Donderdag 5 Juni.
71sle jaargang.
1884. N°. 66.
COLLECTE
GMSCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 et.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoepers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Op Woensdag IS Juni 1884,
zal in deze gemeente gebonden worden de gewone
jaarlijksche
ten behoeve van het
Fonds tot aanmoediging en ondersteuning van de
gewapende dienst in de Nederlanden.
Met het oog op het weldadig doel van dit fonds,
en ten einde het bestuur daarvan in staat te stellen,
de uitgaven te bestrijden, vooral om onder het getal
gegratidceerden nog op te nemen de oude en gebrek
kige krijgslieden, ale voor 's lands onafhankelijkheid
hebben gestreden, en tot dusverre niet hebben kunnen
worden opgenomen, worden de ingezetenen dringend
tot ruime bijdragen uitgenoodigd.
Goes, den 3 Juni 1881.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
DE INSPECTIE VAN DE VERLOFGANGERS
DER NATIONALE MILITIE,
zal alhier gehouden worden op VRIJDAG den 27en
JUNI aanstaande, des voormiddags te 10 uren, in de
Koopmansbeurs, waartoe de verlofgangers zich moeten
verzamelen voor dat gebouw.
Mitsdien worden alle verlofgangers, welke zich in
deze gemeente bevinden, die voor den 1 April 11. in
het genot van onbepaald verlof zijn gesteld, onverschillig
tot welke lichting zij behooren, ten ernstigste aangemaand
tot een stipte opvolging der onderstaande bepalingen
1. De verlofganger meldt zich binnen 30 dagen na
den dag, waarop hem de verlofpas is uitgereikt,
bij den burgemeester zijner woonplaats aan, ten
einde deze zijn verlofpas voor gezien teekene.
(Art. 133).
2. De verlofganger, die zich in eene andere gemeente
gaat vestigen, geeft daarvan kennis aan den bur
gemeester zijner woonplaats. Binnen dertig dagen
na den dag, waarop hij komt in de gemeente,
waarin hij zich vestigt, meldt hij zich bij den
burgemeester dier gemeente aan, teneinde deze
zijn verlofpas voor gezien teekene. (Art. 131).
3. De verlofganger van de militie te land mag zich,
zonder toestemming van den Minister van Oorlog,
niet langer dan gedurende vier weken buitenslands
begeven. (Art. 136).
4. De verlofganger, die artt. 133,131 en 136 niet naleeft,
wordt in werkelijken dienst geroepen en gedu
rende drie maanden gehoudeo (Art 137).
5. De verlofganger Tan de militie te land, die bij
openbare kennisgeving is opgeroepen om door den
militie-commissaris te worden onderzocht, ver
schijnt bij dat onderzoek in uniform gekleed en
voorzien van de kleeding- en uitrustingstukken,
hem bij zijn vertrek met verlof medegegeven, van
zijn zakboekje en van zijn verlofpas. (Art 138,
139, 140).
6. De verlofganger van de militie te land is aan de
militaire rechtspleging en tucht onderworpen,
onder anderen gedurende den tijd, dien het onder
zoek voor den militie-commissaris duurt, en in
het algemeen, wanneer hij in uniform gekleed is.
(Art. 130).
7. Behoudens het bepaalde bij art. 130, kan een arrest
van twee tot zes dagen, te ondergaan in de naastbij-
gelegen provoost of het naastbijzijnde huis van
bewaring of arrest, door den miliiie-commissaris
worden opgelegd aan den verlofganger
1. die zonder geldige reden niet bij liet onderzoek
verschijnt;
2. die, daarbij verschenen zijnde, zonder geldige
reden niet voorzien is van de bij art. 110 vermelde
voorwerpen
3. wiens kleeding- en uitrustingstukken bij bet on
derzoek niet in voldoende staat worden bevonden
4. die kieeding- of uitrustingstukken, aan een ander
behoorende, als de zijne vertoont (Art. 111).
8. Onverminderd de straf, in het voorgaande artikel
vermeld, is de verlofganger verplicht, op den
daartoe door den militie-commissaris te bepalen
tijd en plaats en op de in art. 140 voorschreven
wijze, voor hem te verschijnen om te worden
onderzocht. (Art 113).
