1884. N°. 102.
Donderdag 28 Augustus.
71s,e jaargang.
-KS*C»=CÏ=>C*<Ï^-
GOME
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoapers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 27 Augustus 1884.
Tengevolge van den pleiziertocht van Hansweerd
naar Antwerpen op aanst. Zondag, waardoor eenige
werkende leden der Kruiningsche Harmonie verhinderd
zijn deeltenemen aan het plan om dien avond een
concert in den tuin der Soc. V. O. V. alhier te geven,
zal dit concert niet doorgaan.
In de heden alhier gehouden vergadering van
ingelanden van den polder «De Breede Watering be
westen lerseke" waren tegenwoordig 44 personen,
uitbrengende 77 stemmen.
De voorzitter deed mededeeling van de ingekomen
stukken en benoemde de commissiën voor de resumptie
der notulen en het opnemen der rekening 1883/4 en
der begrooting 1884/5.
De rekening over het dienstjaar 1883/4 werd con
form het advies der commissie goedgekeurd en
vastgesteld in ontvang op 217574 72, in uitgaaf
op 189436,71 en dus met een goed slot van
28138,01.
Het voorstel van het bestuur tot ruiling van een
perceeltje grond onder lerseke werd aangenomen.
Van de geldleeningen ten laste der Wateiing had
den vervolgens de navolgende uitlotingen plaats
van die van 1852, groot f96,000, drie obligatiën
a f 500, nos. 103, 3, 124, van die van 1877/78
groot f200,000, twee obligatiën a f1000, nos. 191,
166; van die van 1879/80, groot f25,000, drie obli
gatiën a f 500, nos. 44, 48, 43 van die van 1883/84,
groot 160,000, een obligatie a f1000, no. 50.
De verzoeken van de maatschappij «Ijzergieterij
de Prins van Oranje" om kwijtschelding van toege
paste boete enz. en van den aannemer van het hulp
stoomgemaal, om tegemoetkoming in zijne hooge uit
gaven bij dit werk, werden op voorstel van een der
ingelanden aangehouden tot eene volgende vergadering,
waarin het bestuur alsdan zal kunnen indienen een
rapport op de eerst heden ingekomen nota van den
met genoemd werk belast geweest zijnden ingenieur
met hun voorstel aangaande de beide verzoeken.
Hierna werd de vergadering door den voorzitter gesloten
Bij Z. M. besl. is tijdelijk in dienst gesteld als
adj.-dir. van het rijksgesticht Veenhuizen no. 1 H. A.
De Vos, zich noemende H. A. De Vos tot .Nederveen
Cappel, thans tijdelijk onderdirecteur bij het beheer
van het rijksgesticht Veenhuizen no. 3.
De heer Rijsef, directeur van het postkantoor te
Eindhoven, mocht Zondag den dag herdenken, waarop
hij vóór 25 jaren als surnumerair bij de posterij werd
aangesteld.
lerseke. In de raadsvergadering van Maandag zijn
de volgende besluiten genomenlo. de jaarwedde van
den gemeente-bode te verhoogen van 30 tot 50
2o. het tarief der kaairechten te herzien, zoodat deze
op de helft van de tegenwoordig bestaande zouden
worden gebracht, en 3o. aan Ged. Staten voortestellen:
o. de jaarwedde van den gemeente-ontvanger te bren
gen van 250 op 325; b. die van de wethouders
van ƒ60 op ƒ100, ene. de presentie-gelden der raads
leden van 48 op ƒ70.
Verder is de rekening over 1883 goedgekeurd en
voorloopig vastgesteld op 25178,73% in ontvang
(waarbij 7400 aan geleend geld) en 23697,23%
in uitgaaf (waarbij 3869,95 voor onderwijs) goed
slot 1481,50; en is den Raad de begrooting voor
1885 aangeboden, welke in ontvang en uitgaaf sluit
met 16623,23%. Voor onderwijs-uitgaven is ge
raamd 5328.
De London, Chatham en Dover Spoorweg-Maat
schappij kondigt aan, dat, na 31 Augustus e. k., de
uitgifte van retourbiljetten tusschen hare Stations te
Londen en stations van het Vasteland, geldig voor de
route via Queenboro' en Vlissingen, zal worden gestaakt.
Van 1 September af zullen dus te Londen alléén
enkele-reis-biljetten voor die route verkrijgbaar zijn.
