1884. N°. 41.
Donderdag 3 April.
71ste jaargang.
Staten-Generaal.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rechtszaken.
Landbouw en Veeteelt.
GOESCIIE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiiin is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 2 April 1884.
In de gisteravond gehouden vergadering van het
comité tot wering van schoolverzuim is definitief be
sloten de jaarlijksche bekroning te doen plaatshebben
op Dinsdag 8 April a. s., terwijl in diezelfde ver
gadering in plaats van jhr. M. JDe Marees van
Swinderen, die zijn ontslag genomen heeft, tot lid van
het comité is gekozen de heer L. A. Tindal Hallungius.
Het Armbestuur van Goes, dat gewoonlijk aan
elk der weezen, die de Burger Avondschool roet goed
gevolg hebben afgeloopen, een zilveren horloge ten ge
schenke geeft, zal dit jaar een dergelijk geschenk
uitveiken aan P. Glas, die voor rekening van bet
Kapelsche Armbestuur in het Goesche weeshuis is
opgenomen geweest en de Burger Avondschool en
Ambachtsschool thans, na afgelegd eindexamen, heeft
verlaten.
Aan het telegraafkantoor te Goes werden in de
maand Maart verzonden 728, ontvangen 751, opge
nomen en verdergeseind 302, samen 1781 telegrammen.
Wolfertsdijk. De torenklok, die Vrijdag jl. den
volke het halftien verkondigde, gaf het sein dat het
uur, waarop de raadsvergadering zou beginnen, was
aangebroken. De voorzitter en 5 leden waren tegen
woordig en men wachtte slechts tot het plechtige
sik open de vergadering" werd uitgesproken, om een
aanvang te kunnen maken.
Bij schier alle bijeenkomsten behoort een «professo
raal kwartiertje" en waarom zou er alhier eene uit
zondering op gemaakt worden? Men krijgt daardoor
gelegenheid om eens te praten over particuliere belangen
het opkelven van wegen, hoe het gaat met de vrouw,
de kinderen, het vee enz. Van dit oogenblikje werd
door den secretaris gebruik gemaakt om, onder mede-
deeling van de bereids door hem ingewonnen informa-
tiën betrekkelijk de oprichting van een telefoon-kantoor,
de attentie der heeren te vestigen op een K. B. van
1881, met gevolg, dat op voorstel van den heer Van
Weel (de «vergèderinge" was toen reeds geopend)
besloten werd, middelen aantewenden om de oprichting
van een telefoon-kantoor te verkrijgen.
In de vorige vergadering werd het voorstel van den
burgemeester, om aan den onbezoldigden Rijks-veld
wachter J. Sandee, wegens aan de gemeente bewezen
diensten, eene gratificatie toe te kennen, verworpen,
omdat de voorsteller geen enkel verricht feit wist
optegeven. Het is te begrijpen, dat dit besluit niet
naar den zin van belanghebbende was uitgevallen en
dat hii nog eens een kansje waagde, door een request
intedienen. Zoo consequent als de Raad steeds is, bleef
hij ook nu zijn beginsel getrouw en besloot met
algemeene stemmen afwijzend te beschikken. De voor
zitter motiveerde zijn stem aldus: hij was niet tegen
de gratificatie, want Sandee verdiende haar; maar hij
stemde stegen", omdat alle leden het ook hadden
gedaan.
Een verzoek van den gemeente-ontvanger, om ver
goeding voor zijne bureau-behoeften, ging er met vlag
en wimpel door; de vergadering vond het billijk, dat
de gemeente ook deze administratie-kosten droeg. De
meening over het bedrag dezer benoodigdheden liep
zeer uiteenom lange discussies te vermijden werd
de knoop ineens doorgehakt door te besluiten, aan
den ontvanger der gemeente eenige velletjes papier,
een potlood, penhouder, benevens een beetje inkt en
pennen te doen uitreiken.
Enkele ten laste der gemeente ingekomen rekeningen
ontmoetten een minder gunstig onthaal; sommige
waren te hoog en de betaling werd uitgesteld omdat
men den crediteuren gelegenheid wilde geven, hunne
vorderingen nader te specificeeren. Naar aanleiding
hiervan werd besloten al het werk, dat in het vervolg
ten behoeve der gemeente zal worden verricht, publiek
aantebesteden en het niet meer, zooals totnu het geval
was, aan de verschillende alhier wonende ambachts
lieden beurtelings per jaar te gunnen. Tegen eene
jaarwedde van 30 zal een opzichter over de gemeente
werken benoemd worden.
