1884. N°. 125.
Dinsdag 21 October.
71sle jaargang.
J. M. KAKEBEEKE,
Mr. L. A. BYBAU,
Personeele Belasting,
Van den Grond aan de Stoofweide
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoepers en Postdirecteuren.
COIIRAINT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
Voor de verkiezing van twee leden
voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
in het hoofdkiesdistrict Goes, op Dinsdag
28 October a. s., bevelen wij met den
meesten aandrang aan de heeren
lid der Prov. Staten van Zeeland,
EN
burgemeester van Kolijnsplaat, Kortgene
en Kats.
na—iiiii iki Bil, iiiiini uwri?nwnHMi
Den belanghebbenden wordt herinnerd aan de sup-
pletoire aangifte voor de
bij uitbreiding, vermeerdering, verwisseling of het
aanschaffen van voorwerpen der grondslagen van die
belastingkunnende daarvoor een biljet ter invulling
bij den ontvanger worden afgehaald.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
zullen een zevental kavelingen in koop of erfpacht
worden uitgegeven.
De teekening der kavelingen mét de voorwaarden
liggen ter inzage op het bureau van den Secretaris,
terwijl nadere inlichtingen bij den Bouwmeester te
verkrijgen zijn.
Hun, die een of meer kavelingen wenschen te erlangen,
wordt verzocht hnnne schriftelijke aanvrage voor des
middags 12 nren van Zaterdag den 1 November bij den
Burgemeester intedienen.
Daar bij de toewijzing op aard en inrichting der te
bouwen buizen gelet zai worden, verdient overlegging
der bouwplannen aanbeveling.
Goes, den 18 October 1884,
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 20 October 1884.
In de Zaterdagavond gehouden algemeene ver
gadering der weiklieden-vereeniging «Eigen Hulp"
alhier werd het gewone driemaandelijksche verslag
over de maanden Juli, Aug. en Sept. 1884 uitgebracht.
Er werd gedurende dit kwartaal aancontr. en boeten
ontvangen f37,85. Aan ziekengeld werd uitgegeven
f92,00, alzoo sloot dit kwartaal met een tekort van
f54,15. Op 30 Juni was in kas f 528.87%, daarvan
afgetrokken het tekort ad f54,15, blijft alzoo in kas
f 474,72%. Aan vier leden werd gedurende dit kwar
taal uitkeering gegeven.
Vervolgens werd overgegaan tot wijziging van het
reglement, waarin werden gewijzigd de artt. 1, 4, 5,
12, 18, 20, 21, 23, 27, 30 en 39. Artikel 1 werd
gewijzigd als volgtlo. «diegenen harer leden, die
door ziekte of accident buiten staat zijn hunne ge
wone werkzaamheden te verrichten, eene geldelijke
ondersteuning te verstrekken en elkander zooveel noo-
dig en mogelijk hulp te verleenen2o. door 't doen
houden van voordrachten3o. het ter lezing geven
van nuttige en degelijk lectuur onder hare ledenen
4o. om de werklieden in 't algemeen, zoo mogelijk,
verstandelijk en zedelijk te ontwikkelen".
Bij art. 23 werd te kennen gegeven, om aan het
langdurige lidmaatschap eenig voorrecht te verbinden
en zal voortaan bij overlijden van het lid aan diens
weduwe of nabestaanden het vastgestelde tarief van
f 10 voor elk jaar, dat de overledene lid is ge
weest, met f 1 vermeerderd worden De overige artt.
ondergingen vooral met 't oog op de aanneming van
leden en bij uitkeering eenige kleine wijzigingen. Ten
slotte werden nog twee nieuwe leden aangenomen.
De heer M. J. De Jongh, commies 4e kl. bij de
posterijen alhier, is met het oog op zijne aanstaande
bevordering tot commies 3e kltegen 1 December
geplaatst ten kantore Leeuwarden.
De A'. Rolt. Ct. richt, met het oog op het
groote gewicht der a. s. verkiezingen, het volgende
woord aan het adres van de mannen, op wie de kie
zers voor hun district het oog vestigen.
