
het hun laten uitspelen en uitvechten, hoe meer wij
aan deze oneensgezinde meerderheid de gelegenheid
openstellen en vrijlaten om van hare oneensgezindheid
en hare tweespalt te doen blijken, des te moeilijker
maken wij hare positie. Er is niets wat de liberale
partij thans, in haar eigen belang, minder doen moet
dan te trachten van eene minderheid eene meerder
heid te worden. Onze zoogenaamde meerderheid ont
roofde ons al onze voorgewende kracht, onze werkelijke
minderheid brengt ons bij elkander en zal, met beleid
aangewend, ons nieuwe kracht kunnen geven.
Aangezien mr. L. W. C Keuchenius, benoemd
lid der Tweede kamer in de hoofdkiesdistricten Go-
rinchem en Middelburg, herft verklaard zijne benoe
ming voor laatstgenoemd district aan te nemen, zal
eene verkiezing in het hoofdkiesdistrict Gorinchem
plaatshebben op Vrijdag 28 November a. s en her
stemming, indien noodig, op Vrijdag 12 December
daaraanvolgende.
Volgens bericht uit Delft zal de heer A. H.
M. Van Berckel voor dat district als lid der 2e Ka
mer zitting nemen.
Naar het Utr. Dbl. verneemt, zal de heer A.
baron Schimmelpenninck Van der Oye, die te Arnhem
niet herkozen werd, door da anti-rev. te Gorkum (voor
Keuchenius) candidaat gesteld worden.
De leden der Eerste en der Tweede Kamer van
de Staten-Generaal moesten zich heden voormiddag te
half tien ten Paleize bevinden, tot het afleggen der
vereischte eeden.
Deze plechtigheid verschilde in zooverre van die in
vroegere tijden, dat de leden gebruik hadden te ma
ken van een hun gezonden toegangskaart tot het
paleis en in ambtskostuum moesten verschijnen, ter
wijl het uur van samenkomst ditmaal ook was vervroegd.
Dientengevolge waren de meoste leden genoodzaakt
reeds gisteren (Zondag) naar Den Haag te reizen.
Waarlijk een slecht begin voor eene Kamer, die een
kerkelijke meerderheid telt, welke de zondagsrust op
hoogen prijs stelt, zegt het D. v. N.
Ingelanden van het waterschap Loven- en Wil-
lemskerke hebben besloten den dijkval van 7 dezer,
aan laatstgenoemden polder, behoorlijk te voorzien en
tot verdediging van den oever aldaar twee strand-
boofden aan te brengen en een kraagstuk en twee
zinkstukken te plaatsen alsmede eene steenbestorting
te doen.
Naar men verneemt is de uitvoering van dit werk,
bij onderhandsche overeenkomst, opgedragen aan den
aannemer L. Koole te Ter Neuzen.
De commissiën, die in 1884 belast zijn met het
afnemen van de examens van apothekersbediende, zullen
zitting houden te Middelburg op 29 Nov., te Groningen
op 1 Dec. en te Leiden op 8 Dec. e. k. en volgende
In een te Amsterdam gehouden vergadering der
Afrikaansche Handelmaatschappij is een voorstel van
Commissarissen, om door bezuinigingen en door een
hypothecaire leening van f 60,000, de zaken gaande
te honden, verworpen en met 57 tegen 35 stemmen
besloten tot liquidatie der maatschappij, wier affaires
thans nog over f 182,000 aan goederen en f 162,000
aan schuldbekentenissen loopen.
De Minister van wat., hand. en nijv brengt ter
algemeene kennis, dat het kon. besl. van 7 Oct. 1884
(Staatsblad no. 215), tot invoering van postbewijzen,
den len Dec. a. s. in werking treedt.