9. De verlofganger, die zich bij hei haling schuldig
maakt aan het feit, sub 1 art. lil bedoeld, of
niet overeenkomstig art. 143 voor den militie
commissaris verschijnt, of, aldaar verschenen zijnde
in het geval verkeert, sub 2 en 3 van art 111
vermeld, wordt onder de wapenen geroepen en
van 3—6 maanden gehouden (Art. 141).
10. De verlofganger, die niet voldoet aan eene op
roeping voor den werkelijken dienst, wordt als
deserteur behandeld (Art. 145).
11. Elk, die voor de militie is ingeschreven en ieder,
die daarbij is ingelijfd, kan, overeenkomstig de
daaromtrent bestaande voorschriften, tot eene
vrijwillige verbintenis voor den tijd van zes jaren
of langer worden toegelaten bij de zeemacht, het
korps mariniers hieronder begrepen, bij het leger
hier te lande of bij het krijgsvolk in 's rijks
overzeesche bezittingen, plaatsvervangers echter
niet bij de zeemacht of het korps mariniers ge
durende het eerste jaar van hunnen diensttijd (Art.
9 en 71)
12. Aan de bij de militie te land ingelijfden, die ver
langen na volbrachten oefeningstijd minstens zes
maanden onder de wapenen te blijven of te komen
zonder zich als vrijwilliger te verbinden, wordt
zulks vergund. (Art 126).
Goes, den 31 Mei 1881.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN
GOES, 4 Jnni 1884.
Z. K. H. Alexander, prins van Oranje, die zich
reeds sedert het begin der vorige week ongesteld ge
voelde, was in de laatste dagen bedlegerig en volgens
opgaaf der geneesheeren lijdende aan gastrische koorts.
Eene ziekte-bulletin, Zondagnamiddag door de doc
toren dr. Vinkhuijzen Jr. en Van Wieringhen Borski
afgegeven en ten paleize van Z. K. H, neergelegd,
vermeldde deze betreurenswaardige wending in 's Prin
sen gezondheidstoestand, welke zelfs Zondagavond, te
oordeelen naar de berichten alstoen bekend geworden,
in de omgeving van Z. K. H. bezorgheid begon in te
boezemen wegens verschijnselen van bedenkelijken aard,
die zich, naar ongetwijfeld met diep leedwezen zal
worden vernomen, bij den doorluchtigen zieke open
baarden.
Tegen den nacht had de lichaamstemperatuur reeds
41 graden bereikt.
De toestand van den Prins was Maandag na een
rustigen nacht dezelfde; de koorts hield aan.
Gisteren verspreidden wij het volgende bericht
sliet Bulletin ten paleize van den Prins van Oranje
luidt„Eerst tegen den morgenstond genoot de Prins
eenige rnst. De koorts houdt aande toestand blijft
dezelfde".
Wij kunnen er nog bijvoegen, dat de doctoren he
denochtend een langdurig consult hielden en algemeen
wordt verzekerd, dat heden de dag der crisis is."
De algemeene ziektetoestand van den Kroonprins
was gisteren ook tegen den nacht nog dezelfde. De
lichaamstemperatuur was echter verminderd, hetgeen
wordt toegeschreven aan de werking der krachtige
koortsbedwingende geneesmiddelen. Dat zich typheuse
verschijnselen geopenbaard hebben, lijdt geen twijfel
meer. Nochtans heeft de Prins tamelijk veel rust ge
noten.
Z. K. H., hoewel zeer afgemat door de koorts, is nog
helder van geest, zoodat hem gistei avond mededeeiing
kon gedaan worden van belangstellende telegrammen
van den Koning, Prins en Prinses Von Wied, de
Groothertogin van Saksen Weimar en den Luxem-
burgschen Staatspresident De Blochausen.
Het bulletin der geneesheeren van heden luidt
Z. K H. is lijdende aan febris typhoïdea en bracht
een onrustigen nacht door. De koorts blijft aanhouden.
Voor het oogenblik zijn er geen onrustbarende ver
schijnselen.
