1884. N°. 103.
Zaterdag 30 Augustus.
71ste jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
Baad der gemeente O o e s,
op DINSDAG den 2 SEPTEMBER 1884,
des voormiddags te half tien uren precies.
Goes, den 29 Augustus 1884.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
I. Benoeming van een Wethouder.
II. Idem van een Ambtenaar van den Burgerlijken
Stand.
GOES, 29 Augustus 1884.
De hoofdcommissie voor de behartiging der Ne-
derlandsche belangen op de Internationale tentoon
stelling té Antwerpen in 1885 bericht, dat van het
uitvoerend comité der tentoonstelling uitstel is ver
kregen van den termijn tot aanvrage voor inzendingen
uit Nederland, en dat die termijn thans is verlengd
tot 1 October a. s.
Voorts brengt de hoofdcommissie in herinnering,
dat alle aanvragen uit Nederland vrachtvrij moeten
worden ingezonden bij haar, hetzij rechtstreeks, hetzij
door tusschenkomst van de Kamers van koophandel
en fabrieken, die namens den Minister van waterstaat,
handel en nijverheid zijn uitgenoodigd zich daartoe tot
plaatselijke commissiën te constitueeren.
Ten einde de aanvragen tijdig te Antwerpen te
kannen indienen, verzoekt de hoofdcommissie die te
ontvangen uiterlijk op 24 September a. s., ingevuld
op de daartoe bestemde formulieren, die op franco
aanvrage te verkrijgen zijn aan het bureel der com
missie, voorloopig gevestigd Willemstraat, no. 17, te
's-Gravénhage.
De aanneming van aanvragen, die na 24 September
inkomen, kan niet worden gewaarborgd. Staats-Ot
Kolijusplaat. In de gemeenteraadszitting van Don
derdagavond werd eene gewichtige zaak behandeld
maar niet beslist. Het betrof het voorstel van Burge
meester en Wethouders, om bij het Rijk de noodige
stappen te doen tot het verkrijgen van een telephoon-
dienst van hier naar Kortgene in aansluiting met het
groote telegraafnet, en het uittrekken van eene som
van hoogstens 100 gulden voor een later te benoemen
telephonist.
Een verzoekschrift aan den Raad, van 35 handtee-
keningen voorzien, op aanneming van het voorstel van
hetdagelijksch bestuur aandringende, werd voorgelezen.
Nadat de tegenstanders in den Raad hunne bezwaren,
vooral wat het financiëele betreft, hadden te berde
gebracht en door den voorzitter beantwoord waren,
kwam het voorstel in stemming en staakte, door dat
drie leden er zich voor en drie er zich tegen ver klaarden.
Hopen wij, dat in de volgende raadszitting de wakkere
eerste Wethouder, nu door treurige familieomstandig
heden verhinderd, het overwicht moge geven aan de
roepstem van den vooruitgang!
Was het tot nutoe voor de landbouwers, buiten de
kom der gemeente wonende, niet mogelijk, tenzij zij
expres er iemand voor stuurden, de brieven, couranten
enz., van de post, die 's avonds aankomt, denzelfden
avond te ontvangen en ondervond de morgenpost voor
hen ook veel vertraging, daarin zal spoedig verbetering
komen, doordat er een brievenbesteller zal benoemd
worden voor de bnitenwonenden. Reeds zijn sollicitan
ten voor dat postje opgeroepen.
Had men gehoopt, met even gunstig resultaat als
de vorige reizen, Dinsdag en Woensdag 11. voor de
Westelijke kuip van den Oud-Noord-Bevelandpolder
te zinken, het ongunstige weder heeft het niet toege
laten evenmin als Donderdag. Zoo men Vrijdag of
Zaterdag uiterlijk niet kan, zal men ruim een week
moeten wachten.
Borsele. Uit de voor belanghebbenden ter lezing
gelegde rekening der Waterkeering van het calamiteuse
waterschap Ellewoudsdijk-Borsele, over het dienstjaar
1883/84, blijkt dat de ontvangsten hebben bedragen
72639,76 en de uitgaven 146452,16, zoodat meer
is uitgegeven dan ontvangen ƒ73812,40, in welk te
kort is voorzien door tegemoetkoming van het Rijk
ten bedrage van 49844,78 en van de provincie ad
ƒ24922,39, te zamen 74767,17, weshalve eenvoor-
deelig saldo aanwezig is van ƒ954,77.