De postbewijzen zullen aan alle post-, bij- en hulp
kantoren verkrijgbaar worden gesteld tot bedragen
van f 1, f 1,50, f 2, f2,50, f 3, f 3,50, f 4, f4,50,
f 5, f 5,50, f 6, f 6,50, f7, f7,50, f8, f8,50, f 0,
f9,50 en f10, welke bedragen door uitsluitend daar
voor dienende zegels worden aangewezen.
Boven het bedrag van het postbewijs is 2% cent
als recht en cent voor formulierkosten verschuldigd.
De verzending der postbewijzen is aan de belang
hebbenden overgelaten. Zij behooren daarop vóór de
verzending den naam van den geadresseerden in te
vullen en het bewijs van storting van het formulier
af te scheiden.
De postbewijzen zijn 6 maanden geldig. Na dien
tijd ter uitbetaling aangeboden, is machtiging van
het hoofdbestuur der posterijen noodig.
Verloren of in het ongereede geraakte postbewijzen
kunnen, doch alleen tegen overlegging van het be
wijs van stortingdoor duplicaten worden vervangen.
Het Koninklijk gezin keerde Vrijdag per Rijn-
spoor uit Luxemburg in de residentie terug. Zijne
Majesteit zag er bijzonder welvarend uit.
Afgescheiden van de reeds vermelde verminde
ring van den Zondagdienst op enkele kleinere kan
toren, is bij de postadministratie een algemeen plan
in bewerking, bedoelende de inkrimping of opheffing
van overdadige postverbindingen op den Zondag
tengevolge waarvan de plaatselijke dienst vanzelf be
korting zal ondergaan. (B.)
Het stoomschip «Schiedam", van de Ned.-Amer.
Stoomvaartmaatschappij, is Vrijdagnacht te IJmuiden
binnengekomen, aan boord hebbende kapitein Van der
Zee, van het verbrande stoomschip «Maasdam", en
de bemanning van dien bodem, met uitzondering van
den scheepsdokter (een Amerikaan) en twee man, die
te New-Vork zijn achtergebleven. Allen bevinden zich
wèlde brandwonden, welke de twee machinisten, bij
de ontploffing van den petroleum-ketel, aan handen
en gezicht bekwamen, zullen over weinige dagen ge
nezen zijn.
Uit mondelinge mededeelingen van kapitein Van der
Zee blijkt o. a., dat deze over het verhaal van den
ouden man uit Michigan, die f 20,000 bij zich gehad
en verloren zou hebben, nog al verwonderd heeft ge
staan. Niemand had er vóór de ramp iets van ver
nomen, dat men zulk een geldswaardig passagier aan
boord had, en indien hij tijdens den brand een woord
gesproken had, dan ware het niet onmogelijk geweest
zijne kostbare bagage mede in de sloep te nemen.
Van de bemanning heeft niemand iets gered. Den
trommel met scheepspapieren heeft de heer Van der
Zee in zijne eigen sloep gebracht, doch bij het over
schepen op den «Rhein" in den steek moeten laten.
Het Hdbl. verneemt dat de zaak van den Trans-
vaalschen spoorweg nog niet voorgoed is opgegeven.
Nadat de commissie besloten had de inschrijvingen
niet aan te nemen en de concessie niet te aanvaarden,
hebben de beide deskundige leden der commissie, de
heeren I. Groll en D. Maarschalk, bij wie zich de
heer Van de Wall Bake heeft aangesloten, het plan
opgevat om pogingen in het werk te stellen om den
spoorweg nog tot stand te brengen.
Zij hebben bereids van hnn voornemen kennis gege
ven aan de Regeering der Zuid-Afrikaansche Republiek.
De opbrengst van de Rijks-middelen over de
maand October 11. was 9,487,949,75% tegen
10,115,274,75% in October 1883.
Gedurende de eerste tien maanden dezes jaars werd
ontvangen 85,066,392,78 tegen 85,561,161,56
in dezelfde maanden van 1883. De raming voor tien
maanden w3s f 87,454,957,50.
