Donderdag 3 Juli.
71ste jaargang.
1884. r. 78.
Staten-Generaal.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rechtszaken.
Uit onze Koloniën.
Provinciale Staten van Zeeland.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zichvoor Rotterd am aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH Sc VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 2 Juli 1884.
In de Maandagavond gehouden vergadering van
het comité tot wering van schoolverzuim alhier is
besloten bij gelegenheid van het zomerfeest met een
vierhonderdtal kinderen een uitstapje te doen naar
Middelburg. Te dien einde zal op den dag van het
feest, Woensdag 9 Juli a. s., een extra-trein te 1 uur
van hier vertrekken om de kinderen naar Middelburg
te transporteeren, waar zij, na een tochtje door de
stad met muziek, zich in «Het Schuttershof' met
verschillende spelen zullen kunnen amuseeren. Te
7 u. 50 m. zal een extra-trein de kleinen met hunne
geleiders weder naar Goes terugvoeren.
Blijkens de hierachter voorkomende annonces is
het door de Vereeniging voor Volksvermaken alhier te
geven volksfeest bepaald op 23 Juli aanstaande, be
houdens de mogelijkheid, dat op dien dag de begrafenis
van den Kroonprins plaatsvindt.
Met allerlei spelen op eene weide, in de onmiddellijke
nabijheid der stad, zullen de liefhebbers zich kunnen
bezig houdenmastklimmen, zakloopen, enz. enz.;
geene spelen die onbehoorlijk zijn, zooals katknuppelen
en dergelijke. Voor muziek zal de Harmonie van Krui-
ninge zorgen en des middags te 2 uren zal de optocht
door bijna alle straten der gemeente naar de weide
plaatshebben. Aan de spelen, waaraan doelmatige prij
zen zijn verbonden, stelt men zich voor, dat inzonderheid
minder gegoede niet-leden zullen deelnemen, die zich
op den in de annonce bepaalden tijd daarvoor slechts
hebben aantemelden.
De uitreiking der prijzen heeft des avonds te 7 uren
plaats, waarna weder de optocht stadwaarts volgt.
Wij hopen zeer, dat velen aan dit feest mogen
deelnemen, opdat het doel der Vereeniging bereikt
wordeeen onschuldig feest onder het bereik van een
ieder te brengen en tevens dat velen zich geroepen
zullen gevoelen door lid der vereeniging te worden het
goede doel in de hand te werken.
Het eerste natuurkundig examen is gisteren aan
de universiteit te Amsterdam met goed gevolg afgelegd
door den heer C. J. Warnsinck.
Door Burgemeester en Wethouders van Middel
burg zijn voor de betrekking van gemeente-secretaris
uit de 16 sollicitanten aan den Raad aanbevolen de
heeren: A. de Vulder van Noorden, oud-burgemeester
van Heinkenszand, thans gem.-ontvanger te Middelburg,
en W. Hoekstra, secretaris der gem. Nieuwer-Amstel.
Bij deze aanbeveling is door Burgemeester en Wet
houders nog de mededeeling gevoegd, dat de heer
I. W. De Raad, griffier ter gemeente-secretarie, zijn
verlangen heeft te kennen gegeven, voor de betrekking
van secretaris niet in aanmerking te komen, vermits
hij de aanvaarding daarvan, op zijn leeftijd, niet ge-
wenscht oordeelt, (N. R. Ct.)
De heer Van Hasselt, burgemeester van Bergen-
op-Zoom, is op verzoek eervol ontslagen als lid van
het bestuur der visscherijen op de Schelde en de
Zeeuwschb stroomen, onder dankbetuiging voor de
bewezen diensten.
De Kiesvereeniging «Burgerplicht" te Amster
dam vergaderde gisteravond ter bespreking der voor
gestelde motie
«De Kiesvereeniging «Burgerplicht", van oordeel
dat de inkomstenbelasting, onverschillig onder welke
benaming zij wordt aangeduid, als uitvloeisel van het
oeconomische beginsel: draagkracht naar vermogen,
steeds heeft uitgemaakt deel van het programma der
liberale partij ten onzent;
dat de toestand van 's lands geldmiddelen dringend
voorziening eischt en de jongste poging van het Mini
sterie in die richting ook uit dien hoofde zou hebben
verdiend te slagen
verklaart, dat zij met leedwezen heeft kennis geno
men van de verwerping door de Tweede Kamer der
Staten-Generaal van het ontwerp tot heffing eener
klassenbelasting, en betreurt ten zeerste, dat die uit
komst tevens is toe te schrijven aan de medewerking
van een aantal leden, die tot de liberale partij heeten
te behooren."
