1884. N®. 95.
Dinsdag 12 Augustus.
71ste jaargang.
PATIAWRECHT
De
Toelatings-exainens
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel "meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Aan den Ontvanger der directe belastingen is op
heden uitgereikt het voljaars kohier no. 3 van het
dezer gemeente, voor het dienstjaar 18S4/1885, zoodat
ieder aangeslagene, na bekomen kennisgeving, verplicht
ie, zijn verschuldigde binnen den bepaalden tijd te
voldoen.
Goes, den 9 Augustus 1884.
De Burgemeester van Goes,
J. O DE WITT HAMER.
voor de inrichtingen van Middelbaar onderwijs in deze
gemeente zullen dit jaar plaatshebben als volgt:
HOOGERE BURGERSCHOOL VOOR JONGENS op
Donderdag 28 Augustus;
MEISJESSCHOOL op Maandag 1 September, alles
aanvangende des voormiddags te 9 uren.
Goes, den 9 Augustus 1884.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 11 Augustus 1884.
Bij de behandeling, voor den Raad van State,
van de quaestie over de Noordnol van Borsele is door
den gemachtigde, dhr. J. v. d. Velde te Papendrecht,
aangevoerd, dat het geheel of gedeeltelijk wegnemen
van de Noordnol mag worden beschouwd als eene
ramp en als volstrekt onverantwoordelijk, omdat daar
door rechtstreeks en zijdelings schade wordt toegebracht
aan algemeene en bijzondere belangen, maar bovenal
omdat het voor eiken waarlijk deskundige als een paal
boven water staat, dat geen vooruitstekend punt of
uol «au verval mag worden prijsgegeven, wijl deze
de kracht van golf en stroom op natuurlijke wijze
afleiden, breken of zonder effect kunnen maken Vol
gens gemachtigde zullen de gevolgen zich openbaren
in opruiming of wegslag van de voorgronden tusschen
de nol en den dijkshoek bij dp. 40, waardoor het dijk
vak tusschen die punten uitgebreide en kostbare ver
dediging zal vorderen, zoo men niet later tot een
inlaagdijk zal worden genoodzaakt, terwijl de zeedijk
van den Van Citterspolder zeer spoedig in gevaar zal
gaan verkeeren.
Omtrent bedoelde nol vernemen wij dat zij 1.70 M.
reikt boven gewoon hoogwaterpeil en 700 M. lang is,
waarvan volgens den prov. waterstaat de helft zou
kunnen blijven bestaan en de wederhelft van af het
eindpunt der 350 M. tot aan de laagwaterlijn behooren
te worden vervangen door een minder kostbaar strand-
hoofd, terwijl het bestuur en de dijkraad behoud voor
staan en verdediging desnoods met steenglooiing in-
plaats van met rijsbeslag.
Genoemde heer Van de Velde was vroeger gedurende
een tiental jaren als werkbaas in dienst bij der. polder.
In de Zondag gehouden vergadering van »Het
Vrije Woord" te Rotterdam trad als spreker op de
heer F. Günst, phil. dr. te Amsterdam. Nadat de
bijeenkomst door den voorzitter, den heer W. Meng,
geopend was, werd den heer Günst het woord gegeven,
die de groote zilveren Garibaldi-medaille droeg, waar
mede hij 's daags te voren gedecoreerd was. In zijn
inleiding richtte hij een waardeerend woord tot de
aanwezige heeren G. W. Van der Voo uit Rotterdam
en J. Pellissier uit Delfshaven, beiden grijsaards ge
worden in den strijd voor de vrije gedachte. Daarna
hield spreker zijn talrijk gehoor bezig met de behan
deling van zijn onderwerp«Een droom", waarin hij
zich verplaatst zag in Bagdad. Daar was hij getuige
van een heftigen woordenstrijd tusschen een derwisch
of Mohamedaanschen monnik, een Griekschen pope of
priester en een Dominicaner monnik, in welken strijd
zich de omstanders mengden en die tot handtastelijk
heden dreigde overtegaan, toen een eerwaardig grijsaard
met een stentorstem de menigte tot verdraagzaamheid
aanspoorde. «Dwaze menschen" aldus sprak de grijs
aard «omtrent al wat gij met uwe zintuigen waar
neemt zijt gij het eens, en ziet, over dingen, die ver
buiten het bereik van uw waarnemingsvermogen liggen,
wilt gij elkander bestrijden, om een niet te beant
woorden vraagstuk met geweld te beslechten". De
grijsaard, die het wagen durfde in het rijk van den
kalif verdraagzaamheid te prediken, werd gevankelijk
weggevoerd. Gaat ook op reis zeide spreker
ge behoeft juist niet naar Bagdad te gaan, reist waar
heen ge wilt en liefst zoo ver mogelijk, gij zult dan
leeren, dat de waarheid niet verwijderd van u, maar
vlak voor uwe voeten ligt.