Het bespreken van verschillende onderwijszaken nam
een massa tijd weg; de klacht van groote kosten was
het begin en het einde van elke discussie; de school
te Oud-Sabbinge loopt gevaar afgekeurd te worden.
Van buiten is het een net lokaal, maar inwendig vor
dert zij verbeteringgeldgebrek is oorzaak dat de ver
bouwing tot 1885 werd uitgesteld. Met ingang van
1 October a. s. zullen twee onderwijzeressen benoemd
worden en de kinderen alsdan op vijfjarigen leeftijd
op de scholen worden toegelatenonder de bestaande
bepalingen wordt geëischt, dat de lieve jeugd 5 54 jaar
oud moet zijn vóór zij haar honger en dorst naar
wijsheid mag bevredigen.
Het was 1 54 uur, toen dit onderwerp afgehandeld
was en waarschijnlijk zullen de magen van Wolferts-
dijk's gemeenteraadsleden ook wel hongerig zijn ge
weestwant het icgeen kleinigheid 4 uur onafgebroken
bezig te zijn in het belang der gemeente. Intusschen,
het gemeentehuis bezit een welvoorzienen wijnkelder en
de beraadslagingen kunnen dus afgewisseld worden door
een vriendschappelijken dronk. Sommige leden gaven
hunne begeerte naar vaste spijzen te kennen en wenscli-
ten de zitting te verdagen, welk gevoelen echter niet
door de meerderheid gedeeld werd. Evenwel werd de
ernst geen oogenblik uit het oog verloren, en met
voorbeeldeloozen ijver werden ook nu de zaken verder
afgehandeld.
De instructie voor den gemeente-ontvanger kwam
voor de 3e of 4e maal aan de beurt; bij de behande
ling stuitte men telkens op de ijzeren geldkist.
De voorzitter had in de vergadering-van i December
reeds op zich genomen naar een kist te informeeren,
maar zonder gevolgnu had Z E A een brand
kast op het oog voor 100, de heeren hadden maar
tot den aankoop te besluiten en hunne wenschen waren
vervuld, 't Was te duurdie verduivelde geldzaken
bezorgen iemand toch wat moeite! De heer Van
Weel had ook eens rondgekeken en wist een ijzeren
kist te koop voor 13, met 3 verschillende sloten,
precies zooals de Raad verlangt. Voor weinis geld en
naar wenscli stagen, 't kon niet mooier! «Top!" zei
de Raad en hij besloot laatstbedoelde kist te koopen
De vastgestelde verordening op de hondenbelasting be
paalt, dat voor plezierhonden 2,50 zal moeten worden
betaaldvroeger was het 5. De eigenaars dezer dieren
zijn voor de vermindering der belasting waarschijnlijk
nog dankbaarder dan het hondje van Van Alphen voor
«beentjes en wat brood".
Als laatste punt nam men het kohier van den hoof-
delijken omslag in behandeling, dat lang besproken,
maar toch eindelijk vastgesteld werd.
Na afloop, omstreeks half zeven uren, keerde iedereen
hongerig huiswaarts, den wensch uitende, dat zulke
langdurige zittingen nimmer meer zullen worden ge
houden.
Krnininge. Alhier moet op den 21 April eene ver
kiezing van een lid voor den gemeenteraad plaats
hebben, tengevolge van het vertrek naar elders van
den heer J. Kraaijeveld.
Ellewoudsdijk. Nu de richting van den noodzakelijk
geachten inlaagdijk alhier definitief is uitgebakend,
kan men zich eenigszins op de hoogte stellen van
hetgeen voor onteigening in aanmerking zal komen.
Behalve de laag gelegen gronden van het waterschap
langs den zeedijk bevindt zich binnen de voorgestelde
scheidslinie eene belangrijke oppervlakte, toebehoorende
aan verschillende eigenaars.
Sint-Maartensdijk. Gedurende de maand Maart
werden aan het telegraafkantoor alhier verzonden
56 telegr.ontvangen 89opgenomen en verder geseind
132, totaal behandeld 277 telegrammen.
