1884. N°. 122.
Dinsdag 14 October.
71ste jaargang.
De geest van het slot Gairloch.
Slachterij en Droogerij,
Uilloting aangegeven Obligaliën
eene gi'ootere te mogen oprichten
FEUILLETON.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke noinmers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zichvoor Rotterd am aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiên is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
Aan JOHANNES VAN DER REIT is vergunning
verleend tot het oprichten eener
in het perceel wijk E no. 114, gelegen in de voorstad.
Goes, den 11 October 1884.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De lijst van de ter
in de gevestigde schuld der gemeente is opgemaakt
en zal ter secretarie gedurende de laatste helft dezer
maand ter visie liggen, terwijl de nitloting zal plaats
hebben ten raadhuize, op daterdag den I November
1884, des namiddags te éen uur.
Hoes, den 11 October 1884.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Door SIMON VAN DER PEIJL is vergunning ver
zocht, om in het perceel wijk A no.228 aan de Laurens
Pieter Van de Spiegelstraat naast de thans bestaande
STOOMMACHINE,
tot het bewerken van hout.
Dit verzoek met de bijlagen ligt ter secretarie ter
visie, terwijl Zaterdag den 25 October a. s. des na
middags te éen nar in het raadhuis gelegenheid zal
gegeven worden tot het kenbaar maken en toelichten
van bezwaren tegen de inrichting.
Ooes, den 11 October 1884
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris.
HARTMAN.
GOES, 13 October 1884.
In vereenigde zitting is Zaterdag de zitting der
Staten-Generaal gesloten door Minister Heemskerk, die
herinnerde, dat deze sluiting en ontbinding der beide
Kamers eenig en alleen voortvloeien uit de gebiedende
bepaling der Grondwet, in verband met de aangeno
men wet omtrent verandering van art. 198. De Regee-
ring betuigde de Kamers dank voor hare medewerking
in de behartiging van 's lands belangen in deze korte
zitting.
De Standaard beveelt haar volkje aan vooral
op Zondag voor de verkiezingen te werken. Dan spreekt
men zooveel meer menschen dan anders!
Men weet, dat voor De Standaard de eisch van
Zondagsrust niet voldoende is, maar een aandrang tot
Zondags heiliging noodzakelijk. Heiligt zij den Zondag
bij voorkeur door verkiezingsagitatie vraagt Het Vad.
Z. M. de Koning wordt in de helft van November
voor korten tijd uit Luxemburg in de residentie ver
wacht, waarschijnlijk om den eed aftenemen aan de
leden der Eerste Kamer.
Door de Regeering is ingediend een ontwerp tot
vaststelling van het slot der rekening van de koloniale
uitgaven en ontvangsten voor Curapao over het dienst
jaar 1880 op een nadeelig slot van 10,026,60%.
10)
Ervaringen eener Dnitsche gouvernante in Schotland.
Uit het Duitsch.
VI.
Zoo naderden de Kerstdagen en het feest bracht mij,
als het meest gewenschte geschenk, Fraulein Eisner
met den brief. Het is licht te begrijpen, hoe gioot
hare verwondering was, toen zij al de bijzonderheden
vernam en met welk eene belangstelling zij evenals
Mrs. Hanbury en de dokter, de twee eenige personen
die tot nutoe in het geheim betrokken waren, den
indruk verbeidde, die hare verschijning en de brief op
Lizzie zouden teweegbrengen.
Des dokters raad was dat eerst Fraulein F.lsner
haar zou bezoeken, vervolgens Lizzie gemagnetiseerd
worden, baar dan te ondervragen en haar eerst daarna
den briei ter hand zou worden gesteld.
De vastgestelde dag brak aanwij verkeerden in
eene vreeselijke spanning en een benauwd gevoel be
kroop ons allen; zelfs Mrs. Hanbury en de dokter
verkeerden in een bijzonder opgewonden toestand. De
bijeenkomst had ditmaal plaats in het gesticht van
dokter Butler.