De oorzaak van dezen maatregel, die natuurlijk van
hoogst nadeeligen invloed op het passagiers-vervoer
langs de Vlissingsche lijn zal zijn, moet gezocht worden
in de bestaande verwikkelingen tusschen de Chatham-
Dover Company en de Maatschappij «Zeeland", naar
aanleiding van het door eerstgenoemde onderneming
niet herbouwen van den in Mei 1882 door brand ver
nielden pier te Queenboro.
Ofschoon omtrent het bestaande geschil door belang
hebbenden een zorgvuldig stilzwijgen wordt in acht
genomen, zou men uit feiten als het bovengenoemde,
en b. v. uit de onlangs gemelde opzegging van het
tusschen Chatham-Dover en «Zeeland" bestaande con
tract door eerstgenoemde, kunnen besluiten, dat de
verstandhouding tusschen partijen op dit oogenblik
verre van vriendschappelijk, en wellicht méér gespan
nen is, dan men vermoedt. (IV. It. Ct.)
Het Vadert, schrijft
De N. Rott. Ct. betwist onze mededeeling, dat er
op de begrooting een tekort zal zijn van 3 millioen,
en beweert, dat het integendeel 14 millioen, of daar
de 5 millioen muntbiljetten onder de middelen zijn
medegerekend, feitelijk 19 millioen zal bedragen.
Het is duidelijk, dat beide berichten juist kunnen
zijn, gelijk werkelijk het geval is. Trekt men de ra
ming der gewone middelen af van de raming van alle
uitgaven gezamenlijk, dan komt men tot het tekort
van 14 millioen. Rekent men de buitengewone uit
gaven niet mede, dan is er een deficit van ruim 3
millioen. Onze mededeeling bedoelde dus, dat de ge
wone inkomsten bij de gewone uitgaven ruim 3 mil
lioen ten achteren zullen blijven.
Het 19e Nederl. letterkundig congres te Bruggp
is Maandag geopeDd met eene toespraak van den
voorzitter der Regelingscommissie, den heer Napoleon
de Pauw. Er werd medegedeeld, dat HH. MM. de
Koning van België en de Koning van Nederland het
beschermheerschap hebben aanvaard. Het bestuur werd
aldus samengesteld: Eere-voorzitter mr. Napoleon de
Pauw; voorzitter jhr. mr. De Maere-Limnanderonder
voorzitters jhr. De Jonge Van Ellemeet, Dr. Jan ten
Brink, Brouwers (Van Yperen) en Max Rooses; secre
tarissen: Johan Gram, Servaas Van Rooijen, Julius
Sabbe en mr. Nelis.
De Minister vhn koloniën heeft gisteren in bui
tengewone audiëntie ontvangen een drietal afgevaar
digden van den bestuurdersbond van vak- en werk-
liedenvereenigingen, die naar aanleiding der jongste
aanbestedingen ten dienste der Staatsspoorwegen op
Java Z. Exc. kwamen verzoeken bij de gunning de
belangen der Nederlandsche industrie in het oog te
houden. Voor twee perceelen zijn de minste inschrij
vers Nederlanders, voor de andere en daaronder de
voornaamste (metalen bovenbouw voor 218 bruggen)
hebben buitenlanders het laagst ingeschreven. Met het
oog op den kwijnenden toestand der industrie werd
den Minister verzocht, zoover het staatsbelang het
niet verbood, echter aan Nederlandsche inschrijvers
het werk te gunnen. De Minister belooide het verzoek
in welwillende overweging te nemen. (F.)
Gisteren werd te Amsterdam de derde algemeene
vergadering gehouden van de vereeniging tegen de
kwakzalverij.
Uit de openingsrede des voorzitters, Dr. W. G.
Bruinsma, bleek, dat de vereeniging thans 1021 leden
telt. Het jaarverslag der vereeniging, alsmede de re
kening over 1883, sluitende meteen nadeelig slot van
ƒ231,54 werden goedgekeurd.
In zake de procedure tegen prof. Oidtmann te
Maastricht werd besloten de aangenomen houding te
handhaven. Voerts werd bij acclamatie aangenomen
het voorstel van het bestuur om zich te wenden tot
den Neder landschen journalistenkring, met verzoek zijn
invloed te willen aanwenden om het plaatsen van
bedriegelijke aanbevelingen van kwakzalvers in de
Nederlandsche nieuwsbladen te beperken.