De voorzitter mr. J. A. Levy lichtte de motie nader
toe, en wees, hoewel onder herinnering aan het oud-
Hollandsche «Desespereert niet", op den benarden
toestand, waarin Nederland zich bevindt èn door den
dood van den Kroonprins èn door de Nisero-quaestie
èn door de gebrekkige financiën. In deze zorgvolle
omstandigheden is in de eerste plaats algeraeene samen
werking van noode. Aan dezen eisch nu zijn sommige
Kamerleden der liberale partij, naar de ernstige over
tuiging van het bestuur van «Burgerplicht", ontrouw
geweest bij de behandeling der jongste belasting-ont
werpen van de Regeering en ten einde aan het mis
noegen over de houding dier leden uiting te geven,
was de voorgestelde motie gesteld.
Achtereenvolgens voerden verschillende sprekers het
woord over de motie en werden enkele amendementen
voorgesteld. Tenslotte werd de eerste alinea goedge
keurd, met de wijziging, dat voor «draagkracht naar
vermogen" «belasting naar draagkracht" gelezen
worde, en werden de volgende aiineas met verwerping
van alle amendementen goedgekeurd, waarna de door
het bestuur voorgestelde motie met algemeene stemmen
op ééne na werd aangenomen.
Het Vaderl. schrijft
De Kamer heeft haast om naar huis te gaan.
Nu, zij heeft dit jaar ook zóo lang, om niet te zeggen
zóo hard gewerkt, dat het haar niet kwalijk is te
nemen. Ook is haar werkzaamheid in den laatsten
tijd niet zoo bevorderlijk voor 's lands belang, dat wij
rouwig zijn om haar vertrek.
Maar naar wij hopen, zal zij zich voor haar vertrek
vergewissen, of de Regeering waakzaam is in den ern-
stigen tijd, die kan aanbreken.
Hoe staat het met de wet op het regentschap, met
die op de voogdij, met het voorstel tot herziening van
die bepalingen der Grondwet, welker wijziging geen
uitstel gedoogt?
Regeering en Kamer weten, dat het hier belangen
geldt, waarvan de regeling gebiedend noodzakelijk is.
Met voorziening mag niet worden gedraald, wil men
niet onverwachts voor de grootste moeilijkheden gesteld
worden. Het zou onverantwoordelijk zijn een en ander
maar op zijn beloop te laten tot September.
Wil de Kamer nu uiteengaan, er is niets tegen, maar
zij ga niet, dan na de belofte van de Regeering te
hebben verkregen, dat bedoelde voorstellen binnen den
korst mogelijken tijd zullen worden ingediend en de
Kamers tot hun behandeling zullen worden bijeen
geroepen.
Ingevolge de bevelen des Konings zal voor wijlen
Z. K. H. den Prins van Oranje door leger en schutterij
voor den tijd van 4 weken de gebruikelijke rouw worden
gedragen, te rekenen van den 22sten Juni jl tot en met
den 19den Juli a. s.
Gedurende dien tijd zal er geen trom geroerd worden,
en zal de muziek niet mogen spelenparades zullen
gedurende dezen rouwtijd niet mogen plaatshebben.
Door wijlen den heer H. W. Bloem, te Amsterdam,
is aan de Maatschappij tot opvoeding van Weezen in
het Huisgezin 1000 vermaakt.
De «Zuid-Afrik. Handelmaatschappij" heeft een
niet voor de pers toegankelijke alg. vergadering ge
houden. Uit de berichten, die er evenwel van gegeven
worden, blijkt dat zij in 188283 een som van 63,144
of 14 pCt. van haar kapitaal verloren heeft, doch dat
men zich vleit met de verwachting op betere toestanden
Dagbl
Men bericht uit Amsterdam dat de inschrijvingen
voor de Transvaalsche leening verre beneden de ver
wachtingen zijn gebleven.
