1884. N°. 130.
Zaterdag 1 November.
71ste jaargang.
"VIEZR-IKIIEZIilSI Gr.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
«ome
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwai-taal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau <r"
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoepers en Postdirecteuren.
COURANT.
D; prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Uit de processen-verbaal van inlevering en opening
der stembriefjes ter verkiezing van twee leden voor
de Tweede Kamer der Staten-üeneraal, op 28 en 30
October 1884, blijkt, dat van de 188L uitgebrachte
geldige stemmen op zich vereenigd hebben de heeren
Jhr. mr. 3 3. POMPE VAN MEERDERVOORT 1289
en Jhr. mr. A. F. DE SAVORNIN LOHMAN 1215,
zoodat deze gekozen zijn. Gemelde proceseen-verbaal
zijn ter Secretarie voor een ieder ter inzage nedergelegd,
terwijl afschriften te gew eer plaatse zijn aangeplakt.
Goes, den 30 October 1881.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
3. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 31 October 1884.
Gelijk wij gisteren per bulletin mededeelden
was de uitslag van de verkiezing van twee leden voor
de Tweede Kamer der Staten-Generaal in da hoofd
kiesdistricten Goes, Middelburg, Zieriksee, Alkmaar
en Dockum de volgende
GOES. Gestemd hebben volgens onderstaande lijst
Getal in
ONDER
Getal
geleverde
KIESDISTRICTEN.
Kiezers.
stem-
brieijes.
Baarland
20
8
Bergen-op-Zoom
496
257
Borsele
39
20
Driewegen
12
9
Ellewoudsdijk
24
18
Goes
259
217
Graauw en Langendam
32
17
'«Gravenpolder
33
30
's-Heer Abtskerke
13
8
's-Heer Arendskerke
77
52
's-Ileerenhoek
22
13
Heinkenszand
56
38
Hengstdijk
15
10
Hoedekenskerke
26
12
Hontenisse
79
43
Hulst
69
49
Ierseke
49
39
Kapelle
53
44
Kats
16
15
Kattendijke
18
14
Klinge
21
12
Kloetinge
37
30
Kohjnsplaat
45
39
Kortgene
32
29
Krabbendijke
31
25
Kruininge
83
64
Nisse
23
18
Ossenisse
21
19
Oudelande
20
17
Oud-Vosmeer
63
50
Ovezand
31
9
Ossendrecht l 68
83
54
Putte j 15
Poortvliet
58
43
Rilland-Bath
37
29
Scherpenisse
46
35
Scbore en Vlake
21
14
Sint Annaland
54
44
Sint Filipsland
30
18
Sint Janssteen
38
28
Sint Maartensdijk
88
68
Stavenisse
39
32
Stoppeldijk
36
22
Tolen
94
79
Waarde
14
7
Wemeldinge
41
32
Wissekerke
86
60
Wolfertsdijk
63
48
Woensdrecht
98
60
Huibergen
Totaal.
2741
1898
Af onwaarde
17
Geldig.
1881
Geen proces-verbaal aanwezig.
Herkozen jhr. mr. I. J. POMPE VAN MEERDE R-
VOORT (a.) met 1289, en jhr. mr. A. F. DE SA
VORNIN LOHMAN (a.) met 1245 stemmen.
De heer 1. M. Kakebeeke (1.) bekwam 591, mr.
L. A. Bybau (1.) 554 st.
Op de heeren mr. A. B. M. Hanlo (k.) waren 26
an op mr. Van der Heijden (k.) 27 st. uitgebracht.
Alkmaar. Uitgebracht 2663 st. Herkozen mr. W.
VAN DER KAAIJ (1.) met 1568 stemmen. Herstem
ming tusschen mr. J. L. De Bruijn Kops (1.) met 1167
«n W. Bos (k.) met 788 st. Voorts bekwamen mr.
Linteloo De Geer (a.) 279, Travaglino 755 en mr.
M. S. De Savornin Lobman 293 steramen.
Middelburg. Uitgebracht 2317 st. Herkozen mr.