Ten slotte werd eene tentoonstelling gehouden van
eene uitgebreide collectie van gekleurde prentjes, ad
vertentiën, staalgravures, attesten, brochures, kwak-
zalversboeken, dag- en weekbladen, strooibiljetten en
circulaires van kwakzalvers, middelen aangewend door
de kwakzalvers om de geneesheeren over te halen tot
het voorschrijven en de apotheken tot het verkoopen
van geheime geneesmiddelen.
Men meldt uit Utrecht aan de N. R. Ct.Bij
gelegenheid van het feest van Nic. Beets op 13 Sept.
e. k. zal den jubilaris alhier ook een ochtend-concert
onder leiding van Richard Hol in de groote zaal van
«Tivoli" worden aangeboden, dat alleen voor genoodig-
den zal toegankelijk zijn. Behalve eene feestcantate
van Hol zal dan ook nog een toondicht, op woorden
van den heer Beets, ten gehoore worden gebracht.
Het rechtsgeding, gevoerd door de reeders van
het Ned. stoomschip «Edam" tegen de reeders van
het stoomschip «Lepanto", om schadevergoeding, ver
oorzaakt door de aanvaring tusschen deze beide stoom
schepen in September 1882, waardoor de «Edam"
zonk, is ten gunste van de reeders van het stoomschip
«Lepanto" beslist.
Sedert eenigen tijd worden door den heer Giljamse
te Goes ijverige proeven genomen, in hoever de oester
teelt op de slikken in het Veersche Gat kans van
slagen zou hebben. Leverden de eerste proeven weinig
kans op goede uitkomsten, thans schijnt de aanslag
op de hier en daar gelegde pannen van dien aard te
zijn, dat men tot eene aanzienlijke vermeerdering van
haar aantal is overgegaan. (iV. R. Ct.)
Niettegenstaande de slechte ontvangst, den socia
listen den vorigen Zaterdag te Dordrecht bereid, kwamen
weer eenige van deze heeren 11. Zaterdagavond uit
Rotterdam en begonnen met luider stemme hun blad
Recht voor Allen in de voornaamste straten rond te
venten.
In den beginne scheen alles rustig te blijven, en
sloeg het wandelend publiek niet veel acht op hun
geschreeuw; doch langzamerhand vormden zich drei
gende groepen, en werd de menschenmenigte steeds
g,'ooter en grooter.
Spoedig ging men tot dadelijkheden over; van alle
kanten drong het volk op de verkoopers toe, om hun
de bladen uit de handen te rukken, terwijl dit ver
gezeld ging met de noodige scheldwoorden. Liederen
werden er gezongen, het bekende hop, hop, hop, enz.
klonk door de straten, en de toestand van de socia
listen werd hachelijk. De straten zagen zwart van
de menschen, en ten einde raad, namen eenige der
verkoopers de toevlucht in een tapperij, waaruit zij
echter werden verdreven. Gelukkig kwam op dit oogen
blik eene sterke politiemacht tusschenbeide. Na veel
moeite gelukte het den agenten twee der verkoopers
onder het voortdurend gejouw en gescheld der talrijke
menigte naar het politiebureau te brengen. De anderen
hadden inmiddels een goed heenkomen gezocht. Tot
laat in den avond bleven groepjes voor het politie
bureau heen en weer wandelen, maar de rust en orde
werden niet verder gestoord.
In de Maatschappij voor Geneeskunst is opnieuw,
naar aanleiding van een voorstel der Rotterdamsche
afdeeling, de verplichte verzegeling van geneesmiddelen
ter sprake gekomen en eene motie in dien geest aan
genomen.
Gisteren zijn wij hier de kermisweek weer in
getreden, ondanks de ieder jaar terugkeerende pogingen
van anti-kermisgezinden om haar optreden te verhin
deren. Ditmaal werden daartoe in Goes geene pogingen
aangewend, en geene besmettelijke ziekten gaven het
dagelijksch bestuur aanleiding de kermis te schorsen.
Voor kinderen een zeer aangename tijd die kermis 1
Wie heugt zich niet van vroeger die week vóór kermis
Kramen helpen opslaan, uit de schuit helpen dragen,
op den sleeperswagen meerijden, leeuwen en zeemeer
minnen uit de caroussel opstellen en krijgertje spelen
rondom de spellen 1 Dat was een leventje 1 en des
avonds kreeg moeder de helpers moe en verbrand van
de zon, de kiol of broek met winkelhaken versierd,
thuis. Eten als wolven en slapen als rozen 1
Die zoogenaamde prolweek bestaat hier niet meer, de
kermis valt, om zoo te zeggen, met de deur in huis.