Toen wij in de kamer kwamen, die half donker ge
maakt was en waarin Lizzie zich bevond, trad Frau
lein Eisner, bij den aanblik van haar zeer ontdaan,
eenig» passen achteruit, terwijl zij uitriep: »Zij is het,
zoowaar ik mijzelve ben, het is Lizzie. Mijn God,
Het Stbl. no. 206 bevat een Kon. besluit van
3 Oct. 1884, houdende voorschriften tot uitvoering van
art 45 der wet van 17 Aug. 1878 (Stbl. no. 127)
tot regeling van het lager onderwijs, zooals dat artikel
is gewijzigd bij de wet van 11 Juli 1884 (Stbl. no. 123).
Dit besluit treedt 1 Jan. 1885 in werking en bevat
administratieve voorschriften ten opzichte der verreke
ning van de Rijks-uitkeering der 30 pet. aan de ge
meenten.
Gedep. Staten doen den Minister in Januari van elk
jaar opgaaf van de door hen op de Gemeente-begroo-
tingen goedgekeurde sommen voor het lager onderwijs
voor zoover deze onder de termen van de 30 pet. vallen,
in vergelijking met de vroeger (vóór 1878) toegekende
subsidiëii voor de tractementen van onderwijzers en
onderwijzeressen.
Naar die opgaven wordt door den Minister het voor
schot vastgesteld, dat aan de gemeenten kwartaals-
gewijs wordt uitbetaald.
De gemeenten declareeren aan het Rijk 30 pet. voor
de kosten van de schoollokalen enz., als de betalings
termijnen voor de gemeenten zeiven verschenen zijn.
Zoo ook wordt gehandeld met de aari het Rijk in
rekening te brengen vergoeding van het bedrag der
kosten voor het aanschaffen der noodzakelijke school-
meubelen bij eerste inrichting van nieuwe schoollokalen.
Preciese opgaven der bijzonderheden zullen daarbij ver-
eischten zijn. Binnen vier weken na de inzending wor
den die declaratiën betaald.
Jaarlijks in Januari zenden Gedep. Staten opgaaf
van hetgeen, blijkens de vastgestelde gemeente-reke
ningen, door het Rijk voor de kosten van het onderwijs
is moeten betaald worden. Het verschil tusschen dat
bedrag en het reeds gedane voorschot wordt, hetzij
ten laste van een volgend dienstjaar aan de gemeente
uitgekeerd, hetzij op het voorschot over een volgend
dienstjaar verhaald, al naar gelang het genoemd ver
schil ten voordeele van de gemeente of van het Rijk is.
's-Gravenpolder. Het eerste proces-verbaal, opge
maakt wegens overtreding van art. 50 der Politie
verordening betreffende het hardrijden door de kom
der gemeente met den marktdag te Goes, nadat de
tweede afkondiging daarvan heeft plaatsgehad, werd
jl. Vrijdag voor het Kantongerecht te Goes behandeld.
Met nieuwsgierigheid wordt daarom tegemoet gezien
of veroordeeling dan wel vrijspraak volgen zal. Onlangs
werd alhier ook proces-verbaal opgemaakt wegens het
niet tijdig indienen van een verhuizingbiljet, hetwelk
in Zuid-Beveland zelden is voorgekomen; de beklaagde
is echter vrijgesproken. Processen-verbaal wegens bet
misbruiken van sterkedrank komen thans minder voor
dan vroeger.
De overeenkomst, door de gemeente Vlissingen
met de Maatschappij tot exploitatie van gronden geslo
ten, is door Gedeputeerde Staten van Zeeland goed
gekeurd.
Naar de N. Ii. Ct. verneemt is het subsidie,
door de Regeering ten behoeve van onze vertegenwoor
diging ter Internationale tentoonstelling te Antwerpen
bij afzonderlijk wetsontwerp aan de Staten-Generaal
aantevragen, vastgesteld op een bedrag van 75,000.
Met 15 October a. s. vangt de winterdier,st op
onze spoorwegen aan.
zijn hare ouders dan toch waarlijk zoo wreed geweest,
om haar voor de wereld dood te verklaren en haar
hier aan de barmhartigheid van vreemden over te
geven 1 Maar, goddank hebben die vreemden meer me
delijden met haar gehad dan hare eigene ouders."