Geen dag gaat er voorbij dat men niet leest van
afgewezen candidaturenmenig district is daardoor
in de grootste ongelegenheid. Wij begrijpen, dat me
nigeen niet anders dan weigeren kan. Maar of er niet
ook geweigerd hebben, die niet hadden behoeven te
weigeren
In dagen als deze, nu niet alleen tegen het drei
gende gevaar van de kerkelijke overheersching alle
krachten noodig zijn, maar nog in eigen boezem ver
deeldheid woedt, moet ieder bereid zijn een offer te
brengen, waar het voor de partij noodig isde eerste
mannen in de eerste plaats. Van den naam, waarmee
eene partij in het strijdperk komt, hangt in sommige
districten de uitslag af. Waar dan zoo groote belangen
de inzet zijn, moet persoonlijk belang of persoonlijke
voorkeur onderdoenwien het niet volstrekt onmoge
lijk is een mandaat aan te nemen, is aan de partij
schuldig zich beschikbaar te stellen, al is het ook
maar voor een tijd.
Ook dubbele candidaturen moeten niet geweigerd
worden. Waarom niet in twee, desnoods vier, vijf dis
tricten dezelfde naam, als er geen andere beschikbaar
zijn Waarom kan De Beaufort niet tegelijk te Am
sterdam èn te Steenwijk candidaat zijn Waarom de
anti-revolutionairen wel en wij niet De een leent zijn
naam, de ander zijne pen, een derde zijn invloed
het bedreigde beginsel heeft op alles en allen recht.
Van geweigerde candidaturen vertrouwen wij alzoo,
dat er nu niet meer zal worden gehoord. Desnoods
stelle men, waar de nood dringt, ongevraagd onge-
weigerd, wien men noodig heeft candidaat.
Naar aanleiding der mededeeling van De Stand.
omtrent de anti-revolutionnaire «deputaten-vergade
ring" schrijft De Tijd
«De slotsom is, dat alle samenwerking door het
anti-revolutionnair comité werd geweigerd.
«De strijd, dien wij te strijden hebben, is te heilig,
de grieven, welke ons tegen de onverheerschende partij
bezielen, zijn te ernstig, dan dat wij aan eenig gevoel
van wrevel, hoe rechtmatig ook, het woord zouden
laten.
«Slechts één zaak wenschen wij te constateeren
van Katholieke zijde is schier overal samenwerking
op de meest loyale wijze gezocht, een samenwerking
welke door elke partij met behoud van haar eer en
eigen beginselen veilig had kunnen aanvaard worden,
en waarvan verreweg de grootste voordeelen aan de
anti-revolutionnaire partij zouden toegevallen zijn.
«Bij de houding, door liet anti-revolutionaire comité
aangenomen, is het duidelijk, dat wij voor den verderen
loop der verkiezing geen verantwoordelijkheid aanvaar
den kunnen. Wij wenschen daarom reeds nu te ver
klaren, dat wij alle verwijten ver van ons afwerpen,
wanneer later misschien zal geklaagd worden, dat
door lauwheid en slechte opkomst der Katholieken
hier of daar districten aan het liberalisme zijn ver
loren gegaan. De anti-revolutionnaire leiders kunnen
toezien. Met hun partij als zoodanig valt in de ge
geven omstandigheden niet te onderhandelen wel met
enkele personen, tot die partij behoorende, wanneer
deze in bepaalde gevallen voor ons de voorkeur ver
dienen boven hun tegenstanders.
«Van de wijsheid en gematigdheid der Katholieke
kiesvereenigingen zal in deze veel afhangen".
Den brief van den heer De Casembroot bespreekt
De Standaard met weglating van de karakterstudie,
welke de schrijver van dr. Kuyper geeft. Zij acht het
voorzichtiger deze niet onder de oogen van hare lezers
te brengen. De niet-eenzijdige meer algemeene geloofs
begrippen, door den heer De Casembroot in zijn brief
ontwikkeld, noemt het blad: «een ratjetoe van gods
dienst, dat tegen het merg van de christelijke religie
indruischt."