Laten wij eens zien, hoe het hier dit jaar gesteld is.
Zij die uitgaan van de stelling, dat de kermis langzaam
haar eigen dood sterft, hebben slechts gedeeltelijk gelijk.
Wel zijn er hier dit jaar geene groote tenten of paarden
spellen, maar, wat sedert jaren zelden meer is voor
gekomen, we hebben dit jaar weder een komedie en
wel een van zeker niet minder gehalte dan die van
wijlen vader Roseveldt, die jaren achtereen onze kermis
bezocht.
Ook het gehalte der kramen is er bij vroegere jaren
niet op achteruitgegaan en het zal te bezien staan of
het gebruik, dat men dit jaar van de kermis maakt,
van dat van andere jaren afwijkt. Eene opsomming van
de «vermakelijkheden" is echter dit jaar spoedig gereed.
Op de Groote Markt is eene tent nog in aanbouw,
waar men acrobatische kunstverrichtingen zal kunnen
aanschouwen en voor welke men iederen avond «muziek
en de geestigheden van Paljas zal kunnen bewonderen".
Vlak er tegenover «Photographie brevetée", waar men
zijne beeltenis kan laten maken en daarnaast een
«Panorama" met het opschrift «Parijs London
Weenen Tunis Italië", dat onze aandacht in
beslag neemt en zijn cosmopolitisch karakter aanduidt.
Verderop een «Volksmuseum", in welks nabijheid wij
worden opgeschrikt door een doordringend gebrul.
Daar zetelt «Madame Caro" met hare leeuwen. Na
volgens de legende meermalen opgepeuzeld te zijn, is
zij als een Phenix uit hare asch verrezen. Bewonderd
en gevierd om hare onverschrokkenheid door het pu
bliek, benijd door bezitters van minder aantrekkelijke
uitstallingen en verwenscht door de onmiddellijke buren,
die in hunne nachtrust gestoord worden door het
brullen harer lievelingen, zal zij voor het publiek wel
een aantrekkingspunt zijn.
Op de Beestenmarkt zien wij de alhier nooit vertoonde
«Schuitjesmolen"sloepen met volle zeilen, onder de
wijdklinkende namen van «City of Londen, City of
New-York" enz. die ons de beweging doen kennen van
het zeemansleven. Onderin loopt een fiere rossinant,
die ons ondanks windstilte of gebrek aan riemen, doet
voortvliegen. Of men door de golvende beweging zee-
beenen zal krijgen zouden wij niet duiven beweren,
maar de vrij talrijke caroussels zullen voorzeker met
die zeetochten op het droge minder ingenomen zijn.
Voorts: eene tent of, zooals op het affiche staat, eene
loge, waarin «de kleine van Bodegraven" is te zien;
daarnaast een tentje, dat zijne verborgenheden nog niet
ontsluierd heeft door eenig opschrift en linksom een
dito, waarin verborgenheden schijnen ontsluierd te
worden, die betrekking hebben op ons eigen toekomst 1
Daarnaast nog een paar tentjes, waarvan een met het
opschrift «Het vermaak van Patijs". Welk vermaak
daarmee bedoeld wordt, weten wij niet.
De Vlasmarkt is de staanplaats gebleven van de
aloude bekende poffertjes-, wafel- en bollenkramen,
welke niet de slechtste zaken maken.
Van verschillende café's zijn de gewone vermakelijk
heden geannonceerd en de winkels onzer stadgenooten
zijn, evenals de kramen, ruim voorzien van kermis-
cadeaux.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Jl. Zondagmorgen had te 's-GravenpoIder door
ds. J. Knottnerus van 's-Gravenhage de bevestiging
plaats van den heer P. F. Van der Nieuwenhuizen,
die des namiddags zijne intrede hield met 2 Cor. V,
vs. 19b en 20.
Voor het beroep naar Baarland heeft ds. K.
Straatsma te Biervliet bedankt.