In het tweede gedeelte van zijn rede bepaalde zich
dr. Günst tot de beantwoording der vraag, wat de
voorstanders der vrije gedachte den geloovige ont
nemen en wat hem teruggegeven wordt. Hij eindigde
zijn voordracht met de woorden Handel volgens de
ingeving van uw hart, naar de roepstem van uw ge
weten handel volgens de zedenleer, die elk mensch
is ingeschapentracht door zelfveredeling en zelfvol
making uw bestemming als mensch te bereiken, en
de behoefte aan een leven hiernamaals treedt bij u
op den achtergrond, gij gevoelt u reeds hier gelukkig.
De Ministers van koloniën en van justitie zullen
de Regeering vertegenwoordigen bij het eeuwfeest der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, te Amsterdam.
Uit de thans bekend geworden nadere bijzonderheden
omtrent de viering van dat feest blijkt, dat na de
feestelijke bijeenkomst van hedenavond in het Von
delpark en de algemeene vergadering op Dinsdag in
Maison Stroucken, bij de zanguitvoering op Dinsdag
avond in het Volkspaleis, bestaande uit de feestcantate
van Daniël De Lange, (woorden van J. De Vries) en
het Lobgesang van Mendelssohn Bartholdy, als so
listen zullen optreden mej. W. Gips uit Dordrecht,
mej. C. Van Rennes uit Utrecht, de heer J. J. Rog
mans uit Amsterdam. Het koor bestaat uit leden van
de Zangvereeniging van de afd. Amsterdam der Maat
schappij tot bevordering der toonkunst, het koor der
Luthersche gemeente, de Zangvereeniging Musis Sa
crum, het Remonstrantsche Zangkoor, het Zangkoor
der Vrije Gemeente, het Zanggezelschap Amicitise,
Amstels Mannenkoor en de Vereeniging Euterpe.
Woensdag wordt in. Artis de feestrede gehouden
door den voorzitter, den heer J. A. Böhringer, ge
volgd door eene kindeizanguitvoeiing, waarvan het
prospectus als volgt is saamgesteld
4. Bloemen en vogels, 2. Een liedje van Koppestok
den Veerman, 3. De wereld in, 4. Vlaggelied.
Het koor bestaat uitleerlingen der openbare lagere
scholen 4 e klasse, vrouwelijke leerlingen der kweek
school voor onderwijzers en onderwijzeressen, en kwee-
kelingen van het Ned.-Israël. meisjes weeshuis.
Voor de Antwerpsche tentoonstel liag wordt door
de Regeering eene centrale commissie benoemd, grooten-
deels bestaande uit de te 's-Hage gevestigde personen,
wier betrekking medebrengt, dat zij van de belangen
van handel en nijverheid op de hoogte zijn, en waarin
ook leden uit andere plaatsen zullen zitting nemen.
De vergaderingen echter dezer commissie worden te
's-Hage gehouden. Naast deze centrale commissiën
worden in de voornaamste plaatsen locale commissiën
in het leven geroepen, om de zaak te bevorderen. Te
Antwerpen zal tijdens de tentoonstelling eene locale
Nederlandsche commissie werkzaam zijn, om de be
langen der tentoonstellers te behartigen in overleg met
de centrale commissie. Als gemachtigde der Neder
landsche regeering zal benoemd worden een gedele
geerde commissaris.
