Zaterdag 18 October.
71ste jaargang.
1884. N°. 124.
GOESOHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoepers en Postdirecteuren.
COURANT.
Dö prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
GOES, 17 October 1884.
Gisteravond hield de afdeeling Goes" der cen
trale liberale kiesvereeniging andermaal eene verga
dering tot het stellen van candidaten voor het lid
maatschap der Tweede Kamer, aangezien de heeren
J. M. Kakebeeke en rar. W. A. Van Hoek voor de
hun aangeboden candidatuur hadden bedankt.
Op de candidatenlijst werden geplaatst de heeren
J. M. Kakebeeke, lid der Prov. Staten van Zeeland,
mr. L. A. Bybau, burgemeester van Kolijnsplaat,
Kortgene en Kats, en jhr. mr. A. P. C. Van Karne-
beek, oud-commissaris des Konings in Zeeland. De
candidatuur van den heer Kakebeeke bleef gehand
haafd, omdat men meende, dat met dezen candidaat
in het kiesdistrict Goes door de liberalen een goed
figuur zou worden gemaakt en omdat men zich vleide,
dat na deze tweede uitspraak van de kiesvereeniging
de beslissing door den heer Kakebeeke geheel aan de
kiezers zou worden overgelaten, zonder dat hij zich
tegen zijne candidaat-steiling zou verzetten. Bij de
stemming bleek dan ook, dat met zeer groote meer
derheid de heeren Kakebeeke en mr. L. A. Bybau tot
candidaten waren geproclameerd.
Ter vervanging van den heer J. J. Ramondt, die
tot secretaris van het centraal bestuur was benoemd,
werd tot lid van het afdeelingsbestuur gekozen, de
heer C. L. M. Lambrechtsen.
Onder begunstiging van goed weder had gisteren
een huishoudelijke schietwedstrijd van de leden der
Goesche Schietvereeniging" plaats, die door enkele
belangstellenden werd bijgewoond. Het terrein was
netjes met vlaggen, groen en bloemen versierd, terwijl
de handboog-sociëteit nFrank van Borselen", die
op hetzelfde terrein hare oefeningen houdt, van hare
belangstelling had doen blijken, door enkele versieringen
aan te brengen.
De prijs voor de hoogste afdeeling werd behaald
door den heer D. Stigter, officier der dd. schutterij alhier;
de eerste prijs der tweede afdeeling viel ten deel aan
den heer J. Fransen Van de Putte en de tweede prijs
aan den heer S. J. J. De Jonge Mulock Houwer.
De prijzen werden met eenige hartelijke woorden
door den voorzitter der vereeniging, Dr. A. Isebree
Moens, aan de winners uitgereikt, waarna de heer J.
Fransen Van de Putte namens de leden het bestuur
dank zeide voor de uitstekende regeling van het feest.
Kort voor den afloop werd aan dr. Moens, bij monde
van den heer Aug. Hufkens, het eerelidmaatschap van
de nFrank van Borselen" aangeboden.
Op Dinsdag 21 October a. s., des middags 3
uur, zal alhier eene vergadering worden gehouden
van de kiesvereeniging »Luctor et Emergo", waar jhr.
mr. A. F. De Savornin Lohman als spreker zal optreden.
Bij de gisteravond door de Amsterdamsche
kiesvereeniging Burgerplicht" gehouden vergadering
tot het stellen van zeven candidaten voor het lidmaat
schap der Tweede Kamer werden uitgebracht op: mr.
W. H. De Beaufort 120. J. P. Cremerl46, J. Dirks
442, A. Gildemeester 138, J. G. Gleichman 138, H.
J. Kist 138 en jhr. J. W. H. Rutgers Van Rozenburg
116 stemmen.
Deze zeven zijn dus tot candidaten gekozen.
Voorts verkregen de heeren Asser 88, Tak 38 en
Wichers 40 stemmen.
Ook in eene meeting te Brielle is de Kappeyniaansche
afgevaardigde dr. Rombach niet weder candidaat ge
steld. In zijn plaats werd geproclameerd mr. G. J.
Goekoop, lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland.
Jhr. De Casembroot, oud-lid der Tweede Kamer,
geeft eene karakterstudie van dr. Kuyper, die zeker
door velen met instemming zal worden gelezen. Zij
komt voor in een brief aan Nederlandsche landlieden.
