1884. N°. 70.
Zaterdag 14 Juni.
71ste jaargang.
GOM
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
Baad der gemeente Goes,
op MAANDAG den 16 JUNI 1884,
des namiddags te 2 uren.
Goes, den 13 Juni 1884.
De Secretaris,
HARTMAN.
Ponten van behandeling:
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Adres van den Majoor-kommandant, betrekke
lijk eene schietbaan voor de schutterij.
V. Voorstel \an B. en W. tot af-en overschrijving
op de begrooting van uitgaven over 1883.
VI. Remissiën van aanslag in den hoofdei, omslag
over 1883.
VII. Idem van aanslag in de belasting op de honden
over 1883.
VIII Benoeming van twee leden der financiëele com
missie.
IX. Idem van een lid in de commissie voor de
strafverordeningen.
X. Idem van een voorzitter der commissie voor
de gemeente-apotheek.
XI. Idem van twee leden in de commissie van
voorlichting ter zake van den hoofdei, omslag.
XII. Idem van een lid der openbare gezondheids
commissie.
GOES, 13 Juni 1884.
Uit 's-Hage werd Woensdagavond te 10 '4 uur
geseind
»Werd de Kroonprins heden niet gekweld door een
voortdurend hoesten, dan zou wellicht eenige rust ge
noten zijn", aldus luidt het avond-bericht der doctoren,
onder bijvoeging dat voor het overige dien dag geene
bijzondere stoornis was waartenemen.
Nog vernemen wij dat de zwakte van den Prins
belemmerend op zijne spraak werkt, zoodat de lijder
zich slechts bij tusschenpoozen verstaanbaar kan maken.
Des nachts ruim 1 uur seinde men nader
De zieke is door veelvuldig hoesten onrustig. Het
bewustzijn is nu en dan een weinig gestoord.
Het bulletin der geneesheeren van gistervoormiddag
luidde
»Ook dezen nacht belette het aanhoudend hoesten
Z. K. H. eenige rust te nemen; dit gebrek aan rust
maakte Z. K. H. hedenochtend dof. De ingewandsver
schijnselen blij ven bevredigend. De Prins is zeer zwak."
Een telegram, ruim 4 uren uit Den Haag verzonden,
meldde
»In den toestand van den Prins is heden geen mel
denswaardige verandering gekomen.
De toenemende zwakte, ook door gebrek aan eetlust
veroorzaakt, brengt Z. K. H. allengs in een staat van
machteloosheid."
Te 9 u. 45 m. is gisteren nog het volgend bericht
afgegeven
«Na een zeer onrustigen dag kwam Z. K. H. tegen,
den avond tot kalmte. De hoest verminderde, zoodat
de geneesheeren grond hebben te vermoeden dat de
Prins gedurende den nacht eenige rust zal genieten."
Van hedennacht ruim 1 uur wordt nog gemeld, dat
bovenstaande verwachting zich tot dusver had ver
wezenlijkt. De Prins heeft inderdaad, hoewel nu en
dan nog hoestende, eenige rust genoten.
Heden (Vrijdag) luidde het bulletin te half twaalf ure
»De toegediende middelen hebben hedennacht Z. K. H.
de gewensr.hte rust gebrachtbijzondere veranderingen
in het beloop der ziekte kwamen in de laaste 24 uren
niet voor."
De geheimhouding betreffende de aan de Kamer
overgelegde stukken in zake de »Nisero" is opgeheven.
De bundel stukken loopt tot 31 Mei, toen het be
kende antwoord van lord Granville op de nota van
onzen gezant, den graaf Van Bijlandt, werd ontvangen
en bevat o. a. het verslag van een onderhoud tusschen
lord Granville en graaf Van Bijlandt bij gelegenheid
van de overhandiging van het schrijven van laatstge
noemde, gedagteekend 9 Mei, waarin de graaf uitdruk
kelijk constateerde, dat de inmenging van Engeland
in deze zaak ons prestige in Indië schaden zou, dat
de schade voor den Engelschen handel door onzen
Atjeh-oorlog zeer overdreven werd, dat in elk geval een
blokkade tegen rebellen op eigen gebied en op dat,
waar onze souvereiniteit geldt, een recht was, dat geen
derde mogendheid kon betwisten.