Op gezag van het Dagblad dat beschouwd
wordt het officieus orgaan van Minister Heemskerk te
zijn, en dat wij dus meenden volkomen te kunnen
betrouwen, -vermeldden wij in ons laatste nommer,
dat een vroeger, ook door ons overgenomen bericht,
omtrent een verbod van den Minister van Financiën
tot het gelijktijdig bekleeden van nog andere betrek
kingen door ambtenaren der directe belastingen niet
juist was. Het bericht was intusschen zeer juist. De
heer W. Jansen alhier, die de betrekking vervulde
van plaatsvervangend, tevens herschatter der locali-
teiten voor de uitoefening van den kleinhandel in
sterkedrank alhier, heeft van den controleur te
Hansweerd een schrijven ontvangen, dat de vroeger
verleende vergunning daartoe is ingetrokken en ver
vallen verklaard. De heer Jansen heeft dientengevolge
van Burgemeester en Wethouders een eervol ontslag
als zoodanig erlangd.
's-Heer Arendskerke. De Gemeenteraad benoemde
in zijne vergadering van 31 Mei jl. tot lid van het
Algemeen Armbestuur dhr. M. Janse, in de plaats van
dhr. G. Otte (overleden.)
Men meldt ons, dat de stationschef te 's-Heer
Arendskerke, dhr. Dubber, met 15 Juni e. k. van
standplaats verwisselen zal met dhr. Francois, thans
te Langeweg (N.-Brabant).
De militaire student voor den geneeskundigen
dienst der zeemacht G. F. W. Geill wordt beschouwd
den laatsten Maart 1884, op zijn daartoe gedaan ver
zoek, eervol uit die betrekking te zijn ontslagen.
Op de aandeelen der Stoomvaart-Maatsch. «Zee
land" zal over 1883 een dividend van 6 pCt. worden
uitgekeerd. Verleden jaar was het dividend 5.4 pCt.
In eene buitengewone vergadering van directeuren
en leden van het «Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen" is met acclamatie aangenomen een voorstel
van het bestuur, om aan den heer F. Nagtglas, als
blijk van waardeering zijner veelvuldige en langdurige
diensten aan het genootschap in zijne betrekking van
bibliothecaris, zoo mede door het bewerken van den
inventaris der «Zelandia Illustrata", bewezen, aan te
bieden de gouden medaille van het genootschap of
eenig voorwerp van artistieke waarde te zijner keuze.
(Af. Ct.)
Naar men verneemt heeft de heer mr. Van de
Werk zich bereid verklaard wederom de candidatuur
voor de Tweede Kamer in het kiesdistrict Zevenbergen
te aanvaarden.
In de Vrijdag gehouden zitting der Tweede Kamer
is ook nog in behandeling genomen het voorstel van
den heer Van Eek tot wijziging van het reglement
van orde.
Nadat de eerste 14 artikelen behandeld en de meeste
verworpen waren (uitgezonderd zijn voorstel om in
plaats van «43 leden" te lezen dat de meerderheid
uit de helft plus 1 bestaat) gaf de heer Blussé bij
art. 15 (waarbij voorgesteld wordt het aantal afdeelin-
van vijf op zes te bepalen) in overweging, thans de
werkzaamheden te verdagen tot de eerstvolgende ver
gadering die op heden werd bepaald. Dienovereen
komstig werd besloten.
-Aan de Tweede Kamer is aangeboden een wets
ontwerp betreffende het in werking treden van het
nieuwe wetboek van strafrecht met 1 Januari 1885.
Het strekt tot regeling van den overgang van de oude
tot de nieuwe strafwetgeving, en om overeenstemming
te brengen tussclien de bestaande wetten en het nieuwe
wetboek.
Jl. Donderdag, eersten verjaardag van den dood
van prinses Marianne der Nederlanden, werd op haar
graf te Erbach, in den Rheingau, een gedenksteen
geplaatst, welke plechtigheid hare kinderen bijwoonden.
De president Deiszman hield bij deze gelegenheid een
toespraak.
De heer H. K. Monsjou, ambtenaar ter secretarie
te Sommelsdijk, is als zoodanig benoemd te Eede.
De «Willem Barents" vertrok Zaterdagmorgen
te 8 uren van Amsterdam naar IJmuiden en koos te
half twee zee, teneinde haar zevenden tocht naar het
Noorden te volbrengen.
In April werd in de Postspaarbank ingebracht voor
ƒ284 286,54. Terugbetaald werd voor ƒ225 277,60,
zoodat meer is ingelegd dan terugbetaald ƒ59 008,94.
Aan het eind der maand was ten name der ver
schillende inleggers ingeschreven een bedrag van
3 600 341,33%, zoodat de som der inlagen op 30
April II. bedroeg 3 659 350,27%.