In de Maandagavond gehouden zitting der Eerste
Kamer liet de Voorzitter voorlezing doen van de Ko
ninklijke Boodschap, medodeelende het overlijden van
den Prins van Oranje.
Deze voorlezing werd staande aangehoord door de
Ministers, die bijna allen tegenwoordig waren, de leden
en het bureau.
De Voorzitter hield daarop een passende toespraak,
en uitte den wensch, dat God den Koning nog lang
voor ons dierbaar Vaderland moge sparen.
Op voorstel van den Voorzitter werd besloten, de
Koninklijke Boodschap met een adres van rouwbeklag
te Beantwoorden.
Ingekomen zijn de berichten van het overlijden van
mr. J. A. Philipse, oud-voorzitter der Kamer, en L.
F. H. Beerenbroek, lid der Kamer, alsmede eene mis
sive van den Minister van Koloniën ten geleide van
twee exemplaren eener nota omtrent den toestand in
Atjeh, om ter griffie te worden nedergelegd, ter inzage
voor de leden onder voorwaarde van geheimhouding.
De beslissing over het houden van comité-generaal
in deze zaak werd tot later uitgesteld.
Na mededeeling van ingekomen wetsontwerpen en
andere stukken, (onder anderen de geloofsbrieven van
den heer Magnee) zijn de afdeelingen opnieuw samen
gesteld, waarna de zitting is gesloten.
De Eerste Kamer heeft gisternamiddag unaniem
aangenomen het adres van rouwbeklag aan den Koning.
Zij verklaart daarin o. a. dat bij de vervulling der
grondwettelijke plichten, waartoe de oproeping van den
Kroonprins tot hooger leven den Koning en de volks
vertegenwoordiging dringt, door den Kor.ing op de
trouw en toewijding der Eerste Kamer kan worden
gerekend. God bescherme en vertrooste zoo ein
digt het adres Uwe Majesteit en het Koninklijk huis.
De heer Magnee zal als lid worden toegelaten, nadat
hij de gevorderde eeden zal hebben afgelegd. Tot voor
zitters der afdeelingen zijn benoemd de heerenViruly,
Van de Putte, Van Limburg Stirum en De Sitter; en
in de commissie voor het rouwadres de heeren-. Schim-
melpenninck Van jer Oije, Pijnappel, Van Tienhoven
en Hengst, De commissie voor het adres heeft hare
iutwevpen ter tafel gebracht, dat naar de afdeelingen
werd verzonden.
In de zitting der Tweede Kamer van Maandag
is ook aangenomen het wetsontwerp tot afwijking van
de regels omtrent plaatselijke belastingen voor de ge
meente Vlissingen.
De behandeling van het ontwerp tot intrekking
der tijdelijke vrijstelling van de grondbelasting voor
gebouwen is gisteren geschorst tot heden, in verband
met een van regeeringswege aangebrachte wijziging ter
tegemoetkoming aan de bezwaren tegen de opheffing
van vrijdom voor ontginningen en droogmakerijen. Voor
den aankoop der telegraaflijnen van de Rotterdamsche
telegraaf-maatschappij is 25000 toegestaan. Zeven
naturalisatie-ontwerpen werden aangenomen. Het voor-
stel-Van Eek tot afschaffing van het antwoord op de
troonrede is, na bestrijding door den heer Schaepman
en den Minister Heemskerk, verworpen. De Kamer
heeft de wenschelijkheid uitgesproken tot het brengen
van overeenstemming tusschen het briefport van Neder
land en Indië met dat van omliggende landen, dat
lager is.
Door het kiescollege der Ned. Herv. Gem. alhier
is gisteren, ter vervulling van de vacature-Post, een
drietal opgemaakt, bestaande uit de heerends. C. L.
Laan van Serooskerke, ds. J. Montague van Vlissingen
en ds. C. B Oorthuis van Harderwijk.
Dinsdag 15 Juli zal daaruit het beroep geschieden.