De volgende regelen zijn er aan ontleend
»De schrijver in De Standaard wil u naar de Re
publiek terugvoeren, alsof gij niets weet van onze
vaderlandsche geschiedenis I van al die twisten op gods
dienstig en staatkundig gebied, van al die dwingelandij
van familie-regeeringen, van al die ellende en klein
geestigheid, die toen Nederland's bodem heeft gekend
en waarvan wij door het Koningschap zijn verlost ge
worden wij waren toen ja, zeer groot op zee, maar
aan wal door kibbelarij en kleingeestigheid verdeeld.
Gij kent de fabel van den kikvorsch en den stier.
Gij weet niet waar opgeblazen ijdelheid den mensch
al toe brengen kan! Maar wanneer iemand, begaafd
met die geleerdheid en met die groote kennis, het al
rumoer makende en schrijvende vanuit een nederig
standpunt zoo ver heeft kunnen brengen in Nederland,
dat bij niet alleen professor, maar bovendien hoofd
eener politieke partij is geworden, waarom zou hij dan
niet meenen nog verder te kunnen gaan? Om daartoe
te geraken, koos hij den godsdienst, zich bewust zijnde
dat men ons Nederlanders, óf met den godsdienst, óf
met de beurs altijd in beweging kan brengen; ook
gaf hij voor meer republikeinsch dan koningsgezind te
zijn, teneinde zekere soort van radicale omverwerpers
in zijn achterhoede te voeren. Neen, brave landlieden
en boeren, luistert in Godsnaam niet naar dien poli-
tieken drijver, en wat den godsdienst aangaat, dien
gevoelt en begrijpt gij best en beter dan Zijn Hoog
geleerde.
Na eene beschouwing over den godsdienst zegt de
heer De Casembroot:
Hiermede eindig ik, u nogmaals toeroepende, kiest
echt liberale menschen voor de Kamer, die zonder
alles omver te werpen vooruit willen, gelijkheid en
recht voor allen betrachten en laat u niet in slaap
wiegen door het eeuwig geleuter over den Bijbel door
dr. Kuyper om een toestand in 't land te brengen,
waarbij dominees en pastoors als staatslieden optreden,
den godsdienst in al zijn heiligheid daardoor verlagende
en vertrappende, straatrumoer en barricades in ons
rustig Nederland brengen en dat alles om volgens hem
(den heer Kuyper) den Heere Jehovah te dienen.
En als door zijn gekwezel oproer zal ontstaan zijn,
zoodet de eene Nederlander op den anderen zal moeten
schieten, dan zult gij hem, den parlementspreker
en rumoerprediker, nimmer, wanneer de kogels klet
teren, vooraan in 't eerste gelid zien staan."
Parlementspreker is bij Janmaat in gebruik voor
praatjesmaker. (Amh. Ct.)
Dr. Kuyper verklaart aan de Arnh. Ct. dat »aan
geen enkel adres te Arnhem of waar ook eenig schrij
ven is gericht, aanbieding van candidatuur inhoudende
of ook maar aanduidende".
In de Woensdag gehouden vergadering der de-
putaten van antirevolutionaire kiesvereenigingen was
de opkomst grooter dan ooit. Behalve leden van het
centraal comité waren de meeste antirevolutionaire
kamerleden tegenwoordig en o. a. de afgevaardigden
van ongeveer 40 vereenigingen.
De voorzitter van het centraal comité, dr. A. Kuyper,
opende de vergadering met een rede, waarin hij tot
dank, ernst en eenheid opwekte, en die hij besloot
met een woord van erkentenis aan de verdiensten van
den grijzen antirevolutionair Elout Van Soeterwoude.
Voorts werd in die vergadering als het eenparig
gevoelen der vergadering uitgesproken, dat het denk
beeld om te Delft bij eerste stemming naast den heer
Fabius den heer Van Berckeldie geen lid der antireo
partij is, te candideeren, rechtstreeks in zou druischen
tegen de Statuten. (St.)
Mr. C. J. R. Nobel te Oldebroek, lid van de
ontbonden Eerste Kamer, heeft verzocht niet in aan
merking te komen bij de aanstaande verkiezing van
leden in dat college.