THOOFT (a.) met 1201 st. Herstemming tusschen
mr. Keuchenius (a.) met 1156 en mr. D. Van Eek
(aftr. I.) met 1128 st. De heer A. Smit (i.) bekwam
1107 st.
Zieriksee. Uitgebracht 1194 st. Herkozen J. J.
VAN KERKWIJK (1.) met 784 stemmen. De Savornin
Lohman bekwam er 406.
Dokknul. Uitgebracht 2112 st. Gekozen E. J.
ATTEMA (I.) met 1197, en J. J. KIELSTRA (I.) met
1172 st. De heer J. C. Fabius (a.) had 861, en dr.
D. De Jong (a.) 856 st.
De nieuwe Kamer is, behoudens herstemmingen
voor 13 leden, gekozen en de verhouding der partijen
is weder weinig veranderd. Immers, vóór de ontbin
ding stonden 46 liberalen tegenover 40 anti-liberalen
en thans zijn reeds 37 liberalen en 36 anti-liberalen
herkozen, terwijl wij met grond mogen verwachten,
dat in Brielle en in Alkmaar voor onze partij de over
winning zeker is en in Haarlem in ieder geval een
liberaal gekozen zal worden In het algemeen is de
verwachting niet ongegrond, dat van de herstemmingen
er zeven ten gunste der liberalen zullen uitvallen. Of
wij het vorig cijfer van 46 weder zullen bereiken mag
wel betwijfeld worden, doch ook al moest dit tot 44
dalen, dan nog is de toestand feitelijk weinig veran
derd, en in ieder geval is de eenheid in de liberale
partij, zij het dan ook ten koste van een kundig man
als Tak, meer verzekerd.
Toch is de val van den heer Dijckmeester in Tiel
niet alleen een groot verlies, maar ook een bewijs, hoe
langzamerhand de kerkelijke partijen ook daar de over
hand verkrijgen en de vrees is gegrond, dat dit dis
trict voorgoed voor de liberale partij zal verloren zijn.
Maar hetzelfde van Middelburg te moeten erkennen
valt ons te moeielijk. Zeker beeft ook daar het drij
ven der kerkelijke partij eene ongekende hoogte be
reikt, waar het machtig genoeg bleek om een man
als Van Eek, die ruim dertig jaren dat district met
eere vertegenwoordigde, in herstemming te brengen
met mr. Keuchenius, die geheel onbekend is in en
met dat district. Wij blijven dan ook gegronde hoop
koesteren, dat de Zeeuwen trouw zullen blijven aan
hun vertegenwoordiger en dat mr Van Eek op tl
Nov. zijn mandaat weder zal verlengd zien.
De uitslag in ons eigen district is ons noch mede-
noch tegengevallen. Er is iets drukker gestemd dan
verleden jaar en op sommige plaatsen bleef schier geen
der kiezers tehuis. Doch ook bier hebben de vereenigde
kerkelijke partijen zoozeer de overhand, dat een ander
resultaat dan dat van gisteren niet te verwachten was.
Wij moeten daarom opkomen tegen de bewering van
de Midd. Courantdat er van de zijde der liberalen
meer ijver en trouwer opkomst had mogen verwacht
worden.
De liberalen hebben ir. het kiesdistrict Goes alles
gedaan wat zij konden en zij zijn flink opgekomen
ook. In 1879 toch waren er 2656 kiezers, waarvan
er 1732 aan do stemming deelnamen en de liberale
candidaat, mr. W. A. Van Hoek, verkreeg toen 580
stemmen in 1881 stemden van de 2714 kiesbevoegden
er 1967 en het aftredend lid de heer Bredius, die
dan toch in Bergen-op-Zoom meer relatie liad dan
eenig ander liberaal candidaat, verwierf slechts 588
stemmen, terwijl verleden jaar de heer Van Gorkom
slechts 437 stemmen behaalde. Waar dus gisteren
bleek dat de heeren Kakebeeke en Bybau respec
tievelijk 591 en 554 stemmen op zich vereenig-
den, mag wel als bewezen worden aangenomen, dat
onze partij in dit district over niet meer dan 500 a
600 stemmen kan beschikken, en dan moet erkend
worden dat de liberalen trouw hun plicht hebben
Neen, de uitslag mocht niet anders verwacht worden
en wij maken gaai ne de woorden van don toenmaligen
redacteur der Goesche Courant tot de onze, waar hij in
1881 naar aanleiding vau de niet-herkiezing van den
heer Bredius schreef
»Geen oogenblik hebben wij voor onzen algevaardigde
Bredius eene overwinning verwacht. Wij kennen de kaart
van het land te goed om niet vooruit te hebben ge
weten, dat, hij een coalitie als die ons bestrijdt, eene
nederlaag voor de deur stond."