Voor kosten van zeewering en oeververdediging is
uitgegeven 123279,30%, voor aankoop van gronden
ten behoeve van de inlaagkade te Borsele en voor
andere zaken in het belang der zeewering 12249,18
te zamen ƒ135528,49.
Kruininge. Door den gemeenteraad van Kruininge
zijn tot zetters der directe belastingen voorgedragen
de aftredendeP. A. Le Clerq en II. C. Baarens, met
bijvoeging van J. C. Bouwens en J. Blok Ez.
De gemeenterekening van 1883 werd vastgesteld
in ontvang op f 21589,65, uitgaaf f 21748,75%,
waaronder f 6881,63% kosten van onderwijs en ruim
f 2500 voor onderhoud en verbetering van straten
en wegen.
De begrooting van 1885 is aangeboden, bedragende
in ontvang en uitgaaf f 18227,89%, waaronder f7810
kosten onderwijs.
In de plaats van den heer T. E. Mulder, geagre-
eerde van het post- en telegraafkantoor te Veendam,
is met ingang van 1 Sept. a. s. naar Ierseke over
geplaatst de heer F. Lijbaart, telegrafist 3e klasse te
Rotterdam.
Na voldoend examen is toegelaten als inwonend
leerling der Rijkskweekschool voor vroedvrouwen te
Rotterdam Mej. B. Boot Van Westen te Wemeldinge.
Middelburg. Door burgemeester en wethouders van
Middelburg is aan den heer F. W. Hering op zijn
verzoek met 1 October a. s. eervol ontslag verleend
als commies ter gemeente secretarie.
Tot aanvulling van het telegraphisch bericht om
trent de algemeene vergadering van de Nederlandsche
Vereeniging van Gemeente-ambtenaren, jl. Woensdag
te 's-IIertogenbosch gehouden (zie ons vorig nommer),
kan nog het volgende dienen.
De Voorzitter mr. W. J. Van Weideren baron Ren-
gers kon volgens de statuten niet langer lid der ver
eeniging blijven, daar hij zijn ontslag genomen heeft
als lid van den Raad der gemeente Leeuwarden. Zijne
verdiensten zijn echter vele, en daarom werd besloten,
hem het eere-lidmaatschap aantebieden, ten gevolge
waarvan hij ook eene betrekking in het bestnur kon
bekleeden. De heer baron Rengers werd dan ook met
schier algemeene stemmen herkozen, en bedankte, in
sierlijk gekozen woorden, voor de beide blijken van
sympathie, met belofte om te zullen trachten, met alle
hem ten dienste staande middelen, den bloei der ver
eeniging bevorderlijk te zijn.
De rekening van het afgeloopen jaar werd in handen
gesteld van eene commissie, bestaande uit de heeren
J. G. Gerritsen, burg. van Breskens, F. W. Van Liempt,
secret, van Waalwijk en R. A. Haentjes Dekker, burg.
van Oudewater. Zij werd, bij afwezigheid van den
penningmeester, den heer A. B. Barkeij, hoofdambte
naar te Rotterdam, toegelicht door den vice-voorzitter
den beer R. A. Verploegh Chassé, burg. van Vreeswijk,
en op voorstel der commissie goedgekeurd in ontvang
op 1594,50, in uitgaaf op 611,91 en alzoo met
een batig saldo van ƒ981,76.
Op verzoek van het bestuur werd dit diligent ver
klaard voor de begrooting van het volgende jaar.
De heer Verploegh Chassé bracht nu verslag uit
van den afloop der in dit jaar gehouden examens voor
candidaat-secretarissen. Uit dit verslag, opgemaakt uit
de verslagen der commissiën, en dat uitmuntte door
keurigheid van stijl, bleek, dat zich 64 candidaten
hadden aangemeld, waarvan 7 niet zijn opgekomen en
1 zich onder het examen heeft teruggetrokken, terwijl
31 het diploma verwierven en 25 werden afgewezen.