Het Handelsblad roept alle Nederlandsche bank
instellingen als de Nederlandsche Bank, de Ned. Handel
maatschappij enz. op om de Nederlandsch-Indische
Bank ter hulp te snellen, die, zooals algemeen beweerd
wordt, 10 a 12 millioen behoeft om uit groote onge
legenheden te geraken.
De examens vanwege de Vereeniging van handels
bedienden «Mercurius" te Rotterdam zullen gehouden
worden: voor handelscorrespondentie op 19 en 20
Nov. en voor het boekhouden op 21 en 22 Nov. a. s.
Men verneemt, dat mr. Levyssohn Norman, oud
Raad van Ned.-Indië, benoemd is tot directeur der
N.-Ind. Stoomvaartmaatschappij, in plaats van wijlen
mr, Henny.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Gistermorgen werd dhr. C. L. Laan, beroepen pre
dikant bij de Ned. Ilerv. gemeente alhier, tot zijn dienst
werk ingeleid door ds. Riemens uit Middelburg, met
eene rede naar aanleiding van 1 Kronyken 28 vers 20.
Des avonds aanvaardde de nieuwe leeraar zijn ambt
in deze gemeente met eene rede, waarvoor hij tot tekst
bad gekozen Handelingen 20 vers 24, het tweede ge
deelte.
Bij beide gelegenheden, vooral bij de intree-rede,
was het ruime kerkgebouw door eene groote schare
gevuld.
Kapelle. Door den onlangs overleden luitenant-
generaal N. Van Willes is aan de diaconie der Ned.
Ilerv. Gem. alhier gelegateerd een som van f 1000
inschrijving op het Grootboek, onder beding evenwel,
dat, wanneer te eeniger tijd mocht blijken, dat het
kerkbestuur niet bij machte was om de zerk op het
graf van ds. Van Willes, vroeger hier predikant en in
1845 gestorven, te onderhouden, de rente van genoemde
som daartoe zal worden gebezigd, zoolang tot in het
bedoelde onderhoud behoorlijk is voorzien.
Icrseke. Tot Notabelen bij de N d. Herv. gemeente
alhier is herkozen de heer C. Van der Endt met 43
en gekozen de heer A. Verschuur met 39 van 46 uit
gebrachte stemmen.
Den len December a. s. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de heer A. Visser van Kapelle aldaar als
hoofd der school werkzaam is.
Landbouw en Veeteelt.
Zooals men weet, zijn konijnen eene groote plaag
voor den boer, want niets is bestand tegen hunne
knaaglust en tegen hunne vermenigvuldiging.
Gaarne vestigen zij zich in holen of op zandige oneffen
gronden, waar de ploeg nog zijne voor niet gesneden
heeft. Toch hebben de konijnen deze goede zijde, dat
ze de ratten verdelgen, zoodat, toen voor eenige jaren
op het eiland Borkum de massa's konijnen stelselmatig
zijn uitgeroeid, de ratten weldra nog geduchter huis
hielden in 't koren, in de weiden en akkers, dan de
konijnen ooit gedaan hadden. Zoo zijn ook in Hanover
aan de Emsoevers, waar men voor eenigen tijd den
aanmaak van land beproefd heeft, geheele scharen ko
nijnen gedood en verjaagd, maar thans, nu de akkers
het koren kunnen opbrengen, wordt de oogst door de
nog vernielzuchtiger ratten geplunderd, zoodat nu de
verdelgingskrijg tegen de ratten gericht wordt. De
moraal is, dat alles kan overdreven worden, zelfs de
uitroeiing van schadelijk ongedierte. (N. Jf. Ct.)
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Men schrijft uit Rotterdam aan het D. N.