Benoemd tot lid van het bestuur der waterkeering
van den calamiteusen Nieuw-Neuzenpolder D. Scheele
Janszoontot dijkgraaf van het waterschap Groot
Sint-Anna en Nieuwehoven J. De Hullu.
De rijksveldwachters J. F. Eckelboom te Hans-
weerd en Riemens van Ierseke zuilen onderling van
standplaats verwisselen. MCt)
Gisteren promoveerde aan de universiteit te
Leiden tot Doctor in de Theologie de heer L. A. Van
Langeraad, predikant te Nieuwveen, geboortig van
Biervliet, na verded'ging van een academisch proef
schrift getiteld Guido de Bray, eene bijdrage tot de
kennis van het Zuid-Nederl. Protestantisme.
De heeren Witte Hage Comp. van Wissekerke
hebben blijkens circulaires, die in de gemeenten van
Noord- Beveland door hen verspreid zijn, het plan
opgevat bij genoegzame deelneming een weekblad uit
te geven, dat in hoofdzaak aan de belangen van Noord-
Beveland zal gewijd zijn.
Het week- en advertentieblad zal, zoo 't verschijnt,
den naam van »De Noord-Bevelander" dragen en
eiken Dinsdag uitkomen.
Wolfertsdijk. Ons anders zoo rustig dorpje leverde
Woensdagavond het schouwspel van eene groote drukte,
want er waren menschen over. Ofschoon de vermel
ding van het feit, dat eenige vreemdelingen deze
gemeente met een bezoek vereerden, niet noemens
waardig kan geacht worden, moet toch hetgeen door
de gasten werd uitgevoerd aan de vergetelheid ontrukt
worden.
Dat er iets bijzonders te doen was, kon iedereen
bemerken rit de drukte, welke er op de anders zoo
stille straten heerschte; het was werkelijk gezellig
levendig en deze vroolijkheid werd den ingezetenen
bezorgd door een massa schreeuwende en tierende
jongens en meisjes, benevens vi ouwen, de laatsten
vergezeld van hunne respectieve zuigelingen welke
stonden te kijken naar 7 of 8 schippers, die in de
verschillende alhier bestaande jene/er-paleizen ruim
schoots hadden geofferd aan Bacchus en door hunne
luidruchtigheid onze eerzame burgers een deel van hun
nachtrust ontroofden.
De politie was in de weer om zooveel mogelijk de
rust en orde te herstellen, hetgeen gelukte doordat
de ongenoods gasten door een overhaasten vlucht
hun heil in eene herberg zochten, alwaar zij bleven
vertoeven totdat het plechtige klokgebrom aan den
volke verkondigde dat het 10 uren was.
Iedere herbergbezoeker weet wat dat zeggen wil
op dat uur worden de drankgelegenheden gesloten
en heeft de politie, krachtens de gemeenteverordening,
het recht, om de lokalen van drinkebroers te zuiveren
en men zou onzen veldwachter niet kennen of ver
keerd beoordeelen, door te denken, dat hij niet met
gestrengheid aan dat reglement de hand houdt;
wanneer het's avonds 40 uur is, moeten ze d'er uit.
Zoo ook Woensdag. Aan de vriendelijke sommatie
van den veldwachter, om het terrein van hun arbeid
te verlaten, gaven de bezoekers onmiddellijk gevolg en
beloonden hem voor de invitatie met een pak slaag.
Dat was te ergbeleediging van een bedienend
beambte in de uitoefening van zijne functie. Het aan
wezige publiek begon te jammeren, hulp werd inge
roepen en door eenige sterke burgers gaarne verleend,
met dat ge\ olg dat twee personen werden gearresteerd
en in het soephuis opgesloten. Het was akelig, dat
geknars van sloten en grendels, maar de sterke arm
is streng en kent geen medelijden.
Ieder waande hen daar veilig geborgen en de nieuws
gierige menigte ging naar vbèdde". Het soephuis is
een aardig gebouwtje en heeft jaren geleden uitstekend
aan zijne bestemming beantwoord, omdat er soep in
werd cadeau gegeven. Doch evenals de liefde is de
philantropie ook niet steeds bestendig van duur en
de soepbedeelingen hielden opomdat het huisje er
echter toch stond, moest het voor iets anders dienen
en werd door het gemeentebestuur aangewezen als
voorloopige bewaarplaats van dieven, moordenaars en
andere deugnieten en schavuiten.