Bij kon. besluit is aan den heer P. S. Hamel,
consul-generaal der Nederlanden te Bangkok, verlof
verleend tot het aannemen der versierselen van groot
officier der orde van da Kroon van Siam, hem door
den koning van gezegd Rijk geschonken.
De Loge »De Geldersche Broederschap" te Arn
hem heeft aan de zustersloges een conceptprogramma
voor Grondwetherziening ter overweging en voor pro
paganda aanbevolen. Het le punt is -blijkens de
Maasbode »dat ook uit de hoogste Staatswet zal
verdwijnen elk eedsformulier, om daar, waar het noo-
dig is, te worden vervangen door een formeele belofte".
Per telegraaf is bericht ontvangen, dat het
stoomschip «Burgemeester den Tex", aan boord heb
bende Z. Exc. den nieuwbenoemden Gouverneur-Ge
neraal van Ned.-Indie O. van Rees, den 29n Maart
te Atjeh is aangekomen.
Gelijk men weet, is een kleine fractie der
liberale partij in de Tweede Kamer gewoon afzonderlijke
vergaderingen te houden, teneinde de gemeenschappelijke
gedragslijn vast te stellen. Naar wij vernemen, zijn
thans de leden der liberale partij, die niet tot bedoelde
fractie behooren en die nog steeds de groote meer
derheid uitmaken, overeengekomen van tijd tot tijd
eveneens vergaderingen te houden om onderling overleg
te plegen en zich over de te volgen politieke gedragslijn
te beraden.
H. M. de Koningin kwam Maandagmorgen te
Claremont, het verblijf van de hertogin van Albany,
aan.
Het stoffelijk overschot van den hertog van Albany
zal worden bijgezet in den Koninklijken graf kelder te
Windsor, en niet te Frogmore, zooals aanvankelijk be
paald was.
De plechtigheid zal a. s. Zaterdag te half 2 uren
plaatshebben.
Zr. Ms. stoomschip «Valk" zal met den meesten
spoed in dienst worden gesteld, en naar Engeland ver
trekken om H. M. de Koningin op hare terugreis naar
het vaderland over te brengen.
Het bevel over het stoomschip wordt opgedragen
aan Zr. Ms. adjudant den kapitein ter zee jhr. J. A.
Roëll.
Naar hef N. v. d. D. verneemt is het dagblad
De Tijd voor de som van 220,000 in eigendom
overgegaan aan den heer Vermeulen, lid der Tweede
Kamer, die reeds sedert een paar jaren tot de redactie
behoorde. Het blad zou op denzelfden voet worden
voortgezet.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van gisteren is na uitvoerige discussie
en nadat de Minister van waterstaat de beslissing
aan de Kamer had overgelaten, bet voorstel Rutgers
van Rosenburg tot wijziging van de richting van het
Merwedekanaal aangenomen met 50 tegen 32 stemmen.
Het andere onteiger iogsonderwerp (gedeelte Vaart-
sche Rijn tot de Lek) is aangenomen. Dat nopens het
gedeelte St. Anthoniedijk tot de Oude Vecht is verdaagd
tot heden.
Omdat de heer Dirks eene wijziging voorstelde, heeft
de heer Buma zijn ontwerp nopens het onderzoek van
de droogmaking van de Zuiderzee ingetrokken en de
wenschelijkheid bij eene motie uitgesproken.
Nadat de Regeering gewezen had op den toestand
der schatkist, die verbood het werkte beginnen, trok
de heer Buma zijn motie in.
Dr. J. II. Gunning JHz., predikant te Wilhel-
minadorp, ontving gisteren een beroep naar 's-Heer
Heudrikskinderen en Wissekerke.
Bedankt voor het beroep naar St-Annaland door
ds. J. J. De Kat Angelino, te Varik (bij Tiel).
De 39e algem vergadering van het Ned. Onder
wijzers-Genootschap zal gehouden worden op 30 en
31 Juli en 1 Augustus 1884 te Groningen.
De heer 11. G. Roodhuyzen heeft aangeboden, een
bundel gedichten uil. te geven ten bate van het On
dersteuningsfonds, opgericht door het Genootschap,
welk aanbod dankbaar is aangenomen.
