im. NÜ. 82.
Zaterdag 12 Juli.
71sle jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als huiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich; voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 11 Juli 1884.
Zooals wij in ons vorig noiumer nog met een
enkel woord vermeldden, hebben de kinderen der bij
zondere school alhier ook hun schoolfeest genoten.
Het getuigde van eene fijne tactiek om dit feest op
denzelfderi dag te doen plaatshebben als dat van het
comité tot wering van schoolverzuim, en hoewel ver
scheidene ouders en kinderen ons hebben te kennen
gegeven, dat een tochtje naar Middelburg hun aan
genamer zou zijn geweest, is toch op deze wijze ook
zeker de wensch van deze althans gedeeltelijk vervuld.
Toch schijnt het ons toe, al moge het bestuur der
bijzondere school het tegendeel beweren, dat vele ouders
niet instemmen met de afscheiding van de bijzondere
school van het comité tot wering van schoolverzuim en
dat het geven van een feest op denzelfden dag moest
dienen om de ontevredenen tot zwijgen te brengen.
Wat ons echter het meest heeft ontstemd, was die
optocht met banieren, gedragen door enkele scholieren,
waarop te lezen stond«School met den Bijbel". Zoo
wordt dan deze leuze den kinderen reeds ingeprent als
een wachtwoord, als een strijdleuze, zeker weinig
strookende met het vreedzame karakter van het feest
en met de leer van dien bijbel, aan welke het bestuur
meer waarde heet te hechten dan zij, van wie zij zich
hebben afgescheiden.
Als vervolg op onp bericht omtrent het school
feest der kinderen van de openbare scholen al
hier deelen wij nog mede, dat de feestvierenden en
het comité tot wering van schoolverzuim door den
heer C. L. Van Sorge in het Schuttershof werden ver
welkomd namens het comité, dat met hetzelfde doel te
Middelburg bestaat. Alvorens uit het Schuttershof te
vertrekken liet de voorzitter, de heer V. d. Bilt La
Motthe, de kinderen zich in een kring scharen en
wees er in eene toespraak op, hoeveel moeite en tijd
er ten koste werd gelegd aan de voorbereiding van
zulk een feest. Den vier heeren, die dit feest hadden
georganiseerd, mocht daarom een woord van dank
niet onthouden worden, doch hij koesterde de over
tuiging, dat niets dien heeren aangenamer konde zijn,
dan dien dank uit den mond der kinderen zeiven te
mogen ontvangen. Hij noodigde mitsdien de heeren
De Ronde Bresser, V. d. Poll, Tindal Hallungius en
Van der Mandere uit zich in den kring der kinderen
te plaatsen en de kinderen om ter hunner eere eeu
driewerf hoera aanteheffen, waaraan met geestdrift
gevolg werd gegeven.
Bij monde van den heer Bresser dankte de com
missie voor het feest den voorzitter en de kinderen
voor hunne welgemeende uitingen en wees erop, hoe
de samenwerking der leden, het plein pouvoir, door
den voorzitter en de leden van het comité aan de
commissie gelaten, haar taak zeer had vergemakkelijkt.
Ook deze rede werd luide toegejuicht.
De terugtocht naar het station werd o. a genomen
langs de Balans, waar eene kleine ovatie werd ge
bracht aan Mr. J. A. Van Hoek, vroeger een der
ijverigste leden van het Goesche comité tot wering
van schoolverzuim.
Nog dient met dankbaarheid vermeld te worden
dat het comité tijdens het feest van een paar leden
van het Middelburgsche comité tot wering van school
verzuim, die een bezoek aan het Schuttershof hadden
gebracht, eenige flesschen eau de cologne ten geschenke
ontving om den kinderen eenige verfi issching te be
zorgen, waarbij was gevoegd een schrijven van dr.
Sibmacher Zijnen, dat, evenals de gift, van vriend
schappelijke belangstelling getuigde.
Ter aanvulling van ons bericht omtrent de
audiëntie, verleend door den heer Commissaris des
Konings, bij zijn bezoek in deze gemeente op jl. Woens
dag, moet nog vermeld worden, dat daarvan ook is
gebruik gemaakt door den heer ingenieur van den
Rijks-waterstaat en door den heer postdirecteur te
dezer stede.