Gerust lagen de ingezetenen in Morpheus' armen,
behalve twee, nl. onze kennissen in het soephuis, want
zij waren begonnen hunne verblijfplaats af te breken.
Toen dan ook gistermorgen de dienaar van den
heiligen Hermandad zijne schreden naar genoemd ge
bouw richtte orn aan de logés hunne vrijheid te her
geven en hen aan te zeggen i>den dag te onthouden
bemerkte hij, dat de muur der cel was omgekapt en
de vogels waren gevlogen, vermoedelijk door het licht
raam boven de deur, want daarin waren de ruiten
gebroken.
Maar de veldwachter zal ze nu toch wel krijgen en
de onverlaten zullen de verdiende straf niet ontgaan,
de hand der gerechtigheid zal ook hen treffen. In ken-
nelijken staat verkeeren 1 Den veldwachter slaan! De
gevangenis af- en zelf uitbreken 1 Wie heeft van zoo
veel misdaden, in zoo'n korten tijd, door dezelfde
personen gepleegd, ooit gehoord?
Neerziende op het rampzalig overschot van zooveel
dappere helden en peinzend wat nu te moeten doen,
herinnert hij zich, dat de guiten des avonds geweigerd
hadden hunne namen en woonplaatsen op te geven,
evenwel onder belofte dat den volgenden morgen te
zullen doen. Hij geloofde de luidjes, doch kwam gister
morgen tot de overtuiging dat de schalken hem gefopt
hadden, en zij zich nu niet gemakkelijk weder zullen
laten vangen.
Borsele. De gemeente-begrooting, zooals die door
den raad voor het dienstjaar 4885 is vastgesteld, be
draagt in ontvang en uitgaaf een gelijk bedrag van
9443,12%. De hoofdelijke omslag is uitgetrokken
met ƒ2200, terwijl de kosten van onderwijs zijn ge
raamd op 2820.
Op 48 dezer wordt te Westkapelle een Rijks
telegraafkantoor met beperkten dagdienst, ingericht
met telephoondienst, voor het algemeen verkeer geopend.
De diensturen zijn geregeld als volgtop werkdagen
van 9 tot 14 uren voor- en van 4 tot 6 uren namid
dags; op Zon- en feestdagen van 4 tot 6 uren
namiddags.
Op het verkeer van dit kantoor met alle overige
telegraafkantoren in Nederland is het uniforme tarief
van 15 cents per telegram, vermeerderd met 1 cent
per woord, van toepassing.
Uit Leipzig wordt aan het JV. v. d. D. gemeld,
dat onze landgenoote mejuffrouw IColff van Oosterwijk
bij een muziekuitvoering in de kerk te Lindenau heeft
meegewerkt. De critiek prijst zeer haar voordracht
van de Kerk-aria van Stradella. Mej. K., die haar
studiën begon onder leiding van den heer Seiffert,
is den vorigen zomer naar Leipzig vertrokken, om
aldaar onder leiding van mevr. Ungerllaupt haar
studiën voort te zetten.
II. M. de Koningin heeft in een schrijven aan
de baronnesse De Blochausen haar dank betuigd voor
het prachtige g'schenk, een met gezichten uit Luxem
burg beschilderd dessertservies, haar door de Luxem-
burgsche dames aangeboden. H. M. zegt daarin, dat
zij ten zeerste is ingenomen met het geschenk, dat
haar gezichten uit het schoone Luxemburg, dat zij
zoo heeft liefgekregen, te zien geeft.
De onthulling van het standbeeld van Koning
Willem II te Luxemburg zal op Woensdag 5 Novem
ber a. s. plaatshebben.
Woensdag werd te Groningen het nieuwgebouwde
hygiënische laboratorium der universileit ingewijd. De
directeur, prof. A. P. Fokker, hield eene belangrijke
rede. Tot de plechtigheid waren tal van autoriteiten
en personen uitgenoodigd, daaronder het geheele me
dische personeel aldaar. Dit eerste hygiënische labo
ratorium hier te lande munt uit door doelmatige in
richting en moet als eene groote aanwinst voor het
geneeskundig onderwijs beschouwd worden.
De Bisschop van Breda, de heer H. Van Beek,
is Dinsdagnacht overleden.