De examens ter verkrijging van akten van
bekwaamheid tot het geven van onderwijs in de
Fransclie, Iloogduitsche en Engelsche talen in dit jaar
zullen worden afgenomenvoor het lager onder
wijs in Augustus; voor het middelbaar onderwijs in
November en December, gelijktijdig met de overige
akte-examens voor dien tak van onderwijs en met de
akte-examens voor lager enderwijs in handteekenen,
landbouwkunde en gymnastiek. Het tijdstip waarop
zij, die zich aan deze examens wenschen te onder
werpen, zich daartoe zullen behooren aan te melden,
zal later worden bekend gemaakt.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Door de rechtbank zijn gisteren o. a. veroordeeld
tevens in de kosten: A. v. d. P., 47 j., vrachtrijder
te 's Gravenpolder, wegens beleediging van een be
ambte in functie tot een boete van 3 en een van
f 8. J. T32 j., W. v. d. B., 34 j., C. Van
V., 34 j., J. L., 50 j., en A. K., 23 j., arbeiders,
allen te Krabbendijke, wegens diefstal ieder tot 3
boete. P. B. Mzte Ellewoudsdijk, wegens mis
handeling tot 8 boete.
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft Maandag
in hooger beroep uitspraak gedaan in zake de ver
volging van zes Utrechtsche studenten, beklaagd van
mishandeling en verbreking van afsluiting, gepleegd
op het Munstei kerkhof te Utrecht.
Geen der beklaagden was aanwezig. Het Hof heeft
het vonnis van de Utrechtsche Rechtbank bekrachtigd,
wat betreft de beklaagden J. L. Boddaert, Jhr. J. A.
P. L. Ram, W. Grenfell, J. II. M. Turk en A. J. baron
Van Rijckevorsel van ICessel en dientengevolge veroor
deeld: den eerste tot 8 dagen, den tweede en den
derde elk tot 15 dagen celstraf, denderde, den vierde
en den laatste elk in een boete van ƒ25.
Het vonnis is vernietigd, wat betreft den beklaagde
II. J. C. J. De Jong, die door de Rechtbank was vrij
gesproken. Hij is door het Hof schuldig verklaard aan
verbreking van afsluiting en mitslien veroordeeld tot
een boete van 25.
Omtrent het gebeurde in den boezem van de
Haagsche (leesBataafsche) Brandwaarborgmaat
schappij deelt De Verzekeringsbode in zijn jongste
nummer het volgende mede
De directeur, de heer Haakma van Royen, heeft
gedagvaard den thesaurier, den heer Post, tot afgifte
van de brandkast, een van de commissarissen tot afgifte
van den sleutel en den heer Heldring, nieuwbenoemd
thesaurier, tot afgifte van de doorhem ontvangen gel
den. In deze drie proceduren zijn nu de commissaris
sen, de heeren Begram, Wintgens en Patijn, tusschen-
gekomen, waarop door den heer Haakma van Royen
is beweerd, dat zij die hoedanigheid niet bezitten.
Hierover nu zal de Rechtbank uitspraak m en do;n
Voor de heeren Begram c. s. treedt op mr. Van
Stipriaan Luïscius, voor den heer Haakma van Royen
mr. Addink.
Jl. Dinsdag is in deze zaak opnieuw conclusie ge
nomen.
In de gisteren gehouden vergadering der afdee-
ling «Heinkenszand" van de Maatschappij van land
bouw werd, na voorlezing en goedkeuring der notulen,
omtrent het eerste punt van de agenda, ai vaardiging
van leden van het afdeelingsbestuur naar de vergade
ring van het hoofdbestuur, besloten, evenals andere
jaren daartoe den voorzitter en den secretaris aante-
wijzen.
Daarna deed de voorzitter mededeeling van eene
circulaire van den Min. van Oorlog, o. a. ingekomen
bij het hoofdbestuur en door dit aan de afdeelingen
verzonden, waarin wordt bekend gemaakt, dat Z. E.
een proef wenscht te nemen met den aankoop van
inlandsche paarden ten gebruike van het leger. Wel
is waar is de in die circulaire aangegeven termijn
voor de openbare aanbesteding reeds geëindigd, doch
de particuliere staat nog open tot 1 Dec. a. s. en er
kunnen nog een vijftigtal paarden worden'aangekocht.