Hare oogen vulden zich met tranen en zij was bitter
bedroefd over het lot van hare voormalige leerling.
De zieke lag stil en ongevoelig op een rustbed, zij
scheen nauwelijks iets van hare omgeving te bemerken,
en haar geest scheen in een droomerigen toestand te
verkeeren. Eensklaps ging Friiulein Eisner voor haar
staan en zeide Lizzie, Lizzie, kent gij mij niet Lizzie
Kilmory", zeide zij nog eens duidelijk en langzaam,
«kent gij Friiulein Eisner niet meer?"
Het was of er plotseling een licht voor Lizzie opging
er kwam leven in hare oogen, zij keek Friiulein Eis
ner aan die voor haar stond, streek als bezinde zij
zich met de hand over haar gelaat en voorhoofd
en viel toen weder terug in den toestand van gevoel
loosheid zij had haar niet herkend.
Het is mijn doel niet u eene beschrijving te geven
van de bewerkingen met de handen, waardoor die
eigenaardige toestand ontstaat, bekend onder den naam
van magnetische slaapwij waren te veel leeken in
dit vak, om ons rekenschap te kunnen geven over het
verband dat daarin met de menschelijke natuur be
staat,. Wij stonden er bij, zagen de bewerking en
gevoelden eene grenzelooze bijna angstige bewondering
voor de macht en de kracht, die door do handen van
den eenen menseh zulk een invloed over den geest en
den wil van een ander mensch konden uitoefenen; een die
ten zegen kan strekken als zij door goede handen en
op eeri goede wijze wordt aangewend, e« een die zeer
Blijkens de begrooting varr uitgaven voor de
]»J^jksgestichten Ommerschans en Veenhuizen, dienst
1885, worden de uitgaven geraamd op/645,364,
In de gestichten werden verpleegd op 1 Juli jl. 2848.
Bovendien bevonden zich op dat tijdstip in de gestichten
42 veroordeelden wegens dronkenschap.
Het cijfer van de bevolking der gestichten is alzoo
gedurende het tijdvak van 1 Juli 1883 tot 1 Juli 1884
opnieuw gestegen, daar het op 1 Juli 1883 een cijfer
van 2643 bedroeg.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
De heer De Pree, predikant bij de Chr. Geref.
gemeente alhier, heeft een beroep ontvangen naai
Bodegraven.
Beroepen bij de Ned. Herv. gemeente te Baar
land dhr. H. J. Bisperink, cand. te Haarlo (Gelderland).
Beroepen bij de Christ. Geref. gemeente te Wol-
fertsdijk ds. P. Kaptein te-Amstelveen.
Bedankt voor het beroep naaf Kattendijke door
den heer W. Van der Spek, cand. te Haarlem.
Waarde. De heer C. L. Van den Broek heeft voor
het beroep naar hier bedankt.
Donderdag 2 October is door de classikale ver
gadering der Christ. Geref. kerk te Goes tot de heilige
bediening toegelaten de heer W. Schock, theol. cand.
te Kampen en beroepen predikant te Nieuwdorp.
Bij de inwijding van het nieuwe kerkgebouw
der Christ. Geref. gemeente te Wolfertsdijk dat, zooals
wij meldden, Zondag 2 Nov. zal plaats hebben, zal
volgens Het Zuiden ds. D. De Pree uit Goes de wijdings
rede uitspreken.
De heer E. J. W. Koch, pred. bij de Ned. Herv.
gemeente te Middelburg, heeft om redenen van gezond
heid tegen lo. Januari a. s. emeritaat aangevraagd.
Bij gelegenheid van het 50jarig bestaan der
Christ. Geref. kerk, te herdenken op 13 en 14 Oct.,
is aan het curatorium in vereeniging met hh. docenten
der theol. school te Kampen, inzonderheid met den
archivaris dier kerk, opgedragen een gedenkboek dier
afscheiding, namens de Christ. Geref. kerken, uit te
geven.