Kloetinge. Bij het bezoek dat de heer Commissaris
des Konings eergisteren aan deze gemeente bracht,
toonde een groot aantal ingezetenen hunne belangstel
ling door het uitsteken der vlag. Na de gemeente
administratie geïnspecteerd en audiëntie verleend te
hebben, waarvan slechts éen persoon gebruik maakte,
doorwandelde de heer Commissaris, begeleid door den
Burgemeester en den Raad, het dorp en bezocht ach
tereenvolgens de kerk, de school en de openbare be
waarschool over een en ander betuigde hij zijne te
vredenheid. Na een hartelijk afscheidswoord aan den
Burgemeester en den Raad vertrok hij te ongeveer half
vijf naar Kattendijke.
Ieder, die de eer had hier met den heer De Brauw
in aanraking te komen, roemt zijne voorkomendheid
en minzaamheid.
De sterfdag van onzen grooten Zwijger werd gisteren
alhier in de school eenigszins plechtig herdacht. Een
groot en keurig portret van den Prins hing aan den
wand, en in tegenwoordigheid Van den Burgemeester
en éen raadslid hield het hoofd der school een pas
sende toespraak tot de kinderen. In hoofdtrekken
werden de aanleiding tot den opstand tegen Spanje,
de daden van Prins Willem den Eersten, zijn strijden
en lijden voor staats- en godsdienstvrijheid, en eindelijk,
uitvoeriger, zijn sterven geschetst. Daarna werd een
gedachtenisplaat, waarop 's Prinsen portret, enkele
bijzonderheden uit zijn leven en sterven waren afge
beeld, aan ieder kind uitgereikt.
Hoedekenskerke. Eene eenvoudige versiering boven
de deur van de pastorie der Herv. kerk trok gister
morgen de algemeene aandacht, 't Was eene «zwij
gende" hulde aan den «Zwijger", 't Was zijne buste,
omhangen met een oranjelint, waaraan een Geuzen
penning, en omkransd met witte rozen. Het geheel
was ingesloten door de Nederlandsche vlag.
Bijna niemand begreep er iets van, ofschoon de
predikant er den vorigen Zondag genoeg van had gezegd.
De hulponderwijzer P. Leijs echter nam uit die voor
stelling terstond aanleiding om de kinderen op school
intelichten over de herinnering van den dag, en als
hij er eene openbare voordracht over had willen houden,
zou het schoollokaal zeker te klein geweest zijn, om
de nieuwsgierigen te bevatten. Na den schooltijd werden
onderscheidene vlaggen, halfstoks geheschen, waarge
nomen.
Ter gelegenheid der viering van den sterfdag
van Prins Willem van Oranje is te Delft de tentoon
stelling geopend in het Prinsenhof en wel in de eet
zaal, waaruit de Zwijger trad toen de moordenaar hem
trof. Ruim 2000 inzendingen z:jn ontvangende Ko
ning stelde zijn privaat archief beschikbaar en de
Hertogin Sophie van Saksen Weimar zond eene zeld
zame collectie medaillons, afgietsels van het ruiter
standbeeld en het Zwijgersbeeld op het Plein te 's-Gra-
venhage, van het borstbeeld door Lacomble vervaardigd.
Eene rij portretten, tal van teekeningen, prenten en
merkwaardigheden zijn bijeengebracht.
De plechtige gedachtenisviering in de nieuwe kerk
te Delft werd bijgewoond door schier alle ministers,
hooge autoriteiten, tal van kamerleden, deputatiën enz.
Prof. De Vries hield een zeer uitvoerige rede in twee
deelen gesplitst, waai in hij de grootsche figuur van den
Zwijger schetste als het ideaal der gewetensvrijheid
en der verdraagzaamheid. Hij herinnerde, dat hij de
stichter was der Leidsche Hoogeschool. De vergevens
gezindheid van den Zwijger moest ons nopen de mis
daad vóór drie eeuwen in het licht der tijden te be
schouwen en te vergeven. Zijn leven heeft voor Neder
land rijke vruchten gedragen en evenals zijn dood aan
Nederland den moed niet benam, moeten we in deze
treurige tijden voor Oranje niet wanhopen, maar éen
blijven in trouw met Oranje en ons scharen om den
troon en de Kroonprinses.
Verschillende kransen waren aan de tombe neerge
legd en tijdens de rede werd de zilveren krans, door
wijlen Prins Alexander bestemd, door de deputatie der
vrijmetselaars neergelegd. Eene plechtige muziekuit
voering verhoogde den indruk.