Aangezien de kosten ongeveer ƒ1300 bedragen, waar
van 300 gevonden werd uit de storting der candi
daten, zijn deze te zwaar voor de vereeniging om de
zaak, zonder bijkomende middelen, voorttezetten. En
dit zou te bejammeren zijn, aangezien de poging der
vereeniging met den besten uitslag is bekroond. In
het verslag werd daarom aan de hand gedaan, dat het
bestuur zich zou wenden tot de Regeering en de be
sturen der verschillende provinciën, om eene tegemoet
koming in de kosten, tot een gezamenlijk bedrag van
1000.
Dit voorstel lokte eene levendige discussie uit.
De heer baron Van Lamsweerdeburg. van Bokstel,
was van oordeel, dat het kloppen aan de deur van
het Rijk weinig zou baten, vooral in dezen tijd, nu
de Regeering de meest mogelijke zuinigheid moet be
trachten. Veel liever zou hij het stelsel van self-help
gevolgd zien en gaf daarom in bedenking de contributie
te verhoogen.
De heer Jansen, burg. van Tilburg, beaamde met den
vorigen spreker, dat het stelsel van self-help schooner
is dan de hulp van anderen, maar behalve dat verhooging
van contributie zeer zeker tot vermindering van het
aantal leden zou leiden, vond hij in een subsidie van
het Rijk niet alleen een geldelijken, maar vooral een
zedelijken steun van de Regeering.
De heer Hartman, secret, van Goes, wees er op, dat
het de plicht der Regeering was, de zaak te bevorderen,
en waar de inrichting der examens in zake het onder
wijs zoo weelderig is, dat bijv. een der leden die ten
vorigen jare zitting had in eene commissie voor het
examen ter verkrijging der hoofdakte van het lager
onderwijs een mandaat ontving van ruim 600, ge
loofde hij, dat, waar gevraagd wordt om een subsidie
van 1000 voor de examens van candidaat-secretaris,
men niet te vergeefs de poging zal wagen. Hij toonde
echter aan, dat de provinciale besturen minder belang
hebben bij de zaak, en daarom zou hij wenschen, dat
men zich uitsluitend tot de Rijks-regeering wende.
Dat laatste denkbeeld vond ondersteuning, ook bij
den Voorzitter, die het daarom als amendement over
nam, en welk amendement de goedkeuring der aan
wezigen verwierf.
De heer Prince, secret, van Wormerveer, verwachte
geen réussite, daar de Regeering, als zij het verzoek
inwilligt, sympathie voor de zaak betoont, en dus in
strijd zou handelen met vroeger afgelegde verklaring.
De heer baron Van Lamsweerde zou willen, dat de
regeering, alvorens tot haar het verzoek officiéél ge
richt wordt, eerst eens onder de hand wierde gepolst,
ten einde een formeel échec te voorkomen.
De heer J. Bosch Bruist, burg. van Nieuw Leusden
en secret, der vereeniging, herinnert, dat slechts een
maal 's jaars eene algemeene vergadering wordt gehou
den, en wenseht daarom het bestuur te machtigen,
om, bij onverhoopte afwijzende beschikking op het ver
zoek, de contributie der leden te verhoogen van f 1
op (2.50.
Dit denkbeeld vond echter geen ondersteuning.
De heer Verploegh Chassé toonde bovendien aan,
dat de toestand der kas zoodanig is, dat in 1885 de
kosten van het examen kunnen bestreden worden. Er
is over 1883 een batig saldo van ƒ981, hierbij de
contributie over 1884 ad p.m. ƒ800, maakt 1781,
waaraf de kosten van het examen in 1884 ad 1000,
blijft nog 781 overzoodat met de contributie over
1885, na aftrek van de kosten van het examen in
1885, nog bijna 600 overschiet voor andere behoeften
der vereeniging.
Het voorstel, dat het bestnur gemachtigd worde,
pogingen in het werk te stellen, om van de Regeering
een subsidie te erlangen tot dekking der kosten van
het examen, werd vervolgens in omvraag gebracht en
met algemeene stemmen aangenomen.