De Nederl. Vereeniging tegen de prostitutie zal
op Dinsdag 17 Juni a. s. eene algemeene vergadering
honden te Utrecht. Op de agenda komen o. a. voor:
plannen om eene enquête te provoceerenformuleering
van de wenschen der Vereeniging aan den heer Van
Swinderen opgedragen.
Eene Internationale conferentie ter bespreking
eener regeling van het vervoer van landverhuizers is,
naar men verzekert, aanstaande. Het initiatief moet
genomen zijn door de Nederl. Regeering.
Het stoomschip «Prinses Amalia" vertrok 3
Juni van Port Said.
O.-Indie. Overgeplaatst de 1ste luit. der genie L.
G. Krol Van der Hoek naar Batavia.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Op het Zuider-Zendingsfeest zullen als sprekers
optreden: Ds. Gerth Van Wijk, 's-GvavenhageOpe
ningsrede; Ds. A. Van Veelo, Klundert: Nederland
en de Zending; Ds. K. Van Goor, Nieuwendijk
Het licht der Heidenen Ds. A. Van Schelven, Be
verwijk: De tegenwoordige en de toekomende ure
Ds. J. A. Van Heijningen, 's-GravendeelDe Christe
lijke Jongelings-Vereeniging een gezegende werkkring
op gebied van in- en uitwendige Zending; Ds. J. H.
De Visser, AlmelooChristus in het Huisgezin
Ds. C. B. Oorthuijs, Harderwijk: De Oogst is zeker;
Ds. E. B. Gunning, Zetten: Evangelisatie in Noord-
Brabant en LimburgDs. J. Kromsigt, Leiderdorp
De Zending in de Christelijke Hoop; Baron Van
Doorn van Westkappele: De Macht der Liefde;
De heer J. Van 't LindenhoutDe Weezen in hunne
verzorging; Zendeling Schilstra van de Nederland-
sche Zending-VereenigingDs. S. A. Van den Hoorn
De zelfkennis en de Zending; Ds. Steenhouwer,
Papendrecht: Jezus de Rustverstoorder der wereld
Ps. R. Visscher, Numansdorp; Ds. H. A. E. Hei-
necken, AmerongenDs. C. J. Lammerink, Sluis;
Ds. A. Loois, Pernis. (Van de vier laatste sprekers
is het onderwerp nog niet opgegeven.)
In de pauze (van 12.30 tot 1.30) zal op spreek
plaats no. 1 gelegenheid zijn voor leden van Jongelings-
Vereenigingen om elkander te ontmoeten. Terwijl om
1.30 op de spreekplaatsen no. 2 en 3 andere sprekers
optreden, blijft no. 1 onbezet, tot daar om 2 uren Ds.
Van Heijningen het woord voert over den werkkring
der Jongelings-Vereeniging. (Hef Zuiden
Ds. C. J. Lammerink te Sluis is beroepen te
Middelburg.
Beroepen bij de Chr. Ger. gem. te Aksel ds. P.
Postema, te Domburg.
Aangenomen het beroep naar Ter-Neuzen door
ds. A. Van Veen, te Scherpeuisse.
De gisteren te Middelburg gehouden vergadering
van de gewestel. vereenig. «Zeeland" van het N. O. G.
werd door ruim 30 onderwijzers bijgewoond. De voor
zitter, tevens secretaris en penningmeester, de heer
J. W. Slager uit Sint-Annaland, kon de verblijdende
mededeeiing doen, dat het nieuwe bestuur eindelijk
was geconstitueerd. Het bestaat uit de heeren W. J.
Wendel, voorzitterL. A. E. Van der Ley, secretaris
Ph. Rank, penningmeesterA De Haas, P. G. De
Jager, G. K. Allaard, A. Van Schelven, W. C. Crucq
en F. G. v. d. Berg.
Uit het door den voorzitter uitgebrachte, zeer be
langrijke verslag bleek, dat in Zeeland 190 personen
in eenigerlei betrekking staan tot bet N. O. G., waar
onder 149 gewone leden (onderwijzers) doch slechts
éene dame.
De rekening en verantwoording sloot met een na-
deelig saldo van ƒ37.
Een zeer geanimeerde discussie ontspon zich over
het voorstel van het hoofdbestuur om ƒ100 aftestaan
voor de paedagogische bibliotheek.
De vraag, of het wenschelijk is eene gewestel. com
missie «Zeeland" voor het ondersteuningsfonds opte-
richten, werd in ontkennenden zin beantwoord.