De directie van het Nederlandsch Handelsmuseum
treedt op als gemachtigde der tentoonstellers, voor zoo
ver dezen dit wenschen De directie van het Handels-
museum zal van de Antwerpsche directie en bloc vol-
doende ruimte huren, en deze weder in gedeelten af
staan aan de tentoonstellers. Zij zorgt voor de plaat
sing, decoratie, enz. De Regeering zal van de Kamers
een krediet vragen, waaruit bestreden zullen worden
de bureau-kosten enz., en verder aan de tentoonstellers
gedeeltelijk vergoeding zal worden verleend voor de
te betalen huur van ruimte. Wat de maatregelen betreft
voor de afdeeling Schoone Kunsten is de Regeering
nog met de eerstbelanghebbenden in besprek.
(N. n. ct)
Naar aanleiding van het bericht, dat weldra een
aanvang gemaakt zal worden met het leggen van
eene tweede spoorbaan op een gedeelte der lijn Vlis-
singenRozendaal, meldt men het volgende aan de
M. Ct.
De conceptbestekken voor de 2e spoorbanen Rozen-
daalBergen-op-Zoom en MiddelburgVlissingen zijn
door den Minister van Waterstaat kort geleden goed
gekeurd, zoodat eerlang de aanbesteding kan worden
tegeraoetgezien. Vertraging in de aanbesteding kan
allicht plaatshebben door verschillende omstandigheden.
Komt het tot uitvoering, dan ontvangt het emplace
ment Vlissingen (lokaal) eenige uitbreiding door het
leggen van twee los- en laadsporen aan de westzijde en
een daarlangs loopenden keiweg. In Middelburg is de
inrichting ook na den aanleg der 2e spooorlijn voor
de beweging eer te groot dan te klein. Werken zijn
daar onnoodig, behalve die voor de aansluiting en eenige
verlenging van de perrons.
Te Bergen-op-Zoom heeft eene vrij aanmerkelijke
uitbreiding van sporen en wissels plaats, op dit zeer
drukke station noodig, wanneer het le hoofdspoor na
het in exploitatie nemen van de 2e spoorbaan niet meer
als rangeerspoor te gebruiken is. Eenige uitbreiding van
sporen heeft ook plaats te Wouw. De aansluiting te
Roz endaal is wegens den veel te bekrompen toestand
van het station het zwakste punt. Zoolang het station
niet is uitgebreid, moet een der spoorlijnen over eene
noodbrug over de Molenbeek gebracht worden. Nu de
2e Kamer de onteigeningswet voor Rozendaal heeft
afgestemd, zal die tijdelijke inrichting van langen duur
kunnen zijn. Dat de inlichting van genoemd station
niet beantwoordt aan de eenvoudigst gestelde eischen
behoeft niet herhaald te worden.
De heer L. S. Van Benthem Jutting te Middel
burg is benoemd tot provinciaal correspondent voor
Zeeland van de «vereeniging ter bevordering van de
belangen des boekhandels".
Krulnlnge. Tot tijdelijken geneesheer alhier is aan
gesteld dr. E. Brandts, arts en officier van gezondheid
met verlof.
Te Waarde is Zaterdag tot plaatselijken genees
heer benoemd de heer G. F. W. Geillarts te
Krabbendijke.
De derde klerk Adriaanse wordt met 1 September
a. s. als zoodanig van het station Krabbendijke naar
dat van Zwaluwe overgeplaatst. (M. Ct.)
De 68e jaarl. alg. vergadering van het Fonds
ter aanmoediging en ondersteuning van den Gewapen-
den Dienst in de Nederlanden is op 30 Juli te
Amsterdam gehouden. Het Verslag bevat o. a. de
volgende mededeelmgen
De inkomsten over 4883 hebben bedragen f99,349,42».
De renten van het kapitaal op het Grootboek beliepen
f 50,334, en de opbrengst der jaarlijksche collecte
127,743,55.
De uitgaven hebben het bedrag der inkomsten met
f8820,09 overschreden.
Aan 4919 deelgerechtigden keerde het fonds
f 86,047,66% aan gratificatiën en toelagen uit de
renten van 's Konings geschenk uit. Onder die deel
gerechtigden bevonden zich 4 verminkten en 3 nage-
blevenen van gesneuvelden hij Waterloo, 275 ver
minkten uit Oost-Indië, 4 verminkte uit oorlogen vóór
November 4843, 63 verminkten en 6 nageblevenen
van gesneuvelden in den strijd met België, 4498 ia-
urmen, blinden en veteranen, 59 oud-strijders van
Waterloo en 40 militairen van de Amsterdamsche
landmilitie.