Aan de gemeente Driewegen is een buitengewoon
subsidie van 3904 verleend in de kosten van het
lager onderwijs.
Rechtszaken.
De Arrondissements-rechtbank te Middelburg
heeft Zaterdag o. a. veroordeeld: N. L., 40 j., land
bouwer te Eilewoudsdijk, wegens openbare dronken
schap tot 10 dagen gev. en opzending naar een Rijks
werkinrichting gedurende 3 maanden.
De zaak tegen Adriaan Bevelander, beschuldigd
van diefstal met buitenbraak enz., bij den heer Fransen
Van de Putte te Goes, zal door het gerechtshof te
's Hage, volgi-ns nader bericht, behandeld worden op
Vrijdag 31 October a. s.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
In den Parkschouwburg te Amsterdam heeft
Vrijdag voor eene goedbezette zaal de eerste voorstelling
gevaarlijk kan zijn wanneer zij ten kwade en door een
gewetenlooze wordt uitgevoerd.
Spoedig daarop was Lizzie in diepen slaap gemagne
tiseerd zij beantwoordde met heldere en duidelijke stem
alle tot haar gerichte vragen, die betrekking hadden
op hare gezondheid, hare omgeving en haar tegen
woordig leven elke vraag over haar verleden werd
echter bf in 't geheel niet bf zeer verward beantwoord.
Toen Fraulein Eisner bij haar kwam en haar onder
vroeg werd zij wel erg onrustig, doch dat kon even
goed veroorzaakt worden door de tegenwoordigheid
der vreemde vraagster, want er volgde geen tijdelijke
terugkeer van haar denkvermogen.
Het was duidelijk dat door de magnetische behan
deling hare gedachten een eenigszins regelmatigen loop
namen en eene juiste beoordeeling over haar tegen
woordig leven door haar aan den dag werd gelegd
ook dat zij een weldadigen invloed uitoefende op
hare hersenen, doch dat haar herinneringsvermogen
geheel wegbleef en elke poging om daarop te werken
te zwak bleek te zijn om daarin eenige helderheid
te brengen.
»De kracht om te denken bestaat nog," zeide de
dokter, «gebeurtenissen die zij met het uitwendige der
zintuigen kan waarnemen hebben nog de macht in
druk op hare hersenen te maken, dat wil zeggen zij
herinnert zich slechts nu en dan iets wanneer een
voorwerp, dat op de gebeurtenis betrekking heeft, have
zintuigen op den weg kan helpen. Zoo herinnerde
j zij zich eerst weder de vlucht van haar kanarievogel,
toen haar eenige dagen daarna een nieuwe werd ge-
j bracht. Daarom geloof ik ook dat de brief het eenige
middel is, om de herinnering aan liet verleden in
van Macbeth plaats gehad. De indruk dien het ont
zettende drama, middelmatig vertolkt en tot verminkens
toe verkort, op het publiek maakte, was gering. Van
de acteurs viel den heer Laray in de titelrol, na de
gastmaalscène, een toejuiching ten deel.
Het spel van Sarah Bernhardt bracht alleen in de
slaapwandeling eene huivering van bewondering voort.
Voor het overige was de stem der beroemde kunste
nares, telkens als zij kracht wilde ontwikkelen, heesch
en wanluidend. In die gedeelten harer rol, waar zij
als eene vleiende verleidster optreedt, is hare opvatting
weinig in overeenstemming met de vreeselijke wooi den,
welke de dichter aan de gade van Macbeth in den
mond legt, noch met het algemeen karakter dezer
Megera.
Weinig bevredigd is het publiek huiswaarts gekeerd.
(N\ H. Ct.)
Zaterdagavond werd te 's-Hage aan Sarah Bern
hardt, na afloop der voorstelling, eene serenade gebracht.
De gevierde actrice werd bij haar verschijnen aan het
geopende venster toegejuicht, vooral toen de «Marseil
laise, gevolgd door het »Wien Neerlandsch Bloed,"
gespeeld was. Voor liet Hotel »Den Ouden Doelen"
was eene gasverlichting aangebracht en werd Bengaalsch
licht ontstoken.