Ellewoudsdijk. Maandagavond hebben stemgereg-
tigde leden van de hervormde gemeente alhier met
groote meerderheid van stemmen besloten candidaten
op te roepen voor predikant, om daaruit een beroep
te kunnen doen op een traktement van 910 en
vrije woning.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Gisteren zijn o. a. veroordeeld, tevens in de kosten:
B. De H., 17 j., schildersknecht en J. C., 17 j.,
kleermakersknecht, beiden te Goes, wegens mishande
ling tot 8 dagen cel ieder. J. De G. 16 j., win
kelbediende, A. R. 17 j, bakkersknecht, J. A., 16 j.,
kleermakersknecht, T. C. S., 16 j., kleermakersknecht,
en B- De H., 17 j., schildersknecht allen- te Goes,
wegens mishandeling ieder tot 8 dagen cel. A. R.
17 j., bakkersknecht, J. S., 17 j., schildersknecht en
J. C., 17 j., kleermakersknecht, allen te Goes, wegens
mishandeling ieder tot 3 dagen cel en de 2e en 3e
ieder 8 boete. M Ct.)
Kolonel Diepenbroek bespreekt in de Soar. Ct.
de nieuwe phase, welke de Atjeh-zaak is ingetreden,
doordien niet meer offensief opgetreden en een strenge
blokkade op uitgebreid zeegebied ingesteld zal worden.
Al verwacht hij ook van het begin van het nu aan
genomen programma weinig gunstige resultaten, hij
juicht toch de nieuwe politiek toe. Voorde blokkade acht
hij 28 oorlogsbodems noodig, anders zal zij in werke-
lij kheid slechts fictief zijn. Dezen maatregel noemt hij
overigens uitmuntend, want, moge het den vijand ook
al eens gelukken langs clandestienen weg contrabande
in te voeren, bemoeielijkt wordt hij zeker, terwijl een
zijner voornaamste levensaderen, de vischvangst, daar
door wordt belemmerd, zoo niet vernietigd.
Omtrent Atjeh geen andere bijzondere tijding,
dan dat aldaar de cholera epidemisch is moeten ver
klaard wordenook schijnt er weer gevochten en een
officier gewond te zijn. Er moest weder een transport
naar Glé Kambing en dan vallen er altijd gewonden.
(A. Dbl.)
Onder de benoemingen zegt het B. Hbl.
trekt de aandacht de in commissiestelling van den heer
A. W. P. Verkerk Pistorius, laatstelijk inspecteur van
het inlandsch onderwijs, tot het indienen van een
ontwerp voor een reorganisatie van het inlandsch
onderwijs.
Dit besluit van onzen Landvoogd is niet genoeg te
waardeeren. Het beteekent, dat er een einde zal komen
aan de wijze, waarop sedert verscheiden jaren schatten
zijn verkwist aan een zaak, welker doel, om de zachtste
benaming te bezigen, bedenkelijk is.
Avondzitting van Dinsdag 1 Juli 1884.
Tegenwoordig de Commissaris des Konings, voor
zitter, eerst 37, daarna 39 leden en de griffier.
De voorzitter opent de vergadering in naam des
Konings en benoemt de heeren Pompe, Lantsheer en
Hammacher om de geloofsbrieven te onderzoeken van
de heeren mr. C J. Fokker en P, Moes, die in de
districten Zieriksee en Hulst tot leden der Staten ge
kozen zijn.
De commissie verwijdert zich en brengt, na hare
terugkomst, bij monde van den heer Pompe rapport
uit, concludeerende tot toelating. De vergadering ver-
eenigt zich daarmede, waarna de genoemde heeren
door den griffier worden binnengeleid; hun door den
voorzitter, nadat zij de vereischte eeden hebben af
gelegd, wordt gelukgewenscht en zij zitting nemen.
Vervolgens geschiedt mededeeling van het Kon. be
sluit, waarbij jhr. mr. A. P. C. Van Karnebeek eervol
ontslagen en jhr. mr. W. M. De Brauw benoemd is
tot Commissaris des Konings, waarna de voorzitter
ongeveer het volgende zegt
«Mij is alzoo de eer te beurt gevallen door den
Koning te worden benoemd tot zijnen Commissaris in
deze provincie. Ik hecht aan die benoeming groote
waarde, vooreerst daar zij mij een blijk geeft van het
vertrouwen, dat door het geëerbiedigd hoofd van den
Staat in mij wordt gesteld. Maar ook nog om eene
andere redenik reken het eene groote eer, geroepen
te zijn om het koninklijk gezag te vertegenwoordigen
in uw belangrijk gewest en de belangen daarvan in
overleg met u te mogen bevorderen. Van mijne warme
ingenomenheid met Zeeland kan ik u nu reeds de
verzekering geven het verwijt zal mij niet treffen,
dat ik de belangen der provincie niet heb voorgestaan.