Het Invalidenhuis te Leiden verkeert in goeden staat.
Tegen afstand van hun pensioen en gratificatie ge
noten 67 deelgerechtigden van het fonds daarin doel
matige huisvesting en goede verzorging. De uitgaven
ten behoeve van dit gesticht beliepen f22,490,60.
Gedurende het afgeloopen jaar werden 440 nieuwe
deelgerechtigden in het fonds opgenomen, als20
verminkten uit Oost-Indie en 90 infirmen. Het aantal
sollicitanten bedraagt 4268.
De inschrijvingen op de nieuwe Nederlandsche
Staatsleening, groot ƒ59,700,000, zullen allen ten
volle worden toegewezen. Voor zeer belangrijke sommen
is door vele kapitalisten ingeschreven.
Op zeer eenvoudige wijze weid Zaterdag het
stoffelijk overschot van den gepensionneerden luitenant-
generaal Van Willes ter aarde besteld. De Minister
van Oorlog, de Secretaris-Generaal en verscheiden
hoofdambtenaren van het departement en vele officieren
waren op het kerkhof bijeen.
De majoor Booms herdacht in kernachtige woorden
liet groot verlies, dat de maatschappij en het leger in
Van Willes leden.
Z. M. de Koning heeft bepaald dat hetgeheele
personeel in dienst van wijlen Z. K. H. den Prins van
Oranje, gedurende zes maanden, te rekenen van den
sterfdag des Prinsen af, in het genot zal blijven van
het volle traktement, dusver genoten, en verder levens
lang een pensioen zal ontvangen naar gelang van
het aantal dienstjaren, door ieder vervuld, en naar
den maatstaf van éen twintigste van het traktement
voor elk dienstjaar.
Het in bewerking zijnde ontwerp eener nieuwe
wet op het notariaat zal, naar het Vad. verneemt,
alvorens aan de Staten-Generaal te worden aangeboden,
aan het hoofdbestuur der «Broederschap van Notarissen
in Nederland" ter beoordeeling worden toegezonden.
Men zal zich wellicht herinneren, dat de Regee
ring in Juni jh, naar aanleiding van een tiactaatmet
Italië, mededeelde, dat in het begin van dit jaar door
het Kabinet van Rome tot de verschillende Regeeringen,
o. a. ook Nederland, het voorstel is gericht om in een
conferentie te Rome de grondslagen vasttestellen voor
een intern, overeenkomst betreffende de uitvoering van
wederzijdsche vonnissen in elkanders staten.
Naar het Dagbl. thans verneemt, is die conferentie
reeds tegen den a. s. herfst uitgeschreven en hebben
verscheiden staten de uitnoodiging aangenomende
Engelsche Regeering was de eerste, die zich tot deel
neming bereid verklaarde.
Blijkens mededeeling van het Nederlandsch Tijd
schrift voor Geneeskunde zal in October van dit jaar
te Rome een congres worden gehouden ter bespreking
der eenvormige internationale maatregelen tegen de
cholera en tegen andere epidemische ziekten.
De «London Chatham and Dover Railway-com
pany" heeft haar contract met de Maatschappij «Zeeland"
opgezegd, omdat zij door die Stoomvaartmaatschappij
bedreigd wordt met een proces tot schadevergoeding
wegens liet niet bouwen van een pier te Queensboro.
Deze zaak, schrijft onze correspondent er bij, kon
voor de Mij. «Zeeland" wel eens ernstige financiëele
gevolgen hebben. RottNbl.)
In de Donderdag te Brielle gehouden vergadering
van den Gemeenteraad is de nieuwbenoemde burge
meester, de heer baron Van Heemstra, plechtig geïn
stalleerd.
Dr. Snouck Hurgronje, door het Kon. Instituut
voor de Taal-, Land- en Volkenkunde van Ned.-Indië
belast met een zending naar den Hedjaz ter bestudee
ring van het Islamisme, is de vorige week naar Egypte
vertrokken.