Men meldt ons dat de volksvoorlezingen vanwege
de werkliedenvereeniging «Eigen hulp" dit winter
seizoen zullen doorgaan, daar een genoegzaam aantal
heeren zich voor een spreekbeurt heeft bereid verklaard.
Door Gedeputeerde Staten van Zeeland en door
de arrondissements-rechtbank te Middelburg zijn als
deskundigen voor de schatting van de pachtwaarde in
den calamiteusen Oost-Bevelandpolder benoemd de hee
ren J. J. Van Weel en G. De Jager, beiden te Wol-
fertsdijk.
Wolfortsdijk. Gistermiddag vergaderde de Raad
dezer gemeente, bijeengeroepen om twee belangrijke
zaken te behandelenhet gold de benoemingen van
eene onderwijzeres en van een gemeente-geneesheer.
Voor de eerste betrekking had zich éen sollicitante
aangemeld, nl. mej. C. De Vos, onderwijzeres te Rilland.
De keuze kon niet moeielijk zijnde stukken waren
evenals de ingewonnen informatiën uitstekend in orde
het bericht van het hoofd der school en de voordracht
door B. en W. in overleg met den heer arrond.-school
opziener was opgemaakt; niemand verlangde anders dan
de benoeming van mej. C. De Vos. En zij werd dan
ook met algemeene stemmen als zoodanig benoemd,
om hare werkzaamheden uit te oefenen aan de school
te Oastkerke.
De benoeming van een gemeente-geneesheer kon nog
niet gebeuren, omdat de dokter, welke voor deze va
cature in aanmerking komt, zijne sollicitatie-stukken
nog niet heeft ingezondente wenschen is het, dat
bedoelde papieren spoedig zullen arriveeren, opdat de
gemeente, wegens het aanstaand vertrek van den heer
J. C. De Oude, niet lang zonder eigen geneesheer zal
behoeven te zijn.
Een briefkaart, in het kiesdistrict Haarlem rond
gezonden, waarbij de heer Macaré den heer De Meijier
aanbeval, was gedrukt bij de Erven F. Bohn. De heer
F. Bohn, hierover in het D.o.N. hard gevallen, vindt
deze handelwijze volkomen in den haak, blijkens een
schrijven, gezonden aan het D. v. N. en de Haarl. Of.
De datum stond er namelijk onder (6 Juni 1883) en
uit niets was, volgens den heer B., gebleken, dat het oor
deel van den heer Macaré over den heer De Meijier sinds
dien tijd is veranderd. Er was dus geen mystificatie.
De heer Bohn, die op 21 dezer tot lid van den Raad
der gemeente Haarlem was gekozen, heeft echter thans
gemeend zijne handeling aan de uitspraak der Haarl.
kiezers te moeten onderwerpen en gisteren voor dat
lidmaatschap bedankt.
Benoemd tot rijks-ontvanger te Ossendrecht de
heer J. M. Becude, thans te Veere.
Z. M. de Koning, hulde willende brengen aan
deedelmoedige zelfopoffering door Z. M. Koning Humbert
van Italië tijdens de jongste cholera-epidemie daar te
lande aan den dag gelegd, heeft den Italiaanschen
Vorst de gewone zilveren medaille voor menschlievend-
heid en hulpbetoon doen toekomen.