Het is moeielijk nu reeds te beslissen, in hoeverre de
bedoelde proef van den M. v. O. voor den landbouwer
voordeelig mag heeten, doch de voorzitter betwijfelt
of de boeren zich zuljen willen onderwerpen aan de
talrijke en meerendeels drukkende voorwaarden by de
aanbesteding gesteld. Hij acht het daarom onnoodig
de circulaire in haar geheel voortelezen en te bespreken,
doch wil haar in het archief gedeponeerd zien, terwijl
het bestuur aan ieder lid, die dit verlangen mocht,
gaarne inzage ervan wil geven en hem dienen van
advies.
Een der leden maakte de opmerking, dat eene alge
meene bekendheid met de voorwaarden hem zeer ge-
wenscht voorkomt, te meer daar hij gelooft, dat het
paardenras, althans voor artillerie, zeer geschikt is.
De voorzitter repliceerde nog, dat de afstammelingen
der vroeger gebruikte hengsten niet geschikt mogen
geacht worden ten gebruike bij het leger en stelt
derhalve voor de zaak geheel aan den handel over te
laten. Hiertoe wordt zonder hoofdelijke stemming be
sloten.
Het volgende punt van de agenda, het voorstel be
treffende van het hoofdbestuur om de statuten der
vereeniging in dien zin te wijzigen, dat een 2de secre
taris en een 2de penningmeester in het hoofdbestuur
zouden worden benoemd, ten einde de lste titularissen
te kunnen vervangen of bijstaan, wordt na eenige
discussie met 33 tegen 12 stemmen verworpen, voor
namelijk op grond, dat het hoofdbestuur daardoor een
te groote numerieke sterkte zou verkrijgen op de alge
meene vergaderingen, waar hoogstens 4 a 5 afdeelingen
door 1 stem ieder worden vertegenwoordigd.
Omtrent het voorstel van het hoofdbestuur om aan
art. 16 der statuten toetevoegen, dat bij iedere be
noeming eene aanbeveling van twee personen ter kennis
der afdeelingen zal worden gebracht, wordt besloten,
wegens de onduidelijkheid van het voorstel daaromtrent
nadere inlichtingen aan het hoofdbestuur te verzoeken.
Hierna werd door den penningmeester der afdeeling
rekening en verantwoording gedaan, waaruit bleek dat
over het afgeloopen jaar de ontvangsten hebben be
dragen 1011,70% en de uitgaven ƒ896,1054, zoo
dat er een batig ^aldo bleef van ƒ115,60.
Het voorstel van het bestuur om de weerseinen aan
den toren van 's-Heer Arendskerke met 1 April weder
in werking te stellen lokte veel discussie uit. Vele
leden klaagden, dat de seiBen zelfs voor niet veraf-
wonenden moeielijk zichtbaar waren, zoodat hun nut
voor den landbouwer zeer twijfelachtig was. Een der
leden deed het voorstel om voor de gelden, die thans
aan de weerseinen en weerberichten worden ten koste
gelegd, barometers aantekoopen en die onder de leden
te verloten, terwijl een ander lid het denkbeeld opperde
om op de dagen, dat de Goesche Courant niet ver
scheen, de weerberichten te laten drukken en aan de
leden gratis toetezenden. Nadat er echter op gewezen
was, dat de kosten daarvoor veel hooger zouden worden,
dan voor de weerseinen, terwijl die berichten bovendien
bij velen te laat zouden komen om nut aftewerpen en
nadat was herinnerd, dat de seinen aan den toren te
's-Heer Arendskerke slechts het begin waren van een
reeks van seinen, op verschillende torens op Zuid-Beve
land te geven, werd het voorstel van het bestuur met
23 tegen 20 stemmen aangenomen.
Ten slotte werden enkele landbouwgereedschappen
verloot en daarna werd de vergadering gesloten.
Het getal der leerlingen aan de Rijks Land
bouwschool is steeds klimmende, ook uit de overzeesche
bezittingen, waar deze inrichting meer en meer op
prijs wordt gesteld. Van de 151 leerlingen der school
zijn er 20 uit Indié afkomstig, terwijl voor zooverre
men nu reeds mag verwachten, een 50-tal na het
afi open van den cursus hun werkkring in de Koloniën