De Vrijdagavond te Rotterdam gehouden volks
vergadering, door de afd. Rotterdam van het «Algemeen
Ned. Werkl. Verbond" uitgeschreven, heeft erkend:
«dat de accijns op het gedistilleerd niet in het na
deel behoeft te zijn voor den werkenden stand, omdat
een minder gebruik of geheele onthouding van eigen
wil afhankelijk is, zonder nadeel aan de volksgezond
heid toetebrengen en bovendien aan de welvaart be
vorderlijk kan zijn".
Evenwel verklaarde zij verhooging onbillijk: «omdat
die geheel eenzijdig werkt en te groot verschil oplevert
met den accijns op den wijn", alsook «zoolang niet
ieder naar zijn vermogen bijdraagt in de benoodigde
Staatsuitgaven door middel eener klassen- of inkomsten
belasting", en tevens «zoo het volk niet daardoor be
vrijd wordt van de zijn welvaart in den weg slaande
indirecte belastingen, zooals op zout, zeep, bier en de
directe belastingen op den grond, waarop werkmans
woningen zijn of zullen worden gebouwd".
De vergadering hield zich evenwel verzekerd «dat de
gewenschte belastinghervormingen niet te verwachten
zijn van deze eenzijdig gekozen Vertegenwoordiging",
en verklaarde daarom, «alle zedelijke middelen te zullen
steunen, ter verkrijging van algemeen stemrecht".
Het bekende touristen bureau van Thomas Cook
en Zoon te Londen heeft in de Engelsche bladen, op
grond van een schrijven van de Ned. Staatsspoorweg
maatschappij, de onjuiste berichten tegengesproken,
die verspreid waren omtrent moeilijkheden of last,
welke de reizigers op de stoomvaartlijn Vlissingen
Queensboro zouden ondervinden. Te Londen ingeschre
ven bagage toch voor Noord-Duitschland (via Bokstel-
Wezel), voor Zuid Duitschland (via Venloo) en voor
België (via Esschen) wordt aan de Ned. grenzen in
het geheel niet gevisiteerd. Alleen bagage voor Ne
derlandsche stations wordt te Vlissingen, nu gelijk
vroeger, door de belasting-ambtenaren nagezien, en
de eenige verscherping daarbij is, dat ongewassehen
linnengoed niet mag worden ingevoerd. Doch ook
deze bepaling, zeggen de heeren Cook en Zoon, wordt
in milden geest opgevat en op zoo weinig hinderlijke
wijze als mogelijk uitgevoerd.
Door tusschenkomst van de hh Hudig en Blok-
huyzen is den lord-mayor van Londen ten behoeve van
de bemanning der «Nisero" de som van ƒ7293.63
overgemaakt.
De Engelsche bladen, die hiervan met erkentelijk
heid gewag maken, voegen er als echte «enfants terribles"
bij, dat de bijdragen van de Engelschen voor dit doel
zoo luttel waren, dat ze geen vermelding verdienen.
Hoe rijmt zich hiermee de hartstochtelijke belang
stelling van den Engelschman in het lot der sNisero"-
schepelingen {Dagbl.)
Volgens een nader telegraphisch bericht heeft
het stoomschip «Amsterdam", bij Sable eiland op een
zandbank zittende, 41 voet water in het ruim. Bij
goed weder zou wellicht nog een gedeelte der lading
geborgen kunnen worden.
Volgens de laatste berichten zijn alleen de reeds
vermelde personen bij het landen omgekomen. Men
schrijft de schipbreuk toe aan een afwijking van het
kompas, dikken mist (men had slechts 2 dagen helder
weder gehad) en sterke strooming. Het stoomschip
was 35 Eng. mijlen buiten den koers geraakt en hoewel
het in den nacht van Woensdag strandde, zijn de pas
sagiers eerst in den nacht van Donderdag 31 Juli aan
land gebracht. De equipage heeft Donderdag den ge-
heelen dag lading over boord geworpen in de hoop
het stoomschip af te kunnen brengen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Met algemeene stemmen is beroepen bij de Chr.
Geref. gemeente te Wolfertsdijk de heer I. Middel
van Baarland.
Voor het beroep naar de Ev. Luth. gemeente te
Middelburg heeft ds. P. van Wijk jr. te Enkhuizen
bedankt.
Synode. De rapporteerende commissie over de
zaak van de zondagsrust heeft haar gewijzigde con
clusie ingediend. Zij bleef erkennen, met haar eerst$