De heer Haentjes Dekker vraagde, of, terwijl nu
eerst officiëele pogingen zouden worden aangewend,
het niet goed zou zijn den aanwezigen geheimhouding
van het besluit op te leggen
De heer Jansen antwoordde, dat de vergadering
openbaar is, en dat het bestuur, op daartoe gedane
uitnoodiging, zelfs een reporter der s-Hertogenbossche
Courant in de vergadering had toegelaten, ja dit
zelfs had toegejuicht. Hij noemde openbaarheid een
der machtigste factoren van onzen tijd en geloofde
integendeel dat de pers gewichtige diensten in dezen
kan bewijzen, door bespreking van de zaak en onder
steuning van het verzoek.
De heer baron Van Lamsweerde gaf nog in over
weging, dat bij non-réussite het bestuur een beroep
doe op de welwillendheid der leden, en eene vrijwil
lige bijdrage verzoeken.
De Voorzitter beloofde gaarne zijne medewerking
aan de zaak te verleenen, en het laatst geopperde
denkbeeld bij het bestuur der vereeniging aanhangig
te zullen maken.
Nog werdbesIoten.dat het verslag van het examen,
waarvoor den opstellers (zijnde de voorzitters der examen-
commissiën) een woord van hulde werd gebracht, zal
worden openbaar gemaakt in de Gemeente-stem en het
Tijdschrift ter beoefening van het administratief recht
en voorts dat het zal worden gedrukt en daarvan aan
ieder der leden en aan de verschillende autoriteiten
en corporatiën een ex. zal worden uitgereikt.
De Voorzitter richtte nu nog een woord van dank
aan de leden der examen-commissiën, en sloot daarna
de vergadering.
Naar men ons mededeelt, is bij het bestuur het
denkbeeld in overweging om ten volgende jare de
vergadering te Goes te houden.
Het Bad-hotel te Vlissingen zal nu zeker tot
stand komen, daar de aanbesteding ervan, door de
Maatschappij tot exploitatie van gronden, op Vrijdag
den 12en September e. k. is aangekondigd. Den vol
genden dag wordt aanbesteed het tweede woonhuis
met kantoren op den zee-boulévard, voor den heer
H. Benier. Beiden volgens de plannen van den archi
tect J. J. Notenboom aldaar. (iV. H. Ct.)
Het gerucht, als zou bij het Ministerie een wets
ontwerp in bewerking zijn tot invoering eener belasting
van het kapitaal in portefeuille, meent het Dagblad
ten stelligste te kunnen tegenspreken.
De Regeering heeft aan de Tweede Kamer in
gezonden het advies van den Raad van State omtrent
de novelle van het nieuwe Strafwetboek en het rap
port der Regeering aan den Koning naar aanleiding
van dit advies.
Het bronzen standbeeld van Pieter Adriaansz.
Van der Werff is op de Ruine te Leiden aangekomen
en is gisteren op het voetstuk geplaatst. Het wordt
nu gehuld in een bonzeil totdat de heugelijke 3e Octo
ber en daarmede het plechtige middaguur der onthulling
aanbreekt.
Door het hoofdbestuur van het Nederlandsche
Bond voor Algemeen Stemrecht zijn, ter voorbereiding
van de groote meeting te 's-Gravenhaga op den dag
vóór de opening der beide Kamers van de Staten-
Generaal, op de volgende plaatsen meetings georga
niseerd, welke op 7 September zullen plaats hebben
Amsterdam, Rotterdam, Groningen, Leeuwarden, Arn
hem, Zwolle, Wormerveer, Leiden, Haarlem, Delfzijl
en Appingedam.
Op het Hygiënisch Congres te 's-Hage trok
dr. C. J. Snijder van 's-Gravenzande te velde tegen
den invloed van de verzekeringskassen, zoogenaamde
begrafenis-maatschappijen, op de sterfte van kinderen
op jongen leeftijd.
De conclusion waartoe dr. Snijders kwam, laten zich
aldus samenvattenHij liccft hier niet op het oog de
gewone begrafenis-maatschappijen, doch de begrafenis
bussen, welke aan wettige erfgenamen van een overleden
lid eene uitkeering in geld doen, evenredig aan het
gestorte contributiebedrag, zuiver handel drijvende in
stellingen, in wier reglementen de rapporteur vooral
afkeurt de bepaling, dat de ouders, na den dood van
hunne kinderen beneden zekeren leeftijd, eveneens in
de verhouding tot de gestorte bijdragen eene vrijwillige
uitkeering ontvangen, welke tot een vrij aanzienlijk
bedrag klimt, naar mate de ouders in meer dan een
van die verzekeringskassen zijn ingeschreven. Zoo dr.