De heer Willem Van Zuylen heeft zich genoodzaakt
gezien zijn contract met de Rotterdamsche Schouw
burg-maatschappij te verbreken. Nadat de Rechtbank
uitspraak heeft gedaan in het geding tusschen den
curator van Van Zuylen en de commissarissen der
genoemde Maatschappij en wel in diervoege, dat com
missarissen verplicht zijn het traktement, dat Van
Zuylen verdient, bij hem te storten, kunnen commis
sarissen geen geld meer aan den Heer Van Zuylen
betalen. Deze echter, die met de zijnen moet leven,
wil niet spelen zonder betaling en acht zich verplicht
een ander heenkomen te zoeken.
Te Amsterdam is Zaterdag opgericht een Neder
landsche vereeniging van letterkundigen met het doel
de belangen der leden te bevorderen, in de eerste plaats
door de stichting van een voorzorgskas. De jaarlijksche
contributie is vastgesteld op 2.50. De concept-statuten
zijn nagenoeg ongewijzigd goedgekeurd, evenals en bloc
liet reglement voor een voorzorgskas. Bereids zijn 45
letterkundigen tot de vereeniging toegetreden. De
wenschelijkheid tot fusie met den «Nederlandschen
Journalistenkring" werd erkend, en daartoe zullen
pogingen worden aangewend. De commissie van voor
bereiding werd als definitief bestuur gekozen, uitge
zonderd professor De Geer, die vele bezwaren had om
penningmeester te zijn.
Het bestuur bestaat uit de heeren: H. J. Schimmel,
voorzitter, H. De Veer, vice-voorzitter, T. II. De Beer,
secretaris, mr. Van Sorgen uit Utrecht, penningmeester,
Max Rooses, professor Ten Brink en professor De Geer,
leden.
Boekaankondiging.
De 10e en 11e aflevering van het Tijdschrift ter
beoefening van het Administratief Recht, hoofdredac
teur H. G. Hartman Jz., Secretaris der gemeente Goes,
(F. Kleeuwens Zoon, Goes) bevatten het volgende:
Raadsbesluiten tot wijziging van de begrooting der
ontvangsten en uitgaven van de gemeente. Beant
woording der op bl. 260 gestelde vragen. Inge
zonden opstellen. Vragen tot de Redactie gericht.
Kan met juistheid uitvoering gegeven werden aan
art. 260 al. 3 der Gemeentewet? Welk politie
toezicht op woningen kan bij plaatselijke verordeningen
worden voorgeschreven Welke formaliteiten moet,
kan en mag de ambtenaar van den burgelijken stand
vervullen bij de voltrekking van een huwelijk? Kan
door eene plaatselijke verordening den Burgemeester
het recht ontnumen worden om bevelen aan de brand
meesters en spuitgasten te geven Vragen, waarvan
de beantwoording wordt ingewacht.
Rechtszaken.
Zaterdag zijn door da Arrondissements-rechtbank
te Middelburg o. a. veroordeeld J. K., 20 j., arbeider
te Wemeldinge, wegens mishandeling tot ƒ8 boete;
J. O., 21 j., wagenmakersknecht te Wemeldinge, we
gens mishandeling tot 8 boeteM. D., 46 j.,
arbeider te Kattendijke wegens beleediging met woor
den tot drie boeten van ƒ8 ieder; H. C. B.,19j.,
te Kattendijke, wegens oplichting tot 45 dagen cel
Door de rechtbank te Amsterdam is bevestigend
beslist op de aanvrage van het bestuur der Koloniale
Bank om surséance van betaling Tot bewindvoerders
zijn benoemd de heeren mr. E. N. Rahusen, Zeverijn
(van de firma Van Leeuwen) en Heldring (van de Han
delmaatschappij)
De rechtbank te Utrecht deed uitspraak in de
bekende zaak van prof. Masoin te Leuven, contra den
heer F. B. Van Ditmar aldaar, beschuldigd van den
16 November 1882 in een courantartikel prof. Masoin
te hebben gelasterd. Prof. Masoin werl de eisch tot
schadeloosstelling van 1000 voor materiëele en 2000
voor moreele schade ontzegd en hij werd veroordeeld
in de kosten van het rechtsgeding.