Het afscheid van lord Granville was min of meer koel.
In verband met den twijfel, die bij sommigen
gerezen was, dat de «Nisero" contrabande aan boord
zou hebben gehad, deelt de firma M. P. Pels en Cie.,
te Amsterdam, vertegenwoordigende de inladers, de
firma Dumler en Cie., het verhaal omtrent de schipbreuk
der sNisero" mede, met de bijvoeging, dat het schip
slechts suiker bevatte. De hoeveelheid wapens en kruit,
die aan boord mochten geweest zijn, kunnen van geen
beteekenis z;jn. De heeren Pels en Cie. vereenigen zich
ook met de opmerking van het Handelsblad, waarin
hun schrijven voorkomt, dat, zoo het vaartuig contra
bande inhield, het niet door de inboorlingen zou zijn
geplunderd en zijne bemanning krijgsgevangen gemaakt.
Zij eindigen met den wensch, dat aan de eischen
van den Radjah van Tenom niet wordt toegegeven,
daar anders de gevolgen voor de Regeering niet te
overzien zijn, en ongetwijfeld de andere staatjes op
op de Atjehkust zullen trachten vreemde schepen, die
daar aanloopen, eveneens te plunderen en de beman
ningen met zich te voeren naar de onbereikbare bergen
in het onbekende binnenland, teneinde aldus voor hen
voordeelige conflicten met Nederland in het leven te
roepen.
De correspondent der N. R. Ct. te Londen seint
Een belangrijk gesprek, dat ik met Sir Frederick
Weld, gouverneur der Straits-Settlements, had, kwam
hoofdzakelijk op het volgende nederZijne Excellentie
zeide dat de toestand te Atjeh allercritiekst is. De
Nederlanders hebben daar thans tienmaal meer gewa
pende vijanden dan voorheen. Sir F. Weid beschouwt
dit als het gevolg onzer Atjeh-politiek, welke de peper
havens sloot, waardoor ieder inlandsch belanghebbende
bij den peperhandel in een rebel herschapen werd. Zijne
Excellentie voorspelt geen beterschap zonder radicale
verandering onzer Atjeh-politiekhij zeide dit ronduit
onzen Gouverneur-Generaal. Sir F. Weid deelt niet
in de beduchtheid onzer Indische Regeering, dat de
vrijhandel den smokkelhandel van wapenen en ammu-
nutie zal bevorderenintegendeel meent hij dat het
tegenwoordige restrictie-stelsel dien bevordert.
Bij het Woensdag te Utrecht gehouden examen
is tot arts bevoiderd de heer H. K. D. Van den
Bussche, cand.-arts.
In de Woensdag te Vlissingen gehouden jaarlijk-
sche algem. vergad. van aandeelhouders der Koninklijke
Maatschappij »De Schelde", scheepsbouw- en werktuigen-
fabriek, deelde de president-commissaris de goedgekeurde
balans en winst- en verliesrekening over 1883 mede,
waaruit bleek dat genoemd jaar voor de Maatschappij
vrij ongunstig was geweest, daar de winst en verlies
rekening, met een verlies van ƒ151,410.64 is afgesloten.
Ook kwam in behandeling de beslissing omtrent sub.
2 van art. 29 der statuten in verband met art. 3 van
het erfpachtscontract, goedgekeurd bij de wet van 8
September 1875 Staatsblad no. 15). In het 3de ar
tikel dezer wet komt de bepaling voor, dat de erfpachter,
toen de heer Arie Smit, wiens rechten en verplichtingen
later aan de koninklijke Maatschappij »De Schelde"
te zijn overgedragen, met het einde van ieder 5de,
10de of volgende vijfjarig tijdvak, het recht heeft om
de erfpacht te doen ophouden, mits de erfpachter een
jaar te voren daarvan opzegging doe.
Die tijd van beraad is thans voor het ingaan van
het derde tijdvak aangebroken.