Het programma betreffende de begrafenis van
den Prins van Oranje, bepaald op 17 Juli, in de Nieuwe
Kerk te Delft, des voormiddags te 9 uren, is uitge
geven. Als slippendragers zijn aangewezende ge
pensioneerde kolonel jhr. Hooft, kolonel llojel, majoor
Beijerman, de beide laatsten adjudanten van wijlen den
Prins, en kapitein baron Sirtema van Grovestins, adjud.
des Konings. De doctoren Vinkhuizen en Van Wieringhen
Borski bebooren tot den lijkstoet. De stoet gaat in
Den Haag aldus: Kneuterdijk—PlaatsHoogstraat
VeenestraatWagenstraatHuygensstraat naar den
Rijswijkschen weg en neemt in Delft den gewonen
weg. Het houden eener aanspraak bij het graf is op
gedragen aan den hofpredikant dr. Van Koetsveld.
Kloetinge. De vermoedelijke dader van den diefstal,
deze week bij den brievengaarder alhier gepleegd, is
in handen der justitie. De burgemeester dezer gemeente
vond hem in den laten namiddag in den Poel, bleef
in zijn nabijheid, zond door voorbijgangers om hulp
en om half tien bracht men hem onder behoorlijk
geleide hier. Een deel der gestolen goederen was nog
in zijn bezito. a. een portefeuille en een horloge.
De jassen had hij in het Abbekindersche bosch ver
borgen. Hij zelf wees ze den burgemeester en den
verderen justitie-dienaars aan. 't Schijnt dat hij door
den honger genoopt is geworden om zich te laten
vangen, althans toen men hem eten voorzette verslond
hij een groote hoeveelheid. Geen wonderVan Maandag
nacht tot gisteravond (Donderdag) heeft hij in den
omtrek gezworven, rusteloos achtervolgd en in het
nauw gebracht door de politie- en justitie-dienaren.
Men stelde prijs op zijn vangst, daar hij een zeer
intieme kennis der justitie is, J. H., vóór 14 dagen
pas te Leeuwarden ontslagen, en meer algemeen bekend
onder den naam van «Joosje de duivel".
Men gevoelt zich hier verlicht, en tevens dankbaar
voor 't beleid en den moed tegen dezen beruchten
dief betoond.
Omtrent zijne arrestatie meldt men ons nog het
volgende Donderdagavond circa half zeven werd joosje
opgemerkt door den burgemeester van Kloetinge, toen
hij zich in een korenveld verschool. Hierop ontbood
de burgemeester de politie van Kloetinge en de Rijks
politie uit Goes Na een drijfjacht van ruim een uur,
onder aanvoering van den burgemeester van Kloetinge,
gelukte het eindelijk aan den Rijks-veldwachter Aarts
uit Goes hem te arresteeren De gestolen voorwerpen
werden gedeeltelijk bij hem bevonden. De arrestatie
geschiedde onder de gemeente 's Heer Abtskerke.
Een woord van lof komt in de eerste plaats toe
aan de onvermoeide pogingen van den flinken brigade-
kommandant te Goes, evenzoo aan den rijksveldwachter
Aarts, den gemeenteveldwachter Boone te Kloetinge,
den jachtopziener Joosse, en verder aan den heer W.
Van Liere, lid van den raad te Kloetinge; den heer
J. Dierx, slager te Goesde heeren M. Harinck te
's-Heer Abtskerke en P. Korstanje te Kloetinge.
Het voorloopig vei hoor geschiedde ten huize van
den burgemeester onder leiding van den brigade-
kommandant. De vermiste voorwerpen werden op
aanwijzing van den arrestant door den burgemeester
in een korenveld gevonden. Een overgroot publiek gaf
luide teekenen van ingenomenheid met de arrestatie
van dit gevaarlijk sujet.
De IV. Rott. Ct. schrijft het volgende, dat wel
licht ook in onze streken wel eens de aandacht trek
ken mag:
Toen in het vorige jaar de cholera in Egypte heerschte
en Europa met besmetting dreigde, hebben wij opmerk
zaam gemaakt op den treurigen toestand, waarin hier
te lande de weermiddelen tegen die gevreesde epidemie
verkeerden. Wij deden uitkomen, dat de quarantaine-
wet, in verband met de epidemieën-wet, de middelen
aan de hand gaf om, voor zo >veel dit mogelijk is, het
overbrengen van de ziekte tegen te gaan, doch dat de
uitvoering van die wetten zeer veel te wenschen overliet.
Thans heerscht de cholera in een paar havens van
Frankrijk, en is het gevaar dat zij worde overgebracht,
voor ons nog zooveel grooter. Zijn wij nu echter beter
gewapend dan verleden jaar?