Vernuftig, maar wel wat verdacht, is de onnoozel-
heid waarmede de redactie van De Standaard De
Casembroot's bewering opvat, dat bij een oproer dr.
Kuyper niet in het voorste gelid zal zijn te zien, wan
neer de kogels kletteren.
Daaruit leidt het blad af, dat het oproer zou uit
gaan van de liberalen.
Voor ieder is het nochtans duidelijk wat de bedoe
ling der woorden van den heer De Casembroot was:
indien door de aanhitsende taal van De Standaard-
redactie hare volgelingen tot daden van geweld over
gingen, zou de man, die zedelijk daarvan oorzaak is,
achter de schermen blijven. ArnhCt.)
In overleg met de kiesvereeniging «Recht en Plicht"
te Vlissingen zijn in de vergadering van «Volksonder
wijs" te Oostburg tot candidaten gesteld de heeren
mr. D. Van Eek en Arie Smit, burgemeester van
Vlissingen. v. N.)
In het district Amersfoort stelde de kiesvereeni
ging «Amersfoort" tot candidaten de heeren mr. W.
H. De Beaufort te Leusden en K. W. Van Gorkom
te Baarn.
De kiesvereeniging «Voor Nederland en Oranje"
te Middelburg heeft tot candidaten voor het lidmaat
schap der Tweede Kamer gesteld de heeren mrs. P. C.
't Hooft en L. W. C. Keuchenius, die de candidatuur
hebben aanvaard.
Van liberale zijde wordt in het kiesdistrict Zeven
bergen candidaat gesteld de heer mr. R Van de Werk,
raadsheer bij het gerechtshof te Amsterdam oud-lid
der Kamer.
Ierseke. In de gemeenteraads-vergadering van Vrij
dag 11. is, naar aanleiding van de ongesteldheid des
wethouders P Sandee Sr., tot wethouder-plaatsvervanger
benoemd de heer Joos Sinke, terwijl aan den gemeente
veldwachter eene gratificatie van f 20 en aan ieder
rijks-veldwachter eene van f 10 is toegewezen wegens
de surveillance gedurende de Ierseksche kermis.
Borsele. Door den heer Commissaris des Konings
zijn tot zetters voor de directe belastingen in deze
gemeente benoemd de heeren A. Van Overbeeke Chrz.
en J. Bruinooge, beiden wonende alhier.
De volgende vereenigingen zijn erkend volgens
de wet van 22 April 1855: Vereeniging tot bevorde
ring der belangen van den dienstbaren stand te Mid
delburg; De Nederlandsche Journalistenkring te Am
sterdam.
Dezer dagen las men in een ultramontaansch blad
«De eerbied voor den priester is zoover onder het
vriespunt gedaald, dat het zien van het priesterkleed
genoeg is om hen woedend te maken. De grootste en
smadelijkste beleedigingen slingeren hem die voyous
naar het hoofd, en op vele dagen kan hij zich niet op
straat vertoonen, uit vrees van nog wat ergers dan
beleedigingen te ontvangen."
Dat slaat op Brussel.
Een ander ultramontaansch blad, De Tijdverhaalt
dat, terwijl vroeger een katholiek priester in de arme
buurten van Kaïro of Alexandria nauwelijks zijn leven
zeker was, thans de mohammedaansche kinderen hem
de hand kussen.
En weet gij waarmede, in Egypte de priester zich
zoo bemind maakt? Volgens datzelfde blad, door een
onderwijs, «waarbij nimmer van godsdienst gesproken
wordt; waarbij kinderen, wier ouders de meest uit-
eenloopende godsdienstige meeningen zijn toegedaan,
als broeders vereenigd zijn, en dikwijls vriendschaps
betrekkingen aanknoopen voor geheel het volgende
leven." (N. ït. Ct.)
De juweelen, behoorende tot de nalatenschap
van den laatstelijk overleden Prins van Oranje, zijn
dezer dagen uit het paleis aan den Kneuterdijk naar
's Konings paleis overgebracht en in bewaring gegeven
aan Zr. Ms. thesaurier.
Met I Nov. zal het gebouw ontruimd moeten zijn.