De vergadering heeft omtrent dit punt het besluit
genomen, om het erfpachtscontract met den Staat der
Nederlanden vóór of op den 8sten September eerstko
mende op te zeggen, indien de onderhandeling met
de Regeering over wijziging van dat contract, door het
Bestuur aanteknoopen, niet vóór dien tijd tot een naar
zijn oordeel bevredigend resultaat heeft geleid.
Sclierpenisse. Bij de verkiezing voor een lid van
den gemeenteraad alhier werden uitgebracht 83 gel
dige stemmen. Hiervan verkreeg de heer P. M. Ti
chelaar 35 en de heer J, Hage Wz. 27 stemmen,
zoodat er tusschen genoemde hh. herstemming moet
plaatshebben.
St. Annaland. Zooals uit Stavenisse verleden week
gemeld werd, is aldaar door portionarissen besloten
de meestoof in die gemeente te verkoopen in den loop
van dit jaar. Hier is men van een ander gevoelen
hier is men er op uit de meestoof, de eenige die hier
nog aanwezig is, te behouden, zooals in de laatste
gehoudene vergadering van aandeelhouders is gebleken.
Een stoofportie was verkocht voor f 3C0. Portiona
rissen vonden echter goed, die «portie" voor de aan
geboden som te naasten en aan de stoof te houden,
zoodat er nu in plaats van 20,19 aandeelhouders zijn.
Verder werd nog besloten het gebouw door eenig
verfwerk en reparatie aan timmerwerk op te knappen
en 600 HL. fijne en 10,000 KG. stukken steen
kolen aan te schaffen, om voorzien te zijn van de
noodige brandstoffen voor de aanstaande teelt.
Bij Kon. besluit zijn benoemd, met ingang van
24 Juni a. stot burg. van ElkerseeJ. M De Glop-
per, en van Oud-VosmeerG. J. De Vulder van Noorden.
Zooals vroeger werd medegedeeld, zal de «Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen, ter gelegenheid van
haar eeuwfeestviering in Augustus e. k., als feestgave
aan het Nederlandsche volk te Utrecht een kweekschool
voor bewaarschoolhouderessen met daaraan verbonden
oefenschool stichten. Terwijl de vorige algemeene ver
gadering der Maatschappij besloot, in de kosten van
op- en inrichting te doen voorzien 't zij door giften,
't zij door deelneming in een rentelooze leening, met
aandeelen van f 1000, splitsbaar in onderdeelen van f100,
en met eene aflossing van f1000 'sjaars, is te dien
einde tot heden ruim f50000 bijeengebracht, waarvan
f6600 aan giften. Dit bedrag is op verre na niet
toereikend, aangezien voor een voldoende inrichting
ongeveer een ton gouds wordt vereischt. Daar echter
een zeer groot aantal departementen nog geen bericht
heeft gezonden van den uitslag der in hun kring in
het werk gestelde pogingen, mag worden verwacht,
dat het beooogde doel ten volle zal worden bereikt.
Het Wag. Wbl. verzet zich in een hoofdartikel
zeer sterk tegen de beschouwingen van de Standaard
over het verzoek der synodale commissie om den dood
van prins Willem I kerkelijk te herdenken. Het VV'. W.
noemt die fataal, bijna satanisch, 't Eenig goede gevolg
van 't Standaard-artikel zal, meent het blad, zijn, dat
schier alle predikanten met des te grooter enthousiasme
aan den onvergetelijken doode hun hulde zullen brengen.
Bij Kon. Besluit van 17 Mei jl. is, met uitbrei
ding van het Kon. Besluit van 23 October 1880, no.
16, vrijdom van port verleend voor de correspondentie
over dienstzaken van de districts-schoolopzieners met de
arrondissements-schoolopzieners, en tusschen deze laat-
sten onderling binnen den omtrek van het geheele Rijk.
Terwijl Nederlandsche steenfabrikanten zich be
klagen dat onze Regeering buitenlandschen steen
gebruikt, geeft de Pruisische waterstaat soms aan
Nederlandschen baksteen de voorkeur; aan een Neder
lander werd dezer dagen de levering van 400,000
stuks opgedragen.