Landbouw en Veeteelt.
Er zijn door Andouard en Dezaunay proeven geno
men omtrent den invloed van het voederen met pulpe op
de melk. Hiertoe ziin zeven melkkoeien aan gelijke stal-
voedering onderworpen geworden, welke gedurende drie
maanden van 16 tot 60 kilo puipe per dag ontvingen
het ontbrekende werd door ander voedsel aangevuld.
De uitkomst was van bevredigenden aard, daar de
melkafscheiding toenam met de pulpe eu ook het boter-
gehalte der melk grooter werdalleen voor boterbe-
reiding is echter liet voeren van pulpe geschikt, want
tevens leverden deze proeven, dat de melk niet zoo laDg
goed blijft en dus minder geschikt is om als melk in
den handel te worden gebracht.
Académie des Sciences.)
Het sLife Stock Journal", een blad van gezag
in Engeland, velt naar aanleiding der internationale
landbouwtentoonstelling te Amsterdam het volgend
oordeel over den landbouw in Nederland.
De landbouw in Nederland draagt in de hoogste
mate den stempel van conservatisme, doch tevens dwingt
hij in sommige opzichten ongeveinsde bewondering af.
De bewondering geldt in de eerste plaats het Neder-
landsche vee. De Engelsche inzenders waren verbaasd
over -de groote vorderingen, die in de laatste jaren
op 't gebied van veeveredeling in ons land zijn tot
stand gekomen, maar bij de schapen- en varkensfok
kerij werd daartegenover een bevreemdende achterlijk
heid opgemerkt. Wat de zuivelbereiding betreft, waren
zij daarentegen verbaasd over de minder goede hoe
danigheid, die in 't algemeen de Nederlandsclie kaas
inzendingen kenmerkte.
De Londensche correspondent der N. Tt. Ct.
schrijft
Naar ik verneem worden er zeer krachtige pogingen
gedaan om aanstaande jaar, op de veetentoonstelling
te Islington, eene werkelijk goede Nederlandsclie in
zending te verzekeren. Onderhandelingen zijn reed»
J———
haar te doen ontwaken en zoo misschien eenige hel
derheid in het verstand te brengen".
Wij waren ons allen zeer goed bewust hoe zwaar
deze stap woog en hoeveel daarvan afhing; de uit
werking er van kon niet anders dan buitengewoon
zijn en van hevige zenuwaandoeningen vergezeld gaan,
die op het zwakke gestel van Lizzie de ergste gevolgen
konden hebben.
De dokter gaf haar den brief, zij nam dien aan en
gehoorzaam aan zijne woorden: slees dien hardop
voor", begon zij de onduidelijke, half uitgewischte
regels met eentonige stem voor te lezen, zonder een
enkel bewijs dat zij er zich iets van herinnerde, tot
zij aan het slot de verschillende namen van Richard
Young enz. las. Toen begonnen hare starende oogen
te trillen en nooit zag ik duidelijker eene gedachte
gelijk een bliksemstraal het gelaat verhelderen. De
naam had in haar binnenste een snaar aangeroerd
die weerklank vond toen begon zij nog eens te lezen,
niet als een automaat die den wil van den magnetiseur
volgt, maar hoewel nog half slapend toch op leven
digen toon en met meer zelfbewustheid tot zij aan
het slot kwam. Eensklaps werden hare blikken vuriger,
haar lichaam kromp ineen als door een electrischen
slag getroffen, zij ontwaakte uit den magnetischen slaap,
de ban was gebroken, zij gaf een harden gil, wilde
opspringen, struikelde, zakte ineen en viel bewus
teloos in onze armen Sterker dan de kracht van
het magnetisme was de vreeselijke schok geweest, die
de geest had ondergaan en de boeien had verbroken
was de levensdraad r.u afgesneden 1 Of was de waan
zin verdwenen
Men bracht haar te bed allo middelen om haar