In November of December zal gelegenheid worden
gegeven tot het pfleggen van het examen voor apothekers
bediende. Zij zullen worden afgenomen te Middelburg
en te Groningen.
De examens voor vroedvrouw zullen in dezelfde
maanden plaatshebben te Amsterdam en te Rotterdam.
Nadere bijzonderheden bevat de St.-Ct.
Ter vervulling van twee plaatsen van adjunct
ijker der maten en gewichten zal op een nader te
bepalen dag in November eerstkomende in het gebouw
der Polytechnische School te Delft een vergelijkend
examen worden afgenomen.
Aan die betrekking is verbonden eene jaarwedde
van 1000.
Het nieuwe wetsontwerp tot regeling van het
Notarisambt, oorspronkelijk samengesteld door den heer
H. W. J. Sannes, te Steenwijk, en thans ingevolge
nadere opdracht van den Minister van justitie herzien
door den samensteller en de heeren A. G. Bodaan en
A. Moll, notarissen te 's-Hage en Arnhem, handhaaft
de hoofdbeginselen, in 't oorspronkelijk ontwerp van
den heer Sannes vooropgesteld.
De commissie is ook van oordeel, dat het beginsel
van het notariaat, zooals het thans bestaat, onaan
getast moet blijven, en dat noch bet denkbeeld der
zoogenaamde vrijverklaringnoch dat van den notaris
tot bezoldigd rijksambtenaar te maken, eenige instem
ming verdient.
Aan het einde van haar rapport, waarin zij uitvoerig
alle opmerkingen tegen het oorspronkelijke ontwerp
in dagbladen en tijdschriften gemaakt, bespreekt, dringt
de commissie er op aan, dat het nu door haar ge
wijzigd wetsontwerp zoo spoedig mogelijk bij de wet
gevende macht aanhangig worde gemaakt.
De «Willem Barents" is Vrijdagavond te 7 uren
aan de Handelskade te Amsterdam van den zevenden
tocht naar het Noorden teruggekeerd, en Zaterdag
ochtend het Marinedok binnengehaald, alwaar verschei
dene belangstellenden de bemanning kwamen verwel
komen.
Oost-Indie. Overgeplaatst bij de werken in Atjeh
de le luitenant der genie L. G. Krol Van der Hoek,
thans bij die te Batavia.
*J»»BMBBgH»aBM»l>gffig3Sg7I*r,IW3giM3aWWreMBBaBqaBainWMt«illHllBlBliBIBB«»
Rechtszaken.
De arrond.-rechtbank te Middelburg heeft Vrij
dag o. a. veroordeeld P. IC., boerenknecht te Ierseke!
wegens beleediging van een beambte in functie, tot
f 8 boete; J. Van O., 41 j. en C. B., 14 j., beiden
te Wemeldinge, wegens diefstal van appelen, tot 3 d.
cel ieder; A. H. C., 11 j., te Goes, wegens als
voren, tot 3 d. celS. J. De P., 15 j., te Kats,
wegens diefstal in dienstbaarheid, tot éen maand cel.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Zaterdag werd te 's-Hage de algemeene vergade
ring van het «Nederlandsch Tooueelverbond" gehouden.
Prof. A. Pierson opende haar met een belangrijke rede.
Uit hst jaarverslag bleek, dat er thans 17 afdeelingen
zijn en ruim 1800 leien. De cursus aan de Tooneel-
school werd met 17 leerlingen geopend. Bij de begroo
ting werd breedvoerig gediscussieerd over het karakter
der Tooneelschool. Het tweeslachtig karakter dier school,
die ten deele inrichting voor middelbaar onderwijs,
ten deele vakschool is, ondervond wederom bestrijding.
De afdeeling Den Haag wil er een vakschool van maken,
terwijl van andere zijde de tegenwoordige inrichting
als noodzakelijk wegens de geringe ontwikkeling der
aanstaande tooneelspelers verdedigd werd. Een bepaald
besluit werd niet genomende begrooting werd goed
gekeurd.