Van 19 Juni 4874 was hij als zoodanig in functie,
nadat hij van 47 Sept. 4861 de betrekking had be
kleed van Vicaris-Generaal van het Bisdom van Haarlem,
vóór welk tijdstip hij als President van het R.-K.
Semenarium te Voorhout was werkzaam geweest. De
heer Van Beek was ridder van den Nederlandschen
Leeuw. Hij werd ruim 68 jaar oud.
Men schrijft uit Neerbosch aan het Dagblad
Thans is het plan voor den bouw van het vierde
weeshuis vastgesteld. De plaats waar dit gebouw
spoedig zal verrijzen is gekozen tnsschen het laatst
gebouwde huis en het meisjes-weeshuis, dat in 4866
werd gebouwd. Behalve een slaapzaal voor 120 weezen,
zullen nog de volgende lokalen worden aangebracht:
een om de groenten voor de keuken gereed te maken
een bergplaats voor drooge eetwaren, een karn- en
melkkamer om boter te bereiden, en een groot ma
gazijn van kleeren. Het gebouw zal drie verdiepingen
hebben, alleen boven de keuken twee, en behalve
onder de keuken zal een sousterrain onder het ge
bouw door loopen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Tot leden van het kiescollege voor de Ned. Herv.
Kerk alhier zijn gekozen de heerenP. Van Veen, P.
Van der Does, J. W. Van de Weert Wz., B. Van
Asperen Vervenne, L. De Beste Wz., P. De Ronde,
terwijl nog voor drie leden eene herstemming op 29
Oct. a. s. moet plaats hebben tusschen de heeren D.
Kuijper, A. L. Den Hartog, W. Timmerman, F. J.
Boone, J. De Graaff en Joh. De Kruijter.
Bedankt voor het beroep naar Schore en Vlake
door W. Van der Spek, cand. te Haarlem.
Bedankt voor het beroep naar Vlaardingen door
ds. P. J. Van Melle, te Minnertsga.
Door de classis Zwolle is toegelaten als cand.
tot de H. Bediening bij de Chr. Ger. gem. de heer
A. M. Donner, beroepen pred. te Genemuiden.
De algemeene synode heeft tot hoogleeraar in
de godgeleerdheid vanwege de Ned. Herv. Kerk aan
de universiteit te Groningen benoemd Dr. W. C. Van
Manen, predikant te Zieriksee.
Bij de Ned. Herv. Kerk waren op 4 Oct. 286
plaatsen vacant, of 2 meer dan op 1 Jan. 11. Slechts
42 candidaten zijn thans beroepbaar, en wel de heeren
F. A. Van Schaik, D. Cladder, C. L. Van den Broek,
C. Bouthoorn, II. Franssen, J. C. Ruys, J. W. F. Gobius
du Sart, J. A. G. Hoog, H. Bruijel, H. J. Bisperink,
H. Van den Bijtel en E J. J. Homan.
Door de afdeelingen van het Nederlandsch on
derwijzers-genootschap zijn tot leden van het hoofd
bestuur gekozen de heeren J. Van der Hoeven en A.
L. Roest, te Amsterdam.
Landbouw en Veeteelt.
Kapelle. Nu het zaaien der wintervruchten nage
noeg geheel is afgeloopen, breekt er voor den arbeiders
stand een slechte tijd aan. In andere jaren levert dan
het ooftplukken nog wat verdiensten op, doch de
schaarschte aan fruit zal thans oor/aak zijn, dat dit
spoedig zal zijn afgeloopen. Dan rest nog het zooge
naamd jwisschen reezen"; maar, aangezien ook de
wisschen, althans onder deze gemeente, beneden het
middelmatige bleven, belooft ook deze arbeid niet veel
opbrengst voor de arbeiders.
Naar aanleiding van hetgeen ter Internationale
Landbouwtentoonstelling te Amsterdam is gebleken,
heeft het Hoofdbestuur der Friesche Maatschappij van
Landbouw aan het Bestuur van het Paardenstamboek
een krediet verleend om deskundigen te raadplegen
over hetgeen te doen staat tot verbetering van het
paardenras, en een aan dat van het Rundveestamboek
om advies in te winnen over de koeien. Voorts zal
den heer Cuperes over schapen, den heer Reindersma
over varkens, denzelfden in vereeniging met den heer
Duursma over gereedschappen, den heer Passier over
boter en den heer Van Asperen over kaas advies
gevraagd worden.