Het voorstel om de onderwijzers-gezelschappen op-
teheffen en ze te vervangen door afdeelingen van het
N. O. G. werd verworpen. Wel werd de wensch uit
gesproken, dat meerdere onderwijzers tot het genoot
schap zouden toetreden, en dat afdeelingen en gezel
schappen mettertijd éen zullen worden.
Tot plaats, waar in 1885 de algem. verg. van het
genootschap zal gehouden worden, werd Leiden gekozen,
en de heer W. J. Krenser van Zieriksee aangewezen
om Zeeland te Groningen te vertegenwoordigen.
De lezing van dr. Japikse werd met onverdeelde
belangstelling aangehoord. Tot onderwerp van zijne
lezing had hij gekozen het verband tusschen de ver
schillende natuurverschijnselen onderlingtusschen
warmte, geluid, licht, electriciteit en arbeidsvermogen.
Na duidelijk uiteengezet te hebben wat de natuur
kundige verstaat onder kracht en arbeid, arbeidsver
mogen van plaats en van beweging, werd uit de wet
van het behoud van het arbeidsvermogen afgeleid dat
warmte niets anders is dan een vorm van arbeidsver
mogen van beweging.
De door dr. Japikse genomen proeven slaagden uit
muntend. De chemische harmonica en het major-accoord
maakten duidelijk den overgang van warmte in geluid;
de electrische spoorweg en pomp van electro-magne-
tisme in beweging.
Tal van andere proeven dienden ter verduidelijking
van de conclusie, waartoe spreker eindelijk kwam
dat nl. de hoeveelheid arbeidsvermogen constant is,
dat schijnbaar verloren gegaan arbeidsvermogen steeds
in anderen vorm terugkeert.
Aan het slot der bijeenkomst werd een voorstel
aangenomen om het hoofdbestuur uittenoodigen het
honoraire lidmaatschap optedragen aan den heer J. W.
Slager, als blijk van erkentelijkheid voor hetgeen door
dezen in het belang van het genootschap is verricht.
De examens ter verkrijging van de akte van
bekwaamheid als hoofdonderwijzer en hoofdonderwij
zeres, voor het jaar 1884, zullen aanvangen op 14 Juli
e. k.de commissiën, met het afnemen dezer exsmei s
belast, zullen zitting houden te Breda, Arnhem, 's Gra-
venhage, Amsterdam, Zwolle en Assen.
Tot lid der commissie te Breda is o. a. benoemd
dhr. J. Vermeulen, leeraar aan de R. h. b. school te
Middelburg. Tot lid te 's-Gravenhage dhr. Ph Rank,
onderw. aan de Rijkskw.sch. te Middelburg; tot lid
plaatsvervanger o. a. dhr. D. H. C. Ittmann te Goes.
Tot lid der commissie te Amsterdam dhr. L. E. U. Van
der Ley, onderw. aan de Rijkskw.sch. te Middelburg.
De examens ter verkrijging van akten van be
kwaamheid tot het geven van lager onderwijs in de
FranscheHoogduitsclie en Engelsche talen zullen
dit jaar in Augustus worden afgenomen. Nadere bij
zonderheden bevat de St.-Crt.
In de gisteren te Amsterdam gehouden algem.
verg. van «Volksonderwijs" werd het voorstel van het
hoofdbestuur de uitgave van het Volksblad zal op den
tegenwoordigen voet worden voortgezet: tot goedmaking
van de kosten zal ook in 1885, in plaats van
wederom der contributie van ƒ1 en van 30 ets.
door de afdeelingen in de algemeene kas worden ge
stort buitendien zullen de afdeelingsbesturen en cor
respondenten worden uitgenoodigd, in hun kring vrij
willige bijdragen ter ondersteuning der uitgave in te
zamelen en aan het hoofdbestaur over te maken",
aangenomen met 53 tegen 11 stemmen.
Rechtszaken.
De arrond.-rechtbank te Middelburg heeft Zater
dag o. a. veroordeeld: P. W., 18j.,te's-IIeer Aiends-
kerke (Nieuwdorp), wegens mishandeling tot 15 d g. n
cel en 2 boeten van 8, en J. Z., 34 jhuisvr. \an
J. v. d. H., arbeider te 's-Heer Arendskerke, wg. na.
b'delarij tot 3 dngcu cd.