Neende toestand is dezelfde gebleven. Aan de uit
voering der wetten ontbreekt nog juist, wat er toen
aan ontbrak.
Ontsmettingsstations en behoorlijke inrichtingen tot
afzondering van lijders aan besmettelijke ziekten, op
voldoenden afstand van de bewoonde plaatsen, missen wij.
Hoe zal het gaan met de door de wet bevolen ont
smetting en afzondering, wanneer een schip met de
dreigende gele vlag in top eene onzer havens nadert
Er moeten krachtige maatregelen genomen worden,
om de wetten op de beste wijze uittevoeren. Om al,
wat de besmetting kan overbrengen, buiten alle aan
raking met de bevolking te houden, moet er gewaakt
worden tegen het lossen van goederen uit besmette
of verdachte schepen, en moet er voor eene werkelijke
quarantaine worden gezorgd.
Men schrijft ons Hit Amsterdam
Het lot onzer Kalverstraat is alzoo beslisthet
fraaie plaveisel wordt tot het leggen der gaspijpen
opgebroken, en de straat alzoo voor eenigen tijd on
begaanbaar, tot groot ongerief der wandelaars, maar
wat meer zegt, tot groot nadeel der winkeliers;
immers, in de geheele Kalverstraat, van af het Sophia-
plein tot aan den Dam, vindt men slechts éen zoo
genaamd toe-huis" en twee sociëteiten, al de overige
gebouwen zijn winkels. Vergeefs hebben de eigenaars
zoeken gedaan te krijgen, dat van de oude gaspijpen
gebruik zou worden gemaakt. De Imperial Gaz-Asso-
ciation achtte zich echter niet verantwoord, wanneer
zij zelve niet voor de gasgeleiding zou zorgen.
Tegelijkertijd zullen echter de buizen voor de tweede
drinkwatermaatschappij worden gelegd, Haarlem's
duinen toch zijn niet meer toereikend om het steeds
grooter wordende Amsterdam te laven en voortaan
zal nu ook water uit de Vecht worden aangevoerd.
Tengevolge der gaswerken ligt onze stad nu al meer
dan een half jaar braak, en men heeft zich reeds
beducht gemaakt, dat de werkzaamheden niet op tijd
gereed zouden zijn. Den termijn van oplevering te ver
vroegen is niet mogelijk gebleken, maar dat die zal
worden overschreden is niet waarschijnlijkdaarvoor
is de zaak in te goede handen. Indien de nieuwe gas
fabriek op 1 November des volgenden jaars geen gas
levert, betaalt de Maatschappij eene boete van vijf
honderdduizend gulden, anders gezegd een half mil-
lioen en levert de tweede fabriek op 1 Augustus 1887
geen licht, dan wordt nog eens dezelfde boete toegepast.
Maar het zal zulk een vaart wel niet loopen. Er zitten
verstandige mannen aan het bestuur, die waarlijk niet
over éen nacht ijs zullen gaan en ze zouden hunne
aanzienlijke betrekkingen geheel of ten deele opgeofferd
hebbeö aan de belangen der nieuwe gasfabriekimmers
een oud-wethouder zal tegen een honorarium van circa
twaalfduizend gulden 's jaars de directie der gasfabriek
op zich nemen en alzoo de groene tafel vaarwel zeggen,
om zich voortaan minder aan het algemeen belang
dan wel aan dat der genoemde fabriek te wijden.
Een ander raadslid zal, echter zonder uit de rij dei-
beschreven vaderen te treden, meer bepaald het oog
houden op het technisch gedeelte, den bouw der
fabrieken.
Met den aanleg van het Sarphati park, dat zich
zal uitstrekken circa van den Amsteldijk in de rich
ting van het Rijks-Museum, vordert men goed Niet
alleen staan er op het weiland reeds een aantal keten
voor de «Polderjongens", maar den geheelen dag rijden
er treinen op losse rails, waarlangs het zand wordt
aangevoerd tot ophooging van het terrein. Ook is ein
delijk langs de oostzijde van de Galerij de schutting
verdwenen, die reeds lang op het omvallen stond en
het uitzicht alles behalve verfraaide, zóó zelfs, dat de
omwonenden van plan waren eene officiëele klacht
daarover in te dienen. Achter die schutting lag een
strook braak land, waar gras en onkruid welig op
schoten, maar waar thans de stoomhei stampt en snort
en de heipalen in den grond drijft, zoodat de geheele
omtrek er van schudt en beeft. Er zullen ook hier
evenals aan de westzijde huizen worden gebouwd, de
fraaie omgeving waardig. De Paleistuin zeifis aanmer
kelijk verfraaid en de elektrische vei lichting voldoet
uitmuntend, zoodat zich op de avonden der volkskon-
certen en vuurwerken eene dichte menigte samenpakt
in de galerij, van waar men thans het gratis gezicht
heeft in den tuin.