Snijders den vroegtijdigen dood van vele jonge kinderen
al niet aan dat lokaas toeschrijft, dan toch stelt hij
dien op rekening van eene laakbare onverschilligheid
der ouders tegenover hunne lijdende kinderen.
O.-Indië. VerleendEen tweej. verlof, weg. ziekte,
aan den ln luitenant der inf. A. W. Broes Van Dort.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Wemeldinge. De heer dr. Persant Snoep, van Ka-
pelle, praktiseerend arts alhier, die reeds meermalen
zijne belangstelling in het openbaar onderwijs toonde,
o. a. door het geven van kaarten voor da aardrijks
kunde, gaf thans weder blijk daarvan door het schenken
van Hestermann's verzameling voor de vormleer.
Te Biervliet, waar zich eene commissie gevormd
heeft voor de oprichting eener bewaarschool, en waar
voor de oude school reeds is aangekocht, worden thans
pogingen aangewend om door vrijwillige bijdragen het
bestaan dier bewaarschool te verzekeren. Hun, die
giften daarvoor wenschen aftezonderen, wordt verzocht,
die aan het bestuur der school (voorzitter de heer A.
Den Bouwmeester aldaar) toetezenden.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Gisteravond gaf het gezelschap van den heer A.
Van Lier zijne eerste opvoering in de sociëteit V. O. V.
bij gelegenheid der kermis. Toch waren wij, althans
met de tooneelvoorstellingen, den kermistijd nog niet
ingetreden. »Fédora" is alles behalve een kermisstuk.
Wij gelooven dan ook, dat het minder als zoodanig
werd gegeven, dan wel om het Goesche publiek eens
te doen zien over welke krachten het gezelschap van
den heer Van Lier kan beschikken. Was dit werkelijk
het doel, dan is het volkomen bereikt. Mevrouw Theo
Frenkel-Bouwmeester, nog onlangs als miss Multon
hier met succes opgetreden, overtrof gisteren zeker
de beste verwachtingen. Elk der hartstochten, in haar
rol nedergelegd, werden door haar vertolkt op eene
wijze, die bijna onovertrefbaar mag heeten. De smart
over den dood van haar vriend Wladimir, welke smart
echter spoedig plaats maakt voor den haat tegen den
onbekenden moordenaarde strijd tusschen dien haat
en de liefde voor Ipanoff, in wien zij den moordenaar
zietde afschuw voor Wladimir, wanneer zij de waar
heid verneemt, en niet het minst de wroeging, wanneer
zij bemerkt, hoe zij Ipanoff verkeerd heeft beoordeeld
en hoe zij de oorzaak is van den dood zijns broeders
en zijner moeder, en ten slotte haar doodstrijd,
dit alles maakte de voorstelling van gisteren tot een
waar kunstgenot en bewees opnieuw, dat mevrouw
Frenkel-Bouwmeester een onzer eerste actrices is.
De heer Van Kuyk stond haar vooral in de laatste
twee bedrijven als Loris Ipanoff uitstekend ter zijde.
De waardigheid van zijn karakter kwam door zijn edel
spel volkomen tot haar recht.
De overige personen vervulden slechts nevenrollen
toch gelooven wij, dat mevrouw Meeuwissen en de
heer Is. Van Lier vooral in comische stukken zullen
blijken ook volkomen op het tooneel op hunne plaats
te zijn. Wij verwachten dan ook voor de volgende
avonden nog menig genotvol oogenblik en wekken
gaarne tot eene talrijke opkomst op.
Wij vestigen de aandacht op het café-chantant,
dat Zondag en Maandag in »de Prins van Oranje" zal
optreden. Vooral de komiek, de heer A. De Winter
uit Breda, schijnt veel tot het genot van deze voor
stellingen bij te brengen, althans de gunstige recensiên
in verschillende bladen wettigen dit vermoeden.
Rechtszaken.
Het gerechtshof te 's-llage veroo de.elde Donder
dag R. v. 8., arbeidster te Klinge, terzake van moed
willige brandstichting, tot 18 maanden celstrai.