In de openbare vergadering van den Raad van
State, afdeeling voor de geschillen van bestuur, is
Woensdag ingekomen een Koninklijk besluit in zake
het beroep van den Raad der gemeente Sluis, van
een besluit van Ged. Staten van Zeeland, waarbij goed
keuring is onthouden aan de gemeente begrooting voor
1884. Met handhaving der bestreden beslissing van
Gedep. Staten is het beroep ongegrond verklaard.
De Minister van Binnenl. Zaken heeft bij aan
schrijving aan de Commissarissen des Konings mede
gedeeld, dat de met een Nederlander gehuwde vreemde
vrouw na ontbinding van haar huwelijk de Neder
landsche nationaliteit blijft behouden.
De Keizerin van Oostenrijk heeft den burgemees
ter van Amsterdam een belangrijke gift voor de armen
doen toekomen.
Thans weer wordt gemeld, dat H. M. dit jaar niet
hier te lande terugkeert.
De Weesinrichting te Neerbosch is (behalve de
verplichte uitkeering van enkele legaten) universeel
erfgenaam geworden van de nalatenschap van mevrouw
de wed. Van Wijngaarden, overleden te Venloo. Volgens
een globale berekening zal deze erfenis 10 a ƒ11000
bedragen.
Overeenkomstig nieuwe voorschriften kunnen de
kommandanten van het leger aan verlofgangers, die
hun eerste dienstjaar hebben volbracht, namens den
Minister toestemming verleenen tot het aangaan van
een huwelijk, indien het request op zegel is geschreven,
terwijl in het schriftelijk bewijs der toestemming uit
drukkelijk er aan moet herinnerd worden, dat de ver
lofganger door zijn huwelijk in geen geval wordt ont
heven van het volbrengen zijner militaire verplichtingen,
zoodat hij ook niet zal kunnen worden vrijgesteld van
de opkomst in werkelijken dienst, waartoe hij wordt
opgeroepen.
Naar het Vaderland verneemt is de toestand
van den heer Mirandolle, lid der Tweede Kamer, steeds
achteruitgaande. De geneesheeren geven zeer weinig
hoop op herslel.
De Voltaire had prins Bjudewijn van België
als echtgenoot toegedacht aan ons prinsesjede Haag-
scbe correspondent van de Etoile Beige echter komt
met een anderen pretendent voor den dag, namelijk
den lOjarigen zoon van den hertog van Edinburg,
die weldra in ons land zou komen om daar te wor
den opgevoed.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de gisteren gehouden zitting is de Atjeh-diseussie
op heden bepaald.
Het algemeen debat over de Indische begrooting is
afgeloopen.
De Minister van Koloniën verdedigde uitvoerig zijn
financiëele en koloniale politiek en zijn eenstemmig
heid met de Regeering in zake de conversie van Atjeh
en de Billiton-quaestie. Den verkoop van Staatsspoor
wegen bestreed hij vooralsnog. De tariefsherziening
zou den in-, uit- en doorvoer niet schaden. Op ver
hoogd pensioen hebben in 1879 gepensioneerde Indische
officieren geen recht.
De sluiting der Atjehhaven is wettig.
Na eenige discussie, waarin de heeren Tak en Mees
aandrongen op een ernstig onderzoek van de aanvragen
tot verkoop van spoorwegen aan particulieren, is de
voortzetting op heden bepaald.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Doopsgezinde gemeente. Zondagmorgen te 10 uur
zal dr. J. Dyserinck van Vlissingen eene predikbeurt
vervullen.
Beroepen te 's-Heerenhoek de heer J. C. Prins,
cand. te Nijkerk op de Veluwe.
Het classicaal bestuur van Zieriksee heeft de
ouderlingen van Tolen voor den tijd van zes weken
geschorst, wegens hun weigering om ds. Crull bij te
staan in het aannemen zijner leerlingen. Den geheelen
kerkeraad is eene ernstige terechtwijzing gezonden,
wege zijne houding in deze zaak, en erop gewezen,
hoe het zijn roeping is om orde en wet te helpen
handhaven en vrede en eendracht te bevorderen.