Het eeremetaal, waarop's Konings borstbeeld prijkt,
is gevat in een prachtig in fluweel gebonden étui.
Door tusschenkomst van onzen Minister van Buiten-
landsche Zaken werd het huldeblijk overhandigd aan
den Italiaanschen gezant bij ons Hof, met verzoek de
medaille, in naam des Konings, aan zijn Souverein aan
te bieden.
Dientengevolge vertrok graaf Delia Croce dezer
dagen naar Rome, teneinde zich van de vereerende
opdracht te kwijten.
De Arnh. Ct. deelt het volgende mede De heer
D. II. Recter, kruidenier en lid van den raad te
Veenendaal, is der anti-revolutionaire richting toe
gedaan, maar tevens een groot vijand van openbaarheid.
Zoo noemde hij het Handelsblad en het Utrechtsch
Dagblad ter raadsvergadering van 29 Juli 1884
«moordkuilen".
Ter raadsvergadering van 2 Oct. 11. bleef de heer
Recter in het eerst zijn anti-revolutionair standpunt
bewaren besnoeiingen op de uitgaven voor het open
baar onderwijs werden door hem voorgesteld en met
vuur verdedigd, doch toen ten slotte een adres van
den kerkeraad ter tafel kwam met verzoek om af
schaffing der kermis, bleek de heer Recter een buiten
gewoon warm voorstander van de kermis te zijn,
hetgeen algemeen bevreemding wekte.
In verschillende, vooral te Veenendaal veel gelezen
wordende weekbladen kwam daarop als gewoonlijk
een verslag dier raadszitting voor en las men over
dat onderwerp het volgende
«Pe heer J. Van Hardeveld Hzn. wenscht afschaffing
der kermishij achtte haar in strijd met Gods woord
en hij drong er op aan, dat de heeren hunne harten
eens zouden laten spreken.
>De heer Recter viel daarop dadelijk in: «Kermis
moet er zijn en ik heb er zelf ook veel te veel voordeel
bij; hoe meer rommel op dien dag hoe beter. Ik zou
zelfs voor willen stellen om de staangelden voor tenten,
kramen en draaimolens tot op de helft te verminderen,
dan komt er nog meer rommel en daarmee wat meer
buitenlui, daar wat aanzit. Wonen er op de markt,
die de kermis niet willen zien, laten zij dan de vensters
sluiten en achter gaan zitten."
Daarop verscheen den 41 den Oct. De Oranjevaan,
waarin met verontwaardiging over zulk een taal werd
gesproken.
De heer Recter beweerde nu de woorden: «Ik heb
er zelf ook veel te veel voordeel bij", niet te hebben
geuit en diende den 44den dezer maand een klacht in
tegen den schrijver van dat verslag, die op zijne beurt
gaarne verklaarde dat te hebben geschreven en gaarne
de waarheid ervan staande blijft houden.
Op een schrijven dd. 16 October door het Ned.
Genootschap tot bevordering der Christelijke heiliging
van den Zondag aan den Minister van Waterstaat,
waarbij verzócht werd meer beperking van den dienst
der posterijen op Zondag, is, naar de Standaard me
dedeelt, liet onderstaande antwoord van den Minister
ingekomen:
«Naar aanleiding van zijn nevensvermeld schrijven
heb ik de eer, het Genootschap te kennen te geven,
dat het voornemen bestaat om, waar dit met de be
langen van den dienst is overeen te brengen door
beperking van het brievenvervoer en van de uren van
openstelling der postkantoren, zoowel als door ver
mindering van het aantal bestellingen en buslichtingen
op Zon- en feestdagen, den dienst der postambtenaren
te verminderen, en dat reeds ten aanzieu van vele
postboden aan dat voornemen begin van uitvoering is
gegeven".
De Vereeniging tot bevordering van Zondagsrust
zal Vrijdag 14 Nov. te Utrecht een alg. verg. houden.