Den steun van u allen kan ik daarbij niet ontberen;
de aangename ervaring van de hulp van Gedeputeerde
Staten en van den griffier heb ik reeds, en de ge
schiedenis en de verklaringen van mijne beide ambts
voorgangers geven mij zekerheid, dat ook uw steun
mij niet zal worden onthouden. Ik vervang een man
van grooten ijver en stalen werkkracht, wiens vertrek
zeer wordt betreurd. Nog sta ik voor u als een on
bekende, die wellicht geen vertrouwen inboezemt;
maar ik beloof plechtig, dat ik alle krachten zal in
spannen om onder Hoogeren zegen de belangen van
Zeeland te bevorderen. Mijne beste belooning zal zijn
als mijn geweten mij zal zeggen gij hebt het ver
trouwen des Konings niet beschaamd, gij hebt het
vertrouwen der Zeeuwen verdiend 1"
Deze woorden worden met applaus begroet. Daarna
hervat de voorzitter: «Wij allen zijn onder den indruk
van de smartelijke gebeurtenis, die het land getroffen
heeft. De Prins van Oranje, wiens warme belangstel
ling in zijn land en zijn volk bekend was, is bezweken.
Het treffend en ernstig verlies, dat ons in den dood
van den vermoedelijken troonopvolger en den laatsten
zoon des Konings getroffen heeft, heeft ook in Zeeland
diepen indruk gemaakt. Ik stel u voor, ten blijke
daarvan, tot den Koning een adres van rouwbeklag
te richten
Door Gedeputeerde Staten is alreeds een concept
adres opgemaakt, dat door den griffier wordt gelezen
en zonder hoofdelijke stemming vastgesteld.
Vervolgens wordt medegedeelddat de heeren Van
Berlekom en Snouck Hurgronje hebben bericht, deze
vergadering niet te kunnen bijwonen; dat zijn goed
gekeurd wijzigingen in de provinciale begrootingen
over 1883 en 1884 en het Staten-besluit tot wijziging
van het reglement op den polder Walcheren; op welk
bedrag de provinciale rijks-begrooting voor 1884 is
vastgesteld. Voor kennisgeving aangenomen.
Het verslag der Staatsspoorwegen over 1883 en
eene dankbetuiging van E, W. Mus te Zieriksee voor
het aan zijne ambachts- en industrie-school verleende
subsidie, worden voor kennisgeving aangenomen, ter
wijl het overgelegde verslag der provincie over 1883
zal worden gedrukt.
Daarna wordt gelezen het adres aan den Koning,
waarbij Ged. Staten adhaesie betuigden aan een adres
der Friesche Maatsch. van Landbouw om de longziekte
onder het rundvee krachtig tegen te gaan, en werd
mededeeling gedaan van de toelage, door gemeente
besturen in N.-Beveland toegezegd aan den veearts
der 3e klasse te Kortgene. Voor kennisgeving aan
genomen.
Bij de mededeeling dat de wagendienst tusschen
Breskens en Yzendijke is gestaakt, zoodat, het subsidie
slechts over het eerste kwartaal is uitbetaald, voegt
de voorzitter het bericht, dat daaromtrent hedenavond
een adres is ingekomen, hetwelk nog niet door Ged.
Staten is behandeld.
Naar aanleiding van het ingekomen verzoek van den
Willempolder om calamiteusverklaring worden Ged.
Staten tot het doen van een voorstel tot vereeniging
van de Anna Jacoba-, Willem- en Kramerspolders
diligent verklaard.
Daarna deelt de voorzitter mede, dat over den post
voor onvoorziene uitgaven op de provinciale begrootin
gen voor 1883 en 1884 niet is beschikt en dat geen
ondeihandsche aanbestedingen hebben plaatsgehad. Voor
kennisgeving aangenomen.
De voorstellen van Gedeputeerde Staten, vermeld in
ons no. van 19 Juni jlen een voorstel om den ter
mijn voor het in werking brengen van den tramweg
BreskensMaldeghem te verlengen, worden naar du
aideelingen verzonden.