Den 3den Juli e. k. hoopt de heer F. Haver -
smidt, predikant bij de Herv. gemeente te Schiedam,
den dag te herdenken, waarop hij vóór 25 jaren de
evangeliebediening aanvaardde.
De heer J. Kleeuwens, van Middelburg, is be
noemd tot onderwijzer te Bommel (Over-Flakkee).
Den 45en April jl. hielden een tiental oud-kweeke-
lingen der Bossche kweekschool eene bijeenkomst te
Utrecht, om te beraadslagen, wanneer het zilveren
jubileum van den directeur dr. Trosée, zou gevierd
worden. Er werd besloten, dat door een bericht in
de dagbladen alle oud-kweekelingen uitgenoodigd zouden
worden tot eene vergadering te Utrecht op 27 Augustus
a. s., ten einde het plan van de feestviering te bespreken
en vast te stellen en eene feestcommissie te kiezen.
Landbouw en Veeteelt.
Wat de ooftteelt kan bijdragen tot de welvaart
van een land toont België, 't Is nu 20 jaar geleden,
dat van daar werd uitgevoerd eene hoeveelheid van
276,286 schepel versch ooft, waarsan de waarde be
droeg 3,395,000 franken. Bijna die gansche quantiteit
vond haar weg naar Engeland, In het afgeloopen jaar
was de gedeclareerde waarde van het uitgevoerde ooft
reeds gestegen tot 16,726,000 fr., terwijl de consumtie
in het land zelf in gelijke mate was geklommen.
Buitendien moet hier nog de waarde der vruchten
sappen, geleien en andere preparaten van het geteelde
ooft, voor uitvoer en consumtie bestemd, in rekening
worden gebracht, om de totale opbrengst te vinden
door dezen tak van nijverheid aan het land geschonken.
Buitenlandsch Overzicht.
Zooals wij nog onder de laatste berichten in ons
vorig Dommer konden melden heeft het Belgische
ministerie, na den uitslag der kamerverkiezingen van
jl. Dinsdag een kabinetsraad gehouden en daarna zijne
portefeuilles aan den Koning aangeboden. Een nieuw
ministerie wordt reeds genoemd ën zonder twijfel zal
de heer Malou daarvan wel de ziel zijn.
De nederlaag der liberalen bij onze zuidelijke na
buren is een ernstig feit, ernstig vooral door de redenea
die er toe hebben geleid. Deze redenen toch zijn twee
ledig. In de eerste plaats hebben de progressisten in
de linkerzijde der Kamer eene verdeeldheid gebracht
die menigmaal dreigde noodlottig te zijn voor de
voorstellen van bet ministerie, doch in de tweede plaats,
en dit was ernstiger hebben zij de regeering
meermalen gedwongen verder te gaan dan bet ministerie
zelf wel wilde.
Intusschen beeft de regeering zelve zeker ook niet
goed gehandeld met bare belastingplannen, die tot eene
verhooging van veertig millioen leidden, door te zetten.
Doch wat ook de oorzaken mogen zijn van de
nederlaag der liberalen in België, zeker is het, dat het
lang zal duren eer zij weder over eene meerderheid
in de Kamer zullen kunnen beschikken. Alleen de
overtuiging dat het clericalisme, trots zijne schoone
beweringen over zijn goedkoopere wijze van staats
huishouding, toch ook niet zal kunnen voldoen aan
de wenschen van liet meerendeel der kiezers, omdat
het eenvoudig de financiën op andere wijze zal besteden
zonder de belastingen aanmerkelijk te verminderen,
doet ons de hoop koesteren, dat misschien zijne over-
heersching van niet al te langen duur zal blijken te zijn.
De Independence Beige verneemt uit goede bron,
dat het nieuwe Kabinet aldus zou zijn samengssteld:
Malou buitenlandsche zaken, Prins Caraman Chimay
binnenlandsche zaken, De Bruijn openbare werken,
Jacobs financiën, Thor.issen onderwijs, Generaal Jacmart
oorlog. Be.rnaert zou president der Kamer worden.
Volgens het Journal de Bruxelles, heeft de Koning
gistermiddag den heer Malou ten gehoore ontvangen.