De vennootschap «de Parkschouwburg" wordt dan
eindelijk ontbonden, na een jaar levens, een veelbe
wogen jaar, dat nu juist niet tot de schitterendste in
de theatrale jaarboeken gerekend kan worden. Nadat
de aandeelen met verbazende snelheid achteruitgeloopen
waren, hetgeen meer dan één financiëele catastrophe
veroorzaakte, kon het fonds het vertrouwen niet her
winnen, en de onderneming werd met verlies gedreven.
Wel bedroeg de minimum-recette per maand 23000,
doch hiermee waren de kosten bij lange na niet gedekt.
Zóó kon het dan ook niet langer, en thans zal de heer
Voitus van Hamme, directeur van de Fransche opera
in Den Haag, ook de directie van den Parkschouwburg
op zich nemen, mits deze vrij van schulden zij, welke
niet minder dan ruim drie ton bedragen, benevens
76000 vlottende schuld Om dit bagatel uit de wereld
te maken is besloten tot eene leening van een half
millioen, waarvan terstond voor het bedrag van een
ton is geteekend, terwijl men voor de overige 4 ton
ook niet bevreesd is. De opinie omtrent de nieuwe
onderneming is gunstig, niet slechts omdat de Fransche
opera voortaan in den Parkschouwburg zal worden
gegeven, maar omdat de heer Van Hamme getoond
heeft van exploitatie verstand te hebben.
Blijkens het jaarverslag der te Leeuwarden ge
houden 35e algemeene vergadering der Nederlandsche
maatschappij tot bevordering der geneeskunst bedraagt
het aantal afdeelingen 88, het getal leden ruim 1100.
Aangenomen werden de voorstellen om zich tot de
Hooge Regeering te wenden met verzoek, mazelen te
schrappen uit de wet van 4 Dec. 1872; om de ge
neeskundigen en de vroedvrouwen in het Rijk indachtig
te maken op de noodzakelijkheid, zich te desinfecteeren
en van desinfecteerende middelen gebruik te maken
bij het doen van verlossingen en, zoo noodig, bij het
verzorgen van het kraambed, en de vergadering van
de geneeskundige inspecteurs te wijzen op het gemis van
controle van de vroedvrouwen en hen uit te noodigen
daarin te voorzien op een wijze als zij zullen goedvinden.
Het voorstel van de afdeeling Zeeland om aan te
dringen bij de Regeering op verplichte animale vaccinatie
werd met 42 tegen 28 stemmen verworpen. De voor
stellen om aan te dringen op een wijziging der
wettelijke voorschriften omtrent de opleiding van ge
neeskundigen en de staatsexamina werden commisso
riaal gemaakt, met uitnoodiging evenwel aan het
hoofdbestuur om, zoo noodig geoordeeld, nu reeds
protest aan te teekenen tegen het Kon. besluit van
April 1884.
Besloten is: a. zich te vereenigen met het rapport
der commissie tot bestrijding der syphilis, waarbij
was voorgesteld dat de maatschappij zich tot de re
geering wendde met het verzoek kennis te willen nemen
van het eindoordeel, ten aanzien der verspreiding en
sociale beteekenis van genoemde ziekte uitgesproken,
onder mededeeling van de wijze waarop dit is vast
gesteld terwijl verder wordt verlangd, dat lijders en
lijderessen aan dergelijke ziekten niet langer uit som
mige ziekenhuizen geweerd zullen worden, noch zooals
geschiedt, van de gunstige bepalingen tot onderstand
van de ziekenbussen buitengesloten zullen zijn, en dat
in het algemeen moedwillige overdracht der smetstof
strafoaar gesteld zal wordendat verder toezicht van
staatswege op de uitbreiding der ziekte zal worden
gehouden en dat de maatregelen getroffen zullen worden
om door wettelijke bepalingen de clandestine prostitutie
zoo krachtig mogelijk te keer gaan
b. zich met de conclusie der rapporteurs te vereenigen,
in zake de beste wijze van voorziening in de bestaande
behoefte aan geneeskundige hulp in Nederland, en
alzoo de commissie van grondwetsherziening in over-