Een voorstel van de afd. Den Haag om een com
missie te benoemen tot voorbereiding van een alge
meene wetsherziening werd aangenomen. Tot leden
van het hoofdbestuur werden herkozen de hh. Stokvis
en Bloembergen.
De Belgische minister Beernaert heeft, in overleg
met het Nederlandsch Staatsbestuur, het plan opge
maakt van een internationale academie van Neder
landsche letterkunde. Deze academie, welke een zetel
zou hebben in ieder der twee landen, zou een letter
kundigen band vormen tussehen België en Holland.
De voorzitter, die elk jaar zou vervangen worden,
zou beurtelings door het Belgisch en door het Neder
landsch Gouvernement benoemd worden.
Op Samos heeft men dezer dagen, na langdurige
nasporingen, een tunnel van 1600 meter gevonden,
welke uit de 10e eeuw vóór onze jaartelling dagteekent
en waarvan Herodotus met lof gewag maakt. Die
tunnel, grootendeels in de rots uitgehouwen, moet een
voor dien tijd bewonderenswaardig werk zijn, en het
verschil van werktuigen in aanmerking genomen, de
tunnels van onze dagen overtreffen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
«Het moet een hartverheffend schouwspel geweest
zijn jl. Maandag te Ulrum, de bakermat der Chr.
Ger. Kerk, toen daar door meer dan 150 kinderen
een gezang werd aangeheven ter eere van God, ter
herinnering van het vijftigjarig bestaan dier kerk."
Zoo ongeveer begon de heer D. De Pree, leeraar dei-
gemeente van die kerk te dezer stede- zijne gedach
tenisrede van dit vijftigjarig bestaan op gisteren morgen.
En hij verplaatste zijne hoorders bij de feestvreugd in
het Friesclie dorpske, waar de weduwe van den eigen
lijken stichter van het kerkgenootschap (ds. Hendrik
De Cock) tegenwoordig was. Het schoolgebouw, met
groen en bloemen versierd, waartusschen de jaartallen
1834 en 1884 waren aangebracht, was de plaats der
feestviering, en in stede van dat «de dienaren der
gerechtigheid", zooals vóór een vijftigtal jaren, de schare
uiteen jaagden, waren nu «de dienaren der gerech
tigheid" aanwezig om de feestviering goed te doen
afloopen. Waarlijk, de verloopen halve eeuw leverde
voor het feestvierend kerkgenootschap ruime stoffe tot
dankbaarheid aan den Heer der Kerk, die uit duisternis
licht had verwekt en door ziin krachtigen arm het
goede had gegeven na vernedering en smaad en ge
vangenschap. Al werd de Chr. Ger. Kerk nog genoemd
eene Sectarisclie Kerk tegenover de heerschende
toch had zij recht van bestaan en mocht zij eerbiediging
afvergen, vooral om den grondslag waarop haar bestaan
gevestigd was.
Die grondslag vond spr. in de woorden van den
apostel Paulus, gesproken toen hij zich voor Felix te
verdedigen had voor zijne prediking (Handelingen
XXIV14)Dit beken ik, dat ik naar dien weg,
welken zij sekte noemen, den God der Vaderen alzoo
dien, geloovende alles wat in de wet en in de pro
feten geschreven is". In die belijdenis was, volgens
spr., het uitgangspunt gelegen van de scheiding van
de heerschende kerk en zij ontvouwt het beginsel,
verklaart de kracht, rechtvaardigt het streven en ver
zekert de toekomst van de Chr. ger. kerk. Deze vier
afdeelingen zijner rede werden met duidelijke bewoor
dingen aangetoond en met bewijzen uit de geschiedenis
gestaafd.
Hendrik De Cock, weldra gevolgd door mannen als
Van Velzen, Brummelkamp, Van Raalte en Gezelle
Meerburg kon den dwang van den Staat niet dulden.
Helder zette spr. uiteen, wat de eigenlijke oorzaak
der afscheiding is geweest. In de verklaring, die aan
staande predikanten moesten afleggen, dat zij zouden
prediken overeenkomstig de formulieren van eenigheid,
was door de Synode eene kleine verandering gemaakt
zoodat zij luidde: «voor zooverre die niet strijden me^