Bij kon. besluit is J. J. Van Laar, te Amster
dam, voor het tijdvak van 1 Sept. 1884 tot en met
31 Aug. 1885, benoemd tot leeraar aan de rijks
hoogere burgerschool te Middelbuig, terwijl mede tot
leeraar aan diezelfde inrichting is benoemd W. O.
Swaving, leeraar aan de rijks hoogere burgerschool te
Helmond.
Sint Maartensdijk. Voor de betrekking van bewaar-
schoolhouderes alhier hebben zich 7 sollicitanten aan
gemeld.
Scherpenisse. Wegens het heerschen der besmette
lijke keelziekte in deze gemeente is de openbare school
tijdelijk gesloten.
Uit onze Koloniën.
In een telegram van den Gouverneur van Atjeh
aan den Gouverneur Generaal van 10 Juli wordt het
volgende medegedeeld:
«Den 8en pleegde Toekoe Oemar verraad. Met Zr.
Ms. stoomschip «Benkoelen" reizende, werd hij te
Lambesi aan wal gezet met een sloep met 8 inlandsche
roeiers en een mandoor. Aan wal gekomen heeft hij
met zijn gevolg de roeiers plotseling aangevallen en
bijna allen gewond of gedood. Slechts twee man aan
boord teruggekomen, waarvan éen gewond. Acht beau-
montgeweren en éen revolver vielen in handen van
Toekoe Oemar".
Waarschijnlijk is met dezen Toekoe Oemar bedoeld
de bekende partijganger, die met Njaq Hassan en Toekoe
di Tiroe vroeger tot de gevaarlijkste bendehoofien
behoorde. Deze Toekoe Oemar is een neef van Toekoe
Nauta, een man van veel invloed in Groot-Atjehals
diens gemachtigde heeft hij indertijd de 4 en 6 Moe-
kims tegen onze heerschappij in verzet gebracht. Het
blijkt dus, dat men de gewaande welwillende houding
van Toekoe Oemar te veel heeft vertrouwd en te wei
nig op het verraderlijk karakter van den inlander heeft
gerekend. Mocht Toekoe Oemar in onze handen vallen,
dan is het te hopen, dat een voorbeeldige straf op
zijn verraad zal volgen.
Tot nogtoe gold het beginsel, dat aanvragen
om gelijkstelling met Europeanen, gedaan vóór het
23e jaar van belanghebbende, niet konden ingewilligd
worden. De tegenwoordige Gouverneur-Generaal heeft
dat beginsel losgelaten. Naar het oordeel van Z. Exc.
kan de stelling, waarvan het beginsel uitgaat, als zou
vóór het 23e jaar de opleiding in Europeesche zeden
en begrippen niet voltooid kunnen zijn, bezwaarlijk in
alle gevallen opgaan, terwijl ten andere gelijkstelling
op veel jeugdiger leeftijd in het belang van den be
trokken persoon zeer gewenscht kan zijn.
De «Locomotief' blijft ondanks een correspon
dentie van de «Soer. Ct." verzekeren, dat wel degelijk
aan het versterken der troepenmacht op Atjeh gedacht
wordt (onlangs vertrokken uit de verschillende garni
zoensplaatsen van Java weder honderdvijftig man ter
aanvulling) en dat het vijfde bataljon de meeste kans
heeft om spoedig naar het oorlogsterrein gedirigeerd
te worden.
Buiteiilandsch Overzicht.
De bladen der vrijzinnige partij in Dnitsohland
vreezen voor den invloed, dien de jongste gebeurte
nissen op koloniaal gebied op de verkiezingen zullen
hebben. Zij meenen, dat de nationaal-liberale partij de
koloniale politiek op den voorgrond zal stellen en haar
verzet tegen de rijkspoststoombooten te hunnen nadeele
zullen exploiteeren.
Het kan derhalve zijn nut hebben, dat de liberale
pers den waren toestand schetst en het Berliner
Tageblatt brengt dan ook in herinnering dat de vrij
zinnigen zich nooit tegen uitbreiding der marine hebben
verzetdat zij integendeel indertijd zelfs tegen den
wil van den Rijkskanselier meer geld voor dat doel
beschikbaar wilden stellen dan gevraagd werd en
dientengevolge het verwijt beliepen, dat het hun alleen
te doen was den Minister van Marine, Von Stosch,
tegenover Bismarck te steunen en dat een koloniale
politiek, gelijk de kanselier blijkt te willen drijven, in
beginsel bij de vrijzinnigen geen tegenstand zal vinden.