Op die verg. zal o. a. het volgende voorstel worden
behandeld«De algemeene vergadering noodige het
hoofdbestuur uit, om een kort en krachtig adres aan
het Nederlandsche volk te richteD, waarbij het wordt
uitgenoodigd op den Zondag geen inkoopen te doen".
Verder zullen drie leden van het hoofdbestuur wor
den gekozen in de plaats van de niet herkiesbare aftr.
hh. jhr. mr. M. J. Schuurbeque Boeije en W. Van Hoeve
en van prof. dr. Hofstede de Groot (overleden).
Het hoofdbestuur heeft een aanbevelingslijst opge
maakt, waarop voor de tweede plaats o. a. voorkomen
de heeren J. Soutendam, directeur der gemeente-reini
ging te Leeuwarden en J. F. Hennequin, ingenieur te
Sluis.»
De Minister van biunenl. zaken brengt ter kennis,
dat de verzoeken om toelating tot de in Nov. en Dec.
e. k. te houden examens ter verkrijging van akten van
bekwaamheid tot het geven van middelbaar onderwijs
in de Fransche, Hoogduitsche en Engelsche talen en
hare letterkunde niet meer kunnen worden ingewilligd.
Zondag jl. was prof. Donders 25 jaren hpog-
leeraar-directeur van het Gasthuis voor ooglijders te
Utrecht. Hem werd bij monde van den heer Roijaards
van Scherpenzeel een buste aangeboden van den over
leden professor Grüfe te Berlijn, benevens een met
zilver gemonteerd fraai album, bevattende de portret
ten der regenten, bestuurders, stichters en gemeente
lijke en gewestelijke commissiën met een fraaie calli-
grafische opdracht.
De Nederl. Amerikaansche Stoomvaart-Maat
schappij heeft liet navolgend nader telegrafisch bericht
ontvangen van de agenten der Norddeutsche Lloyd te
Southampton
«Het Stoomschip «Oder" vond de «Maasdam" ge
heel uitgebrand. Zag niets van booten. De «Maas
dam" in de gewone route der stoomschepen zich be
vindende, zoo zijn de opvarenden vermoedelijk gered
door eenig uitgaand schip.
«Het Bremer stoomschip »Eider" van New-York
wordt hier morgen (Donderdag) verwacht. Ons uitgaand
stoomschip «Donau" vertrok hedenochtend met instruc
tie «scherp uitkijken".
Voor de betrekkingen van de »Nisero"-gevange-
nen te Tenom werd indertijd ƒ13 800 bijeengebracht.
Daarvan is ruim ƒ6700 besteed. Het overige zal nu
gebruikt worden om de te Londen aangekomen man
schappen te ondersteunen.
Bij de heden plaatsgehadhebbende herstemming
voor drie leden van het kiescollege van de Hervormde
keik alhier is herkozen de heer D. Kuijper en zijn
gekozen de heeren W. Timmerman en F. J. Boone.
Bedankt voor het beroep naar Oudelande door
ds, P. Van der Meulen te Brielsch-Nieuwland.
Het hoofdbestuur van het onderwijzers-genoot
schap heeft voor eenigen tijd een schrijven verzonden
aan den Minister van binn. zaken, waarin wordt mede
gedeeld, dat in een door het genootschap gehouden
vergadering algemeen de wensch was te kennen ge
geven dat jongelieden niet eerder tot het hoofdonder
wijzers-examen zouden worden toegelaten, dan wanneer
zij den leeftijd van 23 jaren hebben bereikt. Hierdoor
hoopt men een betere uitkomst bij de examens te
verkrijgen en wordt den Minister verzocht deze uitspraak
van onderwijzers uit alle oorden des lands, grootendeels
mannen van rijpe ri valing op het gebied van het lager
onderwijs, in ernstige overweging te nemen.
De 26e lijst der Unie-collecte geeft een bedrag
van 650 locale comité's van f 118,840,05%. Daarop
komen voor: Unie-gift van N. N. te Wemeldinge
door C. B. f 10 Krabbendijke met Oostdijk (giften) f7
